E-Perakendecilik Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Dijital Tüketiciyi Anlamak

1. Soru

İnternet iş dünyasının doğasını nasıl etkilemiştir?

Cevap

 Değişimi yaşayan ilk endüstriler, bilgisayar, kitap, CD, seyahat ve finans hizmetleri gibi düşük temas endüstrileri olmuştur. Ancak şu anda giyim, ayakkabı, bakkaliye gibi yüksek endüstrileri bile etkiyi hissettirmektedir.


2. Soru

Günümüz tüketicisi alışveriş açısından elektronik yöntemleri geleneksel ortamlarla kıyasladığında hangi sonuçları çıkarmaktadır? 

Cevap

 Günümüz tüketicisi, elektronik yöntemleri, geleneksel ortamla karşılaştırdıklarında alışverişin zenginliği açısından zayıf alternatif olarak değerlendirmektedir. Yaygın erişim, daha hızlı bağlantı kurabilme ve yazılımdaki ilerlemeler, elektronik ortamı gittikçe daha gerçekçi, teşvik edici ve kullanıcı dostu kılmaktadır.


3. Soru

İnternetin ticari hayatta kullanılma süreci hangi dönemlerde ne şekillerde ele alınmıştır?

Cevap

 İnternetin ticari hayatta kullanılmaya başladığı ilk dönemlerde, ürün ve hizmetlerin satışı için yeni bir kanal olarak düşünülmüş, daha sonraki süreçlerde ise tedarikten müşteri hizmetlerine kadar geçen süreçlerde elektronik ortam yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu dönemde ise yaygın düşünce, elektronik ortamın geleneksel perakendecilik işlevini ortadan kaldırmaya yönelik bir tehdit olarak algılanmasıdır.


4. Soru

. Elektronik perakendecilik hangi icatla başlamıştır? 

Cevap

  Elektronik perakendeciliğin başlangıcı 1979- Michael Aldrich-"Teleputer"ın icadı ve elektronik alışverişin başlamasıyla gerçekleşmiştir.


5. Soru

Hangi etmenler elektronik perakendeciliğin gelişmesini etkilemiştir? 

Cevap

  Elektronik alışveriş yapan tüketicilerin sayısı, 1990’lı yılların ortalarında e-ticaretin başlamasıyla her yıl belirli bir düzeyde artış göstermiştir. Tüketici sayısındaki bu artış tek başına elektronik perakendeciliği açıklamaya yeterli gibi gözükse de, zaman baskısı ve kolay alışveriş gibi seçeneklerde elektronik perakendeciliğin gelişmesini etkilemiştir.


6. Soru

Elektronik ortamı geleneksel alışverişe tercih eden tüketici grubu nasıl tanımlanabilir?

Cevap

 Son yıllarda özellikle ABD’de ortaya çıkan ve batı toplumlarında hızla yerleşmeye başlayan yeni yaşam biçimi (içe kapanık, zamanını büyük çoğunluğunu evde ve işte geçirme, televizyon ve bilgisayarı çok kullanan, sosyal ilişkileri düşük tüketici tipi), geleneksel yöntemlerle alışveriş yapan tüketicilere alternatif olarak farklı yapıda ve özelliklerde tüketici tipini ortaya çıkarmıştır. Bu tüketici tipi geleneksel alışverişten ziyade elektronik ortamı tercih eden bir gruptur.


7. Soru

Boston Consulting Group’un (BCG) hazırladığı rapora göre Türkiye’deki elektronik perakende satışları hakkında neler söylenebilir? 

Cevap

 BCG raporunda, 2010 için 2 milyar dolar olarak hesaplanan Türkiye’deki elektronik perakende satışlarının ise 2016’da 9 milyar dolara çıkacağı tahmin edilmektedir.


8. Soru

Perakendecilik nedir? 

Cevap

 Perakendecilik, ürünlerin nihai tüketicin kişisel ve ailevi ihtiyaçlarını karşılamak üzere tüketeceği ya da kullanacağı mal ve hizmetlerin satışına yönelik faaliyetlerin bütünüdür.


9. Soru

Elektronik ticaret ne zaman başlamıştır? 

Cevap

 Elektronik ticaretin 1980’li yılların ikinci yarısında ortaya çıkmasına bağlı olmasına rağmen, internet üzerinden elektronik ticaretin ilk uygulaması 1994 yılında yapılmıştır.


10. Soru

Günümüz dünyasında perakendecilik sektöründe rekabette önde olabilmek nasıl mümkündür?

Cevap

  Perakendecilik sektörü açısından değerlendirdiğimizde günümüz dünyasında rekabet ortamında önde olabilmek, ancak müşteri beklentilerini daha iyi anlamak ve daha iyi karşılamakla mümkündür.


11. Soru

Elektronik perakendecilik nedir? 

Cevap

 Geleneksel perakendeciliğe rakip ve aynı zamanda bir alternatif bir seçenek olan elektronik perakendecilik, “tüketicilerin kişisel veya aileleri için internet veya diğer elektronik kanallar aracılığıyla mal veya hizmetlerin satışı” olarak tanımlanmaktadır.


12. Soru

1990’lı yılların sonu ve 2000’li yılların başı için elektronik ticaret ile ilgili tahminler ne şekilde olmuştur?

Cevap

 1990’ların ortalarına geri dönülecek olursa, tüketiciler elektronik alışveriş deneyimine başladıkları zaman, araştırma şirketleri, ticaret grupları, akademisyenler ve diğerler gruplar; elektronik perakendeciliğin tüm perakende satışlarının önemli bir kısmını temsil edeceğini ileri sürdüler. Ancak 1990 yılların sonlarında ve 2000 yılların başlarında dot.com için yapılan tahminler tutmadı.


13. Soru

. İnternet üzerinden arama motorlarının kullanımı, elektronik perakendeciliği nasıl etkilemiştir? 

Cevap

 Arama motorları sayesinde, insanları yaptıkları aramaya göre yönlendirme şansı elde edilince, elektronik ticaret şirketleri, sattıkları ürünlerle ilgili olarak internet kullanıcısının arama sonucunda karşısına çıkabilme veya kullanıcının taradığı sayfanın üstünde veya altında, çıkabilecek reklâm verme olanağına sahip olmuşlardır.


14. Soru

Elektronik ticaret neden başlangıçta bir tehdit olarak algılanmıştır?

Cevap

 Başlangıçta, elektronik perakendeciliğin doğasında ortaya çıkan yenilik süreci nedeniyle dağıtım kanalı, sistem ve davranışlarda bir tehdit olarak algılanmıştır.


15. Soru

Perakendeciler elektronik ortamı hangi hedefler doğrultusunda kullanabilirler?

Cevap

 Perakendeci mağazasında sunduğu hizmete ek olarak bir web sitesi oluşturabilir veya bilgi vermek ister veya satışlarını arttırmak için web sitesinden satış yapar veya müşterilerinden gelecek olan geri bildirime ihtiyaç duyar veya müşterilerle interaktif bir iletişim kurmak isteyebilir.


16. Soru

Elektronik perakendeciliğinin hızlı büyüme sürecine girmesindeki temel etkiler nelerdir? 

Cevap

 Elektronik perakendeciliğinin bu hızlı büyüme sürecine girmesindeki temel etkileri şöyle sıralamak mümkündür: • Bilgisayar ve internet kullanım oranındaki artış • Çevrimiçi alışverişin sağladığı faydalar • Çevrimiçi hizmetlerdeki güvenlik sistemlerinin gelişmesi • İşyerlerinde bilgisayar kullanımının yaygınlaşması • Yaşam tarzlarında yaşanan değişiklikler


17. Soru

Elektronik perakendecilikte gözlemlenen sınırlılıklar nelerdir?

Cevap

 Elektronik perakendecilikte gözlemlenen sınırlılıklar şunlardır: • Deneyim eksikliği • Kişilerarası güven eksikliği • Sürekli memnuniyet eksikliği • Yüksek taşıma maliyeti • Düşük müşteri hizmeti • Gizlilik ve güvenlik eksikliği • Yüksek ölçek ekonomisi • Zayıf lojistik • Deneyim eksikliği • Mağaza alışveriş deneyim eksikliği


18. Soru

Elektronik perakende pazarının gelişmesinde etkili olan faktörlerden başlıcaları nelerdir? 

Cevap

 Elektronik perakende pazarının gelişmesinde etkili olan faktörlerden başlıcaları şunlardır: • Ürün kategorisi • Bilgiye erişim • Fiyat bilgisi girişi • Yenilik • Erişim olanağı • Uygunluk


19. Soru

 İş modeli ne demektir? 

Cevap

 İş modeli perakendecinin gelir ve kar elde etmek, yatırımın geri dönüşünü sağlamak için gerçekleştireceği tüm faaliyetleri, stratejileri, yönetimin işlevlerini planlaması ve kilit iş süreçlerinin belirlenmesi olarak tanımlanabilir.


20. Soru

. Elektronik iş modeli nedir? 

Cevap

  Elektronik iş modeli, iş modeli tanımına ek olarak iş süreçlerini bilgisayar, mobil iletişim cihazları, bilişim ve ağ teknolojileri kullanarak sahibine ve kullanıcısına değer yaratacak şekilde tasarlamaktır.


21. Soru

Elektronik perakendeci iş modeli ne şekilde kategorize edilebilir?

Cevap

 Başlangıçta elektronik perakendeci iş modeli; tüketiciler e-perakendecinin ürün karmasına nasıl ulaşacağını ortaya koyan dağıtım kanalları tarafından kategorize edilebilir. İkinci olarak, iş modeli perakendecilerin satış faaliyetlerini yürütmede kullandıkları gelir akışı açısından sınıflandırılmaktadır.


22. Soru

Dağıtım temelli iş modelleri nelerdir? 

Cevap

  Dağıtım temelli iş modelleri şunlardır: • Elektronik perakendeciler • Geleneksel perakendeciler • Doğrudan perakendeciler • Melez perakendeciler


23. Soru

Elektronik perakendeciler ütün ve fiyat karşılaştırmalarını nasıl yaparlar?

Cevap

 Elektronik perakendeciler ürün ve fiyat karşılaştırmaları gibi geleneksel perakendecilerin daha önceden sınırlandırdığı perakendecilik faaliyetlerinde elektronik ortamı kullanırlar.


24. Soru

Melez perakendeciler kaça ayrılır? 

Cevap

 Melez perakendeciler üçe ayrılır. Bunlar: • Tıklama ve tuğla perakendeciler • Katalog perakendecileri • Elektronik perakendeciler


25. Soru

İnternet üzerinde görülen temel sanal alışveriş modelleri nelerdir?

Cevap

 Halen internet üzerinde görülen temel sanal alışveriş modelleri şunlardır: • Sanal mağaza modeli • Sanal alışveriş merkezi modeli • Alışveriş portalı modeli • Sanal komisyoncu modeli • Ters açık artırma modeli


26. Soru

Gelir temelli iş modeli ile anlatılmak istenen nedir?

Cevap

Tüketici merkezli elektronik perakende iş modellerinde elektronik perakendeciler tarafından sıklıkla gelir sağlama amaçları temel alınarak bir sınıflandırma yapılmaktadır. Gelir temelli iş modelleri, müşterilerden gelen gelir şeklinde doğrudan yarar sağlar.


27. Soru

Elektronik perakendeciler gelirlerini elde etme amaçlarına göre kaça ayrılır?

Cevap

  Elektronik perakendeciler gelirlerini elde etme amaçlarına göre dört grupta sınıflandırılabilirler. Bu gruplar: • Reklam temelli elektronik perakendeciler • Ticari mal satışı yapan elektronik perakendeciler • İşlemlerden gelir sağlayan elektronik perakendeciler • Üyelik temelli gelir elde eden elektronik perakendeciler 


28. Soru

Konumlandırma nedir? 

Cevap

 Konumlandırma, tüketicilerin elektronik perakendecinin önemli özelliklerine göre tanımlaması ve rakip elektronik perakendecilere göre tüketicilerin zihninde kapladığı yerin belirlenmesidir.


29. Soru

Geleneksel perakendeciler ile elektronik perakendeciler konumlandırmayı nasıl kullanmışlardır?

Cevap

 Konumlandırma, geleneksel mağazaların imajını (lüks, indirimli mağaza gibi) oluşturmada görünüm ve yer önemli iken, elektronik ortama ilk giren perakendecilerin çoğu düşük fiyatlı olarak kendini konumlandırmaktadır.


30. Soru

Geleneksel perakendecilikte perakende performansı nasıl ele alınır?

Cevap

 Fiziksel mağazalar için genellikle performans değerlendirme kriterleri; brüt kar marjı, aktif karlılığı -tüm performansı değerlendirmede kullanılan kriterler, brüt kar marjı, yatırımın geri dönüş oranı; satışı değerlendirmek için ise; metrekare ve çalışan başına satış miktarı gibi kriterler kullanılır.


31. Soru

. Elektronik perakendeciler perakende performansını nasıl ele alır?

Cevap

 Elektronik perakendeciler web sitesini ziyaret eden kişi sayısı, ziyaret edenlerin sipariş sayısı, müşteri başına ortalama harcama, ortalama sipariş büyüklüğü, tekrarlanan satın alma oranları gibi performans kriterlerini kullanmaktadırlar.


32. Soru

Elektronik perakendecilerin perakende performans verileri geleneksel perakendecilere göre neden güvenilir değildir? 

Cevap

 Eleştirmenler elektronik perakendecilerin tüm performans verilerini halka açıklanmadığını ve müşteri istatistikleri açısından şaşırtıcı önemli performans değerleri kamu tarafından kolay bir şekilde kabul edilmediğini belirtmektedirler.


33. Soru

Elektronik perakendeciliğin karlılığı hakkında neler söylenebilir? 

Cevap

 Elektronik perakendeciler müşteri edinme ve gerçekleştirme maliyetlerinin son derece yüksek olduğunu tahmin etmektedirler. Uzmanlar, müşteri sipariş büyüklüğündeki bir artış ile bu maliyetlerin yarıya indiğini ve tekrar satın almaların ise elektronik perakendeci karlılığını artırdığını ortaya koymuştur.


34. Soru

Elektronik perakendecilikte pazar payının genişlemesi hakkında neler söylenebilir? 

Cevap

 Elektronik perakendeciliğin, geleneksel perakendecilerle rekabet halinde olması ve elektronik perakendeciliğin öğrenme eğrilerinin hızlı olma yeteneği gibi faktörlere bağlı olarak hız kazanması ile pazar payının belirli oranda genişlemesine neden olmaktadır.


35. Soru

. Elektronik perakendeciler arasındaki rekabet tüketicilere hangi olumlu etkiler doğurur?

Cevap

  Elektronik perakendeciler tarafından ortaya çıkan rekabetin pozitif etkisi tüketicilere büyük seçeneklerin sunulması ve böylece artan tüketici mutluluğu perakendecilik sektöründeki ekonomik verimliliği içine almaktadır.


36. Soru

Elektronik perakendecilerin kanal anlaşmazlıklarındaki artışın nedenleri nelerdir? 

Cevap

  İnternet başka bir dağıtım kanalı olarak görünmesi nedeniyle, üreticiler, toptancılar ve perakendeciler arasında dağıtım kanalında artan bir çatışma yaşanmaktadır. Üreticiler ve tedarikçiler bir kanal olarak interneti seçenekleri arasına eklediklerinde, mevcut perakendeciler kendi aralarında ve aracılar arasında yeni bir rekabetle karşı karşıya kalmaktadırlar.


37. Soru

Elektronik perakendecilikte fiyat rekabeti nasıl gerçekleşir? 

Cevap

 Elektronik perakendeciler tarafından tahsil edilen fiyatların şeffaflığı, rekabet üzerinde yaygın bir etki oluşturmaktadır. Elektronik alışveriş yapan tüketici satın alacağı ürünü geleneksel ortama göre daha çabuk karşılaştırma imkânına sahiptir. Bu yüzden elektronik alışverişte fiyat duyarlılığı yüksektir. Bunu kolaylaştıran bir mekanizmada arama motorları elektronik perakendecilerle birlikte çalışarak fiyat rekabetini ortaya çıkarmaktadır.


38. Soru

 Geleneksel ile elektronik perakendeciler arasındaki fiyat rekabetinin tüketici ile olan ilişkisi nedir?

Cevap

 Tüketiciler geleneksel perakendecilerden de ürün satın alacakları zaman fiyat karşılaştırması yapmak için interneti kullanmaktadır. Bu yüzden fiyat rekabeti sadece geleneksel perakendeciler veya sadece elektronik perakendecilerin kendi arasında değil birbirleri arasında da çıkmaktadır.


39. Soru

Standart ürünlerin tüketicilere sağladığı faydalar nelerdir?

Cevap

  Standardizasyon ve güçlü marka imajı tüketicilerin değerlendirme ve satın alma riskini azaltır. Ancak güçlü markalar olumsuz deneyimlerin ortadan kalkmasına yardımcı olur. Bu tür firmalardan satın alma boyut, renk, kalite ve tüketici hizmetleri açısından ne istediğini bilen tüketiciler için düşük risklidir.


40. Soru

Elektronik perakendecilik ile birlikte tüketici egemenliği nasıl ortaya çıkmıştır? 

Cevap

 İnternet üreticiler ve perakendeciler için dağıtımın yeni kanalını açmıştır, böylece tüketiciler için kanal seçenekleri artmıştır. Kişiselleştirilmiş alışveriş deneyimi ve hizmetler için internetin kullanımı tüketiciler için büyük seçenek sunmuştur. Bu seçeneklerin artış göstermesi ile perakendeciler arasında yaşanan rekabet tüketicilerin aleyhine olmuştur. Ek olarak, satın almak istenilen ürün ve marka, özellikleri yönelik kullanıcı görüşleri, mevcut modellerin performansı, farklı perakendecilerin fiyatları, perakende hizmetin değerlendirilmesi ve farklı perakendecilerin ürün mevcudiyeti gibi birçok ek bilgiler kamuya açık alanda P  elde edilebilmektedir. Böylece tüketici alışveriş sürecinde perakendecileri kontrol etme şansını yakalamaktadır. Tüketici seçeneklerinin artması, bilgi ve kontrol faktörlerin tüketicilerin eline geçmesi büyük tüketici egemenliğini ortaya çıkarmıştır. 


41. Soru

Elektronik perakende karması nedir? 

Cevap

 Elektronik perakende karması tüketiciler için değer yaratmaya çalışan elektronik perakendecilerin kullandıkları araç ve tekniklerin karışımı için kullanılan bir terimdir.


42. Soru

Pazarlama karma elemanları nelerdir? 

Cevap

 Pazarlama karma elemanları McCarthy’nin (1960) geliştirdiği ve 4P olarak bilinen ürün, fiyat, dağıtım ve tutundurma geniş çapta bilinmektedir.


43. Soru

Pazarlama karmasını tüketici ile pazarlamacı hangi açılardan farklı değerlendirir?

Cevap

 Pazarlama karması değerlendirilirken yukarıda sayılan 4P değerlendirilirken de tüketiciler için ifade ettiği anlam ile pazarlamacılar açısından ifade ettiği anlam arasında da farklılıklar bulunmaktadır. Örneğin tüketiciler elde ettikleri mal ve hizmetlerle aslında elde etmek istedikleri faydayı düşünürken, pazarlama yöneticileri ise, tüketicilerin beklentilerine uygun nitelik, özelliklere uygun bir tasarıma ağırlık verirler.


44. Soru

Elektronik perakendeciliğin 7C’si nedir? 

Cevap

Elektronik perakendeciliğin 7C’si şunlardır: • Tüketiciye kolaylık • Tüketiciye değer ve yarar sunma • Tüketiciye maliyeti • İletişim ve müşteri ilişkileri • Bilgisayar ve kategori yönetimi • Müşteri franchising • Müşteri bakımı ve hizmeti


45. Soru

. Perakendecilik sektörü için elektronik ortamda yer almanın avantajları nelerdir?

Cevap

 Perakendecilik sektörü için elektronik ortamda yer almanın birçok avantajı bulunmaktadır. Bunlar: • Düşük yatırım • Rahat ve kullanım kolaylığı • Müşteri etkileşimi • Kitlesel medya • Arama seçeneği • Kullanıcı dostu • Etkili fiyat karşılaştırması • Kişiselleştirilmiş ürün yerleştirme • Küresel erişim • Tutundurma çabaları


46. Soru

Araştırma ve seçim açısından elektronik perakendeciliğin dezavantajları nelerdir? 

Cevap

 Bu dezavantajlar: • İşletmeler, ekipman, bağlantı ve yeteneklerine yatırım yapması gerekir • Fiziksel mevcudiyet olmadığı için markalaşma ve reklam daha önemli olmaktadır • Satın alıcılar için daha düşük arama ve seçim maliyetleri düşük geri dönme anlamındadır


47. Soru

 Türkiye’de elektronik perakendecilik hakkında neler söylenebilir? 

Cevap

 Türkiye’de elektronik ticaretin gelişme trendi 2000 yılından başlamak üzere hızlı bir artış göstermekte ve bu artış tüketicilerden çok firmalardan kaynaklanmaktadır. Elektronik ticaret, internet kullanımının ucuzlaması, yaygınlaşması ve kredi kartlarının kullanımının artması, bankacılık sistemindeki yenilikler ve benzeri gelişmeler neticesinde artış trendini sürdürmektedir.


48. Soru

 Türkiye’de elektronik perakendecilik iş modelleri kaç grupta ele alınabilir?

Cevap

  Türkiye’deki elektronik perakendecilik iş modelleri üç grupta ele alınabilir. Bunlar: • Sadece internet üzerinde faaliyet gösteren perakendeciler • Normal olarak fiziki ortamda satış yapan firmaların kurduğu elektronik siteler • Elektronik alışveriş merkezleri


49. Soru

Türkiye’de önde gelen elektronik perakendeciler hangi perakende kanallarını kullanmaktadırlar? 

Cevap

 Türkiye’nin önde gelen ilk 25 elektronik perakendecisinin %60’ı sadece e-perakende satış kanalını kullanırken, %40’ı geleneksel perakende kanallarını kullanmaya devam ediyor. Özellikle Türkiye’de bulunan Gittigidiyor.com, Markafoni.com, Trendyol.com gibi elektronik perakende satış kanalı kullanan oyuncular hızlı büyüyerek eBay, Amazon.com ve Tiger Global firmalarından yatırım sermayesi desteği aldıkları, yabancı sermaye desteğinin Türkiye e-perakende pazarının hızlı gelişiminde önemli rol oynadığı görülüyor.


50. Soru

. Rekabetçi e-perakende pazarında başarılı olmak için Avrupa’da hangi eğilimlerin gelişeceği beklenmektedir? 

Cevap

 Rekabetçi e-perakende pazarında başarılı olmak için şu eğilimlerin görüleceği beklenmektedir: • Kişiselleştirilmiş alışveriş deneyimi yaratabilmek için müşteri verilerinin analiz edilmesi • Dijital mağaza içi temas noktalarının kullanılması ile satışların artırılması • Yayıncılar ile işbirliği yapılması • Amerikalı oyuncuların tehdidine karşı uluslararası pazarlara girilmesi.


51. Soru

Elektronik perakendeciliğe geçişi etkileyen unsurlar nelerdir? Açıklayınız.

Cevap

Elektronik alışveriş yapan tüketicilerin sayısı, 1990’lı yılların ortalarında e-ticaretin başlamasıyla her yıl belirli bir düzeyde artış göstermiştir. Tüketici sayısındaki bu artış tek başına elektronik perakendeciliği açıklamaya yeterli gibi gözükse de, zaman baskısı ve kolay alışveriş gibi seçeneklerde elektronik perakendeciliğin gelişmesini etkilemiştir. Bunun sonucunda tüketiciler, alışveriş için ayırmaları gereken zamanı azaltacak farklı alış veriş yöntemlerine yönelmeye başlamışlardır. Bu yöntemlerden biri de elektronik alışveriştir. Elektronik perakendecilik günümüzde çok popüler bir alışveriş trendi haline gelmiştir. Ayrıca, eskiden görülerek ve dokunularak satın alınan birçok ürün çeşidi de elektronik ortamda satın alınmaya başlanmıştır. Elektronik perakendeciliğin ortaya çıkmasıyla tüketici ile üretici veya perakendeci arasında doğrudan bir bağlantı sağlanmaktadır. Böylece geleneksel alışveriş yöntemlerindeki gibi bu ilişkinin arasına bir mağaza girmemektedir. Bunların dışında kişisel bilgisayar sayısının artması, internet bağlantı maliyetinin düşmesi, TV kanallarında satış yapılması, mobil telefon teknolojisindeki gelişmeler gibi teknolojik alt yapıda elektronik perakendeciliğin gelişmesine katkılar sağlamıştır.


52. Soru

Elektronik perakendecilik kavramını tanımlayınız.

Cevap

Geleneksel perakendeciliğe rakip ve aynı zamanda bir alternatif bir seçenek olan elektronik perakendecilik, “tüketicilerin kişisel veya aileleri için internet veya diğer elektronik kanallar aracılığıyla mal veya hizmetlerin satışı” olarak tanımlanmaktadır. Başka bir ifade ile elektronik perakendecilik, internet üzerinden elektronik olarak perakende malların satışı olarak tanımlanmaktadır. Bu tanımdan da anlaşılacağı gibi, elektronik perakendecilik endüstriyel pazarlarda değil de tüketim ile sonuçlanacak tüketici işlemlerini içine alan elektronik işlemleri kapsamaktadır.


53. Soru

Elektronik perakendeciliğin hızlı büyüme sürecine girmesindeki temel etkenler nelerdir?

Cevap

Elektronik perakendeciliğin bu hızlı büyüme sürecine girmesindeki temel etkileri şöyle sıralamak
mümkündür:


• Bilgisayar ve internet kullanım oranındaki artış.
• Çevrimiçi alışverişin sağladığı faydalar.
• Çevrimiçi hizmetlerdeki güvenlik sistemlerinin gelişmesi.
• İşyerlerinde bilgisayar kullanımının yaygınlaşması.
• Yaşam tarzlarında yaşanan değişiklikler. 


54. Soru

Elektronik perakendeciliğin gelişmesini sınırlayan uygulamaları sıralayınız.

Cevap

Elektronik perakendeciliğin gelişmesini etkileyen unsurlar yanında bunu engelleyen veya sınırlayan bazı unsurlar da mevcuttur. Bu faktörler şunlardır:

  • Deneyim eksikliği
  • Kişiler arası güven eksikliği
  • Sürekli memnuniyet eksikliği
  • Yüksek taşıma maliyeti
  • Düşük müşteri hizmeti
  • Gizlilik ve güvenlik eksikliği
  • Yüksek ölçek ekonomisi
  • İstikrarlı müşteri tabanı eksikliği
  • Zayıf lojistik
  • Elektronik perakendecinin deneyim eksikliği
  • Mağaza alışveriş deneyim eksikliği

55. Soru

Yüksek ölçek ekonomisi kavramını açıklayınız.

Cevap

Düşük maliyetli perakendeci mitine karşılık,elektronik perakendecilikte iyi tasarlanmış ve iyi bir şekilde yürütülen web sitesi ve tüm sistemlerin maliyeti yıllık olarak 15-25 milyon arasında değişmektedir. Elektronik perakendecilikle ilgili olarak, dikkate alınması gereken konular arasında dağıtım sistemini son teknoloji ile desteklemek ve çalışanların yetenekli olmasına dikkat etmek kritik bir konudur. İyi oturmuş bir sistem kurulmadığı takdirde beklenilen satış hacminin altında satışın gerçekleştirilmesi kaçınılmaz olacaktır. Bunlara ek olarak, teknolojik yenilikler nedeniyle elektronik perakendeciler marka değeri yaratabilmektedirler. Elektronik ortamda yer alan geleneksel perakendeciler dot.com farkındalığı yaratmalarına rağmen, sadece elektronik ortamla faaliyete başlayan perakendeciler işe “bir sıfır” başlamaktadırlar. Ayrıca site ziyaretçilerini tüketiciye dönüştürmek için teşvikler tüketici satın alma maliyetlerine eklenmektedir. Müşteri elde tutma maliyetleri mağaza temelli perakendeciler için 50–100 dolar arasında değişmektedir. Yüksek satın alma maliyetlerinin bileşik etkileri düşük satın alma ve küçük siparişler verme miktarları ile karşılaştırıldığında birçok elektronik perakendeciyi özellikle de sadece elektronik ortamda faaliyette bulunan perakendeciler için sorgulanacak bir konudur.


56. Soru

Elektronik iş modeli kavramını açıklayınız.

Cevap

Elektronik perakende iş modeli, e-ticaret iş modellerinden esinlenerek ortaya çıkmıştır. İş modeli perakendecinin gelir ve kar elde etmek, yatırımın geri dönüşünü sağlamak için gerçekleştireceği tüm faaliyetleri, stratejileri, yönetimin işlevlerini planlaması ve kilit iş süreçlerinin belirlenmesi olarak tanımlanabilir. Elektronik iş modeli ise bunlara ek olarak, iş süreçlerini bilgisayar, mobil iletişim cihazları, bilişim ve ağ teknolojileri kullanarak sahibine ve kullanıcısına değer yaratacak şekilde tasarlamaktır.


57. Soru

Dağıtım temelli iş modellerini tanımlayınız.

Cevap

Perakendeciler genel işlevleri arasında tüketicilerin istedikleri ürünleri istedikleri yerde sunmaktır. Bu açıdan bakıldığında, geleneksel perakendeciler için lojistik, fiziksel mağaza ve potansiyel müşterilerle ilişki kurabilmek için gereklidir. Elektronik perakendeciler açısından değerlendirdiğimizde ise dağıtım, elektronik ve doğrudan perakendeciler aracılığıyla ulaşılabilir.


58. Soru

Elektronik perakendeciler kavramını tanımlayınız.

Cevap

Webin ticari hayata girişi ile yeni bir perakendeci modeli olarak sanal perakendeciler olarak bilinen saf elektronik temelli perakendeciler ortaya çıktı. Belki en iyi bilinen elektronik perakendeci 1995’de web üzerinden kitap satışına başlayan amazondur. Elektronik perakendeciler ürün ve fiyat karşılaştırmaları gibi geleneksel perakendecilerin daha önceden sınırlandırdığı perakendecilik faaliyetlerinde elektronik ortamı kullanırlar. Bunda da başarı elde edebilmek için daha hızlı ve kolay bir biçimde tüketiciye sunum yapmaları gerekir.


59. Soru

Geleneksel perakendeciler kavramını kısaca açıklayınız.

Cevap

Fiziksel olarak mağazaları mevcut olan perakendecilere geleneksel perakendeciler denilmektedir. Elektronik perakendecilik uygulamalarının ortaya çıkması ile mevcut var olan perakendeciler yeniden isimlendirilmek zorunda kaldılar. Elektronik perakendeciler ile geleneksel perakendeciler arasındaki önemli fark, geleneksel perakendecilerin mağazalarında tüketiciye sunacakları ürünleri önceden alıp depolamak zorunda olmasıdır. 


60. Soru

Doğrudan perakendecilerin iş modeli hakkında kısaca bilgi veriniz.

Cevap

Doğrudan perakendeciler tüketicileri için perakende bir yer sağlayabilmek için dağıtımın farklı bir metodunu kullanır. Doğrudan perakendecilere örnek 1800’lerden beri kullanılan katalogla pazarlamadır. Sears’ın katalogla kapıdan kapıya satışı, Avon’un telefonla satışı veya 24 saat televizyonda alışveriş kanalları ile satış bu tür perakendecilere verilebilecek örneklerdir.


61. Soru

Tıklama ve tuğla perakendeciler hakkında bilgi veriniz.

Cevap

Bu tür perakendeciler geleneksel perakendecilerden farklı olarak hem elektronik ortamda hem de fiziksel ortamda varlık ve faaliyet göstermesine dayalı işletme stratejisi ve modeline sahiptirler. Teknosa gibi bu modeli kullanan perakendeciler hem geleneksel pazarlama yöntemlerinden hem de etkileşimli pazarlama yöntemlerinden yararlanırlar. Bu tür firmalar birçok fiziksel satış noktasının yanısıra elektronik ortamda da satış yapmaktadır.


62. Soru

Sanal mağaza modeli nedir? Açıklayınız.

Cevap

Sanal mağaza modelinin beş temel unsuru vardır: Bunlar sırasıyla, sanal mağaza, tedarikçi, müşterinin bankası, kredi kartı çıkaran şirket ve lojistik şirketleridir. Müşteri şirketin hazırladığı alışveriş sitesine girer. Kendisine sunulan çeşitli seçenekleri dilediği gibi inceler ve alışveriş için geliştirilen yazılımları kullanarak istediği ürünleri seçer. Seçtiği ürünlerden oluşturduğu alışveriş sepetini satın almak üzere kredi kartı bilgilerini karşısına çıkan ekrana girer. Ödeme işlemini yapar ve bankadan onay istenir. Lojistik firması da iş akışına göre hazırlanan siparişi şirketin deposundan ya da tedarikçisinden alarak müşterinin sipariş sırasında belirttiği adrese teslim eder. Banka tarafından onaylanan ödeme işlemi zamanı geldiğinde şirket hesaplarına geçirilmek suretiyle alışveriş tamamlanmış olur.


63. Soru

Sanal alışveriş merkezi modeli nedir? Kısaca açıklayınız.

Cevap

Sanal alışveriş merkezleri mağaza modellerinin gelişmiş türleridir. Çeşitli şekillerde oluşturulabilir. Uygulamada sanal plazalar, sanal çarşılar, sanal marketler gibi isimlerle rastladığımız bu modelde ürün çeşidi ve marka bakımından müşteriye çok daha fazla seçenek sunulmaktadır. Çok sayıda tedarikçinin destelediği alışveriş merkezi modelinde tek bir web sitesinden çok sayıda farklı ürün ve markaya ulaşmak mümkündür.


64. Soru

Sanal komisyoncu modelinin çalışma prensibini kısaca açıklayınız.

Cevap

Sanal komisyoncu olarak adlandırılan site, ikinci el ürünlerini satmak isteyen kullanıcıları bir araya getirerek daha çok açık arttırma yöntemiyle alışverişlerin gerçekleştirilmesini sağlar. Kullanıcılar siteye üye olurlar ve satmak istedikleri ürünlerle ilgili çeşitli bilgileri siteye yüklerler. Ürünlerle ilgili teknik bilgiler, ürünün durumu, iletişim ve internet altyapısı da internetin hızlı bir şekilde yayılması açısından önemlidir.


65. Soru

Ters açık artırma modeli hakkında kısaca bilgi veriniz.

Cevap

Ters açık artırma modeli, sanal alışveriş merkezi ile sanal komisyoncu modellerinin karışımı bir uygulamadır. Müşteriden işletmeye türü bir uygulama olan ters açık artırmada talebe dayalı bir fiyatlandırma modeli söz konusudur. E-tüketici siteye girerek hangi fiyatlardan hangi ürünü talep ettiğini çeşitli forma yazarak bildirir. Site bu talepleri toplar ve tedarikçilerden bu ürünleri belirtilen fiyattan sağlamaya çalışır.


66. Soru

Gelir temelli iş modeli kavramını açıklayınız.

Cevap

Tüketici merkezli elektronik perakende iş modellerinde elektronik perakendeciler tarafından sıklıkla gelir sağlama amaçları temel alınarak bir sınıflandırma yapılmaktadır. Gelir temelli iş modelleri, müşterilerden gelen gelir şeklinde doğrudan yarar sağlar. Ancak gelir modelinin ne olacağının belirlenmesi çok önemlidir. Elektronik perakendeci sitenin trafiğinden kaynaklı bir gelir elde etmesi her web girişimcisinin aklına gelen ilk yöntemdir. Site sayfalarına reklam alarak gelir elde etmek de bir model olarak düşünülmektedir, ancak bunun kolay olmadığı bilinir. Kısaca, elektronik perakendeciler gelirlerini elde etme amaçlarına göre dört grupta sınıflandırılabilirler. Bu iş modelleri; reklam temelli, satış, ücretsiz işlem ve üyelik sistemidir.


67. Soru

Reklam temelli elektronik perakendecilerin iş modeli hakkında bilgi veriniz.

Cevap

Perakendeci kendi web sitesinde reklam vermek isteyenlere alan yaratarak gelir elde eder. İnternetin orijinal gelir modeli olarak Yahoo gibi portallar web sayfalarında reklam yeri için üçüncü taraflardan sabit bir yer ücreti veya web sitelerine konulan reklamın tıklanma oranına göre ücret talep ederler. DoubleClick gibi organizasyonlar pazarlama kararları için elektronik perakendecilere sitenin trafiğini sağlamak ve bilgisayara yerleştirilen çerez (cookie) adı verilen metin dosyası sayesinde web sitesinin kullanıcılarının o siteyi ziyaret ettiğinde web sunucusuna bildirerek sitenin trafiğini izlemektedir. Bu konu ile ilgili etik tartışmalar devam etmektedir. Çünkü çoğu internet kullanıcısı kendi bilgilerinin ticari amaçla kullanılmasından rahatsız olabilmektedir.


68. Soru

İşlemlerden gelir sağlayan elektronik perakendeciler hakkında bilgi veriniz.

Cevap

Bu iş modelinin özü gereği, bu sitelerin amacı ürün çeşitliliği sunmak ve bunu müşteriye doğru zamanda, doğru yerde ve doğru koşullarda sağlamaktır. Aracı kavramına benzer şekilde, perakendeciler tüketicilerine malın dağıtımını sağlamak için kullandıkları aracılar gibi üçüncü tarafları kullanırlar. Bunlara elektronik aracılık yapan perakendeciler de denir. Aracılık hizmeti karşılığında işlemlerden veya aracılık yaptığı taraflardan sabit bir ücret veya işlem ve hacmine göre değişken bir komisyon ücreti alırlar. Bu gelir modeline gittigidiyor.com, yemeksepeti, trendyol.com, limango.com ve eBay.com gibi başarılı internet örnekleri mevcuttur.


69. Soru

Üyelik temelli gelir elde eden elektronik perakendecilerin iş modelini bir örnekle kısaca açıklayınız.

Cevap

Üyelik, gelir modeli elektronik perakendecilerin kullandığı bir başka gelir modelidir. Bazı siteler içeriklerini veya en azından belli bazı bölümlerine erişim için paralı üyelik sistemi kullanırlar. Özellikle içeriği değerli olan araştırma analiz sonuçlarını sunan sitelerdeki bilgilere ulaşmak için bir bedel ödenmesi gerekir. Örneğin New York Times web temelli arşivine ulaşılabilinmesi için siteye üye olunması gerekir.


70. Soru

Satışın 7C’si olarak da isimlendirilen elektronik perakendecilik pazarlama karmasının unsurlarını sıralayınız.

Cevap

  1. Tüketiciye Kolaylık (C1- Convenience for the customer)
  2. Tüketiciye Değer ve Yarar Sunma (C2- Customer value and benefits)
  3. Tüketiciye Maliyeti (C3- Cost to the customer)
  4. İletişim ve Müşteri İlişkileri (C4- Communication and customer relationships)
  5. Bilgisayar ve Kategori Yönetimi (C5- Computing and category management issues)
  6. Müşteri Franchising (C6- Customer franchise)
  7. Müşteri Bakımı ve Hizmeti (C7- Customer care and service)


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v