Sembolik Mantık Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Sembolleştirme Ve Çeviri

1. Soru

Bir önermenin semantik statüsünün önermeler mantığı bakımından belirlenmesi ne demektir?

Cevap

Bir önermenin semantik statüsünün önermeler mantığı bakımından belirlenmesi, bu önermenin, totoloji mi, çelişme önermesi mi, yoksa olumsal önerme mi olduğunun ortaya konması demektir.


2. Soru

Bir çıkarımın denetlenmesi ne demektir?

Cevap

Bir çıkarımın denetlenmesi ise, çıkarımın geçerli mi geçersiz mi olduğunun ortaya konması demektir.


3. Soru

Bir çıkarımın önermeler mantığında sembolleştirilmesi nedir?

Cevap

Bir çıkarımın önermeler mantığında sembolleştirilmesi ise, çıkarımı oluşturan önermelerin önermeler mantığında sembolleştirilmesinden ve öncüllerle sonuç önermesi arasına ? işaretinin konulmasından ibarettir.


4. Soru

Sembolleştirme anahtarı ne demektir?

Cevap

Bir gündelik dil önermesindeki her bir farklı basit önermeyi farklı bir önerme değişkeni ile eşleştiren bir listeye, bu gündelik dil önermesi için bir sembolleştirme anahtarı denir.


5. Soru

Bir önerme nasıl standart biçime dönüştürülür?

Cevap

Bir önermeyi sembolleştirirken ilk olarak bu önermede geçen önerme eklemlerinin eş anlamlılarını standart olarak kabul ettiğimiz önerme eklemleriyle değiştireceğiz. Bu sırada, gerekirse cümlenin yapısını da yeniden düzenleyeceğiz ve noktalama işaretlerine uygun olarak parantezler yerleştireceğiz. Önermenin bu şekilde elde edilen biçimi standart biçimi olarak adlandırılır.


6. Soru

Sembolleştirmenin aşamaları nelerdir?

Cevap

vap: 1. Önerme eklemlerinin eşanlamlıları yerine standart önerme eklemleri yazılarak, ve noktalamaya uygun olarak, parantezler yerleştirilerek, önermenin standart biçimi elde edilir. 2. Önerme eklemlerinin yerine önerme eklemi sembolleri konur. 3. Basit önermeler yerine, sembolleştirme anahtarında verilen önerme değişkenleri konur. 4. İstenirse, okumada kolaylık sağlamak amacıyla, kimi parantezler ikinci ünitede belirttiğimiz işlem önceliği kurallarına göre kaldırılabilir.


7. Soru

Çeviri anahtarı nedir?

Cevap

Bir sembolik önerme için bir çeviri anahtarı, önermede geçen her bir önerme değişkeninin hangi gündelik dil önermesiyle karşılanacağını gösteren bir listedir. Bir sembolik önermenin hangi gündelik dil önermesine çevrileceği verilen çeviri anahtarına bağlıdır.


8. Soru

Bir sembolik önermeyi gündelik dile çevirirken uygulanması gereken adımlar nelerdir?

Cevap

Gündelik dile çevirme işlemi, sembolleştirme işleminin tersidir. Dolayısıyla, gündelik dile çevirme işleminde, gündelik dil önermelerini sembolleştirirken yaptığımız işlemlerin tersini yapacağız. Adım adım belirtirsek: 1. Verilen sembolik önermede, kısaltma amacıyla eksik bırakılmış parantezler yerine konur. 2. Sembolik önermede geçen önerme değişkenleri yerine, çeviri anahtarında belirtilen gündelik dil önermeleri konur. 3. Önerme eklemi sembolleri yerine önerme eklemleri konur. 4. Elde edilen ifadeyi doğal bir gündelik dil önermesine dönüştürmek için, parantezler kaldırılarak istenen önerme eklemlerinin yerine eşanlamlıları ve uygun noktalama işaretleri yerleştirilir.


9. Soru

Bir gündelik dil önermesindeki her bir farklı basit önermeyi farklı bir önerme değişkeni ile eşleştiren bir listeye ne isim verilir?

Cevap

Sembolleştirme anahtarı.


10. Soru

Bir önermenin mantıksal biçimini ortaya çıkarmak için gerekli olan ilk şey nedir?

Cevap

Önermenin standart biçimde ifade edilmesidir. 


11. Soru

Sembolleştirmenin birinci adımı, önermenin standart biçimde ifade edilmesidir. İkinci adımı nedir?

Cevap

Standart biçimde geçen önerme eklemlerinin sembollerinin konmasıdır.


12. Soru

Sembolleştirmenin birinci adımı bir önermenin standart biçimde ifade edilmesidir. İkinci adımı ise standart biçimde geçen önerme eklemlerinin sembollerinin konmasıdır. Üçüncü adım nedir?

Cevap

Sembolleştirmenin üçüncü adımı, basit önermelerin yerine, sembolleştirme anahtarında verilen karşılıkları olan, önerme değişkenlerinin yerleştirilmesidir.


13. Soru

Önermeler mantığının bir sembolik önermesinin gündelik dilde bir önerme olarak karşılığına ne isim verilir?

Cevap

Önermenin gündelik dile çevirisi. 


14. Soru

"Çeviri anahtarı" nedir?

Cevap

Bir sembolik önermede geçen her bir önerme değişkeninin hangi gündelik dil önermesiyle karşılanacağını gösteren bir listeye “çeviri anahtarı” adı verilir.


15. Soru

Gündelik dile çevirme işleminde birinci adım nedir?

Cevap

Verilen sembolik önermede, kısaltma amacıyla eksik bırakılmış parantezler yerine konur.


16. Soru

Gündelik dile çevirmede ikinci adım nedir?

Cevap

Sembolik önermede geçen önerme değişkenleri yerine, çeviri anahtarında belirtilen gündelik dil önermeleri konur.


17. Soru

Gündelik dile çevirmede üçüncü adım nedir?

Cevap

Önerme eklemi sembolleri yerine önerme eklemleri konur.


18. Soru

"Kadir yeterince spor yaparsa, kilo verebilir" önermesinin sembolleştirilmiş hali nasıl olur?

Cevap

p › q


19. Soru

"Nazilli ya Aydın'ın bir ilçesidir ya da Denizli'nin bir ilçesidir" önermesinin sembolleştirilmiş hali nasıl olur?

Cevap

p v q


20. Soru

"Bir yabancı dil öğrenmek için düzenli olarak çalışmak ve dili sıklıkla kullanmak gerekir" önermesinin sembolleştirilmiş hali nasıl olur?

Cevap

p ? q › r


21. Soru

r › p ? q sembolleştirme işleminin eş değeri nasıl sembolleştirilir?

Cevap

p ? q › r


22. Soru

"Schengen Vizesine veya yeşil pasaporta sahipsen, herhangi bir Avrupa ülkesine gidebilir ve oradan diğer Avrupa ülkelerine de geçebilirsin" önermesinin sembolleştirilmiş hali nasıl olur?

Cevap

p v q › r ? s


23. Soru

"Cenk Cansu'yu seviyorsa ve Cansu Cenk'i seviyorsa, Cenk ve Cansu evlenecektir" önermesinin sembolleştirilmiş hali nasıl olur?

Cevap

p ? q › r


24. Soru

"Hava soğuksa dışarı çıkmayıp evde oturacağız, ancak hava sıcaksa, dışarı çıkacağız" önermesinin sembolleştirilmiş hali nasıl olur?

Cevap

(p › ? s) ? (q › t)


25. Soru

Bir önermenin semantik statüsünün önermeler mantığı bakımından belirlenmesi ne demektir?

Cevap

Önermenin, totoloji mi, çelişme önermesi mi, yoksa olumsal önerme mi olduğunun ortaya konması demektir.


26. Soru

Sembolleştirme ve gündelik dile çeviri işlemleri kesin kurallarla ortaya konamaz. Bunun sebebi nedir?

Cevap

Gündelik dilin hem terim sayısı hem de tümce yapıları bakımından zenginliğidir. 


27. Soru

Gündelik dile çevirme ve sembolleştirme arasındaki fark nedir?

Cevap

Gündelik dile çevirme işlemi, sembolleştirme işleminin tersidir.


28. Soru

Bir çıkarımı denetlemek ne demektir?

Cevap

Çıkarımın geçerli mi geçersiz mi olduğunun ortaya konması demektir.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v