Enerji Analizi Dersi 2. Ünite Özet

Giriş

Enerji yönetiminin gerçekleştirilmesi için ölçümlerin yapılıp kontrollerinin yapılması gerekmektedir. Bir enerji tesisinde ayrıntılı bir enerji taraması yapmak için ihtiyaç duyulan ölçüm bilgileri şunlardır:

• İşletmede kullanılan yakıt miktarı ile cihaz verimleri,
• İşletmenin elektrik tüketimi ve kullanım verimi,
• Çeşitli akışkanlar (buhar, sıcak su, hava gibi) tarafından taşınan enerji,
• Çeşitli noktalardan dışarıya atılan enerji (buhar, kondensat, soğutma suyu, atık sıvı ve gaz gibi),
• Sisteme giren enerji.

Bu bilgilerin toplanması için çeşitli ölçümlerin alınması gereklidir. Ölçüm için kullanılacak cihazların seçiminde de aşağıdaki faktörler göz önünde bulundurulmalıdır:

• Cihazın taşınabilir ya da sabit olması,
• Cihazın hassasiyet ve kullanım aralığı,
• Montaj ve demontaj kolaylığı,
• Sıcaklık, korozyon, basınç gibi çeşitli şartlardaki kullanımlara yönelik dayanımı,
• Cihazın maliyetine etki eden faktörler (satış fiyatı, montaj, eğitim, işletme ve bakım),
• Cihazın enerji tüketimi,
• Cihazın gösterge ve kayıt özellikleri.

Ölçme ve kontrolle ilgili önemli bazı kavramlar aşağıda kısaca açıklanmıştır.

Okunabilirlik (readability ), ölçme cihazının okuma skalasının genişliği ve netliği olarak tanımlanmaktadır.

En küçük değerlendirme (least count ), ölçme cihazı skalasında okunabilen iki değer arasındaki en küçük fark olarak tanımlanmaktadır.

Kesinlik (precision ), bir ölçüm cihazının aynı fiziksel büyüklüğe ilişkin tekrarlanan çeşitli ölçüm sonuçlarının aynı değeri gösterme özelliğine verilen addır.

Kalibrasyon (calibration ), fiziksel bir büyüklüğün süreklilik gösteren karakteristik eğrisini standart olarak belirlenmiş bir başka karakteristik eğriyle karşılaştırma işlemi olarak tanımlanmaktadır.

İlk ayar (primary calibration ); doğruluğu kesin olarak bilinen, Ulusal Standartlar Enstitüsü veya Metroloji Enstitüsü tarafından izlenen bir cihaza giriş uygulaması ile çıkışının gözlenip kaydedilmesini içeren ayar yönetimine verilen isimdir.

Hata (error ), ölçme sisteminden alınan değerin ölçülmesi gereken değerden farkıdır.

Duyarlılık (sensitivity ), ölçüm cihazının ibresinin doğrusal hareket ettiği varsayımıyla ibrenin hareket miktarının ölçülen fiziksel büyüklüğe oranı olarak tanımlanmaktadır.

Histerizis (hysteresis ), ölçme cihazında ölçüm yapılırken herhangi bir değere artarak veya azalarak yaklaşılması histerizis olayı nedeniyle farklı değerler okunmasına neden olabilir.

Boyut (dimension ), bir sistemin veya bir cismin özelliği veya davranışını belirlemek üzere kullanılan fiziksel değişkenlere verilen genel bir addır.

Birim (unit ), boyut için seçilen keyfi bir karşılaştırma değerine verilen isimdir.

Hata Analizi Ve Hata Kaynakları

Ölçüm sonucu elde edilen değerler belirli bir şekilde analiz edilmelidir. Deneysel ölçme sonuçlarının geçerliliği, hassasiyeti ve hataların tespiti önemli bir konudur. Ölçüm yoluyla deney yapan ve bu sonuçları kullanan araştırmacılar, elde edilen bulguların geçerliliğini de sorgulamak isterler. Ölçüm hatası, bir büyüklüğün ölçülen değeri ile gerçek değeri arasındaki farka verilen isimdir. Belirsizlik ise, ölçümlerdeki hataların etkilerinin ne olduğunun tam olarak bilinmemesidir.

Deneysel hatalar genel olarak üç grupta toplanabilir. Bunlar aşağıda kısaca açıklanmıştır.

Birinci grup hatalar : Dikkatsizlik ve tecrübesizlikten kaynaklanabilen hata grubudur. Ölçüm cihazının doğru seçilmemesinin veya ölçüm sisteminin yanlış tasarımından kaynaklanan hatalar da bu grupta değerlendirilmektedir. Bu gruptaki hatalar, genel olarak ölçülen değerlerden farklı olduğundan deneyimli bir teknik eleman tarafından kolaylıkla saptanıp kapsam dışı bırakılabilmektedirler.

İkinci grup hatalar : Sistematik hata grubudur. Bu tür hatalar tesadüfi olmayan sürekli hatalardır. Bu tür hatalar genel olarak tekrar edilen okumalarda görülen ve nedenleri çoğunlukla bilinmeyen hatalardır. Sistematik hata, şartların aynı olduğu her cihaz ile aynı büyüklükte oluşur. Ayar ekipmanlarındaki kusurlar, sistematik hatalara yol açabilir. Sistematik hatalara neden olan parametrelerin bir kısmı da deneylerde kullanılan sabit ve çarpanlardan kaynaklanır.

Üçüncü grup hatalar : Rastgele hata sınıfındadır. Rastgele ortaya çıkan ve tekrarlanmayan istatistiki hatalardır. Rastgele hatayı tanımlayabilmek için hata dağılımının da bilinmesi gerekmektedir. Bu tür hatalar, deneyi yapan elemanların değişmesinden, deneyi yapan elemanın zaman içerisinde dikkatinin azalmasından kaynaklanabildiği gibi ölçme cihazının ısınmasından kaynaklanan salınımlardan da ortaya çıkabilir.

Enerji Yönetimine Yönelik Çeşitli Ölçme Ve Kontroller

Enerji yönetimine yönelik ölçüm cihazlarının görevi, enerji analizi yapabilmek üzere gereken sıcaklık, nem, basınç, hız, debi, elektrik, baca gazı analizi gibi değerlerin ölçülmesini sağlayarak sonuçta enerji tasarrufu yapılabilecek noktaların belirlenmesini sağlayacak verileri oluşturmaktır.

Sıcaklık Ölçümü

Sıcaklık ve ısı kavramları genellikle birbiri ile karıştırılan iki kavramdır. Sıcaklık, ortamdaki moleküllerin kinetik enerjileri ile orantılı bir kavram olup ortamdaki moleküllerin hızı arttıkça kinetik enerjisi, dolayısıyla da sıcaklığı artmaktadır. Isı ise bir enerjidir ve yüksek sıcaklıktaki bir kaynaktan düşük sıcaklıktaki bir kaynağa enerji aktarımıdır. Termometre adı verilen bir cihaz ile sıcaklığı ölçeriz ve özellikleri sıcaklıkla değişen ve kolayca ölçülen bir referans sistemidir. Sıcaklığı ölçülecek sistem, aralarında ısıl denge ortaya çıkana kadar temas ettirilirler. Celcius, Kelvin, Rankine ve Fahrenheit ölçekleri kullanılarak yapılmış, tanımları ve birbirlerine olan dönüşümleri formülize edilmiş termomete türleri vardır.

Konuyla ilgili olarak Sayfa 29’daki formülleri inceleyebilirsiniz .

Termometreler

Aşağıda tanımlanmış olan farklı türde termometreler bulunmaktadır.

Genişlemeli termometreler ; sıvı ve gaz türündeki akışkanlar ile metallerin, sıcaklıklarına bağlı olarak hacimlerinin genleşmesi özelliğine dayanmaktadır.

Sıvı genleşmeli cam termometreler ; pratikte -200°C ile +750°C arasındaki sıcaklık ölçmelerinde yaygın olarak kullanılan bir termometre tipidir. Cam termometrelerin içinde genellikle civa, toluen, etil alkol, kerosen, petrol eteri ve pentan gibi sıvılar kullanılır.

Basınç termometreleri ; kapalı bir kap içerisinde bulunan akışkan, sıcaklığın artması ile ısıl genleşmenin neden olduğu basıncın ölçülmesi esasına dayanır. Kullanılabildiği sıcaklık aralığı -150 °C ile +600 °C arasındadır. Sıvı doldurulmuş basınç termometrelerinde; akışkan olarak propil alkol, silikon ve benzeri sıvılar kullanılabilmektedir.

Bimetal termometrelerde , katı cisimlerin sıcaklıkla doğrusal olarak uzama prensibinden yararlanılır. Bu tip termometreler -50 °C ile +400 °C aralığında ölçme yapabilmektedirler.

Direnç termometreleri , çoğunlukla metal olan duyar elemanın sıcaklığının elektriksel dirençle değişmesi prensibine dayanarak çalışır. Bu tür termometreler pratikte -260 °C ile +550 °C arasında kullanılabilir. Ancak özel durumlarda 1000 °C civarındaki sıcaklıkları da ölçebilmektedir. Bu malzemelerin seçimi kullanılacak sıcaklık aralığı, korozyon korunumu, mekanik kararlılık ve maliyet kriterleri dikkate alınarak yapılır.

Termometre ile ölçüm sırasında ortaya çıkabilecek hatalar ile nedenleri aşağıdaki gibi sıralanmıştır:

• Gaz sıcaklıklarını ölçen termometreler, çevre yüzeylerden gelen ısı ışınımlarından etkilenebilirler.
• Ölçülen sıcaklık ile çevre yüzey sıcaklığı arasında kayda değer bir fark olması durumunda koruyucu bir kılıf ya da aspirasyon tekniği ile ısı ışınımın etkileri en aza indirilmelidir.
• Termometrenin basınç altında bir kap veya kanal içerisinde bulunması gerekiyorsa, termometre haznesi yerine sıkıca oturtulmalı ve yüksek ısıl iletkenliğe sahip bir madde ile çevrelenmelidir.
• Termometre ile ölçmeler, içlerindeki sıvıların uzun ve ince duvarlı bir ampulde yer alması sıcaklık değişimlerinin daha çabuk gözlenebilmesi açısından diğer yöntemlere göre bir üstünlük sağlamaktadır.
• Boru ve kanallarda sürekli olarak kalabilecek endüstriyel tip termometrelerin kırılmalarını önleyecek şekilde metal koruyucularla birlikte yerleştirilmeleri gerekmektedir.
• Termometrenin kendisini çevreleyen akışkanla denge sıcaklığına ulaşması için yeterli zamanın sağlanması, sıcaklık ölçümlerinde ortaya çıkabilecek hataları artmasını da önler.

Termistör: Bir yarıiletken malzemenin direnci sıcaklıktan oldukça fazla etkilenmektedir. Termistörler sıcaklık ile iletkenliği değişen bir tür dirençtir. Yarıiletken malzemeden yapılmış olan termistör elemanının bacakları, galvanometreli bir köprü devresine bağlanarak kalibre edilir.

Termistör ile sıcaklık ölçme yönteminin özellikleri; kolaylık, hassaslık ve hızlılık olarak verilebilir. Uygun kalibrasyon ile 0,01 °C hassasiyet ile sıcaklık ölçülmesi yapılabilmektedir. Bu tür cihazların 300 °C sıcaklığın yukarısında kullanılmaları uygun değildir.

Termoelemanlar: Termoelemanlar ile farklı malzemeden yapılmış iki iletken telin birer ucunun birbirine tutturulması ve bu ucun sıcaklığına göre serbest uçlar arasında mV mertebesinde meydana gelen gerilimden yararlanılarak sıcaklık ölçümleri yapılmaktadır. Termo elemanlar ile -185 °C ile +1820 °C arasında her türlü sıvı, katı ve gaz sıcaklıkları kolayca ölçülebilmektedir.

Kızılötesi Radyometreler (Pirometreler): Sıcaklığı uzaktan algılayabilen cihazlar olarak tanınan kızılötesi radyasyon radyometreleri ısıl ışınım ile sıcaklık ölçmekte olup, yüzey sıcaklıklarını temas etmeksizin ölçebilmektedirler. Prensip olarak cisimlerden yayılan ısıl ışınım akışı ile orantılı olarak bir çıkış sinyali üretirler. Toplam ışınım pirometresi ve optik pirometre olmak üzere iki tipte imal edilmektedirler.

Kızılötesi Işın Kameraları: Kızılötesi ışın kameraları, sıcaklığı ölçülecek cisimlere temas etmeden bu cisimlerin yüzey sıcaklığını uzaktan ölçebilir. Kızılötesi kamera, sıcaklığı ölçülecek yüzeyi tarayarak yüzey tarafından yayılan ve yansıtılan ısı ışınımını algılar.

Sıcaklık Ölçüm Bantları (Renk Değişimi ile Sıcaklık Ölçümü): Bu ölçüm yönteminde çeşitli madeni tuzların belirli sıcaklıklardaki renk değişimlerinden yararlanılır. Sıcaklığı ölçecek yüzeye yapıştırılan şerit, temas edilen yüzeyin sıcaklığına bağlı olarak rengini değiştirir.

Basınç Ölçümü

Basınç , genellikle sıvı veya gaz gibi bir akışkanın birim alana uyguladığı kuvvet olarak tanımlanmaktadır. Basıncın birimi SI birim sisteminde N/m2 (Pascal;Pa)dır. 105 Pascal 1 bar dır. Vakum, atmosfer basıncından düşük olan basınçlar için kullanılan bir tanımdır. Verilen bir konuma ait gerçek basınca mutlak basınç denir. Bu tür cihazların göstergesi mutlak basınç ile yerel atmosferik basınç arasındaki farkı göstermektedir. Basınçölçerlerin çoğu efektif basıncı ölçmek için tasarlanmıştır.

Manometre: Sıvı sütunlu basınç ölçme cihazları olarak bilinen manometrelerin çeşitli tipleri vardır. Bunlar; U tipi manometreler, kuyu tipi manometre, eğik manometre, mikro manometre, barometre, çan tipi manometre, dairesel dengeli manometre adıyla piyasada çeşitli amaçlara yönelik olarak bulunmaktadır.

Bourdon Manometresi: Genel olarak elastik elemanlarla basınç ölçümü yapan manometre tipine girmektedir. Bazı elastik malzemelerin basınç altındaki şekil değişimlerinin ölçülmesi ile basınç ölçümleri yapılabilmektedir. Uygulamada statik basınç ölçümünde en çok kullanılandır. Basınç Ölçme Cihazlarının Seçim ve Kalibrasyonu:

Basınç ölçme cihazlarının seçim ve kalibrasyonu ile ilgili bazı önemli noktalar aşağıda sıralanmıştır:

• Basıncın, çok geniş bir aralıkta değişiyor olması farklı basınç ölçüm cihazlarının geliştirilmesini de sağlamıştır. Ölçülecek basınç aralığı, cihaz seçimindeki önemli kriterler arasındadır. Çeşitli basınç ölçme aletlerinin basınç aralıkları aşağıda verilmiştir:
• İyonizasyon : 10 ^-5 -10- ¹ bar
• Pirani : 10 ^-2 -10 ² bar
• McLeod : 10 ^-3 -10 ² bar
• Manometreler : 10-10 ⁶ bar
• Piezoelektric : 10 ⁴ -10 ⁸ bar
• Körük : 10 ³ -10 ⁶ bar
• Diyafram : 10-10 ⁸ bar
• Bourdon : 10 ³ -10 ⁹ bar
• Elektronik dirençler: 10 ⁶ -10 ¹¹ bar
• Uygulamada en sık kullanılan statik kalibrasyon cihazı ağırlıklı ölçme test cihazıdır (deadweight tester). Bu tür kalibrasyon cihazları 700 bar basınca kadar kullanılabilir.

Nem Ölçümü

Havadaki nem miktarını ölçebilen cihazlarda; yaş termometre sıcaklığı, bağıl nem, nem oranı, çiğlenme noktası ve donma noktası gibi farklı nem özelliklerini ölçebilen algılayıcı elemanlar bulunmaktadır.

Higrometre (hygrometer ) yani nem ölçer hava ve diğer fiziksel malzemelerdeki nem miktarını ölçebilen bir ölçüm cihazıdır.

Mekanik Higrometre: Birçok organik malzeme boyutunun nem ile değişme özelliği, çok sayıdaki basit ve etkili nem göstergeleri ve kaydedicilerinde kullanılmaktadır. Bunlar higrometre formu oluşturmak için, hava girişlerine, mekanik bağlantılara veya elektriğe dönüştüren elemanlara bağlanabilirler.

Endüstriyel Psikrometreler: Endüstriyel psikrometrede birbirine benzer bir çift elektrik veya mekanik sıcaklık sensörü yardımı ile nem ölçümü yapılır.

Elektrikli Empedans Higrometreler: Birçok madde bağıl nem değişimi ile nemi emer ya da salar ve bu değişim, bir elektriksel direnç gösterir. Higrometrelerde bu özelliğin kullanılması ile nem ölçümü yapılır. Polimer filmli elektronik higrometreler, iyon değişimli reçineli elektrik higrometreler, Dunmore higrometreler, empedans tabanlı gözenekli seramik elektronik higrometreler bu tip higrometrelere örnek olarak verilebilir.

Çiğ Noktası Higrometresi: Geniş nem ölçüm aralığına sahip, kesin ve güvenilir bir araçtır. Yoğuşma tipi higrometresinde, çiğ ya da donma başlayıncaya kadar, yüzey soğutulmaktadır. Yoğuşma yüzeyi, çevredeki gaz ile buharın basınç dengesinde elektronik olarak elde edilir. Yüzeydeki yoğuşma; optik, elektrik veya nükleer teknikler ile belirlenir.

Debi Ölçümü

Debi , birim zamanda birim kesitten geçen akışkan miktarıdır. Debi ölçümünde uygulama yerine istenilen özelliğe ve fiyatına bağlı olarak çok çeşitli ölçüm araçları kullanılmaktadır.

Sıvı ya da gaz türü akışkanların belirli bir ağırlık veya hacimdeki miktarının, bir kapta toplanma süresinin belirlenmesi, en hassas ve basit debi ölçüm yöntemidir.

Yer değiştirme sayaçları , içerisinden geçen sıvının veya gazın hacmini zamana bağlı olarak ölçerler.

Rotometre , sıvı veya gaz akışkanın debisini doğrudan gösteren cihazlardır. Özellikle küçük çaplı borulardaki sıvı ve gaz akışının debi ölçümlerinde kullanılmaktadır.

Thomas sayacı , yüksek gaz debilerinin küçük bir basınç kaybı yaratılarak ölçülmesini sağlar.

Türbin tipi debi ölçerler , magnetik olmayan bir gövdenin içerisinde paslanmaz çelikten yapılmış dönebilen bir türbin rotoruyla hacimsel debiyi ölçen bir cihazdır.

Kapalı kanallarda, kanalda kesit daralması oluşturarak, akışta meydana gelen basınç farkının ölçülmesi yoluyla akışkanın kütlesel veya hacimsel debisinin bulunması prensibine dayanan üç debi ölçer bulunmaktadır. Bunlar; ventürimetre, lüle ve diyaframdır . Kirli akışkanların debi ölçümünde yarık tipi diyaframlar kullanılmalıdır.

Hız Ölçümü

Endüstride çeşitli alanlarda farklı yöntemleri kullanan cihazlarla yapılabilmektedir. Mafsallı kanal anemometreleri , salon içerisindeki hava hareketlerinin belirlenmesinde emme ve dönüş kanalı yayıcılarındaki ve ızgaralardaki hava hızlarının belirlenmesiyle laboratuar davlumbaz hızlarının ölçülmesinde kullanılır. Rüzgar/hava hızını ölçen aletlere anemometre denir.

Türbin Tipi Dönen Anemometre : Hava hareketi ile kolayca dönebilen hafif bir türbin ile türbinin dönme hareketini ve belirli bir zaman süresi içinde türbinden geçen havanın kat ettiği yolu gösteren kadrana ileten dişli mekanizmalarından oluşur.

Isıl (Sıcak Tel) Anemometreler : Duyar eleman olarak bir probun ucuna yerleştirilmiş ısıtılmış dirençli sıcaklık cihazı, termoeleman veya termistör içerir. Bu tür hız ölçerler akış alanındaki bir noktada hava hızının kolay ve doğrudan belirlenmesi amacıyla tasarlanmıştır.

Elektrik Devrelerinde Ölçüm

Elektrik devrelerinde akım, voltaj, güç ve frekansın ölçümünde kullanılan cihazlar:

Ampermetre , devredeki akımı ölçen düşük dirençli cihazlardır. Ölçülen devreye seri olarak bağlanırlar. Sebebi, ampermetrelerin iç dirençlerinin oldukça küçük olmasıdır. Ampermetreler ile ölçüm yapılırken, diğer önemli bir nokta ise ampermetrenin ölçebileceği akım aralığıdır.

Voltmetre , devredeki gerilimi (voltajı) ölçmeye yarayan ve devreye paralel olarak bağlanması gereken yüksek dirençli bir cihazdır. Gerilim, doğrudan kendi fiziksel büyüklüğü ile değil devre üzerinde meydana getirdiği değişiklik ve etkilere dayalı yöntemlerle ölçülür. Voltmetrenin devreye paralel bağlanmasının nedeni, uçlar arasındaki gerilimin voltmetreye etmesinin gerekmesidir.

Wattmetre , alternatif akım devresinin aktif gücünü ölçen cihazdır. Bu aktif güç, gerilim ile aynı fazda olan akımın değeri ile gerilimin çarpımına eşittir.

Dalgametre veya frekansmetre adı ile bilinen cihazlar, frekans ölçümü için kullanılır. Doğru ölçüm yapabilmesi için bir dalgametre aşağıdaki özellikleri taşımalıdır: •

• Geniş bir frekans bandını kapsamalıdır,
• Sıcaklık değişimlerinden minimum etkilenmelidir,
• Kullanımı kolay ve sağlam olmalıdır,
• Kullanım ömrü uzun olmalıdır,
• İçerisine yerleştirilmiş bir termometre ile sıcaklık değişimlerine bağlı olarak ölçüm değerini düzeltebilmelidir.

Baca Gazı Analizi

Fosil yakıtların yanmasıyla, genellikle CO ₂ , H ₂ O ve az miktarda CO, NO _x , SO _x ile birlikte H ₂ ve yanmamış hidrokarbonlar açığa çıkar. Yanmanın karakterini belirlemek ve verimi hesaplamak için genellikle CO ₂ (O ₂ ) ve CO ölçümü yapılır. Laboratuarlarda CO ve CO ₂ ölçümlerinde en çok kullanılan araçlar dağılım göstermeyen kızılötesi analizörlerdir. Laboratuarlarda genellikle oksijen, paramanyetik özellikleri temel alan bir cihazla ölçülmektedir. Laboratuar dışı ölçümler ve yakma sistemlerinin ayarlamaları için taşınabilir test cihazları yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu cihazlar O ₂ ve CO ölçümlerini elektrokimyasal hücreler ile yaparlar. CO ₂ ve sıcaklık değerleri, ölçüm cihazında yer alan bir işlemci aracılığı ile ısıl verimin hesaplanmasında kullanılır.

Pay Ölçerler ve Isı Sayaçları

Isı pay ölçer cihazları, merkezi sistemle ısıtılan binalarda kullanılmaktadır ve her radyatörün tükettiği enerjiyi hesaplar. Isı pay ölçerlerin kullanılmasıyla merkezi ısıtma sistemlerinde de kullanıcılar, kullandıkları enerji kadar para ödeyeceklerdir. Pay ölçerlerin kullanılmasıyla %13- %15 civarında yakıt tasarrufu sağlanabildiği kaydedilmektedir. Buharlaşmalı pay ölçer ve elektronik pay ölçer olmak üzere çeşitli tipleri bulunmaktadır.

Ölçüm Cihazlarının Bakımı

Kullanıcılar güvenilir ölçüm yapabilmek için cihazların sürekli bakım ve kontrolüne önem vermelidirler. Temel bakım işlemleri; taşınabilir elektronik cihazların pillerinin değiştirilmesi, kimyasal gaz analiz cihazlarının şarjlarının yenilenmesi ile termoçift probları ve pitot tüpleri gibi hissedici elemanların temizlenmesi çalışmalarını kapsar. Ölçüm cihazları da periyodik olarak bakım prosedüründen geçirilmeli, temiz, titiz ve dikkatli kullanılmalıdır.

Veri Kayıtlarının Tutulması

Enerji ile ilgi ölçüm kayıtlarının tutulması ve kaydedilmesi işletmenin enerji harcamalarını sürekli olarak görebilmesi açısından çok yararlıdır. Ayrıca farklı zaman dilimlerinde ve farklı şartlarda karşılaştırmalar yapabilmesi açısından çok önemlidir. Otomasyon teknolojisindeki gelişmeler statik verilerin yanı sıra dinamik veriler için de toplama ve değerlendirme olanağı ortaya çıkarmıştır.

Sayısal bir veri toplama sistemi, bir ya da birkaç analogsayısal dönüştürücü ile birden fazla noktadan ve kanaldan verinin toplanmasını sağlayan çoklayıcı türü ara birimlere sahiptir. Bu ara birimler, transdüserin uyarımını, kalibrasyonu ve birim dönüşümlerini de sağlayabilir

Taşıma ölçümleri; üç temel uygulama olan verinin toplanmasını, otomatik sınır testini ve bilgisayar kontrol işlemini büyük ölçüde basitleştirir. Veri toplamada söz konusu veriler zamana bağlı olarak biriktirilmektedir.

Çizelge kayıt cihazları , analog veya sayısal olan elektriksel sinyalleri, genellikle kağıt üzerine kaydeder. Bant kayıt cihazları ise; manyetik bir madde ile kapnlanmış bir banda kayıt yapar ve bunu okur.