Konaklama İşletmelerinde Muhasebe Uygulamaları Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Dönem sonu işlemleri ne demektir?

Dönem sonu işlemleri, işletmenin varlıklarının ve borçlarının miktar ve tutarlarıyla birlikte ayrıntılı ve kesin olarak belirlenmesi amacıyla yapılan işlemler dizisidir.

Gerek muhasebe kuramında gerekse ticari ve mali mevzuatta işletmelerin hangi sıklıkta envanter çıkarmaları öngörülmüştür?

Gerek muhasebe kuramında gerekse ticari ve mali mevzuatta, işletmelerin en az yılda bir kez (31 Aralık’ta) envanter çıkarmaları öngörülmüştür. Konaklama işletmeleri, daha sık aralarla mali tablo çıkarabilir. Buna gereksinim duymayanlar ise yıl sonu itibariyle bilanço ve gelir tablosunu düzenlemek zorundadırlar.

Dönem içinde mali işlemler eksiksiz ve hatasız şekilde kayıtlara geçirilmiş olsa bile, neden dönem sonunda envanter çıkarmak gereklidir?

Dönem içinde mali işlemler eksiksiz ve hatasız şekilde kayıtlara geçirilmiş olsa bile, hesaplar bazen fiili durumu tam yansıtmayabilir. Örneğin yabancı paranın kur değeri değişebilir, alacakların tahsilatı gecikebilir, stoklarda kayıplar olabilir, duran varlıklarda yıpranma paylarının, borçlarda dönem faizinin kaydedilmesi gerekebilir.

Bilançoda bilanço unsurlarının, gelir tablosunda da gelir, gider, kar ve zarar bilgilerinin tam ve doğru olarak gerçeğe uygun şekilde yer alması nasıl sağlanır?

Dönem sonu işlemleriyle varlık ve borçların miktar ve tutarları belirlenir, gelir ve giderlerin dönem sonu ve tahakkuk işlemleri yapılır, hatalı kayıtlar düzeltilir. Böylece bilançoda, varlık, borç ve öz sermaye unsurlarının tam ve doğru olarak gösterilmesi, gelir tablosunda da gelir, gider, kar ve zarar bilgilerinin gerçeğe uygun şekilde yer alması sağlanmış olur.

Dönem sonu (envanter) işlemleri hangi aşamaları kapsayan bir süreçtir?

Dönem sonu (envanter) işlemleri sayım, değerleme ve envanter kayıtlarını kapsayan bir süreçtir. Başka bir ifadeyle genel geçici mizandan başlayıp kesin mizana kadar geçen süreçte yapılan işlemlerin genel adıdır.

Konaklama işletmelerinde dönem sonu işlemleri nasıl gelişir ve sona erer?

Konaklama işletmelerinde bu süreç, genel geçici mizanı takiben, muhasebe dışı envanter ve muhasebe içi envanter işlemleri, kesin mizanın hazırlanması, mali tabloların düzenlenmesi şeklinde gelişir ve hesapların kapatılmasıyla sona erer.

Dönem sonu işlemleri kapsamında yapılacak ilk işlem nedir?

Dönem sonu işlemleri kapsamında yapılacak ilk işlem, dönem hesaplarının durumunu bir arada görmeyi sağlayacak olan Genel Geçici Mizan çıkarılmaktadır. Genel Geçici Mizan aynı zamanda dönem sonu işlemleri için bir kontrol çizelgesi (check-list) işlevi görür. Fiili envanter sonuçları elde edildikçe genel geçici mizan ile karşılaştırılır, böylece kayıtlarla fiili durum arasındaki farklar tespit edilir.

Muhasebe dışı envanter hangi işlemlerin yapıldığı süreçtir?

Varlıklar ve borçlarla ilgili sayım, kontrol ve değerleme işlemlerinin yapıldığı süreçtir. Bu aşamada, varlık ve borçlar miktar olarak tespit edilir. Daha sonra her bir kalem için uygun değerleme ölçütleri kullanılarak değerleme yapılır. Değerleme sonuçları ile hesaplar karşılaştırılarak, söz konusu her bir kalemin gerçek değerleriyle kayıtlı değerleri arasında fark olup olmadığı belirlenir.

Muhasebe içi envanter işlemleri nelerdir?

Varlıklara, borçlara, öz kaynaklara, gelir ve giderlere ilişkin hesapların işletmenin fiili durumunu göstermesini sağlamaktır. Bu amaçla, muhasebe dışı envanter sonuçlarına göre, muhasebe kayıt sürecinde gerekli düzeltme, tamamlama ve dönem ayarlama kayıtları yapılır.

Kesin mizan nedir?

Envanter işlemleri tamamlandıktan sonra hesapların kesin tutar ve kalanlarının yer aldığı ve yılsonunda çıkarılan sağlama çizelgesidir.

Mali tablolar nedir?

İşletmenin mali durumu ve faaliyet sonuçları hakkında ilgili taraflara bilgi sunan, muhasebe bilgi sisteminin çıktılarıdır.

Hesapların kapatılması nasıl yapılmaktadır?

Dönem sonunda kalan veren bilanço (aktif ve pasif) hesaplarının karşılıklı olarak kapatılmasıdır. Dönemin kapatılması ve yeni hesap dönemine ait kayıtların başlatılabilmesi için kapanış kayıtlarının yapılması gerekir.

Değer nedir?

Değer, bir varlığın değişimi sırasında ortaya çıkan para cinsinden tutarı veya yükümlülüğün ifası için katlanılan bedeli ifade eder.

Değerleme nedir?

Değerleme, varlıkların ve borçların kaç liralık değere sahip olduğunun belirlenmesidir.

Muhasebe kavram ve ilkeleri çerçevesinde değerleme ne anlama gelmektedir?

Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri ile uygulama şekli belirlenen, muhasebe kavram ve ilkeleri kapsamında değerleme; varlık ve kaynakların ilk muhasebeleştirilmesinde ve sonraki dönemlerde mali tablolarda gösterilecek, para ile ifade edilen tutarın belirlenmesi şeklinde ele alınmaktadır.

Temel mali tabloların içeriğini belirleyen genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri kapsamında genel olarak varlık ve borçların değerlenmesi ile ilgili değerleme ölçüsü nelerdir?

İki değerleme ölçüsü öngörülmektedir. Bunlar; maliyet bedeli ile değerleme ve maliyet bedeli ya da piyasa fiyatından düşük olanı ile değerlemedir.

Yeni Ticaret Kanunu’muzda değerleme ölçüleri için hangi düzenleme esas alınmıştır?

Yeni Ticaret Kanunu’muzda değerleme ölçüleri için tamamen muhasebe ve finansal raporlama standartlarıyla getirilen düzenleme esas alınmıştır.

Vergi mevzuatında değerleme nasıl tanımlanmıştır?

Vergi matrahlarının hesaplanmasıyla ilgili iktisadi kıymetlerin takdir ve tespiti, şeklinde tanımlanmıştır.

Vergi mevzuatı kapsamında varlık ve borçlar için değerleme ölçütleri nelerdir?

Maliyet bedeli, borsa rayici, tasarruf değeri, mukayyet değer, itibari değer, rayiç bedel, vergi değeri ve emsal bedeli olmak üzere değerleme ölçütleri belirlenmiştir.

Türkiye Muhasebe Standartlarında değerleme yerine hangi kavram kullanılmıştır?

Türkiye Muhasebe Standartlarında değerleme konusuna çok geniş yer verilmiş ve finansal raporlama amacına uygun olarak değerleme yerine ölçüm kavramı kullanılmıştır.

Ölçüm nasıl tanımlanmaktadır?

Finansal tablolarda yer alan unsurların bilanço ve gelir tablosunda tahakkuk ettirilecekleri ve gösterilecekleri parasal tutarların belirlenmesi şeklinde tanımlanmaktadır.

Türkiye Muhasebe Standartları kapsamında sayılan temel ölçüm esasları nelerdir?

Bunlar; tarihi maliyet, gerçeğe uygun değer, cari maliyet, net gerçekleşebilir değer, kullanım değeridir.

Tarihi maliyet nedir?

Tarihi maliyet, varlıkların elde edildikleri tarihte alımları için ödenen nakit ve nakit benzerlerinin tutarıdır.

Gerçeğe uygun değer nasıl tanımlanmaktadır?

Bir varlığın normal ticari koşullarda bilgili ve istekli bir satıcı ile bilgili ve istekli bir alıcı arasında el değiştirmesi sırasında saptanan değişim değeri şeklinde tanımlanmaktadır.

Net gerçekleşebilir değer nedir?

Normal akış içinde, tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ya da satışın gerçekleşmesi için gerekli tahmini satış giderleri toplamı düşülerek bulunan tutardır.

Cari maliyet nedir?

Aynı varlığın veya varlıkla eşdeğer bir başka varlığın alınması için hali hazırda gereken nakit veya nakit benzerlerinin tutarı ile gösterilmesidir.

Kullanım değeri (bugünkü değer) nedir?

Varlık veya nakit yaratan birimden, işletmenin normal faaliyet koşullarında, elde edilmesi beklenen net nakit girişlerinin bugünkü değeridir.

Varlıklarla ilgili dönem sonu envanter işlemleri sürecinde hangi varlıkların dönem sonu işlemleri açıklanmaktadır?

Hazır değerler, alacaklar ve stoklar ile maddi duran varlıklara ilişkin dönem sonu işlemleri açıklanmaktadır.

Hazır değerler kapsamında Türk parası ve yabancı paraların değerlemesi nasıl yapılır?

Kasa ve bankalardaki Türk parası nominal değer (mukayyet değer) ile değerlenir. Yabancı paranın değerlemesi ise borsa rayici ile yapılır. Bunun için Maliye Bakanlığı’nın değerleme gününde yayımlanan resmi kuru esas alınır.

Kasa sayım noksanlıkları ile ilgili muhasebe kaydı nasıl olmaktadır?

Sayım ve Tesellüm Noksanları hesabı borçlandırılırken, Kasa hesabı alacaklandırılmaktadır.

Alacaklarla ilgili değerleme işlemi nasıl yapılmaktadır?

Ticari alacaklarla ilgili genel değerleme ölçütü mukayyet değer olmaktadır. İşletme yönetiminin tercihine bağlı olarak senetli alacakların tasarruf (peşin) değeri ile değerlenmesi de mümkündür.

İşletme senetli alacaklarını tasarruf (peşin değer) ile değerlemesi halinde hesaplanan iskonto faiziyle ilgili muhasebe kaydı nasıl yapılmaktadır?

Hesaplanan iskonto faizi; Reeskont Faiz Giderleri hesabına borç, Alacak Senetleri Reeskont hesabına alacak kaydedilir.

Stokların değerlemesi hangi değerleme ölçüsüyle yapılır?

Stokların değerlemesi maliyet bedeli ile yapılır. Bunun yanında değer düşüklüğü, fire, kayıp gibi durumların da tespit edilip envanter kapsamında kayıtlara geçirilmesi gerekmektedir.

Malzeme stoklarında normal fire zararı ile kayıp zararı nasıl muhasebeleştirilmektedir?

Malzeme stoklarında normal fire zararı, stok hesabından çıkarılarak, Satılan Malın Maliyeti hesabına, kayıp zararı ise stok hesabından çıkarılarak Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar hesabına borç kaydedilmektedir. Böylece normal stok zararı ile olağandışı zararlar ayrılmıştır.

Maddi duran varlıkların envanterinde öncelikle neler tespit edilir?

Maddi duran varlıkların envanterinde, önce uygun olmayan kullanım ve kayıplar ile ortaya çıkan noksanlıklar tespit edilir, kayıt hataları varsa düzeltilir.

Dönem sonunda duran varlıklarla ilgili olarak yapılacak en önemli işlem nedir?

Dönem sonunda yapılacak en önemli işlem amortisman paylarının muhasebeleştirilmesidir.

Amortisman nedir?

Amortisman; duran varlığın maliyet bedelinin, varlığın işletmede kullanılacağı süre dikkate alınarak parça parça dönem giderine dönüştürülmesidir.

Amortisman süresi nasıl hesaplanır?

Amortisman süresi, duran varlığın aktife girdiği yılda başlar ve varlığın işletme faaliyetlerine katkı sağladığı kullanım süresi olarak belirlenir. Bu süre sonunda duran varlık için belirlenmiş hurda değeri varsa, bu tutar düşüldükten sonra kalan maliyet üzerinden amortisman hesaplanır.

Amortisman hesaplamasında genel olarak hangi amortisman hesaplama yöntemleri kullanılmaktadır?

Genel olarak normal amortisman veya azalan kalanlar üzerinden amortisman hesaplama yöntemleri kullanılmaktadır.

Hesaplanan amortisman paylarının muhasebeleştirilmesi nasıl yapılmaktadır?

Amortisman giderleri, duran varlığın kullanıldığı bölümlere fonksiyon esasına göre dağıtılarak ilgili fonksiyon gider hesapları borçlandırılırken, maddi duran varlıkların amortismanında 257 Birikmiş Amortismanlar hesabı, maddi olmayan duran varlıkların amortismanında ise 268 Birikmiş Amortismanlar hesabı alacaklandırılır.

Kıst amortisman yöntemi nedir ve nasıl hesaplanmaktadır?

Vergi mevzuatında yapılan düzenleme ile binek otomobiller için kullanılan yöntemdir. Buna gire yalnızca binek otomobiller için, aracın aktife girdiği ilk yılda, o yıl kullanılan ay sayısına göre amortisman gideri yazılır. Sonraki yıllar normal amortisman ayrılmaya devam edilir ve ilk yıldan artan gider payı son yılın amortismanına eklenerek işlem tamamlanır.

Duran varlıkların amortisman süresi dolmadan elden çıkarılması durumunda muhasebe kaydı nasıl yapılmaktadır?

Duran varlıkların amortisman süresi dolmadan elden çıkarılması durumunda, ilgili duran varlık hesabı maliyet bedeli üzerinden kapatılırken, buna ait birikmiş amortisman hesabı borçlandırılarak kapatılır. Satış tutarı ile net aktif değeri (maliyet-birikmiş amortisman) arasındaki fark olağandışı kâr-zarar olarak muhasebeleştirilir.

Borçların değerlemesinde kullanılacak ölçüt genel olarak nedir?

Borçların değerlemesinde kullanılacak ölçüt genel olarak mukayyet değerdir.

Borçlarla ilgili dönem sonunda yapılacak işler nelerdir?

Bu kapsamda yapılacak işler; borç tutarlarının karşı (alacaklı) tarafla mutabakatı, borçların değerlemesi, dönem ayarlaması ve kayıt hatalarının düzeltilmesi şeklindedir.

Gelir ve giderlerin dönem sonu işlemleri özetle nasıldır?

Gerçekleşmiş gelir ve giderlerin dönem gelirgider hesaplarına işlenmesi sağlanır, döneme ait olmayan (gelecek dönemlere ait) gelir ve giderlerin bilanço hesaplarına aktarılması sağlanır, dönem içinde kullanılan maliyet hesapları (7 grubu) dönem gider hesaplarına (6 grubu) yansıtılır, döneme ait gelir ve gider hesaplarının kalanları 690 Dönem Kârı veya Zararı hesabına devredilerek kapatılır, dönem kârından varsa vergi karşılıkları ayrılarak muhasebeleştirilir ve dönem net kârı (zararı) bilançoya aktarılır.

Satılan hizmet maliyeti hesabı nasıl oluşturulur?

Otel işletmesinin odalar, yiyecek-içecek ve diğer destek bölümlerinde gerçekleşen faaliyetlerle tüketilen malzeme, işçilik, bakım hizmeti, sigorta, amortisman gibi unsurlardan dönem boyunca oluşan hizmet üretim maliyeti 740 Hizmet Üretim Maliyeti hesabında toplanır. Dönem sonunda bu hesabın kalanı 622 Satılan Hizmet Maliyeti hesabına aktarılarak satış hasılatına karşılık dönem giderine dönüştürülür.

Gerçekleşmiş (tahakkuk etmiş) gelir ve kârlar nasıl muhasebeleştirilir?

181 Gelir Tahakkukları hesabı borçlandırılarak, ilgili gelir ve kârlar hesabı alacaklandırılır.

Gerçekleşmiş gider ve zararlar nasıl muhasebeleştirilir?

381 Gider Tahakkukları hesabı alacaklandırılarak, ilgili gider ve zararlar hesabı borçlandırılır.

Dönem içerisinde gider hesaplarına kaydedildiği halde, dönem sonuna gelindiğinde henüz tüketilmemiş olan giderler için nasıl işlem yapılır?

Bu durumda döneme ait olmayan giderlerin dönem giderleri hesabından çıkarılarak, bilanço hesaplarına aktarılması gerekir.

Dönem içerisinde gelir hesaplarına kaydedildiği halde, dönem sonuna gelindiğinde henüz karşılığı yerine getirilmemiş olan gelirler için nasıl işlem yapılır?

Bu durumda döneme ait olmayan gelirlerin dönem gelirleri hesabından çıkarılarak, bilanço hesaplarına aktarılması gerekir.

Dönem sonunda tüm gelir ve gider hesapları hangi hesaba devredilerek kapatılır?

Dönem sonunda tüm gelir ve gider hesapları 690 Dönem Kârı veya Zararı hesabına devredilerek kapatılır.

Dönem net kârı veya zararı nasıl hesaplanır?

690 Dönem Kârı veya Zararı hesabının alacak tarafı toplamı borç tarafı toplamından büyükse aradaki fark dönem net kârı, borç tarafı toplamı alacak tarafı toplamından büyükse aradaki fark dönem net zararı olarak ortaya çıkar.

Konaklama işletmesinin finansal yapısı ve faaliyetleri hakkında gerek işletme içinde gerekse işletme dışında pek çok ilgili taraf neden bilgi sahibi olmak ister?

Bunun nedeni tarafların işletmeyle ilgilenmesini gerektiren konularda; yönetici, girişimci, yatırımcı, alıcı, satıcı, denetçi, işgören, kredi veren gibi sıfatlarla sürekli karar almak durumunda olmaları ve bu kararlarını sağlam verilere dayandırma zorunluluğudur.

İşletmeyle ilgili tarafların bilgi gereksinimlerinin önemli bir kısmı nasıl karşılanır?

Muhasebe bilgi sisteminin çıktısı olan mali tablolarla, işletmeyle ilgili tarafların bilgi gereksiniminin önemli bir kısmı karşılanır.

Mali tablolar nasıl tanımlanmaktadır?

Bir işletmenin varlık ve kaynak yapısı ile dönem kârı veya zararının oluşumunu gösteren faaliyet sonuçlarının standart bilgi formları şeklinde açıklanmasıdır.

Finansal tablolar setinde hangi tabloların yer alması öngörülmektedir?

Bilanço (dönem sonu finansal durum tablosu), gelir tablosu, öz kaynak değişim tablosu, nakit akış tablosu ve önemli muhasebe politikalarını açıklayan dipnotlar ve diğer açıklayıcı notlar.

Bilanço nasıl tanımlanmaktadır?

İşletmenin belli bir tarihte sahip olduğu varlıklar ile bu varlıkların işletmeye getirildiği kaynakları temel eşitlik şeklinde gösteren mali tablodur.

Bilançonun bölümleri nelerdir?

İşletmenin sahip olduğu ekonomik değerleri gösteren varlıklar, bilançonun aktifinde, dönen varlıklar ve duran varlıklar olmak üzere iki grupta yer alır. Kaynaklar ise bilançonun pasifinde, kısa vadeli yabancı kaynaklar, uzun vadeli yabancı kaynaklar ve öz kaynaklar olarak gruplandırılmıştır.

Dönen varlıklar nelerdir?

Dönen varlıklar paradan başlamak üzere en çok bir hesap döneminde paraya dönüşmesi, tüketilmesi ya da kullanılması beklenen varlıklardır.

Duran varlıklar nelerdir?

İşletme faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinde bir yıldan uzun süreyle kullanmak amacıyla edinilen ve satış amacı taşımayan varlıklardır.

Gelir tablosu nasıl tanımlanmaktadır?

İşletmenin bir hesap döneminde elde ettiği hasılat ve diğer gelirler ile katlandığı maliyet ve giderleri ve bunların sonucu olan kâr veya zararı sınıflandırılmış şekilde gösteren mali tablodur.

Gelir tablosunun ana grupları nelerdir?

Gelir tablosu üç ana gruptan oluşur. Bunlar; ana faaliyet gelir ve giderleri, yan faaliyet gelir ve giderleri faaliyet dışı gelir ve giderlerdir.

Konaklama işletmelerinin süreklilik esasına göre faaliyette bulunmalarına karşılık, faaliyet yoğunluğu genellikle mevsimlik (sezonluk) olarak artıp azalır. Bu işletmelerde, işletme ile ilgili tarafların en önemli ilgi nedeni olan dönem kârı veya zararının belirlenebilmesi için, genellikle dar bir zaman diliminde gerçekleşen hasılat ile uzunca bir döneme yayılan çeşitli faaliyetlerin maliyeti karşılaştırılmak durumundadır. Bunun nedenini açıklayınız.

Konaklama işletmelerinin süreklilik esasına göre faaliyette bulunmalarına karşılık, faaliyet yoğunluğu genellikle mevsimlik (sezonluk) olarak artıp azalır. Örneğin deniz turizmine hizmet sunan otellerin yaz aylarında doluluk oranları çok yüksek olurken, kışın bunlardan bazılarının kapanma noktasına geldiği görülebilir. Bu işletmelerde gelir getirici hizmetler tüm yıla yayılacak çeşitlilikte sunulmaya çalışılsa bile, insanların çalışma ve tatil programları buna pek elvermez. Diğer yandan konuk gelsin ya da gelmesin, işletme açık kaldığı sürece birtakım giderlerin yapılması kaçınılmazdır. Dolayısıyla işletme ile ilgili tarafların en önemli ilgi nedeni olan dönem kârı veya zararının belirlenebilmesi için, genellikle dar bir zaman diliminde gerçekleşen hasılat ile uzunca bir döneme yayılan çeşitli faaliyetlerin maliyeti karşılaştırılmak durumundadır.

Dönem içinde mali işlemler eksiksiz ve hatasız şekilde kayıtlara geçirilmiş olsa bile, hesaplar bazen fiili durumu tam yansıtmayabilir. Bu durumu örneklendiriniz.

Örneğin yabancı paranın kur değeri değişebilir, alacakların tahsilatı gecikebilir, stoklarda kayıplar olabilir, duran varlıklarda yıpranma paylarının, borçlarda dönem faizinin kaydedilmesi gerekebilir. Kayıtların doğru bilgi vermesini sağlamak üzere, dönem sonu işlemleriyle varlık ve borçların miktar ve tutarları belirlenir, gelir ve giderlerin dönem sonu ve tahakkuk işlemleri yapılır, hatalı kayıtlar düzeltilir. Böylece bilançoda; varlık, borç ve öz sermaye unsurlarının tam ve doğru olarak gösterilmesi, gelir tablosunda da gelir, gider, kâr ve zarar bilgilerinin gerçeğe uygun şekilde yer alması sağlanmış olur.

Dönem sonu işlemlerini açıklayınız.

Dönem sonu (envanter) işlemleri sayım, değerleme ve envanter kayıtlarını kapsayan bir süreçtir. Envanter sözcüğü bazen yalnızca stoklar için kullanılabilmektedir. Aslında envanter işlemleri genel geçici mizandan başlayıp kesin mizana kadar geçen süreçte yapılan işlemlerin genel adıdır. Bununla birlikte envanter işlemlerinin devamında hesapların kapatılmasına kadar yapılan tüm işlemler, dönem sonu işlemleri başlığı altında toplanabilir.

Muhasebe dışı envanteri açıklayınız.

Muhasebe dışı envanter, varlıklar ve borçlarla ilgili sayım, kontrol ve değerleme işlemlerinin yapıldığı süreçtir. Bu aşamada, varlık ve borçlar için, kısaca sayım adı verilen; saymak, ölçmek, tartmak gibi işlemlerle miktar tespiti yapılır. Miktar tespitinden sonra, her bir kalem için uygun değerleme ölçütleri kullanılarak değerleme yapılır. Değerleme sonuçları ile (genel geçici mizanda özetlenen) hesaplar karşılaştırılmak suretiyle, söz konusu her bir kalemin gerçek değerleriyle kayıtlı değerleri arasında fark olup olmadığı belirlenir.

Mali tabloları açıklayınız.

Muhasebe dışı envanter, varlıklar ve borçlarla ilgili sayım, kontrol ve değerleme işlemlerinin yapıldığı süreçtir. Bu aşamada, varlık ve borçlar için, kısaca sayım adı verilen; saymak, ölçmek, tartmak gibi işlemlerle miktar tespiti yapılır. Miktar tespitinden sonra, her bir kalem için uygun değerleme ölçütleri kullanılarak değerleme yapılır. Değerleme sonuçları ile (genel geçici mizanda özetlenen) hesaplar karşılaştırılmak suretiyle, söz konusu her bir kalemin gerçek değerleriyle kayıtlı değerleri arasında fark olup olmadığı belirlenir.

Muhasebe İlkelerinde Değerlemeyi açıklayınız.

Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri ile uygulama şekli belirlenen, muhasebe kavram ve ilkeleri kapsamında değerleme; varlık ve kaynakların ilk muhasebeleştirilmesinde ve sonraki dönemlerde mali tablolarda gösterilecek, para ile ifade edilen tutarın belirlenmesi şeklinde ele alınmaktadır. Amaç, işletmenin mali ve ekonomik açıdan gerçek durumunu ve faaliyetlerin doğru sonucunu göstermektir. Temel mali tabloların içeriğini belirleyen genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri kapsamında genel olarak varlık ve borçların değerlemesi ile ilgili iki değerleme ölçüsü öngörülmektedir. Bunlar:

• Maliyet bedeli ile değerleme,

• Maliyet bedeli ya da piyasa fiyatından düşük olanı ile değerlemedir.

Muhasebe Standartlarında Değerlemede ölçüm kavramını açıklayınız.

Ölçüm, finansal tablolarda yer alan unsurların bilanço ve gelir tablosunda tahakkuk ettirilecekleri ve gösterilecekleri parasal tutarların belirlenmesi şeklinde tanımlanmaktadır. Bu kapsamda sayılan temel ölçüm esasları şöyledir; tarihî maliyet, gerçeğe uygun değer, cari maliyet, net gerçekleşebilir değer, kullanım değeri. Ayrıca standartlar kapsamında alternatif değerleme ölçüleri de öngörülmüştür.

Konaklama işletmelerinde stokların envanterini açıklayınız.  

Konaklama işletmelerinin stokları, genellikle odalarda kullanılacak malzemeler ile yiyecek-içecek ve diğer etkinliklere ait malzemelerden oluşur. Konaklama işletmesinde satış amaçlı tutulan malların, “153 Ticari Mallar” hesabında izlendiği de görülmektedir. Bu bölümde stok hareketleri, “150 İlk Madde ve Malzeme” hesabı üzerinden izlenmektedir. Stokların değerlemesi maliyet bedeli ile yapılır. Bunun yanında değer düşüklüğü, fire, kayıp gibi durumların da tespit edilip envanter kapsamında kayıtlara geçirilmesi gerekmektedir.

Konaklama işletmelerinde duran varlıkların envanterini açıklayınız.

Konaklama işletmelerinde duran varlık yatırımları genellikle çok büyük tutarlara ulaşır ve aktif toplamının önemli oranını (%85-90) oluşturur. Duran varlıklarla ilgili dönem giderleri, kâr - zararın belirlenmesinde etkili olur. Maddi duran varlıkların envanterinde, önce uygun olmayan kullanım ve kayıplar ile ortaya çıkan noksanlıklar tespit edilir. Kayıt hataları varsa düzeltilir. Dönem sonunda yapılacak en önemli işlem ise amortisman paylarının muhasebeleştirilmesidir.

Amortisman kavramını açıklayınız.

Amortisman; duran varlığın maliyet bedelinin, varlığın işletmede kullanılacağı süre (yıl) dikkate alınarak parça parça dönem giderine dönüştürülmesidir. Amortisman süresi, duran varlığın aktife girdiği yılda başlar ve varlığın işletme faaliyetlerine katkı sağladığı kullanım süresi olarak belirlenir. Bu süre sonunda, duran varlık için belirlenmiş hurda değeri varsa, bu tutar düşüldükten sonra kalan maliyet üzerinden amortisman hesaplanır.

Amortisman hesaplaması farklı yönemlerle yapılabilir. Genel olarak normal amortisman veya azalan kalanlar üzerinden amortisman hesaplama yöntemleri kullanılır. Bunları açıklayınız.

Normal amortisman yönteminde, duran varlığın ilk maliyeti tahmini kullanım süresine (amortisman süresi) eşit şekilde bölünerek her yıl aynı tutarda amortisman gider payı ayrılır. Azalan kalanlar üzerinden amortisman yönteminde ise, duran varlığın ekonomik kullanım süresi değişmemekle birlikte, amortisman oranı normal amortisman oranının iki katı olarak uygulanır.

1) Normal Amortisman: Maliyet X Normal Amortisman Oranı = Yıllık Amortisman Gider Payı Normal Amortisman Oranı = 1/ Amortisman Süresidir.

2) Azalan Kalanlar Üzerinden Amortisman: Maliyet X (Normal Amortisman Oranı X 2) = Yıllık Amortisman Gider Payı

Vergi mevzuatında yapılan düzenleme ile binek otomobiller için kıst amortisman (ay esasına göre amortisman) yöntemi kullanılmaktadır. Bu yöntemi açıklayınız.

Buna göre yalnızca binek otomobiller için, aracın aktife girdiği ilk yılda, o yıl kullanılan ay sayısına göre amortisman gideri yazılır. Sonraki yıllar normal amortisman ayrılmaya devam edilir ve ilk yıldan artan gider payı son yılın amortismanına eklenerek işlem tamamlanır.

Gelir ve giderlerin dönem sonu işlemlerini sıralayınız.

Gelir ve giderlerin envanteri kapsamında;

• Gerçekleşmiş (tahakkuk etmiş) gelir ve giderlerin dönem gelir - gider hesaplarına işlenmesi sa¤lanır.

• Döneme ait olmayan (gelecek dönem(ler)e ait) gelir ve giderlerin bilanço hesaplarına aktarılması sa¤lanır.

• Dönem içinde kullanılan maliyet hesapları (7 grubu), dönem gider hesaplarına (6 grubuna) yansıtılır.

• Döneme ait gelir ve gider hesaplarının kalanları 690 Dönem Kârı veya Zararı hesabına devredilerek kapatılır.

• Dönem kârından (varsa) vergi karşılıkları hesaplanarak muhasebeleştirilir.

• Dönem net kârı (zararı) bilançoya aktarılır.

Gelecek Dönem Gelir ve Giderlerin Bilanço Hesaplarına Aktarılmasını açıklayınız.

Dönem içinde gelir ve gider hesaplarına kaydedildiği halde, dönem sonuna gelindiğinde henüz tüketilmemiş (peşin ödenmiş) gider unsurları ile henüz karşılığı yerine getirilmemiş (peşin tahsil edilmiş) gelirler tespit edilebilir. Bu durumda döneme ait olmayan tutarların dönem gelir ve gider hesaplarından çıkarılarak, bilanço hesaplarına taşınması gerekir.

Konaklama işletmesinin finansal yapısı ve faaliyetleri hakkında gerek işletme içinde gerekse işletme dışında pek çok ilgili taraf bilgi sahibi olmak ister. Bunun nedeni ve muhasebe bilgi sistemi ile ilgisini açıklayınız.

Bunun nedeni tarafların işletmeyle ilgilenmesini gerektiren konularda; yönetici, girişimci, yatırımcı, alıcı, satıcı, denetçi, işgören, kredi veren gibi sıfatlarla sürekli karar almak durumunda olmaları ve bu kararlarını sağlam verilere dayandırma zorunluluğudur. Muhasebe bilgi sisteminin çıktısı olan mali tablolarla,
işletmeyle ilgi tarafların bilgi gereksiniminin önemli bir kısmı karşılanır.İşletmenin
mali yapısına ve faaliyet sonuçlarına ait bilgiler mali tablolar aracılığıyla açıklanır.

Mali tablolar kavramını açıklayınız.

Mali tablolar bir işletmenin varlık ve kaynak yapısı ile dönem kârı veya zararının oluşumunu gösteren faaliyet sonuçlarının standart bilgi formları şeklinde
açıklanmasıdır. 1994 yılı, Türkiye’de mali tabloların tek tip düzenlenmesine zorunluluk getiren başlangıç olmakla birlikte, zaman içinde muhasebe, finansal raporlama ve denetim standartları ile ilgili gelişmeler, mali tabloların içeriğinde bazı değişiklikler de getirmiştir. Sermaye piyasasında faaliyette bulunan ve özel kanunlarıyla ek yükümlülükler getirilen işletmeler dışında, temel mali tabloları yılda bir kez düzenlemek zorunlu tutulurken, ek mali tabloları düzenlemek isteye bağlıdır.

Finansal tablolar setinde hangi tabloların yer alması öngörülmektedir?

Finansal tablolar setinde aşağıdaki tabloların yer alması öngörülmektedir;
• Bilanço (dönem sonu finansal durum tablosu),
• Gelir Tablosu,
• Öz Kaynak Değişim Tablosu,
• Nakit Akış Tablosu,
• Önemli muhasebe politikalarını açıklayan dipnotlar ve diğer açıklayıcı notlar.

Bilanço nedir?

Bilanço, işletmenin belli bir tarihte sahip olduğu varlıklar ile bu varlıkların işletmeye getirildiği kaynakları temel eşitlik şeklinde gösteren mali tablodur. Bilançonun şekli ve içeriği genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri (mali tablo düzenleme ilkeleri) içinde bilanço ilkeleri başlığı altında; varlıklara, yabancı kaynaklara ve öz kaynaklara ilişkin ilkeler şeklinde belirlenmiştir.

Bilanço gruplarını sıralayınız.

Bilanço grupları:
• Dönen varlıklar,
• Duran varlıklar,
• Kısa vadeli yabancı kaynaklar,
• Uzun vadeli yabancı kaynaklar,
• Öz kaynaklardır.

Gelir tabloları gruplarını sıralayınız.

• Brüt Satışlar,
• Satış ‹ndirimleri (-),
• Satışların Maliyeti (-),
• Faaliyet Giderleri (-),
• Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir ve Kârlar,
• Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider ve Zararlar (-),
• Finansman Giderleri (-),
• Olağandışı Gelir ve Kârlar,
• Olağandışı Gider ve Zararlar (-),
• Dönem Net Kârı (veya Zararı) dır.