İçerik Yönetim Sistemleri Dersi 2. Ünite Sorularla Öğrenelim

İYS'de içerik sağlayıcıyı açıklayınız.

İçerik sağlayıcılar temelde yazarlarla benzer bir görev üstlenirler. Yazarlardan farkları ise hazırlamış oldukları içerikleri (yazıları) bir editörün onayı olmadan yayınlama haklarının olmamasıdır.

İYS'de aboneyi açıklayınız.

Aboneler; adından da anlaşılacağı üzere, bir içeriği sürekli olarak talep eden kullanıcılardır. Tıpkı gazetelerde olduğu gibi bir gazetenin abonesi olunduğunda her haberin içeriğine de erişme hakkı bulunmaktadır.

İYS sistem yönetim işlemleri nelerdir?

İYS sistem yönetim işlemleri güvenlik, raporlama ve yedeklemedir.

İYS'de raporlama kapsamında hangi bilgilere erişilebilir?

Bu kapsamda;

• İYS’ye giriş yapan kullanıcıların çevrimiçi kaldıkları süre boyunca eylemlerine ilişkin raporlara,
• Güvenlik uygulamalarına ilişkin raporlara,
• İYS’de kayıtlı olan kullanıcıların yazı ve yorumlarına ilişkin raporlara,
• İYS’de kullanılan sürüm raporlarına,
• İYS’nin kullanım sıklığına ve kullanım sürelerine ilişkin raporlara erişilebilmektedir.

Bir İYS sistemi içerisinde editörlerin ne tür yetkileri bulunmaktadır?

Bir İYS sistemi içerisinde editörlerin;

• Sayfa veya yazı ekleme,
• Yazı düzenleme,
• Sayfa veya yazı silme,
• Yorum onaylama,
• Yorum ekleme veya silme,
• Etiket ekleme ve düzenleme gibi yetkileri bulunmaktadır. 

İYS'de takiçiyi açıklayınız.

Takipçiler, bir İYS sisteminin içerik geliştirme sürecinden çok, yayınlanan içeriklerin muhatabı olan kullanıcılardır. Takipçilerin, yönetici tarafından bir yetkilendirme yapılmaması durumunda sadece site içerisindeki yazı ve yorumları okuma hakları varken yazılara yorum yapma gibi hakları bulunmamaktadır. Dolayısıyla takipçiler iletişim sürecinin alıcı konumundaki bileşenleridir.

İYS’lerin tasarlanması ve kodlanması çok boyutta ele alınması gereken bir işlemdir. Bu aşamada nelerden söz etmek doğru olacaktır?

İYS birçok bileşenin bir araya gelmesi sonucu işlevsel bir yapı kazandığı için; İYS’lerin tasarlanması ve kodlanması çok boyutta ele alınması gereken bir işlemdir. Bu aşamada özellikle kullanılabilir içeriklerden yani nesnelerden, İYS’nin görünen yüzü olan temalardan ve İYS’leri daha kullanışlı hâle getiren eklentilerden (Plugin) söz etmek doğru olacaktır.

İYS’lerde kaç farklı yönetimden söz edilebilir?

İYS’lerde kullanıcı yönetimi, içerik yönetimi ve sistem yönetimi olmak üzere üç farklı yönetimden söz edilebilir.

Öğrenme nesneleri nedir?

Öğrenme nesneleri teknoloji destekli öğrenme sürecinde tekrar tekrar kullanılabilen dijital veya dijital olmayan özelliklerdir.

SCORM nedir?

Sharable Content Object Reference Model yani Paylaşılabilir İçerik Nesnesi Referans Modeli, e-öğrenme içeriklerinin farklı öğrenme yazılımlarında kullanıcı verisi üreterek çalışması için oluşturulan bir içerik yönetim çatısıdır.

İYS'de temayı açıklayınız.

Temalar için İYS’lerin görünen yüzü demek doğru olacaktır. Temelde sadece görsel bir şablonmuş gibi algılanmalarına karşın temaların, İYS’nin yönetimi ve kullanımı sürecinde oldukça önemli görevleri olmaktadır.  İYS’lerde kullanılan temalar ile bir bilgisayarda işletim sistemi tarafından kullanılan temanın temelde bir farkı yoktur.

Kullanım alanları açısından içerik yönetim sistemleri nelerdir?

Bu yönüyle bakıldığında İYS’leri; eğitsel uygulamalar, bireysel uygulamalar, kurumsal uygulamalar, e-ticaret uygulamaları, bileşen uygulamalar, mobil uygulamalar ve haber servisleri başlıkları altında ele almak olanaklıdır.

İYS'de yazarı açıklayınız.

İYS sistemi içerisinde yazar olarak konumlandırılmış bir kullanıcı temel olarak yazı hazırlama görevine sahiptir. Hazırlayacağı yazıya link ekleyebilir, daha önce yüklenmiş görsellerden birini ekleyebilir veya kendisi yeni bir görsel yükleyerek yazısına ekleyebilir.

Kaynak kodları açısından İYS'ler nedir? Açıklayınız.

Kaynak kodları açısından İYS'ler ikiye ayrılır:

• Açık kaynak kodlu İYS'ler: Bilgisayar yazılımlarının makina diline dönüştürülüp kullanımından önceki programcılar tarafından okunur, anlaşılır, yeni amaçlara uygun değiştirilebilir hâlinin gizli tutulmayıp açık halde kamuyla paylaşılmasıdır. Açık kaynak kodlu bir İYS’de kullanıcı uygulamanın kaynak kodlarına müdahalede bulunabilir. 
• Kapalı kaynak kodlu İYS'ler: Ticari amaçlı olarak geliştirilme sürecinde yazılan kaynak kodlarının kullanıcıyla paylaşılmayıp gizli tutulduğu yazılımlardır. Kapalı kaynak kodlu İYS’lerde geliştiriciler kullanıcıya her türlü geribildirim, teknik destek, sorun giderme, güncelleştirme vb. gibi hizmetleri sağlamak koşuluyla lisans ücreti talep edebilirler. 

İYS'de editörü açıklayınız.

Editör kelimesi habercilik kökenli bir kelimedir ve tıpkı bir medya kuruluşunda olduğu gibi temel bir düzeltme (edit etme) görevine karşılık gelmektedir. Her ne kadar habercilik kökenli olsa da içerik geliştirme ve yayınlama sürecindeki tüm işlerde kontrolör olarak editörlerin etkin olarak görev aldıkları söylenebilir.

Tema seçimini etkileyen etmenler nelerdir?

Tema tercihi görsellik üzerine kurulu olsa da tema seçimini etkileyen birtakım etmenler bulunmaktadır. Bu etmenleri lisanslama, görsel tasarım, kullanışlılık, güncelleme, dil desteği başlıkları altında ele almak olanaklıdır.

İYS içerisinde kaç tür eklenti bulunmaktadır?

İYS içerisinde “Widget” ve “Plugin” olarak adlandırılan iki tür eklenti bulunmaktadır.

İYS'de yöneticiyi açıklayınız.

Yönetici, sistemin tüm kurulum ve işletim yetkilerine sahip, yönetim paneline erişim izni olan, dilediği kullanıcıları sisteme ekleyip kullanıcı yetkilerini değiştirebilen, dilediği kullanıcıların sisteme erişimini kısıtlayabilen, daha açık bir ifadeyle, İYS’nin tüm yönetsel haklarını elinde bulunduran en yetkili kullanıcısıdır.

İYS'de içerik yönetimi kaça ayrılır?

İYS'de içerik yönetimi üçe ayrılır:

1. Metin tabanlı içeriklerin yönetimi
2. Görsel tabanlı içeriklerin yönetimi
3. Video ve sesli içeriklerin yönetimi

Öğrenme nesnelerinin yapısı incelendiğinde; öğrenme nesneleri kaç kısımdan oluşur ve bunlar nelerdir? Açıklayınız.

Öğrenme nesnelerinin yapısı incelendiğinde; öğrenme nesnelerinin içerik ve üst veri (metadata) olmak üzere iki kısımdan oluştuğu görülmektedir.

• İçerik kısmında aktarılması istenilen içerikle birlikte hedefler, öğretim stratejileri ve teoriler ve değerlendirme etkinlikleri yer alır.
• Öğrenme nesnelerinin üst veri kısmında ise web ortamındaki öğrenme kaynaklarının tanımlanmasını veya etiketlenmesini sağlayan bilgiler yer almaktadır. Bu bölümde öğrenme nesnesinin künyesi, türü, formatı, kullanım biçimi, hedef kitlesi, içeriği tanımlayan etiketler, çalışma süresi vb. çok sayıda bilgi yer alabilir.

Widget ve Plugin arasındaki fark nedir?

Widget kullanıcılar tarafından görülebilen; Plugin arka planda çalışan ve kullanıcılar tarafından görüntülenemeyen eklentilerdir.