Kamu Özel Kesim Yapısı Ve İlişkileri Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Kamu hangi araçlarla birlikte vatandaşın günlük hayatına yansımaktadır?

Kamu, yasalarla, hükümet kararlarıyla, emir ve talimatlarla, kâğıt üzerinde kalmaktan çıkıp, vatandaşın günlük hayatına girer.

Kamu yönetimi hangi unsurları içermektedir?

Kamu yönetimi, devletin amaçlarını gerçekleştirecek biçimde örgütlenmiş insan gücü ve araç- gereçler ile bunların yönetimini içermektedir.

Kamu yönetiminin en temel iki yönü nedir?

Kamu yönetiminin en belli başlı görevi, hükümetin günlük işlerini yürütmektir. Kamu yönetiminin temelde iki yönü bulunmaktadır. Bunlardan birincisi işlevsel, diğeri ise yapısal yöndür.

Kamu yönetiminin işlevsel yönünü tanımlayınız.

İşlevsel bir kavram olarak kamu yönetimi, genel kuralları (yasaları) ve kamu politikası kararlarını uygulama sürecidir.

Kamu yönetiminin yapısal yönünü tanımlayınız.

Yapısal bir kavram olarak kamu yönetimi ise, devletin örgütsel görünümünü yansıtır. Her devlet, yasalarla belirlenen görevlerini yerine getirmek için ulusal ve yerel düzeyde çeşitli örgütlenmelere gider. Bu kamu örgütleri, devletin yapısal yönünü meydana getirir.

Devlet örgütlenmesinin temel amacı nedir?

Bu örgütlerin temel amacı, anayasa ve yasalarla belirlenen işlevleri yerine getirmektir. Siyasî iktidarlar bu örgüt vasıtasıyla amaçlarını ve programlarını gerçekleştirir.

Kamu yönetimini somutlaştıran unsur nedir?

Kamu Yönetiminin kuruluşu, örgütlenmesi, görev ve yetkileri; kamu görevlilerin hizmete alınmaları, hak ve yükümlülükleri, çalışma koşulları; kamu kuruluşlarının hizmet ve malzeme sağlama yol ve yöntemleri yasalarla düzenlenmiştir ve bu düzenlemeler bürokrasiyle somutlaşır.

Bürokrasinin kamuyla ilgili en temel özelliği nedir?

Bürokrasinin en önemli özelliklerinden birisi işlemlerin önceden belirlenmiş yazılı kurallara göre yürütülmesi; örgüt amaçlarının mümkün olan en kısa zaman dilimi içerisinde başarılması, tarafsızlık, hızlılık ve verimlilik gibi amaçlara ulaşmak için zorunlu bir gereklilik olmasının yanında, aynı zamanda hukuksal bir gerekliliktir.

Türk kamu yönetimi hangi ülke ve eski bir devletin kamu yönetiminin etkisini taşımaktadır?

Bir yönetim anlayışını somutlaştırmanın en kolay yolu onun özellikleri üzerinde durmaktır. Türk kamu yönetimi, sistem yönünden Fransız kamu yönetiminin etkisini taşımaktadır. Türk kamu yönetiminin diğer özelliği ise örgütsel yapısının Osmanlı İmparatorluğunun izlerini taşımasıdır.

Türk kamu yönetimi üzerinde etkisi olan Fransız kamu yönetimi ne tür etkiler göstermektedir?

Fransız kamu yönetimi etkisinin özellikleri şunlardır: ayrı bir kamu yargısı sistemi vardır, (adli yargı- yönetsel yargı), kamu yönetimi tek yanlı olarak bağlayıcı kararlar alabilir, kamu yönetimi aldığı kararları belli koşullarla uygulayabilir.

Türk kamu yönetimi üzerinde etkisi olan Osmanlı kamu yönetimi ne tür etkiler göstermektedir?

Osmanlı kamu yönetiminin, görev ve personel sayısı açısından büyüme eğilimli; işleyiş yönünden güçlü bir merkeziyetçi yapısı vardır. Yönetime katılma mekanizmaları tam olarak çalışmamaktadır. Bu etki bugün Türk kamu yönetimi üzerinde etki göstermektedir.

Kamu yönetimi nedir?

Genel olarak kamu yönetimi kamuya hizmet etme, kamu görevlilerini, kamusal faaliyetleri, siyasaları yürütme süreci olarak tanımlanmaktadır. Kamu yönetimi, işbirliğine dayanan insan çabalarının büyük ölçüde ussallık gerektiren bir türüdür.

Türkiye’de kamu yönetimin örgütlenme biçimi nasıldır?

Ülkemizde kamu yönetimi, genel olarak sıkı bir merkezcilik ilkesine göre örgütlenmiştir. Kamusal görevlerin büyük bir bölümü bu örgütler tarafından yerine getirilmekte; bazı kamusal hizmetler ise yerinden yönetim ilkesine göre örgütlenen kurumlar tarafından yürütülmektedir.

Kamu yönetiminin unsurları nelerdir?

- Halk - Örgüt - Kamu politikası - Norm düzeni - Mali kaynak - Kamu görevlileri - açık ve dürüst yönetim - yönetimi etkileyen Kişisel özellikler - yönetimi kolaylaştıran unsurlar - İnsanları yönetme tarzı

Kamu yönetiminin beşeri unsuru nedir?

Çeşitli tüketici grupları, siyasi liderler, yasama organı üyeleri ve baskı gruplardan oluşan halk, kamu yönetiminin beşeri ve belki de en önemli unsurudur. Kamu yönetiminin diğer unsurları dikkate alındığında insani unsuru olan halk unsuru daha etkin bir unsur olmaktadır.

Kamu yönetiminde örgüt unsurunun görevleri nelerdir?

Kamu mal ve hizmetlerinin üretilmesi ve halka sunulmasında temel araçtır. Devlet bu araç vasıtasıyla faaliyette bulunur ve görevlerini yerine getirir. Kamu yönetiminde örgüt, hizmetlerin türüne ve niteliğine göre merkezi ve yerel düzeyde olmak üzere konumlanmaktadır.

Kamu yönetiminde örgütlenmenin amacı nedir?

Kamu yönetiminde örgütlenme, kamu hizmetleri için gerekli olan araç ve imkânları bir düzene koymak, yetki, görev ve sorumlulukları belirleyerek bir yapı oluşturmaktır.

Kamu yönetimi hangi birimlerden meydan gelmektedir?

Kamu yönetimi, merkezi yönetim, yerinden yönetim ve fonksiyonel yerinden yönetim kuruluşları gibi çeşitli birimlerden meydana gelir.

Kamu yönetimini oluşturan birimlerle devlet sistemi arasındaki ilişki nasıl sağlanmaktadır?

Birimlerle (kamu yönetimi, merkezi yönetim, yerinden yönetim ve fonksiyonel yerinden yönetim kuruluşları) sistem arasındaki ilişkiyi, hiyerarşik ve idari vesayet denetimleri sağlamaktadır. Hiyerarşik denetim, ast-üst biçiminde örgütlenmiş her bir kamu kurumunun kendi içindeki düzenini sağlarken; idari vesayet de, merkezi yönetimle yerinden yönetim kuruluşları arasındaki uyumu ve bütünlüğü sağlar.

Merkezi yönetim kavramını açıklayınız.

Genel idare olarak da adlandırılan merkezi yönetim, ülkedeki temel ve genel hizmetleri yürüten organlardan meydana gelir. Başbakanlık ve bakanlıklar ile bunlara bağlı kuruluşların merkez ve taşra teşkilatlarından oluşan yapıya merkezi yönetim denilmektedir.

Merkezi yönetim kaç bölümden oluşmaktadır?

Merkezi yönetim başkent ve taşra örgütü olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Merkezi yönetime yardımcı olmak, denetim yapmak veya danışmanlık yapmak amacıyla kurulmuş yardımcı birimler de merkezi yönetime dâhildir.

Merkezi idarenin başkent örgütünü hangi devlet makamları oluşturmaktadır?

Merkezi idarenin başkent örgütü Cumhurbaşkanı, Başbakan, Bakanlar Kurulu ve Bakanlıklardan oluşmaktadır. Ülkemizde yürütmenin başı cumhurbaşkanıdır bu nedenle merkez örgütü incelenirken Cumhurbaşkanı ile başlanacaktır.

Cumhurbaşkanlığına aday olabilmek için gerekli şartlar nelerdir?

Cumhurbaşkanı, kırk yaşını doldurmuş ve yükseköğrenim yapmış Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip Türk vatandaşı olmalıdır.

Cumhurbaşkanını kim seçer ve görev süresi nedir?

Cumhurbaşkanı halk tarafından seçilir ve görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki kez Cumhurbaşkanı seçilebilir.

Cumhurbaşkanlığına aday olabilmek için milletvekillerinin imzasına ihtiyaç var mıdır?

Evet. Cumhurbaşkanlığına Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri içinden veya Meclis dışından aday gösterilebilmesi yirmi milletvekilinin yazılı teklifi ile mümkündür. Ayrıca, en son yapılan milletvekili genel seçimlerinde geçerli oylar toplamı birlikte hesaplandığında yüzde onu geçen siyasi partiler ortak aday gösterebilir.

Cumhurbaşkanlığı seçiminde bir baraj var mıdır?

Evet. Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılır. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy almış bulunan iki aday katılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur.

Cumhurbaşkanının temel görevleri nelerdir?

Cumhurbaşkanı, Devletin başı sıfatıyla Türkiye Cumhuriyetini ve Türk Milletinin birliğini temsil eder; Anayasanın uygulanmasını, Devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını gözetir. Cumhurbaşkanının görev ve yetkilerinin bir kısmı yasama ile bir kısmı yargı ile ilgili iken bir kısmıda yürütme ile ilgilidir.

Cumhurbaşkanlığı görevinin sona ermesi halleri nelerdir?

- Cumhurbaşkanlığının süresinin dolması, - Çekilme (İstifa), - Cumhurbaşkanının ölmesi, - Vatana ihanet suçlamasıdır.

Cumhurbaşkanına vekalet görevi kaç farklı şekilde olabilir?

Cumhurbaşkanına vekâlet görevi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanına aittir. Cumhurbaşkanına vekâlet iki ayrı halde söz konusudur: Cumhurbaşkanının geçici olarak görevinden ayrılması hali ve Cumhurbaşkanlığı makamının boşalması hali. Cumhurbaşkanının geçici olarak görevinden ayrılması hali olarak hastalık ve yurtdışına çıkmak sayılmıştır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı gerekli hallerde Cumhurbaşkanı yerine ne kadar süre vekâlet eder?

Cumhurbaşkanlığı makamının boşalması çekilme, ölüm ve başka bir sebeple olabilir. Bu durumlarda Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Cumhurbaşkanına yenisi seçilinceye kadar vekâlet eder.

Cumhurbaşkanlığı genel sekreterliği teşkilatı hangi birimlerden oluşur?

Cumhurbaşkanlığı genel sekreterliği teşkilâtı; genel sekreterlik, cumhurbaşkanlığı danışmanlığı, güvenlik istihbaratı danışmanlığı, cumhurbaşkanlığı özel kalem müdürlüğünden oluşur.

Devlet denetleme kurulunun kuruluş amacı nedir?

DDK’nin kuruluş amacı Anayasanın 108. maddesinde idarenin hukuka uygunluğunun, düzenli ve verimli şekilde yürütülmesinin ve geliştirilmesinin sağlanması olarak açıklanmıştır.

Cumhurbaşkanı istediği herhangi bir milletvekilini Başbakan olarak atayabilir mi?

Evet. Cumhurbaşkanının Başbakan olarak atadığı kimse TBMM’den güvenoyu isteyeceği için, Cumhurbaşkanının güvenoyu alması olası birisini Başbakan olarak ataması gerekir. Çoğunluk hükümeti veya koalisyon olsun önemli olan Cumhurbaşkanının atadığı kimsenin TBMM’den güvenoyu alabilmesidir.

Bakanlar Kurulunun sorumluluk alanını tanımlayınız.

Bakanlar Kurulu, Başbakan ve bakanlardan oluşan yürütme organının siyasi açıdan sorumlu olan kanadıdır. Anayasaya göre, Bakanlar Kurulunun görevi genel siyaseti yürütmektir. Ancak Anayasa genel siyasetin ne olduğunu tanımlamamıştır. Bakanlar Kurulunun görevi ülkeyi yönetmektir.

Bakanlar kuruluna kim başkanlık eder?

Bakanlar Kurulunun başkanı, Başbakandır.

Başbakanın görev ve yetkileri nedir?

- Bakanları seçmek ve görevlerinden alınmalarını önermek, - Bakanlar kuruluna başkanlık etmek - Bakanlıklar arasında işbirliğini sağlamak - Bakanların görevlerinin yerine getirilmesini gözetmek -Bakanlar kuruluna başbakan başkanlık eder - Hükûmetin genel

Bakanlıkların kamu hizmetlerindeki oluşturulma amacı nedir?

Bakanlıklar, devletin üstlendiği millî kamu hizmetlerinin konularına göre uzmanlaşmış ve örgütlenmiş bölümleridir. Ayrıca, Yirmi bir bakan dört tane de başbakan yardımcısı bulunmaktadır.

Bakanların atanması için milletvekili olma şartı var mıdır?

Bakanların milletvekili olması şartı aranmamaktadır. TBMM üyeleri dışından atanan bakanların milletvekili seçilme yeterliğine sahip olması gerekir.

Bakanlık görevinin sona ermesi hangi hallerde olabilir?

- Bakanın azledilmesi, - Bakanın ölümü, - İstifa, - Milletvekilliği seçilme yeterliliğinin kaybı, - Yüce divana sevk edilmektir.

Bakanların kaç tür sorumluluğu bulunmaktadır?

Bakanların; siyasî, cezaî ve hukukî olmak üzere üç tür sorumluluğu vardır.

Bakanların siyasi sorumluluğu kaç çeşittir?

Bakanların siyasî sorumluluğu iki çeşittir: kolektif (ortak) sorumluluk ve bireysel (kişisel, şahsî) sorumluluktur.

Bakanlıklara bağlı kuruşlardan olan Genel Müdürlüklerin ayrı tüzel kişilikleri var mıdır?

Genel müdürlükler ayrı idari teşkilata sahiptirler. Bunlardan bazılarının kendi kamu tüzelkişilikleri var, bazılarının ise yoktur. Örneğin İçişleri Bakanlığına bağlı kuruluşlardan Emniyet Genel Müdürlüğü özel kanunla kurulmuş ancak ayrı kamu tüzelkişiliği yoktur. Orman Müdürlüğü, Karayolları Genel Müdürlüğü (Bayındırlık Bakanlığı), Devlet Su İşleri (Enerji Ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı) ayrı kamu tüzel kişiliğe sahiptir.

Türk Silahlı Kuvvetleri Türkiye Cumhuriyeti devleti içinde hangi sorumluluğu üstlenmiştir?

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), Türkiye Cumhuriyeti devletini içten ve dıştan gelebilecek olan her türlü tehdide karşı savunma görevini üstlenmiş olan silahlı devlet kuvvetidir. Gücünü, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasından alır.

Türk Silahlı Kuvvetleri hangi birimlerden oluşur?

Türk Silahlı Kuvvetleri; Kara Kuvvetleri Komutanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı olmak üzere üç kuvvet komutanlığından oluşur. Barış döneminde İçişleri Bakanlığına bağlı olarak görev yapan ve sefer durumunda Kara ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı bünyesine dâhil olan Jandarma, Harp Akademileri ve Sahil Güvenlik Teşkilatı ise alt birimleridir.

NATO üyeleri içinde Türk Silahlı Kuvvetlerinin yeri nedir?

Toplam asker sayısı bakımından dünyanın 9. ve NATOnun Amerika Ordusundan sonra 2. kalabalık ordusudur. NATOnun zorunlu askerlik uygulayan 8 üyesinden biridir.

Hükümete veya bakanlıklara, görevlerinde yardımcı olmak için kurulan kuruluşlar nelerdir?

Hükümete veya bakanlıklara, görevlerinde yardımcı olmak, belli konularda görüş bildirmek ya da denetimde bulunmak amacıyla kurulmuş çeşitli birimler bulunmaktadır. Bunlar, Milli Güvenlik Kurulu, Devlet Planlama Teşkilatı, Danıştay ve Sayıştay’dır.

Milli güvenlik kurulu hangi tür üyelerden oluşmaktadır?

Milli güvenlik kurulu asker ve sivillerden oluşmaktadır.

Milli güvenlik kurulunun görev ve sorumluluğu nedir?

Milli Güvenlik Kurulu; Devletin milli güvenlik siyasetinin tayini, tespiti ve uygulanması ile ilgili kararların alınması ve gerekli koordinasyonun sağlanması konusundaki görüşlerini Bakanlar Kuruluna bildirir. Kurulun, Devletin varlığı ve bağımsızlığı, ülkenin bölünmezliği ve bütünlüğü, toplumun huzur ve güvenliğinin korunması hususunda alınmasını zorunlu gördüğü tedbirlere ait kararlar Bakanlar Kurulu’nca öncelikle dikkate alınır.

Milli güvenlik kuruluna hangi devlet yetkilileri katılır?

Milli Güvenlik Kurulu Cumhurbaşkanının başkanlığında; Başbakan, Genelkurmay Başkanı, Milli Savunma, İçişleri, Adalet, Dışişleri Bakanları, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları ve Jandarma Genel Komutanından kurulur.

Devlet planlama teşkilatının görev ve sorumluluğu nedir?

Devlet Planlama Teşkilatı ise ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınma konularının planlanmasında hükümete yardımcı olan, danışmanlık yapan, plan ve program hazırlayan başbakanlığa bağlı bir kuruluştur.

Danıştay’ın görev ve sorumlulukları nelerdir?

Danıştay, en yüksek idari mahkeme, danışma ve inceleme organıdır. Bağımsız bir kuruluştur. Danıştay, hem yüksek idare mahkemesi hem de en yüksek danışma ve inceleme merciidir.

Danıştay üyeleri nasıl seçilir?

Danıştay üyelerinin dörtte üçü, birinci sınıf idari yargı hâkim ve savcıları ile bu meslekten sayılanlar arasından, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu; dörtte biri yasada belirtilen görevliler arasından Cumhurbaşkanı tarafından seçilir.

Sayıştay’ın görev ve sorumlulukları nelerdir?

Sayıştay devletin gelir ve giderlerini, TBMM adına denetleyen, yargı yetkisi bulunan kuruluştur.

Merkezi yönetim hangi şartlara göre farklı şekillerde örgütlenir?

Merkezi yönetim, yürütmekle yükümlü olduğu hizmet ve görevleri yerine getirebilmek için coğrafi duruma, ekonomik şartlara ve kamu hizmetlerinin gereklerine göre il, ilçe ve bucak biçiminde örgütlenmektedir.

Anayasaya göre merkezi yönetimin temel taşra birimidir nedir?

Anayasaya göre merkezi yönetimin temel taşra birimi ildir. Bakanlıkların çoğunlukla her ilde hizmet birimleri bulunmakta olup bu bakımdan iller, merkezi yönetimin başkent örgütünün küçültülmüş bir birimidir. Bakanlıklar bölge kuruluşları da oluşturabilmektedir.

İl idaresi kaç bölümden oluşmaktadır?

İl idaresi üç bölümden oluşmaktadır. Bunlar, vali, il idare şube başkanları ve il idare kuruludur.

İl idaresinin başı hangi makamdır?

İl idaresinin başı olan vali, devlet tüzel kişiliğinin, hükümetin ve ayrı ayrı her bakanlığın temsilcisidir. Vali yalnızca idari değil aynı zamanda siyasi sıfatı ve görevleri olan bir görevlidir. Vali İçişleri Bakanı’nın önerisi Bakanlar Kurulu Kararı ve Cumhurbaşkanının onaması ile atanır.

Valinin görev ve yetkileri nelerdir?

- Kanun, tüzük, yönetmelik ve Hükümet kararlarının neşir ve ilanını ve uygulanmasını sağlamak, - Kanun, tüzük, yönetmelik ve Hükümet kararlarının verdiği yetkiyi kullanmak, - Valiler ilin her yönden genel idare ve genel gidişini düzenlemek, - İlde teşkila

İlçe örgütü hangi makamlardan oluşmaktadır?

İlçe örgütü Kaymakam, İlçe İdare Şube Başkanları ve İlçe İdare kurulundan oluşur.

Kaymakamın görev ve sorumlulukları nelerdir ve kim tarafından atanır?

İlçede idarenin başıdır. Kaymakam ilçenin genel olarak idaresinden sorumlu hükümet temsilcisidir. Ayrıca, Kaymakam ilçenin genel olarak idaresinden sorumlu olduğu için ilçedeki adli ve askeri örgütlerin dışındaki diğer tüm idari örgüt ve personelden sorumludur. Kaymakamlar İçişleri Bakanı, Başbakan ve Cumhurbaşkanının imzasını taşıyan müşterek kararname ile atanırlar.

Kaymakam olabilmek için öngörülen özel şartlar nelerdir?

Üniversitelerin Siyasal Bilgiler, Hukuk, İktisat, İşletme, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi ile bunlara denkliği YÖK tarafından kabul edilmiş yurt dışındaki en az 4 yıllık fakültelerden mezun olma şartı aranmaktadır.

İlçe idare şube başkanları hangi üst düzey yöneticilerden oluşmaktadır?

İlçe yönetimi içinde yer alan kuruluşların başında bulunan memurlardır. Bunlar, yazı işleri müdürü, mal müdürü, milli eğitim müdürü, tarım ve köy işleri müdürü, emniyet amiri, jandarma komutanı gibi merkezin ilçede bulunan üst düzey yöneticileridir.

İlçe idare kurulu hangi makamlardan oluşmaktadır?

İlçe idare kurulu, kaymakamın başkanlığında yazı işleri müdürü, sağlık ocağı hekimi, İlçe Milli Eğitim Müdürü ve Tarım ve Köy İşleri Müdüründen oluşmaktadır

Bucak örgütü İl idaresi kanununda nasıl tanımlanmıştır?

Bucak örgütü, coğrafya, ekonomi, güvenlik ve mahalli hizmet bakımlarından aralarında münasebet bulunan kasaba ve köylerden meydana gelen bir idare bölümü olarak tanımlanmıştır. Bucak örgütünün kurulmasındaki amaç devletin yardımları ve hizmetlerini bir merkezde toplayarak hem denetimini hem de hizmetin tam anlamı ile her yere dağılmasını sağlamaktır.

Kamu ve kamu yönetimi kavramlarını açıklayınız.

Kamu “halk hizmeti gören devlet organlarının tümü, bir ülkedeki halkın bütünü, halk, amme” gibi anlamlara gelmektedir. Kamu yönetimi, devletin amaçlarını ve hedeflerini gerçekleştirecek şekilde teşkilatlanmış insan gücü ve araç-gereçler ile bunların yönetimi demektir. Diğer deyişle kamu yönetimi, kamu politikalarının gerçekleştirilmesi için gerekli bireysel ve grupsal çabaların eşgüdümlü hale getirilmesi olarak tanımlanabilir.

Kamu yönetimi sistemini oluşturan unsurlar nelerdir?

Kamu yönetimi sistemi; halk, kurallar düzeni, teşkilat, ekonomik kaynak, kamu görevlileri ve kamu politikaları olmak üzere çeşitli unsurlardan oluşmaktadır.

Kamu yönetim sistemi içerisindeki halk unsuru, insan veya beşeri unsur dışında neleri kapsamaktadır?

Halk; kamu yönetiminin beşeri ya da insan unsurunu oluşturmaktadır ve kamu yönetiminin en etkili unsurudur. Halk unsuruna; baskı grupları, siyasi liderler, parlamento üyeleri, çeşitli tüketici gruplar dâhildir.

Kamu yöneticileri için ekonomik kaynakların önemi nedir?

Yerine getirilecek görev ve hizmetlerin miktarı doğrudan ekonomik olanaklarla ilgili olduğundan kamu idarecileri var olan kaynakların artırılması ve bunların etkin ve verimli bir şekilde kullanılmasının yöntemlerini bulmakla görevlidirler. Ekonomik kaynakların azlığı ya da yetersizliği kamu yönetiminin işleyişini de zorlaştırır ve kamu yönetimini anlamsız kılabilir.

Kamu politikaları nedir?

Kanun yapma/değiştirme, idari düzenleyici işlemler yapma, idari işlemler tesis etme, alternatif çözüm önerileri arasında seçim yapma ve sorunları çözecek en uygun yöntemleri belirleme faaliyeti, kamu politikaları olarak isimlendirilir.

Kamu yönetim sistemini oluşturan unsurların temel özellikleri nelerdir?

Kamu yönetim sistemini oluşturan unsurların temel özellikleri aşağıdaki gibidir:

• Yönetim sistemi temelde ve kuruluşunda Fransız kamu yönetiminin etkisini taşımakla birlikte, özellikle 21 Ocak 2017 tarihli ve 6771 sayılı Kanun’la yapılan Anayasa değişikliğinden sonra hükûmet sistemindeki farklılaşmaya bağlı olarak özgün bir karakter de gösterebilmektedir.
• Fransız sisteminin izleri bulunmakla birlikte, teşkilat yapısında Osmanlı Devleti’nin etkisi büyüktür.
• Görev ve personel sayısı açısından büyüme eğilimli bir yapısı olmakla birlikte, son dönemlerde e-devlet uygulamalarındaki artış ve bu uygulamalara verilen önem, personel sayısındaki artışı sınırlandırmaktadır.
• İşleyiş yönünden güçlü bir merkeziyetçi yapısı  bulunmaktadır ve son hükûmet sistemi değişikliğiyle birlikte merkeziyetçi nitelik daha da artmıştır.
• Yönetime katılma mekanizmaları sınırlı olmakla birlikte, son dönemlerde iletişim teknolojilerindeki gelişmelerle katılımcılığın kolaylaşması ve artması eğilimi bulunmaktadır.

Ülkemizde merkezden yönetim ilkesi, Anayasadaki hangi düzenleme sonucunda uygulanmaktadır?

1982 Anayasası’nın 3. maddesine göre, “Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür.” Bu düzenleme, ülkemizin merkezi tek yapılı ya da üniter bir devlet olma niteliğine vurgu yapmaktadır. Yine Anayasanın 123. Maddesinde “İdare, kuruluş ve görevleriyle bir bütündür ve kanunla düzenlenir. İdarenin kuruluş ve görevleri, merkezden yönetim ve yerinden yönetim esaslarına dayanır. Kamu tüzel kişiliği, kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulur.” düzenlemesi bulunmaktadır. Bunun sonucu olarak da ülkemizde merkezden yönetim ilkesi uygulanmaktadır.

Ülkemizde illerin başında bulunan yüksek memurlar ya da valilere belli konularda karar alma ve uygulama yetkisi Anayasa’nın hangi maddesi ile verilmiştir?

1982 Anayasası’nın 126/2. maddesi gereğince ülkemizde de illerin yönetimi yetki genişliği ilkesine göre yürütülmekte olup illerin başında bulunan yüksek memurlar ya da valilere belli konularda karar alma ve uygulama yetkisi verilmiştir.

21 Ocak 2017 tarih ve 6771 sayılı Kanunla yapılan Anayasa değişikliğinden sonra hükûmet sisteminde nasıl bir değişiklik olmuştur?

21 Ocak 2017 tarih ve 6771 sayılı Kanunla yapılan Anayasa değişikliğinden sonra hükûmet sisteminde değişiklik olmuştur. Anılan değişiklikten sonra merkezi yönetimin başkent teşkilatı Cumhurbaşkanı ve Bakanlıklardan oluşmaktadır.

Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine göre Cumhurbaşkanlığına aday olabilmek için gerekli şartlar nelerdir?

Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine göre Cumhurbaşkanlığına aday olabilmek için gerekli şartlar şunlardır:

• Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
• 40 yaşını doldurmuş olmak,
• Yükseköğrenim yapmış olmak,
• (Türk Medeni Kanunu’nun 405, 406, 407 ve 408. Maddeleri kapsamında) Kısıtlı olmamak,
• Askerlikle ilişiği  olmamak,
• (Türk Ceza Kanunu’nun 53. Maddesi kapsamında) Kamu hizmetinden yasaklı olmamak,
• Taksirli  suçlar hariç olmak üzere toplam bir yıl veya daha fazla hapis veya süresi ne olursa olsun ağır hapis cezasına hüküm giymemiş olmak.

Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu’nda (19 Ocak 2012 tarihli ve 6271 sayılı) belirtilen düzenlemelere göre Cumhurbaşkanı seçimi nasıl yapılır?

Cumhurbaşkanının seçimine ilişkin temel düzenlemelere, 19 Ocak 2012 tarihli ve 6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu’nda yer verilmiştir. Anılan Kanuna göre; cumhurbaşkanı doğrudan halk tarafından seçilir. Seçim genel, eşit ve gizli oyla, bütün yurtta aynı günde, yargının (Yüksek Seçim Kurulu ve il-ilçe seçim kurulları) yönetimi ve denetimi altında yapılır. Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının oy kullanmaları, 26 Nisan 1961 tarihli ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde sağlanır. Seçmen, oyunu tam bir serbestlikle kendisi kullanır. Oyların sayımı, dökümü ve tutanaklara bağlanması açık olarak yapılır. Cumhurbaşkanı ve TBMM seçimleri beş yılda bir ve aynı günde yapılır. 

Cumhurbaşkanlığına kimler aday gösterilebilir?

Cumhurbaşkanlığına; siyasi parti grupları, en son yapılan milletvekili genel seçiminde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde beşini almış olan siyasi partiler ve en az yüz bin seçmen aday gösterebilir.

Cumhurbaşkanlığına aday gösterilmek isteyen kişinin başvurusundan sonra seçim öncesi hangi süreç izlenir?

YSK, başvurusu kabul edilen kişileri ilân eder. Seçmenler, ancak bu ilânda belirtilen kişilerden sadece biri için bir kez teklifte bulunabilirler. Seçmenler, adaylık teklifi için kayıtlı oldukları ilçe seçim kuruluna bizzat başvururlar. Başvuranın, seçmen niteliğine sahip olduğu ve daha önce aday teklifinde bulunmadığı tespit edildikten sonra, ilân edilen listedeki kişiler arasından tercih yaptırılarak adayın bilgilerini içeren form imzalatılır ve elektronik ortamda da kaydedilir. Başvuran seçmene, aday teklifinde bulunduğuna ilişkin belge verilir. Aday gösterme formları, elektronik ortamda YSK’ya iletilir ve fiziki olarak ilçe seçim kurullarında saklanır. Aday gösterilmek isteyen kişinin talebi hâlinde, hakkında aday teklifinde bulunanlara ilişkin formlar ve diğer bilgiler kendisine verilir. İtiraza ilişkin konular YSK tarafından belirlenir. Belirlenen süre içinde yüz bin seçmen tarafından teklif edilen kişiler, geçici aday listesinde gösterilir.

Cumhurbaşkanının görev süresi hangi hâllerde sona erer?

Hukukumuzda Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıl olarak belirlenmiştir. Bu sürenin bitmesiyle birlikte Cumhurbaşkanlığı görevi de sona erer. Bazı hâllerde 5 yıllık sürenin bitmesini beklemeden de Cumhurbaşkanının görevi sona erebilir. Cumhurbaşkanının görevinin sona ermesi nedenlerinin tamamı aşağıdaki gibidir:

• Cumhurbaşkanının 5 yıllık görev süresinin bitmesi,
• (Cumhurbaşkanı veya TBMM tarafından) Seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi,
• Cumhurbaşkanının ölmesi,
• Cumhurbaşkanının istifa etmesi,
• Cumhurbaşkanının seçilmeyi engel bir suçtan Yüce Divan tarafından mahkûm edilmesi,
• Cumhurbaşkanının görevini sürekli yapmasına engel olan bir hastalığa yakalanması (akıl hastalığı, koma halinde bulunma vs.)

İdari İşler Başkanı Cumhurbaşkanı adına hangi görevleri yapar?

İdari İşler Başkanı Cumhurbaşkanı adına aşağıdaki görevleri yapar:

• Anayasada belirtilen görevlerinin yerine getirilmesinde ve yetkilerinin kullanılmasında Cumhurbaşkanına gerekli olan hizmetleri sunmak.
• TBMM ile olan ilişkilerin yürütülmesi ve kamu kurum ve kuruluşları arasında koordinasyonun sağlanması için gerekli çalışmaları yapmak.
• Devlet teşkilatının düzenli ve etkin bir şekilde işlemesini temin edecek prensiplerin tespiti için gerekli çalışmaları yapmak.
• İç güvenlik, dış güvenlik ve terörle mücadele konusunda koordinasyonun sağlanması için gerekli çalışmaları yapmak.
• Yapılan çalışmaların kamuoyundaki etkilerini izleme ve değerlendirme çalışmalarını yapmak.

Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 20. maddesi ile hangi politika kurulları kurulmuştur?

10 Temmuz 2018 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 20. maddesi ile aşağıdaki politika kurulları kurulmuştur:

• Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulu
• Eğitim ve Öğretim Politikaları Kurulu
• Ekonomi Politikaları Kurulu
• Güvenlik ve Dış Politikalar Kurulu
• Hukuk Politikaları Kurulu
• Kültür ve Sanat Politikaları Kurulu
• Sağlık ve Gıda Politikaları Kurulu
• Sosyal Politikalar Kurulu
• Yerel Yönetim Politikaları Kurulu

Cumhurbaşkanı yardımcısı atanabilmek için gerekli şartlar nelerdir?

Cumhurbaşkanı yardımcısı atanabilmek için gerekli şartlar şunlardır:

• Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,
• 18 yaşını doldurmuş olmak,
• En az ilkokul mezunu olmak,
• (Türk Medeni Kanunu md. 405-408 kapsamında) Kısıtlı olmamak,
• Askerlikle ilişiği olmamak,
• (Türk Ceza Kanunu md. 53 kapsamında) Kamu hizmetinden yasaklı olmamak,
• Taksirli suçlar hariç olmak üzere toplam bir yıl veya daha fazla hapis veya süresi ne olursa olsun ağır hapis cezasına hüküm giymemiş olmak.
  
  

Cumhurbaşkanı yardımcılarının görev ve yetkileri nelerdir?

Cumhurbaşkanı yardımcılarının görev ve yetkileri şunlardır:

• Cumhurbaşkanlığı makamının herhangi bir nedenle boşalması hâlinde, yenisi seçilene kadar Cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanmak,
• Cumhurbaşkanının hastalık ve yurt dışına çıkma gibi sebeplerle geçici olarak görevinden ayrılması hâllerinde, Cumhurbaşkanına vekâlet etmek ve Cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanmak,
• Milli Güvenlik Kurulu toplantılarına katılmak,
• Cumhurbaşkanı katılamadığı durumlarda Milli Güvenlik Kuruluna başkanlık etmek,
• Görevlerine ait işlerle ilgili olarak valilere emir ve talimat vermek, 
• Cumhurbaşkanı tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Bakan atanabilmek için gerekli şartlar nelerdir?

Bakan atanabilmek için gerekli şartlar şunlardır:

• Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, • 18 yaşını doldurmuş olmak,
• En az ilkokul mezunu olmak,
• (Türk Medeni Kanunu md. 405-408 kapsamında) Kısıtlı olmamak,
• Askerlikle ilişkisi olmamak,
• (Türk Ceza Kanunu md. 53 kapsamında) Kamu hizmetinden yasaklı olmamak,
• Taksirli suçlar hariç olmak üzere toplam bir yıl veya daha fazla hapis veya süresi ne olursa olsun ağır hapis cezasına hüküm giymemiş olmak.

Bakanlık merkez teşkilatı hangi görevleri yerine getirmek üzere kurulmuştur?

Bakanlık merkez teşkilatı, bakanlığın sorumlu olduğu hizmetlerin yürütülmesi, bu hizmetlerle ilgili amaç ve politika belirlenmesi, planlama, kaynakları düzenleme ve sağlama, koordinasyon, gözetim ve takip, idareyi geliştirme ve denetim gibi görevleri yerine getirmek üzere gerekli birimlerden meydana gelir.

Merkezdeki yardımcı kuruluşlar nelerdir?

Merkezdeki yardımcı kuruluşlar; Danıştay, Sayıştay, Milli Güvenlik Kurulu ve Yüksek Askeri Şura olarak sıralanabilir.

Danıştayın tarihsel süreç içindeki değişimi nasıldır?

Danıştay, 1868’de Şûrâ-yı Devlet adıyla kurulmuştur. 4 Kasım 1922 tarihinde faaliyetleri sona eren Danıştay, 669 Sayılı Kanun’la yeniden kurulmuş ve 6 Temmuz 1927 tarihinde yeniden çalışmaya başlamıştır. 1961 Anayasası döneminde de faaliyetlerine sürdüren Danıştay, 1982 yılında yürürlüğe giren 2575 sayılı Danıştay Kanunu’na göre yeniden örgütlenmiştir. 01.07.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6723 sayılı Danıştay Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile değişiklik yapılmıştır.

Danıştayın görev ve yetkileri nelerdir?

Danıştayın görev ve yetkileri şunlardır:

• İdare Mahkemeleri ile vergi mahkemelerinden verilen kararlar ve ilk derece mahkemesi olarak Danıştayda görülen davalarla ilgili kararlara karşı temyiz taleplerini incelemek ve karara bağlamak,
• 2575 sayılı Danıştay Kanunu’nda yazılı idari davaları ilk ve son derece mahkemesi olarak karara bağlamak,
• Kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmeleri hakkında düşüncesini bildirmek.

Sayıştay Anayasal bir kurum hâline gelmeden önce hangi süreçlerden geçmiştir?

29 Mayıs 1862 tarihinde Devlet Başkanı Padişah Abdülaziz’in emri ile Sayıştayın bugünkü kurumsal alt yapısını oluşturan “Divan-ı Muhasebat” kurulmuştur. Anılan emri müteâkip “Divan-ı Muhasebatın Suret-i Teşkil ve Tanzimine Dair Nizamname” 1863 yılında yürürlüğe konulmuştur. Sayıştay, 1865 yılında “Divan-ı Muhasebatın Suret-i Teşkil ve Vezaifi Umumiyesine Dair Nizamname” ile yeniden düzenlenmiştir. Daha sonra 1876 Kanuni Esasi”nin 105, 106 ve 107. maddelerinde Divan-ı Muhasebat’a yer verilmiştir. Böylece Sayıştay ilk kez Anayasal bir kurum hâline gelmiştir.

Sayıştay mensupları kimlerdir?

Sayıştay mensupları şunlardır:

• Meslek mensupları,
  • Sayıştay Başkanı,
  • Daire başkanları ve üyeler,
  • Sayıştay denetçileri.
• Başsavcı ve savcılar,
• Yönetim mensupları.

Milli Güvenlik Kurulu kimlerden oluşmaktadır?

Anayasa’nın 118. Maddesine göre Milli Güvenlik Kurulu; Cumhurbaşkanının başkanlığında, Cumhurbaşkanı yardımcıları, Adalet, Millî Savunma, İçişleri, Dışişleri Bakanları, Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava kuvvetleri komutanlarından kurulur.

Yüksek Askeri Şûra'nın görevleri nelerdir?

Yüksek Askeri Şûra'nın görevleri şunlardır:

• Genelkurmay Başkanlığınca hazırlanan askeri stratejik ana fikrin tespiti ve gerektiğinde yeniden gözden geçirilmesi hususlarında görüş bildirmek,
• Silahlı Kuvvetlerin ana program ve hedefleri ile ilgili konularda görüş bildirmek,
• Türk Silahlı Kuvvetleriyle ilgili olup önemli görülen mevzuat taslaklarını inceleyip görüş bildirmek,
• Cumhurbaşkanının gerekli gördüğü hâllerde Türk Silahlı Kuvvetleri’yle ilgili diğer konular hakkında görüş bildirmek,
• Mevzuatla verilen görevleri yapmak.

Merkezî yönetimin taşra teşkilatı nelerden oluşmaktadır?

Merkezî yönetimin taşra teşkilatı; il, ilçe ve (kurulursa) bölge teşkilatlarıdır. 10 Eylül 2014 tarihli ve 6552 sayılı Kanun’la kaldırılmadan önce “Bucak”lar da taşra teşkilatı içerisinde ye alıyordu. Ancak anılan kanunla Bucak idaresinin hukuki varlığına son verilmiştir.

Valinin görev ve yetkileri nelerdir?

Valinin görev ve yetkileri şunlardır:

• Valiler, ilin genel yönetiminden Cumhurbaşkanına karşı sorumludur.
• Bakanlıklar ve tüzel kişiliği haiz genel müdürlükler, il genel idare teşkilatına ait bütün işleri doğrudan doğruya valiliklere yazarlar.
• Vali, kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve diğer mevzuatın yayın ve ilanını ve uygulanmasını sağlamak ve talimat ve emirleri yürütmekle ödevlidir.
• Kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve diğer mevzuatın verdiği yetkiyi kullanmak ve bunların yüklediği ödevleri yerine getirmek için valiler genel emirler çıkarabilir ve bunları ilan ederler.
• Vali, 5442 sayılı Kanun’un dördüncü maddenin son fıkrasında belirtilen adli ve askeri teşkilat dışında kalan bütün Devlet daire, müessese ve işletmelerini, özel işyerlerini, özel idare, belediye köy idareleriyle bunlara bağlı tekmil müesseseleri denetler, teftiş eder.
• İlin her yönden genel idare ve genel gidişini düzenlemek ve denetlemekten sorumludur.
• Vali, ilde teşkilatı veya görevli memuru bulunmayan işlerin yürütülmesini, bu işlerin görülmesiyle yakın ilgisi bulunan herhangi bir idare şube veya daire başkanından isteyebilir.
• Vali, il içindeki idare ve müesseselerde çalışan uzman veya fen kollarına dâhil memur ve hizmetlilerinden asli vazifelerine halel getirmemek şartıyla ilin genel ve mahalli hizmetlerine müteallik işlerin görülmesini isteyebilir.
• Vali, Devlet gelirlerinin tahakkuk ve tahsilini ve ödeme işlerinin muntazam bir şekilde yapılmasını ve gelir kaynaklarının gelişmesini sağlamak için tedbirler alır ve uygular, lüzumunda bu maksatla ilgili Bakanlıklara ve genel müdürlüklere tekliflerde bulunur.
• Vali, Devlet, il, belediye, köy ve diğer kamu tüzel kişiliklerine ait genel ve özel mülklerin yangın ve benzeri tehlikelere karşı korunmasını, iyi hâlde tutulmasını, değerlenmesini ve iyi hâlde idaresini sağlayacak tedbirlerin uygulanmasını ilgililerden ister ve denetler.
• Vali, il, ilçe, bucak merkezlerinde ve çevrelerinde kiralı, kirasız binalarda vazife gören bütün Devlet dairelerini mahallin hizmet şartlarına ve Hazine menfaatine en uygun şekilde bir veya birkaç binada toplamak üzere gereken tedbirleri aldırır ve uygulanmasını denetler.
• Vali, Cumhuriyet Bayramında ilde yapılacak resmi törenlere başkanlık yapar ve tebrikleri kabul eder.

İlçe yönetimi nasıl teşkilatlanmıştır?

0 Haziran 1949 tarihli ve 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 2. maddesine göre ilçelerin kurulması, kaldırılması ve isimlerinin değiştirilmesi kanunla mümkündür. 2018 tarihi itibariyle ülkemizde 921 adet ilçe bulunmaktadır. TBMM’nin takdirine göre, ilçeler il yapılabileceği gibi, illerde yeni ilçeler de kurulabilir. Her ilde birden fazla ilçe bulunmaktadır. Kural olarak ilçeler kaymakam tarafından yönetilmekle birlikte, bazı illerimizde bulunan merkez ilçeler doğrudan il valisinin yönetimi altındadır. Sözgelimi Adapazarı, Sakarya ilinin merkez ilçesini oluşturmaktadır. İlçe idaresi Kaymakam, İlçe İdare Şube Başkanları ve İlçe İdare Kurulundan oluşmaktadır.

İlçe İdare Kurulu kimlerden oluşmaktadır?

İlçe idare kurulu, kaymakamın başkanlığında yazı işleri müdürü, mal müdürü, sağlık müdürü, milli eğitim müdürü, gıda, tarım ve hayvancılık müdüründen oluşur. Görevi Kaymakama yardımcı olmaktır.