Klasik Sosyoloji Tarihi Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Klasik Sosyolojiye Katkı-I: Ferdinand Tönnies Ve Georg Simmel

1. Soru

Tönnies’e göre cemaatten cemiyete geçişin olumsuz olması hangi sebeplere dayanmaktadır?(s.140)

Cevap

Cemaatin zayıflaması ve cemiyetin güçlenmesi ile yaşanan dönüşüm endüstriyel kapitalizmin gelişmesi için gerekli şartları, rasyonalizm, hesapçı alışkanlıklar ve sözleşmeye dayalı ilişkileri yaratmıştır. Ayrıca, suç ve intiharın artmasına yol açmıştır.


2. Soru

Ferdinand Tönnies’in en önemli eseri nedir ve kaç yılında yayınlanmıştır? (s. 137)

Cevap

Tönnies’in en önemli eserinin adı Gemeinshaft und Gesellschaft (Cemaat ve Cemiyet)’tir ve eser 1887 yılında yayınlanmıştır.


3. Soru

Tönnies sosyolojiyi hangi alanlara ayırarak incelemiştir? (s.138)

Cevap

Tönnies sosyolojiyi evvela Genel Sosyoloji ve Özel Sosyoloji olmak üzere iki alt alana ayırmıştır. Genel sosyolojinin alt alanları; sosyal biyoloji, sosyal antropoloji ve sosyal psikolojidir. Özel sosyolojinin alt alanları ise saf/teorik sosyoloji, ampirik sosyoloji (sosyografi) ve deneysel sosyolojidir.


4. Soru

Tönnies’e göre teorik sosyolojinin beş alanı nedir? (s. 138)

Cevap

1. Cemaat/cemiyet kavramlaştırması 2. İlişkiler yahut toplumsal varlıklar teorisi 3. Toplumsal normlar 4. Toplumsal değerler 5. İnsan çabası sistemler (Toplumsal kurumlar teorisi)


5. Soru

Tönnies’in cemaat-cemiyet ayrımını açıklayınız?(s.139)

Cevap

Bütün toplumların temelinde insan iradesinin bulunduğunu düşünen Tönnies, cemaat ve cemiyetin insan iradesinin iki farklı tipi olduğunu ileri sürer. Birinci tip irade olan doğal irade mizaç ve karaktere bağlıdır; ikinci tip olan rasyonel irade ise belirli bir amaca ulaşmak için araçları farklılaştırabilme ve en uygun aracı seçebilme kapasitesine bağlıdır. Cemaat birinci tipteki gerçek ve zorunlu bir iradenin karakteristik olduğu geleneksel, kır hayatı yaşayan toplulukları tanımlarken, cemiyet ise ikinci tipteki kavramsal, yapay bir iradenin etkin olduğu endüstrinin ve ticaretin hüküm sürdüğü kent yaşamını tasvir eden toplum tipini açıklamak için kullanılır.


6. Soru

Tönnies’e göre cemaatten cemiyete doğru yaşanan dönüşümün temel özellikleri nelerdir?(s.140)

Cevap

Bu dönüşümün temel özellikleri tarımdan endüstriye geçiş, serbest ticaretin ve modern ulus devletin doğuşudur.


7. Soru

Tönnies’in belirttiği şekilde cemaat ve cemiyete ait özellikleri karşılaştırarak yazınız.(s.141)

Cevap

1. Cemaate biz duygusu, cemiyete ben duygusu egemendir 2. Cemaatte dayanışma ortak isteme, cemiyette bireysel isteme dayalıdır 3. Cemaatte ortak mülkiyet, cemiyette bireysel mülkiyet egemendir 4. Cemaatte topluluğun ortak çıkarları bireysel çıkarlardan önce, cemiyette bireysel çıkarlar ortak çıkarlardan önce gelir. 5. Cemaatte dayanışma organik, cemiyette mekaniktir. 6. Cemaatin toplumsal yaşamında töreler, cemiyetinkinde moda ve geçici zevkler egemendir. 7. Cemaatte inançların ve dinin önemli bir ağırlığı vardır; cemiyette inançlar ve din yerine kamuoyu ve öğretiler egemendir.


8. Soru

Georg Simmel toplumsal olgulara nasıl yaklaşmıştır?(s.142)

Cevap

Simmel’in sosyolojisi toplumsal olguları değerlendirirken değer yargılarından arınmış, bağlamdan bağımsız olarak ve diyalektik bir bakış açısı kullanmıştır.


9. Soru

Simmel’in bir bilim disiplininin problem kurması gerektiği fikri sosyolojinin bağımsızlaşması açısından ne anlama gelmektedir?(s.142)

Cevap

Simmel’in sosyolojinin bağımsız bir bilim olmasına sağladığı katkılardan biri sosyolojiyi problem çözen değil, problem kuran bir bilim olarak kurma çabasıdır. Simmel çalışmalarında sosyologların problem kurucu rollerini vurgulamıştır. Simmel’e göre, bir bilim disiplininin kendi problemlerini özerk bir şekilde bulup tanımlaması, disipline hem özerklik hem de iç ve dış meşruluk kazandıracaktır.


10. Soru

Simmel’in toplumsal birimler arasındaki çatışmayı ve karşılıklı bağlılığı ortaya koyan diyalektik yöntemi nasıl kullandığını gösterdiği çalışma alanları nelerdir?(s.143)

Cevap

• Tahakküm ve üstlük-astlık ilişkisi • Moda sosyolojisi • Öznel ve nesnel kültür • Çatışma


11. Soru

Simmel sosyolojisine göre “ayrıklık yanılgısı” nedir?(s. 143)

Cevap

Simmel’e göre, toplumsal etkileşim biçimi olarak tahakküm üstlük-astlık ilişkisinin karşılıklı olmasına dayanır. Üst ast birbirleri olmadan anlamsızdır. Bu şekilde birbirine gönderme yapmadan toplumsal eylemi tek yanlı olarak çözümleme girişimlerine “ayrıklık yanılgısı” denir.


12. Soru

Simmel’e göre moda nedir ve modanın cazibesi nereden kaynaklanır?(s.143)

Cevap

Moda bir toplumsal ilişki biçimidir. Bir yandan grubun taleplerine uyum sağlamak isteyenlere imkan tanır, diğer yandan aykırı davranmak isteyenlere kendisine göre sapkın davranışta bulunacakları bir norm sunar. Modanın cazibesi ise, yaygınlığı ve mutlak geçiciliği arasındaki tezattan kaynaklanır. Bu bakımdan moda, hayatın birbiriyle çelişen eğilimlerinin, toplumsal yollarla eşit şekilde nesnelleştiği yapı örneklerinden biridir.


13. Soru

Simmel sosyolojisinde çatışma nasıl değerlendirilir?(s.144)

Cevap

Çatışma Simmel’in en önemli kavramlarından biri olan toplumlaşma (sociation) kavramını anlamlı kılan iki unsurdan biridir. Toplumlaşma uyum ve çatışmanın aynı anda içerildiği bir kavramdır. Çatışma kişileri karşılıklı olarak birbirine bağladığı için, toplumlaşma açısından uyum gibi olumlu bir özellik olarak değerlendirilir.


14. Soru

Simmel’e göre sosyolojinin görevi nedir?(s.144)

Cevap

Sosyolojinin görevi, toplumsal etkileşim biçimlerini anlamak ve toplumsal düzenin biçimini ve içeriğini formel bir şekilde açıklamaktır.


15. Soru

Simmel toplumsal etkileşimi bir bütün olarak ifade ettiği kavramı olan toplumlaşmayı nasıl açıklar?(s.144)

Cevap

Simmel’e göre toplumlaşma insan faaliyetlerinin bir ürünüdür. Aile, din ve ekonomi gibi toplumsal kurumlar bireyleri bir arada tutan biçimler şeklinde gündelik yaşamda mevcuttur. Toplumsal kurumlar toplumlaşmanın biçimleridir. Toplum biçimlerin kendisidir. Toplum, bireyler arasındaki etkileşimden olmadan var olamaz; ama bireyler de toplumlaşma ve toplumlaşma biçimleri, yani toplum olmadan varlıklarını sürdüremez.


16. Soru

Georg Simmel’e göre sosyolojinin nesnesi ve toplumsal araştırmanın konusu nedir?(s. 145)

Cevap

Simmel’in bu soruya verdiği en özlü cevap toplumlaşma biçimleridir. Simmel toplumlaşma olarak adlandırdığı ilişki ve etkileşim ağını biçim (form) ve içerik olmak üzere ikiye ayırır. Toplumsal yaşamın biçimi toplumsal etkileşim biçimleridir. İçerik ise toplumsal etkileşimin bireylerin çıkar ve istekleri gibi farklı yönlerinden oluşur. Sosyoloji toplumlaşmanın içeriğiyle değil, biçimleriyle ilgilenmelidir. Bu nedenle, Simmel’in sosyolojisi formel sosyoloji olarak bilinir.


17. Soru

Formel sosyolojinin özellikleri nelerdir?(s.145)

Cevap

Formel sosyoloji toplumsal olayları içinde bulundukları bağlamdan soyutlayarak incelemeye, böylece toplumsal ve tarihsel bağlamdan bağımsız biçimsel/formel düzenlilikleri ve benzerlikleri ortaya koymaya çalışan bir sosyolojidir.


18. Soru

Georg Simmel toplumlaşmayı hangi alt süreçlerle inceler?(s.146)

Cevap

1. Dışsallaştırma 2. İçselleştirme 3. Kurumsallaştırma 4. Çıkar-biçimlendirmesi


19. Soru

Simmel’e göre dışsallaştırma ve içselleştirme nedir ve nasıl bir ilişki içindedir?(s.146)

Cevap

Dışsallaştırma bireyin toplumlaşma sürecini yaratmasını, içselleştirme ise bu sürecin alıcısı olmasını ifade eder. Bu bakımdan dışsallaştırma ve içselleştirme etkileşimin dinamik yönlerini oluşturan alt süreçler olarak işlerler.


20. Soru

Georg Simmel’e göre kurumsallaştırma kaç düzeyden oluşur ve bunlar nasıl işler?(s.146)

Cevap

Kurumsallaştırma üç düzeyden oluşur. Buna göre, 1. Kurumsallaştırmanın birinci düzeyi gündelik sıradan etkileşimlerden oluşur. Bireyler özerktir. Üzerinde uzlaşılan etkileşim desenlerinden sapmaların bedeli nispeten düşüktür. Biçimler kristalleştikçe sapmaların bedeli artar. 2. Kurumsallaştırmanı ikinci düzeyi kurumsallaşmış yapılar arasındaki iletişimle karakterize olur. Bireyler seçimleri üzerinde yapıların etkisi bir hayli hissederler. Bununla birlikte, bu düzeyde kurumsallaşmış yapılar bireylere bireysel düzeyde seçemeyecekleri bazı eylem alternatifleri sunar. Özgürlük ve sınırlama arasındaki ilişki toplumsal olarak ifadesini bulur. 3. Kurumsallaştırmanın üçüncü düzeyi toplumun kendisinin biçimlerinden oluşur. Toplumsal kontrol mekanizmaları çok güçlüdür. Üzerinde uzlaşılmış etkileşim kalıplarından sapan bireyler bunun için yüksek bir toplumsal bedel ödemek zorunda kalırlar.


21. Soru

Toplumsal yaşamın geometrisi yahut toplumsal geometri olarak adlandırılan yöntem nedir?(s.147)

Cevap

Simmel fiziksel biçimleri inceleyen geometri ile toplumsal biçimleri inceleyen sosyolojiyi karşılaştırır. Böylelikle, toplumsal eylemin yapısal belirleyicileri hakkında açıklama yapmaya çalışırken geometri terimlerinden yaralanmıştır. Sayılar ve uzaklı gibi geometrik terimlerle yaptığı açıklamasında toplumsal yaşamın geometrisini ortaya koymaya çalışmıştır. Geometride nasıl ampirik bir biçim hali soyut olarak inceleniyorsa, Simmel de toplumlaşmanın biçimini böyle incelemektedir. Bu inceleme yöntemine toplumsal yaşamın geometrisi yahut toplumsal geometri yöntemi adı verilmiştir.


22. Soru

Georg Simmel iki ve üç sayısını toplumsal grupları analizinde ne şekilde kullanmıştır?(s.147)

Cevap

Simmel grup süreçlerini ve bu süreçlerdeki yapı düzenliliklerini grup üyelerinin sayılarına göre incelemiştir. Buna göre, toplumlaşma formlarının duruma katılan insan sayısına göre değiştiğini savunmuştur. Özellikle iki kişilik gruplarla (dyad) üç kişilik (triad) ve daha kalabalık olan gruplar arasında ayrım yapan Simmel, iki kişilik grupların diğer grup tiplerinden farklı olduğunu ileri sürmüştür. İki kişilik gruplar üyelerinden bağımsız nesnel bir yapıya sahip değilken üç kişilik gruplar bu yapıya sahiptir ve bu sayede üyeleri üzerinde baskı kurabilirler.


23. Soru

Simmel’in anlamın analizini kolaylaştırmak için kullandığı ideal toplumsal etkileşim biçimi hangileridir?(s.149)

Cevap

1. Mübadele 2. Çatışma 3. Tahakküm 4. Fahişelik 5. Sosyallik


24. Soru

Simmel etkileşim tiplerini açıklarken mübadeleyi nasıl ele almıştır?(s.149)

Cevap

Mübadele bütün etkileşim tipleri içinde insan hayatını biçimlendiren en saf ve en gelişkin biçimdir. Bütün etkileşimleri mübadele olarak değerlendirmek gerekir. Mübadele en temel ihtiyaçlarımızdan en yüksek entelektüel ve dini ihtiyaçlarımıza kadar her türlü değer elde etmek için karşılığında başka bir değer sunmamızın gerektiği sürece verilen addır.


25. Soru

Simmel çatışmayı bir etkileşim biçimi olarak nasıl değerlendirmiştir?(s.149)

Cevap

Çatışma en canlı etkileşim biçimlerinden biri olarak tek bir birey tarafından sürdürülemeyen, dolayısıyla bir toplumlaşma biçimi olan toplumsal etkileşim formudur. Amacı problemleri çözmek ve birlik durumuna ulaşmaktır. Simmel’e göre çatışma tarafların aynı yöndeki çabalarını ifade eden “rekabet” ve birbirlerine karşı çabalarını ifade eden “mücadele” kutupları arasında hareket eden bir değişkendir.


26. Soru

Simmel’e göre fahişeliğin mübadele açısından anlamı nedir?(s. 150)

Cevap

Bir toplumsal etkileşim biçimi olarak fahişeliği mübadele sürecinde elde edilmek istenen fayda için sadece paranın verildiği durumları anlatabilmek için kullanan Simmel, bununla alınmak istenen değerle verilen değer arasındaki dengesizlik durumunu göstermektedir. Bu durum insanın bir araç olarak kullanılmaması gerektiğini va’z eden ahlak kuralının tam zıttı olarak kendini sunmaktadır. Bir insanın (fahişe) tüm benliğini sunduğu bu etkileşim biçiminde sunulan benliğe karşı verilebilecek en uygunsuz karşılık olan para verilir. Mal (cinsel onur) ile değer (para) arasında tam bir uygunsuzluk vardır.


27. Soru

Simmel’in tüm insanlarda ortak olduğunu söylediği sosyallik itkisi ne tür bir yapı sergiler?(151)

Cevap

İnsanlar birçok topluluğa çeşitli çıkar ve ihtiyaçları doğrultusunda katılırlar. Bu toplulukların içinde insanlar yalnızlıklarını unutur. Birliktelik ve birlik hissi sayesinde insanlar arasında bağ kurulur. Sosyallik etkisi toplum hayatının gerçekliklerinde topluluğun saf özünü, bir değer ve bir tatmin olarak topluluk olma sürecinin özünü damıtır. Sosyallik topluluklara girerek bir araya gelmenin oyun biçimidir. Bu oyunda eşit olmayanlar eşit gibi davranır. Sosyallikte kişisel olan dışlanır. Diğer bir araya gelme biçimlerinden farklı olarak bir çeşit karşılıksızlık içerir. Bir çeşit eşitler arası demokrasinin olduğu sosyallik dünyası Simmel’e göre yapaydır. İnsanlar modern yaşamın nesnel içeriğinden ve aşırı maddi taleplerinden kurtulmak isteyen insanlar, sosyallik ile sahip oldukları değerlerden kurtularak doğal-kişisel hallerine döndüklerini düşünürler.


28. Soru

Simmel’in incelediği toplumsal tipler hangileridir?(s.152)

Cevap

• Yabancı • Yoksul • Cimri ile savurgan • Maceracı • Soylu


29. Soru

Simmel’e göre yabancı kimdir?(s.152)

Cevap

Yabancı, tanımadığımız biri değil, aynı grubun üyesi olduğumuz ama gruba katılımı çeşitli açılardan sınırlı olan, hem grubun içinde hem de gruba karşı olan kişidir.


30. Soru

Simmel’in sosyolojisinde yoksulun toplumsal konumu ve özellikleri nelerdir?(s.152)

Cevap

Modern toplumda yoksullar sınıfı benzersiz bir sosyolojik sentezdir. Toplumsal yapı içinde homojen bir yere sahip olmakla birlikte, onu oluşturan unsurlar açısından son derece heterojendir. Simmel’e göre yoksulluk bireyin ekonomik durumu ile değil, toplumun ona verdiği tepkiyle ilgilidir. Kişiyi yoksul yapan parasızlık değildir. Sosyolojik açıdan, yoksul kişi, bu parasızlık yüzünden yardım alan kişidir.


31. Soru

Simmel “Paranın Felsefesi”nde parayı ve onun ekonomisini nasıl tanımlar?(s.154)

Cevap

Para, hem nesnelerle insanlar arasına mesafe koymaya hem de bu mesafeyi aşmaya yarayan bir araçtır. Para ekonomisi nesnel kültürün güçlenmesine, buna karşılık öznel kültürün zayıflamasına ve bireyin nesnel kültürün kölesi olmasına neden olur. Para ekonomisi bireylerde her şeyin satılık olduğu hissini uyandırır. Böylelikle para ekonomisi, bütün değerleri parasal ifadelere indirgeyerek her şeyi göreli ve kıyaslanabilir kılar.


32. Soru

Simmel’e göre büyük kentlerle birey arasındaki etkileşim nasıl gerçekleşmektedir?(s.155)

Cevap

Büyük kentlerin bireyler üzerindeki etkilerini araştırarak kent sosyolojisinin gelişimine katkı sunan Simmel, bilimin ve teknolojinin hakim olduğu modernite sürecinde birey iç güvenliğini kaybetmiştir. Modern hayatta bulunan heyecan ve karmaşa bireyi gerilim, huzursuzluk ve telaş içinde bırakmıştır. Büyük kentlerin kargaşası, rekabet,, tarzlara, kişisel ilişkilere ve düşüncelere karşı sadakatsizliği bireyleri çaresizliğe itmekte ve nevrozun kıyısına getirmektedir. Simmel’e göre, para ekonomisine dayanan, nesnel kültürün hakim olduğu, iş bölümünün en yüksek düzeyde olduğu kentler ne kadar büyürlerse o derce bireyselleşmeye yol açmaktadırlar. Metropol hayatı insanı farklılığa zorlar ama bu farklılık içerikte değil, sadece biçimdedir. Simmel, modern kültürün gelişiminin özelliği olarak, nesnel tinin öznel tin üzerinde hakimiyet kurması, nesnel kültürün aşırı büyümesi nedeniyle öznel kültürün zayıflamasını göstermiştir.


33. Soru

Tönnies'in sosyolojiyi ayırdığı iki alan nedir?

Cevap

Tönnies sosyolojiyi önce Genel Sosyoloji ve Özel Sosyoloji olmak üzere iki alana ayırmış, daha sonra bu alanları da alt alanlara ayırmıştır.


34. Soru

Genel sosyolojinin ayrıldığı üç alt alan nedir?

Cevap

Genel sosyoloji (a) evrim sürecinde biyolojik açıdan insanı ve diğer biyolojik organizmalarla ilişkisini inceleyen Sosyal Biyoloji, (b) kültürü üreten insanı inceleyen Sosyal Antropoloji ve (c) insanların öznel eylemlerini ve grupların iç işleyişlerini inceleyen Sosyal Psikoloji olmak üzere üç alt alana ayrılır (Tönnies, 2002:4).


35. Soru

Özel sosyolojinin ayrıldığı üç alt alan nedir?

Cevap

Özel sosyoloji de Tönnies’e göre üçe ayrılmaktadır. Bu alt alanlar (a) Saf/Teorik Sosyoloji, (b) Ampirik Sosyoloji (Sosyografi) ve (c) Deneysel Sosyolojidir.


36. Soru

Tönnies’e göre saf/ teorik sosyoloji nedir?

Cevap

Tönnies’e göre saf/ teorik sosyoloji ideal tip kavramlarından ve statik, durağan haldeki toplumsal varlıklardan (social entities-sozialewesenheiten) oluşan bir mantıksal sistemdir.


37. Soru

Toplumsal varlıklar nelerdir?

Cevap

Toplumsal varlıklar (a) toplumsal ilişkiler (b) kolektifler ve (c) toplumsal örgütler ya da şirketlerdir. 


38. Soru

Toplumsal normlar nelerdir?

Cevap

Tönnies toplumsal ilişkilerde düzenliliği sağlayan üç tip toplumsal norm olduğunu belirtir, bunlar (1) düzen (2) hukuk ve (3) ahlaktır (Tönnies, 2002:8).


39. Soru

Cemaat nedir?

Cevap

Türkçeye topluluk olarak da tercüme edilen cemaat (gemeinschaft) kavramı Tönnies’in geleneksel kırsal topluluklarla ilişkilendirdiği, aile veya dostluk ilişkileri içinde birbirine bağlı olan insanların arasındaki kişisel, yakın ve sürekli insan ilişkilerini içeren bir toplum tipidir.


40. Soru

Cemiyet nedir?

Cevap

Zaman zaman toplum ya da birlik olarak da Türkçeye çevrilen (Slattery, 2010: 60) cemiyet (gesellschaft) kavramı ise, cemaat kavramının zıttı olan her şeyi içeren bir kavramdır. Tönnies cemiyet kavramıyla endüstrinin ve ticaretin egemen olduğu modern kent yaşamında insanların diğer insanlarla yak›n duygusal ilişkilerden çok çıkara dayalı, rasyonel, hesaplı ilişkiler kurdukları, cemaate oranla daha hızlı, rekabetçi ve dinamik bir yaşam sürdükleri toplumları ifade etmektedir (Slattery, 2010: 60).


41. Soru

Simmel'in George Lukács’ı ve Frankfurt Okulu’nun şeyleşme ve kültür üzerine olan çalışmalarını derinden etkileyen çalışması hangisidir?

Cevap

Simmel’in çalışmaları kültür sosyolojisine de önemli katkılar sağlamış, özellikle “Para Felsefesi” adlı çalışması Batı Marksizminin ilk ve en önemli düşünürlerinden George Lukács’ı ve Frankfurt Okulu’nun şeyleşme ve kültür üzerine olan çalışmalarını derinden etkilemiştir (Swingewood, 1998:192).


42. Soru

Simmel'in Chicago Okulu düşünürleri üzerinde etkili olmuş ve kent sosyolojisinin gelişimine katkıda bulunmuş olan çalışmasının adı nedir?

Cevap

“Metropol ve Tinsel Hayat” adlı çalışması da Okulu düşünürleri üzerinde etkili olmuş ve kent sosyolojisinin gelişimine katkıda bulunmuştur.


43. Soru

Ayrıklık yanılgısı nedir?

Cevap

Ayrıklık yanılgısı, toplumsal eylemleri etkileşim sürecinde birbirine bağlı olarak görememek, ayrık oldukları yanılgısına kapılmaktır.


44. Soru

Simmel'e göre nesnel kültür nedir?

Cevap

Simmel, öznel kültür ve nesnel kültür arasında bir ayrım yaparak nesnel kültürün insanların ürettiği her şey olduğunu, öznel kültürün ise kültür ürünlerini yaratma, özümseme ve kontrol etme kapasiteleri olduğunu belirtir.


45. Soru

Simmel'e göre öznel kültür nedir?

Cevap

Simmel, öznel kültür ve nesnel kültür arasında bir ayrım yaparak nesnel kültürün insanların ürettiği her şey olduğunu, öznel kültürün ise kültür ürünlerini yaratma, özümseme ve kontrol etme kapasiteleri olduğunu belirtir.


46. Soru

Simmel’e göre sosyolojinin görevi nedir?

Cevap

Simmel’e göre sosyolojinin görevi, toplumsal etkileşim biçimlerini anlamak ve toplumsal düzenin biçimini ve içeriğini formel bir şekilde açıklamaktır.


47. Soru

Simmel'e göre toplumlaşma nedir?

Cevap

Toplumsal etkileşimi bir bütün olarak toplumlaşma (sociation) kavramıyla ifade eden Simmel’e göre toplumlaşma, insan faaliyetlerinin bir ürünüdür ve aile, din ve ekonomi gibi toplumsal kurumlar gibi bireyleri bir arada tutan biçimler şeklide gündelik yaşamda mevcuttur; diğer bir deyişle bu toplumsal kurumlar toplumlaşmanın biçimleridir. İnsanların iletişim kurarak belirli davranış kalıplarını sergiledikleri bu biçimler toplumu oluşturmaktadır. Başka bir ifadeyle, toplumu bu biçimler üretmez, bu biçimler toplumun kendisidir (Swingewood, 1998:168).


48. Soru

Simmel toplumlaşmayı kaça ayırır?

Cevap

Simmel toplumlaşma olarak adlandırdığı ilişki ve etkileşim ağını biçim (form) ve içerik şeklinde ikiye ayırır, diğer bir deyişle toplumsal yaşamın biçimi ve içeriği arasında bir ayrım yapar.


49. Soru

Formel sosyoloji nedir?

Cevap

Formel sosyoloji toplumsal olayları içinde bulundukları bağlamdan soyutlayarak incelemeye, böylece toplumsal ve tarihsel bağlamdan bağımsız biçimsel/formel düzenlilikleri ve benzerlikleri ortaya koymaya çalışan bir sosyolojidir.


50. Soru

Toplumlaşmanın alt süreçleri nelerdir?

Cevap

Toplumlaşmanın alt süreçleri dışsallaştırma, içselleştirme, kurumsallaştırma ve çıkar biçimlendirmesidir.


51. Soru

Simmel'e göre kurumsallaştırmanın kaç düzeyi vardır?

Cevap

Bu açıdan Simmel kurumsallaşmanın üç düzeyinden bahseder.


52. Soru

Toplumsal geometri nedir?

Cevap

Toplumsal geometri, Simmel’in toplumlaşmanın sadece biçimini bir soyutlama olarak analiz ederken kullandığı yöntemdir.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi