Konaklama İşletmelerinde Muhasebe Uygulamaları Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Maliyet nedir?

Hedeflenen bir sonuca ulaşmak için yapılan harcama ya da katlanılması gereken fedakârlıkların parasal toplamına maliyet denir. Hizmet işletmelerinde maliyet ise müşteriye verilen hizmetin parasal karşılığı olarak tanımlanır.

Maliyet Yönetimi nedir?

Maliyet yönetimi, ürün maliyetlerini doğru olarak belirlemek, maliyet etkenlerini tanımlamak ve işletmenin stratejilerini oluşturmak için faaliyetleri yönetmek ve kontrol etmek olarak tanımlanır. Konaklama işletmelerinde, konaklama maliyet unsurlarının değerlendirilmesi maliyet yönetimi olarak tanımlanır.

Ödeme ve harcama kavramlarını tanımlayarak karşılaştırınız?

Ödeme, para ya da para yerine geçen araçların, satın alınan mal, hizmet ya da varlıkların karşılığı olarak veya borç ya da zararların karşılığı olarak işletmeden çıkışı iken; harcama ise bir varlık elde etmek veya bir hizmeti sağlamak veya bir zararın giderilmesi amacıyla borçlanma, ödeme veya bir varlığın aktarılmasıdır. Bu bağlamda, harcama kavramı ödeme kavramından daha geniş bir anlama sahip ve daha çok maliyet ve gider kavramlarına yakındır.

Sabit Maliyetler nedir?

Satış ve benzeri bir etkinlik hacmindeki değişmelere duyarsız olan bu maliyetler kısa dönemler itibariyle değişmez. Kira giderleri, yönetici maaşları, vergi, sigorta, faiz giderleri, amortismanlar bunlara örnektir. Kısa dönemde değişmeyen bu maliyetler uzun dönemde değişebilir.

Değişken Maliyetler nedir?

Satış ve benzeri bir etkinlik hacmindeki artış ya da azalışagöre değişen maliyetlerdir. Yiyecek ve içecek, malzeme giderleri, ısınma ve işçilik maliyetleri bunlara örnektir. Satışlar arttıkça doğrusal oranda artan değişken maliyetlere doğrusal değişken maliyet; satışlar arttıkça azalan oranda artan değişken maliyetlere degresif değişken maliyet; satışlar arttıkça daha fazla oranda artan değişken maliyetlere de agresif maliyet denir.

Karma Maliyetler nedir?

Bünyelerinde hem sabit hem de değişken maliyetleri içeren maliyetler karma maliyet olarak ifade edilir. Otelde doluluk sıfır da olsa belirli ölçülerde katlanılması gereken maliyettir, bu anlamda sabit niteliktedir. Doluluktaki artışla beraber de artış gösterirler, bu yönüyle de değişken niteliktedir. Enerji maliyetleri, bakım-onarım maliyetleri buna örnek olarak gösterilebilir.

Konaklama işletmelerinde maliyet unsurları neye göre tasnif edilir?

Konaklama işletmelerinde maliyet unsurları, genellikle faaliyet hacmine ve yaşam sürecine göre bir sınıflandırmaya tabi tutulmaktadır. Bu sınıflandırmaya göre maliyetler, öncelikle yatırım ve işletme olmak üzere iki ana gruba ayrılmaktadır.

Yatırım maliyetleri nedir?

Konaklama işletmelerinin kurulmalarından fiziksel olarak oluşturulmalarına ve işletmeye açılmalarına kadar geçen sürede katlanılan maliyetler yatırım maliyetleri olarak tanımlanır.

Yatırım maliyetleri nelerden oluşur?

? Arazi Maliyetleri (Yapılacak olan yatırımla ilgili arazinin bedeli, düzenlenmesi ve hazırlık yapıları vb.) ? Bina Maliyetleri (Etüt ve proje maliyetleri, inşaat maliyetleri, tesisat maliyetleri, teçhizat maliyetleri ve mefruşat maliyetleri vb.) ? Beklenmeyen Maliyetler (Gözden kaçan maliyetler, projedeki tahmin hataları ve zorunlu ekler ile ilgili maliyetler vb.) ? Yatırım Dönemi Faizleri ? İşletme Sermayesi Gereksinimi ? Diğer Yatırım Maliyetleri

İşletme maliyetleri nelerden oluşur?

İşletme maliyetleri iki ana kısımdan oluşur: Dönem Maliyetleri ve Üretilen Ürün Maliyetleri. ? Dönem Maliyetleri: işletmenin üretim dışı fonksiyonlarıyla ilgili olan ve bu nedenle satın alınan malzeme ve malların veya üretilen mamullerin maliyetine yüklenmeksizin doğrudan doğruya gelir tablosuna yansıtılan maliyetlerdir. ? Üretilen Ürün Maliyetleri: Konaklama işletmelerinde üretilen ürün maliyetleri, üç başlıkta sınıflandırılmaktadır: -Konaklamayla ilgili maliyetler -Yiyecek ve içecekle ilgili maliyetler -Diğer hizmetlerle ilgili maliyetler

Konaklama işletmelerinde gelir unsurları nelerden oluşur?

Gelir unsurlarının işletme içi ve işletme dışı olmak üzere iki ana grupta ele alındığı görülmektedir. İşletme içi gelir unsurları, tesiste sunulan konaklama, yiyecek ve içecek ile diğer hizmetlerden oluşmaktadır. İşletme dışı gelir unsurları ise yemek hizmeti(catering) ile faaliyet dışı gelirlerden oluşmaktadır.

Maliyet fonksiyonu nedir?

Bir maliyet ya da bir bölümün maliyeti ile bunların ilişkilendirildiği uygun faaliyet hacim ölçüsünün arasındaki ilişkiyi açıklamada genellikle maliyet fonksiyonu olarak adlandırılmaktadır. Bu denklem, faaliyet hacim ölçüsü açısından bir ya da birden fazla bağımsız değişkeni içerebilir. TM ax + b Burada TM toplam maliyeti, b toplam sabit maliyeti, a birim değişken maliyeti, x ise faaliyet hacmini ifade etmektedir.

Konaklama işletmelerinde karma maliyetlerin analizinde hangi teknikler kullanılmaktadır?

? Muhasebe Tekniği ? En Yüksek ve En Düşük Noktalar Tekniği ? Dağılım Grafiği Tekniği ? En Küçük Kareler Tekniği

Muhasebe tekniği nedir?

Bu teknikte, hesap planında yer alan gider hesapları sabit ve değişken olmak üzere ikili bir sınıflandırmaya tabi tutulur. Bu kapsamda geçmiş dönemlerde söz konusu gider hesaplarına kaydedilmiş tutarlardan hareket edilerek önce sabit ve değişken maliyetler belirlenir, sonra da maliyet fonksiyonu saptanır.

En düşük ve en yüksek noktalar tekniğini kısaca anlatınız?

Bu tekniğin kullanılmasında, geçerli faaliyet alanı içinde sabit ve değişken kısımlarına ayrılacak olan karma maliyetin ilişkilendirildiği faaliyet ölçüsünün en yüksek ve en düşük düzeylerindeki değerlerine ihtiyaç duyulur. Değişken maliyet oranını belirlemek için de iki uç noktadaki gözlemlenen maliyetler arasındaki fark, faaliyet ölçüleri arasındaki farka bölünür. Eğer en yüksek veya en düşük faaliyet hacmine sahip dönem sayısı birden fazla ise o dönemlerdeki maliyetlerin ortalaması kullanılır.

Dağılım grafiği tekniğini kısaca anlatınız?

Bu teknikte, yatay eksende (X ekseni) faaliyet hacmi ve dikey eksende (Y ekseni) tutar cinsinden maliyetler gösterilir. Bu bağlamda; bağımsız değişken için X ekseni, bağımlı değişken için ise Y ekseni kullanılır. Karma maliyetlere ilişkin veriler, faaliyet hacim ölçülerine göre bir düzlem üzerinde noktalar hâlinde işaretlenir. Daha sonra bu noktaları en iyi şekilde temsil ettiğine inanılan bir doğru çizilerek bu çizilen doğrunun Y eksenini kestiği nokta, karma maliyetin sabit kısmını gösterir. Göz kararı ile çizilen doğru üzerinde bulunan bir nokta belirlenerek bu noktadaki toplam karma maliyetten, sabit maliyet kısmı çıkarılır ve kalan değer, söz konusu noktanın faaliyet hacim ölçüsüne bölünmesiyle, birim değişken maliyet bulunur.

En küçük kareler tekniğini kısaca anlatınız?

Bu teknikte, dağılım grafiği tekniğinde göz kararı ile çizilmeye çalışılan regresyon doğrusu, birtakım istatistiksel analizler yardımıyla çizilir. Bu tekniğin amacı, dağılım grafiğindeki çeşitli noktalardan olan düşey uzaklıkların karelerinin toplamının en küçük olduğu doğrunun denkleminin objektif olarak saptanmasıdır.

Konaklama işletmelerinde işletme karını belirleyen unsurlar nelerdir?

? Ürün veya hizmetlerin birim satış fiyatları, ? Ürün veya hizmetlerin satış miktarları, ? Ürün veya hizmetlerin birim değişken maliyetleri, ? İşletmenin toplam sabit maliyeti.

Maliyet hacim kar analizleri nedir?

Bir işletmede, belirli bir faaliyet aralığı ve belirli bir dönem içerisinde gelirler, maliyetler ve kârlar arasındaki ilişkileri sistemli olarak araştıran bir süreç maliyethacim-kâr (MHK) analizleri olarak adlandırılır.

Maliyet hacim kar analizlerinin temel varsayımları nelerdir?

? Tüm maliyetler; sabit ve değişken kısımlarına tam olarak ayrılabilecektir. Karma maliyetlerin yarı değişken kısmının tam değişken maliyet, yarı sabit kısmının da tam sabit maliyetler içinde sınıflandırıldığı varsayılacaktır. ? Sabit maliyetler, geçerli faaliyet alanı içinde değişmeyecektir. ? Değişken maliyetler, hacimdeki değişmeler ile aynı oranda değişecektir. ? Toplam maliyetler ve gelirlerin geçerli faaliyet alanı içinde doğrusal bir eğilim gösterdikleri kabul edilecektir. ? Analiz edilen dönem içinde birim satış ve maliyet fiyatları değişmeyecektir. ? MHK analizi, sadece geçerli faaliyet alanı içinde uygulanacaktır. ? Analiz tek bir ürünü kapsayacak ya da verilen bir satış karmasının tüm hacim değişmelerinde aynı kalacağı varsayılacaktır. ? Dönem başı ve dönem sonu stoklarındaki değişmeler, sıfır ya da önemsenmeyecek kadar küçük olacaktır.

Kâr fonksiyonu nedir?

Bir işletmenin belirli bir dönemde elde edeceği toplam kâr miktarı, dönemin toplam geliri ile toplam maliyeti arasındaki farka eşittir, bunu aşağıdaki gibi gösterebiliriz: Toplam Kâr Toplam Gelir - Toplam Maliyet

Kârı satış miktarının bir fonksiyonu olarak nasıl tanımlayabiliriz?

Toplam Gelir fx Toplam Maliyet ax + b Bu durumda kâr, K TG - TM (fx) - (ax+b) fx - ax-b K (f-a)x – b

Katkı oranı nedir?

Katkı payı her birimin sağladığı katkı payını birim satış fiyatına bölünerek hesaplanır. Yani: Katkı Oranı(Satıs Fiyatı-Birim Degisken Maliyet)/Satış Fiyatı

Başabaş noktası nedir?

İşletmenin toplam gelirlerinin toplam giderlerine eşit olduğu faaliyet hacmi başabaş noktası (BBN) olarak tanımlanır. Faaliyet hacmi, satış birimi olarak veya satış tutarı olarak iki farklı açıdan ele alınmaktadır. Bu bağlamda BBN, işletmenin ne kâr ne de zarar ettiği ancak tüm gelirleri ile tüm giderlerini karşıladığı, satış miktarı veya satış tutarıdır. İşletme bu noktanın altında zarar, satışlarını bu noktanın üzerinde tuttuğu sürece de kâr eder.

Maliyet nedir? Kısaca tanımlayınız.

Maliyet, hedeflenen bir sonuca ulaşmak için yapılan harcama ya da katlanılması gereken fedakârlıkların parasal toplamıdır. Maliyet, bir hizmet işletmesinde ise müşteriye verilen hizmetin parasal karşılığı olarak tanımlanır.

Maliyet yönetimi nedir? Tanımlayınız.

Maliyet yönetimi; ürün, faaliyet ve kaynak arasındaki ilişkiyi temel almaktadır. Genel olarak maliyet yönetimi, ürün maliyetlerini doğru olarak belirlemek, maliyet etkenlerini tanımlamak ve işletmenin stratejilerini oluşturmak için faaliyetleri yönetmek ve kontrol etmek olarak tanımlanır.

Gider nedir? Kısaca açıklayınız.

Gider, belirli bir zaman dilimi içinde kullanılan ve tüketilen varlıkların parasal değeridir. Gelir sağlama amacı ile yapılan aktif tükenmeler olarak da ele alınır. işletme işlevlerinin yürütülmesi için gerekli olan ve normal ölçüler içerisinde yapılan tüm harcamalar ile varlık ve hizmet tüketimleri gider niteliğini taşır.

Maliyetler ne şekilde sınıflandırılır?

Maliyetler; hacim ile ilişkilerine, gerçekleşme durumuna, kontrol edilebilme durumuna, yüklenme biçimine, işlevsellik durumuna ve karar verme durumuna göre farklı sınıflandırılmaktadır.

Hacim ile ilişkilerine göre maliyetleri kaç başlıkta inceleyebiliriz?

Hacim ile ilişkilerine göre maliyetler, sabit, değişken ve karma maliyetler olarak üç başlık altında ele alınır.

Yatırım maliyetleri unsurları nelerden oluşur?

Yatırım maliyetleri unsurları aşağıdaki gibi ele alınabilir:

• Arazi Maliyetleri (Yapılacak olan yatırımla ilgili arazinin bedeli, düzenlenmesi ve hazırlık yapıları vb.)
• Bina Maliyetleri (Etüt ve proje maliyetleri, inflaat maliyetleri, tesisat maliyetleri, teçhizat maliyetleri ve mefruflat maliyetleri vb.)
• Beklenmeyen Maliyetler (Gözden kaçan maliyetler, projedeki tahmin hataları
  ve zorunlu ekler ile ilgili maliyetler vb.)
• Yatırım Dönemi Faizleri
• İşletme Sermayesi Gereksinimi
• Diğer Yatırım Maliyetleri

İşletme maliyetleri hangi başlıklar altında sınıflandırılır?

İşletme maliyetleri, dönem maliyetleri ve üretilen ürün maliyetleri başlıkları altında sınıflandırılır.

İşletme içi gelir unsurları hangi başlıklar altında incelenir? Kısaca açıklayınız.

İşletme içi gelir unsurları, tesiste sunulan konaklama, yiyecek ve içecek ile di¤er hizmetlerden oluşmaktadır. Bu hizmetlerden büyük bir bölümü tesis tarafından doğrudan müşterilere sunulurken, tesis içindeki bazı bölümlerin kiralanması, otoparkın başka bir işletmeye devredilmesi dolaylı gelirleri oluşturur. işletme içi gelir unsurları üç başlık altında özetlenebilir:
Konaklama Hizmetlerine ilişkin Gelirler: Tesisteki odalar, konaklama işletmesinin varlık nedenini oluşturan temel bölümdür. Hem tesis içinde en büyük alanı kaplar hem de gelirlerin en büyük bölümünün elde edildiği kısımdır.
Yiyecek ve içecek Hizmetlerine ilişkin Gelirler: Konaklama işletmelerinde yiyecek ve içecek hizmetlerinin sunulmasının zorunluluğu yanında aynı zamanda önemli bir gelir kaynağıdır. Bazı tesislerde çok sık düzenlenen yiyecek ve içeceklerin verildiği toplantı ve kongreler, odalar bölümünden daha çok gelir getirebilmektedir.
Diğer Hizmetlere ilişkin Gelirler: Konaklama işletmeleri, otelin bir bölümünü alışveriş merkezi olarak kiralayarak spa, fitness gibi isimler altında müşterilere sağlıklı yaşam, dinlenme ya da güzellik hizmetleri sunarak gelir elde etmektedir

Konaklama işletmelerinde karma maliyetlerin, sabit ve değişken kısımlarına ayrılmasında kullanılmak üzere geliştirilen teknikler nelerdir?

Konaklama işletmelerinde karma maliyetlerin, sabit ve değişken kısımlarına ayrılmasında kullanılmak üzere geliştirilen belli başlı teknikler aşağıdaki gibidir:

• Muhasebe Tekniği
• En Yüksek ve En Düşük Noktalar Tekniği
• Dağılım Grafiği Tekniği
• En Küçük Kareler Tekniği

Kârın olşumundaki faktörler kaç ana grupta toplanır?

Kârın olşumundaki faktörler esas itibariyle dört ana grupta toplanabilir:

• Ürün veya hizmetlerin birim satış fiyatları,
• Ürün veya hizmetlerin satış miktarları,
• Ürün veya hizmetlerin birim değişken maliyetleri,
• İşletmenin toplam sabit maliyeti.

Birim katkı payını tanımlayınız.

Birim katkı payı, işletmenin birim satış geliri ile birim değişken maliyetleri arasındaki farktır.

Başabaş noktası nedir? Tanımlayınız.

Başabaş noktası, işletmenin gelirlerinin giderlerini karşıladığı satış miktarı veya tutarıdır. Bu noktada, işletmenin toplam gelirleri toplam giderlerine eşittir.

Duyarlılık analizi nedir? Tanımlayınız.

MHK analizinde, kâr fonksiyonunda yer alan değişkenlerden bir ya da birkaçında meydana gelen değişmelerin kâr üzerindeki etkilerinin incelenmesi gerekir. Bu ise duyarlılık analizi olarak adlandırılır.

Birden fazla hizmetin sunulması durumunda Maliyet Hacim Kâr Analizi nasıl yapılır?

Birden çok hizmetin sunulduğu konaklama işletmelerinde, tüm işletme temelinde bir tek başabaş noktası bulabilmek için, bu hizmetlerin ilgili satış fiyatları ile birim değişken maliyetlerinden yararlanarak, tartılı ortalama katkı oranı hesaplanabilir.

Yıl boyunca faaliyet gösteren X konaklama işletmesine ait veriler aşağıdaki gibidir.

Oda sayısı: 300

Ortalama günlük oda fiyatı: ? 200.-

Her bir odaya ait değişken maliyet: ? 50.-

Sabit maliyet toplamı: ? 500.000.-

Geçen yıl satılan toplam oda sayısı: 8.000

Buna göre X konaklama işletmesinin katkı payı ve katkı oranını hesaplayınız.

Katkı Payı = Birim satış fiyatı - Birim değişken maliyet

= 200 - 50

= 150

Katkı Oranı = (Birim satış fiyatı - Birim değişken maliyet) / (Satış Fiyatı)

= (200 - 50) / 200

= 0,75

Yıl boyunca faaliyet gösteren X konaklama işletmesine ait veriler aşağıdaki gibidir.

Oda sayısı: 300

Ortalama günlük oda fiyatı: ? 200.-

Her bir odaya ait değişken maliyet: ? 50.-

Sabit maliyet toplamı: ? 500.000.-

Geçen yıl satılan toplam oda sayısı: 8.000

Buna göre X konaklama işletmesinin yıllık kâr fonksiyonunu hem satış miktarı hem de satış tutarı olarak gösteriniz.

İşletmenin yıllık kâr fonksiyonunu satış miktarının fonksiyonu olarak gösterilmesi:

K = (f-a)x - b

= (200 - 50)x - 500.000

= 150x - 500.000

İşletmenin yıllık kâr fonksiyonunu satış tutarının fonksiyonu olarak gösterilmesi:

K = [(f-a) / (a)]x - b

= [(200 - 50) / (200)]x - 500.000

= 0,75x - 500.000