Tibbi Cihaz Ve Malzemeler Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Temel Laboratuvar Malzeme Ve Cihazları

1. Soru

Laboratuvar nedir?

Cevap

Bünyesinde deneysel çalışmalar, testler, analiz ve araştırmalar yürütme ve gözlemleme olanağı sağlayan yere laboratuvar denir.


2. Soru

Tıbbi laboratuvar nedir?

Cevap

Hastalığın tanısı, önlenmesi ve tedavisine yönelik bilgi sağlamak veya bir insanın sağlık durumunu değerlendirmek amacıyla insan vücudundan alınan materyallere ilişkin biyolojik, mikrobiyolojik, immünolojik, kimyasal, immünohematolojik, hematolojik, biyofiziksel, sitolojik, patolojik ve diğer analizleri ya- pabilen ayrıca sonuçların yorumlanması ile ileri uygun araştırmaya yönelik tavsiye dahil bütün laboratuvar araştırmalarını kapsayan laboratuvarlar tıbbi laboratuvar kapsamında değerlendirilir.


3. Soru

Laboratuvardaki işlerin seri halde yürümesi için kataloglanması gereken bilgiler nelerdir?

Cevap

Laboratuvardaki işlerin seri hâlde yürümesi için iyi düzenlenmiş bir sistem oluşturulmalıdır. Bu nedenle tetkik edilecek örnekler, sarf malzemeler, cihazlar ve diğer araçgereçler laboratuvarda çok düzenli yerleştirilmiş olmalı, listeleri ve kullanım özelliklerini gösterir bilgiler kataloglanmalıdır.


4. Soru

Laboratuvarda karşılaşılabilecek civalı termometre kırılması durumunda nasıl hareket edilmelidir?

Cevap

Termometre kırıklarının civalı kısımları ya da civa artıkları asla çöpe ya da lavaboya atılmamalı, toprağa gömülmelidir.


5. Soru

Bunzen beki nedir?

Cevap

Doğal gazı ya da bütan gazını aleve çeviren, tabanında metal disk bulunan, metal boru şeklindeki yapıdır. Isıtma amaçlı kullanılır.


6. Soru

Desikatör nedir?

Cevap

Kurutma, ısınmış materyalin nem çekmeden soğutulması ve olduğu gibi saklanması için kullanılan büyük veya küçük hacimli olan cam kaplardır. Metal veya polietilenden yapılmış olanları da vardır. Tabanında nem çekici maddeler vardır. Bunlardan en çok kullanılanları kalsiyum klorür ve silikajeldir. Dipteki hazneye nem çekici madde, üst kısımdaki delikli diskin üzerine ise uygun kaplar içerisinde materyal konur. Kapakla esas kısmın birleştiği yüzeye vazelin sürülerek hava kaçağı önlenir. Bazı desikatörlerin kapağında havayı boşaltmaya yarayan bir çıkış bulunur. Bu tip desikatörlere vakumlu desikatör denir.


7. Soru

Şale nedir?

Cevap

Metalden yapılmış bir taban, tabandan çıkan destek çubuğu ve çubuk üzerinde de dar boğazlı (balon joje, deney tüpü vb.) cam malzemeleri tutturmaya yarayan malzemedir.


8. Soru

Elektroforez sistemini açıklayınız.

Cevap

Farklı maddeleri (protein, DNA, enzim vs.) birbirinden ayırabilmek için kullanılan hareketli ve hareketsiz ortamdan oluşmuş sistemlerdir. Kağıt, agaroz jel, selüloz asetat, poliakrilamid jel, nişasta jel ve izoelektrik fokuslama olmak üzere farklı elektroforez sistemleri mevcuttur. Tüm elektroforez yöntemlerinde, hareketsiz ortama uygulanan maddeler; moleküllerin net elektrik yüküne, molekülün yapısı ve büyüklüğüne, elektrik alanın gücüne, taşıyıcı (hareketli) ortamın özelliklerine ve sıcaklığa bağımlı olarak göç eder. Ayırım sonucu elde edilen elektroforez profillerini görüntülemek için amaca uygun boyalar kullanılır.


9. Soru

Homojenizatör nedir?

Cevap

Çeşitli maddeleri (doku parçaları gibi) dönme ya da sonik kuvvetler ile homojen hâle hetirmeye yarayan cihazlardır. Farklı kullanımlar için farklı boyutta probları mevcuttur.


10. Soru

En yaygın kullanılan mikrotom çeşitleri nelerdir?

Cevap

Farklı amaçlar için kullanılan pek çok farklı türü olmakla birlikte günümüzde en sık kullanılan mikrotomlar rotary, kızaklı mikrotom ve kriyostattır.


11. Soru

Çökme hızının bağlı olduğu parametreler nelerdir?

Cevap

Santrifüj işleminde tüpte bulunan partiküller yoğunlukları ve büyüklüklerine göre farklı çökme hızlarına sahip olurlar. Çünkü çökme hızı, uygulanan kuvvete, partiküllerin şekline, yoğunluğuna ve ortamın yoğunluğuna bağlıdır.


12. Soru

Otomatik santrifüjler tipleri nelerdir?

Cevap

Otomatik santrifüjler dört tiptir: Bunlar;

  • Masa tipi santrifüjler

  • Hematokrit santrifüjler

  • Ultra santrifüjler

  • Soğutmalı santrifüjler


13. Soru

Kolorimetre nedir?

Cevap

Çözelti içindeki madde miktarını çözeltinin renginden faydalanarak ölçme işlemine kolorimetri, bu tip ölçümde kullanılan cihazlara da kolorimetre denir.


14. Soru

Fotometre nedir?

Cevap

Çözelti içindeki madde miktarını çözeltiden geçen veya çözeltinin tuttuğu ışık miktarından faydalanarak ölçme işlemine fotometri, bu tip ölçümde kullanılan cihazlara da fotometre denir.


15. Soru

Spektrofotometrenin temel mantığını açıklayınız.

Cevap

Spektrofotometre, çözelti içeriğindeki maddenin miktarının bulunmasında kullanılır. Temel mantığı, hazırlanan çözeltiden belirli spektrumlarda ışık geçirilmesi ve bu ışının ne kadarının çözelti tarafından absorblandığını (soğurulduğunu) bulması esasına dayanır. Çözeltinin içerdiği madde miktarı ne kadar fazla ise daha fazla ışın, çözelti tarafından soğurulur. Spektrofotometre, çözeltinin içinden geçebilen (çözelti tarafından absorblanmayan) ışığın yoğunluğu tespit ederek çözelti içeriğindeki aranan maddenin miktarı hakkında kantitatif bilgi verir.


16. Soru

Termocycler nedir?

Cevap

Polimeraz zincir reaksiyonlarında (PCR) kullanılan ısı ve zaman döngüsünün programlanabildiği cihazdır.


17. Soru

Otoanalizörlerin temel bölümleri nelerdir?

Cevap

Otoanalizörler; sistem kontrol merkezi, numune yükleme sistemi, işlem modülü olmak üzere üç temel bölümden oluşur.


18. Soru

Fikse dokunun parafinle infiltre olabilmesi için yapılması gereken işlemler nelerdir?

Cevap

Fikse dokunun parafinle infiltre olabilmesi için sırasıyla;

• Dehidrasyon (doku suyunun uzaklaştırılması)
• Şeffaflaştırma (clearing)
• Sertleştirme (infiltrasyon) işlemleri yapılır.


19. Soru

Puar nedir?

Cevap

Yumuşak plastikten yapılmış, üç çıkışlı malzemedir. Normalde bütün sıvıların ve özellikle eter, asit vb. zararlı sıvıların çekilmesinde kullanılır. Böylece sıvıların ağız yoluyla çekilmesinde doğabilecek zararların önüne geçilmiş olur. Puarda üç yol vardır. Birine cam pipet takılır. Pipetin takıldığı yönün tam tersindeki yolda bulunan düğmeye ve puarın göbeğine de aynı anda basılarak içindeki hava boşaltılır. Bu durumda pipetin takıldığı bölgedeki düğmeye basılarak sıvı çekilebilir. İstenilen miktarda sıvı çekildikten sonra yatay koldaki düğmeye basılarak sıvı boşaltılır.


20. Soru

Öze nedir?

Cevap

Mikrobiyolojik çalışmalarda, tüp veya petri kapları gibi malzemelerin içindeki besi yerlerine bakteri ve bunun gibi organizmaların ekimi için kullanılan uç kısmında halka bulunan metalden yapılmış malzemedir. Her kullanımdan önce alevden geçirilerek steril edilir.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi