Hayat Dışı Sigortalar Dersi 3. Ünite Sorularla Öğrenelim

Nakliyat Ve Su Araçları Sigortası

1. Soru

Dünyada sigortacılığa benzer ilk uygulamalar ne zamanlara dayanmaktadır?

Cevap

Dünyada sigortacılığa benzer ilk uygulamalara günümüzden yaklaşık 4000 yıl önce Babiller’de rastlanmaktadır.


2. Soru

Prim esaslı sigorta kaç hangi şehirlerde görülmüştür?

Cevap

Prim esaslı sigorta yaklaşık M.S. 1250 yıllarında Venedik, Floransa ve Cenova şehirlerinde görülmüştür.


3. Soru

İlk sigorta poliçesi olarak kabul edilen mukavele hangi tarihte ve nerede düzenlenmiştir?

Cevap

İlk sigorta poliçesi olarak kabul edilen mukavele 23 Ekim 1347 tarihini taşımaktaydı ve İtalya’ nın Cenova Limanı’ndan Mayorka’ya Santa Clara adlı geminin yükünü temin etmek amacıyla düzenlenmiştir.


4. Soru

Hayat sigortalarına geçiş nasıl başlandı?

Cevap

Denizde başlayıp gelişen sigortacılık, daha sonraları hayat sigortası fikrinin doğmasına neden oldu. Gemi ve yükünün sigorta edilebilmesi, kaptan, yolcular ve tayfaların da sigorta edilebilmesi fikrini getirdi. 17.yy.’da bir İtalyan bankeri olan Tonti’nin getirdiği Tontines denilen sistemde, belirli kişiler biraraya gelerek, belirlenen bir süre için ortaya belirli bir para koymakta, süre sonunda hayatta kalanlar parayı aralarında paylaşmaktaydı. İnsanların çoğu, kendilerinin başkalarından daha çok yaşayacaklarına inandıklarından epey rağbet gören bu sistemde ölenlerin maddi kayba uğradıkları düşünülerek, öngörülen süreden önce ölenler için de, ölüm rizikosu karşılığı prim ödenmesi öngörüldü. Ve hayat sigortalarına geçiş de bu şekilde başladı.


5. Soru

Nakliyat sigortaları riziko türlerine göre kaç ana gruba ayrılmaktadır?

Cevap

Farklı kaynaklarda görüldüğü üzere, nakliyat sigortaları riziko türlerine göre üç ana gruba ayrılabilir; 1. Emtia ve Kıymet Sigortaları a. Emtia Sigortaları b. Kıymet Sigortaları 2. Tekne Sigortaları a. Ticari Tekne Sigortaları b. Yat Sigortaları c. Gemi İnşaat Sigortaları d. Navlun Kaybı ve Kira Kaybı Sigortaları 3. Sorumluluk Sigortaları a. Taşıyıcı Mali Sorumluluk Sigortaları b. Taşıyıcının Mali Sorumluluğu ve CMR Sigortaları c. Gemi tamircileri Hukuku (Mali) Sorumluluk Sigortaları


6. Soru

Sigorta branşları içinde nakliyat branşı nasıl ifade edilmiştir?

Cevap

2010 yılı itibariyle ülkemizde uygulanmakta olan sigorta branşları içinde nakliyat branşı aşağıdaki şekilde ifade edilmiştir; 1) Nakliyat Sigortaları a. Emtia Nakliyat Sigortası b. Kıymet Nakliyat Sigortası 2) Su Araçları a. Tekne Sigortası


7. Soru

Nakliyat Sigortaları ne kadar süre içinde risklerle ilgili güvence altındadır?

Cevap

Nakliyat Sigortalarında; malın bir yerden bir yere kara (karayolu, demiryolu) hava ve deniz yolu ile taşınması sırasında uğrayacağı taşıma riskleriyle ve ait olduğu yere teslimine kadar depolarda geçen süre içindeki risklerle ilgili güvencededir.


8. Soru

Nakliye poliçelerinin türleri temel amaç ve uygulanma şekline göre nasıl sınıflandırılmaktadır?

Cevap

Nakliye poliçelerinin türleri, ülkelere ve firmalara göre değişmekle birlikte, bunlarının tümü temel amaç ve uygulanma şekline göre sınıflandırıldığında aşağıdaki başlıklarda toplanabilir. • Sefer ya da Süre Düzenlemeli Poliçeler • Abonman Poliçeleri • Gemi İnşa Poliçeleri • Filo Poliçeleri • Flotan Poliçeler


9. Soru

Kapsamlarına göre nakliyat poliçesi türleri nelerdir?

Cevap

• Klasik Teminatlar ve Diğer Güvenceler • Tüm Risklerin Güvence Altına Alınması Hali (Institude Cargo Clauses All Risk (A) –ICCAR) • Institude Cargo Clauses (ICC) Free of Particular Average Klozu


10. Soru

Tüm Risklerin Güvence Altına Alınması Hali (Institude Cargo Clauses All Risk (A) –ICCAR) nedir?

Cevap

Tam ziya halinin tam tersi en geniş kapsamlı güvence türüdür. Tüm risklere güvence vermekle beraber; a) Kötü ambalaj, şahsi ayıp, gecikme gibi ihmalkarlıklar ve dikkatsizliklerden doğan hasarları, b) Savaş, terör, nükleer riskler gibi olağanüstü risklerden doğan hasarlar, c) Donatanın iflası ve sigortalının bilinçli, kasti, mali kusuru, ya da bakımsızlık nedeniyle gemide fare gibi kemirgenlerin vereceği hasarları all risk poliçeleri kapsamında alınmaz.


11. Soru

Institude Cargo Clauses (ICC) Free of Particular Average Klozu nedir?

Cevap

Bu ek risk güvencesi tam ziya halini yumuşatan, sigortalı malın tamamının hasara uğramaması halinde bile, tazminat ödeme olanağının yaratılması türünde bir poliçedir.


12. Soru

Avarya ne demektir?

Cevap

Avarya, kavram olarak, gemi ve yükün sefer sırasında uğradığı olağanüstü hasar ve yine sefer sırasında ortaya çıkan olağanüstü masraflar demektir.


13. Soru

Avarya kaça ayrılır?

Cevap

İki tür avarya vardır; a) Müşterek Avarya, b) Hususi (Özel) Avarya,


14. Soru

Emtia nakliyat sigortasında neler karşılanmaktadır?

Cevap

Emtia nakliyat sigortasında, sigortalının kasti hareketlerinden meydana gelen zararlar, olağan akma, fire, aşınma veya yıpranmadan kaynaklanan hasarlar, malların kendi kusuru veya ambalaj yetersizliğinden kaynaklanan hasarlar karşılanmamaktadır. Savaş, grev, kargaşalık ve halk hareketleri gibi rizikolar ayrıca sigorta edilebilmektedir.


15. Soru

Nakliyat emtia sigortası teminat türleri nelerdir?

Cevap

• Dar Teminat • Geniş Teminat • Ek Teminatlar


16. Soru

Yurtiçi nakliyat emtia sigortası örneği nedir?

Cevap

Bir ülkenin coğrafi sınırları içerisinde her türlü malın bir yerden diğer bir yere taşınması durumunda olabilecek her türlü hasara karşı yaptırılan sigortalardır.


17. Soru

Institute cargo caluses (C) 1.1.82 (Dar Teminat) neler teminat kapsamındadır?

Cevap

a) Yangın, infilak b) Deniz aracının oturması, batması, alabora olması, c) Kara taşıma aracının devrilmesi, raydan çıkması, d) Taşıma aracı su dışında herhangi bir cisimle çarpışması, çatışması e) Taşınan malların bir tehlike limanında boşaltılması, f) Müşterek avarya fedakârlığı g) Denize atılma


18. Soru

Tam ziya neyi temin eder?

Cevap

Bu teminat bütün avaryalar ve masraflar ile kurtarma ve müşterek avarya masrafları hariç olmak şartıyla ve ancak nakil vasıtasının fiilen ve mutlak surette tamamının zıya, neticesinde sigortalı malların fiilen ve tamamen zıya halinde münhasır olmak üzere akdedilmiş rizikoları temin eder.


19. Soru

Yurtdışı nakliyat emtia sigortası örneği nedir?

Cevap

Yurtdışından ülkemize veya ülkemizden yurtdışına her türlü malın taşınması esnasında olabilecek her türlü hasara karşı yaptırılan sigortalardır.


20. Soru

Emtia nakliyat poliçesi genel şartlarında madde 1 nedir?

Cevap

Madde 1- Sigortalı malların fırtınadan, geminin batmasından veya karaya vurmak veyahut kaya veya sığlığa bindirmek gibi haller neticesinde tamamen veya kısmen harap olmasından, oturmadan, çatışmadan, sabit, seyyar veya sabih bir cisme (buz dahil) çarpmasından, malın denize atılmasından, yangından, infilaktan, kaptan ve gemi adamlarının barataryasından yükleme, aktarma veya boşaltma ameliyeleri esnasında bir veya birden çok dengin düşmesinden ve genel olarak deniz kaza ve tehlikelerinden gelebilecek her türlü zıya veya hasarlar, bu poliçe ile tespit olunan şartlar dahilinde, sigortacıya ait olacaktır.


21. Soru

Emtia nakliyat poliçesi genel şartlarında madde 3 nedir?

Cevap

Madde 3- Grevcilerin, lokavt edilmiş işçilerin veyahut işçi kargaşalıklarına, karışıklıklara veya halk hareketlerine iştirak eden kimselerin ika edecekleri ziya veya hasarlar sigortanın dışındadır.


22. Soru

Emtia nakliyat poliçesi genel şartlarında madde 4 ‘te sigorta, aksine sözleşme olmadıkça hangi rizikoları temin etmez?

Cevap

Madde 4- Sigorta, aksine sözleşme olmadıkça, aşağıdaki rizikoları temin etmez, a. Yağmur suyu, ambar buğusu ve bundan ileri gelen tekasüf, b. Oksidasyon veya paslanma, kırılma, çalınma, mutad dışı akma; malın bünyesinde, görünüşünde, renginde, tadında veya rayihasında tagayyür husule getiren her nevi tebahhur ve intişarlar; meğer ki hasar veya zivalar sigorta edilen rizikolardan birinin neticesinde vuku bulmuş olsun.


23. Soru

Emtia nakliyat poliçesi genel şartlarında madde 4 ‘de sigorta hususi avarya dahil akdedilmiş olsa bile sigortanın dışında neler kalmaktadır?

Cevap

Malların sevk ve naklinde, sebebi ne olursa olsun vaki gecikmeler, karantina veya kışlama tevakkufları, yükleme veya boşaltma istarya ve süresteryaları ile bunlara ait resim, harç ve masraflar; kur ve rayiç farkları veya faiz kayıpları, teslim etmemekte temerrüt veya geç teslim tazminatı., kardan mahrumiyet; malların zati ayıbına izafe olunabilecek her türlü avarya, zayiat, bozulma ve eksilmeler, malların gereği veçhile hazırlanmamış veya tertiplenmemiş olmasından veya ambalaj kifayetsizliğinden ileri gelen ziya ve hasarlar; suhunetin ve atmosferik şartların tesirleri; mutad akma, fire ve aşınmalar fare, sıçan, kurt ve diğer haşaratın ika ettiği tahribat.


24. Soru

Emtia nakliyat poliçesi genel şartlarında madde 24 ‘te tazminat talebi nasıldır?

Cevap

Madde 24- Tazminat Talebi: a. Umumi avarya garame payları için dispeçin tanzimi tarihinden itibaren bir sene, b. Bütün diğer hallerde, geminin hareket tarihinden itibaren iki sene, içinde sigortacının kabulüne iktiran etmemiş veya aynı mühletler zarfında sigortalı mutalebesini selahiyetli mahkemeye intikal ettirmemiş ise sigortacı her türlü mutalebeden kurtulmuş olur.


25. Soru

Kıymet nakliyatı açıklayınız?

Cevap

Kıymet nakliyat sigortaları, kıymet nakliyat sigortası genel şartları altında TC Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı’nca tasdikli şartlara göre yapılmak zorunluluğu ile gerçek ve tüzel kişilerin sahip oldukları kıymetli evrak, altın, gümüş, döviz ve diğer menkul kıymetlerin deniz, hava ve karayolu ile taşınması sırasında poliçe genel ve özel şartlarında belirtilen risklerin gerçekleşmesi sonucu meydana gelen hasarları, kayıpları teminat atlına almaktadır.


26. Soru

Kıymet nakliyatta teminat neyi karşılar?

Cevap

Teminat, sigorta konusu kıymetlerin nakliyatçılara iletilmesinden alıcıya teslimine kadar geçecek süre içinde oluşacak ziya ve hasarları kıymet nakliyat poliçesi genel şartları çerçevesinde ve silahlı gasp ve soygun rizikosu da dahil olmak üzere karşılar.


27. Soru

Kıymet Nakliyat Sigortası Genel Şartları arasında madde 1 poliçesi neye karşı temin edilmiştir?

Cevap

Madde 1- İşbu poliçe ile sigorta edilmiş olan eşya, Nakliyat idarelerine tevdileri anından itibaren mürsilileyhe teslimleri zamanına kadar tevellüt edebilecek bilcümle zayiata karşı temin edilmiştir.


28. Soru

Kıymet Nakliyat Sigortası Genel Şartları arasında madde4 irsalat hangi suretle yapılır?

Cevap

Madde 4- İrsalat şu suretle yapılabilir: 1. Kıymetli mukaddereli ve kıymetli beyan edilmiş veya edilmemiş olsun taahhütlü mektup veya kıymeti Posta İdaresine beyan edilmiş zarflarla; 2. Sigorta olunan kıymetin asgari yüzde beşi beyan edilmek sureti ile demir yolu veya Seyrisefain Kumpanyalarına tevdi edilmiş paket veya gruplarla;


29. Soru

Su araçları sigortaları olarak ifade edilebilen tekne sigortaları genel uygulamada kaç ana grupta incelenebilmektedir?

Cevap

Su araçları sigortaları olarak ifade edilebilen tekne sigortaları genel uygulamada üç ana grupta incelenebilmektedir. 1. Tekne Sigortaları (Navlun dahil) 2. Tekne inşaat Sigortaları 3. Tersane ve Marina İşletmecilerinin Yasal Sorumluluk Sigortaları


30. Soru

Sigortaları yapılan teknelerde aranan özellikler nelerdir?

Cevap

Sigortaları yapılan teknelerde aranan özelliklerden bazıları ise şunlardır. • Geminin 25 yaşını aşmamış olması, • Geminin, Türk Loydu veya Uluslararası kabul görmüş klas kuruluşuna kayıtlı olması (yatlar hariç) • ISM (Uluslararası Emniyetli Gemi İşletmeciliği Sertifikası)’nın bulunması (yatlar hariç) • Denize Elverişlilik Belgesinin bulunması • Balıkçı teknesi olmaması • Türk bayrağını taşıması, Türk bayrağını taşımıyorsa, sahibinin veya işletenin Türk olması gerekmektedir.


31. Soru

Tekne sigortasında teminat kapsamı ne ile belirlenmektedir?

Cevap

Tekne sigortasında teminat kapsamı Londra Sigortacılar Enstitüsü Tekne Klozları ile belirlenmektedir.


32. Soru

Tekne sigortaları nelerdir?

Cevap

Tekne sigortaları denildiğinde, sefer yapabilen, sefere hazır olan, kısaca inşaatı tamamlanmış teknelerin sigortaları anlaşılmalıdır. Bunlar, kuru yük gemileri, dökme yük gemileri, Ro-Ro gemileri, feribotlar, ham petrol ve akaryakıt tankerleri, kimyasal madde taşıyan gemiler, yolcu gemileri, yatlar, römorkörler, yüzer vinç, yüzer havuz ve bunun gibi deniz vasıtalarıdır.


33. Soru

Institute Time Clauses Hulls formu ile güvence altına alınabilen bazı riskler (tehlikeler) nelerdir?

Cevap

Institute Time Clauses Hulls formu ile güvence altına alınabilen bazı riskler (tehlikeler) aşağıda gösterilmiştir: • Batma, • Deniz, göl, ırmak veya üzerinde seyir yapılabilen suların tehlikeleri, • Yangın, infilak, • Hırsızlık, • Denize mal atılması, • Korsanlık, • Kara taşıtları, rıhtım ya da liman donanım veya tesisleri ile temas, • Deprem, yanardağ püskürmesi, yıldırım, • Yük ya da yakıtın yüklenmesi, boşaltılması ya da yerlerinin değiştirilmesi sırasındaki kazalar, • Kazanların patlaması, şaftların kırılması ya da tekne veya makinelerdeki herhangi bir gizli kusur, • Kaptan, zabit, gemi adamları ya da kılavuzların ihmali, • Onarımcıların, kiracıların ihmali, • Kaptan, gemi zabitleri veya gemi adamlarının barataryası (kasdi hareketleri) • Hava taşıtları ile temas, • 3 / 4 Çatışma Sorumluluğu, • Müşterek avarya ve kurtarma


34. Soru

Balıkçı teknesi sigortası nedir?

Cevap

Balıkçı Teknesi Sigortası; bu Sigorta, rizikonun gerçekleşmesi sonucu gemi veya diğer deniz ve göllerde balıkçılık amacıyla bulunan araçların uğrayacağı Hakiki Tam Ziya haline karşı geliştirilmiş bir ürün olup kısmi hiçbir hasar ve masraf ile hükmi tam ziya rizikosu ile kurtarma, yardım ve dava say masrafları kesin olarak teminat kapsamı dışındadır.


35. Soru

Navlun ve navlun sözleşmesi nedir?

Cevap

Navlun, malın sahibi tarafından ödenen bir paradır. Navlun sözleşmesi ise, konusu bir gemide deniz yoluyla ücret karşılığı eşya taşımak olan her türlü sözleşmedir.


36. Soru

Navlun sözleşmesinin tarafları ve ilgili kişileri kimlerdir?

Cevap

Navlun sözleşmesinin tarafları ve ilgili kişileri aşağıdakilerdir: • Taşıyan: Bir gemide deniz yoluyla yük taşımayı taahhüt eden kimsedir. • Taşıtan: Deniz yoluyla yükü taşıtan kişidir. • Yükleten: Taşınacak eşyayı gemiye getiren ya da taşıyana teslim eden kimsedir. • Gönderilen: Eşyanın varacağı limanda navlun sözleşmesinin konusunu oluşturan yükü teslim alma yetkisine sahip olan kişidir.


37. Soru

Kaç farklı türde navlun sözleşmesi vardır. Açıklayınız?

Cevap

Kırkambar ve çarter olmak üzere iki farklı türde navlun sözleşmesi mevcuttur. Kırkambar sözleşmesinde gemide yer tahsisi olmaksızın belirli bir eşyanın taşınması söz konusudur. Taşıyan yükü gemide, güverte dışında, istediği yere koyabilir. Çarter sözleşmelerinde ise taşınan mal için gemi veya gemide belirli bir yer tahsis edilir. Gemi tümüyle taşınacak eşyaya tahsis edilmişse buna tam çarter sözleşmesi, geminin sadece belirli bir bölümü taşınacak eşyaya ayrılmışsa buna da kısmi çarter sözleşmesi denir.


38. Soru

Taşıyanın navlun sözleşmesi çerçevesinde yükümlü olduğu en önemli borçlar nelerdir?

Cevap

Taşıyanın navlun sözleşmesi çerçevesinde yükümlü olduğu en önemli borçlar şunlardır: 1. Yükü muhafaza borcu 2. Gemiyi elverişli halde bulundurma borcu


39. Soru

Taşıyan için muhtemel sorumsuzluk halleri nelerdir?

Cevap

Taşıyan için muhtemel sorumsuzluk halleri de mevcuttur ve aşağıdaki gibi sayılabilir; a) Deniz tehlikeleri, b) Savaş, c) Deniz korsanlarının müdahaleleri, d) Mahkeme ve kamu kuruluşlarının tasarrufları, e) Yabancı limanlardaki çalışma engelleri, f) Yükletenin yol açtığı zararlar.


40. Soru

Gezinti teknesi (yat) sigortaları hangi risklere karşı sigortalıdır?

Cevap

Gezinti teknesi (yat) sigortaları aşağıdaki risklere karşı sigortalıdır: • Tüm deniz kaza ve tehlikeleri (çarpma, çatma, karaya oturma, alabora olma, fırtına) • Yangın, yıldırım, infilak • Deprem, volkanik patlama • Korsanlık • Hava taşıtları ile temas • Yatın veya servis botlarının çalınması • Makine veya teçhizatın zor kullanılarak çalınması • Yatın sebep olduğu bir kaza neticesinde 3. kişilerin can ve mal kaybı (tekne sigorta bedeliyle sınırlı olmak üzere) • Enkaz kaldırma masrafları (Tekne sigorta bedeliyle sınırlı olmak üzere) • Kötü niyetli hareketler (kaptan ve gemi adamlarının barataryası dahil)


41. Soru

Institute Clauses for Builders Risks ile tekneler inşaat süresince teminat altına alınmaktadır. Bu kloz kapsamında teminat altına alınan başlıca riskler nelerdir?

Cevap

Bu kloz kapsamında teminat altına alınan başlıca riskler şunlardır: • Kızağa konmadan önceki imalat sırasındaki riskler • Kızağa konma ve inşaat sırasındaki riskler • Denize indirme riskleri • Donatana teslim ve deneme seferi arasındaki riskler


42. Soru

Gemi Onarımcısı Yasal Sorumluluk Sigortaları neyi kapsar?

Cevap

Genel hatları ile bu sigorta; onarılmak veya bakım için tersaneye alınan teknelerde yapılan çalışmalar sırasında, tersanecinin yasal sorumluluğundan kaynaklanan tazminat taleplerini kapsar.


43. Soru

Gemi onarımcısı yasal sorumluluk sigortalarında teminat altına alınan riskler nelerdir?

Cevap

Teminat altına alınan bazı riskler şunlardır; • Gemilerin havuza veya kızağa alınması sırasında meydana gelen kazalar, • Denize indirilmesi sırasında meydana gelen kazalar, • Kızak çökmesi nedeniyle gemiye gelen hasarlar, • Çalışma sırasında çıkan yangın hasarları, • Gemiye ait teçhizatın karaya çıkartılması veya gemiye nakli sırasında olan hasarlar, • Çalınma hasarları, • Tecrübe seferleri sırasında olan hasarlar.


44. Soru

Taşıyıcı Sorumluluk Sigortaları kaç şekilde uygulanabilmektedir? Açıklayınız?

Cevap

Taşıyıcı Sorumluluk Sigortaları iki şekilde uygulanabilmektedir. Birincisi CMR denilen karayoluyla uluslararası eşya taşımacılığı sözleşmesi ile ilgili hukuki sorumluluk sigortası, ikincisi de yurtiçi taşıyıcı mali mesuliyet sigortasıdır.


45. Soru

CMR Sigortaları nedir?

Cevap

CMR Sigortaları, uluslararası taşıyıcı firmaların, taşımayı taahhüt ettiği mallara gelebilecek zararlar nedeniyle oluşacak sorumluluklarını, CMR Konvansiyonu hükümleri tahtında temin eden sigortalardır.


46. Soru

Yurtiçi Taşıyıcı Mali Mesuliyet Sigortaları nedir?

Cevap

Yurtiçi Taşıyıcı Mali Mesuliyet Sigortaları, Türkiye sınırları içinde taşımacılık yapan firmaların, özmal veya kiraladıkları araçlarla taşımayı taahhüt ettikleri yüklere; sigorta sözleşmesinde temin edilen bir rizikonun gerçekleşmesi sonucu gelebilecek zararlar nedeniyle oluşacak yasal sorumluluklarını, sigorta sözleşmesinde mutabık kalınmış şartlar ve limitler çerçevesinde temin eden sigortalardır.


47. Soru

Dünyada sigortacılığa benzer ilk uygalamalar nerede görülmüştür?

Cevap

Dünyada sigortacılığa benzer ilk uygulamalara günümüzden yaklaşık 4000 yıl önce Babiller’de rastlanmaktadır. Zamanın ticaret merkezi durumundaki Babil’de, kervan tüccarlarına borç veren sermayedarlar, kervanların soyulması veya fidye ödeme durumuyla karşılaşmaları halinde tüccarların borçlarını silmekte, buna karşılık borcu tüccarlardan geri aldıkları zaman, taşıdıkları riskin karşılığı olarak ana borç miktarı üzerinden bir miktar para almaktaydılar. Bu olay daha sonra Kral Hammurabi tarafından yasallaştırıldı.


48. Soru

Modern anlamda sigorta hangi yıllarda nerede ortaya çıkmıştır?

Cevap

Ekonomik koşulların değişmesi ile ticaret, 14. yy’dan başlayarak çok önemli gelişmeler gösterdi. O devirde deniz ticaretinde en ileride bulunan İtalya’da sigortaya gereksinim duyuldu ve deniz sigortası kavramı da ilk defa burada ortaya çıktı. İlk sigorta poliçesi olarak kabul edilen mukavele 23 Ekim 1347 tarihini taşımaktaydı ve İtalya’ nın Cenova Limanı’ndan Mayorka’ya “Santa Clara“ adlı geminin yükünü temin etmek amacıyla düzenlendi. İlk sigorta şirketi de 1424 yılında, yine Cenova şehrinde kuruldu. Sigorta konusunda ilk kanuni mevzuat ise 1435 yılında yayınlanan Barselona Fermanı’ydı.


49. Soru

17. yy.'ın ikinci yarısında ortaya çıkan ve sigortacılığın gelişmesine yol açan iki önemli olay nelerdir?

Cevap

17.yy.’ın ikinci yarısı sigortacılığın gelişmesine yol açan iki önemli olaya sahne olmuştur. Bunlardan ilki sigortacılıkta istatistik metod ve tekniğinin uygulanmaya başlaması (İhtimal Hesapları), ikincisi ise 2 Eylül 1666 tarihinde Londra’da meydana gelen ve dört gün sürerek 13.000 evle 100 kilisenin kül olmasına yol açan büyük yangındır.


50. Soru

Nakliyat sigortaların riziko türlerine göre üç ana gruba ayrılır. Bu gruplar nelerdir?

Cevap

Bu üç ana grup; emtia ve kıymet sigortaları, tekne sigortalar ile sorumluluk sigortalarıdır.


51. Soru

Nakliyat poliçelerindeki dar teminat neyi ifade eder?

Cevap

Aracın devrilmesi, çarpışması, devrilmesi, yanması, yolların çökmesi, köprülerin yıkılması, sel, seylap, çığ, heyelan, yıldırım gibi dış etkenler, riskler sonucu yükün bu sebeple zarar görmesi temin edilmektedir. Yükün kısmi veya tamamen hasarlanması temin edilir. Burada sayılmayan diğer riskler (ticari riskler) teminata dahil değildir. Islanma, hırsızlık, yükleme, aktarma, boşaltma riskleri gibi.


52. Soru

Gerçek tam ziya hali nedir?

Cevap

Gerçek tam ziya hali, anlaşıldığı gibi, sigorta konusunun tamamen yok olması, ya da özelliklerini bir daha sahip olamayacak şekilde kaybetmiş olması, ya da varlığından uzun süre haber alınamaması gibi kesin tam kayıp durumlarıdır.


53. Soru

Tüm risklerin güvence altına alınması halinde hangi istisnalarda rizikolar güvence altına alınmaz?

Cevap

Bu durumda dokuz farklı istisna vardır. Bunlar: Kasti hareket, olağan hasarlar, ambalajlanma ve hazırlanma yetersizlikleri, gizli kusur, gecikme, mali yükümlülükleri yerine getirememe, kasti zarar, savaş silahından doğan zararlar ve son olarak savaş ve grevdir.


54. Soru

Avarya nedir?

Cevap

Avarya, kavram olarak, gemi ve yükün sefer sırasında uğradığı olağanüstü hasar ve yine sefer sırasında ortaya çıkan olağanüstü masraflar demektir


55. Soru

Kaç tür avarya vardır?

Cevap

İki tür avarya vardır; müşterek avarya ve hususi avarya.


56. Soru

Emtia nakliyat sigortalarında karşılanmayan hasarlar nelerdir?

Cevap

Emtia nakliyat sigortasında, sigortalının kasti hareketlerinden meydana gelen zararlar, olağan akma, fire, aşınma veya yıpranmadan kaynaklanan hasarlar, malların kendi kusuru veya ambalaj yetersizliğinden kaynaklanan hasarlar karşılanmamaktadır. Savaş, grev, kargaşalık ve halk hareketleri gibi rizikolar ayrıca sigorta edilebilmektedir.


57. Soru

Emtia nakliyat poliçesi genel şartlarında belirtilen sigortacıya ait ziya ve hasarlar nelerdir?

Cevap

Sigortalı malların fırtınadan, geminin batmasından veya karaya vurmak veyahut kaya veya sığlığa bindirmek gibi haller neticesinde tamamen veya kısmen harap olmasından, oturmadan, çatışmadan, sabit, seyyar veya sabih bir cisme (buz dahil) çarpmasından, malın denize atılmasından, yangından, infilaktan, kaptan ve gemi adamlarının barataryasından yükleme, aktarma veya boşaltma ameliyeleri esnasında bir veya birden çok dengin düşmesinden ve genel olarak deniz kaza ve tehlikelerinden gelebilecek her türlü zıya veya hasarlar, bu poliçe ile tespit olunan şartlar dahilinde, sigortacıya ait olacaktır.


58. Soru

Kıymet nakliyat sigortaları neyi teminat altına alır?

Cevap

Kıymet nakliyat sigortaları, kıymet nakliyat sigortası genel şartları altında TC Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı’nca tasdikli şartlara göre yapılmak zorunluluğu ile gerçek ve tüzel kişilerin sahip oldukları kıymetli evrak, altın, gümüş, döviz ve diğer menkul kıymetlerin deniz, hava ve karayolu ile taşınması sırasında poliçe genel ve özel şartlarında belirtilen risklerin gerçekleşmesi sonucu meydana gelen hasarları, kayıpları teminat atlına almaktadır.


59. Soru

Kıymet nakliyat sigortası nasıl yapılır?

Cevap

Kıymet nakliyat sigortası, kıymetlerin nominal değeri üzerinden ve sefer esasına göre yapılır.


60. Soru

Su araçları sigortaları hangi gruplarda incelenmektedir?

Cevap

Su araçları sigortaları olarak ifade edilebilen tekne sigortaları genel uygulamada üç ana grupta incelenebilmektedir.

  1. Tekne Sigortaları (Navlun dahil)

  2. Tekne inşaat Sigortaları

  3. Tersane ve Marina İşletmecilerinin Yasal Sorumluluk Sigortaları


61. Soru

Tekne sigortasında teminat kapsamı nasıl belirlenir?

Cevap

Tekne sigortasında teminat kapsamı Londra Sigortacılar Enstitüsü Tekne Klozları ile belirlenmektedir.


62. Soru

Tekne sigortalarının kapsamı nedir?

Cevap

Tekne sigortaları denildiğinde, sefer yapabilen, sefere hazır olan, kısaca inşaatı tamamlanmış teknelerin sigortaları anlaşılmalıdır. Bunlar, kuru yük gemileri, dökme yük gemileri, Ro-Ro gemileri, feribotlar, ham petrol ve akaryakıt tankerleri, kimyasal madde taşıyan gemiler, yolcu gemileri, yatlar, römorkörler, yüzer vinç, yüzer havuz ve bunun gibi deniz vasıtalarıdır.


63. Soru

Navlun nedir?

Cevap

Malın sahibi tarafından ödenen bir paradır.


64. Soru

Navlun sözleşmesinin tarafları kimlerdir?

Cevap

Navlun sözleşmesinin tarafları ve ilgili kişileri aşağıdakilerdir:

Taşıyan: Bir gemide deniz yoluyla yük taşımayı taahhüt eden kimsedir.

Taşıtan: Deniz yoluyla yükü taşıtan kişidir.

Yükleten: Taşınacak eşyayı gemiye getiren ya da taşıyana teslim eden kimsedir.

Gönderilen: Eşyanın varacağı limanda navlun sözleşmesinin konusunu oluşturan yükü teslim alma yetkisine sahip olan kişidir.


65. Soru

Yat sigortasında güvence altına alınanlar nelerdir?

Cevap

Yat Sigortası ile yatın gövdesi, makineleri, adını taşıyan servis botları, yat ile birlikte alınıp satılması mutad olan donanım ve ekipmanı Institute Yacht Clauses 1.11.82 Cl.328 kapsamında tek bir poliçe ile güvence altına alınmaktadır.


66. Soru

Institute Clauses for Builder's Risks klozu kapsamında teminat altına alınan başlıca riskler nelerdir?

Cevap
  • Kızağa konmadan önceki imalat sırasındaki riskler
  • Kızağa konma ve inşaat sırasındaki riskler

  • Denize indirme riskleri

  • Donatana teslim ve deneme seferi arasındaki riskler


67. Soru

Hangi tür sigortalar CMR sigortalarıdır?

Cevap

CMR Sigortaları, uluslararası taşıyıcı firmaların, taşımayı taahhüt ettiği mallara gelebilecek zararlar nedeniyle oluşacak sorumluluklarını, CMR Konvansiyonu hükümleri tahtında temin eden sigortalardır.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi