Fotoğrafın Kullanım Alanları Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Hava Fotoğrafçılığı

1. Soru

Hava-yer çekimleri sportif alanlarda ve tanıtım-reklam alanlarında neden önem arz etmektedir?

Cevap

Hava sporlarının diğer insanlara aktarılmasında havadan-havaya yapılan hava fotoğrafçılığı büyük yer tutar. Doğal güzellik ve tesislerin de reklam ve tanıtımını yapmak için hava fotoğrafçılığı önemli bir araçtır.


2. Soru

Çevre dengesinin bozulmasına neden olan etmenleri başlıklar halinde yazarak, hava-yer fotoğrafçılığının bunlara engel olacak tedbirlerin alınması için nasıl kullanıldığını açıklayınız.

Cevap

Çevre dengesinin bozulmasına neden olan etmenler: • Bitki örtüsünün azalması • Deniz kirliliği • Su ve nehir yataklarının şekil ve yön değiştirmesi • Erozyonlar • Kuş ve hayvan sürülerinin davranışlarının değişimi Bu gibi durumlar çevre dengesinin bozulması olarak adlandırılabilir, belirli aralıklarla çekilecek fotoğrafların karşılaştırılması sayesinde meydana gelen değişimlere tedbirler alınabilir ve hayvan sürülerinin davranışları incelenebilir.


3. Soru

Hava-yer çekimlerinde yapılacak çekimin yüksekliği nelere bağlıdır?

Cevap

Hava-yer çekimlerinde yapılacak çekimin yüksekliği, çekimi yapılacak nesnenin; • büyüklüğüne • genişliğine • makine objektifine bağlıdır.


4. Soru

Hava-Yer fotoğrafçılığı hangi alanlarda kullanılmaktadır?

Cevap

• Askeri Keşif • Meteoroloji • Şehir Planlama • Doğal Afetler • Endüstri • Çevre Dengesi • Sportif Alanlar • Tanıtım-Reklam


5. Soru

Hava-yer çekimlerinde en sağlıklı hangi koşulda gerçekleştirilir?

Cevap

Hava fotoğrafçılığında sisten ve diğer etmenlerden uzak en sağlıklı çekim güneşin dik olduğu saatlerde elde edilir, bu gölgelerin daha kısa olmasını sağlayacaktır. Çekimler genellikle gündüz yapılsa da askeri nedenlerle yapılan çekimler özel ekipmanlarla gece de gerçekleştirilir.


6. Soru

Bu tür çekimlerde kolaylık sağlaması açısından hangi tür makineler tercih edilmektedir?

Cevap

Bu tür çekimlerde kolaylık sağlaması açısından sabit odaklı objektiflerin kullanılması yakınlaşma ve uzaklaşmayı gerektireceğinden zoom yapabilen makinelerin tercih edilmesi kolaylık sağlayacaktır. Ayrıca olabilecek sarsıntıları en aza indirecek şekilde makinenin ayarlanması gerekmektedir.


7. Soru

Askeri amaçlı çekimler için nasıl fotoğraf makineleri kullanılmaktadır?

Cevap

Askeri amaçlı çekimler için geniş ebatlı, metrelik filmlerle yüksek kaliteli seri çekim yapabilen ve çeşitli yönleri çekebilen fotoğraf makineleri uçakların gövdelerinin içine yerleştirilerek kullanılır.


8. Soru

Hava fotoğrafçılığı nedir? Kaça ayrılır maddeler halinde yazınız.

Cevap

Hava fotoğrafçılığı denildiğinde, akla ilk gelen havadan yere doğru yapılan çekimlerdir. Ancak günümüzde havadan havaya ve yerden havaya doğru yapılan çekimler de oldukça sık kullanılır. Hava fotoğrafçılığı çekimleri üçe ayrılır; • Hava-Yer • Hava-Hava • Yer-Hava


9. Soru

Harita-Kadastroda hava fotoğrafçılığı nasıl kullanılmaktadır, kısaca açıklayınız.

Cevap

Hava fotoğrafçılığı geliştirilen sistemlerle daha sağlıklı haritalar ve de hassas ölçekli haritaların çizilmesine olanak sağlamaktadır. Geliştirilen çekim sistemleriyle görüntülere bölge koordinatları, çekim ölçeği, coğrafi kuzey yönü bilgileri eklenir. Haritacılıkta kullanılan Mozaik Çekim tekniği uçak sabit hız, yükseklik ve yönde iken altındaki alanı dik açı ile fotoğraflarken çektiği kareyi son kenarından yüzde 20-30’luk bölümünü de içine alacak ikinci kareyi çekmektir. Bindirme tekniği ile birleştirilen foto-haritalar üzerinde gerekli işlemler yapılarak kadastro işlerinde kullanır.


10. Soru

Eğik çekim nedir?

Cevap

Nesnenin yan yüzeyindeki çekimlerinde yapılan açılı çekimlere Eğik Çekim denir.


11. Soru

Askeri amaçlı fotoğraf çekimlerinde nasıl tür sistemler kullanılmaktadır?

Cevap

Her uçağa-keşif görevi yapma potansiyeli kazandırmak ve gövde içerisine yerleştirilmiş sistemlerin dezavantajlarından korunmak için her uçağa uyumlu yakıt tankı görünümünde bir veya birden fazla fotoğraf makinesi bulunduran çekim aparatı adı verilen sistemler kullanılmaktadır.


12. Soru

Dikey çekim nedir?

Cevap

Nesnenin tam üstünden yapılan dik çekimlere Dikey Çekim denir.


13. Soru

Meteorolojide fotoğrafçılık nasıl kullanılmaktadır?

Cevap

Dünya yörüngesindeki meteoroloji uyduları farklı ışık dalga boylarına duyarlı kaydedicileri sayesinde bulutların konum ve hareketlerini izleyerek olabilecek kasırga, fırtına ve yağışların tahmin edilmesini sağlayacak yüksek kalitede görüntü alabilmektedirler. Uyduların kaydettiği bu görüntüler eş zamanlı olarak yer yüzüne iletilir ve çekilen fotoğraflar gelişmiş uzay uydu teknolojisine sahip ülkelerce tüm diğer ülkelere iletilir.


14. Soru

Hava fotoğrafçılığı nedir, kısaca açıklayınız

Cevap

İnsanlı ve insansız hava taşıtlarından, havadan yere, havadan havaya ve yerden havaya doğru yapılan fotoğraf çekimlerine Hava fotoğrafçılığı denir.


15. Soru

Birinci dünya savaşı sırasında yapılan hava çekimleri birliklere nasıl ulaştırılırdı?

Cevap

Birinci dünya savaşı yıllarında da sıkça cephe gerisini fotoğraflayan keşif uçakları çektikleri fotoğrafları bastıktan sonra özel torbalarla kendi birlikleri üzerine yakın mesafeden bırakırlardı.


16. Soru

Fotoğraf ilk ne zaman bulunmuştur ve sonrasında ilk gelişmeler neler olmuştur?

Cevap

Fotoğrafın 1826 yılında bulunmasıyla birlikte ışığa duyarlı yüzeyler üzerine resmetme başlamıştır. Yine bu yüzyılın sonlarına doğru gelişen teknoloji sayesinde cam filmler daha hafif ve kullanışlı olan asetat zeminler üzerine çekilmiştir. Bunun sonucunda fotoğraf makineleri daha küçük bir yapıya kavuşarak daha kullanışlı hale gelmiştir.


17. Soru

Şehir planlamadaki fotoğraf kullanımını anlatınız

Cevap

Şehir planlayıcılar ellerindeki tam ölçekli planların fotoğraflar gibi her nesneyi kapsayamamasından dolayı, özellikle de büyük şehirlerdeki sağlıksız ve kaçak yapılaşmanın takibi ve sağlıklı şehir planlaması yapabilmek için sık sık hava fotoğraflarına başvururlar.


18. Soru

Doğal afet sırasında hava fotoğrafçılığının önemini kısaca anlatınız.

Cevap

Depremler, su baskınları, orman yangınları, toprak kaymaları ve kasırgalar gibi doğal afetler yaşandığında afet bölgesine can ve mal kaybının minimum olması için ivedilikle ve direkt yardım malzemesi ulaştırılmalıdır bu da zaman kaybetmeden yapılan fotoğraf çekimlerinin incelenmesi ve doğru yere zamanında yardım iletilmesi ile sağlanır. Su baskınlarında suyun akış yönünü saptamak ve önlem ve tahliyeleri gerçekleştirmek için de kullanılır. Yangınlarda ise yangının yayılma yönü saptanarak kurtarma yolları açılarak bölgenin boşaltılması sağlanır.


19. Soru

İlk profesyonel hava çekimleri nasıl ve ne zaman gerçekleştirilmiştir?

Cevap

Uçağın icadı sonrası uçaklardan fotoğraf çekimleri başlamış, profesyonelleşen ilk çekimler ise Birinci Dünya Savaşı sırasında askeri uçaklardan, düşmanın cephe gerisindeki durum ve davranışlarının tespiti için kullanılmış ve başarılı sonuçlar elde edildikten sonra gelişmesine önem verilerek uçak penceresinden çekilen fotoğraflar yerine uçağın belirli bölgelerine monte edilen bir veya birden fazla fotoğraf makinesi ile geliştirilmiş mekanik sistemlerin de katkısı ile seri olarak uzun film şeritlerine çekilmiştir.


20. Soru

Hava fotoğrafçılığı nasıl önem kazanmıştır? Gelişimini kısaca anlatınız.

Cevap

Savaş sonrasında hava fotoğrafçılığı önem kazanarak her alanda kullanılmaya başlanmıştır, daha sonrasında uzay çağının da başlaması ile insansız uzay araçlarına yerleştirilen sistemler sayesinde yeryüzü detaylı şekilde fotoğraflanmaya başlamıştır, bunların yanı sıra insansız hava araçları (balon, uçak, helikopter) ile hava yer fotoğrafçılığı klasik ve sayısal bilgi edinilebilen filmler ile yapılmaktadır, elde edilen sayısal görüntüler simultane olarak yere iletilerek düzenleme ve değerlendirme yapılmasını sağlamıştır.


21. Soru

Dünya yörüngesindeki binlerce kilometre yükseklikteki özel gözetleme uydularının görev, ve özelliklerini yazınız

Cevap

Dünya yörüngesine binlerce kilometre yükseklikteki özel gözetleme uyduları ise yeryüzü fotoğraflarını çeker. Bu uydular değişik filtre ve elektronik alıcılar vasıtası ile her koşulda fotoğraf çekebilmektedir ayrıca farklı dalga uzunluğundaki renklere hassas bu makinelerle gece ve kapalı hava yeryüzündeki meteorolojik olaylar net şekilde görüntülenebilmektedir. Görüntüleri sayısal ortamda alan bu araçlar sinyalleri yeryüzündeki istasyonlara yollarlar.


22. Soru

Endüstride hava-yer fotoğrafçılığı nasıl kullanılmaktadır?

Cevap

Endüstrinin gelişmesi ile üretim mal ve hizmetlerinin taşınması için binlerce kilometrelik kara ve demir yolları, toprak altı ve üstü petrol ve doğal gaz hatları, yüksek gerilim hatları, sulama kanalları gibi iletim hatları tasarlanmıştır ve bu yapılarda meydana gelecek hasar ve arızaların tespit ve müdahalesini hızlandırmak ve zararları minimuma indirmek için hava fotoğrafçılığından yararlanılarak doğru ekip ve malzemenin ortama ulaştırılması sağlanmaktadır.


23. Soru

Hava-hava çekimleri nasıl yapılır? Kısaca açıklayınız

Cevap

Çekim öncesinde ayrıntılarına karar verilir ve kompozisyonun belirlendiği şekilde olması için telsiz teması ile haberleşilerek iki hava aracı ile yapılır.


24. Soru

Uzaydan yapılan çekimler hakkında kısaca bilgi veriniz.

Cevap

Gelişen teknoloji öncelerde uzaya çıkan astronotlar tarafından çekilebilen yeryüzü, gezegen ve yıldız fotoğrafları şimdilerde uzayda belli yörüngede hareket eden modern fotoğraf makineleri taşıyan uydularla yapılmaktadır.


25. Soru

Hava-hava çekimleri nerede kullanılmaktadır?

Cevap

Genel olarak • bir hava taşıtını veya havacılık olayını görüntülemek, • askeri ve ticari hava taşıtlarının özelliklerini göstermek, amacıyla kullanılır.


26. Soru

Yer-hava çekimleri nerede gerçekleştirilir?

Cevap

Kolaylıkla yapılabilecek bir hava fotoğrafçılığıdır. Yer-hava çekimleri gökyüzünün geniş bir bölümünde yapılmaktadır.


27. Soru

Yer-hava çekimlerinde ne tür objektifler kullanılır?

Cevap

Yer-hava çekimlerinin gökyüzünün geniş bir bölümünde yapılmasından ve bu gibi çekimlerde hava araçları sürekli mesafe değiştirdiklerinden dolayı bu tür çekimlerde yüksek yaklaştırma (zoom) özelliğine sahip objektiflerin kullanılması gerektirmektedir. Ayrıca nesne hızlarının da yüksek olması dolayısı ile makinenin örtücü hızı ayarlarının yüksek (kısa süreli) olması daha doğrudur.


28. Soru

Uzaydan yapılan çekimlerde kullanılan teleskoplardan en önemlisi hangisidir? Bu teleskobun ayırt edici özelliklerini yazınız

Cevap

Uzaydan yapılan çekimlerde kullanılan teleskoplardan en önemlisi Hubble Uzay Teleskobu’dur (HUT). Bu teleskop yaklaştırma özelliği çok yüksek olan bir fotoğraf makinesidir ve uzayın derinliklerindeki oluşumları fotoğraflar.


29. Soru

Hava fotoğrafçılığı nedir?

Cevap

İnsanlı  ve insansız hava taşıtlarından, havadan yere, havadan havaya ve yerden havaya doğru yapılan fotoğraf çekimlerine hava fotoğrafçılığı denir


30. Soru

Hava fotoğrafçılığı çekimleri kısaca, nasıl yapılmaktır? 

Cevap

Hava fotoğrafçılığı çekimleri kısaca, hava-yer, hava-hava ve yer-hava şeklinde adlandırılır. 


31. Soru

İlk profesyonel hava fotoğrafçılığı çekimleri ne zaman ve nasıl yapılmıştır?

Cevap

İlk profesyonel çekimler Birinci Dünya Savaşı sırasında askerî uçaklardan yapılmıştır. O yıllarda uçakların pencerelerinden fotoğrafçılar tarafından kullanılan fotoğraf makineleri ile çekim yapılmıştır. 


32. Soru

Hava fotoğrafçılığının Birinci Dünya Savaşına katkısı nasıl olmuştur?

Cevap

Hava-yer çekimlerinde, düşmanın cephe gerisindeki güç durumu ve davranışları
sağlıklı bir şekilde tespit edilerek değerlendirilmiştir.


33. Soru

Hava-yer fotoğrafçılığının çekimlerinin kullanım alanları nelerdir?

Cevap

Hava-yer fotoğrafçılığı; askerî keşif, meteoroloji, şehir planlama, harita-kadastro, doğal afetler, endüstri, çevre dengesi, sportif ve tanıtım-reklam dallarında kullanılır.


34. Soru

Birinci Dünya Savaşı yıllarında keşif uçaklarının katkılarını anlatınız?

Cevap

Birinci Dünya Savaşı yıllarında cephe gerisindeki üslerinden havalanan keşif uçakları çektikleri fotoğrafları bastıktan sonra değerlendirilmeleri için özel torbalara koyarlar ve kendi birlikleri üzerine gelince atarlardı. Atılan torbaların düşman güçlerinin eline geçmemesi için uçaklar olabildi¤ince alçak irtifadan uçarlardı. Böylece birlikler kendileri için çok değerli bilgilere ulaşırken, uçaklar da yeni keşiflere çıkmadan önce zaman kazanırdı.


35. Soru

Her uçağa foto-keşif görevi yapma kabiliyeti kazandıran sistem nedir, açıklayınız?

Cevap

Makine sistemleri uçağa dışarıdan takılabilen bağımsız, taşınabilir ve her uçağa uyumlu çekim aparatı adı verilen, yakıt tankı görünümündeki içinde bir veya birden fazla fotoğraf makinesinin olduğu sistemlerle yapılır. Bu özellik sayesinde her uçağa foto-keşif görevi yapma kabiliyeti kazandırılır.


36. Soru

Hava-yer fotoğrafçılığının bir dalı olan endüstri fotoğrafının konuları nelerdir?

Cevap

Kara ve demir yolları, toprak üstü ve altı petrol ve doğal gaz hatları, yüksek gerilim hatları, sulama kanalları gibi yapılardır.


37. Soru

Doğal afetlerde hava-yer fotoğrafçılığından nasıl bir katkı sağlanır?

Cevap

Bu afetlerde önemli olan, afet bölgesine en hızlı şekilde ve doğrudan yardım malzemesi ile ulaşılmasıdır. Bu durumlarda zaman kaybetmeden yapılacak fotoğraf çekimlerinin değerlendirilmesi sonunda doğru yere, doğru yardımın ve ekibin ulaştırılması ile can ve mal kayıplarının en alt seviyede kalması sağlanır.


38. Soru

Mozaik Çekim tekniği nedir, ne için kullanılır?

Cevap

Haritacılıkta Mozaik Çekim tekniği kullanılır. Bu teknikte, uçak sabit yükseklikte, yönde ve hızda uçarken, altındaki alanını dik açıdan çeker. Çektiği bu karenin son kenarından yüzde 20-30’ luk bölümünü de içine alacak ikinci kareyi çeker. Buna bindirme denir, bu birbiri üzerine binen fotoğraflardaki görünen ortak noktalar üst üste getirildiğinde tam bir birleştirme sağlanmış olur. Elde edilen bu foto-haritalar üzerinde gereken işaretlemeler ve
çizimler yapılarak kadastro işlerine uygun hâle getirilir.


39. Soru

Hava-yer fotoğrafçılığının şehir planlamasındaki önemi nedir?

Cevap

Büyük şehirlerdeki sağlıksız ve kaçak yapılaşmanın takibi için havadan çekilen bu fotoğraflar çok önemlidir. Daha önce çekilen fotoğrafların birbirleri ile karşılaştırılması sonunda aradaki fark net bir şekilde görülür. Şehir planlamacıları, sağlıklı şehir planlaması için sıkça hava fotoğraflarından faydalanırlar.


40. Soru

Dikey Çekim tekniği nedir?

Cevap

Eğer bir karelik fotoğrafın çekilmesi istenirse, isteğe göre, nesnenin tam üstünden fotoğrafı çekilir ve bu tarz çekime Dikey Çekim denir.


41. Soru

Eğik Çekim tekniği nedir?

Cevap

Eğer nesnenin yan yüzeyinin görüntülenmesi gerekirse çekim açısı isteğe göre ayarlanır. Bu tarz çekime ise Eğik Çekim denir.


42. Soru

Hava-hava çekimleri ne için kullanılır?

Cevap

Genelde bu tarz çekimler herhangi bir hava taşıtını veya havacılık olayını görüntülemek için kullanılır. Özellikle ticari ve askerî hava taşıtlarının uçuş özelliklerini gösterme amacına yönelik çekimlerdir. Bu çekimlerde, fotoğrafçılar görev yapabileceği gibi gövdesi üzerine çeşitli fotoğraf makineleri yerleştirilmiş özel uçaklar da kullanılır.


43. Soru

Hava-Hava çekim teknikleri nelerdir?

Cevap

Bu tarz çekimlerde iki hava aracı kullanılır. Çekim öncesi, çekimlerin nerede ve
nasıl yapılacağı tespit edilir. Planlanan kompozisyonun istendiği gibi çekilebilmesi için sürekli telsiz teması gereklidir.


44. Soru

Yer-hava çekimleri nedir, açıklayınız?

Cevap

Fotoğraf çekimine ilgi duyanların her zaman kolaylıkla yapabilecekleri çekim şeklidir. Yerden takip edilen her türlü havacılık gösterisi ve olayları, ilgili fotoğrafçılar tarafından çekilir.


45. Soru

Yer-hava çekimlerinde nasıl bir fotoğraf makinesi kullanmak gereklidir?

Cevap

Yer-hava çekimleri gökyüzünün çok geniş bir bölümünde yapıldığı için yüksek yaklaştırma özelliği olan objektiflere sahip fotoğraf makinelerini
kullanmak gereklidir.


46. Soru

Yer-hava gösterisini çeken fotoğrafçının kullanması gereken en uygun objektif nedir?

Cevap

Bu tarz çekimlerde, hava taşıtlarının size olan mesafesinin sürekli olarak değişmesinden dolayı değişir odak uzunluklu (zoom) objektiflerin kullanılması doğru olur.


47. Soru

Hava-yer fotoğrafçılığının askerî keşif dalında kullanılan ve uçakların dışına sonradan takılan çekim sistemine ne ad verilir?

Cevap

Harici çekim aparatı denir.


48. Soru

Hava fotoğrafçılığında uzayı çeken en önemli fotoğraf makinesinin adı nedir?

Cevap

Hubble Uzay Teleskobu’dur.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v