İnternet Tabanlı Programlama Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

Javascript

1. Soru

Javascript nedir?

Cevap

JavaScript (JS) günümüz internet teknolojisinin
temel taşlarından biridir. HTML ve CSS ile birlikte içerik
üretim ve yönetim işlevlerini yerine getirmektedir.
Günümüz modern internet tarayıcılarının (Ör: Google
Chrome, Microsoft Edge) çoğu herhangi bir eklentiye
gerek duymadan JS desteği sunmaktadır. Çoğunlukla
internet sayfalarında kullanılmakla birlikte, JS dili
masaüstü eklentileri (Ör: hesap makinesi, takvim araçları),
PDF dokümanları ve sunucu taraflı uygulamalarda da
çalıştırılabilir.


2. Soru

JS dilinin işlevleri nelerdir?

Cevap

JS dilinin iki temel işlevi bulunmaktadır: internet
sayfalarını düzenlemek ve tarayıcıları yönetmek. JS,
HTML DOM (Document Object Model – Doküman
Nesne Modeli) modelini kullanarak internet sayfalarının
içeriklerine erişebilir. HTML DOM yapısı W3C (World
Wide Web Consortium – Dünya İnternet Konsorsiyumu)
tanımlanmış standart bir modeldir. Sayfa yüklendiğinde
tarayıcı otomatik olarak sayfanın DOM modelini
oluşturur. JS bu modele ulaşarak sayfadaki: elementleri,
elementlerin niteliklerini ve CSS stillerini değiştirebilir,
sayfaya yeni elementler ekleyebilir, sayfadan element
silebilir ve sayfadaki elementlerin tetiklediği tüm olaylara
tepki verebilir.


3. Soru

JS dilinin sayfadaki bir elementin içeriğini
düzenlemesine nasıl bir örnek verilebilir?

Cevap

JS sayfadaki bir elementin içeriğini
düzenleyebilir. Web sayfamızda bir satın alma formu
oluğunu düşünelim. Bu formun sonundaki bir paragraf
elementinin içeriğini kullanıcının satın alma formundaki
seçimlerine göre değiştirebiliriz. Örneğin 200TL fiyatlı bir
ürün için, kullanıcının gireceği adet bilgisine göre toplam
bakiyeyi hesaplayarak sayfaya yazabiliriz. Bu örnekte JS
metin kutusunun değişim olayına tepki vererek, sayfadaki
bir elementin içeriğini düzenlemektedir.


4. Soru

JS dilinin bir elementin niteliklerini değiştirmesine
nasıl bir örnek verilebilir?

Cevap

HTML elementleri kendilerine tanımlı nitelikler
ile birlikte gelir. Bu nitelikler elementlerin açılış
etiketlerine yazılarak elementlerin içeriklerini ve
durumlarını belirler. Örneğin, tasarladığımız bir formun
yalnızca kullanıcının sunulan sözleşmeyi kabul etmesi
durumunda gönderilmesini sağlayabiliriz. Bu amaçla
formu gönderen düğmenin aktif olup olmama durumunu
niteliklerini değiştirerek düzenleyebiliriz. Düğmeleri
oluşturabilen input elementinin aktifliği disabled niteliği
ile ayarlanır. disabled niteliği true olan elementlerin
etkileşimi kapatılır. JS ile kullanıcının sözleşmeyi
okuduğunu beyan ettiği onay kutusunu dinleyerek, bu
kutunun değişimine göre Gönder düğmesinin aktifliğini
düzenleyebiliriz.


5. Soru

JS dilinin sayfalara element eklemesi ve silmesine
nasıl bir örnek verilebilir?

Cevap

JS kullanarak sayfalara yeni elementler
ekleyebilir ya da silebiliriz. Örneğin, sayfadaki bir listeyi
kullanıcının dolduracağı bir formdan alacağımız verilerle
doldurabiliriz. Aynı şekilde bu listedeki bir elementin
tıklanması halinde listeden silinmesini sağlayabiliriz.


6. Soru

JS dilinin bir elementin görünümünü değiştirmesine
nasıl bir örnek verilebilir?

Cevap

JS sayfadaki bir elementin CSS stillerini
değiştirebilir. Örneğin, sitemizin okunmasını
kolaylaştırmak için gece ve gündüz saatlerinde iki renk
temasıyla sunmak istediğinizi düşünelim. Gece saatlerinde
çok parlak ekranlar gözleri yoracağından koyu bir artalan
üzerinde parlak yazılar; gündüz saatlerinde de tam tersi bir
tema kullanalım. Bu amaçla sitemize gece/gündüz
temaları arasında geçiş yapmak için bir düğme
ekleyebiliriz. Hatta JS düğmeler yerine, bilgisayarın
sistem saatini kontrol ederek bu geçişleri otomatik olarak
da gerçekleştirebilir. Bu işlemi bilgisayarın sistem saatine
göre yapmak için Tarih nesnesi başlığındaki fonksiyonlar
kullanılabilir.


7. Soru

JS dilinin kullanıcıdan onay almasına nasıl bir örnek
verilebilir?

Cevap

JS diyalog kutularını kullanarak kullanıcıdan
işlem onayı alabilir. Örneğin sayfamızdaki bir formdaki
“Satın al” düğmesine tıklandığında kullanıcıya onaylama
ya da vazgeçme şansı sunabiliriz. Kullanıcının onay
vermesi halinde satın alma işlemleri için gerekli rutinleri
işletebilir, aksi halde formu sıfırlayabiliriz.


8. Soru

JS dilinin zamanlanmış görevlerde kullanımına nasıl
bir örnek verilebilir?

Cevap

JS zamanlayıcı (Timer) nesnesini kullanarak
zamanlanmış görev oluşturabilir ya da bir olayın
aralıklarla tekrarlanmasını sağlayabilir. Örneğin bir sınav
uygulaması oluşturduğumuzu düşünelim. Bu uygulamada
her sorunun yanıtlanması için kullanıcıya 30 saniye
verilsin. 30 saniye sonunda kullanıcının soruyu
yanıtlamasını engellemek için zamanlanmış görevleri
kullanabiliriz. Saniyede bir kere çalışacak zamanlanmış
görev ile sayfadaki bir sayaç güncellenerek, zamanın
bitişinde formu gönderecek olan düğmenin etkileşimi
kaldırılabilir.


9. Soru

Javascript nereye yazılır?

Cevap

JS kodları HTML dokümanlarında head ya da
body bölümlerine yazılabilir. HTML bir işaretleme dili
olduğundan, metin halindeki JS kodlarının da
işaretlenmesi gerekmektedir. Aksi halde yazılan kodlar
programlama kodu olarak yorumlanmak yerine sayfada
gösterilecektir. Bu amaçla JS kodları script etiketleri
arasına yerleştirilir.
Bir HTML sayfasında istenildiği kadar script etiketi
kullanılabilir. Sayfanın herhangi bir yerinde script
etiketleri arasında JS kodu yazılabilir. Bununla birlikte,
sayfadaki JS kodlarını tek bir yerde tutmak önerilen bir
programlama yaklaşımıdır. Sayfadaki JS kodlarının farklı
bölümlerde olması düzenleme ve yönetimi zorlaştırabilir


10. Soru

JS kullanırken oluşturulacak değişkenler ve
fonksiyonların isimlendirilmesi konusunda uyulması
gereken kurallar nelerdir?

Cevap

Bu kurallar şöyle sıralanabilir.
• Değişken isimlerinde boşluk kullanılamaz.
• Değişken isimlerinde Türkçe karakterler
(ü,ğ,i,ş,ç,ö) kullanılamaz.
• Değişken isimlerinde büyük ve küçük harfler
kullanılabilir [A-Z, a-z].
• Değişken isimlerinde, ilk karakter olmamak
şartıyla sayılar kullanılabilir [0-9].
• Değişken isimlerinde alt tire “_” ve “$” dolar
işareti kullanılabilir.
• _ ve $ işaretlerinin ilk ve son karakter olarak
kullanılması önerilmez.
• Değişken isimleri JS rezerve sözcüklerinden (for,
var, function vb.) biri olamaz.
• İsimlendirmeler büyük küçük harf duyarlıdır.
(sayi ve Sayi ayrı değişkenlerdir).


11. Soru

İşleç nedir JS’de hangi işleçler mevcuttur?

Cevap

İşleçler JS dilinde değerler ve değişkenler
arasındaki işlemler işleçler yoluyla gerçekleştirilir. JS
işleçleri aritmetik işleçler, atama işleçleri, metin işleci ve
kıyaslama ve mantıksal işleçler şeklinde sınıflanabilir.


12. Soru

Aritmetik işleçlerin kullanım amacı nedir?

Cevap

Değerler arasında işlem yapmak için aritmetik
işleçler kullanılabilir. Aritmetik işleçlerin birbirlerine göre
üstünlükleri olduğunu unutmayınız. Yazılan bir ifadede
çarpma, bölme ve mod alma grubu işleçleri, toplama ve
çıkarma grubu işleçlerinden önce yorumlanır. Bu işleme
yöntemi parantez işleçleri kullanılarak düzenlenebilir.
Parantez işleçlerinin içerikleri, aritmetik işleçlere göre
daha önce yorumlanacaktır.


13. Soru

Atama işleçleri ne amaçla kullanılır?

Cevap

Atama işleçleri değişkenlere veri göndermek için
kullanılır. Bu işleçlerin kullanılabilmesi için ifadenin sol
tarafında bir değişken bulunması gerekir.


14. Soru

Yorumlar ne amaçla kullanılır?

Cevap

Yazılan bir programla ilgili not almak
programcıların sıklıkla kullandığı bir yöntemdir. Bu
amaçla program kodu içinde yorum satırları kullanılır.
Yorum satırlarının kullanılmasını gerektiren üç
senaryodan bahsedelim. Yazdığımız bir programı iki yıl
sonra tekrar ele almak zorunda kalabiliriz. Bu durumda iki
yıl önce yazmış olduğunuz kodları anlamamız
gerekecektir. Programı yazarken ekleyeceğimiz yorum
satırları uzun bir süre sonra koda tekrar döndüğümüzde
işimizi kolaylaştıracaktır. Bunun yanında, çoğunlukla bir
program tek bir kişi tarafından oluşturulmaz. Çalışma
arkadaşlarımızın ya da diğer programcıların yazdığımız
kodları anlamalarına yardımcı olmak için, onlarla
haberleşmek için kodlarınızın arasına yorum satırları
ekleyebiliriz. Yorum satırlarının diğer bir kullanım amacı
da işletilmesini istemediğimiz program kodlarını
tarayıcıdan gizlemektir. Bu kod satırlarını yorum satırına
çevirerek silmekten kurtulabiliriz.


15. Soru

JS’de sayfadaki elementler üzerinde işlem yapmak için
nasıl bir yol izlenir?

Cevap

JS dilinin en önemli işlevlerinden biri sayfadaki
elementler üzerinde işlem yapmaktır. Bu işlemi
yapabilmek için JS kodunun sayfadaki DOM elementine
erişmesi gerekmektedir. Sayfamızda 10 adet paragraf
oluğunu ve bunlardan birinin içeriğini değiştirmek
istediğinizi düşünelim. Bunu gerçekleştirmek için
hedeflediğiniz paragraf elementini bulmanız
gerekmektedir. Elementler, sayfadaki DOM’u belirten
document nesnesinin sağladığı metotlarla bulunabilir.
document nesnesi elementleri bulmak için üç adet metot
sağlar. Bunlar;
• document.getElementById,
• document.getElementsByClassName
• document.getElementsByTagName
metotlardır.


16. Soru

document.getElementsByTagName() metodunun işlevi
nedir?

Cevap

Bu fonksiyon verilen etiket adıyla işaretlenmiş
bir elementler kümesi çevirir. Bu metot kullanılırken
dikkat edilmesi gereken en önemli nokta bir element değil,
elementler kümesi çevirmesidir. Bulunan paragraflar,
değişken içinde bir dizi halinde tutulmaktadır. Sayfanızda
10 adet paragraf olduğunu düşünürsek, paragraflar
değişkeni içinde 10 farklı paragrafın referansı yer
almaktadır. Örneğin sayfanızdaki ilk paragraf üzerinde
işlem yapmak için paragraflar[0] ifadesini kullanmanız
gerekecektir.


17. Soru

JS kodlarının çıktıları kullanıcıya hangi
mekanizmalarla yansıtılabilir?

Cevap

JavaScript kodlarının sonuçları kullanıcıya beş
farklı çıktı mekanizmasıyla yansıtılabilir. Bunların üçü
HTML DOM üzerinde çalışırken, ikisi tarayıcının (BOM)
iletişim özelliklerini kullanır.


18. Soru

innerHTML özelliği nedir?

Cevap

innerHTML özelliği bir HTML elementinin
içeriğini düzenlemek için kullanılır. innerHTML bir
özellik oluğundan, bir fonksiyon gibi parantezler ile
çağırılmaz. Bunun yerine bir atama işlemi gibi çalıştırılır.
innerHTML özelliğinin elementin içeriğini silerek
düzenlediğine dikkat ediniz. Element içeriğine ekleme
yapmak istiyorsanız innerHTML niteliği eşittir (=) işleci
ile değil; artı eşittir (+=) işleci ile kullanılmalıdır. Bu
işlem, elementin içeriğinin arkasına yeni içeriği
ekleyecektir.


19. Soru

window.confirm() metodu hangi amaçla
kullanılmaktadır?

Cevap

window.confirm() metodu kullanıcıya diyalog
kutuları göstermek için kullanılır. Bu metot
kullanıldığında kullanıcının Tamam ya da İptal
diyebileceği bir onay kutusu gösterilmektedir. Bu kutu
üzerinde gösterilen mesajların dili, işletim sisteminden
otomatik olarak çekilir. Bu nedenle düğmeler üzerinde
yazan metinler değiştirilemez. Bunun yanında diyalog
kutularının görünümlerinin tarayıcıdan tarayıcıya
değiştiğini unutmayınız.


20. Soru

JS’deki veri tipleri diğer programlama dillerine
kıyasla sayıca ne düzeydedir?

Cevap

Programlama dilleri değişkenler içinde farklı
tiplerde veri saklayabilir. C# gibi üst düzey programlama
dillerinde uygulama performansını arttırmak ve hata
ayıklamayı desteklemek gibi amaçlarla pek çok veri tipi
kullanılır. Bu tür dillerde sadece sayısal değerleri tutmak
için bile birkaç tane veri tipi kullanılır. Örneğin, C#
dilinde 0-255 arasındaki sayısal değerler için byte, ±32768
aralığındaki tam sayılar için short veri tipi kullanılır.
Ondalıklı sayıları ve çok büyük sayıları tutmak içinse oat,
double, decimal gibi veri tipleri kullanılır. Bir betik dili
olan JS, üst düzey programlama dillerine oranla çok daha
küçük bir veri tipi kümesi kullanır. JS programlarında beş
farklı veri tipi kullanılır. C# gibi dillerden farklı olarak JS
değişkenlerinin ön tanımlı bir veri tipi yoktur. JS
değişkenleri dinamik olduğundan, kendilerine atanan
değere göre farklı veri tiplerinde olabilirler. Bununla
birlikte, değişkende tutulan veri tipi, değişken üzerinde
kullanılabilecek metotları belirler. Örneğin Boolean
tipinde veri tutan bir değişkende, parça kesme gibi String
veri tipine özgü metotları kullanmanız durumunda
programınız hata verecektir.


21. Soru

Boolean veri tipinin kullanım amacı nedir?

Cevap

Boolean veri tipi mantıksal doğru ve yanlış
ifadelerini tutmak için kullanılır. Mantıksal karşılaştırma
(4>3) ve değişken içeriği sorgulama (isArray) gibi
işlemlerin sonuçları Boolean değişkenlerde tutulur.


22. Soru

Koşul yapıları ne amaçla kullanılır?

Cevap

JS programları art arda verilen yönergelerin
yorumlanması yoluyla işletilir. Fakat gerçek yaşamda pek
az program bu doğrusal işleyişle yönetilebilir.
Kullanıcınızın seçtiği bir radyo düğmesi, kullanıcı
sözleşmesini kabul edip etmemesi, sitenizin ziyaret edilme
saati gibi pek çok duruma bağlı olarak program akışının
yönlendirilmesi gerekir. Program akışının yönlendirilmesi
için koşul yapıları kullanılır. Koşul yapıları, yazılan şart
ifadelerine göre işletilecek kod bloklarının yazılması için
alan sağlar. JS diğer programlama dillerinde sıklıkla
kullanılan if, else ve switch yapılarını kullanmaktadır.


23. Soru

JS’de if yapısının kullanımı nasıldır?

Cevap

if, kullanılabilecek en temel koşul yapısıdır. Bu
yapı, bir şartın sağlanması durumunda işletilecek kod
blokları yazılmasına izin verir. Şartlar mantıksal ifadeler
(ör: a==b) şeklinde yazılır. Mantıksal ifadeler if
sözcüğünden hemen sonra parantezler içine yazılır.
Mantıksal ifadeden true (doğru) sonucunun çıkması
durumunda çalıştırılacak kodlar if ifadesinin hemen
arkasında küme parantezleri ( { …} ) içine yazılır.
Program akışı küme parantezlerinden sonra doğrusal
olarak devam edecektir


24. Soru

else anahtar sözcüğünün işlevi nedir?

Cevap

if yapısına ikinci bir blok bağlamak için else
anahtar sözcüğü kullanılabilir. if yapısında verilen
mantıksal ifadenin yanlış olması durumunda else bloğu
çalıştırılır. else yazılırken mantıksal ifade verilmez. Bu
nedenle else blokları her zaman bir if yapısının arkasında
kullanılır. else blokları, yalnızca if yapısındaki şartın
yanlış olması durumunda çalıştırılır. Bu şarta bağlı
olmayan kodların yazılması için else bloğuna ihtiyaç
yoktur.


25. Soru

Switch anahtar sözcüğünün işlevi nedir?

Cevap

if/else yapısı bir şart ifadesinin doğru ya da yanlış
olma durumuna göre çalışır. Bir değişken ile ilgili birden
fazla duruma yanıt vermemiz gerektiğinde art arda if
yapıları kullanmamız gerekebilir. Bu yapıların art arda
kullanımını yönetmek zordur. Ayrıca, art arda aynı
yapıları kullanmak kodlarınızda karmaşaya yol açabilir.
Bunun yerine switch yapısını kullanarak bir değişkenin
çeşitli durumlarında çalıştırılacak kod blokları
yazabilirsiniz.


26. Soru

Döngü nedir?

Cevap

Döngüler verilen bir kod bloğunu bir şart
sağlandığı sürece tekrar tekrar işletilmesini sağlayan
programlama yapılarıdır. JS üç döngü yapısı
sağlamaktadır. Temelde tüm döngü yapılarının görevi
belirlenen şart sağlandığı sürece verilen kod bloklarını
işletmektir. Sağlanan döngü yapılarının tek farkı şartın
ifade ediliş biçimidir.


27. Soru

While döngüsünün işlevi nedir?

Cevap

while döngüsü verilen şart ifadesi sağlandığı
(true sonuç verdiği) sürece bir kod bloğunu işletir. Döngü,
while anahtar sözcüğü ile başlatılır. Hemen ardından
parantezler içinde şart ifadesi verilir. Şart ifadesinden
sonra işletilecek kod bloğu küme parantezler ({… })
içinde yazılır.


28. Soru

Do/while döngüsünün işlevi nedir?

Cevap

do/while döngüsü, while döngüsünün bir
türevidir. do/while döngüleri do anahtar sözcüğüyle
başlar. Bunun ardından küme parantezleri ({ …}) içinde
işletilecek kod bloğu yazılır. Kod bloğunun arkasında
döngünün işletilmesini kontrol eden while ifadesi yazılır.
do/while döngüsünün, while döngüsünden tek farkı,
verilen şart sağlanmıyor olsa bile döngünün en az bir kez
dönmesidir.


29. Soru

For döngüsünün işlevi nedir?

Cevap

İşlev bakımından for ve while döngüleri arasında
fark yoktur. for döngülerinin farkı, döngünün işletilmesi
ile ilgili tüm işlemlerin kontrol bloğu içerisinde
yapılmasıdır. while döngülerinde kontrol bloğunda sadece
şart ifadesi yer alırken; for döngülerinin kontrol bloğunda,
tanımlama ifadesi, şart ifadesi ve işlem ifadesi yer alabilir.


30. Soru

JS’de fonksiyonların işlevi nedir?

Cevap

Fonksiyonlar belirli bir görevi yerine getirmek
için hazırlanmış kod bloklarıdır. Fonksiyonlar yalnızca
çağırıldıklarında işletilir. JS fonksiyonları iki yolla
çağırılabilir. İlk yol programcının fonksiyonu kod ile
çağırmasıdır. İkinci yol ise fonksiyonun bir DOM
elementine bağlanmasıdır.


31. Soru

JS’de fonksiyonlar nasıl çağrılır?

Cevap

Fonksiyonlar adları yazılarak çağırılır. Fonksiyon
adının ardından parantez açılır ve kapatılır. Fonksiyona
parametre gönderilmek isteniyorsa, parantezler içinden
gönderilir.


32. Soru

Javascript’in işlevleri nelerdir?

Cevap

1. Bir html elementinin içeriğini değiştirmek

2. Bir elementin niteliklerini değiştirmek

3. Sayfalara element eklemek ve silmek

4. Bir elementin görünümünü değiştirmek

5. Kullanıcıdan onay almak

6. Zamanlanmış görev kullanmak


33. Soru

Javascript'te bir elementin niteliklerini nasıl değiştirilir?

Cevap

HTML elementleri kendilerine tanımlı nitelikler ile birlikte gelir. Bu nitelikler elementlerin açılış etiketlerine yazılarak elementlerin içeriklerini ve durumlarını belirler. Örneğin, tasarladığımız bir formun yalnızca kullanıcının sunulan sözleşmeyi kabul etmesi durumunda gönderilmesini sağlayabiliriz. Bu amaçla formu gönderen düğmenin aktif olup olmama durumunu niteliklerini değiştirerek düzenleyebiliriz. Düğmeleri oluşturabilen input elementinin aktifliği disabled niteliği ile ayarlanır. disabled niteliği true olan elementlerin etkileşimi kapatılır. JS ile kullanıcının sözleşmeyi okuduğunu beyan ettiği onay kutusunu dinleyerek, bu kutunun değişimine göre Gönder düğmesinin aktifliğini düzenleyebiliriz.


35. Soru

JS'de bir elementin nitelikleri nasıl değiştirilir?

Cevap

HTML elementleri kendilerine tanımlı nitelikler ile birlikte gelir. Bu nitelikler elementlerin açılış etiketlerine yazılarak elementlerin içeriklerini ve durumlarını belirler. Örneğin, tasarladığımız bir formun yalnızca kullanıcının sunulan sözleşmeyi kabul etmesi durumunda gönderilmesini sağlayabiliriz. Bu amaçla formu gönderen düğmenin aktif olup olmama durumunu niteliklerini değiştirerek düzenleyebiliriz. Düğmeleri oluşturabilen input elementinin aktifliği disabled niteliği ile ayarlanır. disabled niteliği true olan elementlerin etkileşimi kapatılır. JS ile kullanıcının sözleşmeyi okuduğunu beyan ettiği onay kutusunu dinleyerek, bu kutunun değişimine göre Gönder düğmesinin aktifliğini düzenleyebiliriz. Resim 4.3’te Gönder düğmesinin, kullanıcının, “Kullanıcı sözleşmesini okudum” onay kutusunu işaretlemesi durumunda aktifleştiğine dikkat ediniz.


36. Soru

JS'de bir elementin görüntüsü nasıl değiştirilir?

Cevap

JS sayfadaki bir elementin CSS stillerini değiştirebilir. Örneğin, sitemizin okunmasını kolaylaştırmak
için gece ve gündüz saatlerinde iki renk temasıyla sunmak istediğinizi düşünelim. Gece saatlerinde çok
parlak ekranlar gözleri yoracağından koyu bir artalan üzerinde parlak yazılar; gündüz saatlerinde de tam
tersi bir tema kullanalım. Bu amaçla sitemize gece/gündüz temaları arasında geçiş yapmak için bir düğme
ekleyebiliriz. Hatta, JS düğmeler yerine, bilgisayarın sistem saatini kontrol ederek bu geçişleri otomatik
olarak da gerçekleştirebilir. Resim 4.5’te sayfa üzerindeki düğme ile koyu ve açık renk temaları arasındaki
geçiş sağlanmaktadır. Bu işlemi bilgisayarın sistem saatine göre yapmak için Tarih nesnesi başlığındaki
fonksiyonlar kullanılabilir.
JS DOM üzerinden tarayıcıdaki sayfaya erişebildiği gibi, BOM (Browser Object Model – Tarayıcı Nesne
Modeli) üzerinden tarayıcı kaynaklarına da erişebilir. JS, BOM kullanarak: (1) yeni bir tarayıcı penceresi açabilir, (2) tarayıcı penceresini düzenleyebilir (ekrandaki yeri ya da boyutlarını değiştirebilir), (3) tarayıcı penceresini kapatabilir, (4) kullanıcının ekranı hakkında bilgi alabilir (boyutlar, renk derinliği vb.), (5) gösterilen sayfa hakkında bilgi alabilir, (6) gösterilen sayfayı değiştirebilir, (7) tarayıcının tarih nesnesine erişerek önceki/sonraki sayfalara gidebilir, (8) kullanıcı bilgisayarına çerez bırakabilir, (9) zamanlanmış görevler oluşturabilir, (11) tarayıcı uygulaması hakkında bilgi alabilir, (12) tarayıcının uyarı ve alarm kutularını kullanabilir.


37. Soru

JS'de zamanlanmış görev nasıl kullanılır?

Cevap

JS zamanlayıcı (Timer) nesnesini kullanarak zamanlanmış görev oluşturabilir ya da bir olayın aralıklarla tekrarlanmasını sağlayabilir. Örneğin bir sınav uygulaması oluşturduğumuzu düşünelim. Bu uygulamada her sorunun yanıtlanması için kullanıcıya 30 saniye verilsin. 30 saniye sonunda kullanıcının soruyu yanıtlamasını
engellemek için zamanlanmış görevleri kullanabiliriz. Saniyede bir kere çalışacak zamanlanmış görev ile sayfadaki bir sayaç güncellenerek, zamanın bitişinde formu gönderecek olan düğmenin etkileşimi kaldırılabilir.
Resim 4.7’de solda zamanlanmış görevin çalışması ve sayacı güncellemesi görülmektedir. Sağ tarafta ise sürenin bitmesi durumunda formu gönderecek düğmenin aktifliği kaldırılmaktadır.


38. Soru

JavaScript'in kullanım amacı nedir?

Cevap

JavaScript internet sayfalarını programlamak için kullanılır.


39. Soru

JS'deki ''11. 1'' neyi ifade etmektedir?

Cevap

“11.1” ifadesi JS için bir metindir. 


40. Soru

Programlama dillerinin en temel yapılarından biri değişkenlerdir. Değişkenlerin kullanım amacı nedir?

Cevap

Değişkenler, programın çalıştırılması sırasında farklı değerleri bilgisayar hafızasında tutabilmek için kullanılır.


41. Soru

JS kullanırken oluşturacağınız değişkenler ve fonksiyonların isimlendirilmesi konusunda uymanız gereken kurallar bulunmaktadır. Bu kurallar nelerdir?

Cevap

Değişken isimlerinde boşluk kullanılamaz.
• Değişken isimlerinde Türkçe karakterler (ü,ğ,i,ş,ç,ö) kullanılamaz.
• Değişken isimlerinde büyük ve küçük harfler kullanılabilir [A-Z, a-z].
• Değişken isimlerinde, ilk karakter olmamak şartıyla sayılar kullanılabilir [0-9].
• Değişken isimlerinde alt tire “_” ve “$” dolar işareti kullanılabilir.
• _ ve $ işaretlerinin ilk ve son karakter olarak kullanılması önerilmez.
• Değişken isimleri JS rezerve sözcüklerinden (for, var, function vb.) biri olamaz.
• İsimlendirmeler büyük küçük harf duyarlıdır. (sayi ve Sayi ayrı değişkenlerdir).


42. Soru

Sayfadaki yönlendirme elementlerine örnek veriniz. 

Cevap

Menüler ve bağlantılar


43. Soru

JS dili masaüstü eklentilerine birörnek veriniz. 

Cevap

Ör: hesap makinesi, takvim araçları


44. Soru

JS' deki koşul yapılarının özelliklerini yazınız. 

Cevap

JS programları art arda verilen yönergelerin yorumlanması yoluyla işletilir. Fakat gerçek yaşamda pek az program bu doğrusal işleyişle yönetilebilir. Kullanıcınızın seçtiği bir radyo düğmesi, kullanıcı sözleşmesini
kabul edip etmemesi, sitenizin ziyaret edilme saati gibi pek çok duruma bağlı olarak program akışının yönlendirilmesi gerekir. Program akışının yönlendirilmesi için koşul yapıları kullanılır. Koşul yapıları, yazılan
şart ifadelerine göre işletilecek kod bloklarının yazılması için alan sağlar. JS diğer programlama dillerinde
sıklıkla kullanılan if, else ve switch yapılarını kullanmaktadır.


45. Soru

JS işleçleri nelerdir?

Cevap

JS işleçleri aritmetik işleçler, atama işleçleri, metin işleci ve kıyaslama ve mantıksal işleçler şeklinde sınıflanabilir.


46. Soru

Atama işleçlerinin kullanım amacı nedir?

Cevap

Atama işleçleri değişkenlere veri göndermek için kullanılır.


47. Soru

Mantıksal işleçler ne için kullanılır?

Cevap

Mantıksal işleçler verilen ifadenin doğruluğunu sınar.


48. Soru

JS dilinde  '!==' ifadesi ne anlama gelir?

Cevap

Değer veya tür eşit değildir


49. Soru

JS dilindeki || ifadesinin görevi nedir?

Cevap

VEYA (OR) işleci erilen ifadelerden birinin doğru olması halinde true değeri çıkarır. Aksi halde false çevirir.


50. Soru

innerHTML özelliği ne için kullanılır?

Cevap

innerHTML özelliği bir HTML elementinin içeriğini düzenlemek için kullanılır.


51. Soru

JavaScript kodlarının sonuçları kullanıcıya beş farklı çıktı mekanizmasıyla yansıtılabilir. Bunları yazınız. 

Cevap

Bunların üçü HTML DOM üzerinde çalışırken, ikisi tarayıcının (BOM) iletişim özelliklerini kullanır.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v