Seyahat Acentacılığı ve Tur Operatörlüğü Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Türkiye’De Seyahat İşletmeciliği Ve Yasal Düzenleme

1. Soru

Seyahat acentası sahibinin nitelikleri nelerdir?

Cevap

Seyahat acentası sahibinin nitelikleri şöyle sıralanabilir: • 18 yaşını bitirmiş olmak, • Türk Ceza Kanunu’nun 53’üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle ya da Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, basit veya nitelikli zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık veya vergi kaçakçılığı suçlarından hapis cezasına mahkûm olmamak, • Ticarî itibar bakımından yeterli olmak, • Kanunun 30’uncu maddesi hükmüne göre cezalandırılmamış olmak.


2. Soru

Seyahat acentası iş yerinde hangi niteliklerin bulunması gerekmektedir?

Cevap

Seyahat acentası iş yerinde bulunması gereken nitelikler şöyle sıralanabilir: • Faydalanmak isteyenlerin serbestlik ve eşitlik içinde ulaşabilecekleri bir mahalde olması, • Seyahat acentası olduğunu belirleyen ve acenta unvanını taşıyan yazı ya da tabelanın seyahat acentası iş yeri dışından görülebilir yerde olması, • Bulunduğu yer ve konum itibarıyla grubunun gerektirdiği seyahat acentalığı faaliyetine, uygun büyüklükte ve özenle düzenlenmiş olması, • Telefon, faks, seyahat acentası işlemini internetten yapabilen elektronik iletişim cihazı olması, • Mevzuatta belirtilen seyahat acentası hizmetleri dışında başka faaliyet yapılmıyor olması gerekmektedir.


3. Soru

Seyahat acentalarının konaklama işletmeleri ile yapmış oldukları kontenjan sözleşmelerinin türleri nelerdir?

Cevap

Seyahat acentalarının konaklama işletmeleri ile yapmış oldukları kontenjan sözleşmelerinin türleri kısaca şöyle açıklanabilir: • Tamamen garantili kontenjanlar: Bu kontenjanlar kesin rezervasyonla kapatılır ve fiyatları oda satılsa da satılmasa da ödenmek zorundadır ödeme koşulları sözleşmede belirtilir ve bu tip anlaşmalar genellikle yoğun sezonda kaliteli ya da çok tutulan otellerle yapılır. • Kısmi garantili kontenjanlar: Acenta kiralanan odaların fiyatları üzerinden, kesin satabileceğini düşündüğü belirli sayıdaki odanın bedelini ödemek zorundadır. • Garantisiz kontenjanlar: En yaygın anlaşma türüdür. Acenta odaları fiilen sattığı zaman ödeme yapar. Satış yaptığı oranda da otele rezervasyon talebinde bulunur. • İsteğe bağlı rezervasyonlar (on request): Bu anlaşmalar oda kiralanmadan yapılır. Acentanın her türlü rezervasyon isteği otel tarafından kabul edilip onaylanır. Genellikle bu tip anlaşmalar bireysel müşteriler için ya da son dakika müşterileri için uygulanır. • Serbest satış kontenjanı (free sale): Bu tip anlaşmalarda seyahat acentası istediği zaman rezervasyon yapar. Bu durum genellikle yoğun sezon dışında ve otelin doluluk oranının düşük olduğu dönemlerde geçerli olur.


4. Soru

Seyahat acentalarının Türkiye’de satılan paket turlarda Madde 27’de belirtildiği gibi idari para cezaları konusunda ilgili esasa uyulmadığında uygulanacak cezalar nelerdir?

Cevap

Seyahat acentalarının satılan paket turlarla ilgili Madde 27’de belirtildiği gibi idari para cezaları konusunda ilgili esasa uyulmadığında uygulanacak cezalar şöyle sıralanabilir: • Bu Kanunun 10’uncu maddesinin (a) veya (f) bendinin ihlali hâlinde binbeşyüz (1.500) Türk Lirası. • Bu Kanunun 7, 17, 19 veya 21 inci maddelerinden birinin veya 10 uncu maddesinin (c), (ç) veya (d) bentlerinden birinin ihlalinin tespiti hâlinde bin Türk lirası. • Bu Kanunda belirtilen veya Bakanlıkça istenilen bilgi ve belgelerin süresi içinde verilmemesi veya yanıltıcı bilgi veya belge verilmesi hâlinde ikibin (2.000) Türk lirası. • Bu maddede belirtilen fiiller dışında, bu Kanun ve ilgili Mevzuat hükümlerine uymayan seyahat acentaları durumu düzeltmeleri veya bir daha Mevzuata aykırı davranmamaları konusunda Bakanlıkça uyarılırlar. Uyarıya rağmen otuz gün içinde gerekli düzeltmelerin yapılmaması veya bir yıl içinde uyarmayı gerektiren aynı veya başka fiil veya fiillerin tespiti hâlinde bin (1.000) Türk lirası. • 5. (Ek: 7/6/2012-6326/13 md.) Tur için yazılı rehberlik sözleşmesi yapmayan veya taban ücretin altında ücret ile rehber çalıştıran seyahat acentasına her bir fiil için ayrı ayrı olmak üzere bin (1.000) Türk lirası


5. Soru

Seyahat acentaları, faaliyet kapsamında kaç değişik anlaşma yapabilirler?

Cevap

Seyahat acentaları, faaliyet kapsamında genellikle dört değişik anlaşma yaparlar. Bunlar; • Acenta-Konaklama tesisi, • Acenta-Tur operatörü, • Acenta-Taşımacı ve • Acenta-Tüketici sözleşmeleridir.


6. Soru

Seyahat acentalarının Türkiye’de satılan paket turlarda denetim ve gözetim konusunda uymakla yükümlü olduğu hususlar nelerdir?

Cevap

Seyahat acentalarının Türkiye’de satılan paket turlarda denetim ve gözetim konusunda uymakla yükümlü olduğu hususlar şöyle sıralanabilir: • Bakanlık müfettişleri, uzman denetçileri, bölge müdürleri veya Bakanlıkça yetkili kılınacak diğer kişiler aracılığı ile seyahat acentaları ve Seyahat Acentaları Birliğini her zaman denetleme yetkisini haizdir. • Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği personeli denetim sırasında talep edilen her türlü bilgiyi vermek ve istenen belgeleri göstermekle yükümlüdürler. • Bakanlıkta, seyahat acentaları ile Seyahat Acentaları Birliğinin düzenli ve ayrıntılı olarak sicilleri tutulur.


7. Soru

Seyahat acentalarının Türkiye’de satılan paket turlarda Madde 27’de belirtildiği üzere ilgili esasa uyulmadığında işletme belgesi hangi hallerde iptal edilmektedir?

Cevap

Seyahat acentalarının işletme belgesinin iptal edildiği haller kısaca şöyle sıralanabilir: • Bu Kanunun 12’nci maddesi hükümleri uyarınca zorunlu sigortanın yaptırılmaması, • Seyahat acentasının belge almaya esas niteliklerini kaybettiğinin veya bu Kanunda yer almayan faaliyetlerde bulunduğunun tespiti, • Bu Kanunun 10’uncu maddesinin (b) veya (e) bendini ihlal eden bir fiilin tespiti. Bu madde uyarınca işletme belgesi iptal olunan seyahat acentalarının isimleri veya iltibasa yol açacak bir isim hiçbir seyahat acentasına yeniden verilemez. Birlikçe geçici ve uzun süreli üyelikten çıkarma cezası verilen seyahat acentalarının belgeleri, fiilleri bu maddenin (b) bendi uyarınca bir cezayı gerektirmiyorsa, geçici men süresince iptal edilir.


8. Soru

Seyahat acentalarının Türkiye’de satılan paket turlarda sigorta konusunda uymakla yükümlü olduğu hususlar nelerdir?

Cevap

Seyahat acentalarının satılan paket turlarda sigorta konusunda uymakla yükümlü olduğu hususlar şunlardır: • Düzenledikleri paket tur kapsamında; müşteriye taahhüt ettikleri hizmetlerin acentanın iflası da dâhil olmak üzere herhangi bir nedenle verilmemesi veya taahhüt edilen şekilde verilmemesinden kaynaklanabilecek sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadır. Bu durumda sigortacının sorumluluğu en az paket tur bedeli kadar olmalıdır. Müşteri, sigorta kapsamındaki zararını doğrudan doğruya sigorta şirketinden talep edebilir. • Paket tur sözleşmesi düzenlenirken, müşteriye; • Müşterinin kaza ve hastalık hâlinde çıkış noktasına dönüş masraflarını, • Her türlü kazadan doğan zararını ve tedavi masraflarını, poliçe limiti kadar karşılayacak şekilde sigorta ettirilebileceğini bildirmekle yükümlüdürler.


9. Soru

Madde 5’e göre Seyahat acentalarının hizmetleri nelerdir?

Cevap

Seyahat acentalarının hizmetleri şöyle sıralanabilir: • Münferit veya gruplar için bir programa bağlı ya da programsız gecelemeli veya gecelemesiz yurt içi/yurt dışı tur veya paket turları tanıtır, oluşturur, pazarlar veya satar, • Kara, deniz ve hava ulaştırma araçlarının ve bu araçlara sahip işletmelerin rezervasyonunu yapar, biletlerini satar, • Seyahat acentalarının ürettiği hizmetlerin tamamını ya da bir kısmını ürün sahibi seyahat acentası tarafından yetki verilmek suretiyle satar, • Transfer yapar, • Kâr amacıyla konaklama, ulaşım, gezi, yemeiçme, eğlence sağlayan, sportif faaliyetler, kongre-konferans, dinî, sağlık, eğitim, kültürel, bilimsel ve meslekî inceleme, teşvik veya destek amaçlı seyahat ve bunun içinde yer alan hizmetleri organize etmeyi, sağlamayı, pazarlamayı, gerçekleştirmeyi içeren paket tur veya turları düzenler, satar, • Kâr amacıyla ikram, teşvik veya destek amaçlı olarak bedelsiz sunulmak üzere bedelini bizzat ödeyen kişi ya da kuruluşun yapacakları hizmetleri oluşturur, pazarlar veya satar.


10. Soru

B grubu acentalar görevleri sınırlandırılmış ve daha ziyade incoming olarak faaliyet gösteren acentalar olup, genel nitelikleri nelerdir?

Cevap

B grubu acentaların genel nitelikleri şöyle sıralanabilir: • Uluslararası kara, hava ve deniz ulaştırma araçları ile A grubu acentaların düzenleyecekleri turların biletlerini satarlar. • Gerekli yasal şartları yerine getirdikleri taktirde, doğrudan işletme belgesi alarak faaliyete geçerler. • Acentaları merkezlerinde ve bağlı şubelerinde en az bir enformasyon memuru ve düzenleyecekleri yurt içi turlarda bir tercüman rehber bulundurmaları gereklidir. • A grubu acentalarının verecekleri hizmetleri yerine getirirler. • TÜRSAB’a giriş ve üyelik ücretlerini ödemeleri gereklidir.


11. Soru

Seyahat acentaları, haber verme, reklam ve tanıtım, yazışma ile mesleki sır yükümlülüğü dışında uyması gerek yasa ve yükümlülükler nelerdir?

Cevap

Seyahat acentaları, haber verme, reklam ve tanıtım, yazışma ve mesleki sır yükümlülüğü dışında uyması gerek yasa ve yükümlülükler şöyle sıralanabilir: • Turlarda veya sadece tek bir otelde konaklamayı ve konaklanacak otele ulaşımı içeren durumlar hariç olmak üzere paket turlarda; paket tur veya tur başına 45 kişiye kadar en az bir rehber bulundurmak; tek araç kapasitesi 45 kişiyi aşan araçlarda bir rehber bulundurmak; turistlere, rehberler dışında herhangi bir kimse vasıtasıyla Türkiye’nin tarihi, doğası, kültürü ve turizmi ile ilgili rehberlik faaliyeti niteliğinde bilgi vermemek, • Müşteriyi aldatıcı, kamu güvenini sarsıcı ve ülke turizmini baltalayıcı davranışlarda bulunmamak, • Sunulan tüm hizmetlere ilişkin detaylı program ve bilgiler ile paket tur programının hangi sigorta şirketi tarafından sigortalandığını gösteren sözleşmenin bir nüshasını tüketiciye vermek, • Diğer seyahat acentaları ile birlikte müteselsilen (zincirleme) sorumlu olarak düzenleyecekleri faaliyetlere ve aracılık hizmetlerine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmek, • Şubeleri de olmak üzere adres değişikliklerini değişiklik yapılmadan en az on (10) gün önce Bakanlığa bildirmek, • Müşterileri ile biletlerini satacakları ulaştırma müesseselerine sunacakları hizmetler ve sigorta limiti kapsamındaki yükümlülükler hariç olmak üzere tüm seyahat acentalığı işlemlerinden doğacak yükümlülüklerini yerine getirmek, karşılığı olmak ve bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi hâlinde Bakanlıkça paraya çevrilerek ilgililere ödeme yapılmak üzere seyahat acentasının grubuna göre en az beşbin (5.000) TL en fazla otuzbin (30.000) TL arasında Bakanlıkça belirlenecek teminatı, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 34’üncü maddesinde belirtilen değerler üzerinden vermek ve teminatın eksilmesi hâlinde, otuz (30) gün içerisinde tamamlamak, • Tur programındaki yerlerde yönetmelikte belirtilen kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları tarafından hazırlanan tanıtıcı materyallerin müşterilere sunulmasını, bu kuruluşların talebi hâlinde sağlamak.


12. Soru

Seyahat acentalarının yasadan kaynaklanan başlıca yükümlülükleri nelerdir?

Cevap

Seyahat acentalarnın yasadan kaynaklanan başlıca yükümlülükleri “Seyahat Acentaları Birliği Kanununun” V. faslının 17, 19, 20 ve 21. maddelerinde aşağıdaki başlıklar altında düzenlenmiştir: • Haber verme, • Reklam ve tanıtım, • Yazışma, • Mesleki sır.


13. Soru

Seyahat acentaları yasal olarak kaç grupta toplanırlar?

Cevap

Seyahat acentaları yasal olarak; • A Grubu, • B Grubu ve • C Grubu acentalar olmak üzere üç farklı grupta toplanırlar.


14. Soru

A grubu acentaların yerine getirmesi gereken koşullar ve sahip olduğu özellikler nelerdir?

Cevap

A grubu acentaların yerine getirmesi gereken koşullar ve sahip olduğu özellikler şöyle sıralanabilir: • Yasada belirtilen ve seyahat acentası tanımında yer alan bütün seyahat acentalığı hizmetlerini yerine getirebilirler. • Bakanlıktan işletme belgesi aldıktan sonra faaliyete geçerler. • Acentaların merkezlerinde ve diğer şubelerinde devamlı olarak en az bir enformasyon memuru, düzenlenen yurt içi ve yurt dışı turlarda da bir rehber bulundurmaları zorunludur. • A grubu acentaların Türkiye Seyahat Acentaları Birliği’ne (TÜRSAB) giriş ve üyelik ücretlerini ödemeleri gereklidir.


15. Soru

Seyahat acentalarının 1618 sayılı yasa gereği uyması gereken temel yükümlülükler nelerdir?

Cevap

Seyahat acentalarının yasa gereği uyması gereken temel yükümlülükler şöyle sıralanabilir: • Haber verme yükümlülüğü, faaliyetlerinin zamanında bakanlığa bildirilmesini, • Reklam ve tanıtım yükümlülüğü bu alandaki doğru bilgi verme zorunluluğunu, • Yazışma yükümlülüğü Kültür ve Turizm Bakanlığının yazılı taleplerine yanıt verme zorunluluğunu, • Mesleki sır yükümlülüğü ise kendi müşterilerine ait kişisel bilgilerin saklanması zorunluluğunu vurgular.


16. Soru

Yalnızca ülke içinde faaliyet gösteren C grubu acentaların genel nitelikleri nelerdir?

Cevap

C grubu acentaların genel nitelikleri şöyle sıralanabilir: • Yalnızca Türk vatandaşları için yurt içi turlar düzenlerler, • Gerekli yasal koşulları yerine getirdikten sonra işletme belgesi alarak faaliyete geçerler, • A grubu acentalarının verecekleri hizmetleri yerine getirirler, • Bakanlığa kuruluş teminatı yatırmaları gerekmektedir, • TÜRSAB’a giriş ve üyelik ücretlerini ödemeleri gereklidir.


17. Soru

Seyahat acentalarının taşımacılık firmaları ile yapacakları sözleşmelerde yasadan kaynaklanan sorumluluklarını hafifletmek için hangi konulara dikkat etmeleri gerekmektedir?

Cevap

Seyahat acentalarının taşımacılık firmaları ile yapacakları sözleşmelerde yasadan kaynaklanan sorumluluklarını hafifletmek için dikkat etmeleri gereken konular şöyle sıralanabilir: • Aracın sürücüsü seyahat acentası görevlisi olmamalıdır. • Aracın kiralanması ile ilgili sözleşmede bakım ve işletme giderleri acenta tarafından karşılanmamalıdır. • Her tur ya da sefer için ayrı bir sözleşme yapılmalı ya da kiralama ücreti tur, sefer esasına göre belirlenmelidir. Böylece, acenta aracın karşı tarafa verdiği zarardan dolayı sorumlu tutulamayacaktır. • Aracın taşıdığı kişilerle ilgili olarak seyahat acentasının sorumluluğunu ortadan kaldırmak mümkün değildir. Çünkü, arada sözleşmeden kaynaklanan sorumluluk nedeni ile acenta yolcusuna karşı her zaman sorumlu olacaktır.


18. Soru

TÜRSAB’ın kuruluş ve çalışma amaçları nelerdir?

Cevap

TÜRSAB’ın kuruluş ve çalışma amaçları şöyle sıralanabilir: • Seyahat acentaları arasındaki ilişkileri düzenlemek ve geliştirmek. • Seyahat acentaları ile endüstrinin diğer kesimleri arasındaki ilişkileri düzenlemek, sorunlara çözüm getirmek. • Acentalar ile resmî kuruluşlar arasındaki ilişkileri düzenlemek. • Ulusal ve bölgesel turizm sorunlarına çözüm aramak, bunları izlemek ve sonuçlandırmak. • Uluslararası örgütlerde Türk seyahat acentalarını temsil etmek ve bu örgütlerle olan ilişkilerde ulusal çıkarları korumak • Seyahat acentalarının bölgesel sorunlarını, bölge ile ilgili özel sorunlara çözümler aramak.


19. Soru

Seyahat acentası personelinin taşıması gereken nitelikler nelerdir?

Cevap

Seyahat acentası personelinin taşıması gereken nitelikler şöyle sıralanabilir: • Seyahat acentası merkez ve şubelerinde aşağıdaki niteliklerden birine haiz en az bir personel çalıştırılır: • Otelcilik ve turizm konusunda; meslek lisesi, önlisans veya lisans eğitimini tamamlamış olmak, • Enformasyon memurluğu yabancı dil başarı belgesi sahibi olmak, • Bakanlıkça verilmiş rehber belgesine sahip olmak. • C grubu seyahat acentalarında enformasyon memurluğu başarı belgesi sahibi olanlar birinci maddede belirtilen nitelikleri taşıyan personel yerine çalıştırılabilir. • Birinci maddedeki niteliklerden birine sahip olan ve fiilen acentasında çalışan seyahat acentası sahipleri kendi acentalarında personel sayılır. • Seyahat acentalarında çalışacak personele ilişkin belgelerden enformasyon memurluğu yabancı dil başarı belgesinin aslı, diğer belgelerin aslı veya onaylı sureti TÜRSAB’a ibraz edilir ve arşivlenir. Onaylı suretinin ibrazı istenilen belgelerin aslının getirilmesi hâlinde, belgenin fotokopisi aslına uygunluğu kontrol edildikten sonra ilgili görevli tarafından isim ve unvan yazılarak tasdik edilir. • Seyahat acentaları, personele ilişkin değişiklikleri en geç otuz gün içinde TÜRSAB’a bildirmek ve belgeleri göndermekle yükümlüdür.


20. Soru

Seyahat acentalarının doğrudan ve dolaylı olarak ilgili olduğu yasa ve yönetmelikler hangileridir?

Cevap

Seyahat acentalarının doğrudan ve dolaylı olarak ilgili olduğu yasa ve yönetmelikler şöyle sıralanabilir: • Seyahat Acentaları Birliği Yönetmeliği, • Seyahat Acentaları Yönetmeliği, • Turizm İşletmelerinin Bakanlıkla Birbirleriyle ve Müşterileriyle İlişkileri Hakkında Yönetmelik, • Turizm Amaçlı Sportif Faaliyet Yönetmeliği, • Paket Tur Sözleşmeleri Yönetmeliği, • Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği, • Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar Hakkında Yönetmelik, • Turist Rehberliği Meslek Yönetmeliği, • Kara yolu Taşıma Yönetmeliği, • Hac ve Umre Seyahatleri ile İlgili İşlerin Diyanet İşleri Başkanlığınca Yürütülmesine Dair Yönetmelik, • Deniz Turizmi Yönetmeliği, • Yerli ve Yabancı Avcıların Av Turizmi Kapsamında Avlanmalarına, • Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik, • Turizm Yatırım, İşletme ve Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Yönetmelik, • Kaplıcalar Yönetmeliği, • Fiyat Etiketi Yönetmeliği, • Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar Hakkında Yönetmelik.


21. Soru

Yasal olarak üç grupta toplanan seyahat acentalarının faaliyet alanları nelerdir?

Cevap

Bu gruplama acentaları faaliyet alanlarını ve hangi hizmetleri verebileceklerini de belirler. Bu gruplardan en geniş faaliyet alanı A grubu acentalara aittir. Bu acentalar seyahat acentalığı yasal tanımında yer alan tüm faaliyetleri kapsamaktadır. Bunlardan en önemlisi, yurt dışına tur düzenleyebilme hakkıdır. Bunun gerekleri de yasada belirtilmiştir. B grubu acentaların faaliyet alanları Kara, Deniz ve Hava ulaştırma araçlarına ilişkin rezervasyon ve bilet satışı hizmetleri ile A grubu seyahat acentalarının düzenledikleri turların biletlerinin rezervasyonunu ve satışını yapmak olarak belirlenirken; C grubu acentalar da yalnızca Türk vatandaşları için yurt içi tanıtır, üretir, pazarlar veya satarlar.


22. Soru

Seyahat Acentaları Kanunu hangi yılda yürürlüğe girmiştir?

Cevap

Seyahat acentalarının turizm endüstrisi içinde ve dışında diğer kuruluş veya kurumlar ile faaliyetlerini düzenleyen, denetleyen, yükümlülükler getiren bir Seyahat Acentaları Kanunu vardır. 1618 sayılı söz konusu Kanun, “Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu” adını taşımakta olup, 14 Eylül 1972 tarihinde kabul edilmiş ve 14320 sayılı Resmî Gazete’de 28 Eylül 1972 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.


23. Soru

Seyahat acentalarının doğrudan ve dolaylı olarak ilgili olduğu yasa ve yönetmelikler nelerdir?

Cevap

Seyahat acentalarının doğrudan ve dolaylı olarak ilgili olduğu yasa ve yönetmelikler aşağıdaki gibi listelenmiştir;

  • Seyahat Acentaları Birliği Yönetmeliği
  • Seyahat Acentaları Yönetmeliği
  • Turizm İşletmelerinin Bakanlıkla Birbirleriyle ve Müşterileriyle İlişkileri Hakkında Yönetmelik
  • Turizm Amaçlı Sportif Faaliyet Yönetmeliği
  • Paket Tur Sözleşmeleri Yönetmeliği
  • Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği
  • Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar Hakkında Yönetmelik
  • Turist Rehberliği Meslek Yönetmeliği
  • Kara yolu Taşıma Yönetmeliği
  • Hac ve Umre Seyahatleri ile İlgili İşlerin Diyanet İşleri Başkanlığınca Yürütülmesine Dair Yönetmelik
  • Deniz Turizmi Yönetmeliği
  • Yerli ve Yabancı Avcıların Av Turizmi Kapsamında Avlanmalarına
  • Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik
  • Turizm Yatırım, İşletme ve Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Yönetmelik
  • Kaplıcalar Yönetmeliği
  • Fiyat Etiketi Yönetmeliği
  • Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar Hakkında Yönetmelik

24. Soru

Seyahat acentalarının  “Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu”nun V. faslının 17, 19, 20 ve 21. Maddelerinde belirtilen yasal yükümlülükleri nelerdir?

Cevap

Seyahat acentalarının yasadan kaynaklanan yükümlülükleri “SeyahatAcentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu”nun V. faslının 17, 19, 20 ve 21. Maddelerinde şu şekilde belirtilmiştir:

  • Haber verme: Seyahat acentalarının sahipleri, tüzel kişilerde yönetim kurulu adına yetkili yöneticiler, dilekçelerinde yazılan ve işletme belgelerinde söz konusu olan hususlarda, meydana gelen değişiklikleri, oluşundan itibaren 30 gün içinde Bakanlığa yazı ile bildirirler.
  • Reklam ve tanıtma: Seyahat acentaları gerçeğe aykırı ve yanıltıcı tanıtma ve reklam yapamazlar. Reklam ve tanıtma belgelerinden birer nüshayı, dağıtımlarından 15 gün önce Bakanlığa gönderirler.
  • Yazışma: Seyahat acentaları, Bakanlıkça gönderilen genelge ve diğer çeşitli konulardaki yazıları en geç 15 gün içinde cevaplandırır veya cevabın gecikme sebebini Bakanlığa bildirirler. Seyahat acentaları diğer yerli ve yabancı kuruluşların seyahat acentalığı işlemleri ve tüm turizm faaliyetleri ile ilgili yazılarını da aynı süre içinde cevaplandırmakla yükümlüdürler. Seyahat acentaları yukarıda söz konusu olan yazışmaları 5 yıl süreyle saklarlar. Seyahat acentaları, seyahat acentalığı faaliyetleri ile ilgili olarak yerli ve yabancı kuruluşlarla yapmış oldukları sözleşmelerin birer örneğini Bakanlığa gönderirler.
  • Mesleki sır: Seyahat acentaları müşterilerinin isim ve adreslerini ve gezileri ile ilgili kişisel hususları gizli tutarlar. Bu hususlarda ilgili kanun hükümleri saklıdır.

25. Soru

1618 sayılı Yasaya göre, seyahat acentaları, Türkiye’de satılan paket turlarda sigorta ile ilgili düzenlemeler nelerdir?

Cevap

SİGORTA- Zorunlu Sigorta

MADDE 12 – (Değişik: 5571 sayılı Kanun Md:7) Seyahat acentaları, Türkiye’de satılan paket turlarda:

  1. Düzenledikleri paket tur kapsamında; müşteriye taahhüt ettikleri hizmetlerin acentanın iflası da dâhil olmak üzere herhangi bir nedenle verilmemesi veya taahhüt edilen şekilde verilmemesinden kaynaklanabilecek sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadır. Bu durumda sigortacının sorumluluğu en az paket tur bedeli kadar olmalıdır. Müşteri, sigorta kapsamındaki zararını doğrudan doğruya sigorta şirketinden talep edebilir. Seyahat acentaları ve sigorta şirketleri, sigorta sözleşmelerini yaptıkları andan itibaren beş iş günü içerisinde sözleşmenin bir örneğini Bakanlığa göndermekle yükümlüdürler. Sözleşmenin süresinden önce sona ermesi hâlinde, bu durum aynısüre içerisinde seyahat acentaları ve sigorta şirketleri tarafından Bakanlığa bildirilir. İlgili branşta ruhsatı bulunan sigorta şirketlerinin paket tur sigortası yapmaları zorunludur. Hazine Müsteşarlığı gerekli durumlarda sigorta primlerini belirlemeye yetkilidir.
  2. Paket tur sözleşmesi düzenlenirken, müşteriye;
  3. Müşterinin kaza ve hastalık hâlinde çıkış noktasına dönüş masraflarını,
  4. Her türlü kazadan doğan zararını ve tedavi masraflarını, poliçe limiti kadar karşılayacak şekilde sigorta ettirilebileceğini bildirmekle yükümlüdürler.

26. Soru

Seyahat acentası işletmesi belgesi hangi hallerde iptal edilir?

Cevap

Seyahat acentası işletmesi belgesi aşağıdaki hallerde iptal edilir:

  1. Bu Kanunun 12’nci maddesi hükümleri uyarınca zorunlu sigortanın yaptırılmaması,
  2. Seyahat acentasının belge almaya esas niteliklerini kaybettiğinin veya bu Kanunda yer almayan faaliyetlerde bulunduğunun tespiti,
  3. Bu Kanunun 10’uncu maddesinin (b) veya (e) bendini ihlal eden bir fiilin tespiti.Bu madde uyarınca işletme belgesi iptal olunan seyahat acentalarının isimleri veya iltibasa yol açacak bir isim hiçbir seyahat acentasına yeniden verilemez. Birlikçe geçici ve uzun süreli üyelikten çıkarma cezası verilen seyahat acentalarının belgeleri, fiilleri bu maddenin (b) bendi uyarınca bir cezayı gerektirmiyorsa, geçici men süresince iptal edilir.

27. Soru

Türkiye’de Seyahat Acentalarının sınıflandırılması neye göre yapılır ve bu grupların yerine getirmesi gerekli şartlar ve özellikleri nelerdir?

Cevap

Seyahat Acentalarının Türkiye’de sınıflandırılması 1618 sayılı Yasaya göre yapılmaktadır. Yasaya göre acentalar A, B ve C grubu olmak üzere yerine getirdikleri hizmetlere göre üç sınıfa ayrılmaktadır. Bu grupların yerine getirmesi gerekli şartlar ve özellikleri aşağıdaki gibidir;

A Grubu seyahat acentaları –Tüm seyahat acentalığı hizmetlerini yaparlar.

B Grubu seyahat acentaları - Kara, deniz ve hava ulaştırma araçlarına ilişkin rezervasyon ve bilet satışı hizmetleri ile A grubu seyahat acentalarının düzenledikleri turların biletlerinin rezervasyonunu ve satışını yapar.

C Grubu seyahat acentaları - Yalnız Türk vatandaşları için yurt içi turları tanıtır, üretir, pazarlar veya satar.

Ayrıca, B ve C grubu seyahat acentaları, kendilerine A grubu seyahat acentalarınca verilen hizmeti yerine getirir ve bu acentaların ürünlerini tanıtır, pazarlar veya satar.


28. Soru

Seyahat acentalarının, faaliyet kapsamında genellikle yaptıkları anlaşmalar nelerdir?

Cevap

Seyahat acentaları, faaliyet kapsamında genellikle dört değişik anlaşma yaparlar. Bunlar, Acenta-Konaklama tesisi, Acenta-Tur operatörü, Acenta-Taşımacı ve Acenta-Tüketici sözleşmeleridir.


29. Soru

TÜRSAB ne zaman ve neden kurulmuştur?

Cevap

Seyahat acentalarının çalışma alanlarının ve koşullarının değişik olması, koşulların ağırlığı, pazarlanan ürünlerin fiziksel yapısı ve güçlü kuruluşlar olmayışları seyahat acentalarını örgütleme zorunluluğunda bırakmıştır. Bu amaçlarla, 1972 yılında yürürlüğe giren 1618 sayılı “Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu” ile “Türkiye Seyahat Acentaları Birliği” (TÜRSAB) kurulmuştur.


30. Soru

Türkiye Seyahat Acentaları Birliği’nin (TÜRSAB) temel amacı nedir?

Cevap

Türkiye Seyahat Acentaları Birliği’nin (TÜRSAB) temel amacı, seyahat acentalığı mesleğinin ve faaliyet alanının temelini oluşturan turizm sektörünün gelişimine katkıda bulunmaktır. 1618 sayılı Kanun’un belirlediği yetkiler çerçevesinde meslek disiplininin sağlanması, mesleğin gelişimine ilişkin faaliyetler, seyahat acentalarının karşılaştıkları sorunların çözümü yönünde yapılan çalışmalar, TÜRSAB’ın hizmet alanı içinde yer alan önemli işlevler arasındadır. Turizm sektöründe yaşanan gelişmeler ve karşılaşılan sorunlara ilişkin tüm konuları ilgili mercilerin dikkatine sunmak, bu konuda kamuoyunu bilgilendirmek de TÜRSAB’ın temel amaçları arasında yer almaktadır.


31. Soru

TÜRSAB’ın kuruluş ve çalışma amaçları nelerdir?

Cevap

TÜRSAB’ın kuruluş ve çalışma amaçları şu şekilde sıralanmaktadır (www.tursab.org.tr)

  • Seyahat acentaları arasındaki ilişkileri düzenlemek ve geliştirmek.
  • Seyahat acentaları ile endüstrinin diğer kesimleri arasındaki ilişkileri düzenlemek, sorunlara çözüm getirmek.
  • Acentalar ile resmî kuruluşlar arasındaki ilişkileri düzenlemek.
  • Ulusal ve bölgesel turizm sorunlarına çözüm aramak, bunları izlemek ve sonuçlandırmak.
  • Uluslararası örgütlerde Türk seyahat acentalarını temsil etmek ve bu örgütlerle olan ilişkilerde ulusal çıkarları korumak
  • Seyahat acentalarının bölgesel sorunlarını, bölge ile ilgili özel sorunlara çözümler aramak.

32. Soru

TÜRSAB’ın gelirleri nelerden oluşmaktadır?

Cevap

TÜRSAB’ın gelirleri aşağıdaki unsurlardan oluşmaktadır;

  • Üyelerin birliğe kayıt ücretleri ve yıllık aidatlar,
  • Seyahat acentaları personelinin yetiştirilmesi için düzenlenen kurslardan elde edilen gelirler,
  • Bağış ve yardımlar,
  • Yayınlardan elde edilen gelirler,
  • Yapılan hizmetler karşılığı elde edilen gelirler,
  • Seyahat acentaları aracılığı ile yurda getirilen dövizin binde beşi (Bakanlık tarafından TÜRSAB’a verilir),
  • Seyahat acentaları kanununa göre alınan teminatlardan oluşan fonlardan sağlanan gelirler.

33. Soru

TÜRSAB’ın görevleri nelerdir?

Cevap

TÜRSAB’ın üyesi olan seyahat acentaları arasında uyum ve iş birliğini geliştirmek, yerli ve yabancı turistlere verilen hizmet kalitesini yükseltmek için üye acentaları yönlendirmek, personelini eğitmek, sorunlarına sahip çıkıp çözüm yolları geliştirmek temel görevleridir. 1618 sayılı Yasa’nın 33. maddesinde “Seyahat Acentaları Birliği” nin diğer görevleri aşağıdaki şekilde sıralanmıştır;

  • Pazar araştırmaları ve seyahat acentaları konusunda incelemeler yapmak.
  • Birlik üyeleri arasında haksız rekabeti önlemek için gerekli önlemleri almak
  • Seyahat acentaları personelinin yetiştirilmesi için kurslar ve seminerler düzenlemek.
  • Bakanlıkça istendiğinde görüş belirtmek.
  • Uluslararası kuruluşlarda seyahat acentalarını temsil etmek.
  • Kültür ve Turizm Bakanlığından belge alacak olan seyahat acentalarına ilişkin görüş bildirmek.
  • Belgesiz olarak acentacılık faaliyetlerinde bulunan kuruluşların ve işletme belgesi iptal edilen acentaların getirdiği tur gruplarının sorumluluğunu devralmak.
  • Yasa dışı acentacılık faaliyeti gösteren yerli, yabancı, özel ve tüzel kişiler hakkında gerekli işlemlerin yapılması ve yasak faaliyetlerin durdurulması için mülki amirler ve Cumhuriyet savcıları nezdinde gerekli girişimlerde bulunmak ve bu konuda açılan davalara müdahil olarak katılmak.
  • Mesleki faaliyetlere ilişkin konularda Bakanlığa önerilerde bulunmak.
  • Turizm işletmelerindeki rezervasyonların seyahat acentaları tarafından yasaya ve yönetmeliğe uygun olarak yapılıp yapılmadığı denetlemek.
  • Tur taban fiyatlarının belirlenmesinde Bakanlığa görüş bildirmek.
  • Seyahat acentacılığı konusunda bilirkişilik yapmak.
  • Üyelerinin istek ve şikayetlerini Bakanlığa bildirmek.

34. Soru

Turist rehberliği meslek kanununun amacı ve kapsamı nedir?

Cevap

Kanunun amacı; turist rehberliği mesleğine kabule, mesleğin icrasına ve turist rehberliği meslek kuruluşlarının kuruluş ve işleyişine ilişkin usûl ve esasları düzenlemektir.

Bu Kanun; turist rehberliği mesleğine kabule, meslek içi eğitime ve mesleğin icrasına, turist rehberleri odaları ile turist rehberleri odaları birliklerinin kuruluşuna, organlarının niteliklerine ve seçimlerine, organlık niteliğini yitirme hâl ve usûllerine, görev ve yetkilerine, çalışma usûllerine, üyeleri ile olan karşılıklı hak ve yükümlülüklerine, gelir ve giderleri ile bütçelerine, Kültür ve Turizm Bakanlığının mesleğe ilişkin görev ve yetkilerine, meslek kuruluşlarıyla iş birliğine ve turist rehberliği meslek kuruluşlarının Bakanlıkça denetlenmesine ilişkin usûl ve esasları kapsar.


35. Soru

Turist rehberi ve Turist rehberliği hizmeti kavramı neyi ifade eder?

Cevap

Turist rehberi: Bu Kanun hükümleri uyarınca mesleğe kabul edilerek turist rehberliği hizmetini sunma hak ve yetkisine sahip olan gerçek kişiyi ifade eder.

Turist rehberliği hizmeti: Seyahat acentalığı faaliyeti niteliğinde olmamak kaydıyla kişi veya grup hâlindeki yerli veya yabancı turistlerin gezi öncesinde seçmiş oldukları dil kullanılarak ülkenin kültür, turizm, tarih, çevre, doğa, sosyal veya benzeri değerleri ile varlıklarının, kültür ve turizm politikaları doğrultusunda tanıtılarak gezdirilmesini veya seyahat acentaları tarafından düzenlenen turların gezi programının seyahat acentasının yazılı belgelerinde tanımlandığı ve tüketiciye satıldığı şekilde yürütülüp acenta adına yönetilmesini ifade eder.


36. Soru

Turist rehberi mesleğine kabul için hangi koşullar aranır?

Cevap

Turist rehberi unvanı mesleğe kabulle kazanılır ve mesleğe kabul için aşağıdaki koşullar aranır.

  1. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak.
  2. Başvuru tarihi itibarıyla 18 yaşını doldurmuş olmak.
  3. Üniversitelerin turist rehberliği bölümlerinin önlisans, lisans veya yüksek lisans programlarından mezun olmak veya üniversitelerin turist rehberliği bölümü dışındaki diğer bölümlerinden en az lisans düzeyinde mezun olduktan sonra, birliklerin ve Türkiye Seyahat Acentaları Birliğinin ortak önerileri ve Bakanlığın onayıyla turizm sektörünün ihtiyaçları da dikkate alınarak belirlenen dille de, gerektiği hâllerde belirlenen bölgelerde, yönetmelikle kurs ve sınavlara ilişkin belirlenen usûl ve esaslar çerçevesinde Bakanlığın gözetimi ve denetimi altında birlikler tarafından düzenlenen ülkesel veya bölgesel turist rehberliği sertifika programını başarıyla tamamlamak.

ç. Birliklerin ve Türkiye Seyahat Acentaları Birliğinin ortak önerileri ve Bakanlığın onayı ile belirlenen yabancı dillerden birinde, Bakanlığın gözetim ve denetimi altında yapacağı veya konusunda uzmanlaşmış kamu kurum veya kuruluşlarına yaptıracağı yabancı dil sınavında başarılı olmak veya yönetmelikle belirlenen yabancı dil yeterlik belgelerinden birine sahip olmak.

  1. Birlikler tarafından Bakanlığın gözetim ve denetimi altında düzenlenen uygulama gezisini tamamlamak ve gezi sonunda yapılan sınavda başarılı olmak.
  2. 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 53’üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından; bu Kanuna veya 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’na muhalefetten mahkûm olmamak.
  3. Daha önce meslekten çıkarılmamış olmak.

37. Soru

Turist Rehberi Ücretleri neye göre belirlenir?

Cevap

  1. Taban ücret tarifesi, birlikler ile Türkiye Seyahat Acentaları Birliğinin görüşleri alınarak Bakanlık tarafından net ücret üzerinden belirlenir ve her yıl en geç aralık ayında, izleyen takvim yılının başından itibaren yürürlüğe girmek üzere Bakanlık tarafından ilan edilir.
  2. Turist rehberleri, taban ücret tarifesinde belirlenen ücretin altında turist rehberliği hizmeti sunamazlar. Taban ücret altında çalışılabilecek sosyal ve kamusal nitelikli turist rehberliği hizmetleri yönetmelikle belirlenir.
  3. Turist rehberlerinin tur için belirlenen ücreti ihtiva eden yazılı turist rehberliği sözleşmesi yapmaları zorunludur. Haklı nedenlerin bulunduğu hâllerde ve daha sonra yazılı olarak düzenlenmek kaydıyla e-posta, faks, telefon mesajı ve benzeri yollarla sözleşme yapılabilir.
  4. Tur için yazılı sözleşme yapmayan veya taban ücretin altında ücret ile çalışan turist rehberi, ilgili birlik tarafından her bir fiil için ayrı ayrı olmak, birlik bütçesine gelir kaydedilmek ve üç günlük taban ücretinden az olmamak üzere turun toplam süresine karşılık gelen taban ücret kadar idâri para cezasıyla cezalandırılır.


38. Soru

Meslek kuruluşlarının nitelikleri ve kurulması neye göre düzenlenir?

Cevap

Bu Kanunda belirtilen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak ve odaların üst kuruluşu olmak üzere tüzel kişiliğe sahip ve kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşu niteliğinde birlikler, Türkiye genelinde kayıtlı toplam meslek mensubu sayısının %33’üne sahip odaların Bakanlığa yapacakları başvuru üzerine kurulabilir. Birden fazla meslek birliği kurulabilir. Başvuru ile ilgili usûl ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.


39. Soru

Meslek kuruluşlarının görev ve yetkileri nelerdir?

Cevap

Meslek kuruluşlarının görev ve yetkileri şunlardır:

  1. Üyelerinin müşterek ihtiyaçlarını karşılamak ve mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak,
  2. Mesleğin genel menfaatlerine ve ulusal turizm ve tanıtım politikalarına uygun olarak ifa edilmesini ve gelişmesini sağlamak,
  3. Meslek mensuplarının birbirleri ve halkla olan ilişkileri ile mesleğin icrasında dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere; meslek etiğini ve disiplini korumak, turist rehberleri arasındaki haksız rekabetin önlenmesi hususunda gerekli tedbirleri almak, turist rehberlerinin yetiştirilmesi için kurs, seminer ve eğitim programları düzenlemek, meslek konusunda araştırma ve incelemeler yapmak,

ç. Bakanlıkça istenilen konularda görüş bildirmek,

  1. Bu Kanun ve ilgili mevzuatta belirtilen görevleri yerine getirmek.

40. Soru

Sertifika programı seçme sınavına kabulde hangi koşullar aranır?

Cevap

Sertifika programı seçme sınavına kabulde aşağıdaki koşullar aranır:

  1. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
  2. Başvuru tarihi itibarıyla on sekiz yaşını doldurmuş olmak,
  3. Üniversitelerin turist/turizm rehberliği bölümü dışındaki diğer bölümlerinden en az lisans düzeyinde mezun olmak, öğrenimini yabancı ülkelerde yapmış olanların ise yetkili kurumlardan alınacak denklik belgesinin onaylı örneğini sunmak,

ç. Yabancı dil yeterliliğine sahip olmak,

  1. Kanunun 3’üncü maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde sayılan suçların herhangi birinden mahkûm olmamak,
  2. Daha önce meslekten çıkarılmamış olmak.

41. Soru

Yönetmeliğe göre, turist rehberliği hizmetleri nelerdir?

Cevap

Mesleğin İcrası

Turist Rehberliği Hizmetleri

MADDE 25 –

  1. Turist rehberliği hizmetleri sadece eylemli turist rehberleri tarafından Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak sunulur.
  2. Başka sıfat veya unvanlarla icra edilen, ancak Kanun ve bu Yönetmelik uyarınca turist rehberliği niteliği taşıyan her türlü hizmetin yürütülmesinde mesleği icra etme koşullarını taşıyan kişilerin çalıştırılması zorunludur.
  3. Bu hizmetler; seyahat acentacılığı faaliyeti niteliğinde olmamak kaydıyla kişi veya grup hâlindeki yerli veya yabancı turistlerin gezi öncesinde seçmiş oldukları dil kullanılarak ülkenin kültür, turizm, tarih, çevre, doğa, sosyal veya benzeri değerleri ile varlıklarının kültür ve turizm politikaları doğrultusunda tanıtılarak gezdirilmesi veya seyahat acentaları tarafından düzenlenen turların gezi programının seyahat acentasının yazılı belgelerinde tanımladığı ve tüketiciye satıldığı şekilde yürütülüp acenta adına yönetilmesi hizmetleridir.

Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v