Afet Senaryosu ve Tatbikatlar Dersi 8. Ünite Sorularla Öğrenelim

Müdahale nedir?

Müdahale; afet ve acil durumlarda can ve mal kurtarma, sağlık, iaşe, ibate, güvenlik, mal ve çevre koruma, sosyal ve psikolojik destek hizmetlerinin verilmesine yönelik çalışmalar müdahale olarak nitelendirilir. Afetin meydana gelmesi ile başlayan ilk evredir. Arama-kurtarma, ilk yardım, tıbbi sağlık, gıda, barınma, giyim, su ve arıtma temini hizmetleri gibi halkın acil ihtiyaçlarının sağlanması; hasar tespiti, yardım kaynaklarının koordinasyonu gibi konular bu aşamada gerçekleştirilir. Bu, ilk müdahaleyle başlayıp, duruma göre kısa veya daha uzun süreyle devam edebilen bir süreçtir. Acil müdahale veya afete müdahale olarak da tanımlanmaktadır.

Türkiye Afet Müdahale Planının (TAMP) amacı nedir?

Türkiye Afet Müdahale Planının (TAMP) amacı; afet ve acil durumlara ilişkin müdahale çalışmalarında görev alacak hizmet grupları ve koordinasyon birimlerine ait rolleri ve sorumlulukları tanımlamak, afet öncesi, sırası ve sonrasındaki müdahale planlamasının temel prensiplerini belirlemektir.

Türkiye Afet Müdahale Planı kapsamında ülkemizde yaşanabilecek her tür ve ölçekte, afet ve acil durumlara müdahalede kimler görev alır?

• Bakanlık,
• Kurum ve kuruluşlar,
• Özel kuruluşlar,
• STK’lar,
• Gerçek kişiler.

Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP)’nın hedefleri nelerdir?

• Hayat kurtarmak,
• Kesintiye uğrayan hayatı ve faaliyetleri en kısa sürede normale döndürmek,
• Müdahale çalışmalarını hızlı ve planlı bir şekilde gerçekleştirmek,
• Halk sağlığını korumak ve sürdürmek,
• Mülkiyet, çevre ve kültürel mirası korumak,
• Ekonomik ve sosyal kayıpları azaltmak,
• İkincil afetleri önlemek ya da etkilerini azaltmak,
• Kaynakların etkin kullanımını sağlamaktır.

Yerel düzeydeki tatbikatlarda kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak ve planları sınamak amacıyla hangi tatbikatlar düzenlenir?

Masabaşı ve saha tatbikatları düzenlenir.

Yerel/bölgesel düzeyde tatbikat uygulamalarıyla neler hedeflenmektedir?

• Yerel/bölgesel düzeyde hazırlık ve müdahale kapasitesinin arttırılmasını sağlamak,
• Yerinden müdahale kapasitesinin geliştirilmesini sağlamak hedeflenmektedir.

Ülkemizde kurum kuruluş ölçeğinde ve mevzuat gereğince gerçekleştirilen tatbikatlar nelerdir?

• Yangın tatbikatı,
• Bina tahliye tatbikatı,
• Deprem tatbikatı

Yangın tatbikatının amacı nedir?

• Olası yangın olaylarının önlenmesi için gerekli koruyucu önlemlerin alınması,
• Yangın sırasındaki doğru davranış şekli ile yangına müdahale yöntemlerinin öğrenilmesi,
• Yangın sırasındaki söndürme ve kurtarma tekniklerinin bilinmesi ve uygulanması,
• Kişilerin yangın güvenliği konusunda bilgilendirilmesi ve bu bilgilerin beceriye dönüştürülmesi,
• Yangın anında kullanılacak koruyucu teçhizat ile söndürme malzeme ve cihazlarının tanınması amaçlanmaktadır.

Tahliye tatbikatının amacı nedir?

• Tahliyeyi iç veya dış olumsuz etkiler nedeniyle can güvenliğini sağlayarak bina içine veya dışına gerçekleştirmek,
• Olası deprem/yangın gibi acil durumlar sırasında binaların planlı bir şekilde boşaltılması ve önceden belirlenen açık alanlarda/toplanma alanında hiçbir izdihama yol açmadan toplanmayı sağlamak,
• Kurum/kuruluşun tahliye konusundaki çalışmalarını gözden geçirmek,
• Acil durumlardaki hareket tarzları ile tahliye arasındaki ilişkiyi ortaya koymak,
• Engelli kişilerin nasıl tahliye olacağını belirlemek,
• Kalabalık binalardaki farklı tahliye yöntemlerini belirlemek,
• Çıkış yolları ve güzergâhlarının tahliye için müsait olup olmadıklarını kontrol etmek,
• Acil durum toplanma bölgesinde nasıl toplanılacağını belirlemek amaçlanmaktadır.

Deprem tatbikatının amacı nedir?

• Deprem sırasındaki doğru davranış şekillerini öğrenmek ve uygulamak (Bina içinde, bina dışında, araçta, vb.),
• Deprem sırasında doğru davranış şeklini hatırlayabilme ve uygulayabilme yeterliliğini sağlamak,
• Deprem sonrası uygun şekilde tahliye yapmak, amaçlanmaktadır.

Deprem anında bina içerisindeyseniz alınması gereken önlemler ve uygulanması önerilen davranışlar nelerdir?

• Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durulmalıdır.
• Balkona çıkılmamalıdır.
• Balkonlardan ya da pencerelerden aşağıya atlanmamalıdır.
• Kesinlikle asansör kullanılmamalıdır.
• Telefonlar acil durum ve yangınları bildirmek dışında kullanılmamalıdır.
• Kibrit, çakmak yakılmamalı, elektrik düğmelerine dokunulmamalıdır.
• Tekerlekli sandalyede isek tekerlekler kilitlenerek baş ve boyun korumaya alınmalıdır. 
• Mutfak, imalathane, laboratuvar gibi iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın ve bu gibi cihazlar kapatılmalı, dökülebilecek malzeme ve maddelerden uzaklaşılmalıdır.
• Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatılmalı, soba ve ısıtıcılar söndürülmelidir.
• Diğer güvenlik önlemleri alınarak gerekli olan eşya ve malzemeler alınarak bina daha önce tespit edilen yoldan derhal terk edilip toplanma bölgesine gidilmelidir.
• Okulda sınıfta ya da büroda ise sağlam sıra, masa altlarında ve ya yanında; koridorsa ise duvarın yanına hayat üçgeni oluşturacak şekilde ÇÖK-KAPAN-TUTUN hareketi ile baş ve boyun korunmalıdır.
• Pencerelerden ve camdan yapılmış eşyalardan uzak durulmalıdır.

Deprem anında açık alandaysanız alınması gereken önlemler ve uygulanması önerilen davranışlar nelerdir?

• Enerji hatları ve direklerinden, ağaçlardan, diğer binalardan ve duvar diplerinden uzaklaşılmalıdır. Açık arazide çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olunmalıdır.
• Toprak kayması olabilecek, taş veya kaya düşebilecek yamaç altlarında bulunulmamalıdır. Böyle bir ortamda bulunuluyorsa seri şekilde güvenli bir ortama geçilmelidir.
• Binalardan düşebilecek baca, cam kırıkları ve sıvalara karşı tedbirli olunmalıdır.
• Toprak altındaki kanalizasyon, elektrik ve gaz hatlarından gelecek tehlikelere karşı dikkatli olunmalıdır.
• Deniz kıyısından uzaklaşılmalıdır.

Deprem anında araç kullanıyorsanız alınması gereken önlemler ve uygulanması önerilen davranışlar nelerdir?

• Sarsıntı sırasında karayolunda seyir halindeyseniz; bulunduğunuz yer güvenli ise; yolu kapatmadan sağa yanaşıp durulmalıdır. Kontak anahtarı yerinde bırakılıp, pencereler kapalı olarak araç içerisinde beklenmelidir. Sarsıntı durduktan sonra açık alanlara gidilmelidir. Araç meskun mahallerde ya da güvenli bir yerde değilse (ağaç ya da enerji hatları veya direklerinin yanında, köprü üstünde vb.); durdurulmalı, kontak anahtarı üzerinde bırakılarak terk edilmeli ve trafikten uzak açık alanlara gidilmelidir.
• Sarsıntı sırasında bir tünelin içinde iseniz ve çıkışa yakın değilseniz; araç durdurulup aşağıya inilmeli ve yanına yan yatarak ayaklar karına çekilip, ellerle baş ve boyun korunmalıdır. (ÇÖK-KAPAN-TUTUN)
• Kapalı bir otoparkta iseniz; araç dışına çıkılıp, yanına yan yatarak, ellerle baş ve boyun korunmalıdır. Yukarıdan düşebilecek tavan, tünel gibi büyük kitleler aracı belki ezecek ama yok etmeyecektir. Araç içinde olduğunuz takdirde, üzerine düşen bir parça ile aracın içinde ezilebilirsiniz.

Deprem anında metroda veya diğer toplu taşıma araçlarındaysanız alınması gereken önlemler ve uygulanması önerilen davranışlar nelerdir?

• Gerekmedikçe, kesinlikle metro ve trenden inilmemelidir. Elektriğe kapılabilinir veya diğer hattan gelen başka bir metro yada tren size çarpabilir.
• Sarsıntı bitinceye kadar metro ya da trenin içinde, sıkıca tutturulmuş askı, korkuluk veya herhangi bir yere tutunmalı, metro veya tren personeli tarafından verilen talimatlara uyulmalıdır.

Uluslararası tatbikat uygulamalarının hedefleri nelerdir?

Uluslararası tatbikat uygulamalarıyla;

• Ülkelerin afet ve acil durum plan-program prosedürlerinin oluşturulmasını ya da geliştirilmesini desteklemek,
• Ülkelerin yaşanan afetlerle ilgili olarak destek almak durumunda oldukları ülkelerle işbirliği ve yardımlaşma altyapısını geliştirmek,
• Ortaklaşa gerçekleştirilen tatbikat uygulamalarıyla tespit edilen öncelik alanlarında ülkeye özgü destek ve teknik yardım konularının belirlenmesini sağlamak,
• Yürütülecek çalışmalarda ortak bir anlayışın benimsenmesini sağlamak,
• Ortaklaşa tatbikat uygulamalarıyla var olan uluslararası işbirliğini geliştirmek; var olan işbirliği kapasitesinin pekiştirilmesini sağlamak,
• Hazırlık ve müdahale kapasitesinin geliştirilmesine yönelik diğer ülke uygulamalarını gözlemleme imkanı sağlamak,
• Yanlış uygulamaları tespit etmek ve hataları en aza indirgemek ya da tamamen yok edebilmek; doğru yöntemleri en iyi şekilde belirleyebilmek hedeflenmektedir.

Ülkemizin dahil olduğu uluslararası tatbikatlara örnek veriniz.

NATO EADRCC Sonuç Yönetim Tatbikatları, AB Modex Tatbikatları ve BM INSARAG Bölgesel Deprem Simülasyon Tatbikatları bu tatbikatlar arasında yer alır.

NATO EADRCC sonuç yönetim tatbikatlarının genel amaçları nelerdir?

Bu tatbikatların genel amaçlarını

• Sivil Olağanüstü Hal Planlaması (CEP) Bölgesi’ndeki ülkeler arasında işbirliğini geliştirmek ve ulusal kapasitelerinin NATO Avrupa Atlantik Ortaklığı Konseyi (NATO EAPC) kapsamında geliştirilmesini sağlamak,
• Tatbikatın düzenleneceği ülkelerin uluslararası yardım alma ve bunu etkin bir şekilde organize etme, uluslararası yardım kurtarma ekiplerinin yönetimi noktasında kapasitesini arttırmak,
• Avrupa-Atlantik Afet Müdahale Eşgüdüm Merkezi (EADRCC) prosedürlerinin geliştirilmesi ve Avrupa-Atlantik Afet Tepki Birimi (EADRU) kapasiteleri ve kabiliyetlerinin KBRN (Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer) de dahil olmak üzere arttırılması amacıyla ülkeler arasında işbirliğini arttırmak,
• Komşu ülkeler arasında sınır geçiş prosedürlerini uygulamak ve işbirliğini arttırmak,
• Uluslararası organizasyonlar arasında işbirliğini ve koordinasyonu arttırmak,
• Kentsel arama-kurtarmada INSARAG rehberinin pratiğini yapmak.

şeklinde sıralayabiliriz.

NATO EADRCC sonuç yönetim tatbikatlarının düzenlenmesine ilişkin kararlar ne zaman, nerede alınır?

Tatbikatın hangi ülkede ve nasıl düzenleneceğini genellikle Ekim-Kasım aylarında Brüksel’de düzenlenen başlangıç planlama konferansında karar verilmekte, ana planlama konferansı Şubat-Mart aylarında, son planlama konferansı Mayıs-Haziran aylarında, tatbikatın düzenleneceği ülkede yapılmaktadır.

NATO EADRCC sonuç yönetim tatbikatları genellikle hangi ayda düzenlenir?

Tatbikatlar genellikle Eylül ayı içerisinde düzenlenmektedir.

Ana planlama konferansında tatbikat yönelik hangi veriler belirlenir?

Tatbikatlara yönelik; hangi ülkenin ya da ekibin nasıl bir kapasite ve hangi alanlarda katılım göstereceği ana planlama konferansında bildirilmektedir.

Sivil olağanüstü hal planlaması (CEP) nedir?

NATO ülkelerinin ve ortaklık ülkelerinin krizlerin, çatışmaların ve afetlerin sonuçlarının üstesinden gelebilmesi ve bu konuda yapılan hazırlıkların yardımlaşa yürütülmesi için NATO kapsamında kurulmuş bir oluşumdur. Bu oluşumun:

• Sivil Halkın ve kritik altyapının Kimyasal, Biyolojik ve Radyolojik Ajanlarla Yapılacak Saldırılara Karşı Korunması ve bu konuda üye ülke ulusal makamlarının desteklenmesi,
• Kriz, afet ve/veya saldırı durumlarında kritik alt yapının korunması,
• Sivil halkın korunması ve insani yardım,
• NATO genelinde, müşterek savunma ya da kriz mukabele harekatlarına sivil hazırlıkların sağlanması sorumlulukları bulunmaktadır.

Akdeniz diyaloğu ülkeleri hangileridir?

Cezayir, Mısır, Ürdün, İsrail, Fas, Tunus, Moritanya.

İstanbul işbirliği girişimi ülkeleri hangileridir?

Bahreyn, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt.

AB modex tatbikatlarından kapsamlı saha tatbikatlarının genel amacı nedir?

Kapsamlı saha tatbikatlarının genel amacı Avrupa Birliği Sivil korunma otoriteleri ve ekipleri arasında işbirliği ve hazırlığı geliştirmektir.

AB modex tatbikatlarından modül saha tatbikatlarının genel amacı nedir?

AB modex tatbikatlarından masabaşı tatbikatlarının genel amacı nedir?

Masabaşı tatbikatlar ise kilit noktadaki personelin derinlemesine eğitimini amaçlamaktadır.

BM INSARAG bölgesel deprem simülasyon tatbikatların amaç ve hedefleri nelerdir?

“Ev sahibi ülkenin ulusal tatbikat kapasitesini güçlendirmek”. Deprem tatbikatının temel amacı çok sayıda hedefi gerçekleştiren organizatörler ile sağlanmaktadır. Uluslararası yardım kuruluşları ve partnerlerinin aksine bu tatbikatlardaki hedefler ulusal çıkar sahipleri ve kurumlar açısından daha farklıdır. Ancak, genel hedef ortaktır: hayat kurtarmak ve insanların acılarını hafifletmek için bir afete müdahalede koordinasyonu sağlamak.

BM INSARAG bölgesel deprem simülasyon tatbikatlarında ulusal paydaşların amaçları nelerdir?

Tatbikat şunlara olanak sağlar:

• Bir ülkenin, ulusal kaynakları zor duruma sokma tehlikesi yaratan acil bir durum karşısındaki fonksiyonel müdahalesini test etmesi ve değerlendirmesine,
• Bir hükümetin, uluslararası insani yardım isteme, kabul etme ve bu yardımı koordine etme politikaları ve prosedürlerini test etmesi ve değerlendirmesine,
• Afet yönetiminden sorumlu ulusal kuruluş, diğer ulusal kurumlar ve de müdahale ekiplerinin, elemanlarına uluslararası müdahale ekipleri tarafından kullanılan koordinasyon mekanizmaları ve yöntemlerini yakından tanıma fırsatı sunmalarına olanak sağlar.

BM INSARAG bölgesel deprem simülasyon tatbikatlarında kuruluşlar için hedefler nelerdir?

Tatbikat şunlara olanak sağlar:

• INSARAG ve UNDAC (Birleşmiş Milletler Afet Değerlendirme ve koordinasyon Birimi) / OSOCC (Saha Operasyon Koordinasyon Merkezi) afet müdahale yöntemlerini tanımak ve bu kapsamda eğitim almak,
• Uluslararası USAR (Kentsel Arama ve Kurtarma / Urban Search and Rescue) ekiplerinin INSARAG ikaz, seferberlik, konuşlanma ve koordinasyon prosedürlerine katılımı sayesinde mevcut INSARAG yöntemlerini geçerli kılmak,
• Acil bir durumda uluslararası USAR ve tıbbi ekiplerin gelişi, karşılanması ve koordinasyonunda UNDAC ekibinin rolünü test etmek/bu konuda pratik yapmak,
• Faal durumda olan bir UNDAC ekibini destekleyen sivil toplum kuruluşları ve özel sektör partnerlerinin rollerini test etmek,
• Acil bir durumun başlangıcında uluslararası insanı yardım koordinasyon mekanizmalarının hayata geçirilmesi ve uygulanmasını test etmek,
• Acil bir durumda İnsani Yardım Programı döngüsünün başlangıç aşamalarını test etmek.

AFAD RED nedir?

AFAD RED (Hızlı Deprem Hasar ve Kayıp Tahmini Sistemi/Rapid Earthquake Damage and Loss Estimation System) yazılımı, hasar yapıcı bir depremden hemen sonra deprem bölgesinde olması muhtemel yapısal hasarı ve can kaybını bölgeden henüz bilgiler gelmeye başlamadan tahmini olarak hesaplayan bir sistemdir.

AYDES nedir?

Afet Yönetim ve Karar Destek Sistemi Projesi (AYDES), bütünleşik afet yönetiminin tüm aşamalarının elektronik ortamda takip edilip, yönetebileceği coğrafi bilgi sistemi tabanlı bir karar destek sistemidir. Proje ile yedekli, güvenli ve kesintisiz sistem altyapısı üzerine inşa edilmiştir.

AYDES’in hedefleri nelerdir?

• Coğrafi bilgi sistemleri ve ortak harekat resmi tabanlı,
• İlgili kurum ve kuruluşlarla entegre veri tabanına sahip,
• Afet yönetiminde görevi olan tüm paydaşlarca ulaşılabilir,
• Etkin kaynak yönetimi yapabilen,
• Merkezi komuta kontrol yapısına sahip,
• Durumsal farkındalığı destekleyen,
• Erken uyarı ve tahmin yapabilen,
• Modelleme ve simülasyon yapabilen,
• Karar destek mekanizmalarına sahip bir sistemin oluşturulması hedeflenmiştir.

INSARAG nedir?

INSARAG, 1985 Meksika Depremi ve 1988 Ermenistan Depremi’nde birlikte faaliyet gösteren, alanında uzman uluslararası USAR ekiplerinin inisiyatiflerinin ardından 1991 yılında oluşturulmuştur. INSARAG, BM çatısı altında faaliyet gösteren afet yöneticileri, devlet memurları, sivil toplum kuruluşları (STK’lar) ve USAR uygulayıcılarından oluşan bir hükümetler arası insani ağ olup, yetkisi dahilinde Uluslararası Afet Zararlarının Azaltılması Stratejisinin (ISDR) uygulanmasına katkıda bulunur.

INSARAG’ın vizyonu nedir?

INSARAG’ın vizyonu, ortak kılavuz ve metodolojilere uygunluk temelinde ulusal ve uluslararası USAR ekipleri arasında verimliliği, artan kaliteyi ve eşgüdümü destekleyerek hayat kurtarmaktır.

INSARAG’ın rolü nedir?

INSARAG’ın rolü, çökmüş yapıların bulunduğu acil durumlarda afetten etkilenen bir ülkeyi desteklemek için etkili ve ilkeli uluslararası USAR yardımını hazırlamak, seferber etmek ve koordine etmek; uluslararası, bölgesel, alt bölgesel ve ulusal seviyede kapasite geliştirmeyi desteklemektir.

INSARAG’ın bölge grupları nelerdir? Türkiye bu bölge gruplarından hangisine dahildir?

Üç INSARAG Bölge Grubu şunlardır:

• Afrika-Avrupa-Orta Doğu bölgesi
• Güney ve Kuzey Amerika bölgesi
• Asya-Pasifik bölgesi

Türkiye Afrika-Avrupa-Orta Doğu bölgesi grubundadır.

Tatbikat kavramı neyi ifade etmektedir?

Tatbikatlar, afet ve acil durumlara yönelik hazırlanan müdahale plan ve prosedürlerinin başarılı bir şekilde test edilmesine olanak sağlayan; afet ve acil durumları yöneten ve bu durumlara müdahale eden ilgili personeli hazırlamada oldukça etkin olan uygulamalardır. 

Acil müdahale aşamasında neler yapılmaktadır?

Arama-kurtarma, ilk yardım, tıbbi sağlık, gıda, barınma, giyim, su ve arıtma temini hizmetleri gibi halkın acil ihtiyaçlarının sağlanması; hasar tespiti, yardım kaynaklarının koordinasyonu gibi konular bu aşamada gerçekleştirilir. 

Afete hazırlık kavramı neyi ifade etmektedir?

Afete hazırlık (İng. disaster preparedness); afetlere zamanında, hızlı ve etkili olarak müdahale edebilmek için afet öncesinde yapılması gereken planlama, eğitim, tatbikat, erken uyarı sistemlerinin kurulması, acil yardım malzeme stokları, halkın bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi gibi faaliyetlerin sürekli ve sürdürülebilir olarak yürütüldüğü süreçtir.

Türkiye Afet Müdahale Planının amacı nedir?

Türkiye Afet Müdahale Planının (TAMP) amacı; afet ve acil durumlara ilişkin müdahale çalışmalarında görev alacak hizmet grupları ve koordinasyon birimlerine ait rolleri ve sorumlulukları tanımlamak, afet öncesi, sırası ve sonrasındaki müdahale planlamasının temel prensiplerini belirlemektir. 

Türkiye Afet Müdahale Planının hedeflerini maddeler halinde sıralayınız.

TAMP’ının hedefleri; 

• Hayat kurtarmak, 

• Kesintiye uğrayan hayatı ve faaliyetleri en kısa sürede normale döndürmek, 

• Müdahale çalışmalarını hızlı ve planlı bir şekilde gerçekleştirmek, 

• Halk sağlığını korumak ve sürdürmek, 

• Mülkiyet, çevre ve kültürel mirası korumak, 

• Ekonomik ve sosyal kayıpları azaltmak, 

• İkincil afetleri önlemek ya da etkilerini azaltmak, 

• Kaynakların etkin kullanımını sağlamaktır. 

Yerel ve bölgesel tatbikat uygulamalarıyla neler hedeflenmektedir?

Yerel/bölgesel düzeyde tatbikat uygulamalarıyla; 

• Yerel/bölgesel düzeyde hazırlık ve müdahale kapasitesinin arttırılmasını sağlamak, 

• Yerinden müdahale kapasitesinin geliştirilmesini sağlamak hedeflenmektedir. 

Kurumsal düzeyde tatbikat uygulamalarıyla neler hedeflenmektedir?

Kurumsal düzeyde tatbikat uygulamalarıyla;kurumların hazırlık ve müdahale kapasitesinin arttırılmasını sağlamak hedeflenmektedir. 

Ülkemizde kurum kuruluş ölçeğinde ve mevzuat gereğince gerçekleştirilen tatbikatlara örnek veriniz. 

Ülkemizde kurum kuruluş ölçeğinde ve mevzuat gereğince gerçekleştirilen tatbikatlardan bazıları aşağıdaki gibidir: 

• Yangın tatbikatı
• Bina tahliye tatbikatı
• Deprem tatbikatı

Deprem anında bir bina içindeyseniz alınması gereken önlemler ve uygulanması önerilen davranışlar nelerdir?

Deprem anında bina içerisindeyseniz; 

• Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durulmalıdır. 

• Balkona çıkılmamalıdır. 

• Balkonlardan ya da pencerelerden aşağıya atlanmamalıdır. 

• Kesinlikle asansör kullanılmamalıdır. 

• Telefonlar acil durum ve yangınları bildirmek dışında kullanılmamalıdır. 

• Kibrit, çakmak yakılmamalı, elektrik düğmelerine dokunulmamalıdır. 

• Tekerlekli sandalyede isek tekerlekler kilitlenerek baş ve boyun korumaya alınmalıdır. 

• Mutfak, imalathane, laboratuar gibi iş aletlerinin bulunduğu yerlerde; ocak, fırın ve bu gibi cihazlar kapatılmalı, dökülebilecek malzeme ve maddelerden uzaklaşılmalıdır. 

• Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatılmalı, soba ve ısıtıcılar söndürülmelidir. 

• Diğer güvenlik önlemleri alınarak gerekli olan eşya ve malzemeler alınarak bina daha önce tespit edilen yoldan derhal terk edilip toplanma bölgesine gidilmelidir. 

• Okulda sınıfta ya da büroda ise sağlam sıra, masa altlarında veya yanında; koridorsa ise duvarın yanına hayat üçgeni oluşturacak şekilde ÇÖK-KAPAN-TUTUN hareketi ile baş ve boyun korunmalıdır. 

• Pencerelerden ve camdan yapılmış eşyalardan uzak durulmalıdır.

Deprem anında araç kullanıyorsanız alınması gereken önlemler ve uygulanması önerilen davranışlar nelerdir?

Deprem anında araç kullanıyorsanız; 

• Sarsıntı sırasında karayolunda seyir halindeyseniz; bulunduğunuz yer güvenli ise; yolu kapatmadan sağa yanaşıp durulmalıdır. Kontak anahtarı yerinde bırakılıp, pencereler kapalı olarak araç içerisinde beklenmelidir. Sarsıntı durduktan sonra açık alanlara gidilmelidir. Araç meskun mahallerde ya da güvenli bir yerde değilse (ağaç ya da enerji hatları veya direklerinin yanında, köprü üstünde vb.); durdurulmalı, kontak anahtarı üzerinde bırakılarak terk edilmeli ve trafikten uzak açık alanlara gidilmelidir. 

• Sarsıntı sırasında bir tünelin içinde iseniz ve çıkışa yakın değilseniz; araç durdurulup aşağıya inilmeli ve yanına yan yatarak ayaklar karına çekilip, ellerle baş ve boyun korunmalıdır. (ÇÖK-KAPAN-TUTUN) 

• Kapalı bir otoparkta iseniz; araç dışına çıkılıp, yanına yan yatarak, ellerle baş ve boyun korunmalıdır. Yukarıdan düşebilecek tavan, tünel gibi büyük kitleler aracı belki ezecek ama yok etmeyecektir. Araç içinde olduğunuz takdirde, üzerine düşen bir parça ile aracın içinde ezilebilirsiniz. 

Saha Sonuç Yönetimi Tatbikatları'nın genel amaçları nelerdir?

NATO Sivil Acil Durum Tatbikatları Planlama Politikası ve Ortaklık Çalışma Programı (PWP) çerçevesinde Avrupa-Atlantik Afet Müdahale Eşgüdüm Merkezi (NATO EADRCC) ve Avrupa-Atlantik Afet Tepki Birimi (EADRU) tarafından her yıl bir ülkede “Saha Sonuç Yönetimi Tatbikatları” düzenlenmektedir. 

Tatbikatların Genel Amacı 

1. Sivil Olağanüstü Hal Planlaması (CEP) Bölgesi’ndeki ülkeler arasında işbirliğini geliştirmek ve ulusal kapasitelerinin NATO Avrupa Atlantik Ortaklığı Konseyi (NATO EAPC) kapsamında geliştirilmesini sağlamak, 

2. Tatbikatın düzenleneceği ülkelerin uluslararası yardım alma ve bunu etkin bir şekilde organize etme, uluslararası yardım kurtarma ekiplerinin yönetimi noktasında kapasitesini arttırmak, 

3. Avrupa-Atlantik Afet Müdahale Eşgüdüm Merkezi (EADRCC) prosedürlerinin geliştirilmesi ve Avrupa-Atlantik Afet Tepki Birimi (EADRU) kapasiteleri ve kabiliyetlerinin KBRN (Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer) de dahil olmak üzere arttırılması amacıyla ülkeler arasında işbirliğini arttırmak, 

4. Komşu ülkeler arasında sınır geçiş prosedürlerini uygulamak ve işbirliğini arttırmak, 

5. Uluslararası organizasyonlar arasında işbirliğini ve koordinasyonu arttırmak, 

6. Kentsel arama-kurtarmada INSARAG rehberinin pratiğini yapmak.

Saha Sonuç Yönetimi Tatbikatları genellikle hangi ay gerçekleşmektedir?

Tatbikatlar genellikle Eylül ayı içinde gerçekleştirilmektedir. 

Sivil Olağanüstü Hal Planlaması nedir?

NATO ülkelerinin ve ortaklık ülkelerinin krizlerin, çatışmaların ve afetlerin sonuçlarının üstesinden gelebilmesi ve bu konuda yapılan hazırlıkların yardımlaşa yürütülmesi için NATO kapsamında kurulmuş bir oluşumdur. Bu oluşumun: 

• Sivil Halkın ve kritik altyapının Kimyasal, Biyolojik ve Radyolojik Ajanlarla Yapılacak Saldırılara Karşı Korunması ve bu konuda üye ülke ulusal makamlarının desteklenmesi, 

• Kriz, afet ve/veya saldırı durumlarında kritik alt yapının korunması, 

• Sivil halkın korunması ve insani yardım, 

• NATO genelinde, müşterek savunma ya da kriz mukabele harekatlarına sivil hazırlıkların sağlanması sorumlulukları bulunmaktadır. 

Akdeniz Diyoloğu Ülkeleri'nde yer alan ülkeler hangileridir?

Akdeniz Diyaloğu Ülkeleri (MD/Mediterranean Dialogue): Cezayir, Mısır, Ürdün, İsrail, Fas, Tunus, Moritanya.

Modül saha tatbikatlarının amacı nedir?

Modül saha tatbikatlarının amacı ise müdahale ekiplerinin ve ekipmanlarının kendi kendine yetebilirlik, ortaklaşa çalışma, koordinasyon ve prosedürler ile özellikli (spesifik) müdahale kapasitesini test etmek için imkan sağlamaktır. 

AFAD RED yazılımı nedir?

AFAD RED (Hızlı Deprem Hasar ve Kayıp Tahmini Sistemi/Rapid Earthquake Damage and Loss Estimation System) yazılımı, hasar yapıcı bir depremden hemen sonra deprem bölgesinde olması muhtemel yapısal hasarı ve can kaybını bölgeden henüz bilgiler gelmeye başlamadan tahmini olarak hesaplayan bir sistemdir. 

Afet Yönetim ve Karar Destek Projesi ile neler hedeflenmiştir?

Bütünleşik afet yönetiminin tüm aşamalarının elektronik ortamda takip edilip, yönetebileceği coğrafi bilgi sistemi tabanlı bir karar destek sistemidir. 

Proje ile yedekli, güvenli ve kesintisiz sistem altyapısı üzerine inşa edilmiş olup; 

• Coğrafi bilgi sistemleri ve ortak harekat resmi tabanlı, 

• İlgili kurum ve kuruluşlarla entegre veri tabanına sahip, 

• Afet yönetiminde görevi olan tüm paydaşlarca ulaşılabilir, 

• Etkin kaynak yönetimi yapabilen, 

• Merkezi komuta kontrol yapısına sahip, 

• Durumsal farkındalığı destekleyen, 

• Erken uyarı ve tahmin yapabilen, 

• Modelleme ve simülasyon yapabilen, 

• Karar destek mekanizmalarına sahip bir sistemin oluşturulması hedeflenmiştir. 

Türkiye, INSARAG bölge gruplarından hangi grupta yer almaktadır?

Türkiye Afrika-Avrupa-Orta Doğu bölgesi grubundadır. 

Birleşmiş Milletler INSARAG (Uluslararası Arama Kurtarma Tavsiye Grubu) 2017 yılı bölgesel lideri kim olmuştur?

Birleşmiş Milletler INSARAG (Uluslararası Arama Kurtarma Tavsiye Grubu) 2017 yılı bölgesel lideri AFAD olmuştur. Türkiye’nin dönem başkanlığı ile AFAD; Afrika, Avrupa ve Ortadoğu’da yaşanabilecek afetlerde, afet eğitimlerinde ve uluslararası saha tatbikatlarında liderlik görevini yürütecek ve aynı zamanda, arama ve kurtarma alanında yeterli kapasiteye ulaşamamış pek çok ülkeye de tecrübe aktarımında bulunacaktır.