Öğrenme Yönetim Sistemleri Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

ÖYS’lerde çevrimiçi bir ders tasarlamadan önce ders ile ilgili hangi ayarlar gerçekleştirilmelidir?

Ders ile ilgili ayarlar:

Dersin adı

Dersin kategorisi

Dersin ait olduğu alt/üst hesap bilgileri

Dersi yayınlama 

Ders görseli

Dersin dönemi

Ders kotası

Dersin dili

Zaman dilimi

Kullanıcı disk kotası

Dersin kullanım hakları

Ders formatı

Derse misafir erişimi

Roller ve izinler

Gruplar ve şubeler

Öğrenme yönetim sistemlerinde ders oluşturmak istendiğinde dersin adı ile ilgili gerçekleştirilecek ayarları açıklayınız.

Bu bilgilerden ilki genelde dersin adıdır. Dersin
adının kısa olmasında yarar vardır. Eğer ders
adı uzunsa bir sonraki bilgi olan dersin kısa adında
ders adı kısaltılarak yazılabilir. Dersin oluşturulmasında
gerekli olan bir diğer bilgi ise dersin
kodudur. Dersin kodu genelde dersin adında
bulunan üç harfi, öğretim yılını, akademik yılı,
dönemi veya şube bilgisini içermelidir. Örneğin
BIL102_2017_2_A ders kodu “2017 yılı [2017]
Bahar Dönemi [2] 1. Sınıf [102] Bilgisayar Dersi
[BIL] A Şubesi [A] olarak açımlanabilir. Şube ders
içerisinde ayarlanacaksa (Ayrıntılı bilgi için Gruplar
ve Şubeler başlıklı bölüme bakınız) şube bilgisi
ders kodunda verilmeyebilir. 

Öğrenme yönetim sistemlerinde ders oluşturmak istendiğinde Dersin Kategorisi ile ilgili gerçekleştirilecek ayarları açıklayınız.

Çevrimiçi ders oluşturulurken girilmesi istenen bir diğer bilgi ise dersin hangi kategori altında yer aldığıdır. Ders kategorisi o dersin içinde yer aldığı bilim dalı, zorunlu, seçmeli ya da ortak ders olması ya da kurum içi veya dışı olabilir. Örneğin Bilgisayar dersi için Bilgisayar Bilimleri, Zorunlu, Ortak Ders, Kurum İçi kategorilerinden biri kullanılabilir.

Öğrenme yönetim sistemlerinde ders oluşturmak istendiğinde Dersin Ait Olduğu Alt/Üst Hesap Bilgileri ile ilgili gerçekleştirilecek ayarları açıklayınız.

Alt/Üst Hesap bilgileri de çevrimiçi ders oluştururken girilmesi gereken bilgiler arasındadır. Alt/üst hesap bilgileri dersin okutulduğu Üniversite, Fakülte/Yüksekokul, Bölüm ya da Birim olarak ÖYS’de tanımlanabilir. Dersler oluşturulmadan önce Alt/Üst Hesap hiyerarşisinin yapılandırılması önemlidir. Bu sayede oluşturulan ders(ler)in hangi hesap altında yer alacağı önceden belirlenmiş olur. Alt/üst hesap bilgileri ÖYS’lerde farklı ifadelerle yer almaktadır. Örneğin açık kaynak kodlu Sakai öğrenme yönetim sisteminde Siteler, Canvas öğrenme yönetim sisteminde Alt ve Kök Hesaplar, ticari bir öğrenme yönetim sistemi olan BlackBoard Learn’de ise Kurumsal Hiyerarşi başlığı altında Düğümler (Node) olarak ifade edilmektedir. Yine açık kaynak kodlu Moodle öğrenme yönetim sisteminde ise Alt/Üst Hesap yapılandırması Kategoriler
şeklinde oluşturulabilmektedir.

Öğrenme yönetim sistemlerinde ders oluşturmak istendiğinde Dersi Yayınlama ile ilgili gerçekleştirilecek ayarları açıklayınız.

Çevrimiçi ders oluşturma sürecinde istenen bir diğer bilgi ise dersin yayınlanıyor olup olmamasıdır. Genellikle öğretim üyelerinin ders ile ilgili
hazırlıkları tamamlayabilmeleri amacıyla yeni ders oluşturma sürecinde dersin yayınlanıp yayınlanmayacağı ile ilgili seçenek bulunmaktadır. Bu seçenek, dersin erişilebilir olarak ayarlanacağı tarih aralığı ile karıştırılmamalıdır. Dersin erişilebilir olacağı tarih aralığı dersin başlangıç ve bitiş tarihlerinin belirlendiği bir aralıktır ve belirlenen bu tarih aralığında ders katılımcıların erişimine açık olur. Dersin yayında olması ise manuel olarak öğretim elemanı tarafından ayarlanır ve öğretim üyesi hazırlıklarını tamamladığında dersi yayınlayabilir. Ders yayınlandıktan sonra kullanıcıların derse erişim sağlayabileceği tarih aralığı belirlenebilir. Bir ders manuel olarak yayınlanıyor olsa da erişim tarihi belirtişmişse ancak belirtilen tarihler arasında kullanıcılar tarafından erişilebilir. Dersin öğretim elemanı ders yayında olmasa bile ders içerikleri ve etkinliklerini
tamamına erişebilir. Dersin kullanılabilir olduğu tarih aralığı ise genelde dönemlik olarak dersin hangi tarihler arasında
kullanılabileceğini belirler. Ders içerikleri ve etkinlikleri ile ilgili hazırlıkları tamamlanmış bir dersin
hangi tarihler arasında öğrenenler tarafından erişilebilir olacağı bu ayar ile belirlenir. Örnek olarak Güz
dönemindeki bir dersin kullanılabilirliği 04 Eylül 2017’nin başı ile bir sonraki yılın Ocak ayının son
haftasında bir tarih olarak belirlenebilir. Dersin yayınlanmasına benzer olarak dersin öğretim elemanı
dersin kullanılabilir olduğu tarih aralığı dışında ders içerikleri ve etkinlilerine tam erişim sağlayabilir.

Öğrenme yönetim sistemlerinde ders oluşturmak istendiğinde Ders Görseli ile ilgili gerçekleştirilecek ayarları açıklayınız.

Bazı ÖYS’lerde (Moodle ve Canvas) kullanıcı
sisteme giriş yaptıktan sonra Kontrol Paneli (Dashboard)
olarak adlandırabileceğimiz alanda kayıtlı
oldukları dersleri görebilmektedirler. Bu dersler liste
şeklinde gösterileceği gibi bir görsel eşliğinde de
gösterilebilmektedir. Ders ile ilgili bir görselin eklenebileceği
alan da yine ders oluşturma aşamasında
belirlenebilir.

Öğrenme yönetim sistemlerinde ders oluşturmak istendiğinde Dersin dönemi ile ilgili gerçekleştirilecek ayarları açıklayınız.

Dersin belirli dönemde farklı türden katılımcıların
erişimine açık olması özelliği, ders oluşturulurken
ayarlanabilir özelliklerdendir (Canvas ve BlackBoard
Learn). Bu özellik sayesinde derslerin ait olduğu dö-
nem (örneğin 2017 Güz) oluşturulduktan sonra öğ-
renci, öğretim elemanı, asistan öğretmen gibi farklı
ders rollerine sahip kullanıcıların erişebileceği tarihler
belirlenir. Daha sonra oluşturulan ders için ilgili
dönem seçildiğinde, dönem erişim özellikleri derse
de yansıtılır.

Öğrenme yönetim sistemlerinde ders oluşturmak istendiğinde Dersin kotası ile ilgili gerçekleştirilecek ayarları açıklayınız.

Ders kotası, ders içinde kullanılabilecek içeriklerin (pdf, ppt, scorm, xapi, docx vb.) ve dersin yedek/
arşiv dosyalarının olabileceği maksimum boyutu belirlemek için kullanılır. Örneğin, ders kotası 50 MB
olarak belirlenirse, ders içerikleri ve varsa dersin yedeğinin boyutu 50 MB’tan fazla olamaz. Burada dikkat
edilmesi gereken bir durum ÖYS’nin yüksek boyutlu kişisel dosyaların, pdf, metin, sunu, video, ses ve
görsel dosyaların kaydedildiği ve kullanıcılardan gelen istekler doğrultusunda sunulduğu bir tür depolama
alanı gibi kullanılmamasıdır. Bir başka ifadeyle kullanıcılara sunulacak dosyalar mümkün olduğunca farklı
sistemlerde (örneğin Youtube, Google Drive) barındırılıp ÖYS içinde bağlantı ya da gömülü dosya yöntemlerinden
uygun olan bir tanesi ile kullanıcılarla paylaşılmalıdır.

Öğrenme yönetim sistemlerinde ders oluşturmak istendiğinde Ders dili ile ilgili gerçekleştirilecek ayarları açıklayınız.

Ders oluşturulurken yapılabilecek bir diğer ayar ise derste yer alan ve varsayılan olarak gelen menü
ve araçların kullanıcıya gösterileceği dili belirlemektir. Dil seçeneği dersin katılımcılarının oluşturdukları
içeriklerin dilinden bağımsızdır. Örneğin ders gezinme menüsü ya da yönetsel araç isimleri dersin dil
seçeneğine göre otomatik olarak değişirken katılımcılar tarafından oluşturulan içeriklerin dili oluşturan
katılımcıya bağlıdır. Burada dikkat edilmesi gereken bir durum da dersin dilinin katılımcıya zorlanıp
zorlanmayacağıdır. Örnek olarak dersin dili Türkçe olarak zorlanmamışsa katılımcı profil seçeneklerinde
belirlediği dile göre dersin öğelerini görebilir. Ders dili Türkçe olarak zorlanmışsa katılımcının profilinde
seçtiği dil ne olursa olsun ders içindeki menü ve araç başlıklarını Türkçe görecektir. Bu özellik genelde
yabancı dil içeriği olan derslerde tercih edilmektedir.

Öğrenme yönetim sistemlerinde ders oluşturmak istendiğinde Zaman dilimi ile ilgili gerçekleştirilecek ayarları açıklayınız.

Bir başka önemli seçenek ise zaman diliminin
ayarlanmasıdır. Gelişen bilgi ve iletişim teknolojileri
sayesinde dünyanın başka bir yerinde
çevrimiçi sunulan derslere erişimi mümkün hale
gelmiştir. Bu derslerde özellikle son tarih ve saati
olan etkinlikler için zaman diliminin belirlenmesi
son derece önemlidir. Örneğin Amerika
Birleşik Devletleri’nde verilen çevrimiçi bir derste
canlı ders, sınav ya da ödev teslim tarihi o ülkenin
zaman dilimine göre ayarlanmış olacağından
Türkiye’den bir katılımcı canlı ders, sınav ya da
ödev teslim tarihini Türkiye yerine A.B.D’ye göre
yerine getirmelidir. Bu yüzden dersin zaman dilimini
ayarlamak farklı zaman dilimlerinde yaşayan
katılımcılar için oldukça önemlidir. Özellikle
farklı zaman dilimlerinde katılımcıların olacağı
çevrimiçi dersleri oluştururken bu ayara dikkat
edilmeli ve ilerleyen bölümlerde göreceğimiz ders
tanıtımı kısmında bu durum katılımcılara açık
ve net bir şekilde açıklanmalıdır. Bu amaçla bazı
ÖYS’lerde sistemin ya da dersin ana sayfasında sunucunun
saati gösterilebilmektedir.

Öğrenme yönetim sistemlerinde ders oluşturmak istendiğinde Kullanıcı Disk Kotası ile ilgili gerçekleştirilecek ayarları açıklayınız.

Kullanıcı kotası belirlemek suretiyle katılımcı-
ların ÖYS içinde kişisel ya da ders içerikleri ile
ilgili saklayabilecekleri dosyaların boyutları belirlenebilir.
Burada dikkat edilmesi gereken bir nokta
bu alanın katılımcılara ders dışındaki kişisel
dosyaları için verilmiş bir depolama alanı olmadı-
ğı vurgusunun yapılmasıdır. Zaten ÖYS’nin üzerinde
çalıştığı sunucunun performansını olumsuz
etkilememesi açısından kullanıcı kotasını düşük
tutmakta yarar vardır. Özellikle kullanıcı sayısı
fazla olan sistemlerde kullanıcı kotasını minimum
düzeyde tutularak kullanıcıları kişisel bulut depolama
alanlarını kullanmaya yönlendirmekte yarar
vardır. Bu kitabın Öğrenme Yönetim Sistemlerinin
Diğer Bilgi Sistemleri ile Entegrasyonu başlıklı ünitesinde
Öğrenme Yönetim Sistemleri ile Bulut Depolama
Araçlarının Entegrasyonu başlıklı bölümde
açıklandığı üzere ÖYS’ ye bulut depolama araçlarından
bir veya bir kaçına entegre edilerek katı-
lımcıların ödev ve kişisel dosyalarını ÖYS içerisinde
bu ortamlara doğrudan erişerek saklamaları ve/
veya ÖYS içerisinde kullanmaları daha doğru bir
yaklaşım olacaktır. Örnek verecek olursak ÖYS
Dropbox ya da Google Drive ile entegre olacak
şekilde yapılandırılmışsa katılımcı önceden bu
ortamlara yüklediği ödev ya da ürün dosyalarını
(portfolyo) ÖYS içinde dosya yükleme yapılabilen
ödev, işbirliğine yönelik çalışmalar ya da tartışma
ortamı gibi alanlarda kullanabilir

Öğrenme yönetim sistemlerinde ders oluşturmak istendiğinde Dersin kullanım hakları ile ilgili gerçekleştirilecek ayarları açıklayınız.

Öğrenme Yönetim Sistemlerinin özelliklerinden biri de oluşturulan derslerin uluslararası ortamlarda
kullanılabilir olmasıdır. Bu amaçla çevrimiçi ders oluşturma aşamasında oluşturulacak derste bu bilginin
de yer alması doğru bir yaklaşım olacaktır. Bu bilgi sayesinde dersin ve/veya içeriklerinin tamamı-
nın ya da bir bölümünün kullanıcılar tarafından ne şekilde kullanılabileceği belirtilmektedir

Öğrenme yönetim sistemlerinde ders oluşturmak istendiğinde Ders formatı ile ilgili gerçekleştirilecek ayarları açıklayınız.

ÖYS’lerde ders oluştururken belirlenebilen bir başka ayar ise dersin formatıdır. Dersin formatı ile dersin
kullanıcı tarafından kullanım ve görünüm şekli belirlenebilmektedir. Örneğin dersin yüz yüze eğitime
destek olarak mı, haftalık ya da sosyal formatta mı yapılandırılacağı bilgisi bu bölümde belirlenmektedir.
Belirlenen ders formatına göre görünüm ve ders araçları ayarlanabilmektedir.

Öğrenme yönetim sistemlerinde ders oluşturmak istendiğinde Derse misafir erişimi ile ilgili gerçekleştirilecek ayarları açıklayınız.

Çevrimiçi derslere misafir öğretim üyesi ya
da öğrenci erişimine ihtiyaç olması durumunda
misafir erişimine izin verilebilir. Katılımcıların
dersin içeriğinin tamamını ya da izin verilen bö-
lümünü incelemeleri ve derse kayıt olup olmayacaklarına
karar vermeleri ya da dışarıdan misafir
öğretim üyesi davet edildiği durumlarda bu özellik
seçilebilmektedir.

Öğrenme yönetim sistemlerinde ders oluşturmak istendiğinde roller ve izinler ile ilgili gerçekleştirilecek ayarları açıklayınız.

Roller ve izinler çevrimiçi ders oluştururken yapılması
gereken önemli ayarlar arasındadır. Genellikle
sistem düzeyinde önceden tanımlanmış roller ve bu
rollere atanmış izinler bu amaçla kullanılabilir. Ders
oluşturma aşamasında bu rollerin ne şekilde kullanı-
lacağı iyi planlanmalı ve ders oluşturulduktan sonra
ders içerisinde hangi rolün ne tür içerik ve etkinliğe
hangi düzeyde erişeceği ayarlanmalıdır. Genelde
etkinlik ve içeriklerin düzenleme menüsünde farklı
rollerin erişim düzeyi belirlenebilmektedir. Örneğin
öğrenci rolü bir ödevi, içeriği, tartışma konusunu
düzenleyemezken yönetici, öğretmen veya yardımcı
öğretmen söz konusu bu içerikleri düzenleme ve hatta
oluşturma yetkisine sahip olabilmektedir. Roller
ve izinler ile ilgili başka bir önemli durum ise ÖYS
genelinde ya da ders özelinde rollerin kopyalanıp
izinlerin düzenlenebilir olmasıdır. Örnek olarak öğ-
renci hesabına belirli bir derste tartışma forumlarını
yönetme izni verilmek istendiğinde öncelikli olarak
öğrenci rolünün bir kopyası oluşturulup farklı şekilde
isimlendirildikten sonra (forum yöneticisi gibi)
oluşturulan bu rolün izinlerine gidilip gerekli ayarlar
yapılabilir.

Öğrenme yönetim sistemlerinde ders oluşturmak istendiğinde gruplar ve şubeler ile ilgili gerçekleştirilecek ayarları açıklayınız.

ÖYS’lerde çevrimiçi ders oluşturma sırasında
yapılabilecek ayarlardan bir diğeri de gruplar ve
şubelerin belirlenmesidir. ÖYS’de grup özelliği öğ-
renenlerin işbirliği halinde birlikte çalışmaları amacıyla
kullanılmaktadır. Örneğin grup ödevleri ya da
işbirliğine yönelik olarak ortak belgeler üzerinde
çalışma takımları oluşturmak amacıyla gruplandırma
özelliği kullanılabilir. Öğrenci grupları sayesinde
öğrenciler grup olarak projelerini ve taslaklarını
organize edebilirler. Belirli büyüklükteki gruplara
öğrenciler rastgele atanabilir ya da gruplar manuel
olarak oluşturup düzenlenebilir.
Şubeler ise gruplardan farklı olarak bir dersin
A, B ve C şubesi gibi öğrenenlerin aynı derste
farklı şubelere yerleştirilmesi amacıyla kullanı-
labilir. Bazı ÖYS’lerde (örneğin Canvas) dersin
öğretim elemanının yalnızca kendi şubesindeki
öğrenenleri değerlendirebilmesi gibi ayarlar da
yapılabilmektedir.

Öğrenme yönetim sistemlerinde ders oluşturmak istendiğinde uyarılar (öğrenci takip merkezi) ile ilgili gerçekleştirilecek ayarları açıklayınız.

ÖYS’lerin yakın zamanda öne çıkan özelliklerinden
biri de uyarılardır. Uyarılar sayesinde belirli
kriterleri sağlamamış öğrenenler olası başarısız olarak
değerlendirilip çok geç olmadan bu öğrenenlere,
öğretim elemanlarına ve hatta gözlemcilere
uyarı gönderilebilmektedir (Moodle ve Blackboard
Learn). Bu uyarıların benzeri öğretim elemanları
için de yapılandırılabilmektedir (Canvas). Örneğin
öğretim elemanı belirli bir süre sisteme girmemişse
ya da öğrenenlerin gönderilerini belirli bir süre içerisinde
notlandırmamışsa veya öğrenenlerle belirli
bir süre etkileşime geçmemişse belirlenen roldeki
katılımcılara uyarı mesajı gönderilebilmektedir.
Buraya kadar anlatılanlar ÖYS’lerde ders
oluşturma aşamasında yapılabilecek ayarları ve
düzenlemeleri içermektedir. Bu ayarların az bir
bölümünün çevrimiçi ders oluştururken zorunlu
olarak girilmesi gerekir (Örneğin dersin adı
ve kodu). Büyük bölümü ise ders oluşturulduktan
sonra oluşturulabilir ya da düzenlenebilir.
Ders oluşturma sırasında girilen bu bilgiler
ÖYS’lere göre farklılık gösterebilir.

ÖYS’lerde çevrimiçi ders oluştururken öğrenenlerin derse girdikleri ilk andan dersi tamamladıkları ana kadar izlemeleri gereken süreç hakkında olabildiğince açık ve net bilgilendirme yapılmalıdır. Bu bilgiler hangi bileşenler yardımıyla yapılmaktadır? Bu bileşenleri açıklayınız.

Ders Ana Sayfası
Derse kayıtlı öğrenenlerin derse giriş yaptıktan sonra karşılandığı ekrandır. Genelde kullanıcılara ders hakkında bilgiler bu sayfada verilir.

Ders Hakkında
Ders hakkında başlığı altında dersin kısa açıklaması verilebilir. Bu açıklamada dersin hedef kitlesi ve önerilen tamamlama süresi, planlanmışsa çevrimiçi görüşme zamanları gibi bilgiler yer alabilir.

Dersin Amacı
Bu başlık altında dersin amaçları öğrenenlere açık ve net bir şekilde ifade edilmelidir. Dersin amaçlarına ulaştıktan sonra öğrenenlerin edinebilecekleri olası kazanımlar da burada verilebilir.

Dersin Yapısı
Bu alanda dersin işleyiş yapısı hakkında bilgiler verilmelidir. Örneğin dersin haftalık mı, ünite ya da konu bazlı mı ya da birkaç ünite veya konuyu içeren modüler bir yapısı mı olacağı bu başlık altında verilebilir. Örneğin ders haftasının her hafta Pazartesi 08:00’de başlayıp ilerleyen haftanın Pazar günü 23:59’da sona ereceği ve ödevlerin ve etkinliklerin
bu tarih aralığında tamamlanması gerektiği gibi bir bilgi bu alanda verilebilir.

Öğrenme Çıktıları
Öğrenme çıktıları genel olarak ifade edilen dersin amaçlarının biraz daha özele indirgenerek maddeler halinde ifade edilmesidir. Dersin sonunda öğrenenlerin kazanması hedeflenen bilgi ve beceriler burada belirtilebilir.

Ön Koşullar
Bu bölümde dersin ön koşulları varsa belirtilmelidir. Bu ön koşullar teknik ya da akademik olabilir. Teknik koşullara örnek olarak İnternet bağlantısı, kamera ve mikrofon (canlı dersler için) ya da donanım/yazılım gereksinimleri verilebilir.

Sistemi Kullanma
Öğrenenlerin ÖYS’yi etkili bir şekilde kullanmaları için diledikleri zaman başvurabilecekleri bir sistem kullanma kılavuzundan yararlanılabilir.

Öğrenenlerden Beklenenler
Bu alanda dersi alan öğrenenlerden beklentiler net bir şekilde belirtilmelidir. Haftalık okumaların yapılması, tartışmalara ve canlı derslere katılım, ödevleri zamanında teslim etme ve bilimsel etik kurallarına uyma gibi davranışlar bu beklentilere örnek verilebilir.

Temel ve Yardımcı Ders Kaynakları
Öğrenenlerin derste kullanacakları temel ve yardımcı kaynakların isimleri ve varsa bu kaynaklara erişim bağlantıları bu bölümde verilebilir. Burada dikkat edilmesi gereken bir durum telif hakkı olan ders malzemelerine doğrudan erişim bağlantısının verilmemesidir.

Başarının Değerlendirilmesi
Öğrenenlerin dersten başarılı sayılabilmeleri için tamamlamaları gereken notlandırılmış etkinlikler (örneğin tartışmalara ve canlı derslere katılma, ödev gönderme, canlı ders, çevrimiçi kısa sınav vb.) ve bu etkinliklerin genel not ortalamasına katkısı yüzde ve/veya harf notu olarak belirtilmelidir. Bu alandaki puan bilgileri yalnızca bilgi amaçlı olup not defteri/merkezinde otomatik olarak görüntülenmez.

Telif Hakkı ve Paylaşım Kuralları
Çevrimiçi derslerde yapılan paylaşımlar ve paylaşılan içeriklerle ilgili kurumsal politika ve etik kuralların belirtilmesi çok önemlidir. Paylaşılan içeriklerin özgün olması, telif hakkı olan bir kaynaktan yararlanılmışsa referans vermeye özen gösterilmesi, yapılan yorumlar ve gönderilen mesajlarla ilgili bireysel, kurumsal ve ulusal düzeyde dikkat edilmesi gereken hususlar bu alanda belirtilmelidir

ÖYS’lerde ders içerikleri çok önemli bir konuma sahiptir. Kullanılan ÖYS ne kadar özellikli olursa olsun ders içerikleri ve etkinliklerinin sunumu öğrenme sürecini kolay ve anlaşılabilir kılmada öğrenenlere yardımcı olmalıdır. Bu doğrultuda ders içeriklerinin kolay ve anlaşılabilir bir şekilde öğrenenlere sunulması için hangi bileşenlere dikkat edilmelidir? Bu bileşenleri açıklayınız.

Ders Gezinme Menüsü
Ders menüsü öğrenenlerin ÖYS’lerde içerik ve etkinliklere erişmek için kullanabilecekleri bir
alandır. Bu alanda içerik ve etkinlikler Dersin Yapısı altında anlatılan formata göre (haftalık, ünitelere göre, modüler vb) yapılandırılırlar. Ders menüsünü yapılandırırken öğrenenlerin içerik ve etkinliklere en kolay şekilde erişmeleri amaçlanmalıdır. Burada kriter mümkün olan en az tıklama ile öğrenenlerin içerik ve etkinliklere erişmeleridir.

Duyurular
Ders menüsündeki ilk öğe Duyurular olabilir. Duyurular ders etkinlikleri hakkında öğrenenlere bilgi verme amaçlı kullanılabilecek bir araçtır. Bir ders aracı olmasına rağmen duyurular menü öğesini ders bilgileri bölümünde en üst sırada kullanmak öğrenenlerin derse girdiklerinde hızlı bir şekilde erişebilmeleri açısından önemlidir.

Ders Tanıtımı
Ders menüsünde yer alması gereken ikinci bölüm ders ile ilgili bilgilerin yer aldığı Ders
Tanıtımı’dır. Bu bölümde öğrenenlere ders ve dersin işleyişi hakkında bilgiler verilmelidir. Dersin Ana Sayfası başlığı altındaki bilgiler bu alanda verilebilir.

Ders İçerikleri
Ders içerikleri menü öğesi, dersin yapısına göre içeriğin öğrenenlere mümkün olan en hızlı şekilde sunulması amacıyla kullanılır. Örnek olarak haftalık yapılandırılmış bir dersin içerikleri sol menüde haftalık olarak isimlendirildikten sonra öğrenenlerin ilgili haftanın adına tıklayarak o haftanın içerik ve etkinliklerine erişmeleri sağlanabilir

Ders içerikleri oluşturulurken haftalık olarak önerilen içerik ve etkinlikler nelerdir? Açıklayınız. 

Haftaya Başlarken
Bu bölümde öğrenenlerin ilgili hafta işlenecek konu(lar) ve tamamlamaları beklenen etkinlikler hakkında
bilgi verilmelidir. Haftanın konusu ile ilgili görsel paylaşılmak istenirse yine bu bölümde paylaşılabilir

Okuyunuz
Başlıktan da anlaşılacağı üzere öğrenenlerin ilgili haftada yapmaları istenen okuma(lar) bu bölümde verilmelidir. Burada dikkat edilmesi gereken konu öğrenenlerden okumaları istenen kaynaklara erişim bağlantıları veya bu kaynakları nerede bulabileceklerinin de belirtilmesidir. Ayrıca okuma(ları) yaparken dikkat etmeleri gereken noktalar da bu bölümde belirtilmelidir. Dikkat edilmesi gereken noktalar “okurken canlı derste tartışmak üzere şu soruların cevaplarını bulmaya çalışınız” şeklinde ifade edilebilir

Tartışınız
Bu bölümde öğrenenlerin ilgili haftada yapmaları istenen tartışma(lar) yer almalıdır. Bu etkinlik eş zamansız olarak katılımcıların verilen konu(lar) ile ilgili fikir alışverişinde bulunabilecekleri bir forum ortamıdır. En iyi uygulamalara bakıldığında haftalık tartışma etkinliği dönem boyunca erişilebilir ancak yalnızca ilgili hafta aralığında yorum yazmaya açık olacak şekilde yapılandırılmalıdır. Tartışma etkinliği ders içerisindeki bir aracın kullanımına yönlendirdiğinden öğrenenlerin bu etkinliği tamamlamaları için izlemeleri gereken adımları belirtmek son derece önemlidir

Katılınız
Canlı dersler çevrimçi derslerde öğrenenler ve öğretim elemanının İnternet ortamında belirli aralıklarla bir araya gelmesi amacıyla kullanılmaktadır. Diğer etkinliklerde olduğu gibi öğrenenlerin canlı derse nasıl katılabileceklerinin açık ve net bir yönerge ile açıklanmasında yarar vardır.

Ders Araçları
Ders araçları bölümünde ders içerisinde kullanılan ve katılımcıların kullanımına sunulan araçlar yer almalıdır. Burada yer alan araçlara erişim katılımcıların rolüne göre değişiklik gösterebilir. Örnek olarak öğrencilerin görmesi istenmeyen ya da belirli bir süre sonra görmesi istenen menü öğeleri yalnızca öğretim elemanı tarafından görülecektir.

Canlı Ders
Canlı ders araç bağlantısı ders menüsünde ders araçları bölümünde yer alabilir. Canlı ders etkinlikleri için ÖYS’ye entegre edilmiş video konferans araçları (örneğin BigBlueButton, Adobe Connect, Collaborate Ultra, Openmeetings ve WizIQ) kullanılmaktadır. Canlı ders etkinliği oluşturulurken entegre edilmiş video konferans aracı ile ÖYS’nin sunmuş olduğu seçeneklere dikkat edilmelidir. Bu seçeneklere örnek olarak canlı dersin süresi, kaydın etkinleştirilip etkinleştirilmeyeceği, canlı ders öncesinde katılımcılara bildirim gönderilip gönderilmeyeceği, öğretmen canlı derse katılana kadar öğrenenlerin beklemeye alınıp alınmayacağı gibi özellikler verilebilir.

Tartışmalar (Forum)
Çevrimiçi derste eşzamansız tartışmalar forum aracı ile gerçekleşmektedir. Yukarıda Ders İçerikleri başlığı altında verilen Tartışınız bölümünde yönergesi verilen etkinlikler bu etkinliklerdir. Ders menüsündeki tartışmalar bölümünde dersteki tüm tartışmaları toplu olarak görmek mümkündür. İlgili tartışma başlığına tıklanarak tartışma konusuna erişilebilir.

Harici Web Sayfaları
ÖYS’de olmayan ve araç olma özelliği olan Web sayfaları da menüde ders araçları bölümünde kullanıcılara sunulabilir. Bu kullanıma örnek olarak üniversite kütüphanesi, yazım kontrol araçları ve açık erişim ders malzemelerinin sunulduğu Web sayfaları verilebilir.

Notlarım
Ders içinde yapılandırılmış ödev, kısa sınav, tartışma (forum) gibi notlandırılmış etkinliklerden öğrenenlerin aldıkları notları görebilecekleri ders menüsünde araçlar bölümünde yer alan öğe Notlarım’dır.

Takvim
Ders içinde başlangıç ve bitiş tarihi belirtilerek yapılandırılmış duyuru, ödev, kısa sınav, tartışma (forum) gibi zamanlanmış etkinliklerin gösterildiği ders menüsü aracı Takvim’dir. Takvim üzerinde zamanlanmış etkinlikler farklı renklerde gösterilir ve fare ile üzerine gelindiğinde etkinlik ile ayrıntılı bilgiye ulaşılabilir

Dosyalar
Öğrenenlere ders dosyalarına erişim izni verilmişse Dosyalar menü öğesine tıklayarak burada yer alan dosyalara erişmeleri sağlanabilir. Ders dosyaları içeriği görseller, powerpoint sunular, pdf belgeler, word belgeler gibi klasörler altında düzenlenip öğrenenlere sunulabilir.

Katılımcılar
Ders menüsünde yer alabilecek diğer bir menü öğesi Katılımcılar’dır. Katılımcılar menü öğesi sayesinde dersteki kayıtlı kullanıcıları bir listesine erişilip kullanıcıların izin verilmiş profil bilgileri görüntülenebilir ve izin verilmişse seçilen kullanıcıya(lara) doğrudan mesaj gönderilebilir.

Sözlük
Ders ile ilgili kavram ve terimlerin öğrenenlerle paylaşılabileceği ve tüm ders katılımcılarının kavram(lar) oluşturabilecekleri Sözlük aracı özel kavram ve terimlerin kullanıldığı derslerde kullanılması önerilen araçlardandır. Bu nedenle bu öğenin ders menüsünde araçlar bölümünde yer alması doğru olacaktır.

Raporlar
Ders ve ders içeriklerine erişim, etkinlikler ve katılımcıların durumları ile ilgili verilerin alınması için ÖYS’lerde farklı türden raporlar alınabilmektedir. Bu raporlar sayesinde katılımcıların derse son erişim tarihleri, içerik ve kullanıcı etkileşimi, etkinlik ve kullanıcı etkileşimi, kullanıcı ve kullanıcı etkileşimi, içerik, etkinlikler ve sistemde geçirilen süre gibi raporlamalar yapılabilmektedir. Bu raporlamalar doğrultusunda içerik ve etkinliklerde düzenlemelere gidilebilir ve kullanıcılar uyarılabilir.

Yardım
Ders Menüsünde araçlar bölümünde yer alması gereken son öğe ise Yardım’dır. Yardım aracı sayesinde öğrenenler teknik ve akademik konularda destek alabilecekleri alanlara yönlendirilebilirler. Burada önemli olan bir nokta bu araç sayesinde erişilebilen içeriklerde
sıkça sorulan sorular (SSS) bölümü oluşturularak kullanıcıların karşılaştıkları sorun ya da öğrenmek istedikleri bilgiler için önce bu bölümü incelemelerinin sağlanmasıdır.