Enerji Analizi Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Enerji Yönetiminde Ölçme Ve Kontrol

1. Soru

Genleşmeli termometrelerin dayandığı ilke nedir?

Cevap

Genleşmeli termometreler; sıvı ve gaz türündeki akışkanlar ile metallerin sıcaklıklarına bağlı olarak hacimlerinin genleşmesi ilkesi göz önünde bulundurularak hazırlanmış termometrelerdir.


2. Soru

Termoelemanlar yardımıyla sıcaklık ölçümü nasıl yapılır?

Cevap

Farklı malzemelerden yapılmış iki iletken telin birer birbirine tutturulduğunda bu ucun sıcaklığına göre serbest uçlar arasında bir gerilim meydana gelmektedir. Bu termik gerilimden yararlanılarak sıcaklık ölçümleri yapılabilmektedir. Termoelemanlar yardımıyla -185°C ve 1820°C arasındaki her türlü katı, sıvı ve gaz sıcaklıkları kolaylıkla ölçülebilmektedir.


3. Soru

Sıcaklık ölçüm bantları nasıl kullanılır?

Cevap

Sıcaklığı ölçülecek yüzey uygulanan bu bantlar temas ettiği yüzeyin sıcaklığına bağlı olarak renk değiştirir ve katalogda bu renge karşılık gelen değere bakılarak yüzeyin sıcaklığı belirlenmiş olur.


4. Soru

Kalibrasyon nedir?

Cevap

Kalibrasyon; fiziksel bir büyüklüğün süreklilik gösteren karakteristik eğrisini, standart olarak belirlenmiş başka bir karakteristik eğri ile karşılaştırma işlemidir. Bu değerler arasındaki sapma önemlidir ve kalibrasyon işlemi bu sapma değerini azaltma veya ortadan kaldırma işlemi olarak da ifade edilebilir.


5. Soru

Kızılötesi ışın kameralarının çalışma prensipleri nedir?

Cevap

Pirometrelerde olduğu gibi sıcaklığı ölçülecek cisimlere temas ettirmeden ölçüm işlemini yaparlar. Kızılötesi kamera sıcaklığı ölçülecek yüzeyi tarayarak yüzey tarafından yayılan ve yansıtılan ısı ışınımını algılayarak ölçüm yapar. Bu ölçümler binalarda ısı kayıplarının ve kaçakların fazla olduğu bölgelerin görüntülenmesine yardımcı olur.


6. Soru

İlk ayar kavramı neyi ifade eder?

Cevap

Doğrulu kesin olarak bilinen, Ulusal Standart Enstitüsü veya Metroloji Enstitüsü tarafından izlenen bir cihaza giriş uygulaması ile çıkışının kaydedilmesini sağlayan ayar yöntemidir.


7. Soru

Sıcaklık nedir?

Cevap

Ortamdaki moleküllerin kinetik enerjileri ile orantılı bir kavram olan sıcaklık, ortamdaki moleküllerin hızının artması sonucu kinetik enerjisinin artması ile yükselir.


8. Soru

Veri kayıtlarının tutulmasının önemi nedir?

Cevap

Bu kayıtlar ile işletmenin enerji harcamalarını sürekli olarak görebilmesi, farklı zaman dilimlerinde ve farklı şartlarda karşılaştırmalar yapabilmesi açısından önem arz etmektedir.


9. Soru

Temel bakım işlemleri hangi çalışmaları kapsamaktadır?

Cevap

Taşınabilir elektronik cihazların pillerinin değiştirilmesi, kimyasal gaz analiz cihazlarının şarjlarının yenilenmesi ile termoçift probları ve pitot tüpleri gibi hissedici elemanların temizlenmesi çalışmalarını kapsamaktadır.


10. Soru

Termistörlerin avantaj ve dezavantajları nelerdir?

Cevap

Termistörler sıcaklıkların ölçülmesinde kolaylık, hassaslık ve hızlılık sağlarken; bu cihazların yarı iletken malzemelerden üretilmiş olması 300°C sıcaklığın yukarısında kullanımlarını olumsuz kılmıştır. Yüksek sıcaklıklar için özel önlemlerin alınması gerekmektedir.


11. Soru

Birim kavramı nedir?

Cevap

Birim; boyut için seçilen keyfi bir karşılaştırma değeridir.


12. Soru

Histerizis nedir?

Cevap

Histerizis; ölçüm yapılırken herhangi bir değere artarak ya da azalarak yaklaşılması olayıdır. Bu durumda ölçüm değerleri arasında farklılıklar görülebilir.


13. Soru

Doğruluk kavramı ölçme işlemi için neyi ifade etmektedir?

Cevap

Doğruluk; cihazın, ölçülen fiziksel büyüklüğün doğru değerini belirleyebilme yeteneği olarak tanımlanır.


14. Soru

Türbin tipi dönen anemometre hangi mekanizmalardan oluşur?

Cevap

Hava hareketi ile kolayca dönebilen hafif bir türbin ile türbinin dönme hareketini ve belirli bir zaman süresi içinde türbinden geçen havanın kat ettiği yolu gösteren kadrana ileten dişli mekanizmalardan oluşan bir cihazdır.


15. Soru

Ayrıntılı bir enerji taramasında hangi ölçüm bilgilerine ihtiyaç duyulmaktadır?

Cevap

Ayrıntılı bir enerji taraması için; • İşletmede kullanılan yakıt miktarı ile cihaz verimleri, • İşletmenin elektrik tüketimi ve kullanım verimi, • Çeşitli akışkanlar tarafından taşınan enerji, • Çeşitli noktalardan dışarıya atılan enerji, • Sisteme giren enerji ölçümlerine ihtiyaç duyulur.


16. Soru

Enerji yönetimine yönelik ölçüm cihazlarının görevi nedir?

Cevap

Enerji analizi yapabilmek üzere gereken sıcaklık, nem, basınç, hız, debi, elektrik gibi değerlerin ölçülmesini sağlayarak enerji tasarrufu yapılabilecek noktaların belirlenebilmesini sağlayacak veriler ortaya koymaktır.


17. Soru

Boyut nedir?

Cevap

Boyut; bir sistem ya da cismin özelliklerini belirlemek amacıyla kullanılan fiziksel değişkenlerin genel adıdır.


18. Soru

Duyarlılık nedir?

Cevap

Duyarlılık; ibrenin hareket miktarının ölçülen fiziksel büyüklüğe oranı olarak tanımlanır.


19. Soru

Kesinlik kavramı neyi ifade eder?

Cevap

Bir ölçüm cihazının aynı fiziksel büyüklüğe ilişkin tekrarlanan çeşitli ölçüm sonuçlarının aynı değeri gösterme özelliğidir.


20. Soru

Kızılötesi radyomerler nasıl tanımlanır ve kullanılır?

Cevap

Sıcaklığı uzaktan algılayabilen cihazlara kızılötesi radyasyon radyomerleri denilmektedir. Bu araçlar ısıl ışınım ile ısı ölçmekle birlikte yüzey sıcaklıklarını temassız olarak ölçmektedirler. Prensip olarak cisimlerden yayılan ısıl ışınım akışı ile orantılı olarak bir çıkış sinyali üretirler. İki farklı şekilde imal edilirler: • Toplam ışınım pirometresi ve • Optik pirometre.


21. Soru

Mafsallı kanal anemometreleri nerelerde kullanılır?

Cevap

Salon içerisindeki hava hareketlerinin belirlenmesinde, emme ve dönüş kanalı yayıcılarındaki ve ızgaradaki hava hızlarının belirlenmesinde ve laboratuvar davlumbaz hızlarının ölçülmesinde mafsallı kanal anemometreleri kullanılır.


22. Soru

Deneysel hatalar kaç farklı gruba ayrılır ve özellikleri nelerdir?

Cevap

Deneysel hatalar üç farklı grupta ele alınabilir: • Birinci gruptaki hatalar; dikkatsizlik, tecrübesizlik, ölçüm cihazının doğru seçilememesi, ölçüm sisteminin yanlış tasarlanması sonucu ortaya çıkan hatalardır. • İkinci grup hatalar; tesadüfi olmayan sürekli hatalardır. Bu hatalar genel olarak sürekli tekrar eder ve nedeni tam olarak belirlenemeyen hata türleridir. • Üçüncü grup hatalar; rastgele ortaya çıkan ve tekrar etmeyen tesadüfi hatalar olarak tanımlanır.


23. Soru

Bimetal termometrelerin dayandığı temel ilke nedir?

Cevap

Bimetal termometreler; katı cisimlerin sıcaklıkla doğrusal olarak uzama prensibine dayalı termometreler olup endüstriyel kullanılan termometrelerdir.


24. Soru

Ölçümlerin yapılmasında kullanılacak cihazların seçiminde hangi faktörler göz ininde bulundurulur?

Cevap

Ölçümlerin yapılmasında kullanılacak cihazların seçiminde; • Cihazın taşınabilir ya da sabit olması, • Cihazın hassasiyet ve kullanım aralığı, • Montaj ve demontaj kolaylığı, • Sıcaklık, korozyon, basınç gibi çeşitli şartlardaki kullanıma yönelik dayanıklılığı, • Cihazın maliyetine etki eden faktörler, • Cihazın enerji tüketimi, • Cihazın gösterge ve kayıt özellikleri dikkat edilmesi gereken faktörlerdir.


25. Soru

Hata kavramı neyi ifade etmektedir?

Cevap

Ölçme sisteminde alınan değerin ölçülmesi gereken değerden farkı olarak ifade edilir.


26. Soru

Proses akım şeması nedir ve ne için kullanılır?

Cevap

Proses akım şeması, bir sanayi kuruluşunda yapılan tüm işlemlerin ve sürecin gösterildiği detaylı bir şemadır. Bu şemada her enerji cinsi için üretim ve tüketim noktaları ayrıntılı bir şekilde gösterilir. Ayrıntılı enerji taraması için gerekli verilere ulaşmak amacıyla yapılacak ölçümlerin nerede yapılacağını belirlemek amacıyla bu şemaya ihtiyaç duyulur.


27. Soru

Ölçme işlemi adımları esnasında ortaya çıkabilecek hataların kaynakları nelerdir?

Cevap

Ölçme işlemi adımları esnasında ortaya çıkabilecek belli başlı hata kaynakları şöyle sıralanabilir: • Fiziksel niceliği tanımlayan matematiksel modeldeki yanlışlık, • Ölçme işleminin doğasından kaynaklanan tahminlerin çeşitliliği, • Ayarlı cihazlar ve ölçüm standartlarındaki belirsizlikler, • Standart ve cihazlardaki kademeli değişkenliklere yol açan zamana bağlı kararsızlıklar, • Sıcaklık, nem basınç gibi çevresel faktörlerin etkisi, • Başka kaynaklardan elde edilen sabit değerler ve parametreler, • Sinyal karışması, parazitler, homojen olmama, yetersiz çözünürlük ve tam olmayan ayrışma durumlarından ortaya çıkan belirsizlikler, • Sayısal belirsizlik ve veri analizi, • Yanlış belirlemeler ve prosedür hataları, • Temizlik beceri ve kullanıcı tekniklerini içeren laboratuvar çalışmaları.


28. Soru

Bant kayıt cihazları ne amaçla kullanılır?

Cevap

Bant kayıt cihazları; manyetik bir madde ile kaplanmış olan banda kayıt yapmak ve bunu okumak amacıyla kullanılır.


29. Soru

Standart kavramı neyi ifade etmektedir?

Cevap

Standart; ulusal ve uluslararası kuruluşlarca kabul edilen belirli ölçülerdeki fiziksel büyüklük, ölçme yöntemi ya da uyulması gereken kurallar olarak tanımlanır.


30. Soru

Wattmetrenin özellikleri nelerdir?

Cevap

Wattmetre; alternatif akım devresinin aktif gücünü ölçen bir cihazdır. Bu güç, gerilim ile aynı fazda olan akımın değeri ile gerilimin çarpımına eşittir. Wattmetrelerde biri akımı, diğeri gerilimi ölçmek üzere tasarlanmış iki bobin yer almaktadır. Akım bobini devreye seri, gerilim bobini devreye paralel bağlanmalıdır, fakat wattmetrenin bağlanma şekli değişebilir.


31. Soru

Hata ve belirsizlik kavramları arasındaki fark nedir?

Cevap

Hata bir ölçüm değerinin gerçek değeri ile arasındaki farkı ifade etmekteyken belirsizlik ölçümde ki hataların etkilerinin ne olduğunun tam olarak bilinememesidir.


32. Soru

Debi nedir?

Cevap

Debi; birim zamanda birim yüzeyden geçen akışkan miktarıdır


33. Soru

Okunabilirlik kavramı neyi ifade eder?

Cevap

Ölçme cihazının okuma skalasının genişliğini ve netliğini ifade eder. Daha doğru sonuçlar alabilmek için okunabilirliği büyük cihazlar tercih edilmelidir.


34. Soru

Basınç nedir?

Cevap

Genellikle sıvı ve ya gaz gibi bir akışkanın birim alana uyguladığı kuvvete basınç denir.


35. Soru

En küçük değerlendirme kavramı neyi ifade eder?

Cevap

Ölçme cihazı skalasındaki okunabilen iki değer arasındaki en küçük fark olarak tanımlanır. En küçük değerlendirmeye etki eden faktörler şöyle sıralanabilir: • Skala uzunluğu, • Kademelendirme, • İbre ya da yazıcı ucunun kalınlığı.


36. Soru

Basınç termometrelerinin dayandığı ilke nedir?

Cevap

Basınç termometreleri; kapalı bir kapta bulunan akışkan, sıcaklığın artması ile ısıl genleşmenin neden olduğu basıncın ölçülmesi ilkesine dayanır. Endüstriyel sıcaklık ölçümlerinde genellikle kullanılırlar. Gaz genleşmeli ve sıvı genleşmeli tipleri bulunmaktadır.


37. Soru

Efektif basınç nedir?

Cevap

Basınç ölçüm cihazlarının ölçtüğü mutlak basınç ve yerel atmosferik basınç arasındaki farka efektif basınç denmektedir. Yanı basınç ölçümü yapan cihazlar aslında efektif basınç değerini gösterir.


38. Soru

Mekanik higrometre nedir?

Cevap

Mekanik higrometre; organik malzemelerin neme bağlı boyutlarındaki değişimi ele alarak oluşturulmuş nem ölçme cihazıdır. Organik malzeme olarak en çok kullanılan maddeler; • İnsan saçı, • Naylon, • Sentetik polyester, • Hayvan derisi, • Hayvan boynuzu, • Tahta ve • Kağıttır.


39. Soru

Direnç termometresi nedir?

Cevap

Direnç termometresi; genellikle metal olan duyar elemanın sıcaklığının elektriksel direnç ile değişmesi prensibine dayalı bir termometre çeşidi olup -260°C ve 550°C aralıklarını ölçebilir.


40. Soru

Bir dalgametrenin doğru ölçümler yapabilmesi için hangi özelliklere sahip olması gerekir?

Cevap

Dalgametre doğru ölçüm yapabilmesi için şu özelliklere sahip olmalıdır: • Geniş bir frekans bandını kapsamalıdır, • Sıcaklık değişimlerinden en az düzeyde etkilenmelidir, • Kullanımı kolay ve dayanıklı olmalıdır, • Kullanım ömrü uzun olmalıdır, • İçerisine yerleştirilmiş olan termometre ile sıcaklık değişimlerine bağlı olarak ölçüm değerini düzeltebilmelidir.


41. Soru

Manometre nedir?

Cevap

Manometre; yoğunluğu bilinen bir sıvının, bilinen yerçekimine sahip ortamdaki dikey yer değişimini belirleyerek basınç ölçme işlemine dayanan cihazdır. Manometrelerin; • U tipi manometreler, • Kuyu tipi manometreler, • Eğik manometreler, • Mikro manometre, • Barometre, • Çan tipi manometre ve • Dairesel dengeli manometre olmak üzere çeşitleri bulunmaktadır.


42. Soru

Endüstriyel psikrometreler nasıl çalışırlar?

Cevap

Endüstriyel psikrometrelerde birbirine benzer bir çift elektrik veya mekanik sıcaklık sensörü bulunmaktadır. Bunlardan birisi ıslak bir fitil ile nemi tutmaktadır. Aspiratör nemli sıcaklık sensörüne üfleyerek sıcaklığı düşürür.


43. Soru

Kesit daralması prensibine dayanan debi ölçerler nelerdir?

Cevap

Kesit daralması prensibine göre oluşturulmuş debi ölçerler; • Ventürimetre, • Lüle ve • Diyaframdır.


44. Soru

Thomas sayacı nasıl ve nerelerde kullanılır?

Cevap

Yüksek gaz debilerinin küçük bir basınç kaybı yaratılarak ölçülmesini sağlayan Thomas sayacı daha çok laboratuvarlarda kullanılır.


45. Soru

Rotometre nedir?

Cevap

Rotometre; sıvı veya gaz akışkanın debisini doğrudan gösteren cihazlardır.


46. Soru

Türbin tipi debi ölçer nedir?

Cevap

Türbin tipi debi ölçer; magnetik olmayan bir gövdenin içerisinde paslanmaz çelikten seçilmiş dönebilen bir türbin rotoruyla hacimsel debiyi ölçen bir araçtır.


47. Soru

Polimer filmli elektronik higrometrelerin avantajı nedir?

Cevap

Bu higrometrelerde sıcaklık doğrulaması yapan ve sinyal sağlayan entegre devreler bulunmaktadır bu sayede küçük boyutlu, ucuz ve %64’lük bağıl nem değişiminde 1 ile 120 sn. arasında değişen hızla cevap verebilmektedir.


48. Soru

Dunmore higrometresi neden düzenli olarak kalibre edilmelidir?

Cevap

Birçok Dunmore direnç elemanı normal aralıktaki değerleri ölçebilecek düzeyde donatılmıştır. Ancak, direnç devresi, zaman ve bileşimin yanında nem ve sıcaklık sınır değerleri ile de değişebilmektedir. Bu nedenle cihaz düzenli olarak kalibre edilmelidir.


49. Soru

Isıl anemometreler ne amaçla tasarlanmıştır?

Cevap

Bu hız ölçerler akış alanındaki bir noktada hava hızının kolay ve doğrudan belirlenmesi amacıyla tasarlanmıştır.


50. Soru

Bourdon manometresi nedir?

Cevap

Bourdon manometresi; elastik elemanlarla basınç ölçümü yapan manometredir. Bazı elastik maddelerin basınç altında şekil değiştirmelerinin ölçülmesiyle basınç ölçümü yapar. Statik basınç ölçümünde en çok kullanılan manometre türüdür.


51. Soru

Kızılötesi analizörlerin özellikleri nelerdir?

Cevap

Laboratuvarlarda kardondioksit ve karbonmonoksit ölçümlerinde en çok kullanılan araçlar dağılım göstermeyen kızılötesi analizörlerdir.


52. Soru

Çizelge kayıt cihazlarının özellikleri nelerdir?

Cevap

Bu cihazlar analog ve sayısal olan elektriksel sinyalleri, genellikle kağıt üzerine kaydeder. Mekanik uçlu mürekkep, sıcak tel, basınç veya elektriksel hassasiyete sahip kağıtlar üzerine sürekli iz bırakarak kayıt olanağı sağlar.


53. Soru

Çiğ noktası higrometresinin özellikleri nelerdir.?

Cevap

Çiğ noktası higrometresi geniş nem ölçme aralığına sahip, kesin, güvenilir bir araç olmasıyla birlikte psikrometre ile karşılaştırıldığında karmaşık ve daha masraflıdır.


54. Soru

Ampermetrelerin özellikleri nelerdir?

Cevap

Ampermetreler akımın şiddetini ölçen cihazlardır ve devreye seri olarak bağlanırlar. Kısa devre görünümüne sahip olmalarına karşın, uygulamada ölçülen büyüklüğü etkileyen ve dolayısıyla sıfıra eşit olmayan bir giriş empedansına sahiptir. Ampermetreler ölçebildikleri akım aralıklarına göre; • Miliampermetre, • Mikroampermetre ve • Kiloampermetre gibi sınıflara ayrılır.


55. Soru

Taşıma ölçümleri ne açıdan kolaylık sağlar?

Cevap

Üç temel uygulama olan; • Verinin toplanması, • Otomatik sınır testini ve • Bilgisayar kontrol işlemini büyük ölçüde basitleştirerek kolaylık sağlar.


56. Soru

Sayısal veri toplama sisteminin özellikleri nelerdir?

Cevap

Bir ya da birkaç analog-sayısal dönüştürücü ile birden fazla noktadan ve kanaldan veri toplanmasını sağlamakla birlikte ara birimler sayesinde transdüserin uyarımını, kalibrasyonu ve birim dönüşümlerini de sağlamaktadır.


57. Soru

Isıl anemometrelerin üstün yanları nelerdir?

Cevap

Bu hız ölçerler dinamik çalışma aralıklarının büyük olması ve çok küçük hızları ölçebilmeleri açıcından diğer hız ölçerlerden üstündürler.


58. Soru

Termometreler ile yapılan ölçümlerde ortaya çıkabilecek hata sebepleri ve alınabilecek önlemler neler olabilir?

Cevap

Termometreler ile yapılan ölçümlerde ortaya çıkabilecek hatalar şöyle sıralanabilir: • Gaz sıcaklıklarını ölçen termometreler, çevre yüzeylerden gelen ısı ışınımlarından etkilenebilir. • Ölçülen sıcaklık ile çevre yüzey sıcaklığı arasında kayda değer bir fark olması durumunda koruyucu bir kılıf ya da aspirasyon tekniği ile ısı ışınımının etkileri azaltılmalıdır. • Termometrenin basınç altında bir kap ve ya kanal içerisinde bulunması gerekiyorsa, termometre haznesi yerine sıkıca oturtulmalı ve yüksek ısıl iletkenliğe sahip bir madde ile çevrelenmelidir. • Termometre ile ölçümler içlerindeki sıvıların uzun ve ince duvarlı bir ampulde yer alması sıcaklık değişimlerinin daha çabuk gözlenebilmesi açısından diğer yöntemlere göre daha üstün olmaktadır. • Boru ve kanallarda sürekli olarak kalabilecek endüstriyel termometrelerin kırılmaması için metal koruyucular kullanılmalıdır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta koruyucuların yüksek ısı kapasitesi ve iletkenliği nedeniyle ölçüm hatalarına yol açabilmesi durumdur. • Termometrenin kendisini çevreleyen akışkanla denge sıcaklığına ulaşması için yeterli zamanın sağlanması, sıcaklık ölçümlerinde ortaya çıkabilecek hataları arttırmasını önler.


59. Soru

Sıvı ya da gaz türü akışkanların debi ölçümü en basit yöntem ile nasıl yapılmaktadır.?

Cevap

Sıvı ya da gaz türü akışkanların belli bir ağırlık veya hacimdeki miktarının, bir kapta toplanma süresinin belirlenmesi en hassas ve en basit debi ölçme yöntemidir. Bu yöntem diğer debi ölçüm cihazlarının kalibrasyonu için de kullanılır. Dezavantaj olarak bu yöntemlerin büyük ve yavaş olduğu söylenebilir.


60. Soru

Isı sayaçları hangi prensibe göre tasarlanmıştır?

Cevap

Isı sayaçları ısı miktarının ölçülmesi amacıyla tasarlanmış olup devreden geçen su miktarı ile gidiş ve dönüş sıcaklıklarının ölçülmesi prensibine dayanır.


61. Soru

Pay ölçerlerin kullanılmasının avantajları nelerdir?

Cevap

Pay ölçerlerin kullanılmasıyla birlikte merkezi ısıtma sistemlerinin kullanıldığı binalardaki kullanıcılar da kullandıkları enerji kadar para ödeyeceklerdir. Pay ölçerler sayesinde %13-15 civarında yakıt tasarrufu sağlanabildiği ortaya konmuştur.


62. Soru

Yer değiştirme sayaçları nasıl ölçüm yaparlar?

Cevap

Bu sayaçlar içerisinden geçen sıvının veya gazın hacmini zamana bağlı olarak ölçerler.


63. Soru

Voltmetrenin özellikleri nelerdir?

Cevap

Voltmetre; devredeki gerilimi ölçen ve devreye paralel bağlanan araçtır. Devreye paralel bağlanmasının deni uçlar arasındaki gerilimin voltmetreye etki etmesinin gerekmesidir. İç direnci oldukça büyüktür.


64. Soru

Paramanyetik araçların genellikle tercih edilmelerinin sebepleri nedir?

Cevap

Çok yüksek doğruluk paylarına sahip olmaları ve oksijen ölçümünü özgün yapabilmeleridir.


65. Soru

Taşınabilir test cihazlarının özellikleri nelerdir?

Cevap

Taşınabilir test cihazları daha çok laboratuvar dışı ölçümlerde ve yakma sistemlerinin ayarlanmasında kullanılmaktadır. Bu cihazlar oksijen ve karbonmonoksit ölçümlerini elektrokimyasal hücreler ile yaparlar.


66. Soru

Okunabilirlik (readability) nedir?

Cevap

Okunabilirlik (readability), ölçme cihazının okuma skalasının genişliği ve netliği olarak tanımlanmaktadır.


67. Soru

En küçük değerlendirme (least count) nedir?

Cevap

En küçük değerlendirme (least count), ölçme cihazı skalasında okunabilen iki değer arasındaki en küçük fark olarak tanımlanmaktadır.


68. Soru

Doğruluk (accuracy) nedir?

Cevap

Doğruluk (accuracy), cihazın ölçülen fiziksel büyüklüğün doğru değerini belirleyebilme yeteneğidir.


69. Soru

Kesinlik (precision) nedir?

Cevap

Kesinlik (precision), bir ölçüm cihazının aynı fiziksel büyüklüğe ilişkin tekrarlanan çeşitli ölçüm sonuçlarının aynı değeri gösterme özelliğine verilen addır.


70. Soru

Kalibrasyon (calibration) nedir?

Cevap

Kalibrasyon (calibration), fiziksel bir büyüklüğün süreklilik gösteren karakteristik eğrisini (veya tek tek değerleri) standart olarak belirlenmiş bir başka karakteristik eğri (veya tek tek değerler) ile karşılaştırma işlemi olarak tanımlanmaktadır.


71. Soru

İlk ayar (primary calibration) nedir?

Cevap

İlk ayar (primary calibration); doğruluğu kesin olarak bilinen, Ulusal Standartlar Enstitüsü veya Metroloji Enstitüsü tarafından izlenen bir cihaza giriş uygulaması ile çıkışının gözlenip kaydedilmesini içeren ayar yönetimine verilen isimdir.


72. Soru

Hata (error) nedir?

Cevap

Hata (error), ölçme sisteminden alınan değerin ölçülmesi gereken değerden farkıdır.


73. Soru

Duyarlılık (sensitivity) nedir?

Cevap

Duyarlılık (sensitivity), ölçüm cihazının ibresinin doğrusal hareket ettiği varsayımıyla ibrenin hareket miktarının ölçülen fiziksel büyüklüğe oranı olarak tanımlanmaktadır.


74. Soru

Standart (standard) nedir?

Cevap

Standart (standard), ulusal veya uluslararası kuruluşlar tarafından kabul edilen belirli ölçülerdeki fiziksel büyüklük, ölçme yöntemi ya da uyulması gereken kurallardır.


75. Soru

Boyut (dimension) nedir?

Cevap

Boyut (dimension), bir sistemin veya bir cismin özelliği veya davranışını belirlemek üzere kullanılan fiziksel değişkenlere verilen genel bir addır.


76. Soru

Birim (unit) nedir?

Cevap

Birim (unit), boyut için seçilen keyfi bir karşılaştırma değerine verilen isimdir.


77. Soru

Enerji yönetimine yönelik ölçüm cihazlarının görevi nedir?

Cevap

Enerji yönetimine yönelik ölçüm cihazlarının görevi, enerji analizi yapabilmek üzere gereken sıcaklık, nem, basınç, hız, debi, elektrik, baca gazı analizi gibi değerlerin ölçülmesini sağlayarak sonuçta enerji tasarrufu yapılabilecek noktaların belirlenmesini sağlayacak verileri oluşturmaktır.


78. Soru

Basınç nedir?

Cevap

Basınç, genellikle sıvı veya gaz gibi bir akışkanın birim alana uyguladığı kuvvet olarak tanımlanmaktadır.


79. Soru

Uluslar arası birim sisteminde basınç birimi olarak ne kullanılmaktadır?

Cevap

Basınç ölçümünde çok sayıda basınç birimi kullanılmakla birlikte uluslar arası birim sisteminde basınç birimi olarak N/m2 (Pa) kullanılmaktadır.


80. Soru

Higrometre (hygrometer) nedir?

Cevap

Higrometre (hygrometer), hava ve diğer fiziksel malzemelerdeki nem miktarını ölçebilen bir ölçüm cihazıdır.


81. Soru

Debi nedir?

Cevap

Debi, birim zamanda birim kesitten geçen akışkan miktarıdır.


82. Soru

Rotometre nedir?

Cevap

Rotometre, sıvı veya gaz akışkanın debisini doğrudan gösteren cihazlardır. Bu cihaz kesit alanı akış doğrultusunda artarak ölçeklendirilmiş dikey bir tüp ve içerisinde debi ile orantılı olarak farklı yüksekliklerde sabit olarak kalabilen yüzer bir elemandan oluşur.


83. Soru

Ampermetre nedir?

Cevap

Ampermetreler, akım ölçen düşük dirençli cihazlardır.


84. Soru

Voltmetre nedir?

Cevap

Voltmetre, devredeki gerilimi ölçmeye yarayan ve paralel olarak bağlanması gereken yüksek dirençli bir cihazdır.


85. Soru

Wattmetre nedir?

Cevap

Wattmetre, alternatif akım devresinin aktif gücünü ölçen cihazdır.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi