Yaşlılarda Çatışma Ve Stres Yönetimi 2 Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Yaşlının Yakınları Ve Bakıcılarının Yaşadıkları Tükenmişlik Ve Tükenmişlikle Baş Etme Yolları

1. Soru

Tükenmişlik nasıl tanımlanabilir?

Cevap

Tükenmişlik Maslach’a göre, meslek elemanlarında işe ve iş yerine bağlılığın azalması, güdülenmenin ve üreticiliğin düşmesi ve duygusal duyarsızla ile betimlenmektedir.


2. Soru

Maslach Tükenmişlik Modeli tükenmişliği kaç boyutta incelemektedir?

Cevap

‘Üç Boyutlu veya Çok Boyutlu Tükenmişlik’ modeli olarak da adlandırılan bu modelde tükenmişlik duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı duygusunda azalma şeklinde üç boyutlu olarak ele alınmıştır.


3. Soru

Tükenmişliğin içsel boyutu hangidir?

Cevap

Duygusal tükenme, tükenmişliğin en kritik ve belirleyici boyutu olarak ifade edilmektedir. Aynı zamanda tükenmişliğin içsel boyutudur.


4. Soru

Yaşlı yakınlarından hangileri daha fazla tükenmişlik yaşar?

Cevap

Yaşlı yakınlarına, özellikle Alzheimerlı hastalara bakım verenler tükenmişliğe daha çok maruz kalırlar. Alzheimerlı hastaların yakınları eve mahkûmdur ve kendi kişisel gereksinimlerine zaman ayırmakta çok güçlük çekerler.


5. Soru

Tükenmişliği etkileyen bireysel faktörler nelerdir?

Cevap

Tükenmişliği etkileyen bireysel faktörler; cinsiyet, yaş ve yaşanan strestir.


6. Soru

Bakım verenler arasında kimler yüksek düzeyde tükenmişlik yaşamaktadır?

Cevap

Bakım veren gelinlerin, kadın eşlerin ve kız çocuklarının tükenmişliği yüksek düzeyde yaşadığı kabul edilmektedir.


7. Soru

Yaşlılara bakım veren profesyonelin tükenmişliği hangi kategorilerde incelenir?

Cevap

Duquette, Kérouac, Sandhu and Beaudet (1994) profesyonel bakım verenler üzerinde yapılmış tük celeyerek, üç kategorinin etkili olduğunu belirlemiştir.Üç  kategori; örgütün stres yaratan yapısı, bakım veren profesyonellerin sosyo demografik özellikleri ve koruyucu faktörlerdir.

 


8. Soru

Tükenmişlik bakım personelini nasıl etkiler?

Cevap

Tükenmişlik yaşayan bakım elemanı kendisini sürekli yorgun hisseder, daha önce tepki vermediği olaylara çabucak öfkelenebilir ya da hiç tepki vermeyebilir. İş arkadaşıyla ilişkileri bozulabilir.


9. Soru

Denetim işindeki amirler bakıcıların iş yüklerinin azaltılması için neler yapabilir?

Cevap

Denetim işindeki amirler bakıcıların iş yüklerinin azaltılması için rutin işlerin ayrıntılı bir analizini yapmalı ve iş talepleri hakkında onları bilgilendirmelidir.


10. Soru

Felaketleştirme nasıl tanımlanmaktadır?

Cevap

Felaketleştirme bir durum veya olaya hak ettiğinden daha fazla değer vermek ve bu durum ya da olayı olduğundan daha olumsuz olarak değerlendirmektir.


11. Soru

Hemşireler ve bakım personelinin işteki durumlarına ilişkin yapabilecekleri nelerdir?

Cevap

Hemşireler ve bakım personeli işteki durumlarını ve koşullarını değiştiremezler, ancak işe ve yaşlılara ilişkin kendi düşüncelerini değiştirebilirler.


12. Soru

Profesyonel bakım verenlerin duygusal tükenmişliği nelerle ilişkilidir?

Cevap

Profesyonel bakım verenlerin duygusal tükenmişliğinin, bakılan yaşlıların fiziksel ve psikolojik saldırgan davranışlar göstermeleriyle ilişkili olduğu belirlenmiştir.


13. Soru

Bakım verilen yıl sayısıyla tükenmişlik ilişkisi nasıldır?

Cevap

Bakım verilen yıl sayısı da tükenmişlikle doğrudan ilişkilidir. Yaşlıya bakılan yıl sayısı arttıkça duygusal tükenme ve kişisel başarısızlık duygusu da artmaktadır. Bakım süresi arttıkça yaşlının hastalıkları ve bakımı giderek daha çok zorlaşmakta, bakım veren kişinin sabrı ve şefkat duygusu azalmakta ve beraberinde tükenmişlik yaşanabilmektedir.


14. Soru

Yaşlının işlevsellik düzeyiyle bakım verenlerin duygusal tükenmişlik arasındaki ilişkiyi açıklayınız?

Cevap

Yaşlının işlevsellik düzeyi, yani kendi kendine bakması ve zihinsel işlevleri azaldıkça bakım verenlerin duygusal tükenmişlik düzeyleri artmaktadır.


15. Soru

Yaş faktörü tükenmişliği nasıl etkiler?

Cevap

Genç yaşta bakım verenlerin daha çok duygusal tükenme yaşadığını gösteren araştırma sonuçları bulunmaktadır. Yaşı genç olan bakım verenler tükenmişlik için risk grubundadır.


16. Soru

Yaşlı bakımını genel olarak kim üstlenmektedir?

Cevap

Dünyada olduğu gibi, ülkemizde de yaşlıların sağlıkla ilgili sorunları, kişisel bakımları, ev işleri, alışveriş gibi temel bakımlarının çoğunu aileleri üstlenirler.


17. Soru

Yaşlılara bakım veren profesyoneller kimlerden oluşmaktadır?

Cevap

Yaşlılara bakım veren profesyoneller deyince hemşireler ve bakıcılık işini üstlenen elemanlar anlaşılmaktadır.


18. Soru

Öz yeterlik nedir?

Cevap

Öz yeterlik var olan bilgi ve becerileri yardımıyla bireyin zor durumlarla başarılı bir şekilde baş edebileceğine inanmasıdır.


19. Soru

Profesyonellerde tükenmişliğin belirtileri nelerdir?

Cevap

Tükenmişlik yaşayan bireyler genellikle çok çalışırlar ve bir süre sonra verimlilikleri düşer. Enerjileri azalır, diğer çalışanlardan uzaklaşırlar. Bir başka belirtisi ise profesyonellerin iş yerinde kendi kişisel başarılarını engelleyecek şekilde uygunsuz tepkiler vermeleridir.


20. Soru

Kişiyi merkez alan programların özellikleri nelerdir?

Cevap

Kişiyi merkez alan programlar  çalışanların işte yeterliğini arttırma, kişisel baş etme becerileri kazandırma, sosyal destek ini benimsetme ve gevşeme-rahatlamalarını geliştirmeyi amaçlamaktadır.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v