İnsan Beden Yapısı Ve Fizyolojisi Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Sindirim Sistemi Fizyolojisi

1. Soru

Sindirim ve sindirim sistemi nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Besinlerin hücre içine girecek kadar küçük moleküllere parçalanıp hücrelerin içine alınmasına sindirim ve bu işlemde görev alan organlara da topluca sindirim sistemi denir.


2. Soru

Omnivor ne demektir?

Cevap

Omnivor, hem etçil hem de otçul beslenen canlı anlamına gelir.


3. Soru

Sindirim sistemi kanalı içine alınan besinin bedene yararlı duruma getirilebilmesi için gerekli olan 4 temel süreç nelerdir?

Cevap

Sindirim sistemi kanalı içine alınan besinin bedene yararlı duruma getirilebilmesi için besinlerin;

1. hareket ettirilmesi (ağızdan anüse kadar) ve karıştırılması,

2. parçalanması (mekanik ve kimyasal),

3. beden hücrelerine alınması (emilmesi),

4. artıkların (dışkı) atılması gerekir.

Sindirim sistemi genellikle bu 4 temel süreci içerir


4. Soru

Sindirim kanalı hangi organlardan oluşur ve kaç metre uzunluğundadır?

Cevap

Kaslı bir yapısı olan sindirim kanalı ağız, yutak (farinks), yemek borusu (ösofagus), mide, ince bağırsak ve kalın bağırsaklardan oluşan yaklaşık 9 metre uzunluğunda içi boş bir yapıdır


5. Soru

Sindirim sistemi kaç tabakadan oluşur? Bunlar nelerdir?

Cevap

Sindirim sisteminden enine bir kesit alındığında genellikle dört tabakadan oluştuğu görülür. Bağırsak lümeninden bağırsak dışına doğru sırayla mukoza, alt mukoza, kas ve seroza tabakaları bulunur.


6. Soru

Mukoza tabakasının özellikleri nelerdir?

Cevap

Mukoza tabakası, sindirim kanalı lümenini saran en dış tabakadır. Bu tabakada epitel (mukoza) hücreleri, lamina propria ve muskularis mukoza vardır. Mukoza hücreleri tek sıra epitel hücresidir. Kanalın içini döşer ve hücrelerin lümene bakan yüzü dış ortamla doğrudan temas kurar. Sindirim sisteminin farklı bölgelerinde (mide, bağırsak gibi) farklı yapı ve görev görürler. Lamina tabakası gevşek ve elastik bir bağ dokudur. İçinde çeşitli salgı bezleri, lenf düğümleri ve kan damarları vardır. Muskularis kaslar üçüncü çeşit düz kaslardır ve mukozadaki katlanma ve çıkıntıları oluşturur.


7. Soru

Alt mukoza tabakasının özellikleri nelerdir?

Cevap

Alt mukoza tabakası, elastik bağ dokudur. Bazı salgı bezleri, bazı sinir gövdeleri ve bağırsak duvarının büyük kan damarları burada yer alır.


8. Soru

Kas (muskularis) tabakasının özellikleri nelerdir?

Cevap

Kas (muskularis) tabakası: iki sıra düz kas vardır. Dış sırada yerleşmiş uzunlamasına (boylamasına) kaslar vardır ve peristaltik kasılmalarla kanalın içeriğini ileri doğru iter. İçteki çevresel (dairesel=halka) kaslar segmentasyon tipi kasılmalarla kanal içeriğini karıştırır, döndürür ve iter. Sindirim sistemindeki düz kaslar tek birimli (üniter) düz kas türüdür. Yaklaşık 200-300 hücre topluca kasılarak tek bir birim gibi birlikte çalışırlar. Kasılmanın alanı ve süresi oluşan aksiyon potansiyelin şiddetine bağlıdır.


9. Soru

Seroza (bağ doku) tabakasının özellikleri nelerdir?

Cevap

Seroza (bağ doku) tabakası, en dışta bulunan tabakadır ve sindirim sistemini karın bölgesi içine bağlar.


10. Soru

Aksiyon potansiyeli nedir?

Cevap

Aksiyon potansiyeli; bir hücre zarının fiziksel, kimyasal veya elektriksel bir uyaran ile uyarılması, zarın iki tarafındaki iyon dağılımının değişmesi ve ortaya çıkan elektriksel potansiyelin zar boyunca iletilmesidir.


11. Soru

Sindirim sisteminin kaslarında kaç çeşit aksiyon potansiyeli oluşur ve bunlar nelerdir?

Cevap

Sindirim sisteminin kaslarında üç çeşit aksiyon potansiyel oluşur: 1. yavaş 2. hızlı 3. tonik (devamlı)


12. Soru

Sindirim sisteminde kaç tür kas hareketi vardır? Bunlar nelerdir?

Cevap

Sindirim sisteminde dört türlü kas haraketi vardır.
1. Karıştırıcı (segmentasyon)
2. İlerletici (peristaltik)
3. Kapatıcı (tonik)
4. Kitle (kalın bağırsak)


13. Soru

Portal dolaşım nedir?

Cevap

Sindirim kanalı, dalak ve pankreastan çıkan toplardamarlar, kanı portal toplardamar ile karaciğere götürürler. Bu dolaşım sindirim sistemine özeldir ve portal dolaşım denir.


14. Soru

Enterik sinir sistemi nedir?

Cevap

Sindirim sisteminin kendine özgü ve otonom sinir sisteminin üçüncü bölümü olarak bazen de ‘ikinci beyin’ olarak kabul edilen enterik sinir sistemi ağı vardır. Otonom sinir sistemiyle bağlantılı çalışır ama, otonomla bağlantısı kesilse bile normal çalışmasına devam edebilir. Ortalama 500 milyon sinir hücresinden oluşur. Aferent (getirici), eferent (götürücü), aranöron, duyu nöronları, glia hücreleri ve hatta kan-beyin engeli bile vardır. Yerleşim yeri ve görevleri açısından iki türlü enterik ağ vardır.


15. Soru

Miyenterik ağın görevi nedir?

Cevap

Uzunlamasına ve çevresel kas tabakaları arasında yerleşmiş sinir ağıdır. Sindirim sistemindeki kasların çalışmalarını düzenler.


16. Soru

Altmukoza ağının görevi nedir?

Cevap

Altmukoza tabakasındadır ve sindirim sisteminin kan akımı ile salgılarını düzenler.


17. Soru

Enterik ve otonom sinir sistemlerinin birbiriyle ve beyinle olan bağlantıları sindirim sisteminde kaç çeşit refleks oluşmasına neden olur? Bunlar nelerdir?

Cevap

1. Sadece enterik sistem içinde oluşan refleksler: Sindirim sisteminin yerel salgılarını ve hareketlerini uyaran veya baskılayan reflekslerdir.
2. Bağırsaklardan omurganın yanındaki gangliyonlara giden ve geri bağırsağa dönen sinir ağının oluşturduğu refleksler:
a. Gastrokolik refleks: Sideden kaynaklanır ve kolon içinin boşalmasını sağlar.
b. Enterogastrik refleks: İnce ve kalın bağırsaklardan çıkan uyartılar midenin hareket ve salgılarını baskılar.
c. Kolonoileal refleks: Kolondan kaynaklanan uyarılar ileum içinin kolona geçmesini engeller.
3. Bağırsaklardan omuriliğe, bazen de beyine giden ve geri bağırsaklara dönen sinir ağının refleksleri:
a. Dışkılama refleksi: Kolon ve rektumdan kaynaklanan uyartılar omuriliğe gider ve geri kolon, rektum ve karın kaslarına gelir.
b. Mide salgı refleksi: Mide ve onikiparmak bağırsağından kalkan uyartılar beyin köküne çıkar ve geri dönerek midenin hareket ve salgılarını düzenler.
c. Ağrı refleksleri: Sindirim sistemindeki bütün ağrı refleksleridir.


18. Soru

Gastrin hormonunun sindirim sistemine nasıl bir etkisi vardır?

Cevap

Gastrin hormonu: Mide ve ince bağırsak hücreleri üretir ve salgılar. Gastrin de mide hareketlerini ve midenin hidroklorik asit üretimini artırır. Gastrin üretimini a. midenin ve bağırsağın içinin dolarak gerilmesi, b. yenen protein miktarının artması, c. sinir sistemi artırır.


19. Soru

İnce bağırsak kaç bölümden oluşur? Bunlar nelerdir?

Cevap

İnce bağırsağın üç bölümü vardır: Onikiparmak bağırsağı (duodenum), boş bağırsak (jejunum) ve kıvrım bağırsak (ileum).


20. Soru

Kalın bağırsak kaç bölümden oluşur? Bunlar nelerdir?

Cevap

Kalın bağırsaklar, kör bağırsak (çekum), kolon, rektum diye 3 kısımdan oluşur.


22. Soru

Sindirim sistemi kanalı içine alınan besinin bedene yararlı duruma getirilebilmesi için besinlerin hangi aşamalardan geçmesi gerekir?

Cevap

Sindirim sistemi kanalı içine alınan besinin bedene yararlı duruma getirilebilmesi için besinlerin;


1. hareket ettirilmesi (ağızdan anüse kadar) ve karıştırılması, 
2. parçalanması (mekanik ve kimyasal),

3. beden hücrelerine alınması (emilmesi),
4. artıkların (dışkı) atılması gerekir.


24. Soru

Sindirim sisteminden enine bir kesit alındığında hangi tabakalar görülmektedir?

Cevap

Sindirim sisteminden enine bir kesit alındığında genellikle dört tabakadan oluştuğu görülür. Bağırsak lümeninden bağırsak dışına doğru sırayla mukoza, alt mukoza, kas ve seroza tabakaları bulunur.


25. Soru

Sindirim sisteminin kaslarında kaç çeşit aksiyon potansiyel oluşur?

Cevap

Sindirim sisteminin kaslarında üç çeşit aksiyon potansiyel oluşur:
1. yavaş
2. hızlı
3. tonik (devamlı)


27. Soru

Otonom sinir sistemi nedir?

Cevap

Periferik sinir sisteminin otonom, otonomik veya visseral sinir sistemi olarak adlandırılan bölümüne otonom sinir sistemi denir.


28. Soru

Otonom sinir sisteminin görevi nedir?

Cevap

Otonom sinir sisteminin görevi, visseral (iç organlara ait) fonksiyonları kontrol altında tutmak ve fonksiyonlarla ilgili gerekli dengeyi sağlamaktır.


29. Soru

Sindirim sistemindeki kas hareketleri nelerdir?

Cevap

Sindirim sisteminde dört türlü kas haraketi vardır:


1. Karıştırıcı (segmentasyon)
2. İlerletici (peristaltik)
3. Kapatıcı (tonik)
4. Kitle (kalın bağırsak)


30. Soru

Sindirim sistemi neden ikinci beyin olarak kabul edilmektedir?

Cevap

Sindirim sisteminin kendine özgü sinir sistemi vardır ve beyinden bağımsız çalışabildiği için ikinci beyin olarak da kabul edilebilir.


31. Soru

Sindirim sistemi çalışmalarına etki eden kaç hormon vardır?

Cevap

Sindirim sistemi çalışmalarına etki eden 40 kadar hormon vardır.


32. Soru

Ekzokrin bez nedir?

Cevap

Ekzokrin bez: Salgılarını bir kanal aracılığıyla vücut boşluğuna veya vücut dışına salgılayan bezlerdir.


33. Soru

Akalazya nedir?

Cevap

Akalazya: Gevşeme güçlüğü anlamına gelir ve yemek borusunun alt ucunda, mide ile birleştiği kısımda bulunan kapağın yutma sırasında gevşeyemeyip açılamaması durumudur.


34. Soru

Karaciğerin başlıca görevleri nelerdir?

Cevap

1. Safra tuzları yapmak
2. Pigmentleri yapmak (biliverdin ve bilirubin gibi)
3. Amino asit ve protein yapmak (albümin, globulin, pıhtılaşma proteinleri ve heparin)
4. Hormon yapmak (anjiyotensinojen ve D vitamini aktivasyonu)
5. Amino asitler enerji için yakılırsa eğer, arta kalanı üre yapmak.
6. Yağ ve kolestrol metabolizması yapmak
7. Karbonhidrat metabolizması yapmak ve depo etmek (glikojen gibi)
8. İyon (Cu, Fe gibi) ve vitamin (A, D, E, K ve B12 gibi) depo etmek
9. Kan depo etmek
10. Steriod yapılı hormonları yıkmak
11. Bazı toksin ve ilaçları yıkmaktır.


35. Soru

Pankreasın kaç çeşit salgısı vardır?

Cevap

Pankreasın iki çeşit salgısı vardır. Endokrin salgıları hormonlardır ve ekzokrin salgıları enzimler ile iyonlardır.


36. Soru

Difüzyon nedir?

Cevap

Difüzyon: Maddelerin çok yoğun ortamlardan az yoğun ortamlara kendi kinetik enerjileri ile yayılmalarına denir.


37. Soru

Proteinlerin amino asitlere kadar parçalanması nerelerde gerçekleşir?

Cevap

Proteinlerin amino asitlere kadar parçalanması a- bağırsak lümeninde, b- fırça kenarda, c- mukoza hücresi içinde olabilir.


38. Soru

İnsanların günlük kaç kalori alması gerekmektedir?

Cevap

Günlük gerekli olan (2800 kcal) enerjiyi karşılayacak kadar besin almamız gerekir. Günlük aldığımız besinin azı da çoğu da zararlı olabilir.


39. Soru

Hemoroid nedir?

Cevap

Hemoroid: Halk arasında basur ya da mayasıl olarak tanımlanır. Anal kanalın toplardamarlarının içindeki basınç çeşitli nedenlerden artar. Damarlar artmış basıncı dengelemek için genişler ve makat böl- gesinden dışarı çıkarak meme denen yapılara yol açarlar. Dışarı sarkmış memeler kırmızı-mor renktedir. Sık sık kanamaya neden olur.


40. Soru

İnce bağırsağın kaç bölümü vardır?

Cevap

İnce bağırsağın üç bölümü vardır:

Onikiparmak bağırsağı (duodenum), boş bağırsak (jejunum) ve kıvrım bağırsak (ileum).


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi