Bakıma Gereksinimi Olan Engelli Bireyler 2 Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Öğrenmenin temel özellikleri nelerdir? 

Öğrenmenin temel özellikleri;
• Refleksler ve içgüdüsel davranışlar öğrenme sonucu oluşmayan içsel süreçlerdir.
• Öğrenilen davranış değişikliği sürekli olarak gözlenebilmelidir ve kalıcı olmalıdır.
• Bireylerin hayatlarının bazı dönemlerinde gösterdiği bazı alışkanlıklar, rahatsızlıklar,
sakatlıklar, ilaç ve madde kullanımı gibi davranışlar öğrenme olarak adlandırılmamaktadır.
• Kalıcı davranış değişiklikleri oluşabilmesi için yaşantılar sonucunda meydana gelmesi
gerekmektedir.

Öğrenme güçlüğünün tanımında bulunan en temel unsurlar nelerdir?

• Zeka işlevinin normal ya da üzerinde yer alır.
• Akademik performanslar beklenilenden aşağı seviyededir.
• Öğrenme güçlüğü, zihinsel yetersizlik, görme, işitme, otizm ya da duygusal ve davranışsal bozukluklardan kaynaklanmamaktadır. 
• En belirgin gerilik dil ve onunla ilgili iletişim becerileri, okuma-yazma gibi alanlarda görülmektedir.
• Merkezi sinir sistemi üzerinde oluşmuş bozukluklarla doğrudan ilgilidir. Bilgi işleme ve bilgiyi öğrenme süreçleri bu bozukluklardan etkilenmiştir.
• Öğrencide birkaç beceri alanında gözükebilir matematiği iyi iken okuma-yazmada sorunlar yaşanabilir.

Öğrenme güçlüğüne ilişkin erken çocukluk döneminde ortaya çıkan ilk belirtiler nelerdir? 

• Dil gelişiminde problemler, konuşmada bozukluk,
• Zaman kavramlarını anlamada sınırlılıklar,
• Kavram gelişiminde problemler,
• Öz bakım becerilerini istenilen şekilde yerine getirememe,
• Akılda tutma, hafıza gelişiminde gerilikler
• Yerinde duramama ve sürekli hareket halinde olma
• El göz uyumunda olumsuzluklar,
• Görsel hafızayı kullanmada yetersizliklerdir.

Öğrenme güçlüğüne ilişkin okul döneminde ortaya çıkan belirtiler nelerdir? 

• Okul başarısında belirgin bir düşüklük
• Odaklanma ve dikkat sorunları
• Bellekleri kullanmada zayıflık
• Düzensizlik
• Hafızaya alma ezber yapmada problemler
• Algılama sorunları
• Yer, yön, zaman gibi kavramlarda karışıklıklar
• Aritmetik işlemlerde sınırlılıklar
• Dil becerilerinde gerilik
• Problem davranışlar sergileme
• Sosyal ve duygusal davranış sorunları
• Motor yetersizliklerdir

"Öğrenme güçlüğünün temel nedeni bireyin kişilik, biyofiziksel, psikolojik ve nörolojik özelliklerine bağlıdır." şeklindeki görüşü benimseyen yaklaşım hangisidir?

Klinik yaklaşım bu görüşü savunmaktadır. 

"Dil ve konuşma geriliğinde oluşan sıkıntıların çocukların akademik öğrenme süreçlerinde zorluklarla karşılaştıklarını ortaya koymaktadır." şeklindeki görüş hangi yaklaşıma ilişkin bir görüştür?

Gelişim geriliğini temel alan yaklaşıma ilişkin bir görüştür. Bu yaklaşım öğrenme güçlüğünün kaynağını öğrencinin içsel özelliklerinde aramaktadır. Araştırma sonuçlarına göre gelişim alanlarında var olan gelişim gerilikleri öğrenme güçlüğünü destekleyen
etmenler olarak kabul edilmektedir.

Öğrenme güçlüğünün niteliksiz olarak uygulanan öğretim programlarına, yetersiz pekiştirme ve uyarandan kaynaklandığını savunan yaklaşım hangi yaklaşımdır? 

Niteliksiz çevre yaklaşımı, öğrenme güçlüğünün ortaya çıkmasında temel nedeni öğrencinin yaşamını sürdürdüğü çevresi olarak gören yaklaşımdır. Bu yaklaşımı savunan
uzmanlar, öğrencilerin arasında oluşan farklılıkların ve öğren sorunlarının nedenini bireyin içsel özellikleri ve yetersizliklerinin sonucu olarak görmez, aksine temel nedeni niteliksiz olarak uygulana öğretim programlarına, yetersiz pekiştirme ve uyarandan kaynaklandığını savunmaktadırlar.

Öğrenme güçlüğü;

• çevresel etkiler sonucu meydana gelebilir.
• bireyin içsel özellikleri ile çevresel uyaranlara bağlı olarak çıkabilir.
• bireyin içsel yetersizliklerine çevresel yetersizliklerin istenilen düzeyde destek vermemesi sonucu ortaya çıkabilir.

Yukarıda verilen bakış açısı hangi yaklaşım ile ilgilidir? 

Soruda verilen bakış açısı ekolojik yaklaşım ile ilgilidir. Çevresel düzenlemeler, öğrenci-akran etkileşimler, öğretmen-öğrenci etkileşimleri, ev ve okul gözlemlerine bağlı olarak öğrencinin öğrenme örüntüleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu unsurlar temel
alınarak hazırlanacak olan programların bireylerin öğrenme güçlüklerinin önlenmesi noktasında işe yarar faydaları olacağı düşüncesi bu yaklaşımın temelinde yer almaktadır.

Öğrenme güçlüğü gösteren öğrencilerin genelinde bulunan ortak özellikler nelerdir?

Akademik başarısızlık

Dil bozuklukları

Zayıf güdülenme

Genelleme problemleri

Sosyal becerilerde yetersizlik

Bellek, bilişsel ve üst bilişle ilgili sorunlar

Algı, motor ve genel koordinasyon sorunları

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite

Öğrencilerin öğrenilenleri farklı kişi, ortam ve benzer becerilere aktarmada güçlükler yaşaması, öğrenme güçlüğü yaşayan bireylere ilişkin hangi özellik ile ilgilidir?

Genelleme problemleri olması ile ilgilidir. 

Öğrenme güçlüğü yaşan bireyler, zaman planlaması, davranışları kontrol etme ve gözlemleme gibi sorunlar yaşamaktadırlar. Bahsedilen bu sorun öğrenme güçlüğü yaşayan bireylerin hangi ortak özelliği ile ilgilidir?

Bellek, bilişsel ve üst bilişle ilgili sorunlar ile ilgilidir. 

Öğrenme güçlüğünün tanılanmasında kesin yargıya varmada kolaylık sağlayacak etmenler nelerdir? 

Öğrenme güçlüğünün tanılanması için formal ve sınıf içerisindeki performans değerlendirmelerinin birlikte kullanılması kesin yargıya varmada kolaylık sağlayacaktır.

Öğrenciler harfleri ve kelimeleri karıştırmakta ve tersten algılamaktadır. Bahsedilen özellikler, öğrenme güçlüğü sınıflamasında hangi türe ilişkin özelliklerdir?

Disleksi türünde öğrencilerin karşılaştıkları dikkat çekici özellik, harfleri ve kelimeleri karıştırmaları ve tersten algılamalarıdır.

Disgrafi nedir? Disgrafi'den etkilenmiş çocukların özellikleri nelerdir? 

Disgrafi, yazma güçlüğüdür. Yazma işlemi içerisinde; harf, hece, noktalama ve gramer yanlışları yaparlar. Ayrıca yazarken bazı kelimeleri birkaç parçaya bölerek yazarlar ve boşluk bırakmadan yazma işlemini sürdürürler. Düzensiz bir yazı stilleri vardır. Ünlü harfleri kelimelerden atarlar ve ünsüz harfleri de ters yazma eğilimleri bulunmaktadır.

Diskalkuli nedir? Diskalkuli'den etkilenmiş çocukların özellikleri nelerdir?

Diskalkuli, matematik güçlüğüdür. Matematiğin temeli olan dört işlemi yapmakta zorlanırlar. Problem çözme sürecinde çözüme ulaşmada etkili değillerdir. Sayı saymaları
yavaş gerçekleşir çoğu zaman parmakla sayma yaparlar. Matematiksel işaret, simge, sembol ve terimleri anlamakta zorlanabilirler ve bunları birbirleri ile karıştırırlar.
Çarpım tablosunu ezberleme sürecinde ve akılda tutmakta zorluk çekerler. 

Öğrenme güçlüğüne neden olan etmenler nelerdir? 

• Beyin hasarı ve işlev bozukluğu
• Kalıtım
• Biyokimyasal dengesizlik
• Çevresel faktörler

1. Çocuğun solak olması öğrenme güçlüğüne neden olur.
2. Öğrenme güçlüğü hayat boyu devam edecek bir durumdur.
3. Hiperaktif çocukların %97'sinde öğrenme güçlüğü görülmektedir. 

Yukarıda öğrenme güçlüğü ile ilgili verilen bilgilerden hangisi ya da hangileri doğrudur? 

Verilen maddelerden yalnızca II numaralı madde doğrudur. I. maddede verilen bilgi yanlıştır; Solak olmanın tek başına öğrenme güçlüğü ile ilişkisi yoktur. III. maddede verilen bilgi ise yanlıştır, hiperaktif çocukların %97'sinde öğrenme güçlüğü görülmemiştir. 

Öğrenme güçlüğü olan öğrencilerle çalışan öğretmenlere yönelik ne gibi öneriler verebiliriz. Birkaç örnek veriniz. 

• Öğretmen, çocuğa yönelik öncelikle bireyselleştirilmiş bir eğitim planı hazırlamalıdır.
• Sık sık yoklamalar yapılarak öğrencilerin eski bilgilerini unutup unutmadığı kontrol edilmelidir.
• Öğrencinin derse katılması sağlanmalı, teşvik edilmeli ve ödüllendirilmelidir.
• Öğrencinin amaçlarının sistematik olarak takip edilmesi ve bu amaçlara yönelik öğretim yapılması öğrencinin başarısını arttıracaktır.
• Ders içeriklerini öğrencinin daha kolay anlayabileceği ve adapte olabileceği şekilde düzenlemelidir.

Öğrenme güçlüğü olan çocuğa bakım ve rehabilitasyon hizmeti sağlayan personel yönelik ne gibi önerilerde bulunabiliriz?

• Öğrenme güçlüğü olan çocuğu dinlemek ona fırsatlar vermek önemlidir.
• Çocuğun bakım hizmeti aldığı ortamın düzenlemesi yapılmalıdır.
• Birey merkezli bakım planında öğrenme güçlüğü olan çocuğa yönelik günlük rutinler hazırlanarak bireylerin karmaşık durumlar yaşaması önlenebilir.
• Dil becerilerini geliştirmek amacıyla dil ve konuşma terapistlerinden destek alınabilir.

Öğrenme güçlüğü olan çocuğun ailesine ne gibi önerilerde bulunulabilir? Örnek veriniz. 

• Çocuklarının öğrenme süresi ve şeklinin farklı olduğunu unutulmamalıdır.
• Çocuğa zaman ayırarak hayatıyla ilgili paylaşımlarda bulunmak çocuğu mutlu edecektir.
• Öğrenme güçlüğü olan çocuk akranları ya da kardeşleriyle kıyaslanmamalıdır.
• Çocuğun başarabildiğini göstermek onu mutlu edecektir.
• Çocuğun öğrenme güçlüğü kabul edilerek gerekli sevgi gösterilmelidir.
• Çocuğun eğitiminde sabır ve hoşgörü çok önemlidir. Anlamaya güçlük yaşadığı durumlar gerektiğinde tekrar tekrar anlatılmalıdır.
• Çocuğun öğretmenleri ile sürekli iletişim halinde olunmalı ve akademik becerilerine
  ilişkin takip yapılmalıdır.
• Çocuğun çeşitli yönergelere alışması için bol bol etkinlik yapılmalıdır. Örneğin; “bardağı getirir misin”, “tabaktaki meyveleri sayalım mı?”.