Birey ve Davranış Dersi 8. Ünite Sorularla Öğrenelim

Sosyal psikoloji insan ilişkilerini hangi açıdan inceler?

Sosyal psikoloji, insanların diğer insanlar hakkında nasıl düşündüklerinin, onları nasıl etkilediklerinin ve onlarla nasıl ilişki kurduklarının bilimsel bir biçimde çalışılmasıdır. Sosyal psikoloji, sosyal ve kültürel ortamdaki birey davranışının özelliklerinin ve nedenlerinin bilimsel bir biçimde incelenmesidir.

Sosyal biliş nedir?

Sosyal Biliş sosyal bilgiyi fark ettiğimiz, yorumladığımız hatırladığımız ve sonrasında kullandığımız süreçtir.

Sosyal algı nedir?

Sosyal algı sosyal durumlara ya da insanlara ilişkin izlenim oluşturma sürecidir.

Sosyal ve temel algının ortak özellikleri nelerdir?

Her iki algı türünün de aktif ve inşa edici bir doğası vardır. Yani, her iki algı türünde de daha önceden var olan bilgimiz sadece yeni gelen uyarıcıyı yorumlamamız için temel teşkil etmekle kalmaz, aynı zamanda hangi bilgiyi seçeceğimize, hangisine dikkat edeceğimize ve bilgiyi nasıl organize edeceğimize de rehberlik eder. Her iki algı türü de algılayıcının değer, inanç, bağlılık ya da motivasyonlarından etkilenir.

Öncelik etkisi nedir?

Öncelik etkisi izlenim oluşturma çalışmalarında, başlangıçta edinilen bilginin sonradan edinilen bilgiden daha ağır basmasıdır.

Sosyal psikolojide atıf kuramı hangi soruya yanıt arar?

Atıf kuramı insanların, davranışların nedenleri hakkında nasıl karar verdikleri sorusuna yanıt arayan kuramdır.

Atıf kuramının öncüsü kimdir?

Atıf kuramının öncüsü Fritz Heider’dır.

İçsel ve dışsal atıf nedir?

Heider’a göre kendimizin ve başkalarının davranışlarını temel olarak iki şekilde açıklarız: Davranışın nedenini, davranışı
yapanın kişiliğine, arzu ya da ihtiyaçlarına atfederiz. Bu atıflara kişisel ya da içsel atıflar denir. İkinci olarak da davranışı, ortamdaki birtakım faktörlerle açıklarız. Bu atıflara da durumsal ya da dışsal atıflar denir.

Temel atıf hatası nedir?

Temel Atıf Hatası davranış üzerinde ortamsal etkilerin önemini küçük görme ve davranıştan bireyin kişisel bir özelliğinin sorumlu olduğunu varsayma eğilimidir.

Kendine hizmet eden yanlılık nedir?

Kendine hizmet eden yanlılık olumlu sonuçları kendi kişiliğimize ama olumsuz sonuçları kontrolümüz dışındaki faktörlere atfetme eğilimidir.

Tutum nedir?

Tutum; başka bir kişiye ya da herhangi bir şeye, tutum nesnesine karşı yöneltilen düşünce, duygu ve davranışsal eğilimlerin görece durağan bir örgütlenmesidir.

Tutumların işlevleri nelerdir?

Sosyal psikolojide tutumların dört temel işlevi olduğu kabul edilmektedir. Birincisi, tutumların bilgi sağlama işlevidir. İkinci işlev, tutumların araçsal olarak kullanılmasıyla ilgilidir. Tutumların bu uyum sağlama işlevi, kişiyi arzu edilen hedefe yöneltirken istenmeyen, arzu edilmeyen durumlardan kaçınmayı olanaklı kılar. Tutumların üçüncü işlevi benliği ifade edici işlevdir. Dördüncü işlev, egoyu korumadır. 

Planlanmış Davranış Kuramı'na göre davranışa yönelik niyeti tahmin etmemizi sağlayan faktörler nelerdir?

Tutum ve davranış arasındaki basit ve dolaysız ilişki varsayımını sorgulayan kuramsal bir yaklaşım Fishbein ve Ajzen tarafından geliştirilmiştir. Fishbein ve Ajzen’in planlanmış davranış kuramı davranışın kendisini değil, davranışa yönelik niyeti tahmin etmek üzere kurulmuş bir modeldir. Kurama göre, davranışa yönelik niyeti tahmin etmemizi sağlayan üç faktör vardır: Davranışa yönelik tutum, öznel norm ve algılanan davranışsal kontrol.

Önyargı nedir?

Bazı sosyal grupların üyelerine karşı, bu grup üyelikleri temelinde geliştirilmiş olumsuz tutumlardır.

Kalıp yargı nedir?

Kalıp yargı belirli sosyal grupların tüm üyeleri tarafından belirli özellikleri paylaştığı varsayılan bilişsel çerçevelerdir.

Ayrımcılık nedir?

Ayrımcılık gruptaki tüm insanlara ya da bir grubun tek tek üyelerine karşı yöneltilmiş haksız eylem ya da eylemlerdir.

Otoriteryen kişilik nedir?

Otoriteryen kişilik: Geleneklere körü körüne bağlılık, otoriteye abartılı bir saygı ve toplumun normlarına uymayanlara karşı düşmanlık besleme ile nitelenen bir kişilik örüntüsüdür.

F ölçeğinde, otoriteryen kişiliği saptamaya yarayan dokuz boyut hangileridir?

F ölçeğinde, otoriteryen kişiliği saptamaya yarayan dokuz boyut mevcuttur. Bunlar şunlardır:
 
1. Gelenekçilik (konvansiyonalizm)
2. Otoriteryen boyun eğme
3. Otoriteryen saldırganlık
4. Öznelci bakış karşıtlığı
5. Boş inançlı ve kalıp yargılı olma
6. Güç ve “sertlik”
7. Yıkıcılık ve sinisizm (olumsuzculuk)
8. Yansıtma eğilimi
9. Cinsellik

Altemeyer’in otoriteryenizm boyutları nelerdir?

Altemeyer’in otoriteryenizm boyutları şunlardır:
1. Otoriteryen boyun eğme: Kişinin yaşadığı toplumdaki yerleşik ve meşru olarak algılanan otoritelere yüksek düzeyde boyun eğme.
2. Otoriteryen saldırganlık: Çeşitli kişilere yöneltilmiş genel bir saldırganlık. Bu saldırganlık, yerleşik otoriteler tarafından “izin verilmiş (onaylanmış)” bir saldırganlık olarak algılanır.
3. Konvansiyonalizm (gelenekçilik): toplumsal konvansiyonlara (geleneklere, kabul edilmiş kurallara) yüksek derecede bağlılık. Bağlı olunan konvansiyonlar, toplum ve onun yerleşik otoriteleri tarafından kabul edilen (uygun görülen) konvansiyonlar olarak algılanır.

Sosyal etki nedir?

Sosyal Etki bir ya da birden fazla bireyin algılarının, tutumlarının ve davranışlarının bir ya da birden fazla birey tarafından
etkileme çabasıdır.

Konformite nedir?

Konformite bireylerin var olan sosyal normlara uyma yönünde baskı hissettiği bir sosyal etki türüdür.

İtaat nedir?

İtaat bir bireyin diğerine belirli bir biçimde davranması için emir verdiği bir sosyal etki biçimidir.