Film ve Video Yapımı Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Rengin Kontrolü Ve Filtre Kullanımı

1. Soru

Renk nedir?

Cevap

Renk, insan gözünün görebildiği ışık tayfının
belirli elektromanyetik dalga boyudur.


2. Soru

Renk ve ışık bağlantısı nedir?

Cevap

Çevremizdeki nesnelere yeni bir boyut kazandıran
renk, gerçekte ışıktır. Nesnenin üzerine düşen ışığın belli
dalga boyundaki bölümü nesne tarafından emilir, yansıyan
ışık olarak gözümüze gelen ışıklar ise renktir.


3. Soru

Renk tayfı nasıl elde edilir?

Cevap

Işık, cam bir prizmadan geçirildiğinde kırmızıdan
başlayıp mor renge doğru bir dizi renk elde edilir.


4. Soru

Rengin ısısı nedir?

Cevap

Rengin ısısı, ışığın renkleri arasındaki ilişkiye
verilen addır.


5. Soru

Rengin ısısı ne zaman keşfedilmiştir?

Cevap

Rengin ısısı 19. yy.’da keşfedilmiştir.


6. Soru

Rengin ısısı kim tarafından keşfedilmiştir?

Cevap

Rengin ısısı İskoçyalı fizikçi Lord William
Thomson Kelvin tarafından keşfedilmiştir.


7. Soru

İskoçyalı fizikçi Lord William Thomson Kelvin rengin
ısısını nasıl keşfetmiştir?

Cevap

İskoçyalı fizikçi Lord William Thomson Kelvin,
penceredeki panjurlar arasından gelen ışığı basit bir cam
prizma içinden geçirerek duvara yansıttı ve duvarda
gökkuşağı şeklinde renkler oluştu. Oluşan her rengin
üzerine standart cıvalı termometre yerleştirdi ve çıkan
sonuçları not etti. Böylece ışığın renkleri arasındaki
ilişkiyi yani rengin ısısını keşfetti.


8. Soru

Kelvin’in siyah gövde deneyi nedir?

Cevap

Kelvin, Işığı yansıtmayan bir gövdeye sahip siyah
metali ısıtmaya başladığında metal kızarmaya başlıyor,
sıcaklık artıkça değişik renkler ortaya çıkıyordu. Bunu
gözlemlemek için, ateşin içine bir ocak demiri konulsun.
Başlangıçta demir siyahtır fakat ısındıkça kızararak önce
koyu kırmızıya, daha sonra saman rengine, iyice ısınınca
da beyaza dönüşecektir. Eğer ateş demirci fırını kadar
sıcak olursa, demir mavi-beyaz görünür. Burada, önemli
bir karşıtlığa dikkat etmek gerekir. Düşük sıcaklıklarda
siyah gövde kırmızı yayarken, yüksek sıcaklıklarda mavi
yayacaktır. Fakat biz kırmızıyı sıcak renk, maviyi soğuk
renk olarak bilinir.
Buradaki önemli nokta; ışığın renk niteliğinin, kütlenin
ısısı ile ilişkili olduğudur. Renk ısısındaki farklılıklar, -273
C’ nin mutlak sıfır sayıldığı Kelvin (K)’le ölçülür ve bu
ölçüm için renk ısısı ölçer (Kelvin metre) kullanılır.


9. Soru

Kelvinmetre’de mutlak sıfır(0) kaç derece olarak alınır?

Cevap

Kelvinmetre’de mutlak sıfır(0) -273 C derece
olarak alınır.


10. Soru

Işığın renk niteliği neyle ilişkilidir?

Cevap

Işığın renk niteliğinin, kütlenin ısısı ile ilişkilidir.


11. Soru

Kelvin’in siyah gövde deneyinde beyaz ışık nasıl
ortaya çıkmaktadır?

Cevap

Kelvin’in siyah gövde deneyinde, gövde 3200
K‘de ısıtıldığında beyaz ışık yaymaktadır.


12. Soru

Yapay ışık kaynaklarında genel renk ısısı nedir?

Cevap

3200 K standart beyaz ışık, yapay ışık
kaynaklarının genel renk ısısı olarak kabul edilir.


13. Soru

Gün ışığında standart beyaz kaç Kelvin’den
oluşmaktadır?

Cevap

Gün ışığı, yapay ışık kaynaklarına göre daha fazla
mavi içerir ve gün ışığında standart beyaz, 5600 K’de
oluşur.


14. Soru

Kelvin yükseldikçe renklere ne olur?

Cevap

Kelvin yükseldikçe renkler soğur.


15. Soru

Kelvin düştükçe renklere ne olur?

Cevap

Kelvin düştükçe renkler sıcaklaşır.


16. Soru

Soğuk, koyu bulutlu günlerde, renk ısısı nasıldır?

Cevap

Soğuk, koyu bulutlu günlerde, renk ısısı yüksektir.


17. Soru

Soğuk ama güneşli günlerde, renk ısısı nasıldır?

Cevap

Soğuk ama güneşli günlerde, renk ısısı düşüktür.


18. Soru

Renk ısısı, sinema ve televizyon yapımcıları için neden
önemlidir?

Cevap

Renk ısısı, sinema ve televizyon yapımcıları için
teknik ve estetik olmak üzere, iki nedenden dolayı
önemlidir.


19. Soru

Renk ısısı, sinema ve televizyon yapımcıları için teknik
açıdan neden önemlidir?

Cevap

Renk ısısı, sinema ve televizyon yapımcıları için
teknik açıdan yapılmak istenen filmin istenen renk
dengesini oluşturmak ve kullanılacak ışık kaynaklarını
seçmek için önemlidir.


20. Soru

Renk ısısı, sinema ve televizyon yapımcıları için estetik
açıdan neden önemlidir?

Cevap

Renk ısısı, sinema ve televizyon yapımcıları için
estetik açıdan renklerin istenen duygusal ve psikolojik
etkilerini görüntüde yaratmak ve bunları kontrol etmek
için önemlidir.


21. Soru

Renk ısısı nasıl ölçülmektedir?

Cevap

Renk ısısı iki renk değerine göre ölçülmektedir:
Mavi/turuncu ve yeşil/macenta. Ölçüm, rengin iki farklı yöne
ayrılarak ölçülmesi olarak düşünülmelidir. Işık, mavi ve
turuncu olabileceği gibi yeşil ve macenta da olabilir. Renk
ısısı ölçerler bu iki ekseni ayrı ayrı ölçerler. Çoğu ışık
kaynağı, dar bir spektrumda ışık yaymazlar. Renkli ışık çeşitli
dalga boylarının birleşimidir. Bu yüzden iki skalada
tanımlanırlar: Kırmızı/mavi ve macenta/yeşil. Sonuç olarak,
çoğu renk ısısı ölçer bu iki skalada okuma yapar. Biri sıcak
soğuk renk skalası, diğeri magenta/yeşil skalası.


22. Soru

Gün ışığı kaynaklarından şafak vakti/alacakaranlık
kaç Kelvindir?

Cevap

Gün ışığı kaynaklarından şafak
vakti/alacakaranlık 2000 Kelvindir.


23. Soru

Gün ışığı kaynaklarından gündoğumu kaç Kelvindir?

Cevap

Gün ışığı kaynaklarından gündoğumu 3500
Kelvindir.


24. Soru

Gün ışığı kaynaklarından sabah erken-akşam geç kaç
Kelvindir?

Cevap

Gün ışığı kaynaklarından sabah erken-akşam geç
4500 Kelvindir.


25. Soru

Gün ışığı kaynaklarından ortalama yaz gün ışığı kaç
Kelvindir?

Cevap

Gün ışığı kaynaklarından ortalama yaz gün ışığı
5600 Kelvindir.


26. Soru

Gün ışığı kaynaklarından bulutlu günde gün ışığı kaç
Kelvindir?

Cevap

Gün ışığı kaynaklarından bulutlu günde gün ışığı
6500 Kelvindir.


27. Soru

Gün ışığı kaynaklarından hafif gölge kaç Kelvindir?

Cevap

Gün ışığı kaynaklarından hafif gölge 7000
Kelvindir.


28. Soru

Gün ışığı kaynaklarından kapalı gökyüzü kaç Kelvindir?

Cevap

Gün ışığı kaynaklarından kapalı gökyüzü 7000
Kelvindir.


29. Soru

Gün ışığı kaynaklarından koyu gölge kaç Kelvindir?

Cevap

Gün ışığı kaynaklarından koyu gölge 8000
Kelvindir.


30. Soru

Gün ışığı kaynaklarından sisli gökyüzü kaç Kelvindir?

Cevap

Gün ışığı kaynaklarından sisli gökyüzü 9000
Kelvindir.


31. Soru

Gün ışığı kaynaklarından mavi gökyüzü kaç Kelvindir?

Cevap

Gün ışığı kaynaklarından mavi gökyüzü 20000
Kelvindir.


32. Soru

Yapay ışık kaynaklarından koyu bulutlu gökyüzü kaç
Kelvindir?

Cevap

Yapay ışık kaynaklarından koyu bulutlu gökyüzü
12000 Kelvindir.


33. Soru

Yapay ışık kaynaklarından mum alevi kaç Kelvindir?

Cevap

Yapay ışık kaynaklarından şafak mum alevi 1930
Kelvindir.


34. Soru

Yapay ışık kaynaklarından ev ampulü kaç Kelvindir?

Cevap

Yapay ışık kaynaklarından şafak ev ampulü 2800
Kelvindir.


35. Soru

Yapay ışık kaynaklarından akkor ampul kaç Kelvindir?

Cevap

Yapay ışık kaynaklarından akkor ampul 3200
Kelvindir.


36. Soru

Yapay ışık kaynaklarından Tungsten halojen ampul
kaç Kelvindir?

Cevap

Yapay ışık kaynaklarından Tungsten halojen
ampul 3200 Kelvindir.


37. Soru

Yapay ışık kaynaklarından fotoşood kaç Kelvindir?

Cevap

Yapay ışık kaynaklarından fotoşood 3400
Kelvindir.


38. Soru

Yapay ışık kaynaklarından şaş lambası kaç Kelvindir?

Cevap

Yapay ışık kaynaklarından şaş lambası 3800
Kelvindir.


39. Soru

Yapay ışık kaynaklarından mavi şaş lambası kaç
Kelvindir?

Cevap

Yapay ışık kaynaklarından mavi şaş lambası 6000
Kelvindir.


40. Soru

Yapay ışık kaynaklarından daylight ışık kaynakları kaç
Kelvindir?

Cevap

Yapay ışık kaynaklarından daylight ışık
kaynakları 5500 Kelvindir.


41. Soru

Yapay ışık kaynaklarından şoresan ışık kaynakları kaç
Kelvindir?

Cevap

Yapay ışık kaynaklarından şoresan ışık kaynakları
4400 Kelvindir.


42. Soru

Yapay ışık kaynaklarından TV stüdyo ışık kaynakları
kaç Kelvindir?

Cevap

Yapay ışık kaynaklarından TV stüdyo ışık
kaynakları 3200 Kelvindir.


43. Soru

Filmde renk ısısı konusu neden önemlidir?

Cevap

Her renkli film, her ışık koşulu altında doğru renk
sonucu vermez. Yapım sürecinde farklı ışık koşulları
altında çalışmak gerekebilir. Gün ışığı altında çekim
yapılabildiği gibi, yapay ışık (tungsten) koşulları altında
da çekim olabilir. Sinema ve televizyon filmlerinde
yapımcılar, atmosferi gerçek hayattaki gibi kurmaya
çalışırlar. Bu durum, farklı ışık koşulları altında çalışmayı
gerektirir. Yapımcılarının farklı ışık koşuları altında
çalışma zorunluluğu, yapımda kullanılan film
maliyetlerini artırır. Bu da film üreticilerinin, belirli
koşullar altında doğru renkleri verecek filmler üretmesine
neden olmuştur.


44. Soru

Genel olarak filmler kaç türde üretilir?

Cevap

Genel olarak filmler iki türde üretilirler: 5600 K
gün ışığına dengelemiş film (D film), 3200 K yapay ışığa
dengelenmiş film (B film). Filmlerin özellikleri
hakkındaki bilgiler, ışık geçirmez kutuları üzerine basılır.
Bilgi kartları; filmin hangi renk ısısına dengelendiğini,
formatını ve farklı ışık koşulları altında pozlanırken hangi
filtrenin kullanılması gerektiği hakkında kullanıcılara bilgi
verir.


45. Soru

Gün ışığına dengeli film nedir?

Cevap

Film yapım sürecinde, gün ışığına veya gün ışığı
renk ısısına dengelenmiş yapay ışık kaynakları
kullanılabilir. Bu iki koşul altında da çalışılırken; doğru
renkleri elde etmek ve filtrelerin yapıları gereği
kaybettirdikleri ışık şiddetini kaybetmemek için, gün
ışığına dengeli filmler tercih edilir. Gün ışığına dengeli
filmler, gün ışığında mavi renk var olduğundan, kırmızı
renge daha duyarlı üretilirler. Bu sayede gün ışığı altına
çalışılırken, mavi duyarkatı gün ışığından doğru pozlanıp,
gün ışında az olan kırmızı rengi, kırmızı duyarkatından
dengelemektir. Eğer gün ışığına dengelenmiş film, filtre
kullanmadan yapay ışık (tungsten) kaynakları altında
pozlanırsa, kırmızı renk baskın çıkacaktır.


46. Soru

Gün ışığına dengeli film türleri kaç türde üretilirler?

Cevap

Gün ışığına dengeli filmler de, etkilendikleri gün
ışığının renk ısısı farklarına bağlı olarak iki türde
üretilirler: D ve G filmler. D filmler 5500 K- 5600 K, G
filmler 4000 K- 4400 K’e dengeli üretilmiş filmlerdir.


47. Soru

Yapay ışığa(Tungsten) dengeli film nedir?

Cevap

Film yapım sürecinde, gün ışığına veya gün ışığı
renk ısısına dengelenmiş yapay ışık kaynakları
kullanılabilir. Bu iki koşul altında da çalışılırken; doğru
renkleri elde etmek ve filtrelerin yapıları gereği
kaybettirdikleri ışık şiddetini kaybetmemek için, gün
ışığına dengeli filmler tercih edilir. Gün ışığına dengeli
filmler, gün ışığında mavi renk var olduğundan, kırmızı
renge daha duyarlı üretilirler. Bu sayede gün ışığı altına
çalışılırken, mavi duyarkatı gün ışığından doğru pozlanıp,
gün ışında az olan kırmızı rengi, kırmızı duyarkatından
dengelemektir. Eğer gün ışığına dengelenmiş film, filtre
kullanmadan yapay ışık (tungsten) kaynakları altında
pozlanırsa, kırmızı renk baskın çıkacaktır.


48. Soru

Yapay ışığa (Tungsten) dengeli film türleri kaç türde
üretilirler?

Cevap

Yapay ışığa (tungsten) dengeli filmler de, yapay
ışık kaynaklarındaki renk ısısı farklarından ötürü iki türde
üretilirler: A ve B filmler. A filmler 3400 K, B filmler
3200 K’e dengeli üretilmiş filmlerdir.


49. Soru

Renk düzeltme filtreleri neden kullanılır?

Cevap

Renk düzeltme filtreleri, ışık kaynaklarının renk
ısılarını değiştirmek için kullanılır. Film yapımlarında,
bütçe gereği her zaman, her ışık koşuluna uygun film
yapımcılar tarafından sağlanamayabilir. Bu durum film
yapım sürecini olumsuz etkilemez. Objektifin önüne veya
arkasına takılacak renk düzeltme filtresiyle, gün ışığına
veya yapay ışığa dengeli üretilmiş filmler, zıt ışık
şartlarında da kullanılır. Yapay ışığa (tungsten) dengeli
film üretilirken, maviye duyarlı olarak üretilir. Gün
ışığında da (daylight) mavi renk, kırmızı ve sarıya göre
daha baskındır.


50. Soru

Işığın rengi neden değiştirilmek istenir?

Cevap

Işığın rengini değiştirmenin üç temel nedeni
vardır:
• Işığın rengini filmin tipine göre düzeltmek.
• Farklı renk ısılarına sahip ışık kaynaklarının renk
ısılarını dengelemek ve değiştirmek.
• Efekt veya atmosfer yaratmak.


51. Soru

Yapay ışığa (tungsten) dengeli filmi, gün ışığı
(daylight) koşulları altında pozlamak için hangi düzeltme
filtresi kullanılır?

Cevap

Yapay ışığa (tungsten) dengeli filmi, gün ışığı
(daylight) koşulları altında pozlamak için, Wratten 85B kod
numarasıyla adlandırılan renk düzeltme filtresi kullanı lır.
85B filtresi turuncu renkli filtredir ve gün ışığındaki fazla
maviyi emer. Bu sayede doğru renkler, gün ışığı (daylight)
altında da elde edilir. Her filtre kullanıldı- ğında, pozlama
yapılırken filtrenin yapısı gereği belli oranda ışık kaybı
olacağı ise, unutulmaması gereken bir faktördür.


52. Soru

80A kod numaralı renk düzeltme filtresi neden
kullanılır?

Cevap

Mavi renk gün ışığında baskın olduğundan, gün
ışığına (daylight) dengeli filmler üretilirken, kırmızı renge
duyarlı üretilir. Bu filmleri yapay ışık (tungsten) koşulları
altında pozlamak için Wratten 80A kod numaralı mavi
renkli filtre kullanılır. 80A mavi filtre, yapay ışığın
(tungsten) fazla kırmızısını emer. Böylece gün ışığına
(daylight) dengeli filmi, yapay ışığa (tungsten) dengeler.


53. Soru

Renk düzeltme filtreleri nasıl kullanılır?

Cevap

Renk düzeltme filtreleri aynı zamanda ışık
kaynaklarının önüne takılarak, ışık kaynaklarının renk
ısılarını değiştirmekte de kullanılır. Bu filtreler, cam ve
yanmaz jelatinden üretilir. 3200 K’ e dengeli yapay ışık
kaynağı, önüne 80A mavi filtre takılarak gün ışığı haline
dönüştürülür. 5600 K’e dengeli gün ışığı kaynağı da,
turuncu renkli 85B filtre ile 3200 K’e dengeli hale gelir.
Bu işlem hem sinema yapımları nda, hem de televizyon
yapımlarında yoğun olarak uygulanır.


54. Soru

Elektronik kameralarla çalışırken farklı atmosferler
oluşturmak için renk filtreleri nasıl kullanılır?

Cevap

Elektronik kameralarla çalışırken, gün ışığına dengeli
ışık kaynağı altında beyaz dengesi ayarı (white balance)
yapıldıktan sonra, aynı ışık kaynağının önüne turuncu renkli
85 serisi bir filtre takılırsa, sahneye kırmızı-turuncu bir renk
katılarak daha sıcak bir atmosfer yaratılacaktır. Filtre
takılıyken beyaz dengesi ayarı yapılırsa; kamera, turuncu
rengi beyaza dengeleyeceğinden, filtrenin etkisi
görülemeyecektir. Tersi olarak, yapay ışığa dengeli ışık
kaynağı altında beyaz dengesi ayarı yapıldıktan sonra, mavi
renkli 80 serisi filtre ışık kaynağının önüne takılırsa, sahneye
mavilik baskın olacak ve daha soğuk bir atmosfer
yaratılacaktır.


55. Soru

Görüntüde derinlik hissi nasıl yaratılır?

Cevap

Aydınlatmanın bir işlevi de görüntüde derinlik
hissinin yaratılmasıdır. Beyaz denge ayarı bilinçli
kullanıldığında, fondaki renkler de aynı şekilde istenen renk
tonunda ayarlanabilir. Sahnenin ön bölgesini aydınlatan ışık
kaynaklarından beyaz denge ayarı yapıldıktan sonra, filtreler
aracılığıyla fona verilecek renkli ışık, sahnenin arkasını
boyayacaktır. Bu uygulamada istenen renk fona verilebilir.
Benzer şekilde, sahnenin ön ve orta bölgeleri de, filtreler
aracılığıyla farklı renkler ve tonlarıyla aydınlatılarak, Z
ekseni boyunca derinlik hissi artırılabilir. Rengin de derinlik
yaratmada etkin rolü, aydınlatma ve renk düzeltme
filtreleriyle sağlanır.


56. Soru

Neden elektronik düzeltme filtreleri kullanılır?

Cevap

Televizyon yapımlarında, yapımcılar genellikle
zamana karşı yarıştıkları için, elektronik kameralarda renk
düzeltme işlemi, filme göre daha kısa sürede yapılmalıdır.
Bu zorunluluk; kamera üreticilerini, renk düzeltme
filtrelerini, kamera gövdesi içinde konumlandırma yoluna
itmiştir. Bu sayede kameramanlar objektif önüne filtre
takmadan, çalıştıkları ortamdaki renk ısısına uygun olarak,
kameralarının ayarlarını kolayca yaparlar.


57. Soru

Video kameralardaki renk düzeltme filtreleri neden
kullanılır?

Cevap

Video kameralardaki renk düzeltme filtreleri,
yapay ışık (tungsten) veya gün ışığı (daylight)
koşullarında çekim yapılırken, ortamdaki renk ısısına göre
kamerayı dengelemek için kullanılırlar.


58. Soru

Video kameralardaki renk düzeltme filtreleri nasıl
kullanılır?

Cevap

Yayın kalitesinde görüntü kaydeden
kameralardaki renk düzeltme filtreleri, kameranın gövdesi
üzerinde, CCD sensörlerin önünde konumlandırılır.
Filtreler, objektif gövdeden ayrıldığında, objektif
yatağında rahatlıkla görülebilirler. Kamera modellerine
göre değişiklik gösterseler de genellikle dörtlü döner
tambur halinde gövdeye monteli şekilde üretilirler.
Tambur kendi etrafında, filtre seçme düğmesi aracılıyla
çevrildiğinde, seçilen filtre objektifle CCD sensörler
arasında konumunu alır.


59. Soru

Gövde üzerindeki renk düzeltme filtreleri nelerdir?

Cevap

Renk düzeltme filtrelerinin numaraları da gövde
üzerinde bir tabloyla gösterilir. Bunlar;
• 3200 K
• 5600+ 1/4 ND
• 5600 K
• 5600+1/16 ND şeklinde belirtilir.


60. Soru

Bir numaralı filtre ne zaman kullanılır?

Cevap

Yapay ışık (3200 K) koşulları altında ve gece
çalışırken bir numaralı filtre kullanılır.


61. Soru

Üç numaralı filtre ne zaman kullanılır?

Cevap

Ortalama bir gün ışığında çalışılıyorsa üç
numaralı filtre seçilmelidir.


62. Soru

İki veya dört numaralı filtreler neye göre seçilir?

Cevap

İki veya dört numaralı filtreler istenen diyafram
ve alan derinliğine göre seçilir. Bu filtrelerde, gün ışığına
(5600 K) artı olarak ND (nötr yoğunluk) filtreler de
olduğundan, renk ısısında bir değişiklik olmayacak ancak
ışık şiddetinde azalma olacaktır.


63. Soru

Renk düzeltme filtreleri bazı sayısal kameralarda nasıl
yer almaktadır?

Cevap

Bu düzenleme bazı sayısal kameralarda,
• Filtresiz (clear)
• 1/4 ND
• 1/16 ND
• 1/64 ND şeklinde olabilir.
Bu filtreler, preset konumunda 3200 K yapay ışık
kaynaklarına göre dengelenmiştir. Gün ışığı (5600 K)
koşulları altında çalışılırken; kamera preset konumunda
ise, gövde üzerindeki gün ışığı düğmesine basılarak tüm
filtrelerin gün ışığına (5600 K) dengelenmesi gerekir. Bu
işlem yapılmazsa, görüntüde mavilik oluşur. Filtreler gün
ışığına dengeli iken yapay ışıklar altında çekim yapılırsa,
görüntüde kırmızılık baskın olur. Yine ND filtreler
kullanılırken ışık şiddetindeki azalama, pozlama
yapılırken dikkate alınmalıdır.


64. Soru

Video görüntüsünde doğru renkler nasıl yaratılır?

Cevap

Filmler, yapay ışığa veya gün ışığına dengeli
olarak üretilirken, elektronik kayıt ortamları böyle bir
özelliğe sahip değildirler. Video görüntüsünde doğru
renkler, elektronik renk düzeltme filtreleri ve beyaz denge
(white balance) ayarı ile sağlanır. Beyaz, ana renklerin
birleşiminden oluşur. Beyazdan yansıyan ışık, içinde ana
renkleri de bulundurur. Bu özellik video görüntüsünde
doğru renklerin oluşmasını sağlar.


65. Soru

Video görüntüsünde beyaz dengesi ayarı nasıl yapılır?

Cevap

Beyaz dengesi ayarı yapmak için, çalışılan ortamdaki
renk ısına uygun elektronik renk düzeltme filtresinin
seçilmesi gerekir. Uygun filtre seçildikten sonra kamera,
parlak olmayan beyaz bir yüzeyi çerçeveleyerek, diyafram
otomatik konuma getirilir. Beyaz denge çubuğuna basılarak
ekrandan tamam komutu gelene kadar beklenir. İşlem
gerçekleştiğinde, kamera ortamdaki renk ısısına dengelenmiş
olur. Beyaz denge ayarı yapıldıktan sonra, görüntüde, beyazı
aydınlatan yapay ışık veya günışığının rengi artık beyaz
olarak görünecektir. Beyaz denge ayarı ışık kaynaklarının
rengini beyaza dengeler. Video kameramanları, film
çalışanlarına göre şanslıdırlar. Renk ısısı ölçer veya ışıkölçer
gibi cihazların işlevlerini kameraları, beyaz denge ayarı ve
otomatik diyafram fonksiyonuyla gerçekleştirir.


66. Soru

Gelişmiş sayısal kameralarda beyaz dengesi ayarı
nasıl yapılır?

Cevap

Gelişmiş sayısal kameralar menüleriyle
kullanıcılara çok geniş imkânlar sunmaktadır. Artık gövde
üzerindeki fonksiyon tuşlarıyla yapılan pek çok ayar,
menü üzerinden yüklemeyle yapılmakdadır. Beyaz denge
ayarı sayfasına girilerek, kamerayı istenen renk ısısına
dengelemek mümkündür. Bu sayfaya girilip, değer
yazıldığında kamera, bu değere ayarlanmış olur. Beyaz
çerçevelenerek yapılan beyaz denge ayarına göre bu
yöntem, daha ara değerlerde çalışma imkânı sağlar. Menü
üzerinden beyaz denge ayarı yapılırken, ortamdaki renk
ısısından emin olunmalı ve güvenilir bir referans
monitörüne sahip olunmalıdır. Monitörde renk çubuğu
(color bar) ayarı yapıldıktan sonra renkler kontrol
edilmedir. Renk çubuğu ayarı yapılmadan renk kontrolü
yapılırsa, görüntüdeki renklerde yanılma olabilir.


67. Soru

Amatör kameralarda beyaz dengesi ayarı nasıl yapılır?

Cevap

Amatör kameralarda ise beyaz denge ayarı
otomatik olarak yapılabilir. Otomatik beyaz denge ayar
tuşuyla kamera, her ortamdaki ışık kaynaklarının renk
ısılarına kendini otomatik olarak dengeler. Fakat otomatik
ayar bazen görüntüde istenmeyen mavilik veya kırmızılığa
neden olabilir.


68. Soru

Düzeltme lambaları hangi amaçla kullanılır?

Cevap

Yapay ışık kaynakları, 3200 K (tungsten) ve 5600
K’e (daylight) dengeli olarak üretilirler. Gün ışığına
(daylight) dengeli yapay ışık kaynakları da, yapımlarda
yoğun olarak kullanılır. 5500 K veya 5600 K renk ısısına
sahip bu ışık kaynakları, güçlerine bağlı olarak sert ışık
kaynaklarıdır ve 3200 K’e dengeli ışık kaynaklarına göre,
mavi renkte ışık yayarlar. Dış mekânlarda güneşin sebep
olduğu sert gölgeleri yumuşatmada kullanılır. İç
mekânlardaki gündüz çekimlerinde ise, camlardan gelen
günışığına içerdeki ışığı dengelemek ve cam dışından
gelen güneş ışığı etkisi yaratmak için yoğun olarak
kullanılırlar.


69. Soru

Filtre nedir?

Cevap

Filtreler; objektiflerin önüne, arkasına ve ışık
kaynaklarının önüne takılarak, renk ısının düzeltilmesine,
renk kontrolüne, ışık kontrolüne ve özel etki yaratmaya
yarayan cam, jelatin veya özel malzemelerden üretilen
materyallerdir. Filtreler kare veya yuvarlak olabilir.


70. Soru

Cam filtreler nasıl kullanılır?

Cevap

Cam filtreler, objektiflerin önüne vidalanarak
veya mattebox diye isimlendirilen özel filtre aparatlarıyla
takılırlar. Vidalı filtre ve mattebox’ın bulunmadığı
durumlarda bant gibi yapıştırıcı malzemelerle de filtre
takılırken yardımcı gereç olarak kullanılır.


71. Soru

Elektronik kameralardaki renk düzeltme filtreleri nasıl
yer alır?

Cevap

Elektronik kameraların gövdesi içinde yer alan
renk düzeltme filtreleri, özel cam bir malzemeden üretilir
ve objektif arkasında konumlanır.


72. Soru

Filtre çeşitleri nelerdir?

Cevap

Renk düzeltme filtreleri, renk dengeleme filtreleri,
nötr yoğunluk filtreleri, efekt filtreleri, yumuşatma
filtreleri, düşük kontrast filtreleri, polarize filtreler, sis
filtreleri, morötesi filtreler, geliştirme filtreleri, yıldız
filtreler.


73. Soru

Jelatin filtreler nasıl kullanılmaktadır?

Cevap

Objektif arkasına filtre takmanın diğer yolu da
jelatinden yapılmış filtrelerin, objektifin arkasına tam
olarak oturacak şekilde kesilerek takılmasıdır. Bu filtreler
eğer tam olarak objektifin arkasını kapatmaz ve
oturmazsa, görüntüde istemeyen bölgesel netsizlik ve renk
değişmesi olabilir.


74. Soru

Renk düzeltme filtreleri hangi amaçla kullanılır?

Cevap

Renk düzeltme filtreleri, gün ışığına dengeli
filmle, yapay ışık veya yapay ışığa dengeli filmle, gün
ışığı koşulları altında çalışabilmek için kullanılır.


75. Soru

Bu bölüme soru, italik olarak yazılmalıdır.

Cevap

Sorunun cevabı bu bölüme iki yana yaslanmış
paragraf düzeninde (justify) yazılmalıdır.


76. Soru

Renk dengeleme filtresi nedir?

Cevap

Renk dengeleme filtreleri, temel renklerin doğru
pozlanmasını veya belli oranlarda rengin dengelemesini
sağlayan filtrelerdir. Bu filtreler çekim sırasında
kullanıldığı gibi, film baskısı sırasında da kullanılır. Renk
dengeleme filtreleri, ortamdaki ışığın renk ısısını ölçen
renk (Kelvin metre) ısıölçerlerle birlikte kullanılır.
Dengeleme filtreleri güçlerine göre numaralandırılır.


77. Soru

Nötr yoğunluk filtreleri-ND (Neutral Density) filtresi
neden kullanılır?

Cevap

ND-Nötr yoğunluk filtreleri, ışığın şiddetini ve
alan derinliğini azaltmak için diyaframı açmak ya da
görüntünün en iyi pozlandığı diyafram aralığına ulaşmak
için kullanılır.


78. Soru

Birleşik filtre hangi koşullarda kullanılır?

Cevap

Yapay ışığa dengelenmiş filmle çalışılırken;
yüksek ışık koşulu altında renk düzeltmesi yapılıp, aynı
zamanda da ışığın şiddetini azaltmak veya alan derinliğini
değiştirmek istenirse, birleşik filtre kullanmak gerekir. Bu
filtreler, iki filtrenin birlikte kullanılmasıyla oluşur ve
85N3, 85N6, 85N9 olarak isimlendirilir.


79. Soru

Efekt filtreleri hangi amaçla kullanılır?

Cevap

Efekt filtrelerini; görüntüde sert hatları
yumuşatmak; kontrastranlarını düşürmek, yansımaları
kesmek, sisli bir ortam yaratmak ve puslu havada keskin
görüntü elde etmek gibi etkiler yaratmak için kullanılır.


80. Soru

Efekt filtreler hangi malzemelerden yapılmıştır?

Cevap

Efekt filtreleri cam ve jelatin gibi malzemelerden
olabileceği gibi, istenen etkiye göre basit malzemelerden
de yapılabilir. Kadın çorabı, vazalin sürülmüş veya
işlendirilmiş cam gibi malzemeler de filtresi olarak
kullanılabilir. Bütün filtrelerde olduğu gibi efekt filtreleri
de kullanılırken filtre faktörüne dikkat edilmelidir.


81. Soru

Polarizasyon nedir?

Cevap

Işık bir titreşim içinde düz olarak ilerler. Işık,
cam, su gibi parlak gibi yüzeylerle karşılaştığında, bu
yüzeyler ışığın titreşimini engeller ve ışık titreşmesini
kaybederek yansır. Bu olaya polarizasyon veya yansıma
denir.


82. Soru

Polarize filtreler hangi amaçla kullanılır?

Cevap

Yansıma, görüntüde parlamaya, detayların ve renk
tonlarının kaybına neden olur. Mağaza vitrinine veya
araba camına belli bir açıdan bakıldığında, yansımadan
dolayı, dışarıdaki nesneler görülürken, içerdeki nesneler
görülmez. Polarize filtreler, yüzeyler üzerindeki
parlamaları ve yansımaları yok ederler. Polarize filtreler,
ortamdaki renk doygunluğunu artır ve gökyüzünün
mavisini koyulaştırıp, bulutların daha belirgin
görünmesini sağlar. Polarize filtreler, güneşli bir gün ve
karlı zeminde doğru pozlama ve renklerin doygun
olmasını da sağlar.


83. Soru

Sis filtreleri ne amaçla kullanılır?

Cevap

Sis gerçekte su taneciklerinin atmosferde asılı
kalması sonucunda oluşur. Sis, görüntüde uzaktaki
nesnenin giderek daha az seçilmesini sağlar. Sis
koyulaştıkça görüşte aynı oranda azalacaktır. Sis filtreleri
de, sisin olmadığı ortamlarda bu işlevi yerine getirir.
Yoğunluğu az sis filtreleri kontrastları azaltır ama yoğun
sis filtreleri doğal sis ortamı gibi etki yaratırlar.
Yoğunluğu az sis filtreleri, düşük kontrast filtrelerine göre
daha fazla görüntüde yumuşama oluşturur. Sis filtreleri,
parlak noktaları artırıp, ışığı yayarlar. Görüntüde renklerin
doygunluğu azalır. Işık kaynakları nın etrafında pus etkisi
oluşur. Diyafram açıldıkça, sis etkisi azalır.


84. Soru

Morötesi (Ultraviyole-UV) filtreler hangi amaçla
kullanılır?

Cevap

Morötesi filtreler, manzara çekimlerinde, deniz
kenarlarında ve puslu hava koşullarında gözle görülmeyen
ışıktaki morötesi ışınları emerler. Morötesi filtreler, daha
keskin ve kontrastı yüksek görüntü çekimini sağlar.
Diyafram üzerindeki etkileri az olduğundan objektifi
koruyucu olarak sürekli kullanılabilir.


85. Soru

Rengin ısısını kim keşfetmiştir?

Cevap

19. yy sonlarında İskoçyalı fizikçi Lord William Thomson Kelvin, penceredeki panjurlar arasından gelen ışığı basit bir cam prizma içinden geçirerek duvara yansıttı ve duvarda gökkuşağı şeklinde renkler oluştu. Oluşan her rengin üzerine standart cıvalı termometre yerleştirdi ve çıkan sonuçları not etti. Böylece ışığın renkleri arasındaki ilişkiyi yani rengin ısısını keşfetti.


86. Soru

Kelvin ölçeğine göre yapay ışık kaynaklarının ve günışığının genel renk ısısı nedir?

Cevap

Kelvin’in siyah gövde deneyinden hatırlanacağı gibi, gövde 3200 K ‘de ısıtıldığında beyaz ışık yayar. 3200 K standart beyaz ışık, yapay ışık kaynaklarının genel renk ısısı olarak kabul edilir. Gün ışığı ise, yapay ışık kaynaklarına göre daha fazla mavi içerir ve gün ışığında standart beyaz, 5600 K’de oluşur.


87. Soru

Renk ısısı, sinema ve televizyon yapımcıları için hangi açılardan önem taşır?

Cevap

Renk ısısı, sinema ve televizyon yapımcıları için teknik ve estetik olmak üzere, iki nedenden dolayı önemlidir. Teknik açıdan; yapılmak istenen filmin istenen renk dengesini oluşturmak ve kullanılacak ışık kaynaklarını seçmek için önemlidir. Estetik açıdan; renklerin istenen duygusal ve psikolojik etkilerini görüntüde yaratmak ve bunlar› kontrol etmek için önemlidir.


88. Soru

Filmler genelde kaç türde üretilirler?

Cevap

Genel olarak filmler iki türde üretilirler: 5600 K gün ışığına dengelenmiş film (D film), 3200 K yapay ışığa dengelenmiş film (B film).


89. Soru

Gün ışığına dengeli filmlerin özellikleri nelerdir?

Cevap

Film yapım sürecinde, gün ışığına veya gün ışığı renk ısısına dengelenmiş yapay ışık kaynakları kullanılabilir. Bu iki koşul altında da çalışılırken; doğru renkleri elde etmek ve filtrelerin yapıları gereği kaybettirdikleri ışık şiddetini kaybetmemek için, gün ışığına dengeli filmler tercih edilir. Gün ışığına dengeli filmler, gün ışığında mavi renk var olduğundan, kırmızı renge daha duyarlı üretilirler. Bu sayede gün ışığı altına çalışılırken, mavi duyarkatı gün ışığından doğru pozlanıp, gün ışığında az olan kırmızı rengi, kırmızı duyarkatından dengelemektir. Eğer gün ışığına dengelenmiş film, filtre kullanmadan yapay ışık (tungsten) kaynakları altında pozlanırsa, kırmızı renk baskın çıkacaktır.


90. Soru

Gün ışığına dengeli filmler kaç türde üretilirler?

Cevap

Gün ışığına dengeli filmler de, etkilendikleri gün ışığının renk ısısı farklarına bağlı olarak iki türde üretilirler: D ve G filmler. D filmler 5500 K- 5600 K, G filmler 4000 K- 4400 K’e dengeli üretilmiş filmlerdir.


91. Soru

Yapay ışığa (tungsten) dengeli filmlerin özellikleri nelerdir?

Cevap

Yapay ışığa (tungsten) dengeli filmlerse, yapay ışık (tungsten) kaynaklarında kırmızı ve sarı baskın olduğundan, maviye duyarlı olarak üretilirler. Bu filmlerle, yapay ışık (tungsten) koşulları altında çalışılırken doğal renkler elde edilir. Yapay ışığa (tungsten) dengeli film, günışığı altında filtre kullanmadan pozlanırsa, görüntüde istenmeyen mavilikler oluşacaktır.


92. Soru

Yapay ışığa dengeli filmler kaç türde üretilirler?

Cevap

Yapay ışığa (tungsten) dengeli filmler de, yapay ışık kaynaklarındaki renk ısısı farklarından ötürü iki türde üretilirler: A ve B filmler. A filmler 3400 K, B filmler 3200 K’e dengeli üretilmiş filmlerdir.


93. Soru

Renk düzeltme filtreleri ne için kullanılır?

Cevap

Renk düzeltme filtreleri, ışık kaynaklarının renk ısılarını değiştirmek için kullanılır.


94. Soru

Işığın rengini değiştirmenin nedenleri nelerdir?

Cevap

Işığın rengini değiştirmenin üç temel nedeni vardır:

  • Işığın rengini filmin tipine göre düzeltmek
  • Farklı renk ısılarına sahip ışık kaynaklarının renk ısılarını dengelemek ve değiştirmek
  • Efekt veya atmosfer yaratmak

95. Soru

Yapay ışığa (tungsten) dengeli filmi, gün ışığı (daylight) koşulları altında pozlamak için hangi filtre kullanılır?

Cevap

Yapay ışığa (tungsten) dengeli filmi, gün ışığı (daylight) koşulları altında pozlamak için, Wratten 85B kod numarasıyla adlandırılan renk düzeltme filtresi kullanılır. 85B filtresi turuncu renkli filtredir ve gün ışığındaki fazla maviyi emer. Bu sayede doğru renkler, gün ışığı (daylight) altında da elde edilir. Her filtre kullanıldığında, pozlama yapılırken filtrenin yapısı gereği belli oranda ışık kaybı olacağı ise, unutulmaması gereken bir faktördür.


96. Soru

Gün ışığına (daylight) dengeli filmi, yapay ışık (tungsten) koşulları altında pozlamak için hangi filtre kullanılır?

Cevap

Mavi renk gün ışığında baskın olduğundan, gün ışığına (daylight) dengeli filmler üretilirken, kırmızı renge duyarlı üretilir. Bu filmleri yapay ışık (tungsten) koşulları altında pozlamak için Wratten 80A kod numaralı mavi renkli filtre kullanılır. 80A mavi filtre, yapay ışığın (tungsten) fazla kırmızısını emer. Böylece gün ışığına (daylight) dengeli filmi, yapay ışığa (tungsten) dengeler.


97. Soru

Elektronik renk düzeltme filtreleri ne için kullanılır?

Cevap

Video kameralardaki renk düzeltme filtreleri, yapay ışık (tungsten) veya gün ışığı (daylight) koşullarında çekim yapılırken, ortamdaki renk ısısına göre kamerayı dengelemek için kullanılırlar.


98. Soru

Gövde üzerinde yer alan renk düzeltme filtre numaraları hangileridir?

Cevap

Renk düzeltme filtrelerinin numaraları gövde üzerinde bir tabloyla gösterilir. Bunlar;

  • 3200 K
  • 5600+ 1/4 ND
  • 5600 K
  • 5600+1/16 ND şeklinde belirtilir.

99. Soru

Beyaz dengesi ayarı nasıl yapılır?

Cevap

Beyaz dengesi ayarı yapmak için, çalışılan ortamdaki renk ısısına uygun elektronik renk düzeltme filtresinin seçilmesi gerekir. Uygun filtre seçildikten sonra kamera, parlak olmayan beyaz bir yüzeyi çerçeveleyerek, diyafram otomatik konuma getirilir. Beyaz denge çubuğuna basılarak ekrandan tamam komutu gelene kadar beklenir. İşlem gerçekleştiğinde, kamera ortamdaki renk ısısına dengelenmiş olur.


100. Soru

Filtreler nedir?

Cevap

Filtreler; objektiflerin önüne, arkasına ve ışık kaynaklarının önüne takılarak, renk ısısının düzeltilmesine, renk kontrolüne, ışık kontrolüne ve özel etki yaratmaya yarayan cam, jelatin veya özel malzemelerden üretilen materyallerdir.


102. Soru

ND-Nötr yoğunluk filtreleri ne için kullanılır?

Cevap

ND-Nötr yoğunluk filtreleri, ışığın şiddetini ve alan derinliğini azaltmak için diyaframı açmak ya da görüntünün en iyi pozlandığı diyafram aralığına ulaşmak için kullanılır.


103. Soru

Efekt filtreleri ne için kullanılır?

Cevap

Efekt filtrelerini; görüntüde sert hatları yumuşatmak; kontrast ranlarını düşürmek, yansımaları kesmek, sisli bir ortam yaratmak ve puslu havada keskin görüntü elde etmek gibi etkiler yaratmak için kullanılır.


104. Soru

Yumuşatma filtreleri ne için kullanılır?

Cevap

Yumuşatma filtreleri genellikle, sert hatları yumuşatmada, yakın çekimlerde yüzlerdeki kusurları azaltmada ve pastel tonlarda görüntü çekmek için kullanılır. Görüntüde düşsel bir etki oluştururlar.


105. Soru

Düşük kontrast filtreleri ne için kullanılır?

Cevap

Düşük kontrast filtreleri, görüntüdeki kontrast oranlarını düşürmek için kullanılır. Bu filtreler, görüntünün parlak kısımlarındaki ışığı azaltarak, karanlık kesimler arasında dengeleme sağlar.


106. Soru

Polarize filtreler ne için kullanılır?

Cevap

Polarize filtreler, yüzeyler üzerindeki parlamaları ve yansımaları yok ederler. Polarize filtreler, ortamdaki renk doygunluğunu artır ve gökyüzünün mavisini koyulaştırıp, bulutların daha belirgin görünmesini sağlar. Polarize filtreler, güneşli bir gün ve karlı zeminde doğru pozlama ve renklerin doygun olmasını da sağlar.


107. Soru

Sis filtreleri ne için kullanılır?

Cevap

Sis filtreleri, sisin olmadığı durumlarda, sis altında çekim yapılmış gibi bir etki oluşturmak için kullanılır.


108. Soru

Morötesi filtreler ne için kullanılır?

Cevap

Morötesi filtreler, gözün görmediği morötesi ışınları emerler ve keskin görüntü elde etmek için kullanılırlar.


109. Soru

Geliştirme filtreleri ne için kullanılır?

Cevap

Geliştirme filtreleri, görüntünün bir bölümünü koyulaştırmak veya renklendirmek için kullanılır.


110. Soru

Filtre faktörü nedir?

Cevap

Filtreler, objektife gelen ışığın belli miktarını geçirmez, emer. Bu miktarın ölçümüne filtre faktörü denir. Her filtrenin emdiği ışık miktarı genellikle kataloglarda veya filtrenin üzerinde belirtilir. Bir filtrenin, filtre faktörü iki ise, bir f/değeri ışık emer yani diyafram bir f/değeri açılmalıdır. Filtre faktörü dört ise, iki f/değeri diyafram açılır. Birden fazla filtre kullanılıyorsa, iki filtrenin ışık emme miktarı, filtre faktörlerinin çarpımıyla hesaplanır.


Güz Dönemi Ara Sınavı
7 Aralık 2024 Cumartesi
v