Reklamda Yaratıcılık ve Yazarlık Dersi 8. Ünite Sorularla Öğrenelim

Reklam ajansı değerlendirme süreci hangi aşamalardan oluşur?

Reklam ajansını değerlendirme süreci üç temel aşamadan oluşmaktadır. Bunlar: ? Ön eleme kriterleri, ? Ayrıntılı değerleme kriterleri, ? Son değerlendirme kriterleridir.

Ajans için alışverişe çıkmak yöntemini açıklayınız?

Reklam ajansı seçiminde kullanılan bir başka yöntem ise ajans için alışverişe çıkmak olarak adlandırılmaktadır. Ajans için alışverişe çıkmak yönteminde birkaç ajans değerlendirilmek üzere listeye alınarak ajans seçim sürecine başlanmaktadır. Listede hangi ajansların yer alacağı, nasıl bir kampanya istendiğine ve reklama ne kadar para harcanması düşünüldüğüne bağlı olarak değişmektedir. Reklamveren tarafından, bütçenin yüksek olması durumunda daha büyük bir ajansla, düşük olması durumunda ise küçük bir ajansla çalışmak tercih edilmektedir. Bunun dışında, ajansların hali hazırda yayınlanan reklamları izlenerek hangi ajans ve yaratıcı ekip tarafından hazırlandığı öğrenilmektedir. Bu aşamada, iş ortakları ve tanıdıkların reklam ajansı önerileri de dikkate alınmaktadır. Bazen, reklam ajansları müşteriyi kendisine çekmek ve pazarda rekabet üstünlüğü sağlamak için, kendi ajansına yönelik reklam faaliyetlerinde bulunmaktadırlar. Reklamveren, hangi ajansı nasıl seçeceğine, mevcut koşullar ve kendi ihtiyaç ve beklentileri doğrultusunda karar vermektedir. Ajans arayan reklamverenler, ajansın kendisine yönelik yaptığı iletişim faaliyetlerini, ajansın internet sitesinden, geleneksel medya ve sosyal mecra üzerinden araştırarak dikkate değer bulduğu ajansları belirlemekte, sonrasında daha ayrıntılı olarak değerlendirmektedir.

Reklamın yaratım süreci nasıl başlar?

Reklamın yaratım süreci, reklam kavramı geliştirmeden, metin yazmaya, görsel türetmeden yarı bitmiş veya tamamlanmış bir reklam ilanı tasarlamaya fikir üretme sürecini kapsamaktadır. Söz konusu üretim, reklamverenin verdiği brif ile başlamaktadır.

Brief ne demektir?

Brif, İngilizce Brief kelimesinin Türkçe karşılığı şeklinde görülerek, reklam jargonu dahilinde kullanılagelen bir sözcüktür. Reklam ve ilgili alanlarda, brif iyi bir kampanya ve kampanya çalışmasının ön koşulu olarak değerlendirilmektedir. Yaratıcı bir kampanya var etmek için yaratıcı bir brifle yola çıkmak gerekmektedir. Aynı zamanda Brif, reklamverenin, reklam kampanyasının oluşturulmasına ve uygulanmasına yol göstermesi amacıyla reklam ajansına ilettiği; kampanyaya yönelik beklentilerini, seslenmek istediği tüketici kitlesi, ürünün nitelikleri ve pazarda karşı karşıya bulunduğu fırsatlar ve sorunlarla; pazarlama bileşenleri, strateji, zamanlama türündeki bilgileri kapsayan özet belgeye verilen addır.

Reklam ajansının, reklam sektöründe yer alan diğer kuruluş türlerinden ayırt edilmesini sağlayan özellikler nelerdir?

? Reklam ajansı bağımsızdır; hem müşterilerinden hem de kullandığı medya araçlarından bağımsız hareket edebilmelidir. ? Reklam ajansı uzmanlardan oluşur; birçok meslek grubu yer alır; sanat yönetmenleri, medya, pazar, satış uzmanları ve benzeri. ? Reklam ajansı reklamın oluşumundan kontrolüne kadar her aşamasından sorumludur; mesajın yaratılması, medya seçimi, içeriğinin yönlendirilmesi, yayınlanması için medyada reklama ait boş yer alınması ve bunun kontrolü ve benzeri gibi. ? Reklam ajansı müşterisinin hesabına çalışır; kendi adını kullansa bile müşterisinin adına iş yapar.

İş ünitesi terimi ne için kullanılır?

Birçok reklam ajans, bir veya birden fazla ürün, marka için; bir veya birden fazla iletişim hizmeti vermektedir. Verilen iletişim hizmeti türlerinin her biri için iş ünitesi terimi kullanılmaktadır. Ajanslar, iş üniteleri veya müşteri türlerine göre yapılanmaktadırlar. Bunun sebebi, ajansın her müşteriye ayrı ayrı uyum sağlama zorunluluğudur.

Reklam ajansı seçiminde yeni eğilimler ile ilgili bilgi veriniz?

Reklam ajansı seçimi çok zor ve uzmanlık isteyen bir süreçtir ve bu sebepten dolayı dikkatli ve titiz
olunmalıdır. Değişen yaşam tarzları ve pazarlarda yaşanan yoğun dinamizm işletmelerin ortama uyum
sağlayamamalarına sebep olabilir. Böyle bir durumda, reklamverenler zaman zaman reklam ajansı
seçiminde “broker” adı verilen uzmanlardan yardım almaktadırlar. Danışman kuruluş, ajans seçiminde belirli bir süreç izleyerek en az hatayla en doğru eşleşmeyi sağlamaktadır. Ayrıca, danışman şirketler reklam ajansları ile sürekli ilişki içinde olduklarından onları çok iyi tanımaktadırlar ve böylece reklamverenin ihtiyaçlarına en uygun olabilecek ajansı bulabilmelerini kolaylaştırmaktadırlar. Reklam ajansı seçiminin son aşamalara gelindiğinde danışman işletme, reklamveren ile reklam ajansını bir araya getirerek; iki kuruluşun birlikte çalışıp çalışamayacakları, birbirleriyle uyumlu olup olamayacaklarını karşılıklı bir şekilde değerlendirmelerine olanak tanımaktadır. Reklam ajansı seçiminde danışman şirketlerin rolü, profesyonel bir yaklaşımla reklamverenin uyumlu
çalışma yapabileceği reklam ajansını bulma, değerlendirme ve seçme aşamalarında karar verme sürecinde
reklamverene destek olmaktır.

Reklam ajanslarında yapılanmayı oluşturan birimler nelerdir?

Küçük veya büyük birçok ajansın yapılanması, sunulan hizmetlerin üretimine yönelik işlevlerin saptanması, bunların sınıflandırılması ve sınıflandırılan işlevler arasında koordinasyonun sağlanmasından ibarettir. Reklam ajanslarındaki yapılanmayı oluşturan birimler: Müşteri bölümü, yaratım bölümü, medya bölümü ve araştırma bölümünden oluşmaktadır. Ayrıca, ajanslarda, trafik, basım-yayın, finans, personel birimleri ve bunlara ait yetki ve sorumluluklar da tanımlanmıştır. Ajans yapılanmasını birim adlarından çok, yürütülen işler ve işlerin niteliğine odaklanarak anlamlandırmak yerinde olacaktır.

Yaratıcı fikri başarılı bir şekilde anlatmak ve konkur sonucunda olumlu bir izlenim yaratmak isteniyorsa neler yapılmalıdır?

Yaratıcı fikri başarılı bir şekilde anlatmak ve konkur sonucunda olumlu bir izlenim yaratmak isteniyorsa:
• Sunum öncesinde; sunuşla ilgili yeterli kadar araştırma yapılmalı,
• Konkura katılan diğer ajanslar ve dinleyiciler hakkında bilgi edinilmeli,
• Sunuşun gerçekleşeceği ortam ve koşulllar öğrenilerek; bunlara uyum sağlanmalı,
• Sunuş öncesinde denemeler yapılmalı,
• Ne sunulacağını ve nasıl sunulacağı hakkında iyice çalışılmalı, mevcut durum kavranmalıdır.

Reklam ajansları kaç grupta sınıflandırılır?

Ajanslar sundukları hizmetlere göre; tam hizmet ajansları ya da isteğe uygun (à la carte) hizmet veren ajanslar olarak farklılaşmaktadırlar. Hizmetin türüne göre ise genelde müşteri veya sanayi ajansları olarak sınıflanmaktadırlar.

Topluluk karşısında konuşmayla ilgili çalışmalarda bulunan Philip Khan-Panni sunum yapan kişiyle ilgili nasıl bir yaklaşım benimsemektedir?

Topluluk karşısında konuşmayla ilgili çalışmalarda bulunan Philip Khan-Panni, “dinleyici kitlesi asla
sizin söylediklerinizi dinlemez. Dinlemelerinin nedeni söylediklerinizin kendileri için taşıdığı anlamdır”,
açıklamasını yapmaktadır Bu açıklama sunum yapan kişinin sadece sunum yapmaktan öte bir rol
üstlendiğini ifade etmektedir. Sunumu yapan kişi, söyledikleriyle, tüm dinleyicilerle tek tek bağlantı
kurabilmelidir.

Reklam Endüstrisi nedir?

Reklam endüstrisi, sadece reklam, reklamcılık faaliyetlerinden ibaret değildir. Reklam endüstrisi veya reklam sektörü reklam kavramının ve reklamcılıkla ilgili faaliyetlerinin, ayrı uçlardaki, farklı boyutlarına atıfta bulunarak reklam ve reklamcılıkla ilişki içinde olan diğer sektörlerin oluşturduğu kümeyi tanımlamaktadır. Reklam endüstrisi, reklamveren, reklam ajansı, medya ve destekleyiciler/tedarikçilerden oluşmaktadır. Medya kuruluşları, matbaalar, yayın şirketleri, grafik ve animasyon şirketleri, medya satın alma ve planlama şirketleri, araştırma şirketleri, TV yapım şirketleri, oyuncu ajansları, gibi pek çok kuruluş reklam sektöründe yer almakta ve reklam kampanyası üretimine hizmet etmektedirler.

Sunuş aşamasında dikkat edilmesi gereken maddeler nelerdir?

Sunuşta kullanılacak materyaller ve özellikleri sunuş içeriğiyle dengeli olmalıdır. Sunuşta kullanılan sunum programı ve sunum tasarımı; sunumun kalitesini ön plana çıkaracak şekilde seçilmelidir. Sunuşu gerçekleştiren kişinin özellikleri, sunumun kalitesini ve sunuşun etki düzeyini belirlemektedir. Sunumu yapan kişinin, konuşma ve anlatım becerilerinin yerinde olması gerekmektedir. Sunuş esnasında sunumu yapan kişi eleştirilere açık olmalı; esnek bir tutum sergilenmelidir.

Reklam ya da reklamcılık bir sektör olarak ne ifade etmektedir?

Reklam ya da reklamcılık bir sektör olarak, sektördeki farklı alanlardaki faaliyetlerin; ihtiyaçlar, amaç, koşullar; beklentiler ve istekler dahilinde bir araya getirilerek çözüm üretildiği; çoklu bir çalışma alanını ifade etmektedir.

Konkur ne gibi önem taşımaktadır?

Reklam verenlerin, hangi reklam ajansıyla çalışacaklarına karar vermeleri; uzun vadede hem ajansın hem de reklam verenin bulundukları sektörlerde başarılı veya başarız olmalarına etki eden bir dönüm noktasıdır. Konkurda ajansın yaratıcı fikri sunumu sonrasında, reklam verenin bildireceği karar; reklam verenin ajansla ilgili sunuş öncesinde edindiği izlenimlerini de kapsayan değerlendirme sürecinin son basamağını oluşturmaktadır. Konkur sunuşunda ajans, bir yandan yaratıcı fikiri/ürününü anlatırken bir yandanda, reklam verenin ajansı seçmesi için ikna edecek bağlantıyı kurmaktadır. Reklam verenin çalışabileceği ajansın özelliklerini konkurdan önce; reklam ajansının da çalışmaması gereken Reklam verenin niteliklerini konkura katılma kararı almadan önce belirlemiş olması; her iki tarafın da ihtiyaçlarını giderdiği, itibarlarını olumlu şekilde etki eden bir çalışma ilişkisi başlatabilmeleri bakımından da önem taşımaktadır.

Reklam ajansını değerlendirme sürecinin temel aşamaları nelerdir?

Reklam ajansını değerlendirme süreci üç temel aşamadan oluşmaktadır. Bunlar:
1. Ön eleme kriterleri,
2. Ayrıntılı değerleme kriterleri ve
3. Son değerlendirme kriterleri,
şeklinde sıralanabilmektedir. 

Konkur(concurs) ne anlama gelir?

Concours, Fransızca’da rastlaşma; el birliği, işbirliği; yarışma, yarış, müsabaka, sınav anlamlarında kullanılmaktadır. Konkur, Fransızca Concours kelimesinin Türkçe’de Konkur şeklinde yazılmasıyla elde edilen ve spor, yarış, yarışma anlamlarında, isim olarak kullanılan bir sözcüktür. Sözcüğün, bütünleşik pazarlama iletişimi özelinde, reklamcılık mesleğinde daha özellikli ve işlevsel bir anlamı bulunmaktadır. Konkur, reklam verenin çeşitli ajanslara başvurarak, bir reklam ajansı aradığını bildirmesi ve aralarından birini seçebilmesi için, ajanslardan örnek kampanya hazırlayarak belirlenen tarihte sunmalarını talep etmesidir.

Tam hizmet ajansları hangi tür hizmetler sunar?

Reklam için gereken tüm hizmetleri müşterisine sağlamaktadırlar. Bu hizmetler söyle özetlenebilmektedir: ? Pazarlama ve medya planlamasını yaparak medya planı hazırlamak araştırma ve analiz yapmak ? Reklam kampanyalarını yerel, bölgesel ve ulusal boyutta hazırlamak ve yönetmek yaratıcı tasarımı oluşturmak, reklam yazmak ? Logo ve bütünleştirilmiş bir kimlik geliştirmek ? Grafik dizaynı ve üretimini yapmak ? Radyo ve televizyon için üretim yapmak ? Doğrudan pazarlama programları oluşturmak ? Medya yerleşimini düzenlemek ? Halkla ilişkileri sağlamak ve özel olay planlamasını yapmak.

Konkur sunumlarında sunuş aşaması ile ilgili bilgi veriniz?

Konkur sunumları, reklam sektöründe kulaktan kulağa yayılan ilginç gösterilerle de anılmaktadır. Reklam
sektörüyle ilgili dijital ve dijital olmayan yayınlarda, bu konuyla ilgili birbirinden farklı yorum ve
haberler yer almaktadır. Ajanslar yaratıcı fikirlerini, en yaratıcı şekilde sunarak; sıradan bir sunuş
yaparak sıradanlaşmaktan uzaklaşma eğilimi göstermekte; yaratıcı bir fikrin sunulmasının dışında
ilginç gösteriler sergileyebilmektedirler. Söz konusu gösteriler eşliğinde yapılan sunumların konkurun
kazanılmasına ne derece etki ettiği; ajansa yansımasının ne olduğu hakkında güvenilir bir bilgi
olmamakla birlikte; çizgi üstü konkur sunuşlarının dikkat çekici bir etkisi olduğu muhakkaktır. Eğer
reklam ajansının amacı dikkat çekmek, konuşulmaktansa, sunumun çok daha ötesinde farklı; gösteri,
gösterim biçiminde bir sunuş gerçekleştirmesinde bir sakınca yoktur. Çünkü; konkur reklam ajansının
kendini gösterdiği, göz önüne çıktığı bir platformdur. Sunum amaca yönelik olarak planlanıp
gerçekleştirildiğinde bir anlam ifade etmektedir. Ajansın konkura katılma ve konkur sunuşunu yapma
nedeni, reklamverenin ajansı seçmesidir. Konkura katılmak ajanslar için yüksek maliyetli bir harcama
kalemini de oluşturmaktadır. Reklam ajansı, konkura katılma amacı yaptığı etkinliğin bütçesine,
sektördeki konumuna sakıncaları olup olmayacağını araştırarak; konkurda bulunurluk göstermeli ve
sunuşunu gerçekleştirmelidir.

Değerlendirme ölçütleri neye göre şekillenmektedir?

Reklamveren, reklam ajansı seçiminde kullanacakları değerlendirme ölçütlerini kendi ilgi, ihtiyaç, beklenti ve bütçesine göre yeniden belirleyerek, yukarıda yer alan listeye yeni ölçütler tanımlayabilmekte; var olan ölçütlerden sadece birine odaklanarak, değerlendirme yapabilmektedirler. Reklamveren reklam ajansından beklentisinin ne olduğunu net bir şekilde ajansa açıklamalıdır.

Yaratıcı Bölümü açıklayınız?

Yaratım bölümü bünyesinde iki çalışma alanı ve buna ilişkin görev başlıkları bulunmaktadır. Bunlardan ilki, reklamı oluşturan, yazan ve üretenlerin dahil olduğu gruptur. İkincisi ise akıl hocası tabir edilen çalışanların dahil olduğu yaratıcı, önder nitelikli kişilerin dahil olduğu gruptur. İkinci grupta yer alan kişiler, bir fikir ve kampanya üretmek için oluşturulan ekiplerle birlikte çalışarak; ekibin iş çıkarması için onları güdülemekte ve onları hata yapmamaları için uygun şekilde yönlendirmektedir. ? Yaratıcı Bölüm Sorumlusu (Creative Director): Ajansın yaratıcı gücünü ve yaratıcı potansiyelini geliştiren uygulama ve düzenlemeleri sağlamak, ortaya koymakla yükümlüdür. ? Yaratıcı Grubu (Creative Group): Bir yaratım grubu, metinleri yazan grup, geleneksel veya geleneksel olmayan mecralarda yayınlanacak kampanyaya ait içeriği oluşturan, fikirleri yazılı ve görsel hale getiren grup ve bu fikirleri radyo veya televizyon reklamları haline dönüştüren gruplardan oluşmaktadır. Bu kişilerin kullandıkları ünvanlar; reklam yazarı/copywriter, sanat yönetmeni veya prodüktör şeklinde sıralamak mümkündür. Birçok ajansta sanat yönetmeni ve reklam yazarı/copywriter birlikte; bir takım halinde çalışmaktadırlar. Bu takım çevresinde işin üretimine yönelik destek veren, gerekli işleri yürüten çalışanlardan oluşan bir destek grup da bulunmaktadır.

Bir reklam ajansı verdiği hizmet karşılığında hangi şekillerde para ödemesi alabilmektedir?

Bir reklam ajansı verdiği hizmet karşılığında üç şekilde para ödemesi alabilmektedir Bunlar:
Medya Komisyonu: Ajanslara, medyadan reklam için alan, yer satın alırken, medya araçları tarafından
bir komisyon ödenmesine verilen addır.
Masraf Kazancı (Markup): Bir dergi için reklam hazırlarken ajans, fotoğraf, illüstrasyonlar ve
dışardaki tedarikçilerin sağladıkları diğer hizmetlerden ve araçlardan yararlanmaktadır. Masraf kazancı
yönteminde, ajans kendisinin de satın aldığı hizmetleri müşterisinin faturasının masraflar kısmında
göstererek; reklam üretimi için cebinden harcama yaparak bunu daha sonra müşteriden temin etmektedir.
Ekstra Ödeme ve Ücretler (Fees): Müşterilerine bu esasla hizmet veren ajanslar bir veya iki farklı tür
ücretlendirme yöntemi kullanmaktadırlar.

Yaratıcı fikrin sunumu ne ifade etmektedir?

Yaratıcı fikrin sunumu, reklam ajansının konkur için hazırladığı reklamı; reklamverene sunmasını ifade etmektedir. Konkura katılan reklam ajansları, belirlenen yer ve tarihte, hazırladıkları işi/kampanyayı, reklamverene sunmaktadırlar. Söz konusu sunuş ve sunuş içeriği, reklamverenin ajansı seçmesine yönelik olduğu kadar; ajansın müşteri kazanmaya yönelik yürüttüğü bir ikna edici iletişim etkinliği olma özelliğini de taşımaktadır. Yaratıcı fikrin sunumu, yaratıcı bir sunuş yapılmasını gerekli kılmaktadır.

Müşteri ilişkileri bölümü kimlerden oluşur? Görevleri nelerdir?

Müşteri bölümü müdürü, ajans ve müşterisi arasındaki ilişkilerden sorumludur ve iki farklı dünya; müşterinin dünyası ve reklam dünyası arasındaki köprü görevini üstlenmektedir. Bu bölüm ve bölüm sorumluları, ajans tarafından yürütülen temel reklam stratejisinin oluşumuna yardım etmekle, reklamın hedeflere uygunluğunu gözlemekle ve müşteriye önerilecek olan tüm medya planlarını, zamanlamaları, bütçeyi, storyboardları, müşterinin onayına sunmakla yükümlüdür. Müşteri bölümünde farklı yetki ve sorumluluk düzeylerinde görevlerle bu görevlere bağlı konumlar yer alabilmektedir. ? Yönetim Denetçisi (Management Supervisor): Yönetim denetçisi, birimde yürütülen görevlere ilişkin ajansın üst yönetimine bilgi vermektedir. Ayrıca stratejik konularda liderlik görevini üstlenmektedir. Yeni iş fırsatlarını saptanması da yönetim denetçiliğinin sorumluluğundadır. ? Müşteri Bölümü Denetçisi (Account Supervisor): Müşteri bölümü denetçisi genellikle müşteri bölümündeki anahtar konumundaki kişidir; ajans ve müşteri arasında temel irtibatı sağlamaktadır. ? Müşteri Bölümü Yöneticisi (Account Executive): Müşteriye istediği hizmeti zamanında verebilmek için ajansın, üretim faaliyetlerini bir takvim dâhilinde yürütmesinden sorumludur. ? Müşteri Bölümü Yöneticisi Asistanı (Assistant Account Executive): Müşteri bölümü yöneticisine kayıtları ve zaman tarifesini oluşturmakta yardımcı olurken asıl amacı, işi öğrenmek ve üzerine yoğunlaşmaktır.

T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı reklam ajansını nasıl tanımlamıştır?

T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı reklam ajansını, reklamları reklamverenlerin duyduğu ihtiyaç doğrultusunda ve onun onaylayacağı biçimde hazırlayan ve reklamveren adına yayınlanmasına aracılık eden ticari iletişim uzmanı gerçek ya da tüzel kişi şeklinde tanımlamaktadır.

İsteğe uygun ajansları açıklayınız?

Üretilen kampanya sayısının çokluğu, iş hacmi büyüklüğü yanında; hizmet kalitesine verilen önemin artmasıyla; sınırlı sayıda hizmet üzerine odaklanan, iş hacmi küçük olan kimi zaman sadece tek bir hizmette uzmanlaşan ajanslar meydana gelerek sektörde yer edinmişlerdir. Bunlar: ? Yaratıcı Butikler (Creative Boutiques): Sanat yönetmenleri, grafikerler, sayfa metin yazarı, animasyoncular, kendi yaratım hizmetlerini gerçekleştirmek amacıyla yaratıcı butikleri kurmaktadırlar. Reklamcılar için veya reklam ajanslarıyla ortak çalışan yaratıcı butiklerin başlıca hedefleri ve misyonları taze, farklı, denenmemiş reklam mesajları üretmek ve yaratıcı kavramlar geliştirmektir. ? Medya Satın Alma Hizmetleri (Media-Buying Services): Tecrübeli medya uzmanları da medyalarla anlaşarak radyo, televizyon, vb. mecralarda zaman ayarlamak amacıyla görev yapmaktadırlar. Verdikleri hizmetin bir parçası olarak medya satın almayla ilgili detaylı bir araştırma ve analizi müşterilerine sunmaktadırlar.

Reklam ajanslarının yapılanma biçimleri ile ilgili bilgi veriniz? 

Birçok reklam ajans, bir veya birden fazla ürün, marka için; bir veya birden fazla iletişim hizmeti
vermektedir. Verilen iletişim hizmeti türlerinin her biri için iş ünitesi terimi kullanılmaktadır. Ajanslar, iş
üniteleri veya müşteri türlerine göre yapılanmaktadırlar. Bunun sebebi, ajansın her müşteriye ayrı ayrı
uyum sağlama zorunluluğudur. Bir ajansın ürünü, fikirdir. Ajans, yeni, yaratıcı fikirlerin oluşumunu
cesaretlendirmek, oluşanları da korumaya ve geliştirmeye çalışmakla yükümlüdür. Birçok ajans için
açıklık ve esneklik organizasyonel yapının sabit olmasından daha önemli olarak kabul edilmektedir.
Küçük veya büyük birçok ajansın yapılanması, sunulan hizmetlerin üretimine yönelik işlevlerin
saptanması, bunların sınıflandırılması ve sınıflandırılan işlevler arasında koordinasyonun sağlanmasından
ibarettir. Reklam ajanslarındaki yapılanmayı oluşturan birimler: Müşteri bölümü, yaratım bölümü, medya
bölümü ve araştırma bölümünden oluşmaktadır. Ayrıca, ajanslarda, trafik, basım-yayın, finans, personel
birimleri ve bunlara ait yetki ve sorumluluklar da tanımlanmıştır. Ajans yapılanmasını birim adlarından
çok, yürütülen işler ve işlerin niteliğine odaklanarak anlamlandırmak yerinde olacaktır.

Sunuş içeriğinin oluşturulması ne şekilde yapılmalıdır?

Sunuş içeriğinde yer alacak konular belirlendikten sonra; her bir fikri, kısa ve anlaşılır biçimde ifade
ederek; soruna üretilen çözüm vurgulanmalıdır. Yaratıcı fikir sunulurken, izleyicilerin dikkatini çekecek,
ilgilerini yoğunlaştırabilecekleri; görseller, yaşamdan kesitler, istatistikler, raporlar, alıntılar eşliğinde
anlatım gerçekleştirildiğinde, yaratıcı bir etki sağlanabilecektir.
Sunuşta, anlatım esnasında, verilecek örnekler, yorumlar, anektodlarda, izleyicilerin ilgi düzeylerine
göre seçildiğinde; anlatıcı ve dinleyenler arasında hoşlanma sağlanacaktır. İnsanlar, karşılarındakiyle
ortak noktalarının olduğunu farkettiklerinde, anlatıcının söylediklerine ikna olma eğilimleri de
artmaktadır. Çünkü, bir iletişim etkinliğinde kişiler karşılarındakini, kendileriyle özleşleştirerek ve ona
yönelik güven geliştirebilmektedirler. Güvenilen kişilerden gelen mesajlar da güvenilir olarak
değerlendirilebileceğinden; yaratıcı fikrin sunumu aşamasında da bu konuya dikkat etmek yaratılmak
istenen etkiyi güçlendirecektir.

Reklam ajanslarının sunduğu hizmete ilişkin konular nelerdir?

? Reklamverene içinde bulunulan pazarla ilgili konularda tavsiyelerde bulunmak, ? Reklamverenin iletişim faaliyetlerinin tümünde nitelikli bilgiler sunmak, ? İletişimle ilgili farklı mecraları amaca yönelik kullanarak reklamverenin hedef kitleleriyle iletişim kurmasına yardımcı olmaktır. Söz konusu iletişim, sinema-TV filmi, afiş, radyo, vb. geleneksel ve geleneksel olmayan araçlar ve bunlara uygun üretim teknikleriyle sağlanabilmektedir. ? Reklam kampanyası üretmek. ? Reklam kampanyasının yayınlanması için medya seçimi ve medya satın alma konularında destek olmak; fiyat için pazarlık etmek ve tarafların anlaşmasını sağlayarak ilişkilerini düzenlemektir.

Reklam veren ve reklam ajansları arasındaki uyumun önemi nedir?

Reklam ajansları bazen müşterilerinin kariyerlerine olumlu bir katkıda bulunup onları zirveye taşıyabilirken, bazen onların kariyerlerine zarar da verebilmektedir. Bu sebeple, iyi bir iletişim programına sahip olabilmek için reklamveren ile reklam ajansı arasında tam bir uyumun sağlanması gerekmektedir. Sözkonusu uyum veya uyumsuzluk; reklamveren daha ajansın müşterisi olmadan önce, tanışma aşamasında, konkur sürecinde temellenmektedir. Reklamverenin bünyesinde yapılanmamış, bağımsız bir reklam ajansı ile çalışmanın reklamverene sağladığı en önemli avantaj, reklamcılığa ilişkin tüm faaliyetlerinin ve bu faaliyetleri yürütecek olan çalışanlarının konusunda uzman bir kurum tarafından objektif bir şekilde yönetilmesinin sağlanmasıdır.

Reklam sektöründe, “konkur” ne anlama gelir?

Reklam sektöründe, “konkur”, reklamverenin belirli ajanslara özel olarak ya da tüm ajansları haberdar
ettiği, “reklam ajansı arıyorum” ilanı ve bu etkinliğe katılınması için yapılan çağrıdır. Ajanslar, konkura
reklamverenin yapılmasını istediği işe ilişkin bilgileri içeren brif doğrultusunda bir kampanya
hazırlayarak katılmaktadırlar.

Ön eleme kriterlerini açıklayınız?

Ön eleme kriterlerinden oluşan ilk aşama, değerlendirmeye ilişkin diğer iki aşamaya nazaran daha çok kriter/özellik barındırmaktadır. Burada, ajansla ilgili büyüklük (iş hacmi, çalışan sayısı, sermayesi, vb.), ajans türü, hizmet çeşitleri, eğilim, düşünce tarzı, örgütsel yapı ve büyüme potansiyeli gibi konulara ilişkin bilgiler toplanmaktadır. Reklamverenin değerlendirme yaparken, değerlendirmeye dahil ettiği her bir ajans için 5’li bir ölçek kullanması önerilmektedir. Örnek olarak, her bir ajans sunduğu hizmetler açısından mükemmel, çok iyi, iyi, tatminkar ve yetersiz olarak puanlandırılarak değerlendirilebilir. Ön elemedeki değerlendirmeden olumlu sonuç alan ajanslar (puanlandırma kullanıldıysa çok iyi, iyi ve bazen tatminkar puan alan ajanslar) ikinci aşamada daha detaylı bir şekilde incelenmektedir. İkinci aşamada ajans ile işletme ilişki içine girerek birlikte çalışıp çalışamayacaklarını anlamaya çalışmaktadırlar. Reklamveren, ayrıca anket tekniğini kullanarak da ajanslarla ilgili daha detaylı bilgi toplamaya odaklanmaktadır. Söz konusu yöntemle bilgi sağlanmaya çalışılan konular arasında, ajansla ilgili temel bilgiler, ajansın gerçekleştirdiği faaliyetler, ajansın üretimlerinde benimsediği yaklaşım (reklam felsefesi), uygun ajans deneyimi ve mevcut ajans müşterileri yer almaktadır.

Sunuşu izleyenler, bilerek ya da bilmeyerek eleştirilerinde, hangi dört unsuru kullanarak, sunumu ve
sunulan fikrin etkili bulunmamasına neden olmaktadırlar?

Sunuşu izleyenler, bilerek ya da bilmeyerek eleştirilerinde, şu dört unsuru kullanarak, sunumu ve
sunulan fikrin etkili bulunmamasına neden olmaktadırlar. Anlatımı yapana; sunucuya uygulanan eleştiri
yaklaşımları; korku tüccarlığı yapmak, sürekli ertelemek, kafa karışıklığı yaratmak ve dalga geçmek
olarak açıklanmaktadır. Kotter’in fikri öldüren stratejiler adını verdiği eleştirilerin farkında olmak, söz
konusu eleştiriler karşısında uygun tavrın geliştirilmesine yardımcı olacaktır. Bu stratejiler içinde en çok
rastlanan strateji, sunulan fikirle ilgili korku yaratmaya yönelik eleştirilerde bulunulmasıdır. Burada
eleştiri, anlatılanları/fikri abartılı noktalarda ajansın, reklamverenin, sektörün ya da toplumun hassas
olduğu bir konuyla ilişkilendirerek; endişeleri kışkırtmakla gerçekleştirilmektedir. Bir karar vericinin bir
fikri, "bu ırkçılığa girer" ya da "bu proje bizi çalışan ayrımcılığına götürür" gibi olasılığı düşük ama
kurumun itibarına zarar verebilecek bir noktaya taşıması sunuşu yapılan fikrin reddedilmesine neden
olabilmektedir. Aynı şekilde erteleme yoluyla eleştiride bulunarak da fikire zarar verilebilmektedir.
Sorular ve ardışık eleştirilerle, anlatılan fikri olduğundan daha karışık bir sorun haline getirmek de hem
sunuma hem de sunulan fikre yönelik ciddi saldırı türleri arasında yer almaktadır. Ne kadar basit olursa
olsun karar vericilerden birinin konunun uzaktan ilgili ya da ilgisiz yanlarını ortaya koyması, fikri
anlaşılmaz ve kabul edilemez gibi gösterebilecektir. Bir de sunuşu yapan kişiyi hedef alan küçük
düşürücü yorumlar, bu kişiyle dalga geçmek de fikre geri dönülmez zararlar verebilmektedir.

Reklam ajansının reklamveren tarafından organize edilen konkura katılmalarının temel nedeni nedir?

Reklam ajansının reklamveren tarafından organize edilen konkura katılmalarının temel nedeni; konkura
katılan diğer ajanslar arasından, seçilerek, reklamvereni kendi müşteri portföylerine eklemektir. Konkur
sonucunda, reklamveren çalışacağı ajansı seçmekte; diğer bir ifadeyle seçtiği reklam ajansının müşterisi
konumuna gelerek belirli bir süre iletişim faaliyetleri için o ajanstan hizmet almaktadır.

Yaratıcı fikrin sunulması ile ilgili bilgi veriniz?

Yaratıcı fikrin sunulması, yaratıcı bir sunuş yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Reklamverenin, seçtiği
ajans ile ilişkisinin temelleri konkur sunuşunda atılmaktadır. Reklamveren ajansı seçtikten sonra; seçtiği
ajansın müşterisi olmaktadır. Bu noktadan sonra ajans ve müşterisi arasında sürdürülecek etkileşimin
niteliğinin ve ilişkinin ne kadar uzun soluklu olacağı, konkurdaki yaratıcı fikrin sunulması aşamasından
filizlenmektedir.

Reklam ajansı seçiminde reklamverenin üzerinde durduğu özellikler kısaca nedir?

Reklam ajansı seçiminde reklamverenin üzerinde durduğu özellikler: İki tarafın kimyasının uyuşması, iş yapma felsefelerinin benzemesi, iş etiği, işletme büyüklüklerinin birbirine denk olması, ajansın yaratıcılık deneyimi ve ajansın sorun karşısında cevap verebilme yeteneği olarak özetlenebilmektedir.

Reklam ajansları hangi özelliklere göre belirlenir?

Reklam sektöründe iletişimin üretimi ve yönetimiyle ilgili birbirinden farklı hizmet kolları bulunmaktadır. Reklam ajanslarında söz konusu hizmetlerin bir kısmı verilmektedir. Reklam ajansları iki özelliğe göre sınıflandırılmaktadır. Reklam ajansı türleri şu iki değişkene bağlı olarak belirlenmektedir. Bunlar; ? Uzmanlaşılan hizmetin adı, niteliği, ? Sunulan farklı hizmetlerin sayısına bağlı olarak değişmektedir.

Reklam ajanslarının para ödemesi aldığı durumlar nelerdir?

Bir reklam ajansı verdiği hizmet karşılığında üç şekilde para ödemesi alabilmektedir. Bunlar; ? Medya Komisyonu: Ajanslara, medyadan reklam için alan, yer satın alırken, medya araçları tarafından bir komisyon ödenmesine verilen addır. ? Masraf Kazancı (Markup): Bir dergi için reklam hazırlarken ajans, fotoğraf, illüstrasyonlar ve dışardaki tedarikçilerin sağladıkları diğer hizmetlerden ve araçlardan yararlanmaktadır. Masraf kazancı yönteminde, ajans kendisinin de satın aldığı hizmetleri müşterisinin faturasının masraflar kısmında göstererek; reklam üretimi için cebinden harcama yaparak bunu daha sonra müşteriden temin etmektedir. ? Ekstra Ödeme ve Ücretler (Fees): Müşterilerine bu esasla hizmet veren ajanslar bir veya iki farklı tür ücretlendirme yöntemi kullanmaktadırlar. Birincisi ücretkomisyon karışımı. Bu yöntemle ajans, müşterisi için yaptığı tüm hizmetler karşılığında aylık sabit bir ücret almış olmaktadır. Eğer söz konusu ay içinde ajans medya komisyonu almışsa, bu komisyon da ücrete eklenmektedir. İkincisi ise sadece ücret uygulamasıdır. Komisyon geliri sağlamayan hizmetler için genelde bu yöntem kullanılmaktadır.

Reklam ya da reklamcılık bir sektör olarak neyi ifade etmektedir?

Reklam ya da reklamcılık bir sektör olarak, sektördeki farklı alanlardaki faaliyetlerin; ihtiyaçlar, amaç, koşullar; beklentiler ve istekler dahilinde bir araya getirilerek çözüm üretildiği; "çoklu" bir çalışma alanını ifade etmektedir.

T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı reklam ajansını ne şekilde tanımlamaktadır?

T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı reklam ajansını, “reklamları reklamverenlerin duyduğu ihtiyaç
doğrultusunda ve onun onaylayacağı biçimde hazırlayan ve reklamveren adına yayınlanmasına aracılık
eden ticari iletişim uzmanı gerçek ya da tüzel kişi” şeklinde tanımlamaktadır.

Reklamın yaratım süreci hangi süreçleri kapsamaktadır? 

Reklamın yaratım süreci, reklam kavramı geliştirmeden, metin yazmaya, görsel türetmeden yarı bitmiş veya tamamlanmış bir reklam ilanı tasarlamaya fikir üretme sürecini kapsamaktadır.

Reklam ajansı seçiminde kullanılan en yaygın ölçütler hangi konu başlıklarından oluşmaktadır?

• Ajansın yaratıcılığı
• Ajansın pazarlama yeteneği
• Ajansın geçmiş deneyimleri
• Ajansın büyüklüğü
• Ajansın coğrafi konumu
• Ajansın ihtiyaçlara cevap verme becerisi
• Reklamveren ile ajans çalışanlarının kimyalarının uyuşması ve
• Ajansta reklamveren ile ilgilenecek ekibi oluşturan çalışanların niteliği

Konkur sunuşunun gerçekleşeceği yerin seçimi kimin kontrolündedir?

Konkur sunuşunun gerçekleşeceği yerin seçimi, reklamverenin kontrolündedir. Reklamveren konkur için,
toplantı ve sunuş yapmaya elverişli olan yerleri seçmektedir.

Sunum slaytları hazırlanırken nelere dikkat edilmelidir?

Okunabilir ve izleyicilerin de görebileceği; yazı tipi ve yazı boyunutunu seçerek; yazının tamamınında
büyük harf kullanmamaya özen gösterilmelidir; başlık ve metinlerde ayrı puntolar kullanılmalı; bir slaytta
birbirinden farklı yazı tipleri kullanmaktan kaçınılmalıdır. Yazım ve dilbilgisi kurallarına dikkat edilmelidir.
Söylenecek her söz, sunumu oluşturan her şey slayta geçirilmemelidir.
Slaytların numaralandırılması ve açıklayıcı başlıklar kullanılması gerekmektedir.
Her slaytta tek bir konuya değinilmeli; slaytı yazıyla doldurmaktan kaçınılmalıdır.
Slaytlarda gözü yoracak, tasarım, renkler ve gereksiz animasyon, tablo, grafik vb. görsel öğeler
kullanılmamalıdır.
Bir slayttaki yazı ve görselin dengeli olmasına özen gösterilmelidir.
Slaytlar ve sunum dosyasının çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir.
Sunum dosyası farklı program ve program versiyonlarında da kaydedilerek; dosyaların yedeği
alınmalıdır

Reklam ajansı türleri hangi iki değişkene bağlı olarak belirlenmektedir?

Reklam ajansı türleri şu iki değişkene bağlı olarak belirlenmektedir.
Bunlar:
1. Uzmanlaşılan hizmetin adı, niteliği,
2. Sunulan farklı hizmetlerin sayısına bağlı olarak değişmektedir.

Yaratıcı fikrin sunumunda, teknolojik araç gereç kullanılması ile ilgili bilgi veriniz?

Yaratıcı fikrin sunumunda, teknolojik araç gereç kullanılmasında sakınca bulunmamaktadır. Hatta
uygun araç, gereç kullanımıyla; sunuşta istenilen derecede etki yaratılarak başarı sağlanmaktadır. Dikkat
edilmesi gereken noktalar; kullanılacak teknoloji, diğer araç gereçlerin doğru seçimi ve bunların ajansın
amacının ve sunuş içeriğinin önüne geçmemesi olarak sıralanmaktadır. Reklamda ünlü kullanımında
belirtilen tavsiye, konkur sunuşunda, sunucu ve teknoloji ve benzeri materyallerin kullanımında da
geçerlidir. Reklamdaki ünlünün, markanın ve reklam mesajının önüne geçmesi veya uygun olmaması
tehlikesine yönelik gösterilen dikkat; sunuşu yapacak kişi, sunumda kullanılacak teknoloji ve o
teknolojiye bağlı unsurların seçiminde de gösterilmelidir.