Bakım Elemanı Yetiştirme Ve Geliştirme 2 Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Engelli Bireylerde Cinsellik, Hastalıklar Ve Bakım

1. Soru

Cinsiyet nedir?

Cevap

Cinsiyet bedenin biyolojik bir özelliğidir.


2. Soru

Biyolojik cinsiyet nedir?

Cevap

Biyolojik cinsiyet kavramı temel olarak kadın
ve erkek arasındaki bedensel farklılıkları ifade eder.


3. Soru

Biyolojik cinsiyet ayrımının temelini ne oluşturur?

Cevap

Kadın ve erkeğin farklı üreme organlarına sahip olması biyolojik cinsiyet ayrımının temelini oluşturur.


4. Soru

Çocuğun cinsiyeti nasıl belirlenir?

Cevap

Çocuğun cinsiyetini insanlarda varolan bir çift kromozom belirler. Kadınlarda XX olarak ortaya çıkan bu kro- mozom, erkeklerde XY olarak sembolize edilir. Cinsiyeti belirleyen Y kromozomudur ve bu kromozomu taşıyan kişi biyolojik olarak erkek üreme organına sahip olur.


5. Soru

Çocuğun cinsiyetini belirleyen kimdir?

Cevap

Çocuğun cinsiyetini belirleyen erkektir, kadının çocuğun cinsiyeti üzerinde hiç bir etkisi yoktur. Erkekten gelen spermin X veya Y oluşu çocuğun cinsiyetini belirlemektedir.


6. Soru

Kromozom nedir?

Cevap

Her canlıda farklı sayıda bulunan kromozom, anne ve babanın özelliklerini çocuğa aktarmasını sağlayan genetik birimler olarak tanımlanır.


7. Soru

İnsanlarda kaç tane kromozom bulunur?

Cevap

İnsanlarda 23 çift (yani 46 adet) kromozom bulunmaktadır.


8. Soru

Uterus nedir?

Cevap

Uterus halk arasında rahim ya da döl yatağı olarak da bilinen ve memeli hayvanlarda bulunan gebelik organıdır. Çok güçlü kaslardan oluşan uterus, döllenmiş yumurtanın doğuma kadar geçen süre içinde barındığı yerdir.


9. Soru

Çocukluk döneminde çocuğun cinsel organına ilgi duymaya başlamasına nasıl tepki verilmelidir?

Cevap

Çocuğun cinsel organına dokunması ve ovuşturması göreli olarak zararsızdır. Bu tür davranışlar gösteren çocuğu cezalandırmak olumsuz davranışlara yol açabilir. Bunun yerine çevresel düzenlemeler yapmak çok daha olumludur. Örneğin çocuğun başka çocuklarla aynı yatakta yatmasına izin vermemek bu önlemlerden biri olabilir. Zararsız olarak nitelendirilebilen ve anne-çocuk etkileşimi esnasında gerçekleşen, çocuğa haz veren cinsel bölgelerin anne tarafından okşanması vb. gibi davranışlar çocuk üzerinde ileride olumsuz etkiler yapabilir.


10. Soru

Toplumsal cinsiyet nedir?

Cevap

Toplumsal cinsiyet, kültürel değerler, tutumlar, roller ve özelliklerin bir bütünüdür ve farklı kültürlerde, farklı zamanlarda kadın ve erkekten beklenen davranışlara işaret eder.


11. Soru

Birleşmiş Milletlere göre ergenliğin yaş aralığı kaçtır?

Cevap

Birleşmiş Milletlere göre 12-25 yaş aralığındaki bireyler ergen olarak adlandırılır.


12. Soru

Unesco'ya göre ergenlik yaş aralığı kaçtır?

Cevap

Unesco’ya göre 15-25 yaş aralığındaki bireyler ergen olarak adlandırılır.


13. Soru

Adet kanaması nedir?

Cevap

Adet kanaması kızlarda genel olarak 11-15 yaşlarında başlamakta ve yaklaşık 25-40 yıl boyunca her ay devam etmektedir. Adet kanaması olgunlaşmış bir yumurtanın döllenme olmadığı için parçalanması ve vücuttan atılmasıdır. Yaklaşık 28 günde bir olan bu kanama 3-7 gün boyunca sürer. Eğer döllenme olursa gebelik başlar ve bir süre adet görülmez. 


14. Soru

Ergenlik sürecinde kızlarda görülen değişikliklerden üç tanesini sıralayınız.

Cevap

  • Adet kanamasının başlaması
  • Cinsel organlarda değişim
  • Bacaklarda, cinsel bölgede ve koltuk altında tüylenme


15. Soru

Ergenlik sürecinde erkeklerde görülen değişimlerden üç tanesini sıralayınız.

Cevap

  • Boyda ani uzama
  • Cinsel bölgede, yüzde ve genel olarak vücutta tüylenme
  • Alın bölgesinde genişleme


16. Soru

Menopoz döneminde en sık gözlenen sorunlar nelerdir?

Cevap

Menopoz döneminde en sık özlenen sorunlar; sıcak basması, gece terlemesi, kilo değişimleri, psikolojik etkilenmeler ve kemik erimesidir (osteoporosis).


17. Soru

HIV nedir?

Cevap

HIV (İnsan İmmün Yetmezlik Virüsü), AIDS olarak bilinen hastalığa neden olan bir virüstür. AIDS, bir bağışıklık sistemi hastalığıdır.


18. Soru

HIV özellikleri nelerdir?

Cevap

Ateş, deri döküntüleri, lenflerde şişme, kas ve eklem ağrıları, ishal, kusma, farenjit, ağızda mantar vb. gibi pek çok belirti ile kendini gösterir. Hastalık ortaya çıktıktan sonra aşamalı olarak ilerler ve deri, gastrointestinal sistem, solumun sistemi, kalp, sinir sistemi gibi vücudun pek çok sistemini etkiler. Bazı vakalarda HIV virüsü yıllarca kendini göstermeyebilir.


19. Soru

Seyirlerine göre cinsel yolla bulaşan hastalıklar kaça ayrılır?

Cevap

Seyirlerine göre cinsel yolla bulaşan hastalıklar ikiye ayrılır. 

  1. Tedavi edilebilir olan hastalıklar
  2. Tedavi edilemez olan hastalıklar

20. Soru

Engelli bireylere bakım hizmeti verenlerin görev ve sorumlulukları nelerdir?

Cevap

Bakım elemanının öncelikle engelli bireyin bakıcısı olarak doğru ve yanlış bilgiyi ayırtedebilmesi gerekmektedir. Bu nedenle bakım elemanının herhangi birinden değil konunun uzmanından duyduğu bilgilere güvenmesi gerekir.

Bakım elemanının bakımını üstlediği engelli bireye cinsellik ile ilgili eğitimi vermediği sürece, engelli bireyin bu bilgileri eksik ve yanlış olarak başkalarından öğrenebileceğini unutmaması gerekir.

Bakım elemanının zihinsel bir engel söz konusu olduğunda basit ve açık bir dil kullanarak durumu anlatması gerekir. Böylece zihinsel engelli bireylerin en azından yaşadıklarının normal olduğunu bilmeleri bile onları rahatlatacaktır.

Bakım elemanlarının teşhircilik, kendine ve diğerine zarar verecek cinsel aktiviteler ya da bir başkasını istismar etme gibi normal dışı davranışlar için sadece cezalandırma yoluna başvurmaması gerekir. Böyle durumlarda söz konusu davranışların sonlanmasına yardımcı olmak için bakım elemanı mutlaka uzman psikolog veya psikiyatristten yardım almalıdır.

İstismar bakım elemanının dikkat etmesi gereken en önemli sorunlardan biridir. Kendini ifade edemeyen engelli bireyin istismarı oldukça yaygın olarak görülmektedir. Böyle bir durumdan şüphelenildiğinde, bakım elemanının mutlaka bir uzman danışmanlığında yasal yollara başvurması gerekir.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v