Stratejik İletişim Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Kriz Ve Risk İletişimi Stratejileri

1. Soru

Geleneksel yönetim kalıpları günümüzde neden yetersiz hale gelmektedir?

Cevap

Yeni yüzyılda dünya bilgi çağına giriş yapmıştır. Teknolojik ilerleme, kültürel ve politik değişimler, kurumların yeni çağa ayak uydurma gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Bu bağlamda değişen dünyada geleneksel yönetim kalıpları yeterli olmamaktadır. Yeni yönetim ve iletişim stratejileri küreselleşen dünyada her kurumun ihtiyacı olan unsurlardır.


2. Soru

İşletmelerin iç ve dış çevrelerine olan bağımlılıkları neden artmaktadır?

Cevap

Uluslararası ve ulusal ekonomik, siyasal ve hukuksal düzenlemeler, artan rekabet koşulları, sosyal, kültürel değişimler, yeni bir biçim alan bireyin artan beklentileri işletmelerin iç ve dış çevrelerine olan bağımlılıklarını arttırmaktadır.


3. Soru

Risk analizi neye yönelik hazırlanmaktadır?

Cevap

Risk analizi, risklere maruz kalma nedeniyle toplumun ve bireylerin savunmasızlığını azaltmak ya da ortadan kaldırabilmek için tehdit oluşturan faktörlerin belirlenmesine, değerlendirilmesine, risklerin önlenmesine ve olası zararların azaltılmasına yönelik yapılır.


4. Soru

Kriz nedir, açıklayınız?

Cevap

Kriz, işletmelerin normal aktivitelerini tahrip eden önemli bir dengesizlik durumudur. Krizde bir gerilim söz konusudur. Kriz bir tehdittir ve acilen cevap verilmesi gerekir. Kriz, kurumun uzun ve kısa dönemli amaçlarını tehdit eden, acil bir şekilde tepki verilmesi gereken ve bununla birlikte yanıt için karar verme süresini kısıtlayan ve en önemlisi varlığıyla karar verme birimlerini şaşırtan ve kararsızlığa sürükleyen bir süreçtir. Krizler beklenmedik anlarda ortaya çıkar, eğer iyi bir şekilde yönetilemezse kuruma zarar verir.


5. Soru

Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Kriz Yönetimi Enstitüsü krizleri kaç kategoride toplar, bu kategorileri yazınız?

Cevap

Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Kriz Yönetimi Enstitüsü krizleri 4 kategoride toplamaktadır. Bunlar: • Doğal Afetler • Mekanik Problemler • İnsan Hataları • Yönetimsel Kararlar ya da Kararsızlıklar


6. Soru

Kriz konusundaki yaklaşımlar nelerdir, açıklayınız?

Cevap

Kriz konusunda iki temel yaklaşım vardır. Bunlar sübjektif ve objektif yaklaşımlardır. Subjektif yaklaşım sezgiye yöneliktir. Krizin işletme yönetiminin sezgilerine ve algılamasına bağlı olarak ortaya çıktığını savunur. Objektif yaklaşım ise, işletmeyi bir sistem olarak görür. İşletme sisteminin alt sistemlerinden birinin bozulmasına bağlı olarak krizin ortaya çıktığını öne sürmektedir.


7. Soru

Kriz, halkla ilişkiler açısından nasıl değerlendirilmelidir?

Cevap

Kriz kavramı halkla ilişkiler açısından değerlendirildiğinde, kriz sözcüğünün genellikle ekonomik yapıda yaşanan güçlüğü ifade etmek için kullanıldığı görülmektedir. Kriz; kamuoyu, paydaşlar ile iş ve dış çevreye halkla ilişkiler aracılığıyla aktarılabilir. Bu anlamda krizin doğru şekilde aktarılabilmesi çok önemlidir. Hem özel hem de kamu kuruluşları her an kriz yaşayabilirler. Krizden zararsız ve etkilenmeden çıkabilmek için krizin doğru şekilde anlatılması ve yönetilmesi çok önemlidir.


8. Soru

Modern krizlerin özellikleri nelerdir, yazınız?

Cevap

Modern krizler küreselleşmenin etkisi ve rekabet koşullarının artması ile birlikte kendisini daha fazla göstermeye başlamıştır. Modern krizler kurumlar için oldukça tehlikelidir. Modern krizlerin özellikleri şu şekilde sıralanabilir: • Büyük etkilere sahiptir ve geniş bir nüfusu etkilemektedir. • Yüksek ekonomik maliyetlere neden olur. • Eşi görülmemiş, kapsamlı ve birbiri ile ilintili sorunlara neden olur, yaşamsal kaynakları etkiler. • Çok yönlü yansıtma olayı nedeniyle kartopu dinamiği etkisi yapar. • Bu acil süreç içerisinde aşısı belirsizlik yok olmaz. • Zaman içerisinde tehditler dönüşüme uğrar. • Kümele söz konusu olur. • Güvenilir kurumlarla, halkla, medyayla ve mağdurlarla önemli iletişim sorunları ortaya çıkar. • Her türlü önemli risk söz konusu olabilir.


9. Soru

Bir kurum için kriz belirtileri nelerdir, yazınız?

Cevap

Krizler beklenmedik durumlar olarak ortaya çıksa da, yaşanmadan önce bazı belirtiler gösterebilir. Bozulan bilançolar, devamlı aksayan nakit akışları, artan fakat cevapsız kalan müşteri şikâyetleri, ürün iadeleri, sabit çalışma sermayesi dengesi, düşen satışlar, azalan Pazar payı ve rakiplerin pazar içerisindeki yeni hamleleri kriz belirtileri olarak karşımıza çıkar.


10. Soru

Kurumların yaşadığı krizlerin nedenlerini genel olarak açıklayınız?

Cevap

Bir kurumun kriz yaşamasının pek çok nedeni bulunmaktadır. Çevresel değişimlere zamanında ve gereğince uyum sağlayamama, bilgisizlik ve iletişimsizlik durumları, yetersiz ve hatalı eğitim faaliyetleri, yetersiz haberleşme ve koordinasyonsuzluk gibi nedenler, krizlerin genel nedenleri olarak görülür. Genel bir ifadeyle işletme ve çevresi arasındaki karşılıklı olumsuzlukların krizlerin ortaya çıkmasında etkili olduğu söylenebilir. Çevrenin talep ve beklentilerinin, işletmenin kaynak ve kabiliyetini aşması ya da çevrenin işletmenin ihtiyaç ve beklentilerine cevap verememesi bir uyumsuzluk yaratır. Bu uyumsuzluk da krizlerin yaşanmasına neden olur.


11. Soru

Kurumların krizle karşılaşmalarının kurum için nedenleri nelerdir, açıklayınız?

Cevap

Kurumların krizle karşılaşmalarına kaynaklık eden birçok etmen o kurumun işleyişi, yönetim tarzı, sahip olduğu insan kaynağının özellikleri, kültürel şebekesi gibi kendi iç dinamikleriyle ilintili olabilmektedir. Kurum içerisindeki bu dinamikler kendi başlarına krize kaynaklık edebileceği gibi aynı zamanda başka nedenlerle karşılaşılan krizlerin etki alanlarını da genişletebilir veya mevcut krizi büyütebilir. İşletme yapısı, yönetimin niteliği, işletmenin hayat safhası, kurumsal yapı gibi nedenler, kurumların krizle karşılaşmalarındaki kurum içi nedenler olarak sayılabilir.


12. Soru

İşletme yapısı ve işletmelerin krize girmesi arasında nasıl bir bağlantı vardır, anlatınız?

Cevap

İşletme yapısı, çevresel değişimlere uyum göstermeyecek derecede katı ise aşırı merkezi yönetim yapısı uygulanıyorsa işletmenin krize girmesi daha kolay olabilmektedir. İşletmede, sorunlara en yakın kişi ve grupların üst yönetime hızla ulaşmasına olanak tanımayan bir iletişim sistemi ve hiyerarşik yapı oluşturmuşsa, işletmenin krizle karşılaşma olasılığı artar. Buna karşılık, krizi üstesinden gelme olanağı da azalır.


13. Soru

İşletmelerde yaşanan değişimlerin kriz olarak nitelendirilebilmesi için hangi özelliklere sahip olması gerekmektedir?

Cevap

İşletmelerin iç ve dış çevrelerinde ortaya çıkan her değişikliğin kriz olarak algılanmaması gerekmektedir. Kriz ciddi bir hastalık gibidir, acil ve ciddi bir müdahale gerekir. Kriz süresince, standart karar alma ve önleme mekanizmaları yetersiz kalmaktadır. Krizde beklenilmeyen ve önceden sezilemeyen ani durumlar olmalıdır. Krizler kritik ve kurumu tehdit edicidir. Kurumsal ortamı hedefler. Baskı, güvenlikten yoksunluk, belirsizlik, endişe ve panik gibi pek çok faktör aynı anda ortaya çıkabilir. Bazı krizler yüzeye çıkıncaya kadar uzun bir süre geçer. Bazı krizler ise ansızın ortaya çıkar. Krizler, kurumla ilgili üçüncü kişileri de etkileyebilir. Krizlerin kesin çözümü yoktur, yeniden ortaya çıkabilir. Bazı durumlarda ise, fırsatları değerlendirme amacıyla kriz bilinçli şekilde de geliştirilebilir. Kriz sırasında işletme sahipleri ve yöneticiler gerilim içinde olur, kurumda korku ve panik egemendir. Bunlara rağmen kriz mutlak bir felaket değildir. Fırsatlar grubuna da dönüşebilir.


14. Soru

İşletme yapısı kurumların yaşayabileceği krizleri nasıl etkilemektedir?

Cevap

İşletme yapısı, çevresel değişimlere uyum gösteremeyecek derecede katı ise, aşırı merkezi yönetim yapısı uygulanıyorsa, sorunlara en yakın kişi ve grupların üst yönetime hızla ulaşmasına olanak tanımayan bir iletişim sistemi ve hiyerarşik yapı oluşturmuşsa, işletmenin krizle karşılaşma olasılığı artar. Buna karşılık, krizin üstesinden gelme olanağı da azalır.


15. Soru

Yöneticilerden kaynaklanan kriz nedenleri nelerdir?

Cevap

İşletmelerin krize düşmelerinin en önemli nedeni, tepe yöneticilerinin krizi görememeleri ya da kurumu krizden kurtarma yönünde yeteneksiz olmalarıdır. Yöneticilerden kaynaklanan kriz nedenleri şu şekilde sıralanabilir: • Hızlı çevre değişimlerinde yavaş kalma • Çevredeki gelişmeler hakkında bilgi toplama yetersizliği • Yöneticinin önündeki sorunu kriz olarak algılayacak kişilikte olmaması • Yöneticilerin tahmin etme ve sezgi gücünün zayıf olması • Yeni problemlerin farklılığını kavrayamama ve onlara eski çözümleri uygulama eğilimi • Tepe yöneticilerinin kendilerinin sadece stratejist olarak görüp moral, motivasyon, amaç oluşturma, inanç ve değerleri yerleştirme gibi konulardaki görevlerini unutması. • Üst düzey yöneticilerin hayatını kaybetmesi veya plansız bir biçimde görevinden ayrılması • İşletmelerin büyümesiyle birlikte oluşan hantallık, bürokrasi ve yapaylığın, işletmenin olaylara tepki hızını yavaşlatması


16. Soru

Kurumlar en çok hangi yaşam evresinde krizle karşılaşır, bunun nedenini açıklayınız?

Cevap

Kurumların yaşam evrelerine genel olarak bakıldığında, krizlerle en yoğun karşılaşma ihtimali büyüme döneminde olmaktadır. Çünkü bu evrede kurum büyüyebilmek için her türlü çevresel fırsat ve olanaklardan yararlanma çabası içine girmekte, her anlamda yoğun bir kaynak ihtiyacı içinde bulunmakta ve dolayısıyla hem ihtiyacını karşılamak hem de fırsatları değerlendirmek için çevre ile olan alışverişini en üst düzeye çıkarmaktadır. Bunun sonucunda da kurumun her türlü olumsuzluktan etkilenme ve bu olumsuzlukları kendi iç yapısına taşıyarak krize zemin hazırlama ihtimali de artmaktadır.


17. Soru

Kurumları krizi sürükleyen kurum dışı unsurlar nelerdir?

Cevap

Genel olarak kurumun dışında kalan ve kurumun yapı ve süreçlerini etkileyen her şey, kurumun çevresini oluşturur. Kurumun çevresi dinamik bir yapıya sahiptir ve sürekli değişim halindedir. Çevrenin sürekli değişiklikler karşısında daha çok belirsizleşmesi ve daha karmaşık hâle gelmesi, olayları önceden tahmin etmeyi olanaksız hale getirmekte ve kurumlarda krize neden olmaktadır. Krize sebep olan dış çevre faktörleri, kurumun dışında kalan ve tam anlamıyla kontrol edemediği ve yönetemediği faktörler olarak nitelendirilebilir. Ekonomik belirsizlik ve dalgalanmalar, teknolojik gelişmeler ve değişiklikler, hukuki ve politik alanda yapılan düzenlemeler, sosyokültürel faktörlerdeki değişiklikler, kurum sayısındaki artış ve güçlü rekabet ve son olarak tabii felaketler kurumların krize girmesine neden olan kurum dışı faktörlerdir.


18. Soru

Kurumları krize sürükleyen ekonomik belirsizlik ve dalgalanmalar nelerdir, yazınız?

Cevap

Ekonomik belirsizlik ve dalgalanmalar kurumları ve faaliyetlerini büyük ölçüde etkilemektedir. Ekonomideki derin ve uzun süreli dalgalanmalar da krize neden olmaktadır. Kurumları büyük oranda etkileyen, ekonomik istikrarsızlığa ve belirsizliğe neden olan en önemli faktörler şu şekilde sıralanabilir. • Enflasyon ve deflasyonun oluşması • Ödemeler dengesindeki bozulmalar ve dış ticaret fazlalığı • Grev ve lokavt gibi uygulamaların ortaya çıkması • Dış rekabetten olumsuz etkilenme


19. Soru

Teknolojik gelişme ve değişiklikler ile kriz arasında nasıl bir bağlantı vardır, açıklayınız?

Cevap

Küreselleşen dünyayla birlikte teknoloji gündelik ve toplumsal yaşamın vazgeçilmezi haline gelmiştir. Teknoloji durağan bir süreç değildir. Teknoloji sürekli yenilenirken, gelişmeye de devam eder. Teknolojinin gelişimiyle paralel olarak müşterilerin istek ve talepleri de değişmektedir. Bu anlamda günümüzde her kurumun teknolojiyi takip etmesi gerekmektedir. Teknolojiyi takip etmeyen ve yeniliklere ayak uydurmayan kurumlar olası krizlerden daha fazla etkilenebilmektedir.


20. Soru

Kurum sayısındaki artış ve artan rekabet ile kurumların kriz yaşamaları arasında nasıl bir bağlantı vardır, anlatınız?

Cevap

Kurumların hayatta kalıp varlıklarını sürdürmesi, büyümesi ve gelişmesi rekabet koşulları ile ilgilidir. Bir işletmenin faaliyette bulunduğu alana yeni rakiplerin girmesi veya yeni ürünlerin üretilmesi, o kurumun pazar payını tehlikeye sokmasına dolayısıyla krize neden olabilir. Kurumların, rakiplerin ürünlerini geliştirerek veya farklılaştırarak ve teknolojik yeniliklerin avantajlarını kullanarak pazar paylarını arttırma mücadelelerine girmeleri işletmeleri krize sokabilir.


21. Soru

Kriz stratejileri ve modelleri nelerdir, yazınız?

Cevap

Kriz yönetimi konusunda 5 temel model vardır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir. • Littlejohn’un Altı Adım Kriz Modeli • Fink’in Kapsamlı Kontrolü • Mitroff’un Portföy Planlama Yaklaşımı • Kriz/Stratejik Yönetim Entegrasyonu • Burnett’in Kriz Sınıflandırma Matrisi


22. Soru

Fink’in Kapsamlı Kontrolü nedir, açıklayınız?

Cevap

Steve Fink, krizler sırasında kapsamlı bir durum kontrolü önermiştir. Böyle bir hazır olma kontrolü her bir fonksiyonel alanda hangi olayların krize neden olabileceğini belirlemek için kuruluşu sevk edecektir. Senaryo geliştirilince eylem planları hazırlanmalıdır. Planda, kriz durumunun tanımlanması, arzulanan veya kabul edilebilir bir dizi sonuçların ifadesi yer almalıdır. Sonuç olarak kriz ekibi üyeleri stratejik veya taktiksel seçenekler geliştirmek için güya veya eğer o zaman şeklinde olabilecek soruları cevaplandırmalıdır.


23. Soru

Risk ne demektir, tanımlayınız?

Cevap

Risk, müşterilerin neden olduğu zararlar, yolsuzluk veya doğal sebeplerden veya insan hatalarından meydana gelen problemler gibi büyük olumsuz etkiye sahip olayların meydana gelmesidir. Riskler kurumun hedeflerinin gerçekleştirilmesini engelleyebilecek her türlü olay veya durumlardır. Risk, beklenen sonuçların gerçekleşip gerçekleşmemesi ile ilgilidir. Risk genel olarak belirli bir olasılık dağılımında zararın gerçekleşmesi şeklinde tanımlanır. Risk gelecekte beklenenden farklı bir durumun ortaya çıkmasını da ifade etmektedir.


24. Soru

Ekonomik anlamda riskin tanımı nedir?

Cevap

Ekonomik anlamda risk, bir işleme ilişkin parasal kaybın ortaya çıkması veya bir giderin ya da zararın ortaya çıkması ile neticelenebilecek ekonomik faydanın azalma ihtimalidir.


25. Soru

Risk hangi gerçeklerle karakterize edilmektedir?

Cevap

Bir durumun risk olabilmesi için bazı özellikleri taşıması gerekir. Bu özellikler şu şekilde sıralanabilir: • Genellikle tam ve net olarak bilinemez ya da öngörülemez (belirsizlik vardır). • Zamanla değişir. • Yönetilebilir bir olgudur. • Sonuç üzerinde olumsuz etkileri vardır.


26. Soru

Risk ve kazanç arasında nasıl bir bağlantı vardır, anlatınız?

Cevap

Risk kazanç sağlamak için bir araç olarak kullanılabilir. İş dünyası bir risk alma işi olarak değerlendirilebilir. Risk ve kazanç birbirlerini tamamlayan kavramlardır. İş dünyasında başarının anlamı, doğru zamanda doğru risklerin alınması ve bu risklerin kazanca dönüştürülmesidir. İşletme yönetimleri riskleri bir kayıp olarak gördüklerinden, enerjilerinin çok büyük bir bölümünü bunlara çare arayarak harcamaktadır. Bu durum, kazanç haline dönüşebilecek risklerin zamanında ve doğru olarak tespit edilmesini zorlaştırmaktadır.


27. Soru

Operasyonel riskler nedir, anlatınız?

Cevap

Operasyonel riskler bir kurumun temel iş faaliyetlerini yerine getirmesini engelleyecek riskleri ifade eder. Tedarik, satış, ürün geliştirme, bilgi yönetimi, hukuk ve marka yönetimi gibi risk başlıkları bu kategori içerisinde yer alan risklerden bazılarıdır. İç kontrollerdeki aksamalar sonucu, hata ve usulsüzlüklerin gözden kaçmasından, üst yönetim ve diğer personel tarafından zaman ve koşullara uygun hareket edilmemesinden, yönetimden kaynaklanan hatalardan, bilgi teknolojisi sistemlerindeki hata ve aksamalar ile deprem, yangın, sel gibi felaketlerden kaynaklanabilecek kayıplar ya da zarar uğrama ihtimalini ifade etmektedir.


28. Soru

Kurumların karşılaşabileceği risk türlerini yazınız?

Cevap

Kurumların karşılaşabileceği farklı türde riskler vardır. Bu riskler şu şekilde sıralanabilir: • Finansal riskler • Operasyonel riskler • Stratejik riskler • Dış çevre riskleri


29. Soru

Finansal risk nedir, açıklayınız?

Cevap

Finansal riskler kurumun pozisyonunun ve tercihlerinin sonucunda ortaya çıkan riskleri ifade eder. Finansal risklerin içerisinde kredi, nakit, finansal piyasalar, emtia fiyatları gibi riskler ilk akla gelenlerdir. Döviz kurlarını değişimden dolayı ortaya çıkabilecek kâr veya zarar kur riskini; faizlerin değişimi faiz riskini; ödemeler için gerekli nakitin zamanında bulunamaması likitide riskini; fiyatların değişiminden çıkan kâr ve zarar fiyat riskini; karşı tarafın taahhüdünü yerine getirmemesi kredi riskini oluşturur.


30. Soru

Dış çevre riskleri nedir, açıklayınız?

Cevap

Dış çevre riskleri kategorisinde yer alan riskler; kurumun faaliyetlerinde bağımsız olarak ortaya çıkan, ancak kurumun tercihlerine bağlı olarak şirketi etkileyen risklerdir. Yasal düzenlemeler, müşteri trendleri, ekonomik ve politik değişiklikler, rakipler ve sektördeki değişiklikler bu kategorideki risklere örnek olarak gösterilebilir.


31. Soru

Kurumsal risk yönetimi nedir, açıklayınız?

Cevap

Kurumsal risk yönetimi, şirketi etkileyebilecek potansiyel olayları tanımlamak için kullanılır. Riskleri şirketin kurumsal risk alma profiline uygun olarak yönetmek ve şirketin hedeflerine ulaşması ile ilgili olarak makul bir derecede güvence sağlamak amacı ile oluşturulmuş; şirketin yönetim kurulu, üst yönetimi ve tüm diğer çalışanları tarafından etkilenen ve stratejilerinin belirlenmesinde kullanılan, kurumun tümünde uygulanan sistematik bir süreçtir. Kurumsal risk yönetimi, kurum için önemli iş risklerinin yönetimi için gerekli yetkinliklerin olgunluk seviyesini sürekli olarak daha iyiye götüren bir yapının tesisini hedefler.


32. Soru

Kurumsal risk yönetiminin uygulanması iş dünyası için ne sağlar?

Cevap

Kurumsal risk yönetimi, iş dünyasının riskle bakış açısını değiştirmektedir. Kurumsal risk yönetimiyle birlikte kurum daha sistematik ve öngörülebilir hale gelmektedir.


33. Soru

Kurumsal risk yönetiminin asıl amacı nedir?

Cevap

Kurumsal risk yönetimi, risklerin tamamen ortadan kaldırıldığı bir yapıyı hedeflememektedir. Kurumsal risk yönetiminin asıl amacı makul bir oranda güvence sağlayarak kabul edilebilir riskler ile değer yaratmaktadır.


34. Soru

Kurumsal risk yönetiminin hedeflerini ve elde edebileceği değerleri yazınız?

Cevap

Kurumsal risk yönetimi şirketleri için oldukça önemlidir. Kurumsal risk yönetiminin hedefleri ve elde edebileceği değerler şu şekilde sıralanabilir: • Güçlü temel yapı • Belirsizlikleri risk ve fırsatlara dönüştürüp yönetebilme • Yüksek kâr • İşletmenin her birim, kademe ve faaliyetinde verimlilik ve etkinlik • Doğru bilgiye kolay ulaşım ve rekabet gücü • İç ve dış paydaşlara güven verme • Esneklik ve etkin kurumsal iletişim • Dış çevreye uyum • Risk odaklı performans yönetimi • Risk odaklı stratejik yönetim


35. Soru

Risk iletişimi strateji çeşitleri nelerdir?

Cevap

Risk iletişimi stratejisinde iki temel risk iletişimi çeşidi vardır. Bunlardan ilki; bilimsel-teknik yaklaşımlara ağırlık vererek geliştirilen risk iletişimi, diğer ise; toplumsal-kültürel yaklaşımlara ağırlık vererek geliştirilen risk iletişimi stratejileridir.


36. Soru

Bilimsel-teknik temelli risk iletişiminin amacı nedir?

Cevap

Bilimsel-teknik temelli risk iletişim stratejisinin amacı, toplumun riskin ne olduğu, nasıl değerlendirildiği, neler yapılabileceği konusunu daha iyi anlamasını sağlamaktır. Krizin üstesinden gelinebilmesi için ilgili tüm birimler arasında bilgi ve görüşlerin çift yönlü akışının sağlanmasına ve böylece toplumun tehlike ve riskler konusunda bilinçlendirilmesine yönelik planlar, programlar ve uygulamaların yapılmasıdır.


37. Soru

Sosyo-kültürel temelli risk iletişiminin amacı nedir, anlatınız?

Cevap

Sosyo-kültürel temelli risk iletişimi stratejisinin amacı, kamu gereksinimini, kültürel değerlerini, görüşlerini, beklentilerini, bilgilerini, deneyim ve etkileşimlerini dikkate alarak kamu katılımını sağlayıcı ve destekleyici ilkeler, etkinlikler ve esnek planlar oluşturma yoluyla riske karşı kamunun uygun davranışını ve cevabını geliştirebilmektir. Risk iletişimin genel olarak amacı, kamuyu riske karşı cevap vermesi için hazırlamak, bunun için de kamuoyunu hem olası afete hazırlıkla ilgili aktivitelere hem de karar verme aktivitelerine katarak etkin yapmaktır.


38. Soru

Bilimsel-teknik yaklaşımlara ağırlık veren risk iletişimi stratejilerinin genel niteliklerini özetleyiniz?

Cevap

Bilimsel-teknik yaklaşımlara ağırlık veren risk iletişimi stratejilerinde, risk iletişimi onu oluşturan unsurlarla sınırlı, çevresel faktörlerle etkileşimi olmayan ya da kısıtlı olan, değişken olmayan bir süreçtir. İletişim stratejileri, hedef kitlenin ikna edilebilmesi için kaynaktan hedef kitleye genellikle tek yönlü veya ikna amaçlı iki yönlü olarak riskle ilgili mesajın anlaşılabilir şekilde iletilmesi yoluyla düzenlenmektedir. Strateji oluşturulurken iletişim sürecini etkileyen sosyal psikolojik, toplumsal ve kültürel etkenler ya kısmen dâhil dilir ya da hiç hesaba katılmaz. Grup içi, gruplar arası ve gruplarla bireyler arası iletişimi yönlendiren merkezi yapılanma ve resmi ilişkilerdir. Oluşturulan stratejide değişen şartları göz önüne alacak bir esneklik yer almamaktadır. Hedef kitlenin ikna edilmesinde rol oynayacak özelliklerin belirlenmesi için daha çok nicel araştırma çalışmaları yapılmaktadır.


39. Soru

ABD'deki Kriz Yönetimi Enstitüsü (ICM) krizleri hangi kategorilerde toplamaktadır?

Cevap

BD'deki Kriz Yönetimi Enstitüsü (ICM) krizleri dört kategoride toplamaktadır. Bunlar; doğal afetler, mekanik problemler, insan hataları ve yönetimsel kararlar ya da kararsızlıklar olarak tanımlar.


40. Soru

Kriz konusundaki temel yaklaşımlar nelerdir?

Cevap

Kriz konusunda iki temel yaklaşım bulunmaktadır. Bunlar Subjektif ve objektif yaklaşımdır.


41. Soru

Kriz konusunda olan temel yaklaşımlardan biri olan subjektif yaklaşım ne demektir?

Cevap

Sezgiye yönelik yaklaşımdır. Krizin işletme yönetiminin sezgilerine ve algılamasına bağlı olarak ortaya çıktığını savunur.


42. Soru

Kriz konusunda olan temel yaklaşımlardan biri olan objektif yaklaşım ne demektir?

Cevap

İşletmeyi sistem olarak görür. İşletme sisteminin alt sistemlerinden birinin bozulmasına bağlı olarak krizin ortaya çıktığını ileri sürmektedir.


43. Soru

Kriz sözcüğünü "Halkla İlişkiler" açısından değerlendirdiğimizde genellikle ne ile tanımlandığı görülmektedir?

Cevap

Halkla ilişkiler açısından kriz değerlendirmeye çalışıldığında genellikle ekonomik yapıda yaşanan güçlüğü ifade etmek amacıyla kullanıldığı görülmektedir.


44. Soru

Modern krizlerin özellikleri nelerdir?

Cevap

Büyük etkilere sahiptir ve geniş bir nüfusu etkiler, yüksek ekonomik maliyetlere neden olur, eşi görülmemiş, kapsamlı ve birbiri ile ilintili sorunlara neden olur, yaşamsal kaynakları etkiler, çok yönlü yansıtma olayı nedeniyle kartopu dinamiği etkisi yaratır, eski, uygulanamayan zarar verici yöntemler gibi acil sistemler yanlış ise tepki gösterirler, bu acil süreç içerisinde aşırı belirsizlik yok olmaz, zaman içerisinde tehditler dönüşüme uğrar, kümelenme söz konusu olur, güvenilir kurumlarla, halkla, medyayla ve mağdurlarla önemli iletişim sorunları ortaya çıkar, her türlü önemli risk söz konusu olabilir.


45. Soru

Krizin nedenleri kaç grupta incelenmektedir?

Cevap

Krizin nedenleri; işletme içi nedenler ve işletme dışı nedenler olmak üzere iki grupta toplanmıştır.


46. Soru

Kriz nedenlerinden Kurum içi krize neden olan sebepler kaç grupta incelenir, nelerdir?

Cevap

İşletme yapısı, yönetimin niteliği, işletmenin hayat safhası ve kurumsal yapı olarak incelenmektedir. Bu gruplarda olabilecek sorunlar kurum içi krize sebep olabilmektedir.


47. Soru

Kriz nedenlerinden Kurum içi nedenler incelenirken, Yönetimin niteliği ile ilgili yani yöneticilerden kaynaklanan kriz nedenleri nelerdir?

Cevap

Hızlı çevre değişimlerinde yavaş kalma, çevredeki gelişmeler hakkında bilgi toplama yetersizliği, yöneticinin önündeki sorunu kriz olarak algılayacak kişilikte olmaması, yöneticilerin tahmin etme ve sezgi gücünün zayıf olması, yeni problemlerin farklılığını kavrayamama ve onlara eski çözümleri uygulama eğilimi, tepe yöneticilerinin kendilerinin sadece stratejist olarak görüp, moral, motivasyon, amaç oluşturma, inanç ve değerleri yerleştirme gibi konulardaki görevlerini unutmaları, üst düzey yöneticilerin ölmesi veya plansız bir biçimde görevinden ayrılması, işletmelerin büyümesiyle birlikte oluşan hantallık, bürokrasi ve yapaylığın, işletmenin olaylara tepki hızını yavaşlatması.


48. Soru

Kriz nedenlerinden olan Kurum dışı nedenler kaç grupta incelenmektedir, nelerdir?

Cevap

Kurum dışı nedenler; ekonomik belirsizlikler ve dalgalanmalar, teknolojik gelişmeler ve değişiklikler, hukuki ve politik alanda yapılan düzenlemeler, sosyo-kültürel faktörlerdeki değişiklikler, kurum sayısındaki artış ve güçlü rekabet, tabii felaketler ve diğer faktörler olarak gruplanmaktadır.


49. Soru

Kurum dışı nedenlerden olan ekonomik belirsizlikler ve dalgalanmalara sebep olan faktörler nelerdir?

Cevap

Enflasyon ve deflasyonun oluşması, ödemeler dengesindeki bozulmalar ve dış ticaret fazlalığı, grev ve lokavt gibi uygulamaların ortaya çıkması, dış rekabetten olumsuz etkilenme'dir.


50. Soru

Kriz sebeplerinden olan diğer bazı dış faktörler nelerdir?

Cevap

Uluslararası alanda meydana gelen değişiklikler ve kaynakların elde edilmesinde karşılaşılan güçlükler olarak verilmektedir.


51. Soru

Kriz yönetimini daha iyi anlayabilmek için kaç model oluşturulmuştur?

Cevap

Kriz yönetimini daha iyi anlayabilmek için 5 temel model oluşturulmuştur. 


52. Soru

Kriz yönetimi konusunda oluşturulan modeller nelerdir?

Cevap

LittleJohn'un Altı Adım Kriz Modeli, Fink'in Kapsamlı Kontrolü, Mitroff'un Portföy Planlama Yaklaşımı, Kriz/Stratejik Yönetim Entegrasyonu ve Burnett'in Kriz Sınıflandırma Matrisi'dir.


53. Soru

En dar kapsamlı tanıma göre risk nedir?

Cevap

En dar kapsamlı tanımlamaya göre risk; müşterilerin neden olduğu zararlar, yolsuzluk veya doğal sebeplerden veya insan hatalarından meydana gelen problemler gibi büyük olumsuz etkiye sahip olayların meydana gelmesi olarak tanımlanmaktadır.


54. Soru

Risk, hangi gerçeklerle karakterize edilmektedir?

Cevap

Genellikle tam ve net olarak bilinemez ya da öngörülemez (belirsizlik), zamanla değişir, yönetilebilir bir olgudur, sonuç üzerinden olumsuz etkileri vardır.


55. Soru

Risk türleri nelerdir?

Cevap

Finansal riskler, operasyonel riskler, stratejik riskler, dış çevre riskleri olarak çeşitlendirilebilir.


56. Soru

Kurumsal Risk Yönetimi (KRY) uygulamaları ile işletmelerin hedefledikleri ve elde edebilecekleri değerler nelerdir?

Cevap

Güçlü temel yapı, belirsizlikleri risk ve fırsatlara dönüştürüp yönetebilme, yüksek kar, işletmenin her birim, kademe ve faaliyetinde verimlilik ve etkinlik, doğru bilgiye kolay ulaşım, rekabet gücü, iç ve dış paydaşlarına güven verme, esneklik, etkin kurumsal iletişim, dış çevreye uyum, risk odaklı performans yönetimi, risk odaklı stratejik yönetim.


57. Soru

Sosyo-kültürel temelli risk iletişimi stratejisinin amacı nedir?

Cevap

Kamu gereksinimini, kültürel değerlerini, görüşlerini, beklentilerini, bilgilerini, deneyim ve etkileşimlerini dikkate alarak kamu katılımını sağlayıcı ve destekleyici ilkeler, etkinlikler ve esnek planlar oluşturma yoluyla riske karşı kamunun uygun davranışını ve cevabını geliştirebilmektir.


58. Soru

Risk iletişimi stratejilerinde hedef kitlenin iletişim stratejisindeki rol ve sorumlulukları nasıl belirlenmektedir?

Cevap

Sahip oldukları otorite ve resmi ve resmi olmayan ilişkilerin yapısı, alıcıların görüş ve beklentileri doğrultusunda belirlenmektedir.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v