Matematiksel İktisat Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Üstel Ve Logaritmik Fonksiyonlar

1. Soru

Üstsel fonksiyonlar nerelerde kullanılır?

Cevap

Örneğin sabit büyüme oranlı her türlü büyüme işlemi üstsel fonksiyonlar ile tanımlanabilir. Nüfus artışı, yatırımlarda meydana gelen artış ve ya bir ülkenin GSYİH’sında meydana gelen büyüme, üstsel fonksiyon temelli açıklanabilir.


2. Soru

x= g(y) = 3y verilen örnekte bağımlı ve bağımsız değişkenler nelerdir?

Cevap

Örnekler:
x= g(y) = 3y
z= xy
Yukarıdaki üç örneğin ilk ikisinde x bağımlı, y bağımsız değişken iken; üçüncü fonksiyonda z bağımlı y ise bağımsız değişkendir.


3. Soru

z= xy verilen örnekte bağımlı ve bağımsız değişkenler nelerdir?

Cevap

Örnekler:
x= g(y) = 3y
z= xy
Yukarıdaki üç örneğin ilk ikisinde x bağımlı, y bağımsız değişken iken; üçüncü fonksiyonda z bağımlı y ise bağımsız değişkendir.


4. Soru

Üstel fonksiyonlarda taban pozitif olduğu durumda fonksiyonun durumu ne olur?

Cevap

Şöyle ki, üstel fonksiyonlarda taban pozitif olduğu sürece fonksiyon her zaman konveks olur.


5. Soru

Üstel fonksiyonlarda taban pozitif olduğu zaman fonksiyonun görüntü kümesi nasıl olur?

Cevap

Şöyle ki, üstel fonksiyonlarda taban pozitif olduğu sürece fonksiyon her zaman konveks olacak ve fonksiyonun görüntü kümesi yalnızca pozitif sayılardan oluşacaktır.


6. Soru

Belirli aralıklarla anaparanın nasıl büyüyeceğine dair genel formül iktisadın başka hangi alanlarında kullanılır?

Cevap

Burada önemli bir noktayı belirtmeden geçmeyelim. Yukarıda t yılda belirli aralıklarla anaparanın nasıl büyüyeceğine dair genel formül görmekteyiz. Bu formül yalnızca bankalara yatırılan paranın gelecekte alacağı değeri hesaplamakta kullanılmaz. iktisatta büyüme hesabı yapılan bütün alanlarda bu formülü ya da bu formülün değişik versiyonları kullanılmaktadır.


7. Soru

Doğal tabanlı üstel fonksiyonların en basit hali nedir?

Cevap

Şimdi doğal tabanlı üstel fonksiyonların en basit hali olan y = ex fonksiyonunun
grafiği.


8. Soru

e tabanlı üstel fonksiyonların özellikleri nelerdir?

Cevap

e tabanlı üstel fonksiyonların özellikleri
1. e0 = 1;
2. e1 = e;
3. ex > 0, bütün x değerleri için;
Aslında, ex sürekli artan ve konvekstir.


9. Soru

Doğal logaritmik fonksiyonun gösterimi nasıldır?

Cevap

Doğal logaritmik fonksiyon en temel flekliyle x = ln(y) şeklinde gösterilebilir.


10. Soru

y = ex doğal tabanlı üstel fonksiyonunun tersi nedir?

Cevap

Doğal logaritmik fonksiyon en temel şekliyle x = ln(y) şeklinde gösterilebilir ve = ex doğal tabanlı üstel fonksiyonunun tersidir.


11. Soru

Doğal tabanlı üstel fonksiyon sürekli olarak hangi durumdadır?

Cevap

Ancak doğal tabanlı üstel fonksiyon sürekli konvekstir.


12. Soru

Doğal logaritmik fonksiyon sürekli hangi durumdadır?

Cevap

Doğal logaritmik fonksiyon tanım kümesinin bütün elemanları için sürekli konkav bir fonksiyondur.


13. Soru

y = ax şeklindeki bir üstel fonksiyonun ani büyüme oranı ln (a) şeklinde logaritmik ifade ile belirlenir. Bu bilgi neyin yardımı sonucu ortaya çıkmıştır?

Cevap

Yukarıdaki türev kurallarının yardımıyla ortaya çıkan, iktisatçılar için kullanışlı, bir bilgi vardır. y = ax şeklindeki bir üstel fonksiyonun ani büyüme oranı ln (a) şeklinde logaritmik ifade ile belirlenir.


14. Soru

Sürekli bileşen formülü nedir?

Cevap

Sürekli bileşen formülünü hatırlayalım, P1 = P0 ert şeklinde idi.


15. Soru

70 kuralı nedir?

Cevap

70 kuralı. Anaparanın ikiye katlanması için gerekli süre, 70’i faiz oranına bölerek bulunur.


16. Soru

Üstel azalma nedir?

Cevap

Deneysel tecrübelerle elde edilen bir bilgiye göre radyoaktif partiküllerin bir çoğu
üstel fonksiyon kaideleriyle azalma veya silinme seyri izlerler.


17. Soru

Lojistik eğrisi ne için kullanılır?

Cevap

Lojistik eğrisi her türlü büyüme işlemi için kullanılabilir. Eğer büyüme işleminde çevresel faktörlerin büyüme oranını frenleyecek etkisi varsa, o zaman lojistik eğrisi bu büyüme işlemini tanımlayabilmek için kullanılır.


18. Soru

Esnek olmayan mal nedir?

Cevap

İktisatçılar olarak biliyoruz ki, eğer talebin fiyat esnekliği 0 ve -1 aralığında ise o
mal esnek olmayan mal olur.


19. Soru

Esnek mal nedir?

Cevap

Eğer fiyat esnekliği -1 ile -? aralığında ise o mal esnek mal olur.


20. Soru

Birim esnek mal nedir?

Cevap

eğer fiyat esnekliği -1’e eşitse o mal da birim esnek mal olarak adlandırılır


21. Soru

Fiyatta bir artış esnek olmayan bir mal için nasıl bir etki yaratır?

Cevap

Esnek olmayan bir mal için fiyatta bir artış toplam harcamaları arttırıcı bir etki
yapar.


22. Soru

Fiyat artışı esnek bir malı nasıl etkiler?

Cevap

Esnek bir mal için fiyat artışı toplam harcamaları düşürecektir”. Bu iddianın do¤ru olup olmadığını gösterin.


23. Soru

Toplam hasılayı bulurken hangi bilgiyi kullanırız?

Cevap

Yukarıdaki örneğimize bu başlık altında da devam edeceğiz. Qd = 1000 - P 3 şeklinde talep fonksiyonu olduğunu kabul ettiğimize göre, toplam hasılayı bulurken, bu talep bilgisini kullanacağız demektir.


24. Soru

Talebi belirleyen faktörler nelerdir?

Cevap

Talebi belirleyen faktörler incelenirken, yalnızca ilgili malın fiyatı değil, gelir, zevk ve tercihler, diğer malların fiyatları gibi etkenlerin de konunun ilgisini oluşturduklarını biliyoruz.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v