Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulamaları 1 Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Veri Görüntüleme Ve Harita Çıktı Hazırlama Fonksiyonları

1. Soru

ArcGIS programında veri ekleme ve görüntüleme işlemi nasıl yapılmaktadır?

Cevap

Türkiye il sınırlarına ait farklı tematik haritalar üretebilmek ve üretilen tematik haritaların farklı ölçeklerde harita çıktılarını hazırlayabilmek için ArcGIS programını mouse ile seçerek ArcMap arayüzünü açınız. Standart Toolbar’da yer alan Add Data butonuna basınız. Unite_5 dizinini Look in: bölümünde set ediniz. Dizin altında yer alan vektör ve raster verilerin tamamını Shift tuşuna basarak seçiniz ve Add butonuna basarak verileri ArcMap Data View’da görüntüleyiniz.
Table of Contents penceresinde yer alan her bir katman için Layer Properties fonksiyonunu seçiniz ve aktif hale gelen Layer Properties penceresinde yer alan General fonksiyonunu seçiniz. Katmanların adını Şekil 5.3’teki gibi yeniden isimlendiriniz.


2. Soru

ArcGIS programında join ve relate işlemleri nasıl yapılmaktadır?

Cevap

Join her iki tabloda da ortak olan bir alan ya da bir öznitelik yolu ile bir tabloya ait alanların bir diğer tabloya eklenmesi fonksiyonudur. Relate fonksiyonu ise tablolar arasında ortak olan alanlar üzerinden bir bağ kurma fonksiyonudur. Join fonksiyonunda olduğu gibi bir tablodaki bilgiler diğer tabloya eklenmezler. Tablolardaki ortak alanlar üzerinden tanımlanan bir bağlantı adı ile ilişkilendirme yapılarak sorgulamalar gerçekleştirilebilir. Join fonksiyonu ile bir katmanın öznitelik tablosuna bir başka tabloda yer alan bilgileri ortak alanlar üzerinden ekleyebildiğiniz gibi bu işlemi bir tablodan bir başka tabloya ekleme yaparak da gerçekleştirebilirsiniz. Table Of Contents penceresinde yer alan İl Sınırları katmanı üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak aktif hâle gelen pencereden Join and Relate > Join fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen Join Data penceresinde, 1. bölüme İl Sınırları katmanının veritabanında il kodlarının tanımlı olduğu IL field’ını set ediniz. 2. bölüme ise Nufus bilgilerinin yer aldığı Unite_5 dizini altında yer alan Nufus.dbf dosyasını set ediniz. 3. alana ise Nufus.dbf tablosunda il kodlarının tanımlı olduğu Il_ Kod field’ını set ediniz. OK butonuna basarak işlemi sonlandırınız. İl sınırları katmanının veritabanında yer alan IL field’ındaki bilgiler ile Nufus.dbf tablosunda yer alan il_Kod field’ındaki bilgiler Join işlemini gerçekleştirebileceğimiz her iki tablodaki ortak alanlardır ve bu alanlarda illerin plaka kodları yer almaktadır. Bire bir ilişkilendirme ile Nufus.dbf tablosunda yer alan bilgiler il kodları üzerinden Türkiye il sınırları katmanının veritabanı ile birleştirilmiş olacaktır. İşlem sonrası il sınırları katmanının veritabanı bilgilerini inceleyiniz. Table Of Contents penceresinde yer alan İl Sınırları katmanı üzerinde mouse’un sağ tuşuna basınız. Data > Export Data fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen Export Data penceresinde Output Feature Class: bölümüne Unite_5 dizini set ederek Turkiye_Nufus.shp adında yeni bir vektör katman tanımlayınız. OK butonuna basarak işlemi sonlandırınız. ArcMap penceresinde görüntülemek için YES butonuna basarak yeni katmanı Data View penceresinde görüntüleyiniz.


3. Soru

ArcGIS programında Semboloji fonksiyonu nedir?

Cevap

Symbology, vektör verilerin veritabanında yer alan bilgilere göre farklı fonksiyonlar kullanılarak (Unique Value, Unique Value Many Filed, Graduated Colors, Graduated Symbols vb.) tematik haritalama işlemlerini gerçekleştirebileceğiniz önemli bir veri görüntüleme fonksiyonudur.
Layer Properties penceresinde yer alan Symbology fonksiyonu altında hem sayısal (numeric) hem de sayısal olmayan sözel bilgilere göre tematik haritalama yapabileceğiniz sınıflandırma fonksiyonları yer almaktadır. Unique Value sınıflandırma fonksiyonu ile farklı objelerin sahip olduğu hem sayısal hem de sayısal olmayan sözel bilgileri aynı semboloji ile temsil edebileceğiniz, aynı zamanda Unique Value Many Filed sınıflandırma fonksiyonu ile birden fazla field’da yer alan aynı bilgileri taşıyan objeleri aynı semboloji ile görüntüleyebileceğiniz fonksiyonları içerir. Örneğin bir toprak haritasında yer alan toprak sınıfları veya bir arazi kullanım veri setinde yer alan arazi kullanım bilgilerini, Dünya Ülkeler katmanında yer alan ülke isimlerini, Yol katmanının veritabanında yer alan Yol Tiplerini Unique Value fonksiyonunu kullanarak farklı tematik haritalar üretebilirsiniz.
Sayısal değerlerin sınıflandırılmasında (Demografik veriler, tarımsal göstergeler, alan, uzunluk vb.) Poligon özellik tipine sahip veriler için Graduated Colors sınıflandırma fonksiyonunu, nokta özellik tipine sahip veriler için ise Graduated Symbols sınıflandırma fonksiyonunu kullanabilirsiniz. Vektör verilerin veritabanında yer alan sayısal değerlerin bir başka gösterimi ise grafiksel gösterim şekilleridir. Birden fazla field’da yer alan sayısal değerlerin gösterimini Bar, Pie ve Stacked fonksiyonlarını kullanarak gerçekleştirebilirsiniz.
Table Of Contents penceresinde listelenen ve Single Semboloji ile temsil edilecek olan Göller katmanının sembolojisini mouse’un sol tuşu ile seçiniz. Aktif hâle gelen Symbol Selector penceresinde yer alan Lake sembolünü seçiniz ve OK butonuna basınız. Aynı iş- lemi Nehirler için de gerçekleştiriniz ve Symbol Selector penceresinde River sembolojisini seçerek ve OK butonuna basınız.
Karayolları üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Layer Properties fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen Layer Properties penceresinde Symbology fonksiyonunu seçiniz. Show > Categories altında yer alan Unique Values fonksiyonunu mouse ile seçiniz. Value field’ına TIPI Field’ını set ediniz. Add All Value butonuna basınız. All other Value çekini kaldırınız. Label altında yer alan TIPI field’ında listelenen 2 değerini Otoyol olarak 4 değerini Devlet Yolu olarak set ediniz. Symbol altında listelenen 2 değerinin sembolojisini mouse ile çift klik yaparak aktif hâle gelen Symbol Selector penceresinde Expressway sembolünü seçerek set ediniz ve OK butonuna basınız.
Symbol altında listelenen 4 değerinin sembolojisini mouse ile çift klik yaparak aktif hâle gelen Symbol Selector penceresinde Major Road sembolünü seçerek set ediniz ve OK butonuna basınız. Layer Properties penceresinde Tamam butonuna basarak işlemi sonlandırınız.
Turkiye_Nufus verisi üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Layer Properties fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen Layer Properties penceresinde Symbology fonksiyonunu seçiniz. Show > Quantities altında yer alan Graduated Colors fonksiyonunu mouse ile seçiniz. Value Field’ına Nuf_2012 field’ını set ediniz. Tamam butonuna basarak işlemi sonlandırınız.
Turkiye_Nufus katmanının veritabanında yer alan 2012 yılı nüfus değerleri sistemde otomatik olarak 5 grupta sınıflandırılmış oldu. Classify fonksiyonunu seçerek aktif hâle gelen Classification penceresinden sınıflandırma metodlarından seçim yapabilir veya Break Values bölümünde sınıf aralıklarını sizler set ederek belirleyebilirsiniz. Ayrıca Color Ramp bölümünden istediğiniz bir semboloji seçebilirsiniz. Turkiye_Nufus üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Layer Properties fonksiyonu- nu seçiniz. Aktif hâle gelen Layer Properties penceresinde Display fonksiyonunu seçiniz. Transparent değerini %50 olarak set ediniz ve Tamam butonuna basınız. ArcMap arayüzünde sembolojilerini belirlediğiniz verileri Data View’da inceleyiniz. Tools Bar’da yer alan Zoom In ve Pan fonksiyonlarını kullanarak verileri detayda görüntüleyiniz.
Turkiye_Nufus katmanının veritabanında farklı field’larda farklı yıllara ait nüfus bilgileri yer almaktadır. Farklı bir yıla ait Nüfus Dağılım haritasını görüntülemek için Turkiye Nufus verisini Layers Data Frame’inde yeni bir isim ile kopyalamanız gerekecektir.
Bunun için Table Of Contents penceresinde yer alan Turkiye_Nufus katmanı üzerinde mouse’un sağ tuşuna basınız. Aktif hâle gelen pencereden Copy fonksiyonunu seçiniz. Table of Contents penceresinde yer alan Layers Frame üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak aktif hâle gelen Paste Layer(s) fonksiyonunu seçiniz.
Table of Contents penceresinde Turkiye_Nüfus verisi 2 katman ile temsil edilmektedir. Katmanlardan birinin ismini Layer Properties > General fonksiyonunu aktif hâle getirerek Türkiye Nüfus (2012) olarak set ediniz. Diğer katmanın ismini
Turkiye Nufus (2007) olarak set ediniz. Turkiye Nüfus (2007) verisi üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Layer Properties fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen Layer Properties penceresinde Symbology fonk- siyonunu seçiniz. Show > Quantities altında yer alan Graduated Colors fonksiyonunu mouse ile seçiniz. Value field’ına Nuf_2007 Field’ını set ediniz. Tamam butonuna basarak işlemi sonlandırınız. Data View’da görüntülenen 2012 ve 2007 yıllarına ait Türkiye Nüfus dağılım haritalarını inceleyiniz.
Table Of Contents penceresinde yer alan İl Merkezleri verisi üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Layer Properties fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen Layer Properties penceresinde Symbology fonksiyonunu se- çiniz. Show > Quantities altında yer alan Graduated Symbols fonksiyonunu mouse ile seçiniz. Value Field’ına Nufus_2013 Field’ını set ediniz. Template altında yer alan semboloji butonuna basınız. Circle 1 sembolojini seçiniz. Color bölümünden kırmızı rengi set ediniz. İl merkezlerinin 2013 yılına ait nüfus bilgileri otomatik olarak 5 grupta sınıflandırılmış oldu. Sınıf aralığını arttırabilirsiniz. Symbol size bölümünden başlangıç ve bitiş değerleri değiştirilebilir.
ArcMap arayüzünde sembolojilerini belirlediğiniz verileri Data View’da inceleyiniz. Tools Bar’da yer alan Zoom In ve Pan fonksiyonlarını kullanarak verileri detayda görüntüleyiniz.
Table Of Contents penceresinde yer alan Yükseklik raster verisi üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Layer Properties fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen Layer Properties penceresinde Symbology fonksiyonunu seçiniz. Color Ramp bölümünden yükseklik değerlerini temsil edecek bir renk grubunu seçiniz. Display Background Value çekini atınız. As fonksiyonunu seçerek denizler için mavi bir renk set ediniz.
Layer Properties > Display fonksiyonu altında yer alan Transparency değerin: %50 olarak set ediniz. Tamam butonuna basarak işlemi sonlandırınız. ArcMap arayüzünde sembolojilerini belirlediğiniz verileri Data View’da inceleyiniz. Tools Bar’da yer alan Zoom In ve Pan fonksiyonlarını kullanarak verileri detayda görün- tüleyiniz.


4. Soru

ArcGIS programında Etiketlendirme nedir? Etiketlendirme ile ilgili fonksiyonları açıklayınız.

Cevap

Nokta, çizgi ve alansal objelerin veritabanında yer alan bilgilerinin etiketlendirilmesi, etiketlerin konumu, size boyutu, yazı tipi ve renginin belirlenmesi ile ilgili tüm fonksiyonlar Layer Properties > Labels fonksiyonu altında yapılandırılmıştır. Etiketlendirdiğiniz yazılar her ölçekte aynı büyüklüğe sahiptir. Ölçeğe göre etiketleri sabitlemek için Annotations objelerine dönüştürülmesi gerekecektir. Annotations özelliğine dönüştürülen her bir etiket seçilebilir, taşınabilir ve silinebilir bir özelliğe sahip olacaktır. Dönüşüm işleminde istenilir ise etiketler bir Annotations Features Class katmanında da depolanabilirler. Bu işlemi etiketlendirme işlemini gerçekleştirdikten sonra Convert Labels To Annotations fonksiyonunu kullanarak gerçekleştirebilirsiniz.
Table Of Contents penceresinde yer alan İl Merkezleri verisi üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Layer Properties fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen Layer Properties penceresinde Lables fonksiyonunu seçiniz.
Label features in this layer çekini atınız. Label Field bölümüne ADI Field’ını set ediniz. Text Symbol bölümünde Arial, size 9 ve Bold özelliklerini set ediniz. Placement Properties butonuna basınız. Aktif hâle gelen pencerede Change Locations fonksiyonunu seçiniz. Point Placement penceresinde yer alan Top Center Only pozisyonunu seçerek Ok butonuna basınız. Placement Properties penceresinde Conflict Detections fonksiyonunu seçiniz. Place overlapping labels çekini atınız. Tamam butonuna basınız. Layer Properties pencerelerinde de Tamam butonuna basarak işlemi sonlandırınız.
Table Of Contents penceresinde yer alan Pafta Anahtarı (1/100.000) verisi üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Layer Properties fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen Layer Properties penceresinde Labels fonksiyonunu seçiniz. Label features in this layer çekini atınız. Label Field bölümüne Pafta100 Field’ını set ediniz. Text Symbol bölümünde Arial, Size 9, renk mavi ve Bold özelliklerini set ediniz. Tamam butonuna basarak işlemi sonlandırınız.
Aynı işlemi Göller katmanı için de gerçekleştiriniz. Placement Properties penceresinde yer alan Remove Dublicate Labels çekini atarak birden fazla objede yazılı aynı etiketin bir tane yazılmasını sağlayınız.
ArcMap arayüzünde sembolojilerini ve etiketlendirme işlemlerini gerçekleştirdiğiniz verileri Data View’da inceleyiniz. Table of Contents penceresinde verileri açıp kapatarak Tools Bar’da yer alan Zoom In ve Pan fonksiyonlarını kullanarak verileri detayda görüntüleyiniz.


5. Soru

ArcGIS programında Data Frame uygulamaları nelerdir?

Cevap

ArcMap arayüzünde yer alan bir proje içerisinde (*.mxd) birden fazla Data Frame açabilirsiniz. Layers Data Frame’i, ArcMap ortamında otomatik olarak açılmıştır. (Table Of Contents penceresinde yer alan Layers bölümü) Sizler yeni bir Data Frame daha açabilirsiniz. Aynı projede farklı Data Frame’lere geçiş yaparak birbirinden farklı düzlemde ve projeksiyon sisteminde tanımlı, farklı bilgileri içeren verileri bu Data Frame’lerde tutabilirsiniz. Aynı proje içerisinde yer alan bir Data Frame’de dünya ölçeğinde verileri görüntüler iken tanımlayacağınız yeni bir Data Frame’de ise Türkiye’ye ait veri setlerini tutabilirsiniz. Bu şekilde verilerin farklı Data Frame’lerde tututuyor oluşu, harita tasarım (Layout) işlemine geçtiğimizde, her Data Frame’de görüntülenen verileri harita çıktısında farklı çerçevelerde/alanlarda gösterebilme imkânı sağlayacaktır. Kısacası bir proje içerisinde yer alan her bir Data Frame birbirinden bağımsız farklı pencereler olarak da düşünülebilir. Menü Bar’da yer alan Insert fonksiyonu altındaki Data Frame fonksiyonunu seçiniz. Table Of Contents penceresinde aktif hâle gelen Data Frame’leri inceleyiniz.
Şu anda semboloji ve etiketlendirme işlemlerini gerçekleştirdiğiniz tüm veri setleri Layer Data Frame altında yer almaktadır. Layer Data Frame üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Properties fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen Data Frame properties penceresinde General fonksiyonunu seçerek Name: bölü- münü Türkiye Fiziki adını veriniz. Aynı işlemi New Data Frame içinde gerçekleştiriniz ve bu Frame’in adını Türkiye İstatistikleri olarak set ediniz. Türkiye Fiziki Data Frame altında yer alan Turkiye Nufus (2007), Turkiye Nufus (2012), Turkiye Meteoroloji, Turkiye Sağlık ve Turkiye Tarım veri setlerini mouse ile seçerek Türkiye İstatistikleri Data Frame’ine taşıyınız.


6. Soru

ArcGIS programında Layout View nedir ve nasıl uygulanır?

Cevap

Layout View, set edeceğiniz bir kâğıt ortamında ölçekli veya ölçeksiz harita tasarımı yapacağınız fonksiyonları sunan Data View’dan farklı bir ekrandır. Data View ve Layout View ekranlarına geçiş işlemi ekranın sol alt köşesinde yer alan butonlar ile sağlayabilirsiniz. Ayrıca View’lar arası geçiş fonksiyonları Menü Bar’da yer alan View fonksiyonu altında, harita çıktısı hazırlarken ihtiyaç duyacağınız elemanlar ise (kuzey oku, ölçek çubuğu, lejant) Menü Bar’da yer alan Insert fonksiyonu altında yapılandırılmıştır. Menü Bar altında yer alan View > Layout View fonksiyonunu seçiniz. Bu fonksiyon ile harita çıktı hazırlama ortamı olan Layout View’a geçiş ortamına geçiş yapmış oldunuz.


7. Soru

ArcGIS programında Page and Print Setup fonksiyonu nedir ve nasıl uygulanır?

Cevap

Menü Bar’da yer alan File > Page and Print Setup fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen pencerede Use Printer Paper Settings çekini kaldırınız. Standart Size: Custom olarak set ediniz. Width: 90 ve Heigth: 115 olarak set ediniz ve OK butonuna basınız. Layout View ortamına geçiş yaptığınızda Layout Toolbar aktif hâle gelmiştir. Tools Bar’da yer alan Zoom In ve Pan gibi yardımcı fonksiyonları ile Layout Toolbar’da yer alan Zoom In ve Pan gibi fonksiyonlarının kullanımı farklılık arz eder. Tools Toolbar’da yer alan fonksiyonları Layout View’da kullandığınızda haritanızın ölçeğini değiştirir ve çıktı alacağınız haritanın konumunu belirlerken Layout Toolbar’da yer alan bu fonksiyonlar ölçek değişimi yapmadan oluşturacağınız harita detaylarını incelemenizi sağlar. Layout View’da yer alan Data Frame’lerin büyüklüğünü ve konumunu Tools Bar’da yer alan Select Elements fonksiyonu ile gerçekleştirebilirsiniz.
Tools Bar’da yer alan Select Element fonksiyonu ile Layout View’da ki Data Frame’lerin konumunu ve size’ını, Pan fonksiyonu ile haritaların Data Frame içindeki görünümlerini 1/2500000 ölçeğe göre ayarlayınız. Ölçek tanımlamasını Standart Toolbar’da yer alan bölümde set ediniz.


8. Soru

ArcGIS programında Insert fonksiyonu nedir ve nasıl uygulanır?

Cevap

Menü Bar’da yer alan Insert fonksiyonu altındaki North Arrow fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen pencereden bir kuzey oku seçip OK butonuna basınız. Harita tasarımında uygun bir konuma Tools Bar’da yer alan Select Elements fonksiyonunu kullanarak taşıyınız. Menü Bar’da yer alan Insert fonksiyonu altındaki Scale Bar fonksiyonunu seçiniz. Tools Bar’da yer alan Selecet Elements fonksiyonunu kullanarak harita tasarımınızda uygun bir konuma taşıyınız.
Aktif durumda olan Türkiye İstatistikleri Data Frame’i için Insert > Legend fonksiyonu seçiniz. Hazırlamış olduğunuz Turkiye Nufus (2007) tematik harita için Map Layers bölümünden Legend Items bölümüne > butonuna basarak aktarma işlemini gerçekleştiriniz. İleri tuşuna basarak Lejant için ayarlayacağınız diğer parametrelere geçiş yapınız. Lejant başlığınızı “Türkiye 2007 Yılı Nüfus Dağılımı” olarak set ediniz ve İleri butonuna basınız. Daha sonraki fonksiyonlarda Default değerleri kullanarak Tamam butonuna basıp işlemi sonlandırınız. Layout View’da Lejantın konumunu Select Elements fonksiyonunu kullanarak belirleyebilirsiniz.
Menü Bar’da yer alan Insert fonksiyonu altındaki Title fonksiyonunu seçiniz. Her iki Data Frame için harita isimlerini tanımlayınız. İlk harita için Türkiye Fiziki Haritası, diğer harita için ise Türkiye Nüfus Dağılım Haritası (2007) başlıklarını tanımlayınız ve Select Elements fonksiyonu ile konumlarını ayarlayınız.
Select Elements fonksiyonu ile Layout View’da yer alan Lejant üzerinde çift klik yaparak Legend Properties penceresini aktif hâle getirebilirsiniz. Lejant ile ilgili değişiklikleri bu pencerede yer alan fonksiyonlar ile gerçekleştirebilirsiniz.


9. Soru

ArcGIS programında Print ve Export Map fonksiyonları nedir ve nasıl uygulanır?

Cevap

1/2.500.000 ölçekte tasarlamış olduğunuz Türkiye Fiziki ve Nüfus Dağılım haritanızın çıktısını File > Print fonksiyonunu kullanarak çizicilerinizden veya File > Export > Export Map fonksiyonunu kullanarak Raster bir dosya formatına (tiff, jpeg, bmp) kaydedebilirsiniz.


10. Soru

Join (Birleştirme) nedir?

Cevap

Join her iki tabloda da ortak olan bir alan ya da bir öznitelik yolu ile bir tabloya ait alanların bir diğer tabloya eklenmesi fonksiyonudur.


11. Soru

Relate (İlişkilendirme) fonksiyonu ne işe yarar?

Cevap

Relate fonksiyonu tablolar arasında ortak olan alanlar üzerinden bir bağ kurma fonksiyonudur.


12. Soru

Symbology (Semboloji) nedir?

Cevap

Symbology, vektör verilerin veritabanında yer alan bilgilere göre farklı fonksiyonlar kullanılarak tematik haritalama işlemlerini gerçekleştirebileceğiniz önemli bir veri görüntüleme fonksiyonudur.


13. Soru

Unique Value sınıflandırmasının içeriğinde neler bulunmaktadır?

Cevap

Unique Value sınıflandırma fonksiyonu ile farklı objelerin sahip olduğu hem sayısal hem de sayısal olmayan sözel bilgileri aynı semboloji ile temsil edebileceğiniz, aynı zamanda Unique Value Many Filed sınıflandırma fonksiyonu ile birden fazla field’da yer alan aynı bilgileri taşıyan objeleri aynı semboloji ile görüntüleyebileceğiniz fonksiyonları içerir.


14. Soru

Graduated Colors sınıflandırma fonksiyonu nasıl tanımlanır?

Cevap

Sayısal değerlerin sınıflandırılmasında (Demografik veriler, tarımsal göstergeler, alan,
uzunluk vb.) Poligon özellik tipine sahip veriler için Graduated Colors sınıflandırma
fonksiyonu kullanılır.


15. Soru

Bar, Pie ve Stacked fonksiyonları ne ise yarar?

Cevap

Vektör verilerin veritabanında yer alan sayısal değerlerin bir başka gösterimi ise grafiksel gösterim şekilleridir. Birden fazla field’da yer alan sayısal değerlerin gösterimini Bar,
Pie ve Stacked fonksiyonlarını kullanarak gerçekleştirebilirsiniz.


16. Soru

Farklı bir yıla ait Nüfus Dağılım haritasını görüntülemek için ne yapılmalıdır?

Cevap

Turkiye Nufus verisini Layers Data Frame’inde yeni bir isim ile kopyalamanız gerekecektir. Bunun için Table Of Contents penceresinde yer alan Turkiye_Nufus katmanı üzerinde mouse’un sağ tuşuna basınız. Aktif hâle gelen pencereden Copy fonksiyonunu seçiniz. Table of Contents penceresinde yer alan Layers Frame üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak aktif hâle gelen Paste Layer(s) fonksiyonunu seçiniz. 


17. Soru

2013 yılına ait nüfus bilgileri otomatik olarak 5 grupta sınıflandırmak için nasıl bir işlem gereklidir?

Cevap

Table Of Contents penceresinde yer alan İl Merkezleri verisi üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Layer Properties fonksiyonunu seçiniz. Aktif hâle gelen Layer Properties penceresinde Symbology fonksiyonunu seçiniz. Show > Quantities altında yer alan Graduated Symbols fonksiyonunu mouse ile seçiniz. Value Field’ına Nufus_2013 Field’ını set ediniz. Template altında yer alan semboloji butonuna basınız. Circle 1 sembolojini seçiniz. Color bölümünden kırmızı rengi set ediniz. İl merkezlerinin 2013 yılına ait nüfus bilgileri otomatik olarak 5 grupta sınıflandırılmış oldu.


18. Soru

Annotations özelliğine dönüştürülen her bir etiketlerin özellikleri nelerdir?

Cevap

Annotations özelliğine dönüştürülen her bir etiket seçilebilir, taşınabilir ve silinebilir bir özelliğe sahip olacaktır. Dönüşüm işleminde istenilir ise etiketler bir Annotations Features Class katmanında da depolanabilir.


19. Soru

Layer Properties > Labels fonksiyonu ne işe yaramaktadır?

Cevap

Nokta, çizgi ve alansal objelerin veritabanında yer alan bilgilerinin etiketlendirilmesi, etiketlerin konumu, size boyutu, yazı tipi ve renginin belirlenmesi ile ilgili tüm fonksiyonlar Layer Properties > Labels fonksiyonu altında yapılandırılmıştır.


20. Soru

Data Frame'in çalışma prensipleri arasında neler bulunmaktadır?

Cevap

Aynı projede farklı Data Frame’lere geçiş yaparak birbirinden farklı düzlemde ve projeksiyon sisteminde tanımlı, farklı bilgileri içeren verileri bu Data Frame’lerde tutabilirsiniz. Aynı proje içerisinde yer alan bir Data Frame’de dünya ölçeğinde verileri görüntüler iken tanımlayacağınız yeni bir Data Frame’de ise Türkiye’ye ait veri setlerini tutabilirsiniz.


21. Soru

Layout View nedir?

Cevap

Layout View, set edeceğiniz bir kâğıt ortamında ölçekli veya ölçeksiz harita tasarımı yapacağınız fonksiyonları sunan Data View’dan farklı bir ekrandır.


22. Soru

Select Elements seçeneği neden kullanılır?

Cevap

Tools Toolbar’da yer alan fonksiyonları Layout View’da kullandığınızda haritanızın ölçeğini değiştirir ve çıktı alacağınız haritanın konumunu belirlerken Layout Toolbar’da yer alan bu fonksiyonlar ölçek değişimi yapmadan oluşturacağınız harita detaylarını incelemenizi sağlar. Layout View’da yer alan Data Frame’lerin büyüklüğünü ve konumunu Tools Bar’da yer alan Select Elements fonksiyonu ile gerçekleştirebilirsiniz.


Güz Dönemi Ara Sınavı
7 Aralık 2024 Cumartesi
v