Yaşlılarda Davranış Sorunları Ve Uyum Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

Yaşla birlikte görülen fiziksel değişim, yaşlılığın hangi boyutunu oluşturur?

Biyolojik boyutunu oluşturur.

Algı, öğrenme, problem çözme ve kişilik özellikleri açısından insanın uyum sağlama kapasitesindeki değişimler yaşlılığın hangi boyutunu oluşturur?

Bilişsel boyutunu oluşturur.

Yaşlılığın psiko-sosyal boyutunu ne oluşturur?

Çevredeki diğer bireylerle etkileşimi yaşlılığın psiko-sosyal boyutunu oluşturur. 

Sağlık öyküsünün içeriğinde hangi bilgiler yer alır?

Sağlık öyküsünün içeriğinde özgeçmiş, soy geçmişi, şu anki durumu ve ilaç kullanımı ile ilgili bilgiler yer almaktadır.

Sağlık algısını nasıl tanımlarsınız?

Sağlık algısı bireyin gerçekte olan sağlık durumunu değil kendi sağlığının nasıl
olduğuyla ilgili kişisel yaklaşımını ifade etmektedir.

Yaşlının sağlığı konusundaki davranışları hakkında bilgi almak için hangi konuların öğrenilmesi gerekmektedir?

Yaşlının sigara, alkol gibi alışkanlıklarının olup olmadığının ve kullandığı miktarın öğrenilmesi yaşlının sağlığı konusundaki davranışları hakkında bilgi verir. Ayrıca bakım veren, yaşlının şu anki sağlık problemini bilip bilmediği, hastalığı ile ilgili bilgi alıp almadığı, hastalık belirtilerinde artma olup olmadığı, hastalığının günlük yaşam aktivitelerini kısıtlayıp kısıtlamadığı değerlendirilerek bu bilgiler doktor ile paylaşılabilir.

Yaşlılıkta “duyu sisteminde” meydana gelen değişimler bir yaşlı için neden önemlidir?

Yaşlılıkta “duyu sisteminde” meydana gelen değişimler yaşlının uyumu açısından önemlidir. Çünkü etkili bir iletişim kurma yetisi büyük ölçüde duyulara (görme, işitme, dokunma, tat alma, koklama) bağlıdır. Yaşlılar uyaranların yoğunluğunun az olduğu (hafif ses, hafif koku, az ışık) durumlarda güçlük çekerler. Çünkü sinirlerde uyarılarda azalmalar oluşur ve beyin kendisine gelen uyarıları tam
olarak değerlendiremez.

Görme problemi olan yaşlıların iletişimini ve günlük yaşamını kolaylaştırmak için;yapılması gerekenlerden üç tanesini nasıl sıralarsınız?

I. Bulunduğu yeri öğrenmesi için birlikte yürüyüşler yapmak, göremediği durumlarda yaşlıya yol göstermek,
II. Yaşlıya yaklaşırken ismiyle seslenmek, yanından ayrılırken söylemek,
III.  Çevredeki uyaranlarla, bulunulan ortamla,
yaptıklarınızla ilgili bilgi vermek,

Yaşlılıktaki önemli duyu kayıplarından birisi olan işitme kaybı yaşlının yaşamını nasıl etkiler?

Bu durum bireyin hayattan aldığı zevki, güvenliğini olumsuz etkiler. Az işiten yaşlılar trafik kazaları ile daha sık karşı karşıya kalabilirler. İnsan sesini işitmede kayıp olması da sosyal ilişkileri etkiler (Kahveci, 2015).

Görme problemi olan yaşlının yaşamını kolaylaştırmak için neler yapılmalıdır?

Görme problemi olan yaşlının yaşamını kolaylaştırmak için iyi göremediği uyaranlarla ilgili bilgi vermek, yürürken yardımcı olmak, kolay kullanabileceği mutfak aletleri satın almak yararlı olur.

Saçlarda beyazlama, deride kırışıklıklar ve kilo alma neyin sonucudur?

Saçlarda beyazlama, deride kırışıklıklar ve kilo almada vücuttaki düşük hormon düzeylerinin sonucudur

Vücudun savunma gücünü zayıflatan unsurlar nelerdir?

Çevreden ve besinlerden alınan zararlı maddeler ve yaşlanmayla birlikte enzimlerin aktivitesinin azalması vücudun savunma gücünü zayıflatır. Bağışıklık sisteminin sağlıklı çalışması yaşlıyı hastalıklardan korur, zayıf olması da yaşlıyı hastalıklara açık hâle getirir.

Üreme sistemindeki değişiklikler yaşlıların psikolojisini ne yönde etkiler?

Üreme sistemindeki değişiklikler yaşlıların psikolojisini de etkiler. Çocuk doğurabilme yeteneğinin bitmesi dünyanın sonu olarak algılanabilir. Üreme hormonlarının azalması da kadınlarda sinirliliği arttırabilir, menopoz sırasında ve sonrasında kadınlar stres yaratan durumlara daha fazla tepki gösterebilirler. Bu nedenle eşler arasında menopoz döneminde sorunlar olabilir.  Erkeklerde de andropoz görülür. Andropozda çalışma isteksizliği, irade de azalma, baş ağrıları, uykusuzluk, çabuk sinirlenme görülür.

Yaşlılıkta görülen psikolojik değişiklikler nelerdir?

Yaşlılıkta görülen psikolojik değişiklikler; eskiye aşırı bağlılık, yeni durumlara uyum sağlayamama ve egoizm (bencillik) görülebilir.

Hastalıklara ve yaşlılığa karşı sağlıklı tutum hangisidir?

Hastalıklara ve yaşlılığa karşı sağlıklı tutum yaşlılığı kabul etmektir.

Sağlık personelinin yaşlıya karşı tutumu nasıl olmalıdır?

Sağlık personelinin tutumu da yaşlının hastalığa uyum düzeyinde önemli bir role sahiptir. Yaşlı bireylerde hastalığın yarattığı psikolojik sorunlarda sağlık personelinin tutumu da oldukça etkili olmaktadır. Yaşlılar sağlık personelinin anlayışlı davranışları ile mutlu olurlar. Yaşlılar sağlık personelinden anlayış, güler yüz ve destek bekler. Sağlık personelinin özensiz davranışlarından yaşlılar daha
fazla etkilenebilir.

İlaç kullanımı ile ilgili olarak bakım verenin rolü nedir?

İlaç kullanımı ile ilgili olarak bakım verenin rolü yaşlının kullandığı ilaçları düzenli vermek ve ilaç yan etkilerine karşı uyanık olmaktır.

Fiziksel değişikliklerle ilgili olarak yaşlının uyumunda ne sorun teşkil edebilir?

Yaşlının uyumunda fiziksel değişiklikleri ve kayıpları kabul edememesi sorun oluşturur.

Akut hastalıklarla kronik hastalıklar arasındaki fark nedir?

Akut hastalıklar kısa süreli ve tedavi edilebilir, kronik hastalıklar ise uzun süreli
ve tedavi edilmesi ya imkânsız ya da çok uzun süren hastalıklardır.

Yaşlılarda görülen ruhsal sorunlardan üç tanesini nasıl belirtirsiniz?

I. Stres yaratan durumlarla baş edememe

II. Değişime tolerans gösterememe

III. Kontrol kaybı duygusu

Yaşlılar neden  kansere daha yatkındırlar?

Yaşlılar yıllar boyunca hava kirliliği, radyasyon, sigara, yanlış beslenme,
zararlı kimyasallar, stres ve hormonal dengesizlik gibi çeşitli zararlı etmenlerin etkisinde kaldıklarından kansere daha yatkındırlar.

Yaşlılara özetle hangi konularda destek olunabilir?

Yaşlının sorunları, beklentileri ve hedefleri saptanmalı, yaşlı problemlerini çözmesi için motive edilmelidir. Kişi yaşlılık süreci hakkında bilgilendirilmeli, varlığının önemli olduğu hissettirilmelidir. Yaşlının potansiyellerini keşfetmesine, becerilerini geliştirmesine destek olunmalıdır. Yaşlının çevresi ile ilişkileri arttırılmalı, değişen durumlara uyum sağlamasına yardımcı olmalıdır. Ayrıca ihtiyaç duyduğu tıbbi destek de sağlanmalıdır.