Kurumsal Kaynak Planlama Sistemleri Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Kurumsal kaynak planlaması nasıl tanımlanabilir?

Kurumsal Kaynak Planlama kavramını 3 farklı şekilde ele almak mümkündür: (1) KKP, bilgisayar yazılımı şeklinde alınıp satılabilen ticari bir üründür, (2) KKP, bir kurumun tüm süreç ve verilerini tek bir geniş kapsamlı ve bütünleşik yapı altında
toplayan bir gelişim amacıdır, (3) iş süreçlerine çözümler sunan bir altyapının anahtar ögesidir.

APICS’e göre kurumsal kaynak planlaması ne demektir?

APICS’e göre KKP, “Müşteri siparişlerini karşılamak için kurum ve işletme genelindeki gereken kaynakları tedarik etmek, imal etmek, üretilen ürünleri müşteriye ulaştırmak ve süreç için gerekli hesaplamaları yapmak üzere belirleyici ve planlayıcı konumunda olan muhasebe odaklı bir bilişim sistemidir. Bir başka deyişle KKP; müşteri odaklı imalat yönetim sistemidir.

Kurumsal kaynak planlamasının temel özellikleri nelerdir?

KKP sistemlerinin temel özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
• Entegrasyon
• Fonksiyonellik
• Esneklik
• Modülerlik
• Çok Yerden Sistemi Kullanabilme Olanağı
• Bilgiye Hızlı Erişim
• Ekip Yönelimi
• Yeniden Yapılanma
• Evrensellik

Entegrasyon ne demektir?

Entegrasyon; birden çok sistemin bir arada bir bütünlük içinde çalışabilmesi; bilgisayarda, işlevsel yeni bir birim oluşturmak amacıyla yazılım ve donanım bileşenlerini bir araya getirmesidir

Fonksiyonellik ne demektir?

Fonksiyonellik: Bir yazılım ya da bilgi işleme sisteminin sunduğu olanaklardır.

İş süreci modelleme ne anlama gelmektedir?

İş süreci modelleme; herhangi bir işin yapılış yordamını, istenen ayrıntı düzeyinde, işi yapan kişi ya da kuruluşların üstlendikleri rolleri, gerçekleştirilen aşama ve adımları, bunlar arasındaki sıra ve koşul ilişkilerini, sağlanan girdileri ve üretilen çıktıları gösteren kavramsal gösterim; bu gösterimin hazırlanmasına yönelik hizmet veren herhangi bir altyapının kullanılmasıdır.

Ademi merkezi planlama ne anlama gelmektedir?

Ademi merkezî planlama; planlamanın merkezden yapılması  yerine yerel alandaki yöneticiler tarafından bulunulan yerdeki koşullar gözetilerek yapılmasıdır.

Kurumsal kaynak planlamasının ortaya çıkışındaki öncüler nelerdir?

KKP’nin ortaya çıkış sebeplerini ve öncülerini ele almak faydalı olur. Bu öncüler sırasıyla MRP (Malzeme İhtiyaç Planlaması) ve MRP II (Üretim Kaynakları Planlaması)’dir. Bazı araştırmacılar DRP (Dağıtım Kaynakları Planlaması) ve CIM (Bilgisayar Bütünleşik Üretim Computer Integrated Manufacturing)’i de eklemektedirler. Ancak asıl öncüleri MRP ve MRP II’dir.

Kurumsal kaynak planlaması sistemi nasıl oluşmuştur?

KKP sistemlerinin evrimi, bilgisayar donanım ve yazılım sistemlerinin büyük çapta gelişimini yakından takip etmiştir. KKP sisteminin tarihsel gelişimine bakıldığında, bu sistemin temelinin 1960’lı yıllara dayandığı görülür (Gumaer, 1996). O dönemlerde henüz geliştirilmeye başlayan bilgisayar teknolojileri çok pahalı olduğundan ve henüz işletmelerin kullanımına uyarlanmamış olduğundan, 1960’lı yıllarda işletmelerin finansal durumu kendi bilgisayarlarını almaya yetmiyordu. Bu yüzden stokların sayımı ve kayıt altında tutulması elle yapılıyordu. Stoklarda bulunan malzemelerin ve ürünlerin çalışanlar tarafından yerine gidilerek sayılması ve raporlanması işlemi son derece zaman alan, bu yüzden yıl bitiminde gerçekleştirilen bir işti. Bu yöntem alınan siparişlerin zamanında tesliminde sorunlara neden olduğu gibi depoda buluna malzeme ve ürün stoğu hakkında net bilgiler verme açısından sağlıklı bir yöntem olamamıştır. İlerleyen yıllarda malzemelerin listelenmesi üzerinde sistemler geliştirildi. Ana üretim planına göre parça üretimde kullanılacak malzeme ve üretim faktörleri gereksinimlerini veya ürünün planlanmasını içeren Malzeme İhtiyaç Planlaması (MRP) sistemleri 1970’li yıllarda ortaya çıktı. Bu gelişmeyi takip eden yıllarda, yani 1980’li yıllarda, üretim ihtiyaçları ile malzemeleri senkronize ederek, üretim sürecinin en iyi şekilde kullanımını sağlayan ve yeni bir yazılım olan Üretim Kaynakları Planlaması (MRP II) ile tanışıldı. MRP II lojistik yönetimi, proje yönetimi, finans, insan kaynakları ve mühendisliği içerisine alan bir sistemdir.

Malzeme ihtiyaçları planlama sistemi nasıl çalışmaktadır?

Ana üretim programında yer alan üretilmesi planlanan son ürün miktarlarını, üretimde kullanılacak üretim faktörleri olarak tanımlanabilecek alt bileşen gereksinimleri hâlinde parçalayan bir sistem olarak ortaya çıkmıştır. Genel tanımı açısından bakıldığında her ne kadar üretim stokları ile bağlantılı gözükse de MRP sistemini üretim stokları ile kısıtlamak doğru olmayacaktır.
MRP sistemi, kesin siparişlere göre planlanan üretim için zorunlu parça gereksinimlerini ve ürünlerin üretilme önceliklerini saptar. MRP sisteminde kullanılan ana kural; malzeme, parça ve yarı mamullere olan talebin, son ürüne olan talebe bağlı olduğudur.

Kapalı çevrim MRP sistemi nasıl bir sistemdir?

MRP sistemi kapasiteyi dikkate almadan planlama yapmaktadır. İşletme kapasitesinin sonsuz olduğu varsayımına göre hareket etmektedir. Fakat gerçek sistemlerde hiçbir zaman kapasite sonsuz olmamaktadır. Bu durumda doğru olan, işletmenin kapasitesine göre gerekli düzeltmelerin yapılmasıdır. Kapalı çevrim MRP sistemi, malzeme ihtiyaç sisteminin bu eksikliğini ortadan kaldırmak için geliştirilmiş bir sistemdir. Kapalı çevrim MRP sistemi gerçek kapasiteyle planlanan kapasiteyi karşılaştırarak gerçek kapasitenin yeterli olmadığı durumlarda ana üretim çizelgesinin geri beslemeyle uyarılmasını sağlamaktadır.

İş emri ne demektir?

İş emri: Müşterinin istediği ürünün üretimine başlamak  için hazırlanan ve üzerinde ne miktarda ve hangi zaman diliminde üretim yapılacağına ilişkin bilgiler bulunan formdur.

Simulasyon ne demektir?

Simulasyon: Fiziksel ya da soyutlar bir sistemin belli özelliklerinin, onun gibi davranan genellikle matematiksel ya da mantıksal bir modelle temsil edilip incelenmesi.

MRP II sistemlerinin işletmelere kazandırdığı temel faydaları nelerdir?

Böylesine geniş bir kapsama sahip olan ve üretim süreçleri ile bağlantılı bütün işlevlerin yer aldığı MRP II sistemlerinin işletmelere kazandırdığı temel faydaları aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:
• Üretim süreçlerinin düzenlenmesi
• Üretim sürecinin her aşamasında ürünün takip edilebilmesi
• Üretim süreçlerinde kalite uygulamalarının süreklilik kazanması
• Üretim kapasitesine esneklik kazandırması
• Esnek ürün ağaçları yaratılabilmesi
• Üretim firelerinin kolayca ortaya konabilmesi
• Malzeme devir hızının kolaylıkla görüntülenebilmesi
• Üretim maliyetlerinin düşmesi ve maliyetlerin hesaplanabilmesi
• Ham madde gereksinimlerinin, kapasite de göz önünde bulundurularak daha gerçekçi hesaplanabilmesi
• Gerçek zamanlı üretim verilerinin raporlanabilmesi
• Planlama işlevinin gerçek zamanlı veriler üzerinden yapılabilmesi

Dağıtım Kaynakları Planlaması ne anlama gelmektedir?

Dağıtım Kaynakları Planlamasında, bir merkezî deponun yanı sıra ona bağlı olarak çalışan ve dağıtımların yapıldığı depolar söz konusudur. Dağıtım Kaynakları Planlaması, gerek ana depoya gerekse diğer depolara gelen taleplere göre planlamalarını yapar ve yapılan her değişiklikte de planlamayı yeniler. Merkezî depo belirli bir emniyet stoku bulundurmak zorundadır. Çünkü her an doğrudan kendisine veya yan depolardan kendisine talep gelebilir. Bu taleplerin zamanında karşılanması için emniyet stoku şarttır.

Dağıtım kaynakları planlamasının işletmeler için faydaları nelerdir?

DRP, periyotlar boyunca dağıtım depolarının gereksinim tahminlerinin hesaplamasını yapar ve ana depodan planlanmış siparişler oluşturur. DRP; üretim kapasitesinin ve stokların etkin bir şekilde dağıtımını sağlamak, müşteri servis düzeyini yükseltmek ve stok yatırımlarını düşürmek için, üretim ve dağıtım yöneticileri tarafından ihtiyaç duyulan bilgi akışını sağlar.

KKP ile MRP II arasındaki temel fark nedir?

KKP ile MRP II arasındaki temel fark MRP II’nin tek bir işletmeye, KKP daha ziyade birden çok işletme ve tesisin entegrasyonuna yönelik olmasıdır. İşletmelerde KKP, ancak işletmenin değişim mühendisliği (reengineering) çalışmaları sonucu birbirinden ayrılmış üretim süreçlerinin oluşturulduğu ve bu süreçlerin yönetimin kısmen bağımsız olarak hareket edebildiği durum için söz konusudur.

MRP II'nin işletmelere sağladığı en önemli fayda nedir?

MRP II, üretim sürecinde ve çeşitli yönetim kademelerinde bulunan her çalışanı, bir donanım-yazılım sistemi ile birbiriyle doğru ve zamanında iletişim kurulabilir hâle getirir. Herkes ortak bir veri tabanında bulunan aynı ve güncel verilere ulaşabilir. Bu şekilde üretim sürecinde MRP II ile sağlanan entegrasyon, KKP ile daha üst ve merkezî faaliyetler düzeyinde gerçekleştirilir.

MRP II’de başarılı olmuş işletmelerde KKP daha etkin sonuçların alınmasının nedeni nedir?

KKP, hiçbir zaman MRP II’ye ikame bir sistem değildir. MRP II’nin daha geliştirilmiş bir hâlidir. KKP, birden fazla işletmede bulunan MRP II sistemlerini entegre eden, bu entegrasyondan gerekli bilgileri üreten bir sistemdir. Bir başka deyişle, KKP bu yarı özerk olarak nitelendirebilecek, iş birimlerini stratejik bir şemsiye altında toplayarak kurumsal bazda bir bilgi ve kaynak entegrasyonu sağlamayı amaçlayan bir tümleşik çözümdür. Dolayısıyla MRP II’de başarılı olmuş işletmelerde KKP etkin sonuçlar verir.

2000’li yılların başında KKP sistemleri nasıl bir gelişim göstermiştir?

2000’li yılların başında özellikle internet ve çağrı merkezleri kanallarını kullanarak işletme dışı unsurlarla da bütünleşen KKP sistemleri, müşteri ilişkileri yönetimi (CRM), tedarik zinciri yönetimi (SCM) ve iş zekası (BI) kavramlarını da kapsayarak içeriklerini genişletmişler ve KKP II olarak adlandırılır olmuşlardır.