Evde Yaşlı Bakım Hizmetleri Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Evde bakım hizmetleri ilk olarak hangi yüzyılda başlamıştır?

Evde bakım hizmetleri 4.yüzyılda Roma döneminde Fabiola isimli kadının mal varlığını ve kişisel çabalarını ölmekte olan hastalar için kullanmasıyla başlamıştır

Evde bakımın hangi tarihte ve nerede başladığı kabul edilmektedir?

Evde bakım hizmetlerinin ilk olarak 1842 yılında Fransa’da başladığı bilinmektedir.

Evde bakım hizmeti İngiltere'de ilk ne zaman başlamıştır?

1859 yılında İngiltere’de (Liverpool) William Ratbone adlı bir İngiliz antropolog, evinde eşine hemşirelik hizmeti vermesi için Mary Robinson’la anlaşmış ve Robinson’un verdiği hemşirelik hizmetlerinden oldukça etkilenmiştir. Mary Robinson Liverpool’da evde hemşirelik hizmeti veren ilk hemşiredir.

İngiltere'de ziyaretçi hemşire yetiştiren okul  ilk ne zaman ve kimin girişimleriyle açılmıştır?

W. Ratbone’un girişimi ve Florance Nigtingale’in önerileri üzerine 1862 yılında İngiltere (Liverpool)’da 1,5 yıllık eğitimle evlerde hasta bakımı gerçekleştirecek, ziyaretçi
hemşire yetiştiren ilk okul açılmıştır.

1990 yılında hangi ülkelerde yaşlılara yönelik evde bakım hizmetleri sunulmaya başlanmıştır?

1990 yılında Yeni Zelanda, Avustralya, Japonya, Çin’deki sağlık sisteminde evde bakım hizmetleri, yaşlılara hizmet sunumunda bir yöntem olarak kullanılmaya başlanmıştır.

ABD'de kurumsal anlamda evde bakım hizmetleri ilk ne zaman başlamıştır?

ABD’de evde bakım hizmetleri kurumsal anlamda 1700’lerin sonunda dinî gereklilik nedeniyle fakir hastaların evlerine düzenlenen ziyaretler şeklinde başlamıştır.
1796 yılında kurulan Boston Dispanseri “hastalar evlerinden ayrılmadan kendi yuvalarında şifaya kavuşabilirler” düşüncesiyle Amerika’da evde bakım hizmeti sunan ilk
kuruluş olmuştur.

Amerika'da evde bakım hizmetlerinin 1955-64 yılları arasında ivme kazanmasının nedenleri nelerdir?

1955-64 yılları evde bakım hizmetlerinin ivme kazandığı dönemdir. Kronik hastalıklar ve yaşlı nüfusun hızla artması, hastane hizmet maliyetlerinin yükselmesi, buna karşın evde bakım hizmetinin daha düşük maliyetli, daha uygun bakım ortamı oluşturması, evde bakım hizmetlerinin eski statüsünü tekrar kazanmasını sağlamıştır. Evde bakım sistemi; hastaneye dayalı evde bakım, topluma dayalı evde bakım ve ev hizmetleri şeklinde üç farklı biçimde gelişmiştir.

Amerika'da yaşlı nüfus için sağlık hizmetlerine ulaşmayı kolaylaştırıcı sigorta sistemleri ne zaman yasalaşmıştır? Açıklayınız. 

Yaşlı nüfusun, kronik hastalık ve sakatlıkların artması nedeniyle sağlık hizmetlerine ulaşabilmeyi kolaylaştırıcı bir sigorta sisteminin kurulması yönünde toplumsal baskı artmaya başlamıştır. Bu baskıya yanıt olarak 1965’te Medicare ve Medicaid yasalaştırılmıştır. Medicare genel olarak 65 yaşın üstündeki bireylerin sağlık harcamalarını finanse eden
federal bir sigorta sistemidir. Medicaid ise yaşı dikkate almaksızın fakir insanların sağlık bakım harcamalarını karşılayan bir eyalet sağlık sistemidir. Evde bakım hizmetleri 1966
yılında Medicare kapsamına alınmış ve yaygınlaşmıştır.

ABD'de 1982'de kurulan Evde Bakım Birliği'nin misyonu nedir?

1982’de Ulusal Evde Bakım Birliği kurulmuştur. Birliğin günümüzde de geçerliliğini koruyan misyonu; evde bakım ve hospis hastaları için bakım kalitesini geliştirmek, bakım vericilerin haklarını korumak ve evde bakımı sağlık bakımının merkezine yerleştirmektir. Birlik, toplumun yalnızca %18’inin evde bakım konusundan haberdar olduğunu
saptadığı için konu ile ilgili toplumu bilgilendirme çabalarına girişmiş ve bu oran 1992’de %89’a ulaşmıştır.

Türkiye'de evde bakım ve sağlık hizmetlerinin organizasyonunun yasal dayanakları nelerdir?

Türkiye'de evde bakım / sağlık hizmetlerinin organizasyonu, dayanağını Anayasadan alır. Anayasamızın 41. maddesi ailenin korunmasına, 56. maddesi herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahip olduğuna, 60. maddesi herkesin sosyal güvenlik hakkı olduğuna, 61. maddesi sakat ve yaşlıların devletçe korunmasına hükmetmektedir.

Türkiye'de evde bakım hizmetleri hangi bakanlıkların işbirliğiyle yürütülmektedir?

Hazırlıkları ve uygulaması Sağlık Bakanlığı ve Aile ve Sosyal
Politikalar Bakanlığı ve İç İşleri Bakanlığı olmak üzere üç bakanlığının çalışmasıyla evde
bakım hizmetleri yasal zeminde yürütülmektedir.

1930 yılında çıkarılan 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu hangi hizmetleri kapsar?

1930 yılı 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu kapsamında yürütülen evde sağlık hizmeti uygulamaları bulaşıcı hastalıklarla savaşa yöneliktir. Yapılan işlemler hastaların evlerinde tecrit edilmesini ve muayenelerini esas almaktadır.

Evde Bakım Hizmetleri Sunumu Hakkında Yönetmelik ne zaman düzenlenmiştir?

Evde sağlık bakım hizmetlerinin kanuni çerçevesi 10.03.2005 tarihli ve 25751 sayılı Evde Bakım Hizmetleri Sunumu Hakkında Yönetmelik ile düzenlenmiştir.

Evde Bakım Hizmetleri Sunumu Hakkında Yönetmelik neleri kapsamaktadır?

Evde Bakım Hizmetleri Sunumu Hakkında Yönetmelik ile düzenlenmiştir. Yönetmelik özel sağlık kuruluşları ve kamu hastaneleri bünyesinde kurulacak olan evde bakım birimlerinin yapılanması, işleyişi, asgari gereksinimleri, denetimi gibi konuları içermektedir. Bu yönetmelik ile evde bakım hizmeti sunan tüm kuruluşların Sağlık Bakanlığından uygunluk belgesi almaları zorunlu kılınmıştır.

27591 Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliğinin kapsamı nedir? açıklayınız.

25.05.2010 tarihli ve 27591 sayılı Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği’nde de ülkemizde evde takibi zorunlu özürlü, yaşlı, yatalak vb. hastalar ile evde sağlık hizmeti alması gereken kişilere birinci basamak koruyucu, tanı, tedavi, rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetleri TSM (Toplum Sağlığı Merkezi), ASM (Aile Sağlığı Merkezi) ve aile hekimleri vasıtası ile verilir denilmektedir.

8.03.2010 tarihli, 27515 sayılı Hemşirelik Yönetmeliğine göre Evde Bakım Hemşiresinin görev, yetki ve sorumlulukları nelerdir?

8.03.2010 tarihli, 27515 sayılı Hemşirelik Yönetmeliğine göre Evde Bakım Hemşiresinin görev, yetki ve sorumlulukları: “Hemşirelerin genel görev, yetki ve sorumluluklarının yanı sıra ev ortamını hastanın gereksinimlerine uygunluk yönünden değerlendirilmesi (ısı, ışık, havalandırma, hijyen, tekstil, zemin, duvarlar vb.) bireyin günlük yaşam aktivitelerinin karşılanması, çevre düzenlemesi ve sosyal gereksinimlerin karşılanmasına yönelik görev alan bakım destek elemanlarının denetimini yapar, gerektiğinde ilgililere bildirimde bulunması, birey ve ailenin eğitim ile danışmanlık ihtiyacının belirlenmesi ve
yerine getirilmesini sağlar” şeklinde tanımlanmaktadır.

27.02.2015 tarihli ve 29280 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Tarafından
Evde Sağlık Hizmetlerinin Sunulmasına Dair Yönetmelik ile düzenlenen evde sağlık hizmet birimleri nelerdir?

27.02.2015 tarihli ve 29280 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Tarafından
Evde Sağlık Hizmetlerinin Sunulmasına Dair Yönetmelik ile evde sağlık hizmet birimleri 3 tipe ayrılmıştır. Bunlar:

1. T tipi evde sağlık hizmet birimleri; TSM’lere bağlı olarak kurulan birimlerdir. Evde sağlık hizmetini öncelikli olarak sunmakla görevlidir. Evde sağlık hizmeti sunulan hasta sayısı günlük 10 ve üzerinde olan yerlerde en az bir T tipi birim kurulur.
2. H tipi evde sağlık hizmet birimleri; Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumuna bağlı olarak kurulan birimlerdir. Öncelikli olarak uzman hekim konsültasyonu, fizyoterapi gibi T tipi birimler tarafından verilmesi mümkün olmayan hizmetlerin sunulmasından sorumludur. Koordinasyon merkezlerinin planlamasını T tipi birimleri destekler. A, B ve C tipi hastanelerin bulunduğu illerde en az bir H tipi birim kurulur.
3. D tipi evde sağlık hizmet birimleri; Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumuna bağlı
ADSM (Ağız Diş Sağlığı Merkezi)’leri bünyesinde kurulan birimlerdir.

30.07.2006 tarihli ve 26244 sayılı Bakıma Muhtaç Özürlülerin Tespiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının Belirlenmesine İlişkin Yönetmeliğinin kapsamı nedir?

30.07.2006 tarihli ve 26244 sayılı Bakıma Muhtaç Özürlülerin Tespiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının Belirlenmesine İlişkin Yönetmelik ile ekonomik yoksunluk içerisinde olan bireyler ile ağır özürlüler karşılıksız olarak evde bakım hizmetinden yararlanabilmektedir. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından hizmet karşılığı olarak her ay net olarak 2 aylık asgari ücret tutarında ödeme yapılır. Ancak engelli olan ve engelliye bakmakla yükümlü olan kişi arasında kan bağı olmalı ve aynı evde yaşamaları zorunludur.

03.09.2010 tarihli ve 27691 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü Özürlülerin Bakımı, Rehabilitasyonu ve Aile Danışmanlığı Hizmetlerine Dair Yönetmelik hangi hizmetlerin sunulmasını içerir?

03.09.2010 tarihli ve 27691 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü Özürlülerin Bakımı, Rehabilitasyonu ve Aile Danışmanlığı Hizmetlerine Dair Yönetmelik ise evde bakıma destek hizmeti, meslek elemanlarının önerileri doğrultusunda, özürlüye bakıcı personel tarafından ikametgâhında bakım hizmeti verilmesi ile özürlüye ve ailesine psiko-sosyal destek hizmeti sunulmasını içerir.

09.07.2004 tarih ve 5215 sayılı Büyükşehir Belediyeler Kanunu hangi yardımları zorunlu kılmıştır?

09.07.2004 tarih ve 5215 sayılı Büyükşehir Belediyeler Kanununda yaşlı, düşkün, özürlü ve dar gelirlilere sosyal yardım verilmesi zorunlu kılınmıştır. Uygulamada belediyeler genelde ücretsiz olarak ulaşım hizmetleri, evde sonda uygulama, kan alma, tansiyon takibi, serum takma, enjeksiyon, basınç ülseri bakımı gibi hemşirelik hizmetleri yanında sosyal hizmetler de verebilmekle birlikte, bu uygulamaları standardize edecek veya denetleyecek bir sistem yoktur. Belediyeler kendi uygun gördükleri hizmetleri kendi uygun gördükleri şekilde vermektedirler

Ev ziyareti nedir? tanımlayınız.

Ev ziyareti, kişi, aile ve toplumu yaşadığı gerçek ortamda tanımak, sorunlarını saptamak, öncelikleri gerçekçi bir biçimde kişi ya da ailenin de katılımı ile belirlemek, yine onların katılımı ile çözüm yolları aramak ve uygulamak olarak tanımlanmaktadır. Ev ziyareti Halk Sağlığı hemşiresinin sağlık hizmetinin amaçlarını gerçekleştirmesinde önemli yer tutar.

Evde bakım nedir? tanımlayınız.

Evde bakım hizmetleri sunumu hakkında yönetmeliğe göre Evde bakım “Hekimlerin önerileri doğrultusunda hasta ya da bakıma muhtaç kişilere, aileleri ile yaşadıkları ortamda, sağlık ekibi tarafından rehabilitasyon, fizyoterapi, psikolojik tedavi de dahil tıbbi ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde sağlık ve bakım ile takip hizmetlerinin sunulması” şeklinde tanımlanmaktadır.

Evde bakım hizmetleri hangi kuruluşları kapsar?

Türkiye’de farklılık görülmesine karşın, evde bakım hizmetleri genellikle hemşirelik hizmetleri organizasyonu, ziyaretçi hemşireler, hastaneler, evde bakım hizmet kurumları tarafından sağlanmaktadır. Evde bakım hizmetlerinin yaklaşık %20’si tıbbi tedavi hizmetlerini, %80’ini ise hemşirelik bakım hizmetleri kapsar.

Evde bakım hizmet sistemlerinin üç önemli bileşeni hangileridir?

Evde bakım hizmet sistemlerinin üç önemli bileşeni bulunmaktadır.

1. Bakımın sunumu (aile, kamu sektörü, özel şirketler veya çeşitli kombinasyonları),

2. Finansmanı (vergiler, cepten ödeme, özel sigorta, sosyal sigorta veya kombinasyonları) 

3. Gereksinim değerlendirmesidir (bakım sunumu ve finansmanın birlikte
değerlendirilmesi).

Evde koruyucu bakımın kapsamı nedir?

Evde bakım verilen bireyin var olan sağlık sorununun uygun ve yeterli tedavisinin sağlanması, komplikasyonların önlenmesi koruyucu bakım kapsamındadır. Evde koruyucu bakım hizmetleri, kişinin durumunun stabilize olmasından sonra fonksiyonlarının en üst düzeyde tutulmasını, sakatlıkların önlenmesini, sağlığın ve iyilik halinin sürdürülmesini sağlar. Sağlıklı çevre bilinci oluşturulması amacıyla danışmanlık verilmesi ve hasta eğitimi hizmetleri, aile içi dinamiklerin yakından izlenmesi ve desteklenmesi de koruyucu evde bakım hizmeti kapsamındadır.

Evde tanı koyucu bakım alması uygun olan kişiler kimlerdir?

Evde tanı koyucu bakım alması uygun olan kişiler şu şekilde sıralanabilir:

•Çok sayıda tıbbi problemi olan ve /veya çok sayıda tedavi uygulanan kişiler
• Yürüme güçlüğü çeken kişiler
• Sık sık düşen kişiler
• Psiko-sosyal problemleri olduğundan şüphelenilen kişiler
• Tıbbi tedaviye cevabı zayıf hastalar
• Kronik hastalığı olan ve çevresiyle iletişimi zayıf hastalar
• Bakımlarını yeterli bulmayan ya da bakımlarından memnun olmayan hastalar
• Sağlık sorunlarına bağlı olarak ruh sağlığı olumsuz etkilenen ve dayanma sınırına gelmiş hastalar
• Beslenmesi bakım verenler tarafından gerçekleştirilen eve bağımlı özürlü hastalar
• İstismar edildiğinden şüphelenilen hastalar
• Muayeneye gelmeyi reddeden ve bilinen önemli sağlık problemi olan yaşlı hastalar
• Sorunları ile baş etme güçlüğü çeken, yeni eve bağımlı hâle gelmiş hastalar

Evde tedavi edici bakım nedir?

Günümüzde hastalar hastanelerin yoğun bakım ünitelerinden doğrudan eve gidebilmektedir. Bu nedenle tıbbi teknolojinin en çok gelişen alanlarından biri de evde tedavi edici hizmetler kapsamında kullanılan malzeme ve ekipman üretimidir. Bu hizmetlerde temel amaç hasta ve ailesinin kendi kendilerine yeter hâle getirilerek günlük yaşamlarına devam etmelerinin sağlanmasıdır.

Evde rehabilite edici bakım nedir?

Bu bakım hizmetinde hastaneye yatışı takiben bir ev programı yardımıyla, diğer aile bireyleri ve hastanın da katılımı sağlanarak tedavi edici protokoller yürütülür. Bu şekilde bireyin bağımsızlığının sağlanması, en kısa sürede sosyoekonomik yaşama dönmesi ve topluma katılımının yeniden sağlanması amaçlanmaktadır.

Evde uzun süreli bakım ne amaçla verilir?

Kronik hastaların ve sakat bireylerin ihtiyacı olan tıbbi ve destekleyici bakım hizmetlerinin, sahip olunan fonksiyonların maksimum düzeyde tutulması amacıyla verilmesidir. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki payının giderek artması nedeniyle özellikle 85 yaş üzeri yaşlıların evde bakım hizmet talebinin en büyük payı oluşturduğu gözlenmektedir.

Evde hospis bakım nedir?

Terminal dönemdeki ölümcül hastaların %50-70’i yaşamlarının kalan kısmını mümkün olduğu kadar evlerinde geçirmek istemektedir. Ancak sunulan hizmetlerdeki yetersizlikler nedeni ile bu hastaların çok az bir kısmı (%23) evinde ölmektedir. Hospis kavramı terminal dönem hastalar ile ailelerine yoğun bakım olanakları sağlayan bir yaklaşımdır. Ayrıca hospis bakımı hastalarda tedavi edici bakımı değil, palyatif bakımı esas almaktadır.

Evde hospis bakımın esas aldığı palyatif bakımı tanımlayınız.

Palyatif bakım kişinin hastalığına bağlı ortaya çıkan ve hastaya sıkıntı veren sağlık sorunlarının giderilmesi ya da azaltılmasını amaçlar. Bu şekilde hastanın günlük yaşam kalitesi
yükseltilmeye çalışılır. Evde hospis bakımı; malignensisi bulunan, kardiyomiyopati, multiple skleroz, AIDS, kanser, amfizem ve böbrek yetmezliği gibi tanılar almış hastaların
terminal dönemlerinde faydalı olabilen bir bakım şeklidir

Evde bakım hizmetleri, özelliği gereği kaç şekilde sınıflandırılabilir?

Evde bakım hizmetleri, özelliği gereği üç açıdan sınıflandırılabilir:

1. Evde bakım, yalnızca tıbbi hizmetlerin verilmesi değil, aynı zamanda bireyin gereksinim duyabileceği sosyal hizmetleri de içine almaktadır.

2. Evde bakım, kısa süreli veya uzun süreli olarak sunulmaktadır ve hizmet kapsamları birbirinden farklı olabilmektedir.

      a. Kısa süreli sunulan evde bakım hizmetleri, tıbbi hizmet ağırlıklıdır ve    çoğunlukla hastalıktan sonra iyileşme dönemi içinde verilmektedir. Bu süre, genel
olarak 30 gün ile sınırlandırılmıştır.
      b. Uzun süreli evde bakım hizmetleri ise hem tıbbi hem de sosyal bakım hizmetlerini kapsamakla birlikte, sosyal bakım ağırlıklıdır ve altı aydan daha fazla bakıma gereksinim duyulması durumunda verilen hizmetleri kapsamaktadır.

3. Farklı meslek alanlarındaki uzman ya da yarı uzman kişilerin verdikleri evde bakım (formal care) ile aile bireylerinin verdikleri evde bakımdır (informal care).

Evde kısa süreli sağlık hizmetlerini tanımlayınız.

Evde Kısa Süreli Sağlık Bakımı/Evde Tanı ve Tedavi Edici Bakım /Evde
Hastane Hizmeti (Hospital-at-Home), çeşitli hastalıklara bağlı olarak evde sağlık hizmeti sunumuna ihtiyacı olan bireylere evinde ve aile ortamında sosyal ve psikolojik danışmanlık hizmetlerini de kapsayacak şekilde verilen muayene, tetkik, tahlil, tedavi, tıbbı bakım, takip ve rehabilitasyon hizmetlerini ifade etmektedir.

Evde kısa süreli sağlık bakımı hangi hizmetleri kapsar? 

Evde kısa süreli sağlık bakımı:

1. Evde doktor muayenesi, kontrolü ve takibi
2. Evde fizyoterapi, psikoterapi seansları
3. Evde sağlık eğitimi (gebelik, emzirme, hasta bakımı)
4. Evde bebek bakımı, aşı takibi gibi hemşirelik hizmetleri
5. Evde tetkik, tahlil ve röntgen hizmeti verilmesi
6. Hastaneden taburcu sonrası takip (ortopedik vakalar, uzun süreli tedaviler, pansuman, enjeksiyon, ilaç takibi vb.)
7. Kronik hastalıkların takibi (ileri düzey kalp yetmezliği, bazı kanser kür       tedavileri, diyabetik ayak bakımı, yoğun bakım ihtiyacı olanlar, tıbbi yaşam         destek cihazları gibi donanımlara ihtiyacı olanlar, vb.)
8. Evde son dönem (siroz, kanser vb.) hastaların takibi gibi hizmetleri kapsar.

Evde uzun süreli bakım nedir, tanımlayınız?

Dünya Sağlık Örgütü ‘Evde uzun süreli bakımı; var olan sağlık ve sosyal sistemlerin bir parçasıdır ve bakıma gereksinim duyan kişiye aile, arkadaş, komşu gibi geleneksel bakıcılar ile asıl mesleği evde bakım vermek olan kişiler ve gönüllüler tarafından sağlanan bakım etkinlikleri olarak tanımlamaktadır

Evde uzun süreli bakım hangi hizmetleri kapsar?

Evde uzun süreli bakım:

1. Kişisel bakım (tıraş, banyo, tuvalet ihtiyacı vb.)
2. Yemek yedirilmesi, elbise bakımı, yatağın hazırlanması
3. Gezdirme, alışveriş yapma ve meşguliyet tedavisi
4. Hastaneye götürülmesi ve resmî işlemlerin takibi
5. Özürlülerin özel bakım ve eğitimi
6. İhtiyaçlarını göremeyecek derecede bakıma muhtaçların sosyal hizmetlerine (yemeklerin hazırlanması, ev bakım ve onarımı, kişisel hijyen bakımı, resmî işlerin takibi vb.) yıllarca süren destek hizmetlerini kapsar.

Yaşlı bakımı kaç grupta ele alınır?

Yaşlı bakımı, kuruma dayalı bakım ve topluma dayalı bakım olarak iki grupta ele
alınabilir.

Kuruma dayalı bakım hangi hizmetleri kapsar?

Kuruma dayalı bakım,

• Yaşlı kreşleri, Gözetim altında tutulan bakımevi (day care centers), Bir hospis (Hospice care) ve Bir Palyatif bakım merkezinde (Palyative care) olmak üzere günlük;
• Huzurevi (nursing home) ya da Düşkünler yurdu (Alms house / subsidized housing) vb. kurumlarda uzun süreli verilen hizmetleri kapsar.

Topluma dayalı evde uzun süreli bakımın amaçları nelerdir?

Topluma dayalı bakımda amaç yaşlı birey ve ailelerine kendi yerleşim yerlerinde sağlık ve sosyal hizmetin harmanlanarak birlikte sunulmasıdır.

Toplumda bakım ihtiyacı ve evde bakım hizmeti alanların boyutu ile ilgili değerlendirmeler hangi değerler üzerinden yapılır?

Toplumda bakım ihtiyacı ve evde bakım hizmeti alanların boyutu ile ilgili değerlendirmelerin engellilik/özürlülük ile ilgili değerler üzerinden olabileceği belirtilmektedir.
1. Engelliliğin/Özürlülüğün /Yeti yitiminin belirlenmesinde bugün için kullanılan en objektif değerlendirme olan Günlük Yaşam Aktiviteleri ve Yardımcı Günlük Yaşam
Aktivitelerinde Bağımlılık Durumunun incelenmesine dayanır. Gelişmiş ülkelerde 65 yaş ve üzeri bireylerin %20-25’inin herhangi bir düzeyde özürlü/yeti yitiminin
olduğu bildirilmektedir.
2. Aile bireyleri tarafından sağlanan bakımın boyutunun belirlenmesine yönelik olarak yapılan çalışmalar sonucunda Ebeveyn Destek Oranı, 80 yaş ve üzeri nüfusun
50-64 yaş arası nüfusa oranı olarak tanımlanmaktadır.

Türkiye'de evde bakım hizmetleri hangi kurumlar tarafından gerçekleştirilmektedir?

Türkiye’de evde bakımla ilgili Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Kaymakamlıklar, Sosyal Yardımlaşma Vakıfları, Büyükşehir Belediyesi bünyesinde kurulan Yaşlılara Hizmet Merkezleri ve bazı Üniversite hastaneleri ile birlikte yürütülen, “Yaşlılara evde bakım hizmeti” projeleri kapsamında yürütülmektedir.

Evde bakımın olumlu yönleri nelerdir?

Evde bakımın olumlu yönleri şunlardır:

1. Sağlık hizmetini ayağınıza getirir. Evde bakım bazı bireylere ulaşmanın tek yoludur.
2. Kişiye özel bir bakım sağlar.
3. Bakım alan aileyi bir arada tutar.
4. Bakım maliyetlerini düşürür.

Evde bakımın yaşlı açısından olumsuz yönleri nelerdir?

Evde bakımın yaşlı açısından olumsuz yönleri şunlardır:

• Destek sistemlerinin kişinin evinin içine girmesi ile bakım alan kişi, özel hayatına müdahale ediliyormuş hissine kapılabilir.
• Özellikle ağır klinik durumda olan hastalar, evlerinde çok sayıda tıbbi teknolojik cihazın varlığından rahatsız olabilir.
• Evde sağlık bakımı verilmesi bireyin kendini gerçekten hasta hissetmesine neden olabilir.

Evde bakımın aile açısından olumsuz yönleri nelerdir?

Evde bakımın aile açısından olumsuz yönleri şunlardır:

• Profesyonel sağlık personeli olarak yetişmemiş aile üyeleri için giydirme, yemek yapma, banyo yaptırma, kaldırma, ev temizliği, çamaşır, ilaç verme gibi günlük hasta ve ev bakım faaliyetleri zor gelebilir ve bu da aile fertleri üzerinde artan bir baskıya neden olabilir.
• Bakım verme sürecinde aile üzerinde artan oranda duygusal, fiziksel ve ekonomik baskı oluşabilir.

Evde bakımın evde bakım ekibi açısından olumsuz yönleri nelerdir?

Evde bakımın evde bakım ekibi açısından olumsuz yönleri şunlardır:

• Acil durumlarda hemen müdahale edecek profesyonelin bulunmayışı kurum bakımına göre bir dezavantaj olabilir.
• Özellikle yüksek teknolojiye sahip cihazların kullanımı için personelin iyi eğitilmiş olması gerekmektedir. İyi eğitilmemiş personel var olan tıbbi sorunlara
yenilerini ekleyebilir.
• Evde bakım verecek personelin güvenliği sağlanamayabilir.
• Ev ortamında açığa çıkan tıbbi atıkların yok edilmesinde sorunlar yaşanabilir, ek önlemler alınması gerekebilir.
• Evde bakım hizmeti verilirken birbiri ile iç içe geçmiş farklı uygulamalar söz konusudur.
• Evde bakım hizmeti verecek bireyin alışmış olduğu bir ortam dışında bakım verecek olması verimliliği azaltabilir. Sağlık personeli, hasta ve ailesi arasında
etkili bir etkileşim kurulamayabilir.

Evde bakım hizmetlerinin örgütlenmesi bakımından olumsuz yönleri nelerdir?

Evde bakım hizmetlerinin örgütlenmesi bakımından olumsuz yönleri şunlardır: 

• Evde bakım hizmetlerinin birçok ülke için yeni bir sektör olması, yeni riskleri ve denetim sorununu beraberinde getirmektedir. Evde bakım hizmetleri, birçok dış etkene açık, ayrıntılı bir eğitim programı ve yakın bir denetim gerektiren bir örgütlenmedir. Dolayısıyla evde bakım hizmetlerini Sağlık Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, belediyeler, özel kuruluşlar vb. koordine eden kurum belirli olmayabilir veya yetki karmaşası olabilir.
• Evde bakım gereksinimin özel evde bakım kuruluşları ile yeterince karşılanamayacağı, özel sigorta şirketlerinin evde bakım poliçelerine ya da evde bakım şirketlerinin sunduğu hizmetlere yalnızca ekonomik düzeyi yüksek bireylerin ulaşabileceği, gerekli düzenlemeler yapılmadığı sürece toplumun sağlık problemlerinin katlanarak artacağı söylenebilir.

Hekimlerin evde bakım hizmetlerindeki sorumlulukları nelerdir?

Hekim, hâkim uygulayıcı konumdan çıkıp, bakım ihtiyaç türlerini belirleyip, bakım planını yapan düzenleyici bir rol almıştır. Uygulamaların denetleyicisi konumunda olmakla birlikte bazı ulusal sistemlerde bu rolünü de kaybetmiştir.

Evde bakım hemşirelerinin evde bakım hizmetlerindeki sorumlulukları nelerdir?

Evde bakım hemşireliği, aile ve/veya bakımda yer alan diğer profesyoneller ile birlikte işbirliği halinde, bireylere bakım veren ve diğer özel hemşirelik uygulamalarından
seçilmiş teknik becerilerle birlikte toplum sağlığı hemşireliğinin bir kombinasyonudur. Örneğin basınç yaralarının bakımı, tıbbi araçların dezenfeksiyonu, hastanın tıbbi durumunun, vital bulgularının takibini yapıp kaydını tutmak, bakım hemşiresinin görevleri arasındadır.

Diyetisyenlerin evde bakım hizmetlerindeki sorumlulukları nelerdir?

Diyetisyen/ beslenme uzmanı, kişinin yeterli ve dengeli beslenmesi için gerekli düzenlemeleri yapar.

Sosyal hizmet uzmanının evde bakım hizmetlerindeki sorumlulukları nelerdir?

Sosyal hizmet uzmanı, kişinin iyilik haline etki eden sosyal ve çevresel etmenleri saptayarak gerekli girişimleri yapar. Maddi destek, hastanın sosyal sistem içinde savunuculuğunu üstlenir.

Fizyoterapistin evde bakım hizmetlerindeki sorumluluğu nedir?

Fizyoterapist, kişinin kas kuvvetini korumayı, gerekirse arttırmayı amaçlayan aktif ve pasif kas egzersizlerini yaptırır. Mobilizasyonu arttırıcı, spastisiteyi azaltıcı önlemler alır

Uğraşı terapistinin evde bakım hizmetlerindeki sorumlulukları nelerdir?

Uğraşı terapisti, hastanın günlük yaşam etkinliklerini yapabilme becerilerini arttırmayı amaçlayan, özellikle üst ekstremite kullanımına yönelik egzersiz ve uygulamaların
yapılmasından sorumludur.

Konuşma terapistinin evde bakım hizmetlerindeki sorumlulukları nelerdir?

Konuşma terapisti, konuşma, dil, işitme sorunları olan özel hasta grupları ile çalışarak, dil becerilerinin en üst düzeye çıkarılmasına çabalar.

evde bakım hizmetlerindeki sorumlulukları nelerdir?

Evde bakım yardımcıları, ekibin, giderek önem kazanan bir üyesidir, evde bakım uygulamalarının %70-80’lik bölümünü karşılamaktadırlar. Kişisel hijyenlerinin sağlanması, ev temizliği, alışveriş, güvenlik gibi işlerin yapılmasından sorumlu kişilerdir. Yaşlıya evde bakım verecek olan bakım personelini öncelikle fiziksel bakım vermek (banyo, saç, tırnak
bakımı vb.), duygusal destek sağlamak, aile üyelerini fiziksel bakım konusunda eğitmek, ilaçları doğru ve zamanında vermek, ortaya çıkan tehlike belirtilerini bilmek, acil durumlarda ulaşılacak kişileri bilmek ve sağlık ekibine ulaşmak vb. değişik alanları kapsayan sorumluluklar beklemektedir.