Depolama Ve Envanter Yönetimi Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Tedarik Zinciri Temel Kavramlar

1. Soru

Zorlaşan rekabet koşullarında işletmelerin performans artışı neye bağlıdır?

Cevap

Küreselleşmenin etkisiyle her geçen gün zorlaşan rekabet koşullarında işletmelerin örgütsel performanslarını artırabilmek amacıyla uygulayacakları stratejilerinin başarısı, çoğu zaman tedarikçiler ve müşterilerle karşılıklı güven ve işbirliğine dayalı çalışmaların gerçekleştirilmesine bağlıdır.


2. Soru

Tedarik zinciri sistemini açıklayınız.

Cevap

İşletmeler hayatta kalabilmek ve başarıya ulaşabilmek için tedarik zincirlerine ihtiyaç duymaktadır. Tedarik zinciri, mal ya da hizmetin hammaddeden yola çıkıp son tüketiciye ulaşana deyin yerine getirilen faaliyetleri, fiziksel dağıtımı, bilgi ve nakit akışını içeren bir sistemdir.


3. Soru

İşletmelerdeki iş süreçleri nelerdir?

Cevap

İşletmede yerine getirilen iş süreçleri açısından bakıldığında bu süreçler tedarik, üretim, envanter yönetimi, malzeme tedariki, dağıtım, satış tahmini ve müşteri hizmetleri gibi sayılabilir.


4. Soru

Tedarik zincirinin ortaya çıkmasındaki en önemli tarihsel etken nedir ve üretime katkısı nasıl olmuştur?

Cevap

Tedarik zincirinin ortaya çıkmasına ve gelişmesine neden olan en önemli etken, işletmecilik anlayışını değiştiren sanayi devrimi olmuştur. Sanayi devrimi öncesi üretim az miktarda yapılmakta ve üretilen ürünlerde üretildikleri yerde tüketilmekteydi. Üretimde makinelerin kullanılmaya başlanmasıyla birlikte seri üretim ya da fabrikasyon üretimde denilen kitlesel üretime geçilmiş ve işletmelerin üretim hacimleri artmıştır.


5. Soru

Kitlesel üretim nedir?

Cevap

Kitlesel üretim (mass production), mevcut teknolojiyi kullanarak makine ve tesislerde büyük hacimlerde standartlaştırılmış mallar üretmektir.


6. Soru

Tedarik zincirinin temelini oluşturan unsur nedir?

Cevap

Tedarik zincirinin kökleri 1960’lı yıllara kadar dayanmaktadır. Tedarik zincirinin temelini lojistik faaliyetlerin oluşturduğu söylenebilir.


7. Soru

Lojistik nedir?

Cevap

Lojistik, müşteri istek ve ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla üretim noktasından tüketim noktasına kadar hammadde, yarı ürün, son ürün ve ilgili bilginin verimli ve etkili bir şekilde akışı ve depolanmasıdır.


8. Soru

Tedarik zincirinin 1970’lerdeki gelişimi nasıl olmuştur? Açıklayınız.

Cevap

1970’lerde işletmelerin rekabet stratejilerinde mamul kalitesinin yükseltilmesi ve üretim çevrim süresinin kısaltılması önem kazanmıştır. Bu dönemde işletmeler fazla stokla çalışmanın üretim maliyetleri üzerindeki olumsuz etkisini fark etmişlerdir. Ayrıca tedarikçi ilişkilerindeki uyuşmazlığın doğrudan ya da dolaylı olarak işletme maliyetlerini, müşteri memnuniyetini ve yönetimi olumsuz etkilediğini görmüşlerdir.


9. Soru

Malzeme İhtiyaç Planlaması (MRP-Material Requirement Planning) sistemi ne zaman ortaya çıkmıştır?

Cevap

MRP sistemi 1970’lerde ortaya çıkmıştır.


10. Soru

Malzeme İhtiyaç Planlaması (MRP) sistemini açıklayınız.

Cevap

Malzeme İhtiyaç Planlaması (MRP), hangi malzemelerin, hangi tarihte ve hangi miktarlarda üretilmesi, satın alınması ya da stoklardan çekilmesi gerektiğini tespit etmeye yarayan bir yazılım sistemidir.


11. Soru

MRP sistemi ile önemi artan süreçler nelerdir?

Cevap

MRP sisteminin kullanılmaya başlamasıyla işletmeler süreç içi çalışmaların, üretim maliyeti, kalite, yeni ürün geliştirme ve teslimde tedarik zamanlarının önemini daha çok anlamışlardır.


12. Soru

Tedarik zincirinin 1980’lerdeki gelişimi nasıl olmuştur? Açıklayınız.

Cevap

1980’li yıllarda artan rekabet işletmeleri maliyet düşürmeye ama aynı zamanda da kalite ve ürün çeşidini artırmaya zorlamıştır. İşletmelerin bunu başarmanın tedarikçi ilişkilerine bağlı olduğunu anlamışlardır.


13. Soru

Kaynak planlaması olarak adlandırılan MRPII (Manufacturing Resource Planning) sistemi ne zaman ortaya çıkmıştır?

Cevap

MRPII sistemi 1980’lerde ortaya çıkmıştır.


14. Soru

Kaynak planlaması (MRPII) sistemini açıklayınız.

Cevap

MRP II, bir üretim firmasının tüm kaynaklarının etkin olarak planlanmasına yardımcı olan bir yazılım sistemidir. MRP sistemine finans, kapasite, insan kaynakları planlaması gibi modüllerin eklenmesiyle MRP II oluşturulmuştur.


15. Soru

Tedarik zincirinin 1990’lı yıllardaki gelişimini açıklayınız.

Cevap

1990’lı yıllarda bir ürünü doğru yer ve zamanda en düşük maliyetle elde etmek çok da kolay olmamaya başlamıştır. Ancak geniş kapsamı ve güçlü araçları sayesinde tedarik zinciri, işletme ya da ürün fark etmeksizin hemen hemen her örgütte önemli fırsatlar ve faydalar sağlayan bir araç olarak kabul edilmeye başlanmıştır. 1990’ların ortasından sonra yöneticiler tedarikçilerin müşteri ihtiyaçlarını karşılamada ne kadar önemli ve etkili olduğunun farkına varmışlardır. Aynı zamanda müşteriye sunulan ürünün yalnızca kaliteli olmasının tek başına yeterli olmadığı, ürünlerin tam zamanında, yerinde ve istenilen miktarda sunulmasının da müşteri için önemli olduğu anlaşılmıştır.


16. Soru

Tedarik zinciri adı altındaki faaliyetler nelerdir?

Cevap

Talep tahmini, satın alma, ihtiyaç planlaması, üretim planlama, imalat envanteri, envanter, dağıtım planlaması, sipariş süreçleri, taşıma ve müşteri hizmetleri, bilişim teknolojileri, pazarlama ve stratejik planlamadır.


17. Soru

Tedarik zinciri nedir?

Cevap

Tedarik zinciri, birbirlerinin tedarikini sırasıyla karşılayan birimlerin oluşturduğu bir sistemdir.


18. Soru

Tedarik zincirinin hedefi nedir?

Cevap

Tedarik zinciri, hammaddelerin tedarikinden bitmiş ürünlerin müşterilere teslim edilmesine kadar gerçekleştirilen tüm süreçlerin en etkin ve verimli bir şekilde yerine getirilmesini hedeflemektedir.


19. Soru

Tedarik zincirinin amacı nedir?

Cevap

Tedarik zincirinin amacı, hammadde kaynak noktasından son tüketicilere kadar geçen süreçte üretilen mal ve hizmetlerden daha yüksek katma değer sağlamaktır.


20. Soru

Tedarik zinciri içerisinde gerçekleştirilen faaliyetler nelerdir?

Cevap

• Hammadde ve yedek parçaların temin edilmesi,

• Hammaddelerin ve yedek parçaların bitmiş ürünlere dönüştürülmesi,

• Ürünlere değer katılması,

• Perakendeci ve müşterilere bu ürünlerin dağıtılması,

• Çeşitli taraflar arasında bilgi alışverişinin kolaylaştırılması.


21. Soru

Katma değerli süreçler” neyi ifade eder?

Cevap

Tedarik zincirinde, zincir boyunca hammaddenin bitmiş ürüne dönüşmesi sırasında ürünlerin değer kazanarak geçtikleri aşamalara “katma değerli süreçler” adı verilmektedir.


22. Soru

Tedarik zincirinin temel bileşenleri nelerdir?

Cevap

Tedarik zincirinin 3 temel bileşeni vardır. Bunlar:

• Aktörler

• Kaynaklar

• Faaliyetler


23. Soru

Tedarik zincirinin temel bileşenlerini açıklayınız.

Cevap

Kaynakları aktörler kontrol eder ve bunu bazen tek başlarına bazen de diğer aktörler ile ortaklaşa yaparlar. Aktörler aynı zamanda faaliyetleri gerçekleştirenlerdir ve bu nedenle faaliyetler hakkında mutlaka bilgileri vardır. Faaliyetler diğer kaynakların kullanılması yoluyla kaynakları birbirine bağlar.


24. Soru

Tedarik zincirinin yapısı nasıl oluşur? Açıklayınız.

Cevap

Önceleri bir işletmenin farklı bölümleri hammaddenin tedarikinden, ürünün müşteriye teslimine kadar olan süreçteki operasyon adımlarını işletmenin içinde gerçekleştirilmekte idi. Yeni anlayışta ise, işletme bölümleri yerine bu operasyonlar işletmeden bağımsız farklı birimler tarafından yerine getirilmekte ve bu birimler tedarik zinciri üyeleri olarak adlandırılmaktadır. Tedarik zinciri yapısını da bu üyeler oluşturmaktadır.


25. Soru

Tedarik zincirinin yapısını etkileyen faktörler nelerdir?

Cevap

Tedarik zincirinin yapısını etkileyen bazı faktörler vardır. Bunlar:

• Maliyet,

• Hızlı teslimat,

• Talep çeşidi,

• Ekonomik koşullar,

• Kültür,

• Rekabet,

• Yenilik ya da yaratıcılık oranı,

• Pazar,

• Finansal düzenlemeler olarak sıralanabilir.


26. Soru

Tedarik zincirinde karar alma basamakları nelerdir?

Cevap

Tedarik zincirinde kararlar 3 düzeyde alınmaktadır. Bunlar;

• Stratejik kararlar

• Taktik kararlar

• Operasyonel kararlar


27. Soru

Tedarik zincirinde stratejik kararlar basamağını açıklayınız.

Cevap

Stratejik kararlar: Bunlar örgütsel faaliyetleri etkileyen makro düzeydeki kararlardır. Genellikle 3 yıldan 10 yıla kadar olan bir dönemi kapsar. Bu kararların firma üzerindeki etkisi uzun süreli olmaktadır. Amaç ve yön saptamaya yararlar ve üst düzey yönetim tarafından verilen kararlardır. İşletmenin tedarik zinciri sayesinde rekabet gücünü artırabilmesini sağlayan fırsatların belirlenmesi konusunda verilen kararlardır.


28. Soru

Tedarik zincirinde taktik kararlar basamağını açıklayınız.

Cevap

Stratejik düzeyde verilen kararların uygulamaya geçirilmesinde önemli olan kararlardır. Genelde üç ay ila bir yıl arasında güncellenen kararlardır.


29. Soru

Tedarik zincirinde operasyonel kararlar basamağını açıklayınız.

Cevap

Belirlenen amaçların gerçekleştirilmesini sağlayan mikro faaliyetler ile ilgili verilen kararlardır.


30. Soru

Tedarik zincirindeki kararlar için yol gösterici olarak kabul edilen karar alanları nelerdir?

Cevap

Tedarik zincirindeki kararlar için yol gösterici olarak kabul edilen 5 karar alanı bulunmaktadır:

1. Üretim

2. Stok

3. Yerleşim

4. Nakliye

5. Bilgi


31. Soru

Tedarik zincirinin başarı şansını artıran ve bu nedenle uyulması gereken ilkeler nelerdir?

Cevap

İlkeler 7 başlık altında toplanır. Bunlar:

1. Müşteriler, ihtiyaçlarına göre farklı gruplara ayrılmalıdır.

2. Lojistik ağ, hizmet ihtiyaçlarına ve müşteri gruplarının karlılığına göre uyarlanmalıdır.

3. Tedarik zinciri çerçevesinde talep planlaması sıraya dizilmelidir.

4. Ürün müşteriye tanıtılmalıdır ve tedarik zinciri içerisindeki temin süreleri hızlandırılmalıdır.

5. Tedarik kaynakları stratejik bir şekilde yönetilerek malzeme ve hizmet sahibi olmanın maliyetleri azaltılmaya çalışılmalıdır.

6. Tedarik zinciri kapsamında bir strateji geliştirilmelidir. Son tüketiciye ulaşmadaki etkinlik ve verimliliğin ölçülebilmesi için performans ölçütleri belirlenmelidir.


32. Soru

Tedarik zinciri türleri nelerdir?

Cevap

Tedarik zincirleri yalın tedarik zinciri (lean supply chain, LSC), çevik tedarik zinciri (agile supply chain-ASC) ve melez tedarik zinciri (hybrid supply chain-HSC) olmak üzere 3 şekilde sınıflandırılmaktadır.


33. Soru

Yalın tedarik zinciri türünü açıklayınız.

Cevap

Yalın tedarik zinciri, ürün akışlarının optimizasyonu için tasarlanmış bir tedarik zinciri türüdür. Yalın tedarik zincirinde zincirdeki akış mümkün olduğunca duraksamayacak, süreç herhangi bir kesintiye uğramayacak şekilde oluşturulur. Zincir boyunca en önemli hedef, envanter seviyelerini en düşükte tutmaya çalışmaktır. Bu zincir türünün en temel nitelikleri yüksek performans ve düşük maliyettir.


34. Soru

Yalın tedarik zincirinin önemli kavramları nelerdir? Açıklayınız.

Cevap

Yalın tedarik zincirinde önemli görülen bazı kavramlar vardır. Bunlar:

• Değer: Müşteri için değer taşıyan bir ürün tasarlamak önemlidir.

• Değer akışı: Ürünün üretilmesi için gerekli olanları etkili bir şekilde belirleyerek ürünü üretmek için en iyi süreci tasarlamaya çalışmaktır.

• Değer akımı: Kesintileri, beklemeleri ve sapmaları ortadan kaldırarak tedarik zinciri boyunca etkin bir malzeme akışı sağlamaktır.

• Çekme: Tam zamanlı üretim mantığını tedarik zincirine uyarlayarak ürünü yalnızca müşteriden talep geldiğinde üretmektir.

• Mükemmellik amacı: İsrafa neden olan alanları ortadan kaldırmaya çalışarak sürekli iyileştirme çalışmalarında bulunmaktır.


35. Soru

Çevik tedarik zinciri türünü açıklayınız.

Cevap

Çevik tedarik zinciri, beklenmeyen değişikliklerine hızlı cevap vermeyi temel almaktadır. Bunu yapabilmesi için işletmenin esnek bir örgüt yapısına sahip olması gerekmektedir. Buradaki esneklik işletmenin değişen talebe karşı uyum yeteneğini ifade etmektedir. Aynı zamanda çevik tedarik zincirinin temel odak noktası müşteridir.


36. Soru

Melez tedarik zinciri türünü açıklayınız.

Cevap

Melez tedarik zinciri, yalın ve çevik tedarik zincirlerinin karışımından oluşmaktadır. Genelde siparişe göre üretimi benimsemektedir. Melez tedarik zincirinde genelde ürün talepleri oldukça doğru olarak tahmin edilir. Bu tür zincir, final ürünün montajına kadar ürün farklılaşmasını erteleyerek müşteri ihtiyaçlarına cevap verilmesine yardım etmektedir.


37. Soru

Tedarik zinciri üyeleri neyi ifade eder?

Cevap

Tedarik zinciri üyeleri, zincir içerisinde yer alan kişi ve örgütleri ifade etmektedir.


38. Soru

Tedarik zinciri üyelerinin amacı nedir?

Cevap

Tedarik zinciri içerisinde yer alan üyeler kendilerinin çıkarlarının yanı sıra tedarik zincirinin diğer üyeleri ile paylaştıkları ortak ve toplam çıkarlarını da gözeterek faaliyetlerini gerçekleştirmektedir. Bir zincir içerisinde bir üyenin kendi çıkarları için başka bir üyenin çıkarlarına zarar vermesi, tedarik zincirinin etkinlik ve verimliliğini düşürmektedir. Bu durumdan nihai olarak işletme de olumsuz etkilenmektedir. Bu nedenle bir zincir içerisindeki üyelerin birer işletme ortağı gibi birlikte hareket etmeleri zincirin başarısı ve etkinliği için önemli olmaktadır.


39. Soru

Tedarik zinciri kaç üyeden oluşur? Bunlar nelerdir?

Cevap

Tedarik zincirinde genel olarak 5 üye bulunmaktadır. Bunlar:

• Üreticiler,

• Dağıtımcılar,

• Perakendeciler,

• Müşteriler,

• Lojistik hizmet sağlayıcılardır.


40. Soru

Tedarik zinciri içerisindeki üreticilerin amaçları nelerdir?

Cevap

Tedarik zinciri içerisinde üreticilerin amaçları şu şekilde sıralanabilir:

• Bir imaj geliştirmek,

• Yeni ürün tanıtımını hızlı bir şekilde gerçekleştirebilmek, Lojistik zincirini etkileyebilmek,

• Rekabet avantajı sağlamak,

• Talep davranışlarının gerçekçi olarak ve daha iyi anlayabilmektir.


41. Soru

Üreticilerin amaçlarına ulaşması ne gibi sonuçlar ortaya çıkarır?

Cevap

Üreticiler amaçlarına başarıyla ulaşmaları durumunda gelirlerinde artış, sipariş ve faturalandırma süreçlerinde optimizasyon, lojistik maliyetlerde azalma, üretimde optimizasyon ve hammadde ve bitmiş ürün stokunda düşüş yaşayabilirler.


42. Soru

Tedarik zinciri üyelerinden olan dağıtımcıların görevleri nelerdir?

Cevap

Dağıtımcılar, ürünlerin fabrikadan çıkıp müşteriye teslim edilinceye kadarki süreçte yer alan ve bu aşamada ürün ya da yarı mamulün taşınması, depolanması, envanterinin tutulması gibi işlemleri yerine getiren tedarik zinciri üyeleridir. Dağıtıcılar bu faaliyetleri yerine getirirken ya malların mülkiyetini fabrikadan alarak ya da mülkiyetleri üzerlerine almadan gerçekleştirirler.


43. Soru

Tedarik zinciri üyelerinden olan dağıtımcıların amaçları nelerdir?

Cevap

Dağıtımcıların amaçları şu şekilde sıralanabilir:

• Ürünün müşteriye teslimatında envanter, depolama, taşıma, ağ tasarımı gibi konularda en uygun çözümleri yaratmak ve uygulamak.

• Depolama ile pazarda oluşabilecek talep dengesizliklerinde işletme ile Pazar tampon görevini üstlenerek tedarik zincirinin bu dönemi en az zararla atlatmasını sağlamak.

• Ellerinde tuttukları envanteri bayi ve perakendecilere yayarak tedarik zincirindeki toplam risk maliyetinin tedarik zinciri boyunca dengeli olmasını sağlamak.

• Perakendeciler ve bayilerden müşterilerle ilgili aldıkları bilgilerle talebi değerlendirip üreticileri talep konusunda doğru yönlendirmek.


44. Soru

Tedarik zinciri üyelerinden olan perakendecileri tanımlayınız.

Cevap

Perakendeciler, toptancılardan ve dağıtımcılardan kendilerine gelen ürünleri tüketicilerin istedikleri ölçülerde küçük parçalara ayırarak tüketicilere ulaştıran tedarik zinciri üyeleridir


45. Soru

Perakendeciler işlevlerini yerine getirirken hangi amaçlar doğrultusunda çalışırlar?

Cevap

Perakendeciler işlevlerini yerine getirirken şu amaçları gerçekleştirmek istemektedirler:

• Lojistik kabiliyetini üretim ortağının da desteğiyle artırmak,

• Müşteri sadakatini geliştirmek,

• Tüketicilerin gerçek talep davranışlarının daha iyi anlaşılmasını sağlamak,

• Tüketiciye kaliteli ürünler sunarak imaj iyileştirmek,

• Hızla yeni ürün tanıtımı gerçekleştirmektir.


46. Soru

Perakendecilerin amaçlarını yerine getirmesi durumunda ne gibi sonuçlar ortaya çıkar?

Cevap

Amaçlarına ulaşabilen perakendeciler; gelirlerini ve stok devir hızlarını artırabilecek, stoklarını azaltabilecek, lojistik maliyetlerini düşürebilecek, ürünleri kullanım süreleri dolmadan satabilecek, sipariş ve faturalandırmada optimizasyon sağlayabilecektir.


47. Soru

Tedarik zinciri üyelerinden olan müşteriler basamağını açıklayınız.

Cevap

Bir işletmeden düzenli aralıklar ile alışveriş eden kişilere müşteri denir. Tedarik zinciri içerisinde bir önceki aşamadan herhangi bir ürün talep eden işletmeleri ya da kişileri kapsamaktadır. Zincir içerisindeki bu farklı müşteri düzeyleri arasında en önemlisi, zincirin sonunda yer alan ve ürünü talep eden müşteridir. Bu nedenle müşteriler; tedarik zincirinin yapısı, işleyişi ve alınacak tedarik zinciri kararlarına en çok etki eden temel bir unsur olmaktadır.


48. Soru

Lojistik hizmet sağlayıcıların tedarik zinciri üyelerine faydaları nelerdir?

Cevap

 Lojistik hizmet sağlayıcılarının tedarik zinciri üyelerine iki önemli faydası bulunmaktadır. Bunlar:

• Tedarik zinciri üyeleri lojistik hizmet sağlayıcılardan hizmet satın almaları durumunda lojistik faaliyetler için katlanmak zorunda oldukları sabit yatırım maliyetlerinden kurtulmuş olmaktadır.

• Lojistik hizmet sağlayıcıları sayesinde tedarik zinciri üyesi işletmeler, pazar ve talep değişikliklerine hızlı cevap verebilmektedir.


50. Soru

Tedarik zincirinde bir işletmede yerine getirilmesi gereken hizmetler nelerdir?

Cevap

Tedarik zinciri, mal ve hizmetlerin tedarik aşamasından, üretimine ve son tüketiciye ulaşmasına deyin birbirini izleyen halkalardan ibarettir. İşletmede yerine getirilen iş süreçleri açısından bakıldığında bu süreçler tedarik, üretim, envanter yönetimi, malzeme tedariki, dağıtım, satış tahmini ve müşteri hizmetleri gibi sayılabilir.


51. Soru

Tedarik zincirinin ortaya çıkmasına ve gelişmesine neden olan en önemli etken nedir?

Cevap

Tedarik zincirinin ortaya çıkmasına ve gelişmesine neden olan en önemli etken, işletmecilik anlayışını değiştiren sanayi devrimi olmuştur. Sanayi devrimi öncesi üretim az miktarda yapılmakta ve üretilen ürünlerde üretildikleri yerde tüketilmekteydi. Üretimde makinelerin kullanılmaya başlanmasıyla birlikte seri üretim ya da fabrikasyon üretimde denilen kitlesel üretime geçilmiş ve işletmelerin üretim hacimleri artmıştır.


52. Soru

Kitlesel üretim (mass production) nedir?

Cevap

Kitlesel üretim (mass production), mevcut teknolojiyi kullanarak makine ve tesislerde büyük hacimlerde standartlaştırılmış mallar üretmektir.


53. Soru

Lojistik nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Lojistik, müşteri istek ve ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla üretim noktasından tüketim noktasına kadar hammadde, yarı ürün, son ürün ve ilgili bilginin verimli ve etkili bir şekilde akışı ve depolanmasıdır.


54. Soru

Küreselleşme nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Küreselleşme, dünya genelinde ekonomik, kültürel, siyasal ve sosyolojik gelişmenin ve değişmenin etkisiyle ülkelerin birbirine yakınlaşmasıdır.


55. Soru

Malzeme İhtiyaç Planlaması nedir?

Cevap

Malzeme İhtiyaç Planlaması (MRP), hangi malzemelerin, hangi tarihte ve hangi miktarlarda üretilmesi, satın alınması ya da stoklardan çekilmesi gerektiğini tespit etmeye yarayan bir yazılım sistemidir.


56. Soru

Fiziksel dağıtım nedir?

Cevap

Fiziksel dağıtım, mal ya da hizmetin üreticiden tüketiciye giderken izlediği yola verilen isimdir.


57. Soru

MRP II nedir?

Cevap

MRP II bir üretim firmasının tüm kaynaklarının etkin olarak planlanmasına yardımcı olan bir yazılım sistemidir.


58. Soru

Entegre lojistik nedir?

Cevap

Entegre lojistik, üretim öncesi ya da sonrası tüm sürecin bir elden koordineli olarak yürütülmesi, tedarikçiden müşteriye kadar tüm aşamalardaki lojistik faaliyetlerin birbiriyle uyumlu bir biçimde yürütülebilmesi için planlanması, koordine edilmesi ve denetlenmesidir


60. Soru

Tedarik zinciri amaçlarını gerçekleştirmek için hangi faaliyetler yerine getirilmektedir?

Cevap

Tedarik zinciri amaçlarını gerçekleştirmek için yerine getirilmesi gereken faaliyetler şunlardır:

  • Hammadde ve yedek parçaların temin edilmesi,
  • Hammaddelerin ve yedek parçaların bitmiş ürünlere dönüştürülmesi,
  • Ürünlere değer katılması,
  • Perakendeci ve müşterilere bu ürünlerin dağıtılması,
  • Çeşitli taraflar (tedarikçiler, müşteriler, dağıtıcılar gibi) arasında bilgi alışverişinin kolaylaştırılması.

61. Soru

Katma değerli süreçler nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Tedarik zincirinde, zincir boyunca ham maddenin bitmiş ürüne dönüşmesi sırasında ürünlerin değer kazanarak geçtikleri aşamalara “katma değerli süreçler” adı verilmektedir.


63. Soru

Tedarik zinciri neleri kapsamaktadır?

Cevap

Tedarik zinciri, bir işletmenin ürünü hazır hâle getirmesi için gereken hammaddelerin ve yarı mamullerin tedarikçiden tedarik edilmesi, fabrika içerisinde bu maddelerin belirli süreçlerden geçmesini ve bitmiş ürünlerin aracılar vasıtasıyla son tüketicilere ulaştırılmasını kapsamaktadır.


65. Soru

Tedarik zincirinde kaç düzeyde karar alınmaktadır?

Cevap

Tedarik zinciri içerisinde stratejik, taktik ve operasyonel olmak üzere üç düzeyde karar alınmaktadır.


66. Soru

Tedarik zincirindeki stratejik kararlar nelerdir?

Cevap

tedarik zincirindeki stratejik kararlar; örgütsel faaliyetleri etkileyen makro düzeydeki kararlardır. Genellikle 3 yıldan 10 yıla kadar olan bir dönemi kapsar. Bu kararların firma üzerindeki etkisi uzun süreli olmaktadır. Amaç ve yön saptamaya yararlar ve üst düzey yönetim tarafından verilen kararlardır. İşletmenin tedarik zinciri sayesinde rekabet gücünü artırabilmesini sağlayan fırsatların belirlenmesi konusunda verilen kararlardır.


67. Soru

tedarik zincirinde taktik kararlar nelerdir?

Cevap

Tedarik zincirindeki taktik kararlar; stratejik düzeyde verilen kararların uygulamaya geçirilmesinde önemli olan kararlardır. Genelde üç ay ila bir yıl arasında güncellenen kararlardır. 


68. Soru

Tedarik zincirindeki operasyonel kararlar nelerdir?

Cevap

Tedarik zincirindeki operasyonel kararlar; belirlenen amaçların gerçekleştirilmesini sağlayan mikro faaliyetler ile ilgili verilen kararlardır.


69. Soru

 Tedarik zincirindeki kararlar için yol gösterici olarak kabul edilen alanlar nelerdir?

Cevap

Tedarik zincirindeki kararlar için yol gösterici olarak kabul edilen 5 karar alanı bulunmaktadır. Bu alanlar;

  1. Üretim: Pazar tarafından talep edilen ürün hangisidir? Bu ürünlerden ne kadar üretilmeli ve ne zaman üretilmelidir? Bu eylem fabrika kapasitesini, iş yükü dengesini, kalite kontrolünü ve teçhizat bakımını gerektiren mastır üretim planını oluşturmak açısından önemlidir.
  2. Stok: Tedarik zincirinin her aşamasında ne kadar stoklama yapılmalıdır? Hammadde olarak ihtiyaç duyulacak bitmiş ya da yarı bitmiş ürünlerin ne kadarı stokta bulundurulmalıdır? Stok tutmadaki amaç, tedarik zinciri içindeki belirsizlik karşısında bu stokların tampon görevi görmesidir. Ancak stok tutmada işletmeye ek bir maliyet yüklediği için pahalı olabilmektedir. Bu nedenle optimal stok düzeyinin ve yeniden sipariş verme noktasının ne olacağı belirlenmelidir.
  3. Yerleşim: Üretim ve stok için gerekli olan depolar nerede konumlandırılmalıdır? Bu depolar için en uygun maliyetli konumlar nereleridir? İşletme yeni tesisler mi inşa etmeli yoksa var olan tesisleri mi kullanmalı? Yerleşim ile ilgili cevaplanması gereken bu sorular, ürünün dağıtımı ile birlikte son tüketiciye ulaşmak için en uygun yolunda belirlenmesini sağlayacaktır.
  4. Nakliye: Stoklarda bulunan ürünler bir tedarik zinciri konumundan diğerine nasıl hareket ettirilmelidir? Hangi nakliye yöntemi (denizyolu, karayolu, havayolu, demiryolu) ne zaman kullanılmalıdır? Her nakliye yönteminin kendine göre üstün ve zayıf yönleri bulunmaktadır. Bu üstünlük ve zayıflıklar ürün çeşidi de göz önünde bulundurularak nakliye türüne karar verilmelidir.
  5. Bilgi: Her faaliyette olduğu gibi tedarik zinciri faaliyetleri yerine getirilirken de bilgiye ihtiyaç duyulmaktadır. Faaliyetler için ne kadar bilgi toplanmalı ve bunların ne kadarı paylaşılmalıdır? Bu bilgilerin zamanında ve doğru olarak elde edilmesi önemlidir. Çünkü zamanlı ve doğru bilgi daha iyi koordinasyon ve daha iyi karar alınmasını sağlamaktadır. Doğru bilgi hangi üründen ne kadar üretileceği, nerede depolanacağı ve en iyi nakliye yönteminin hangisi olacağı konusundaki kararların doğru olarak alınmasını sağlar. 

70. Soru

Tedarik zincirinin başarı şansını artıran ilkeler nelerdir?

Cevap

Tedarik zincirinin başarı şansını artıran ve bu nedenle uyulması gereken bazı ilkeler vardır. Bu ilkeler 7 başlık altında toplanabilir:

  • Müşteriler, ihtiyaçlarına göre farklı gruplara ayrılmalıdır.
  • Lojistik ağ, hizmet ihtiyaçlarına ve müşteri gruplarının karlılığına göre uyarlanmalıdır.
  • Tedarik zinciri çerçevesinde talep planlaması sıraya dizilmelidir.
  • Ürün müşteriye tanıtılmalıdır ve tedarik zinciri içerisindeki temin süreleri hızlandırılmalıdır.
  • Tedarik kaynakları stratejik bir şekilde yönetilerek malzeme ve hizmet sahibi olmanın maliyetleri azaltılmaya çalışılmalıdır.
  • Tedarik zinciri kapsamında bir strateji geliştirilmelidir.
  • Son tüketiciye ulaşmadaki etkinlik ve verimliliğin ölçülebilmesi için performans ölçütleri belirlenmelidir.

72. Soru

Tedarik zinciri üyeleri kimlerden oluşmaktadır?

Cevap

Tedarik zinciri beş üyeden oluşan bir zincirdir. Bu üyeler; üreticiler, dağıtımcılar, perakendeciler, müşteriler ve lojistik hizmet sağlayıcılardır.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v