Hava Taşımacılığı Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Hava Taşımacılığı Unsurları

1. Soru

Topla-dağıt ağ yapısını açıklayınız.

Cevap

Topla-dağıt (hub-spoke) ağ yapısında bir merkez havaalanı seçilir ve bunun etrafında merkez havaalanına bağlanan çevre havaalanları (spokes) belirlenir. Çevre havaalanından merkezlerde toplanan yolcular tekrar gitmek istedikleri çevre havaalanlarına dağıtılır.


2. Soru

Bölgesel hava yolu işletmelerinin büyük hava yolu işletmeleri ile yaptıkları işbirliklerinin sınıfları nelerdir?

Cevap

? Kod paylaşımı, ? Ayrıcalıklı satış, ? Ekip dâhil kiralama, ? Uçuş tarifelerinin koordinasyonu ? Dağıtım kanallarının paylaşımı ? Sık uçan yolcu programlarının paylaşımı.


3. Soru

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’ne göre hangi ticari hava taşıma işletmeleri hava yolu işletmeleri olarak ifade edilir?

Cevap

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’ne göre koltuk kapasitesi yirmi ve üzeri olan uçaklarla sadece yolcu ve yük taşımacılığı yapan ticari hava taşıma işletmeleri hava yolu işletmeleri olarak adlandırılır.


4. Soru

A.B.D.’deki Havalimanı ve Hava yolu Taşımacılığı Kalkındırma Kanunu’na (1982) göre havalimanları sınıflandırmasında yıllık 1 milyondan fazla yolcu potansiyeline sahip havalimanları hangi kategori altında değerlendirilmektedir?

Cevap

Birincil Havalimanları


5. Soru

Ulusal Havalimanı Sistemi Planı’nın (NASP) sınıflandırmasına göre Genel Havacılık Havalimanları kategorisinin alt başlıkları nelerdir?

Cevap

? A Sınıfı Genel Havacılık Havalimanları ? B Sınıfı Genel Havacılık Havalimanları ? C Sınıfı Genel Havacılık Havalimanları ? D Sınıfı Genel Havacılık Havalimanları


6. Soru

Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) hangi sözleşmeyi baz alarak havalimanlarını sınıflandırmaktadır?

Cevap

Chicago sözleşmesini baz almaktadır.


7. Soru

Hava yolu taşımacılığında faaliyet gösteren tüm kurum ve kuruluşların organik örgüt yapısı kullanarak sahip olmaları gereken sistemin özellikleri nelerdir?

Cevap

Hava yolu taşımacılığında faaliyet gösteren tüm kurum ve kuruluşların organik bir örgüt yapısı kullanarak oluşturdukları sistem çok çabuk karar alabilen ve değişen çevre koşullarına çok çabuk ayak uydurabilen esnek bir sistem özelliğine sahip olması gerekmektedir.


8. Soru

Amerika’da bulunan John F. Kennedy Havalimanındaki terminal 7’nin British Airways tarafından işletilmesi, mülkiyet ve işletme açısından hangi sınıf havalimanlarına örnektir?

Cevap

Kamu ve Özel Teşebbüs Ortaklığındaki Havalimanlarına örnektir.


9. Soru

Hava yolu işletmelerinin Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) tarafından hava yollarının operasyonel tiplerine göre ayrılan sınıfları nelerdir?

Cevap

Operasyonel tiplerine göre hava yolları; ? Tarifeli Hava Yolları ? Tarifesiz Hava Yolları ? Charter Hava Yolları


10. Soru

Charter hava yollarının kendine has  özellikleri nelerdir?

Cevap

Charter hava yollarının kendine has diğer özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
• Düşük fiyat avantajı sağlar,
• Genellikle turizm sektöründe tur operatörleri tarafından paket turlarda kullanılır,
• Uçuşların iptal ve erteleme ihtimalleri vardır,
• Uçuş saatleri hava yolu ve tur operatörleri arasında yapılan sözleşmelerle belirlenir ve aynı zamanda değişebilir,
• İniş – kalkış saatleri genellikle havaalanlarının sakin olduğu zamanlardadır.


11. Soru

Hava yolu ulaştırma sektörü hangi faaliyet ve hizmetleri kapsamaktadır?

Cevap

Hava yolu ulaştırma sektörü; ? Hava yolu işletmeciliği, ? Hava seyrüsefer ve hava trafik hizmetleri, ? Yer ve ikram hizmetleri, ? Eğitim, ? Bakım ve diğer havacılık faaliyetleri, ? Bütün sistemin uluslararası kurallara göre koordinasyonu ve denetimini kapsamaktadır.


12. Soru

Hava yolu işletmelerinin en çok kabul gören sınıflandırılması hangi kurum/organizasyon tarafından gerçekleştirilmiştir?

Cevap

En çok kabul gören sınıflandırma Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) tarafından yapılmıştır.


13. Soru

Hava yolu taşımacılığında yer alan işletmeler nasıl bir çevrede çalışmalarını gerçekleştirmektedir?

Cevap

Hava yolu taşımacılığında işletmeler teknoloji ve pazardaki değişim hızının yüksek olduğu dinamik, karmaşık ve yoğun rekabet unsurunun olduğu bir çevrede çalışmalarını gerçekleştirmektedir.


14. Soru

Hava taşımacılığı Eylem Grubu (ATAG) tarafından yapılan çalışmaya göre kaç adet hava yolu taşımacılığının sosyal ve ekonomik faydaları belirlenmiştir?

Cevap

ATAG tarafından hava yolu taşımacılığının 11 adet sosyal ve ekonomik faydaları belirlenmiştir.


15. Soru

Sivil havacılık 2014 verilerine göre ülkemizde toplam kaç adet uçak mevcuttur?

Cevap

422 adet uçak mevcuttur.


16. Soru

Hava yolu ulaştırma sektörü sistemini oluşturan unsurlar nelerdir?

Cevap

? Faaliyet alanı ? Faaliyetleri gerçekleştiren kurum ve kuruluşlar ? Kullanılan ileri teknoloji ürünü araçlar ve donanım ? Uygun alt yapı ve haberleşme sistemleri ? Kalifiye insan gücü ? Ulusal ve uluslararası özelliğe sahip mevzuatlar


17. Soru

Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) tarafından hava yolları taşıdıkları trafik tiplerine göre hangi sınıflara ayrılmaktadır?

Cevap

Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) tarafından hava yolları taşıdıkları trafik tiplerine göre iki sınıfa ayrılmaktadır. Bunlar; ? Yolcu Hava Yolları ? Kargo Hava Yolları


18. Soru

Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) tarafından hava yollarının Ulusal ve Uluslararası Pazardaki Üstlendikleri Role veya Operasyonel Büyüklüklerine göre hangi alt başlıklara ayrılmaktadır?

Cevap

? Bölgesel Hava yolları ? Besleyici Hava Yolları ? Commuter Hava Yolları ? Büyük Hava Yolları


19. Soru

Amerika Birleşik Devletlerinde havalimanları kaç farklı şerkilde sınıflandırılmaktadır?

Cevap

A.B.D.’deki havalimanları Havalimanı ve Hava yolu Taşımacılığı Kalkındırma Kanunu’na (1982) göre aşağıdaki gibi kategorize edilmiştir:
• Birincil Havalimanları: Yıllık 1 milyondan fazla yolcu potansiyeline sahip havalimanlarıdır.
• Ticari Amaçlı Havalimanları: Tarifeli yolcu hizmetleri veren ve 50 bin-1 milyon arası yolcu kapasitesine sahip havalimanlarıdır.
• Genel Havacılık Havalimanları: Yıllık 2500’den az yolcu ağırlama kapasitesine sahip ve tarifeli uçuşlardan çok iş amaçlı uçuşların ağırlıkta olduğu havalimanlarıdır.
• İkincil Havalimanları: Birincil havalimanlarında herhangi bir sıkışıklık olması durumunda trafiği rahatlatma görevini üstlenen havalimanlarıdır. Daha çok düşük maliyetli taşıyıcılar tarafından tercih edilmektedirler.


20. Soru

Bölgesel hava yolları birliğine göre bölgesel hava yolu taşımacılığının tanımı nedir?

Cevap

Bölgesel hava yolları birliğinin tanımına göre bölgesel hava yolu taşımacılığı; küçük yerleşim yerleriyle büyük yerleşim bölgeleri arasında 9-78 yolcu kapasiteli turbuprop ve 30 ile 108 yolcu kapasiteli bölgesel jetlerle uçuş hizmeti sunan hava yolu işletmeleridir.


21. Soru

Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) hava yollarını pazardaki veya ekonomideki önemine göre üç alt başlıkta sınıflandırmaktadır. Bu alt başlıklar nelerdir?

Cevap

Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) hava yollarını pazardaki veya ekonomideki önemine göre; ? Niş hava yolları, ? Yeni Kurulmuş Hava Yolları, ? Yeni Giren Hava Yolları olarak sınıflandırmaktadır.


22. Soru

Ulaştırma Bakanlığının 2014 yılı sonu verilerine göre bir üniversite tarafından işletilen havalimanının adı nedir?

Cevap

Hasan Polatkan Havalimanıdır.


23. Soru

Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) tarafından hava yollarının taşıdıkları trafik tipine göre iki’ye ayrılmaktadır. Uçakla kargo ve posta taşımacılığı yapan işletmeler hangi kategoridedir?

Cevap

Kargo Hava Yolları


24. Soru

Mülkiyeti Kamuda İşletmesi Özel Kuruluşlarda Bulunan havalimanları hakkında kısaca bilgi veriniz?

Cevap

Bazı devletler, mülkiyetlerinde bulunan bazı havalimanlarının daha fazla otorite ile daha iyi işletileceği fikrine istinaden mülkiyetleri kendilerinde kalmak şartıyla işletmesini oluşturdukları özerk statüye sahip kuruluşlara devretmektedir. İngiliz Havaalanı Otoritesi BAA, bu tip bir uygulamanın öncüsü konumundadır. Kurulduğu 1996 yılında ilk olarak Londra’da bulunan Heatrow, Gatwick, Stansted gibi havalimanlarıyla kısa zamanda bu havalimanlarının kârâ geçmesini sağlamıştır.


25. Soru

Bölgesel hava yolu taşıyıcıları büyük hava yolu işletmeleri ile neden iş birliği yapmaktadır?

Cevap

Bölgesel hava yolu taşıyıcıları büyük hava yolu işletmeleri ile ? Pazara erişimin sağlanması, ? Maliyetleri azaltmak, ? Riski dağıtmak, ? Yoğun rekabetten korunmak ve ? Küresel uçuş ağının bir parçası olmak amacıyla iş birliği yapmaktadır.


26. Soru

Terminal tasarımı yapılırken göz önünde bulundurulması gereken ana etkenler nelerdir?

Cevap

? Terminalin işlevi, ? Hava tarafı kapasitesi, ? Yer ulaşımı, ? Hizmet verilen uçak sayısı dikkat edilmesi geren ana etkenlerdir.


27. Soru

Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) hava yollarını sahiplik yapılarına göre üç alt başlıkta sınıflandırmıştır. Bu alt başlıklar nelerdir?

Cevap

Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonunun sınıflandırmasında hava yolları sahiplik yapılarına göre; Devlet sahipliğindeki hava yolları, özel hava yolları ve ortaklaşa kurulmuş hava yolları olarak sınıflandırılmaktadır.


28. Soru

Hisselerinin tamamı veya büyük çoğunluğu devletin elinde olan hava yolu işletmesi Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu’nun (ICAO) sahiplik yapılarına göre hava yolları sınıflandırmasında hangi kategorinin altındadır?

Cevap

Devlet sahipliğindeki hava yolları.


29. Soru

Uygulamada ve alan yazında düşük maliyetli taşıyıcılar için hangi isimler kullanılmaktadır?

Cevap

? Düşük maliyetli taşıyıcılar/hava yolları ? Bütçe hava yolları ? İkramsız taşıyıcılar


30. Soru

Havalimanları mülkiyet ve İşletme açısından kaç başlık altında incelenebilmektedir? Nelerdir?

Cevap

Havalimanları mülkiyet ve işletme açısından dört başlık altında incelenebilmektedir. Bunlar; ? Mülkiyet ve işletimi kamuda olan havalimanları ? Mülkiyeti kamuda işletmesi özel kuruluşlarda bulunan havalimanları ? Kamu ve özel teşebbüs ortaklığındaki havalimanları ? Özel mülkiyete sahip havalimanları


31. Soru

Charter hava yolları hangi ağ yapısını kullanırlar?

Cevap

Charter hava yolları iki nokta arasında doğrudan uçuş yaparlar. Doğrusal ağ yapısını kullanırlar.


32. Soru

Uçakla Ticari Hava Taşıma İşletmeciliği Operasyon Usul Ve Esasları Talimatı’na (SHTOPS) göre yer hizmetleri işletmesinin tanımı nedir?

Cevap

Uçakla Ticari Hava Taşıma İşletmeciliği Operasyon Usul Ve Esasları Talimatı’na (SHTOPS) göre yer hizmetleri işletmesi; Yolcuların veya kargonun alınması, yüklenmesi, boşaltılması, transfer edilmesi veya diğer işlemleri dâhil olmak üzere, işleticinin görevlerinin bazılarını veya tümünü işletici adına icra eden kuruluştur.


33. Soru

Ulaştırma Bakanlığının 2014 yılı sonu itibari ile yayınladığı verilere göre sivil hava trafiğine açık kaç adet havalimanı bulunmaktadır?

Cevap

Ulaştırma Bakanlığının 2014 yılı sonu verilerine göre sivil hava trafiğine açık havalimanı sayısı 53’tür.


34. Soru

Hava yolu taşımacılığının ekonomik ve sosyal faydaları nelerdir?

Cevap

Hava yolu taşımacılığının ekonomik ve sosyal faydalarını belirlemek amacıyla Hava Taşımacılığı Eylem Grubu (ATAG) tarafından bir çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaya göre Hava taşımacılığına ilişkin ekonomik ve sosyal faydalar şunlardır:

• Havacılık dünya çapında taşımacılık ağlarının hızlı bir şekilde gelişmesini sağlar. Bu da küresel ticaretin ve turizmin gelişmesine katkıda bulunur.
• Özellikle gelişmekte olan ülkelerin ekonomik büyümesinde hayati öneme sahiptir.
• Hava taşımacılığında yıllık 2,2 milyardan fazla yolcu taşınmaktadır.
• Hava taşımacılığı küresel ticareti kolaylaştırır ve ülkelerin uluslararası pazarlara ulaşmasını kolaylaştırarak küresel ticarete katılımını sağlar.
• Küresel ticaretteki taşınan malların % 35’i hava yolu ile taşınır.
• Hava taşımacılığı turizm için vazgeçilemez bir sektördür. Uluslararası turizmin %40’tan fazlası hava yolu taşımacılığı ile gerçekleştirilmektedir.
• Hava yolu taşımacılığı 32 milyon doğrudan ve dolaylı olarak istihdam sağlamaktadır. Sayılan ekonomik faydalarının yanında sosyal faydalar da şu şekilde sıralanabilir:
• Hava taşımacılığı sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunur.
• Hava taşımacılığı uzak mesafeleri kısaltarak dünyayı küresel bir merkeze çevirir.
• Hava taşımacılığı ağı acil ve insani yardım yüklerini dünyanın herhangi bir yerine sevkiyatını kolaylaştırır ve tıbbi malzeme ve organların hızlı teslimatını sağlar.
• Hava taşımacılığı insanların eğlence ve kültürel deneyimlerini artırarak yaşam kalitesi sağlar. Farklı destinasyonlarda tatil seçenekleri sunar.


35. Soru

Düşük maliyetli hava yolları maliyetlerini azaltmak amacıyla çeşitli yöntemleri uygularlar. Bunlardan beş tanesi nelerdir?

Cevap

Yüksek uçak kullanım oranı, aktarmasız direk uçuşlar, ikincil havaalanlarının kullanımı, aynı tip uçaklardan oluşan filo ve rezervasyon için yoğun olarak internetin kullanılmasıdır.


36. Soru

Hava limanlarının hava tarafını oluşturan ögeler nelerdir?

Cevap

? Havalimanlarının hava tarafı PAT sahası ve hava trafik kontrol kulesi ile operasyona yardımcı yer hizmetleri işletmeleri, ? İkram hizmetleri, ? İkram hizmetleri işletmeleri, ? Yakıt işletmeleri ve itfaiyeye ait servis araçları tarafından kullanılan servis yollarından oluşmaktadır.


37. Soru

Ulusal Havalimanı Sistemi Planı’nın (NASP) sınıflandırmasına göre havalimanları kaça ayrılır ve nelerdir?

Cevap

İkiye ayrılmaktadır; ? Genel Havacılık Havalimanları ? Ticari Hava Yollarına Hizmet Veren Havalimanları


38. Soru

Filo benzerliği, doğrudan uçuşların tercih edilmesi, günlük uçak kullanımından maksimum verim alınması ve tarifeli uçuşlardan daha düşük ücret alınması hava yolu iş modellerinden hangisinin kendine has özelliklerindendir?

Cevap

Düşük maliyetli taşıyıcılar.


39. Soru

Havalimanları kaç kısımdan oluşmaktadır ve nelerdir?

Cevap

Havalimanları hava tarafı ve kara tarafı olmak üzere 2 kısımdan oluşmaktadır.


40. Soru

Havalimanın hava tarafı hakkında kısaca bilgi veriniz?

Cevap

Havalimanlarında hava tarafı uçak manevra ve operasyonlarının gerçekleştiği kısımdır. Bu kısım PAT sahası ve hava trafik kontrol kulesi ile operasyona yardımcı yer hizmetleri işletmeleri, ikram hizmetleri işletmeleri, yakıt işletmeleri ve itfaiyeye ait servis araçları tarafından kullanılan servis yollarından oluşmaktadır.


41. Soru

Türkiye’de hangi yıldan sonra özel girişimciler tarafından yolcu taşınmaya başlamıştır?

Cevap

Türkiye’de 2003 yılından sonra özel girişimciler tarafından hava yolu sektöründe yolcu taşımacılığı başlamıştır.


42. Soru

Mülkiyet ve İşletimi Kamuda Olan Havalimanları kaç farklı şekilde olabilmektedir?

Cevap

İki farklı şekilde görülmektedir. Bunlar; ? Tüm havalimanlarının devletin tek bir kurumu tarafından işletilmesi, ? Devlet mülkiyetindeki havalimanlarının yerel yönetimlerce işletilmesidir.


43. Soru

Bölgesel hava yolu taşımacılığının gelişmesini sağlayan faktörler nelerdir?

Cevap

Hava yolu taşımacılığının alt sistemlerinden bir olan bölgesel hava yolu taşımacılığı hızla gelişmesinin başlıca nedenleri aşağıdaki gibi sıralanmıştır:
• Yolcu beklentilerinde meydana gelen değişiklikler,
• İnsanların gelirlerinin yükselmesi,
• Büyük hava yolu işletmelerinin desteklemesi,
• Bölgesel uçakların bazı hatlar için uygun ve ekonomik olması,
• Yeni hatların açılması,
• Büyük hava yolu işletmelerinin rekabet stratejileri geliştirmesi,
• Bölgesel uçakların kullanım kolaylıkları,
• Düşük havaalanı ücret tarifeleri,
• Yerel ve merkezi yönetimler tarafından desteklenmesi,
• Teknolojideki gelişmelerin bölgesel uçaklara uygulanması.


44. Soru

Uluslararası havalimanları yapı ve özellik bakımından sınıflandırılırken kullanılan kriterler nelerdir?

Cevap

? İniş kakış pistlerinin uzunluğu, ? Hava seyrüsefer yardımcı cihazları, ? İniş sistemleri (MSL), ? Güvenlik sistemleri, ? Uçak kapasiteleri


45. Soru

Havaalanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği’ne (SHY22) göre havaalanı yer hizmetleri türleri nelerdir?

Cevap

Havaalanı yer hizmetleri türleri; ? Temsil ? Yolcu Trafik ? Yük kontrolü ve Haberleşme ? Ramp: Ramp, kargo ve posta, uçak temizlik, birim yükleme gereçlerinin kontrolü ? Uçak Hat bakım: Uçak hat bakım, yakıt ve yağ ? Uçuş Operasyon ? Ulaşım ? İkram Servis ? Gözetim ve Yönetim ? Uçak Özel Güvenlik Hizmet ve Denetimi


46. Soru

A.B.D.’deki havalimanları Havalimanı ve Hava yolu Taşımacılığı Kalkındırma Kanunu’na (1982) göre sınıflandırılmaktadır. Bu sınıflar nelerdir?

Cevap

? Birincil Havalimanları ? Ticari Amaçlı Havalimanları ? Genel Havacılık Havalimanları ? İkincil Havalimanları


47. Soru

Ülkemizde havacılıkla ilgili bulunan düzenleyici denetleyici kuruluşlar hangileridir?

Cevap

Bu kurumlar, başta T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı olmak üzere, ülkemizde havacılığın ana otoritesi Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM), Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ), Demiryolları, Limanlar Ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü (DLH) ve yardımcı kuruluşlardır.


48. Soru

Uçak manevra ve operasyonlarının gerçekleştiği kısım havalimanlarının hangi kısmıdır?

Cevap

Hava tarafı.


49. Soru

2014 verilerine göre ülkemizde toplam kaç adet yer hizmeti kuruluşu mevcuttur?

Cevap

2014 yılı sonu itibariyle toplam 80 adet yer hizmeti kuruluşu mevcuttur.


50. Soru

TGS, HAVAŞ A.Ş. ve Çelebi Hava Servisi A.Ş. ülkemizde hangi tip yer hizmetleri ruhsatına sahip kuruluşlardandır?

Cevap

TGS, HAVAŞ A.Ş. ve Çelebi Hava Servisi A.Ş. ülkemizde A grubu yer hizmetleri ruhsatına sahip kuruluşlardandır.


51. Soru

Geleneksel Hava Yolları hakkında kısaca bilgi veriniz?

Cevap

Geleneksel hava yolu işletmeleri, hava yolu sektöründeki tüm yolcu pazar bölümlerine hizmet vermek amacıyla küresel dağıtım sistemlerini kullanarak, tek tip olmayan birbirinden farklı büyüklükteki uçaklarla, karmaşık ağ yapıları ve iş birliği yaptıkları hava yollarıyla faaliyetlerini gerçekleştirirler. Geleneksel hava yolu işletmelerinin yüksek maliyet yapıları vardır. Bununla birlikte sabit olan kapasitelerini sürekli değişen ve belirsiz olan talebe karşın gelir maksimizasyonu sağlamak için gelir yönetimi kullanırlar. Gelir yönetimi, hava yollarının kârlarını maksimize etmek amacıyla aynı koltukları farklı fiyatlara satmasıdır. Hava yolu işletmelerinin en önemli sorunlarından biri düşük doluluk oranlarıdır. Hava yolları düşük doluluk oranlarıyla baş edebilmek için gelir yönetimini kullanırlar.


52. Soru

Havayolu ulaştırma sektörü hakkında kısaca bilgi veriniz?

Cevap

Yolcu ve yük taşımaya yönelik birbiriyle bağlantılı faaliyetlerin ve kurumların oluşturduğu sistem olan hava yolu ulaştırma sektörü; hava yolu işletmeciliği, hava seyrüsefer ve hava trafik hizmetleri, yer ve ikram hizmetleri, eğitim, bakım ve diğer havacılık faaliyetleri ile bütün sistemin uluslararası kurallara göre koordinasyonu ve denetimi kapsamaktadır.


53. Soru

Kamu ve özel teşşebbüs ortaklığındaki havalimanları hakkında kısaca bilgi veriniz?

Cevap

Bu tip havalimanları kamu ve özel sektör yatırımı ile yapıldıktan sonra yine kamu ve özel teşebbüs ile birlikte işletilen havalimanlarıdır. Bu uygulamada havalimanının mülkiyet ve işletim hisseleri kamu ve özel kuruluş arasında paylaştırılmaktadır. Bu uygulamanın başka bir biçiminde de havalimanının terminal ya da başka bir bölümünün işletiminin tamamen bir hava yoluna ya da başka bir özel kuruluşa verilmesidir. Bu durum özellikle Amerika’da oldukça yaygın olan bir durumdur. Örnek verecek olursak, Amerika’da bulunan John F. Kennedy Havalimanındaki terminal 7’nin British Airways tarafından işletilmesi buna güzel bir örnek olacaktır.


54. Soru

ICAO'ya göre havayolu işletmeleri operasyonel açıdan kaç farklı şekilde sınıflandırılmaktadır?

Cevap

ICAO tarafından hava yolu işletmelerinin operasyonel tipine göre sınıflandırılması şu şekildedir:
• Tarifeli Hava Yolları: Temel amacı tarifeli (yayınlanan programa uygun olarak sefer düzenleyen) hava yoludur. Fakat bazen tarifesiz uçuşlar da düzenleyebilir.
• Tarifesiz Hava Yolları: Tarifeli hava yollarının aksine esasen tarifesiz seferler düzenleyen hava yolu işletmesidir.
• Charter Hava Yolları: Sadece charter uçuşlar düzenleyen tarifesiz hava yollarıdır.


55. Soru

Yer hizmet işletmeleri havaalanı yer hizmet türlerini uygularken uyduğu kural ve standartları hangi kurumlar ve yönetmelik belirler?

Cevap

? Havaalanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY22) ? IATA (Uluslararası Hava Taşıma Birliği) ? ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü)


56. Soru

ICAO'ya göre havayolu işletmeleri pazardaki veya ekonomideki önemine göre kaç farklı şekilde sınıflandırılır?

Cevap

• Niş Hava Yolları: Belirli hatlarda uzmanlaşan veya pazarın belli bir bölümünde uzmanlaşmış hava yollarıdır.
• Yeni Kurulmuş Hava Yolları: Hava yolu pazarında yeni kurulmuş olan hava yolu işletmeleridir.
• Yeni Giren Hava Yolları: Hâlihazırda hava yolu işletmelerinin hizmet verdiği pazara, yeni kurulmuş veya önceden var olan hava yolu işletmesinin girmesidir.


57. Soru

Havayolu taşımacılığının özellikleri?

Cevap

Hava yolu taşımacılığı birçok sektörün birlikte operasyonlarıyla gerçekleşerek, diğer sektörlerle sürekli etkileşim halindedir. Bu nedenle hava yolu taşımacılığı kendi operasyonlarıyla biten yani kendi başına bir son el konumunda değildir. Diğer bir değişle tatil, iş seyahati, hafta sonu gezileri gibi hizmetlerin bir parçasını oluşturmaktadır. Hava yolu taşımacılığı talebi birçok sektörün talebiyle ortaya çıkar. Hava yolu taşımacılığının kendine has diğer özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
• Hava yolu taşımacılığı; otel, seyahat acenteleri, araç kiralama, tur operatörleri ve diğer seyahat acenteleriyle dikey iş birlikleri gerektirir.
• Hava yolu taşımacılığı ürünü olan koltuk yolcu bakış açısına göre homojendir
• Hava yolu taşımacılığı bir hizmet süreci olduğundan aynı anda üretilir ve tüketilir.
• Daha sonra sunulmak üzere depolanamaz.
• Hizmetin sunumu tüketim anına kadar kesin değildir. Çünkü meteorolojik olay ve teknik şartlar nedeniyle gerçekleşmeyebilir.
• Hava yolu taşımacılığında hizmet genelde toplu olarak sunulur.
• Hava yolu taşımacılığı tüketim anında üretildiğinden dolayı önceden denenmesi imkansızdır. Ayrıca sunulan hizmetin kalitesi kişilerin beklentilerinden ve deneyimlerinden dolayı kişiden kişiye değişmektedir.


58. Soru

Düşük maliyetli havayolu iş modelini diğer hava yolu iş modellerinden ayıran kendine özgü özellikleri nelerdir?

Cevap

Düşük maliyetli taşıyıcıları diğer hava yolu iş modellerinden ayıran kendine has özellikleri vardır. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:
• Tarifeli uçuşlardan daha düşük ücret sunulması,
• Uçuş sırasında ikram verilmemesi veya verilecekse ücretli hizmet sunulması,
• İnternet üzerinden bilet satış hizmeti ve biletsiz check-in yapılması,
• Uçakların doluluk oranın yüksek olması,
• Günlük uçak kullanımından maksimum verim alınması,
• Genellikle kısa mesafeli uçuşlar düzenlenmesi,
• Doğrudan uçuşların tercih edilmesi,
• Filo benzerliği.


59. Soru

Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) havalimanlarını sınıflandırırken chicago sözleşmesini baz almıştır. Sınıflandırmada kullanılan referans kodunu oluşturan ögeler nelerdir?

Cevap

Her sınıfa bir rakam ve bir harf atanarak referans kodu hazırlanmaktadır.


60. Soru

ICAO’ya göre havayolu işletmeleri sahiplik durumlarına göre kaç farklı şekilde sınıflandırılmaktadır?

Cevap

Hava yolu işletmelerinin sahiplik durumlarına göre sınıflandırılması şu şekildedir;

• Devlet Sahipliğindeki Hava Yolları: Hisselerinin tamamı veya büyük çoğunluğu devletin elinde olan hava yolu işletmesidir.
• Özel Hava Yolları: Hisse senetlerinin tamamının veya büyük bir bölümünün özel sektörde olan hava yolu işletmesidir.
• Ortaklaşa Kurulmuş Hava Yolları: Aynı veya farklı ülkelerden iki veya daha fazla yatırımcının sahipliğindeki hava yolu işletmesidir.


61. Soru

Sivil havalimanlarının işletmeciliği Şubat 1956 tarihli ve 233 sayılı kanun hükmünde kararname ile hangi kamu iktisadi teşekkülü’ne verilmiştir?

Cevap

Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ)


62. Soru

Düzenleyici ve denetleyici kurumlar iki kategoriye ayrılmaktadır. Bu kategorilerden hangisi Uluslararası Hava Taşıma Birliği’ni (IATA) içermektedir?

Cevap

Uluslararası kurumlar.


63. Soru

Düzenleyici ve denetleyici kurumlar kaça ayrılmaktadır? Nelerdir?

Cevap

Düzenleyici ve denetleyici kurumlar ikiye ayrılmaktadır. Bunlar; ? Ulusal kurumlar ? Uluslararası kurumlar


64. Soru

ICAO’ya göre havayolu işletmeleri taşıdıkları trafik tipine göre kaç farklı şekilde sınıflandırılmaktadır?

Cevap

ICAO’ya göre bir başka sınıflandırma çeşidi ise hava yollarının taşıdıkları trafik tipine göre olan sınıflandırmadır. Bunlar:
• Yolcu Hava Yolları: Uçakla özellikle yolcu taşımacılığı yapan hava yolu işletmesidir. Aynı zamanda bazı uçaklar kargo taşımacılığı da yaparlar.
• Kargo Hava Yolları: Özellikle uçakla kargo ve posta taşımacılığı yapan işletmelerdir.


65. Soru

Dünya'da hava taşımacılığı ile ilgili düzenleyici ve denetleyici kuruluşlar hangileridir?

Cevap

Havacılığın sürdürülebilir bir şekilde kalkınmasını ve ilerlemesini sağlayacak uluslararası düzenlemeleri oluşturmak ve dünya havacılığına katkı sunmak amacı ile kurulmuş olan bu kurumların başlıcaları Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO), Uluslararası Hava Taşıma Birliği (IATA), Avrupa Sivil Havacılık Konferansı (ECAC), Avrupa Hava Trafik Kontrol Birliği (EUROCONTROL), Avrupa Havacılık Güvenliği Kurumu (EASA) ve Uluslararası Havalimanları Konseyi (ACI) dır.


66. Soru

ICAO'ya göre havayolu işletmeleri ulusal veya uluslararası pazardaki üstlendikleri role veya operasyonel büyüklüklerine göre kaç farklı şekilde sınıflandırılmaktadır? 

Cevap

ICAO hava yollarını ulusal veya uluslararası pazardaki üstlendikleri role veya operasyonel büyüklüklere göre dört alt başlıkta sınıflandırmıştır:
• Bölgesel Hava Yolları: Küçük yerleşim yerleriyle büyük merkezler arasında genellikle turboprop ve/veya küçük jet uçaklarla kısa mesafeli tarifeli yolcu ve yük taşımacılığı yapan hava yolu işletmeleridir.
• Besleyici Hava Yolları: Küçük ve bölgesel noktalardan toplanma merkezlerine bağlantı amacıyla kısa mesafeli uçuşlar düzenleyen işletmelerdir.
• Commuter Hava Yolları: Besleyici ve/veya bölgesel taşımacılık hizmeti sunan genellikle 30 koltuktan az yolcu kapasiteli uçaklarla hizmet veren işletmelerdir.
• Büyük Hava Yolları: Operasyon ve/veya ağ yapısı geniş olan hava yollarıdır.


67. Soru

Düşük maliyetli havayolu işletmeleri hakkında kısaca bilgi veriniz?

Cevap

Düşük maliyetli hava yolu işletmeleri maliyetlerini azaltmak amacıyla geleneksel hava yollarının benimsemiş olduğu bazı hizmetlerden vazgeçerek daha ucuz fiyatla hizmet sunabilen hava yolu işletmesidir. Düşük maliyetli hava yolları maliyetlerinde tasarruf sağlamak için çeşitli yollara başvurur. Bunlardan bazıları; yüksek uçak kullanım oranı, aktarmasız direkt uçuşlar, ikincil havaalanlarının kullanımı, aynı tip uçaklardan oluşan filo ve rezervasyon için yoğun olarak İnternetin kullanılmasıdır.

Düşük maliyetli taşıyıcılar, kaynakların verimli kullanılması ve maliyetleri en aza indirerek, fiyata duyarlı yolcuların kazanılmasını hedefler. Maliyetlerini en aza indirmek amacıyla yüksek servis giderlerinden kısıtlamalar gerçekleştirmektedir. Düşük maliyetli taşıyıcılar düşük ücret ve uçuş sıklığıyla kâra geçmek için pazarda mücadele etmektedir. Düşük maliyet hedefi, hava yolları için çok önemli bir rekabet avantajı sağlamaktadır.


68. Soru

Havalimanın kara tarafı hakkında kısaca bilgi veriniz?

Cevap

Kara tarafında, terminal alanı, otoparklar, havaalanı ulaşım yolları ve terminal önü yolcu ve bagaj indirme/bindirme alanları yer almaktadır. Terminal binası, kargo binası, kapılar, otomobil park alanları, havalimanı otelleri, restoranlar, garajlar ve araç hizmetlerinin sağlandığı havalimanının kara tarafında konumlanan alandır. Ayrıca hava tarafından kara tarafına geçiş noktasıdır. Bu iki alan arasındaki sınır, terminal binasının apron tarafındaki kapısında başlamaktadır. Terminal tasarımı yapılırken, terminalin işlevi, hava tarafı kapasitesi, yer ulaşımı ve hizmet verilen uçak sayısı göz önünde bulundurulması gereken ana etkenlerdir.


69. Soru

Havaalanı yer hizmetleri türleri nelerdir?

Cevap

Havaalanı yer hizmetleri türleri, ilgili yönetmeliğin (SHY22) ikinci bölümü 5. maddesinde belirtildiği üzere şu şekildedir:
• Temsil,
• Yolcu Trafik,
• Yük Kontrolü ve Haberleşme,
• Ramp: Ramp, kargo ve posta, uçak temizlik, birim yükleme gereçlerinin kontrolü,
• Uçak Hat Bakım: Uçak hat bakım, yakıt ve yağ,
• Uçuş Operasyon,
• Ulaşım,
• İkram Servis,
• Gözetim ve Yönetim,
• Uçak özel Güvenlik Hizmet ve Denetimi.


70. Soru

Gelir yönetimi nedir?

Cevap

Gelir yönetimi, hava yollarının karlarını maksimize etmek amacıyla aynı koltukları farklı fiyatlara satmasıdır.


71. Soru

Büyük çoğunluğunun uçak kiralama yoluyla gerçekleşen tarifesiz hava yolu işletmesi hangi hava yolu iş modelini oluşturur?

Cevap

Charter hava yolları


72. Soru

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü 2014 verilerine göre Türkiye hava yolu şirketlerine ait toplam koltuk ve yük kapasitesi nedir?

Cevap

Toplam koltuk kapasitesi 76.297 ve 1.349.875 kg. toplam yük kapasitesi mevcuttur.


73. Soru

Hava ve yer ulaşımı arasındaki değişimi sağlamak için farklı unsuların ve çok çeşitli faaliyetlerin bir araya getirildiği yerin adı nedir?

Cevap

Havalimanı.


74. Soru

Ulusal Havalimanı Sistemi Planı’nın (NASP) sınıflandırmasına göre A Sınıfı Genel Havacılık Havalimanları hangi tip uçaklara hizmet vermektedir?

Cevap

5700 kg’ın altındaki tek motorlu uçaklara hizmet vermektedir.


75. Soru

Ülkemizdeki havalimanları işletim açısından kaç sınıfta ele alınmaktadır?

Cevap

? Devlet Hava Meydanları İşletmesi tarafından işletilen havalimanları ? Silahlı Kuvvetlerce işletilen havalimanları ? Özel statüdeki havalimanları ? THK tarafından işletilen havalimanları


76. Soru

İskenderun/M. Kemal Üniversitesi havalimanı işletim açısından hangi sınıf havalimanıdır?

Cevap

Özel statüdeki havalimanıdır.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v