Gıda Coğrafyası Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Meyveler, gıda coğrafyasında nasıl bir  öneme sahiptir?

Meyveler, dünyada dağılım gösteren üretim alanları, yetişme koşulları, tüketim miktarları
ve gıda maddesi olarak beslenmedeki yeri ve kullanım alanları gibi konular bakımından
gıda coğrafyasında önemli bir yere sahiptir

Meyve nedir?

Yenilen bitki, tohum içeriyor ve içerisinde üreme amacıyla, döllenmiş hücreler (çekirdekler)
varsa meyve kabul edilmektedir.

Meyvelerin gruplandırılmasında en sık karşılaşılan sınıflandırma nasıldır?

Meyvelerin yetişmesinde iklim çok önemli olduğu için tropik iklim meyveleri,
subtropikal iklim meyveleri ve ılıman iklim meyveleri sınıflaması, meyvelerin gruplandırılmasında en sık karşılaşılan sınıflamadır

Meyveler, gıda değerlerine ve beslenmedeki özelliklerine göre nasıl sınıflandırılır?

Meyveler, gıda değerlerine ve beslenmedeki özelliklerine göre sulu taze meyveler, unlu meyveler, kuru meyveler, yağlı meyveler olmak üzere gruplara ayrılmaktadır

Meyvelerin yetişmesini etkileyen koşullar nelerdir?

Meyvelerin yetişmesini etkileyen koşulları; iklim, toprak özellikleri, yeryüzü şekilleri, sulama, gübreleme, budama, hastalıklarla savaş ve ilaçlama, teknolojik olanaklar, pazarlanma koşulları, ülkelerin kredi ve teşvik politikaları vb. olarak sıralamak mümkündür.

Birleşmiş Millet Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre 2010 ve 2012 yıllarında dünyada en çok yetiştirilen meyveler hangileridir?

Birleşmiş Millet Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre 2010 ve 2012 yıllarında dünyada en çok yetiştirilen meyveler; muz, elma, portakal, üzüm ve mango olmuştur.

Türkiye’de 2000 yılı verilerine göre meyve üretiminden en yüksek payı hangi meyveler almıştır?

Türkiye’de 2000 yılı verilerine göre meyve üretiminden en yüksek payı üzümsü meyveler (%38,61) almış olup bu grupta yer alan önemli meyve çeşitlerini üzüm (%26,82) ve incir oluşturmuştur (%1,79).

Türkiye meyve üretiminde bölgelere göre nasıldır?

Türkiye meyve üretiminde Akdeniz Bölgesi %28,02, Ege Bölgesi %26,08, İç Anadolu Bölgesi %12,75, Karadeniz Bölgesi %12,39, Marmara Bölgesi %11,69, Güneydoğu Anadolu Bölgesi %4,82 ve Doğu Anadolu Bölgesi %4,57 paya sahiptir. Akdeniz ve Ege Bölgesi Türkiye toplam meyve üretiminin %54’ünü karşılamaktadır

2012 yılı itibarıyla dünyada ihracatı en çok yapılan yaş meyve hangisidir?

2012 yılı itibarıyla dünyada ihracatı en çok yapılan yaş meyve muz olmuş, söz konusu
ürünün ihracatı yaklaşık olarak 8,7 milyar dolar dolayında gerçekleşmiş ve muzun yaş
meyve ihracatındaki payı %14,3 olmuştur.

Karbonhidratça zengin olan meyveler nelerdir?

Karbonhidratça zengin olan meyvelere; kuru üzüm (%76), kuru incir (%74), kestane (%72), muz (%21), erik (%20), incir (%18), hurma (%16,5), taze kayısı (%13,4), elma (%13) ve armut (%11,4) örnek olarak verilebilir.

Başlıca meyve türleri nelerdir?

Başlıca meyve türleri; “Tropik Meyveler, Subtropik Meyveler, Yumuşak Çekirdekli Meyveler,
Sert Çekirdekli Meyveler ve Sert Kabuklu Meyveler” olarak sınıflandırılır. 

Tropikal İklim Kuşağı nasıldır?

Tropikal İklim Kuşağı: Ekvator ile 10 derece kuzey ve güney enlemleri arasında kalan kuşak.

Muzun yetiştirilme koşu nedir?

Muz ağacı genellikle ziraatı 25 oC sıcaklığa sahip yerlerde yapılmaktadır. Sıcak iklim bölgelerinde 1.000 metrenin altında yetiştirilmektedir. Fakat bazı türleri, 1.500 metreye hatta
Himalaya Dağlarının güney yamaçlarında 2000 metreye kadar yükseltilerde görülebilmektedir. 20 oC’den daha aşağıdaki sıcaklık değerlerinde muz bitkisinin gelişmesi yavaşlamakta, 12 oC’nin altına inen sıcaklıklarda ise meyveler zarar görmektedir. Muz bitkisi
özellikle yaz mevsimi sıcak, kış mevsimi ılıman geçen yerlerde iyi yetişmektedir.

2010 yılı verilerine göre dünya muz üretim miktarı nasıldır?

2010 yılı verilerine göre dünya muz üretim miktarı 102,1 milyon tondur. Bu üretimin 31,9 (%31) milyon tonu Hindistan’da, 9,6 (%9) milyon tonu Çin’de, 9,1 (%8,9) milyon tonu Filipinler’de, 7,9 (%7,8) milyon tonu da Ekvator’da gerçekleştirilmiştir (Durmuş ve Yiğit, 2014, s. 27). Muzun üretim miktarlarına bakıldığında özellikle Asya ülkelerinde üretildiği görülmektedir. Bunu Güney Amerika, Orta ve Kuzey Amerika, Afrika, Okyanusya ve Avrupa ülkeleri izlemektedir.

Muzun beslenmedeki yeri nedir?

Muz zengin miktarda kalori, protein, sodyum, potasyum, magnezyum, A, E, K ve C vitaminlerini içermektedir. Kabuğunun da faydalı olduğu düşünülmekte ve çeşitli hastalıkların
tedavisi için cilde dışarıdan uygulandığı bilinmektedir.

Ananasın anavatanı neresidir?

Ananas ilk defa Kristof Kolomb tarafından Orta ve Güney Amerika’da yetiştirilmiş ve
daha sonra Avrupa’ya tanıtılmıştır. İspanyollar ise bu meyveyi ilk defa o dönem ticaret
yaptıkları Filipin, Hawai ve Guam halklarından öğrenmişlerdir.

Subtropikal meyveler nelerdir?

Subtropikal iklim meyvelerinin başında turunçgiller gelmektedir. Avokado, Trabzon hurması,
yenidünya, incir, keçiboynuzu, gibi meyveler bu grupta yer almaktadır. Portakal, mandalina,
altıntop (greyfurt), turunç, limon ve ağaç kavunu (avokado) bitkilerinin genel adı turunçgillerdir. Ana vatanları Güneydoğu Asya ülkeleridir.

Keçi boynuzu nasıl bir meyvedir?

Dünyanın en eski ağaçlarından biri olan keçiboynuzu (Ceratonia siliqua L.), baklagillerden
bir ağacın ve meyvesinin adıdır. Kuzeydoğu Akdeniz kökenli, kurakçıl yapıda, dikenli
ve küçük yaprakları olan, akasyalara benzeyen ağacın boyu 12 metreye ulaşabilmektedir
Yaz aylarında dalların üzerinden sarkan ve boynuzları andıran meyvelerin içinde yassı,
zarif, cilalı çekirdekler ve ballı bölümler bulunmaktadır.

Üzümsü meyveler  nelerdir?

Üzümsü meyveler içinde üzüm, çilek, dut, karadut, ahududu, böğürtlen, frenk üzümü,
bektaşi üzümü, mersin, gilaboru, kırmızıdal çileği gibi meyveler bulunmaktadır.

Sert kabuklu meyveler nelerdir?

Sert kabuklu meyvelere; ceviz, badem, fındık, Antep fıstığı, kestane, çam fıstığı örnek verilebilir. Sert kabuklu meyve pazarında söz sahibi ülkeler badem, ceviz ve Antep fıstığıyla
ABD; kestaneyle Çin’dir. Son yıllara kadar yalnızca tatlı ve şekerleme sektöründe yoğunlaşan
sert kabuklu meyvelerin, 2005 yılından itibaren atıştırmalık yemiş tüketiminde de tercih
edilmeye başlandığı dikkat çekmektedir