Çağdaş Türk Edebiyatları 1 Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Çağdaş Türk Edebiyatlarının Oluşum Süreci Ve Gelişim Çizgisi

1. Soru

Türk dilini yazmak için tarih boyunca birçok alfabe kullanıldığı bilinse de bunlar arasında şimdiye kadar en uzun ömürlü olanı ve bazı yörelerde hâlen kullanılan alfabe hangisidir?

Cevap

Arap alfabesi


2. Soru

Arap harflerine bazı işaretler (hareke benzeri) ilave ederek, kelimelerin doğru okunmasına önemli ölçüde katkıda bulunan Osmanlı aydınları kimlerdir?

Cevap

Ahmet Cevdet Paşa (1854’te) ve Şemsettin Sami.


3. Soru

Neden Türkiye’de Arap harflerinin Türk dilinin yapısına uygun olmadığı ileri sürülmeye, Arap harflerini ıslah etmek için çareler aranmaya başlanmıştır?

Cevap

Osmanlı devletinde ilkokullar yaygınlaştırılınca ders kitaplarını, doğal olarak o zamana göre daha yüksek tirajla basmak, kitabı ucuza mal etmek gerekiyordu. Diğer yandan ilkokullarda çocukların anadillerinde (Türkçe) eğitime başlamaları, Arap alfabesindeki okuma-yazma problemlerinin daha belirgin bir şekilde ortaya çıkmasına sebep olmuştu. Böylece Türkiye’de Arap harflerinin Türk dilinin yapısına uygun olmadığı ileri sürülmeye, Arap harflerini ıslah etmek için çareler aranmaya başladı.


4. Soru

Kaçlı yıllardan itibaren Türk aydınları açık açık Latin harflerini kabul etmenin gerektiğini öne sürdüler?

Cevap

1910’lu yıllardan itibaren


5. Soru

1910’lı yıllardan itibaren hangi Türk aydınları açık açık Latin harflerini kabul etmenin gerektiğini öne sürdüler?

Cevap

Hüseyin Cahit Yalçın, Celal Nuri İleri, Abdullah Cevdet, Kılıçzade Hakkı gibi türk aydınları


6. Soru

Kim 1879’da “Kirgizkaya Hrestomatiya” adlı okuma kitabını Kiril alfabesiyle yazıp bastırmıştır?

Cevap

Kazaklardan Ibıray Altinsarin


7. Soru

Kazaklardan Ibıray Altinsarin 1879’da hangi okuma kitabını Kiril alfabesiyle yazıp bastırmıştır?

Cevap

“Kirgizkaya Hrestomatiya” adlı okuma kitabını


8. Soru

Arap alfabesi, Çarlık Rusyası’ndaki Türk boyları arasında kaçlı yılların sonlarına kadar millî alfabe olarak kullanılmıştır?

Cevap

1920’li yılların sonlarına kadar


9. Soru

İngiltere’de İranlı Mirza Melküm Han, Arap harflerinin aslî biçimlerini koruyarak onları Latin harfleri gibi tek tek yazmayı ve metinleri bu şekilde basmayı teklifi hareketine kim şiddetle karşı çıkmıştır?

Cevap

Namık Kemal


10. Soru

Günümüzde Gagavuzlar hangi alfabeye geçmiştir?

Cevap

Günümüzde Gagavuzlar da Latin alfabesine geçmiştir.


11. Soru

Latin alfabesi Türkmenistan’da ne zaman kabul edilmiştir?

Cevap

12 Nisan 1993’te


12. Soru

Latin alfabeleri Özbekistan’da ne zaman kabul edilmiştir?

Cevap

2 Eylül 1993’te


13. Soru

Azerî Latin alfabesi ne zaman kabul edilmiştir?

Cevap

1991’den sonra


14. Soru

Azerî Latin alfabesinin sırası ne şekildedir?

Cevap

A a, B b, C c, Ç ç, D d, E e, ? ?, F f, G g, Ğ ğ, H h, X x, I ı, İ i, J j, K k, Q q, L l, M m,
N n, O o, Ö ö, P p, R r, S s, Ş ş, T t, U u, Ü ü, V v, Y y, Z z.


15. Soru

Tatar Kiril alfabesindeki '? ?' harfinin kitapta uygulanan transliterasyonundaki karşılığı nedir?

Cevap

U u / uv


16. Soru

Kırım Tatar Meclisi Latin alfabesini ne zaman onaylamıştır?

Cevap

1992’de


17. Soru

Türkmen Latin alfabesindeki 'Y y' harfinin kitapta uygulanan transliterasyon karşılığı nedir?

Cevap

I ı


18. Soru

Kazak Kiril alfabesindeki '? ?' harfinin bu kitapta kullanılan transliterasyonu nasıldır?

Cevap

P p


19. Soru

Kırgız Kiril alfabesindeki '? ?' harfinin bu kitapta kullanılan transliterasyonu nasıldır?

Cevap

R r


20. Soru

Kazakistan’da Kullanılan Uygur-Kiril Alfabesi'nde '? ?' olan harfin latin karşılığı nedir? 

Cevap

F f


21. Soru

Özbek Kiril alfabesindeki '? ?' harfinin bu kitapta kullanılan transliterasyonu nasıldır?

Cevap

V v


Güz Dönemi Ara Sınavı
7 Aralık 2024 Cumartesi
v