Basın Fotoğrafçılığı Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Bir haberin değerini belirleyen ölçütler nelerdir?

Daima okuyucunun ilgisini temel alaran, bir haberin değerini belirleyen ölçütlerdir. Bunlar; 
-Etki
-Yakınlık
-Zamanındalık
-Şöhret
-Sıradışılık
-Çatışma

‘Bir köpek insanı ısırırsa haber olmaz, çünkü çok sık olur. Ancak, bir insan köpeği ısırırsa, bu haberdir.' örneği haberin değerini belirleyen ölçütlerden hangisini açıklamaktadır?

Haberin değerini belirleyen 'Sıra dışılık' ölçütünü açıklamaktadır.
Sıra dışılık: Sıra dışı olaylar haber yaratır. Okuyucu her gün yaşamında karşılaştığı olayları gazetede okumak istemez. Ancak sıra dışı bir olay okuyucunun ilgisini çekebilir. Gazetecilikte her zaman verilen örnek; ‘Bir köpek insanı ısırırsa haber olmaz, çünkü çok sık olur. Ancak, bir insan köpeği ısırırsa, bu haberdir.

Gazete tasarımının işlevleri nelerdir?

Gazete tasarımının işlevlerini şöyle sıralamak olanaklıdır:
• Gazeteyi çekici ve ilginç kılmak
• Gazeteyi mümkün olduğunca kolay okunur ve anlaşılır kılmak
• Okur için haberleri sıralandırmak
• Gazetede bir tarz (kimlik) oluşturmak ve bunu gazetenin bütününde sürdürebilmek
Bunlara, Bronson’un sıraladığı gazete tasarımının bu işlevlerine çağın tasarım anlayışını temsil etmek gibi bir ögeyi daha eklemek mümkündür.

Haberin içindeki en önemli öge ya da ögeleri ortaya çıkaran, okuyucunun ilgisini habere çekmek üzere birkaç kelimede haberi özetleyen haber sunum ögesi nedir?

Haberin içindeki en önemli öge ya da ögeleri ortaya çıkaran, okuyucunun ilgisini habere çekmek üzere birkaç kelimede haberi özetleyen haber sunum ögesi başlıktır.

Basında, sayfa tasarımında kullanılan ham maddeler nelerdir?

Sayfa tasarımını yapan kişilerin, bu işlevleri yerine getirebilmek için kullandıkları tasarımın ham maddeleri;
• Reklamlar
• Metin
• Başlıklar
• Fotoğraflardır.

Bazı durumlarda ana başlıkta, haberle ilgili yeterince bilgi verilemeyince, başlığın alt satırına, üst satırına ya da her ikisine de eklenen başlık bilgilerine ne ad verilmektedir?

Alt başlık ve üst başlık diye adlandırılmaktadır.

Aktarıcı başlık nedir?

Bir sayfada başlayan ancak başka bir sayfada devam eden haberler için, devam ettiği sayfada aynı haberi okuma izlenimini yaratan ancak ana başlıktan farklı özellikler taşıyan başlık türüne de aktarıcı başlık denir.

Fotoğrafın basında kullanımının temel nedeni nedir?

Fotoğrafın basında kullanımının temel nedeni gerçeklikle olan benzerliği ve ilişkilendirmedir.

Haberi metni kendi içinde kaça ayrılır?

Metin, haberi aktarmak amacıyla kullanılan yazılı anlatım biçimidir. Kendi içinde; haber metni, spot ve fotoğraf altı olmak üzere üçe ayrılır.

'Aynı önemdeki bir olay, gazetenin yayımlandığı bölgede olmuşsa manşetten verilebilir, dünyanın farklı bir bölgesinde olmuşsa daha küçük verilir ya da
gazetede yer almayabilir. Okuyucunun ilgisini öncelikle yaşadığı bölgede olan olaylar çeker.'
Bu durum haberin değerini belirleyen ölçütlerden hangisi ile bağdaşmaktadır?

Haberin değerini belirleyen ölçütlerden yakınlık ile ilgilidir.
Yakınlık: Genellikle, aynı olayın dünyanın diğer ucunda olmasındansa bulunduğunuz bölgede gerçekleşmesi daha büyük bir haber değeri oluşturur. Okuyucunun ilgisini öncelikle yaşadığı bölgede olan olaylar çeker.

Basında 'ara başlık' nedir? 

Çok uzun haber metinlerinde okuyucunun dağılan ilgisini yeniden habere toplamak için kullanılan başlık türüne ara başlık denir.

Gazete haberlerinin sunum yöntemine ne ad verilir?

Gazete haberlerinin sunum yöntemine sayfa tasarımı adı verilir.

Basında, haber metni nedir?

Haber metni: Haberi aktarırken, okuyucuyu bilgilendirmek amacıyla 5N+1K sorularına cevap verilmelidir. Bunlar ne, nerede, ne zaman, nasıl, neden ve kim sorularıdır. Bu sorulara doğru cevaplar sunan haber metinleri okuyucusunu tatmin edebilir. Her metin yazımında olduğu gibi haberde de giriş bölümü büyük önem taşır. Giriş paragrafında okuyucunun ilgisini, haberin tamamını okutmak üzere yakalamak gerekir. Haberdeki ögelerin okuyucuya yazılı olarak başarılı bir şekilde iletilmesi yolunda gazeteciler ters piramit, düz piramit ve dörtgen kuralı olarak adlandırılan haber yazım yöntemlerinden yararlanır.

Haberde metninde ki ögelerin okuyucuya yazılı olarak başarılı bir şekilde iletilmesi yolunda gazeteciler hangi haber yazım yöntemlerinden yararlanır?

Haberdeki ögelerin okuyucuya yazılı olarak başarılı bir şekilde iletilmesi yolunda gazeteciler;
•ters piramit kuralı
•düz piramit kuralı
•dörtgen kuralı
olarak adlandırılan haber yazım yöntemlerinden yararlanır.

Basında, fotoğraf altı ne demektir?

Gazetelerde fotoğraflara eşlik eden ve fotoğrafla ait olduğu haber arasında bir bağ oluşturan yazılara fotoğraf altı denir. “Haberde olduğu gibi fotoğraf altında da 5N + 1K kuralına uymak gerekir”. Fotoğraf altı bağlamsal açıdan, fotoğrafın iletisini açıklayan, iletiyi pekiştiren yazılardır. Bir başka deyişle, fotoğrafın, okuyucu tarafından hangi bağlama oturtulacağına yol gösterir.

Basında 'Spot' nedir?

Spot: Genellikle başlığın altına yerleştirilmiş, asıl metinden ayrılmış bir ya da iki cümleden oluşan, haberin çarpıcı yönlerini oluşturan haber özetleridir. Spotlar özellikle Türkiye’de sıklıkla kullanılan haber sunum ögeleridir. Bunda haber metninin tamamını okumaya zamanı ya da isteği olmayan okuyucuların, haberlerden özet bir şekilde bilgilenmeleri amaçlanır.

Dijital teknolojide, fotoğrafik üretim aşamasında insan müdahalesinin sınırları nelerdir?

Görüntünün ortaya çıkmasını sağlayan işlem, fotoğraf makinesinin içinde gerçekleşen fiziksel süreç ve sonrasında gerçekleştirilen kimyasal süreçten oluşur. Dijital teknolojide de benzer bir şekilde, mercekten geçen görüntü, makinenin içinde elektronik algılayıcıda oluşturularak hafıza kartına saklanır. Dolayısıyla fotoğrafik üretim aşamasında insan müdahalesi sadece neyin fotoğrafının, nasıl çekileceğinin belirlenmesiyle sınırlıdır.

Fotoğrafın yaygın olarak kullanılması hangi yıllarda başlamıştır?

Fotoğrafın yaygın olarak kullanılması 1920’lerin sonunda başlamıştır.

Yaşadığı 1876-1964 yıllarında dönemin ve ülkenin insanlarının fotoğrafik bir demografisini çıkartmayı amaçlayan fotoğraf sanatçısı kimdir?

Sander özellikle insan portreleri gibi bir konuda, Sander’in de belirttiği gibi, fotoğraf makinesinin aldatmacasız kullanımı sayesinde, fotoğrafı çekilen kişinin her türlü görsel özelliklerine ve gözlerine ulaşılabilecek, gözleri yoluyla da kişinin derinliklerine inilebilecektir. Gerçek yaşamda olduğu gibi fotoğraflarda da, gözler insanın kişiliğine ayna tutacaktır.

John Szarkowski fotoğrafın yorumlanması konusundaki düşüncesi nedir?

Ünlü fotoğraf eleştirmeni John Szarkowski fotoğrafın yorumlanması konusundaki düşüncesini şöyle belirtir: “Fotoğrafın basitliği, bir fotoğraf çekmenin çok kolay olmasında yatar. Aynı zamanda şaşırtıcı karmaşıklığı ise, aynı konunun binlerce farklı fotoğrafının çekilmesinin eşit derecede kolay olmasında gizlidir.” Yaşadığı dönemin ve ülkenin insanlarının fotoğrafik bir demografisini çıkartmayı amaçlamıştır.

Susan Sontag, fotoğrafın işlevi konusunda nasıl bir görüş sergilemiştir?

Susan Sontag da, fotoğrafın işlevi konusunda bağlamsalcı estetik düşünürleriyle paralel bir görüş sergileyerek, “Fotoğraflar, gerçekten de yakalanan deneyim, fotoğraf makinesiyse açgözlü hâlindeki bilincin en güçlü koludur” (Sontag, 1993, s.18) diyerek, fotoğrafın işlevinin yaşamdaki deneyimleri yakalamak ve kaydetmek olduğunu belirtmekte ve fotoğraf makinesini ise bu deneyimleri yakalamaya aç, doymak bilmeyen insan bilincinin en büyük yardımcısı olarak nitelemektedir.

Fotoğrafçılık alanında son yıllarda gerçekleşen teknolojik yeniliklerin bu alanda ne gibi etkileri olmuştur?

Özellikle fotoğrafçılık alanında son yıllarda gerçekleşen teknolojik yeniliklerle, fotoğrafa dijital olarak her türlü müdahalenin yapılabilmesi kolaylaştırılmış, bunun sonucunda da fotoğrafın inanılırlığı ve güvenilirliği zedelenmiştir. Artık fotoğraflarda neyin gerçek, neyin dijital müdahaleyle değiştirildiğinin farkına varılamaz olmuştur. Böyle bir konumda, izleyenin olay yerindeki gözleri olan fotoğrafçıların iyi niyeti, her zaman olduğundan daha da önem kazanmıştır.