Portföy Yönetimi Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Portföy Yönetimi

1. Soru

Portföy yönetimi faaliyetinde bulunacak yetkili kurumlar ile SPK arasında imzalanan sözleşme hükümlerinin bazılarını belirtiniz?

Cevap

Bu hükümlerin bazıları aşağıda sıralanmıştır. • Portföyün hangi yatırım araçlarından oluşacağı ve nakit olarak tutulacak azami oran, • Portföyün içerdiği sermaye piyasası araçlarının değerleme esasları, • Alınıp satılması istenmeyen sermaye piyasası araçları, • Portföye dâhil sermaye piyasası araçlarının içerdiği hakların kullanılması ile ilgili hususlar, • Portföy hesabına yapılacak alım satımlarda birlikte çalışılacak aracı kuruluşların unvanları, • Saklama ve sigorta hizmetleri, • Müşteri emirlerinin ne şekilde alınacağı, • Sözleşmenin fesih şekli, • Yetkili kurumu, müşteriyi, portföy yöneticisini tanıtıcı bilgiler ve imzalar.


2. Soru

Portföy planlamasını açıklayınız?

Cevap

Portföy Planlaması; Bu süreçteki başlangıç noktası, çeşitli yatırım olanaklarının özelliklerinin belirlenmesi ve yatırımcıların ihtiyaç ve tercihleri doğrultusunda eşleştirilmesidir. Portföy planlaması aşamasında yatırımcının risk, getiri ve vade beklentileri doğrultusunda yatırım ölçütleri belirlenir.


3. Soru

Portföy planlaması aşaması hangi konuları kapsamaktadır?

Cevap

Portföy planlaması aşaması aşağıdaki konuları kapsamaktadır. 1. Yatırımcının durumunun incelenmesi, 2. Yatırım uzmanının veya portföy yöneticisinin durumunun saptanması, 3. Yatırımcı adına faaliyette bulunan portföy yöneticisine yol gösterecek yatırım ölçütlerinin saptanmasıdır.


4. Soru

Türev piyasaları açıklayınız?

Cevap

Türev piyasalar ise, forward, futures, opsiyon ve swap işlemlerinin yapıldığı piyasalardan oluşur.


5. Soru

Sadece tahvillerden oluşan portföyler hakkında bilgi veriniz?

Cevap

Tahvillerden oluşan portföyler, anaparasının güvenini önde tutan, başka bir ifadeyle risk almayı sevmeyen, piyasayı izlemekte güçlük çeken tasarruf sahiplerinin tercih ettikleri portföy çeşididir.


6. Soru

Sadece Hisse senetlerinden oluşan portföyler hakkında bilgi veriniz?

Cevap

Hisse senetlerinden oluşan portföyler, her türlü risk düzeyine uygun yatırım yapmanın mümkün olduğu portföy çeşidir.


7. Soru

Sistematik riskin başlıca kaynakları nelerdir, her bir riski tanımlayınız?

Cevap

Sistematik risk, piyasada işlem gören tüm menkul kıymet fiyatlarını aynı anda etkileyen faktörlerin neden olduğu risktir.


8. Soru

Hem tahvil hem hisse senedinden oluşan portföyler hakkında bilgi veriniz?

Cevap

Hisse senetleri ve tahvillerden oluşan portföyler, en çok kullanılan portföy türüdür. Ekonominin içinde bulunduğu duruma göre, anapara, belli oranlarda hisse senedi, tahvil ve türev ürünler arasında paylaştırılır. Bu şekilde emniyet ve kârlılık unsurlarının birleştirilmesiyle, dengeli bir portföy oluşturulmaya çalışılır.


9. Soru

Sistematik olmayan riskin kaynakları nelerdir?

Cevap

Sistematik olmayan riskin kaynakları şunlardır: 1. Finansal Risk, 2. İş ve Endüstri Riski, 3. Yönetim Riski.


10. Soru

Finansal açıdan riski tanımlayınız?

Cevap

Finansal açıdan risk, beklenen getirinin gerçekleşen getiriden sapma olasılığıdır. Yatırımcının yapmış olduğu yatırımdan sağlayacağı getiririn, beklenen getirinin altına düşme veya üstüne çıkma olasılığı söz konusudur.


11. Soru

Sermaye piyasasını açıklayınız?

Cevap

Sermaye piyasası ise orta ve uzun vadeli fon arz ve talebinin karşılaştığı yerler olarak tanımlanır.


12. Soru

Portföy yönetimindeki temel amaç nedir?

Cevap

Portföy yönetiminde en temel amaç, yüklenilen riskin çeşitlendirme yoluyla düşürülmesidir. Bu durum yumurtaların hepsini aynı sepete koymamak şeklinde özetlenebilir.


13. Soru

Portföy yönetimi faaliyetinde bulunacak yetkili kurumların hangi hususlara uymaları zorunludur?

Cevap

Portföy yönetimi faaliyetinde bulunacak yetkili kurumlar ise aşağıdaki hususlara uymak zorundadırlar: • Müşterinin yazılı bir emri olmadan, portföye, piyasa değerinin üstünde sermaye piyasası aracı alıp satamazlar. • Sözleşmede aksine bir hüküm yoksa kendi portföylerinden müşteri portföyüne, müşteri portföyünden kendi portföylerine alım satımda bulunamazlar. • Portföy yönetimi yapan şirketlerin yanlarında çalıştırdıkları kişiler, kendi nam ve hesaplarına işlem yapamazlar. • Yetkili kurumlar, müşterilerine, portföyün önceden saptanmış¸ belirli bir getiriyi sağlayacağına dair sözlü veya yazılı garanti veremezler. • Müşterilerin risk-getiri tercihlerini belirlemek, bu belirlemelere yönelik yazılı belge düzenlemek, söz konusu belgeleri sözleşmeyle birlikte saklamak, portföyleri bunlara uygun oluşturmak ve yönetmek zorundadırlar. • Müşterilerin piyasa hakkında bilgisizlik ya da tecrübesizliklerinden yararlanıp bunların alımsatım kararlarını etkileyerek kendi lehlerine kazanç sağlamak amacıyla, müşterilerin gereksiz alım-satım yapmalarına ortam hazırlayamaz. • Yazılı, basılı veya sözlü biçimde müşterilere duyurulacak ve yatırım kararlarını etkileyebilecek nitelikte olan araştırma sonuçlarını, müşterilerine duyurmadan önce kendileri veya üçüncü şahıslar lehine kullanamazlar.


14. Soru

Para piyasasını açıklayınız?

Cevap

Para piyasası kısa vadeli fon arz ve talebinin karşılaştığı yerlerdir.


15. Soru

Piyasa riskini açıklayınız?

Cevap

Piyasa Riski; Piyasa riski, yüksek kaliteli finansal varlıklardan ziyade, düşük kaliteli finansal varlıklar üzerinde daha fazla hissedilir. Aktif olmayan piyasalarda, aktif piyasalara kıyasla daha yüksek piyasa riski söz konusudur. Piyasa riski, hisse senetlerini tahvillerden daha fazla etkiler.


16. Soru

Kelime anlamı ve Menkul kıymetler açısından portföyü tanımlayınız?

Cevap

Portföy, kelime anlamı olarak «cüzdan» demektir. Menkul kıymetler açısından ise portföy, menkul kıymetlerden oluşan bir topluluğu ifade etmekle birlikte birden fazla finansal varlığın bir araya getirilmesiyle oluşan yeni finansal varlık olarak tanımlanmaktadır.


17. Soru

Portföy nedir?

Cevap

Portföy, birden fazla menkul kıymetin bir araya getirilmesiyle oluşan yeni bir finansal varlık olarak tanımlanabilir. Portföyü oluşturan finansal varlıklar arasındaki ilişki nedeniyle portföy, kendine öz, ölçülebilir nitelikleri olan bir varlık olarak değerlendirilmelidir. Yatırımcılar tasarruflarını finansal piyasalarda değerlendirerek gelir elde etmeyi amaçlarlar. Finansal piyasalar; para piyasası, sermaye piyasası, türev piyasası, altın piyasası ve döviz piyasasından oluşur.


18. Soru

Yatırım analizini açıklayınız?

Cevap

Yatırım Analizi; Yatırım analizi, portföye alınacak menkul kıymetlerin niteliklerinin incelenmesi, ölçülmesi, belirli bir süre içinde değişik menkul kıymetlerin performanslarının ne olabileceğinin nicel olarak tahmin edilmesidir. Bu analizde, önemli olan, sadece yatırım yapılabilecek finansal varlıkların geçmiş performanslarının incelenmesi ve değerlendirilmesi değildir.


19. Soru

Portföy yönetimi süreci kaç farklı aşamadan oluşmaktadır?

Cevap

Buna göre portföy yönetim süreci birbirini takip eden 5 aşamadan oluşmaktadır: 1. Portföy planlaması, 2. Yatırım analizi, 3. Portföy seçimi, 4. Portföy değerlemesi, 5. Portföy revizyonudur.


20. Soru

Pay senetlerinden oluşan portföylerin özellikleri nelerdir?

Cevap

Bu tür portföylerde her türlü risk düzeyine uygun yatırım yapmak mümkündür. Pay senetlerinden oluşan portföylerde yatırımcı tipinin portföy oluşturma kararına büyük etkisi vardır. Örneğin riski seven bir yatırımcı riski yüksek olan firmaların pay senetlerine yatırım yapacaktır. Riskten kaçan yatırımcı ise nispeten riski düşük olan firmaların pay senetlerine yatırım yapacaktır. Bazı yatırımcılar ise ne tam olarak riski almakta ne de tamamen riskten kaçmaktadırlar, bunlar da yatırımlarının bir kısmını riskli, bir kısmını daha az riski pay senetlerinden oluşturacaklardır.


21. Soru

Yatırımcılar portföyü nelerle oluşturabilir?

Cevap

Yatırımcılar finansal piyasalarda hisse senedi, tahvil, varant, finansman bonosu, varlığa dayalı menkul kıymet, repo, döviz, altın gibi değişik varlıklara yatırım yaparak portföy oluştururlar.


22. Soru

Portföy yönetimi nedir?

Cevap

Portföy yönetimi, finansal varlıklardan oluşturulan portföylerin yatırımcılar adına, yatırımcıların belirlediği risk oranı ve süre çerçevesinde maksimum verimi sağlayacak şekilde vekil sıfatı ile yönetilmesidir.


23. Soru

Portföy yönetimi faaliyetinde bulunacak yetkili kurumlar hangi hususlara uymak zorundadırlar?

Cevap

• Müşterinin yazılı bir emri olmadan, portföye, piyasa değerinin üstünde sermaye piyasası aracı satın alamazlar ve portföyden piyasa değerinin altında bir fiyatla sermaye piyasası aracı satamazlar.

• Sözleşmede aksine bir hüküm yoksa kendi portföylerinden müşteri portföyüne, müşteri portföyünden kendi portföylerine alım satımda bulunamazlar. Müşteri menfaatleriyle kendi menfaatleri arasında çatışma olan durumlarda müşteri lehine davranmak zorundadırlar.

• Portföy yönetimi yapan şirketlerin yanlarında çalıştırdıkları kişiler, kendi nam ve hesaplarına işlem yapamazlar.

• Yetkili kurumlar, müşterilerine, portföyün önceden saptanmış belirli bir getiriyi sağlayacağına dair sözlü veya yazılı garanti veremezler. Garantili yatırım fonlarında garantiye veya koruma amaçlı yatırım fonlarında hedeflenen korumaya ve getiriye ilişkin olarak içtüzük ve izahnamede belirlenenlerin ötesinde bir açıklamada bulunamazlar.

• Müşterilerin risk-getiri tercihlerini belirlemek, bu belirlemelere yönelik yazılı belge düzenlemek, söz konusu belgeleri sözleşmeyle birlikte saklamak, portföyleri bunlara uygun oluşturmak ve yönetmek zorundadırlar.

• Müşterilerin piyasa hakkında bilgisizlik ya da tecrübesizliklerinden yararlanıp bunların alımsatım kararlarını etkileyerek kendi lehlerine kazanç sağlamak amacıyla, müşterilerin gereksiz alım-satım yapmalarına ortam hazırlayamaz ve bu fiilin üçüncü şahıslar tarafından gerçekleştirilmesine herhangi bir şekilde yardımcı olamazlar.

• Yazılı, basılı veya sözlü biçimde müşterilere duyurulacak ve yatırım kararlarını etkileyebilecek nitelikte olan araştırma sonuçlarını, müşterilerine duyurmadan önce kendileri veya üçüncü şahıslar lehine kullanamazlar.


24. Soru

Portföy yönetim sürecini açıklayınız?

Cevap

Portföy yönetim sürecinde; yatırımcıya özel yatırım politikalarının belirlenmesi, yatırıma yönelik stratejiler geliştirilmesi, piyasa koşulları, yatırım araçlarının değerleri ve yatırımcının sürekli göz önünde bulundurulması, değişen koşullara göre portföy kompozisyonunda değişiklikler yapılması ve müşterilerin düzenli olarak bilgilendirilmesi gerekmektedir.


25. Soru

Politik riski açıklayınız?

Cevap

Politik Risk; Dünyada meydana gelen siyasi ve ekonomik krizler, savaşlar, yatırımcıların davranışları üzerinde oldukça etkilidir. Politik riskin bir başka boyutu da, uluslararası ticaretin hacmi ile ilgilidir.


26. Soru

Protföy değerlenmesini açıklayınız?

Cevap

Portföy Değerlemesi; Portföy değerlendirmesi iki aşamada uygulanabilir. Bu aşamalar, performans ölçütlerinin hesaplanması ve performans karşılaştırmalarının yapılmasıdır. Performansın ölçülmesi, tek tek varlıkların performanslarının ölçülmesi düzeyinde olacağı gibi, portföyün bir bütün olarak yarattığı sonuçların değerlendirilmesi şeklinde de olabilir.


27. Soru

Finansal açıdan risk ne anlama gelir?

Cevap

Finansal açıdan risk, beklenen getirinin gerçekleşen getiriden sapma olasılığıdır. Yatırımcının yapmış olduğu yatırımdan sağlayacağı getiririn, beklenen getirinin altına düşme veya üstüne çıkma olasılığı söz konusudur.


28. Soru

Değişim katsayısı nasıl formüle edilir?

Cevap

Değişim Katsayısı, her birim getiri için riski ölçmektedir. Değişim katsayısı aşağıdaki formülle gösterilmektedir. Değişim katsayısı ?/r Burada; ? Standart sapmayı r Getiri oranını göstermektedir.


29. Soru

Portföy yöneticiliği faaliyetlerini açıklayınız?

Cevap

Portföyden hangi kıymetlerin ne zaman satılacağı ve yerlerine hangi kıymetlerin ne zaman alınacağına karar vermek, uzmanlık ve sorumluluk isteyen bir iştir. Bu nedenle, «portföy yöneticiliği faaliyetleri» yetkili kurullardan gerekli izinleri almış bankalar ve uzman kuruluşlar tarafından yapılmaktadır.


30. Soru

Türkiye’de portföy yöneticiliği hakkında bilgi veriniz?

Cevap

Türkiyede 1992 yılına kadar yasal anlamda yeterli düzenlemeler olmadığından, portföy yönetimi, bizzat yatırımcının kendisi tarafından yapılmaya çalışılmıştır. Bilindiği gibi, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), piyasada, güven ve istikrarın sağlanması amacıyla, profesyonel portföy yöneticiliğinin Türkiyede de yerleşmesini sağlayan çalışmalar yapmaktadır.


31. Soru

Yatırımcıların en çok tercih ettikleri finansal araçlar nelerdir?

Cevap

Yatırımcıların en çok tercih ettikleri finansal araçlar arasında hisse senedi ve tahviller gelmektedir. Hisse senetleri ve tahviller sermaye piyasasında işlem görürler.


32. Soru

Portföy planlaması hangi konuları kapsamaktadır?

Cevap

1. Yatırımcının durumunun incelenmesi, 2. Yatırım uzmanının veya portföy yöneticisinin durumunun saptanması, 3. Yatırımcı adına faaliyette bulunan portföy yöneticisine yol gösterecek yatırım ölçütlerinin saptanmasıdır.


33. Soru

Portföy seçimini açıklayınız?

Cevap

Portföy Seçimi; Portföy seçimi sürecinde, ilk iki aşamada yapılan analizler sonucunda portföye dâhil edilecek finansal araçların seçimi yapılır. Portföy yönetimindeki en önemli karar varlık karmasının seçimidir. Varlık karmasının seçimi, portföy yatırımını hisse senedi, tahvil, varant, hazine bonosu, finansman bonosu, varlığa dayalı menkul kıymet, repo, altın, döviz gibi değişik varlık sınıflarına bölmeyi ifade eder.


34. Soru

Hisse senedi ve tahviller açısından bakıldığında kaç farklı portföy oluşturulabilir?

Cevap

Yatırımcılar değişik menkul kıymetlerden veya yatırım araçlarından çok sayıda portföyler oluşturabilirler. Ancak, olaya hisse senedi ve tahvil gibi geleneksel menkul kıymetler açısından bakıldığında üç farklı portföyden söz edilebilir. Bunlar, 1. Yalnız Tahvillerden oluşan portföyler 2. Yalnız hisse senedinden oluşan portföyler 3. Hem hisse senedi hem tahvillerden oluşan karma portföyler şeklindedir.


35. Soru

Portföy yönetimi neleri içerir?

Cevap

Portföy yönetimi, yatırımcının amacını gerçekleştirmek için yaptığı girişimlerin tümünü içermektedir. Başka bir deyişle, portföy yönetimi, yatırımcının sahip olduğu toplam menkul kıymetlerin seçimi ve her birinden ne miktarda portföye dahil edileceği konusundaki belli yöntem ve teknikleri kapsamaktadır.


36. Soru

Sistematik riskin kaynakları nelerdir?

Cevap

Sistematik riskin başlıca kaynakları şunlardır: a) Satın Alma Gücü Riski, b) Faiz Oranı Riski, c) Piyasa Riski, d) Politik Risk, e) Kur Riski.


37. Soru

Portföy Yönetimi ile ilgili yasal düzenlemeler nelerdir?

Cevap

Resmi Gazetenin 13 Mayıs 1992 tarih ve 21227 sayılı nüshasında Sermaye Piyasası Kanunundaki değişiklikler yer almıştır. Buna göre, küçük tasarruf sahiplerini korumak amacıyla aracı kuruluşlara müşteri portföylerini yönetme görevi de verilmiştir.


38. Soru

Faiz oranı riskini açıklayınız?

Cevap

Faiz oranı riski, yatırım yapılan menkul kıymetin fiyatının piyasadaki faiz oranlarından olumsuz olarak etkilenmesi durumunu ifade eder. Genelde faiz oranları ile menkul kıymetlerin fiyatları arasında ters yönlü bir etkileşim söz konusudur.


39. Soru

Sharpe Rasyosu nedir ve ne için kullanılır?

Cevap

Sharpe Rasyosu, portföye dâhil olacak bir finansal varlığın seçiminde, beklenen getiriden risksiz faiz oranının çıkarılması (risk primi) ve bunun standart sapmaya bölünmesi gerektiğini ifade etmektedir. Sharpe oranının temelinde risksiz getirinin üzerinde bir getiri elde etmek için riske katlanmak gerektiği yer almaktadır. Portföy optimizasyonu yapılırken Sharpe rasyosundan faydalanılmakta ve amaç fonksiyonunda kullanılmaktadır.


40. Soru

Finansal açıdan beklenen getiri nedir? Tanımlayınız.

Cevap

Beklenen getiri, belli bir dönem getirileri ile bu getirilerin gerçekleşme olasılıklarının çarpımının toplamıdır.


41. Soru

Portföy yönetim süreci hangi aşamalardan oluşur?

Cevap

Portföy yönetim süreci birbirini takip eden 5 aşamadan oluşmaktadır:

1. Portföy planlaması

2. Yatırım analizi

3. Portföy seçimi

4. Portföy değerlemesi

5. Portföy revizyonu


42. Soru

Beklenen getiri nedir?

Cevap

Beklenen getiri, belli bir dönem getirileri ile bu getirilerin gerçekleşme olasılıklarının çarpımının toplamıdır.


43. Soru

Kur riski nedir?

Cevap

Kur riski, bazı kaynaklarda döviz riski olarak da ifade edilmektedir. Kur riski, yabancı para cinsinden yapılan yatırımlarda paraların değerinin değişmesi durumunda ortaya çıkan bir risktir.


44. Soru

Yönetim riski nedir? Açıklayınız.

Cevap

İşletme yönetim sürecinde alınan hatalı kararların ve bunların uygulanmasında yapılan hataların, finansal varlığın verimini ve değerini olumsuz yönde etkileme olasılığına yönetim riski denir.


45. Soru

Portföy revizyonunu açıklayınız?

Cevap

Portföy Revizyonu; Portföy revizyonuna portföyün gözden geçirilmesi de denmektedir. Portföyün gözden geçirilmesi veya revizyonu, yatırım amaçlarının, portföyün performans hedefinin, elde edilen gerçek sonuçların ve analizlerin dikkatli bir şekilde incelenmesini içerir.


46. Soru

Sistematik risk nedir?

Cevap

Piyasa riski olarak da nitelenen sistematik risk piyasanın taşıdığı ve piyasada işlem gören tüm finansal varlıkların etkilendiği risk sınıfıdır. Sistematik risk, beta katsayısı ile ölçülür. Piyasa riski finansal varlığın dışında ortaya çıkan ekonomik, politik, doğal afet ve sosyal koşulların ortaya koyduğu ve finansal varlığın getirisini etkileyen bir tehlikeye işaret eder. Sistematik risk, portföyün çeşitlendirilmesi ile giderilemeyen risk olarak da tanımlanabilir.


47. Soru

Riske karşı kayıtsız yatırımcıları açıklayınız?

Cevap

Riske karşı kayıtsız yatırımcılar, riskle ilgilenmezler. Onlar için hangi yatırımın seçileceği önemli değildir. Bu nedenle, yatırımcıların risk ve getiri arasında kayıtsız kaldıkları söylenebilir.


48. Soru

Birincil ve ikincil sermaye piyasaları ne anlama gelir?

Cevap

Pay senetleri ve tahviller gibi yatırım araçları sermaye piyasalarında gerçekleştirdikleri işlemler açısından birincil ve ikincil sermaye piyasaları olmak üzere ikiye ayrılır. Birincil piyasalar dolaşıma ilk kez çıkarılan finansal araçların oluşturduğu finansal piyasalardır. İkincil piyasalar ise, menkul kıymetleri satın alanların söz konusu menkul kıymetleri nakde dönüştürmek istediklerinde bu dönüşüme olanak tanıyan ve tüm bunların sonucunda likidite sağlayan piyasalardır. İkincil sermaye piyasaları, menkul kıymetlerin likiditesini artırarak birincil sermaye piyasasına talep yaratmakla birlikte gelişimini de sağlamaktadır.


49. Soru

"Portföy Yöneticiliği Faaliyetlerine ve Bu Faaliyette Bulunacak Kurumlara İlişkin Esaslar" Tebliği'ne göre porföy yöneticisi ne anlama gelmektedir?

Cevap

Bu tebliğe göre; portföy yöneticiliği; finansal varlıklardan oluşan portföylerin, her bir müşteri adına, müşterilerle yapılacak portföy yönetim sözleşmesi çerçevesinde maddi bir menfaat sağlamak üzere vekil sıfatıyla yönetilmesidir.


50. Soru

Sistematik yada sistematik olmayan risk formülünde yer alan Beta (ß) nın alacağı değerlere göre portföy için söz konusu olabilecek durumlar nelerdir?

Cevap

Formülde yer alan ß’nın alacağı değerler ve bu değerlere göre ilgili portföy için söz konusu olabilecek durumlar aşağıda özetlenmiştir. Beta > 1: Bu durumda analiz döneminde ilgili portföy, piyasa endeksinden daha fazla değişkenliğe sahiptir. Beta < 1: Bu durumda analiz döneminde ilgili portföy, piyasa endeksinden daha az değişkenliğe sahiptir. Beta 1: Bu durumda analiz döneminde ilgili portföy, piyasa endeksiyle aynı değişkenliğe sahiptir.


51. Soru

Riskten kaçınan yatırımcıları açıklayınız?

Cevap

Riskten kaçan yatırımcılar, riski sevmezler ve riskten korkarlar. Bu nedenle, getirileri belli olan iki yatırımdan daha az riskli olanını tercih ederler. Riskten kaçan yatırımcı için risk primi sıfırdan yüksek olmalıdır. Risk primi ise bir yatırım aracının taşıdığı risklerin fiyatlara yansıması olarak tanımlanır.


52. Soru

Satın alma gücü riski nedir?

Cevap

Satın alma gücü riski, enflasyon riski olarak da ifade edilebilir. Enflasyon riski, yatırıma tahsis edilen paranın enflasyonun etkisi ile satın alma gücünün azalması olarak kendini göstermektedir. Satın alma gücü riski, fiyat düzeylerindeki değişmeler nedeniyle satın alma gücündeki potansiyel kayıplar olarak da tanımlanabilir.


53. Soru

Piyasa riski nedir?

Cevap

Sermaye piyasasında, zaman zaman belirli bir neden veya nedenlere bağlanabilen, bazen de hiç bir geçerli neden olmadan, finansal varlıkların pazar fiyatlarında büyük düşüşler olabilir. İşte, böyle bir fiyat düşüşünün yatırımcının verimi üzerindeki olumsuz etkisi piyasa riskini oluşturur.


54. Soru

Riski seven yatırımcıları açıklayınız?

Cevap

Riski seven yatırımcılar için, yatırımın beklenen faydası, yatırım yapmamanın beklenen faydasından daha büyüktür. Bu tip yatırımcılar için risk primi her zaman sıfır veya sıfırın altındadır. Diğer bir deyişle, risk almak için risksiz yatırımlara göre ek bir risk primi istemezler.


55. Soru

Portföy ne anlama gelmektedir?

Cevap

Portföy, kelime anlamı olarak «cüzdan» demektir. Menkul kıymetler açısından ise portföy, menkul kıymetlerden oluşan bir topluluğu ifade etmekle birlikte birden fazla finansal varlığın bir araya getirilmesiyle oluşan yeni finansal varlık olarak tanımlanmaktadır. Daha geniş bir tanımla portföy, çeşitli menkul kıymetlerden meydana gelen, ağırlıklı olarak pay senedi, tahvil gibi menkul kıymetler ve türev ürünlerden oluşan, belirli bir kişi veya grubun elinde bulunan finansal nitelikteki kıymetler olarak da ifade edilebilir. 


56. Soru

Kur riski nedir? Açıklayınız.

Cevap

Kur Riski; Kur riski, bazı kaynaklarda döviz riski olarak da ifade edilmektedir. Kur riski, yabancı para cinsinden yapılan yatırımlarda paraların değerinin değişmesi durumunda ortaya çıkan bir risktir.


57. Soru

Sistematik olmayan riskin kaynakları nelerdir?

Cevap

1. Finansal Risk, 2. İş ve Endüstri Riski, 3. Yönetim Riski.


58. Soru

Portföy değerlendirmesi kaç aşamada uygulanabilir?

Cevap

Portföy değerlendirmesi iki aşamada uygulanabilir. Bu aşamalar, performans ölçütlerinin hesaplanması ve performans karşılaştırmalarının yapılmasıdır


59. Soru

Finansal risk nedir?

Cevap

Finansal risk, işletmenin borç ödeme yeterliğinin azalmasıdır. Buradaki risk, firmanın faaliyetlerini öz kaynaklarla veya yabancı kaynaklarla finanse etmesine bağlı olarak ortaya çıkar.


60. Soru

Tahvillerden oluşan portföylerin özellikleri nelerdir?

Cevap

Bu tür portföyler, anaparasının güvenini önde tutan, başka bir ifadeyle risk almayı sevmeyen, piyasayı izlemekte güçlük çeken tasarruf sahiplerinin tercih ettikleri portföy çeşididir. Değişik şirket ve devlet tahvilleri ile birlikte hazine bonolarından oluşturulan bir portföy, sahip olduğu düşük risk oranının yanında kısıtlı bir gelir sağlar. Öte yandan, değişik vadelerden oluşan tahvil portföyü ile yatırımcı bazı risklerden de kendini korumuş olur.


61. Soru

Portföy saklama kuruluşları hangi kuruluşlardır?

Cevap

Portföy saklama kuruluşları, portföy yönetim şirketi müşterilerine ait finansal varlıkların saklanması, kayıtlarının tutulması, varlık ve nakit hareketlerinin idaresi ve kontrolü faaliyetlerini yürüten ve SPK tarafından çıkarılan Tebliğin 19. maddesinde sayılan nitelikleri taşıyan bankalardır. Portföy saklama kuruluşları Takasbank’ın saklama hizmeti sunduğu varlıkları Takasbank nezdinde izlemek zorundadır.


62. Soru

Riske karşı kayıtsız yatırımcıların özellikleri nelerdir?

Cevap

Riske karşı kayıtsız yatırımcılar, riskle ilgilenmezler. Onlar için hangi yatırımın seçileceği önemli değildir. Bu nedenle, yatırımcıların risk ve getiri arasında kayıtsız kaldıkları söylenebilir. Riske kayıtsız bir yatırımcı için, A=0’dır ve risk, yatırım kararlarını hiçbir şekilde etkilemez. Bu tür yatırımcılar, yatırım kararlarını sadece beklenen getiriye göre alırlar. Riske karşı kayıtsız olan yatırımcılar için paranın marjinal faydası 1’dir.


63. Soru

Portföye dahil edilebilecek yatırım araçları nelerdir?

Cevap

• Pay Senetleri, • Tahviller, • Varantlar, • İmtiyazlı Pay Senetleri, • Katılma İntifa Senetleri, • Kar/Zarar Ortaklığı Belgeleri, • Banka Bonoları ve Banka Garantili Bonolar, • Finansman Bonoları, • Hazine Bonoları, • Kıymetli Maden Bonoları, • Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler, • Gayrimenkul Sertifikaları, • Altın ve Altın Sertifikaları, • Mevduat ve Mevduat Sertifikaları, • Yabancı Sermaye Piyasası Araçları, • İpotekli Sermaye Piyasası Araçları, • Menkul Kıymetler Yatırım Fonu Katılma Belgeleri, • Döviz ve Döviz Tevdiat Hesapları, • Repo, • Opsiyon Sözleşmeleri, • Vadeli işlem (Futures) Sözleşmeleri

Yukarıda sayılan yatırım araçlarının yanısıra, menkul kıymet yatırım fonları ve yatırım ortaklıklarına yatırım yapılabileceği gibi, portföye gayrimenkul yatırım fonları ve pay senedi fonları da dâhil edilebilir.


64. Soru

Politik risk nedir?

Cevap

Politik risk, politik koşullardaki değişmelerin menkul kıymetlerin getirilerinde meydana getireceği değişiklikleri tanımlamakta kullanılan bir risk türüdür.


65. Soru

Yatırım analizi ne anlama gelmektedir?

Cevap

Yatırım analizi, portföye alınacak menkul kıymetlerin niteliklerinin incelenmesi, ölçülmesi, belirli bir süre içinde değişik menkul kıymetlerin performanslarının ne olabileceğinin nicel olarak tahmin edilmesidir. Bu analizde, önemli olan, sadece yatırım yapılabilecek finansal varlıkların geçmiş performanslarının incelenmesi ve değerlendirilmesi değildir. Buna ilave olarak, çeşitli bilgilerden yararlanılarak, ileriye dönük matematiksel tahminlerin yapılması da gerekir.


66. Soru

Pay senetleri ve tahvillerden oluşan portföylerin özellikleri nelerdir?

Cevap

En çok kullanılan portföy türüdür. Ekonominin içinde bulunduğu duruma göre, anapara, belli oranlarda pay senedi, tahvil ve türev ürünler arasında paylaştırılır. Bu şekilde emniyet ve kârlılık unsurlarının birleştirilmesiyle, dengeli bir portföy oluşturulmaya çalışılır.


67. Soru

Riskten kaçan yatırımcıların özellikleri nelerdir?

Cevap

Riskten kaçan yatırımcılar, riski sevmezler ve riskten korkarlar. Bu nedenle, getirileri belli olan iki yatırımdan daha az riskli olanını tercih ederler. Riskten kaçan yatırımcı için risk primi sıfırdan yüksek olmalıdır. Riskten kaçan bir yatırımcının sağlayacağı verimliliklerin faydası, her ek ünitede azalarak devam etmektedir. Bu şekilde düşünen yatırımcı için, paranın marjinal faydası negatif eğimlidir. Yatırımcıların çoğunluğu rasyonel oldukları için riskten kaçarlar.


68. Soru

Değişim katsayısı nedir ve ne için kullanılır?

Cevap

Değişim katsayısı, her birim getiri için riski ölçmektedir. Portföy yönetiminde, değişim katsayısı, varlıkların getirilerine karşın ne kadar riskli olduklarını analiz etmede kullanılmaktadır. Değişim katsayısı aşağıdaki formülle gösterilmektedir.


69. Soru

Riski seven yatırımcıların özellikleri nelerdir?

Cevap

Riski seven yatırımcılar için, yatırımın beklenen faydası, yatırım yapmamanın beklenen faydasından daha büyüktür. Bu tip yatırımcılar için risk primi her zaman sıfır veya sıfırın altındadır. Diğer bir deyişle, risk almak için risksiz yatırımlara göre ek bir risk primi istemezler. Riski seven bir yatırımcının, her ek ünitede kazanacağı verimliliğin sağlayacağı fayda da giderek artacaktır.


70. Soru

Faiz oranı riski nedir?

Cevap

Faiz oranı riski, yatırım yapılan menkul kıymetin fiyatının piyasadaki faiz oranlarından olumsuz olarak etkilenmesi durumunu ifade eder. Genelde faiz oranları ile menkul kıymetlerin fiyatları arasında ters yönlü bir etkileşim söz konusudur. Faiz oranlarındaki yükselme fiyatlarda düşüşe, faiz oranlarındaki düşme eğilimi ise menkul kıymetlerin fiyatlarında gözle görülür artışla neden olmaktadır.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v