Seyahat Acentacılığı ve Tur Operatörlüğü Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Endüstriyel Turizm Ve Seyahat

1. Soru

Paket turlara olan ilginin sebepleri nelerdir?

Cevap

Paket turlara olan ilginin sebepleri şöyle sıralanabilir: • Ziyaretçinin daha önce hiç gitmediği bir turistik merkeze tek başına ve kendi imkânlarıyla gitmesiyle kıyaslandığında daha güvenilir olması (seyahat acentası faktörü), • Katılımcı sayısının fazla olması sebebiyle maliyetin düşmesi ve bunun ucuzluk olarak kişi başı fiyata yansıması, • Hizmetleri ziyaretçinin adına tur operasyonunu yapan işletmenin ayarlamasının getirdiği kolaylık, • Yurt dışı turlarda rehber sayesinde dil sorununun ortadan kalkması, • Tur maliyeti önceden hesaplandığından yapılacak harcamaların kesin olarak bilinmesi, • Farklı alternatifler sunulması, • Değişik yerleri gezip görme imkânı, • Acentaların deneyim ve bilgisine olan güven, • Zaman tasarrufu sağlanması.


2. Soru

Turizm endüstrisinde uygulanan itme ve çekme stratejilerini açıklayınız.

Cevap

Turizm endüstrisinde ‘itme stratejisi’ turistik ürünü pazarlayan seyahat acentası gibi işletmeleri teşvik etmek için uygulanır. İtme stratejisini uygulayanlar belirli bir tür turistik ürün arz eden, hava yolu işletmesi, konaklama işletmesi ve tur operatörü gibi üreticilerdir. Turistik ürün arz edenler, daha fazla satış yapmak için bazı dönemlerde acenta komisyonlarını artırırlar. Ayrıca tur operatörleri, acentaların gerçekleştirdiği belirli sayıda tur satışına bir ücretsiz tur vermek (20 tur satışı karşılığında 1 ücretsiz tur gibi), hava yolu işletmeleri de belirli sayıda uçak bileti satışına gidiş-dönüş uçak bileti vermek gibi yöntemler kullanırlar. Turizm endüstrisinde kullanılan ‘çekme stratejisi’ ise tüketiciye ve turist gönderen ülkelerdeki tur operatörlerine yöneliktir. Turizm işletmeleri, tüketiciyi çekebilmek amacıyla yazılı ve görsel basına reklam verirler. Bu tür çekme stratejileri turizm işletmeleri dışında destinasyon ülkelerinin turizm bakanlıkları ya da diğer turizm örgütleri ve kuruluşları tarafından da uygulanır. Ayrıca bu tür örgüt, kurum ve kuruluşlar; turist gönderen ülkelerdeki tur operatörlerine tanıtım yaparlar ve seminerler düzenlerler.


3. Soru

Turistik ürünün bütünsellik özelliğini açıklayınız.

Cevap

Turizm endüstrisinde ulaşım, konaklama, yer hizmetleri, dinlence vb. farklı ürünler birbirinin yerine konulamaz ve art arda tüketilirler. İş seyahatine çıkanlar veya tek amaçları istedikleri yere varmak olan gezginler bile ulaşım dışında konaklama gibi diğer turistik ürünlerden yararlanırlar. Dolayısıyla satın alınan turistik bir ürün, tüketiciyi o ürünün tamamlayıcısı olan bir başka turistik ürünü almaya yönlendirir. Bir hava yolu işletmesi, herhangi bir noktaya olan seferlerini azalttığında ya da tümüyle durdurduğunda, bölgede bulunan konaklama işletmeleri ve diğer turizm işletmelerinin müşterileri azalır. Dolayısıyla tümüyle birbirinden farklı gibi görünen turistik ürünler, gerçekte birbirlerinin tamamlayıcısıdırlar ve ayrılmaz bir bütün oluştururlar. Turistik ürünün bütünselliğini belirleyen bir başka etken, tüketici ile ürün sunan işletme arasındaki ilişkilerdir. Fiziksel bir ürünün (örneğin buzdolabı ya da otomobil) üretim aşamasında yer alan teknisyenin olumsuz davranışları, tüketici açısından bir anlam taşımaz. Oysa turistik ürünün tüketilmesi sırasında, tüketici ile üretimi geçekleştiren insanlar arasındaki yüz yüze ilişki, tüketicinin ürün hakkındaki fikrini olumlu ya da olumsuz etkileyebilir. Bu özellik birçok hizmet işletmesinde vardır.


4. Soru

Konaklama şekline göre paket turlar kaça ayrılır?

Cevap

Konaklama şekline göre paket turlar şöyle sıralanabilir: • Tatilci (Sejur) Turları, • Gezginci (Itinerant) Turları.


5. Soru

Ekonomik açıdan paket turlar kaça ayrılır?

Cevap

Ekonomik açıdan paket turlar şöyle sıralanabilir: • Lüks Turlar, • Birinci Sınıf Turlar, • Ekonomik Turlar.


6. Soru

Paket turu oluşturan ögeler nelerdir?

Cevap

Paket turu oluşturan ögeler şöyle sıralanabilir: • Ulaşım, • Konaklama, • Yeme-içme, • Rehberlik.


7. Soru

Gidilen yöreye göre paket turlar kaça ayrılır?

Cevap

Gidilen yöreye göre paket turlar şöyle sıralanabilir: • Tek Ülkeye Yönelik Turlar, • Birden Fazla Bölgeye Yönelik Turlar, • Tek Şehre Yönelik Turlar.


8. Soru

Amacına göre turlar kaça ayrılır?

Cevap

Amacına göre turlar şöyle sıralanabilir: • Dinlenme Turları, • Gezi Turları, • Öğrenme/Kültür Turları, • Dini ve Etnik Turlar, • Macera Turları, • Ekolojik Turlar, • Spor ve Rekreasyon Turları, • İsteğe Bağlı Turlar, • Özel Gereksinim Turları.


9. Soru

Turizm hangi özellikleriyle diğer sektörlerden ayrılmaktadır?

Cevap

Turizmi diğer sektörlerden ayıran özellikler şöyle sıralanabilir: • Birçok ürün tüketicinin ayrıntılı incelemesi yapıldıktan, pazar ve çevre koşulları incelendikten sonra pazara sunulur. Turistik ürünün pazarlamasında ağırlık, turistik ürünün oluşturulduğu ve sunulduğu turist çeken ülke özeliklerindedir. • Tüketici beklenti ve ihtiyaçlarına yönelik tasarımlar gerçekleştirilir. Turizmde ise genellikle standart bir ürün olan paket tur vardır ve bu ürünle kimlerin ilgileneceği ile kimlerin satın alacağı üzerinde durulur. • Destinasyon pazarlaması tüketici talebi üzerine kurulu olmak yerine ürünün tanıtımı üzerine kuruludur. • Turizm ürünü, birkaç parçanın bir araya getirilmesi ve bu sırada birkaç üreticinin birlikte çalışması ile oluşan bütünleşmiş bir üründür. Dolayısıyla ürün kontrolü birden fazla işletmeye yayılmıştır. • Turistik ürünün tüketici tarafından değerlendirilmesi, turizm tüketiminin yaşandığı sırada ve sonrasında yapılır. • Turist, satın alma öncesinde görmediği, denemediği ve önceden değerlendiremeyeceği bir ürün satın alır. • Turizmde kişisel hayallerin gerçeğe dönüştürülmesi söz konusudur. Turizmde hizmet ve ürün sunanlar bu hayallerin neler olabileceği üzerinde durarak tanıtım çalışmalarına yön verirler. • Savaş, terör, doğal afetler, salgın hastalıklar ve ekonomik dalgalanmalar gibi etkenler özellikle çekim ülkelerinin pazar paylarını olumsuz etkilerler.


10. Soru

Turistik ürünün eşzamanlılık özelliğini açıklayınız.

Cevap

Birçok turistik ürün, aynı yerde ve aynı zamanda üretilir ve tüketilir. Görülebilir ürünler ise genellikle farklı yerlerde üretilirler ve farklı zamanlarda tüketilirler. Yine birçok turistik ürün önce satın alınır, daha sonra satın alınan ürün eşanlı olarak üretilir ve tüketilir. Oysa görülebilir ürünler genellikle önce üretilir, sonra satın alınır ve son olarak tüketilirler.


11. Soru

Paket tur kavramını tanımlayınız.

Cevap

Seyahat acentalarının turistik amaçlarla çeşitli hizmetleri bir araya getirerek belirli tek bir destinasyona ya da birden fazla turistik merkeze belirli süreler dâhilinde yaptıkları gidiş-dönüş seyahatleri tur olarak tanımlanmaktadır. Paket tur ise İngilizce’de “Inclusive Tour” ve “Package Tour”, Fransızca’da “Voyage a Forfait” şeklinde ifade edilen bir seyahat terimidir. Diğer bir ifadeyle paket tur, belirli tatil merkezlerinin ziyaret edilmesi esnasında, buralara bağlantıyı sağlayan ve bu merkezlerde bulunan üretici işletmelerin ürün ve hizmetlerinin (konaklama, ulaştırma, yeme-içme vb.) bir araya getirilmesi ve tek bir fiyata satılan tek bir ürün bileşimi olarak tanımlamaktadırlar.


12. Soru

Turistik ürünün bozulabilirlik özelliğine karşı üreticinin aldığı önlemler nelerdir?

Cevap

Bozulabilirlik tehlikesine karşı üreticilerin aldığı önlemlerin başında overbooking (kapasite fazlası rezervasyon) gelmektedir. Bu yöntemle konaklama işletmeleri ve havayolları, kapasitelerinin üstünde rezervasyon yapmakta ve olası bir rezervasyon iptali durumunda açıklarını fazladan rezervasyonlarla telafi etmektedirler. Ancak overbooking uygulaması, rezervasyonlu müşterilerin tamamının gelmesi durumunda işletmeleri zor durumda bırakan ve imajlarını olumsuz etkileyen bir yöntemdir.


13. Soru

16. ve 17. Yüzyılda turizm ile ilgili yaşanan gelişmeler nelerdir?

Cevap

11. ve 16. yüzyıllar arasında gerçekleştirilen Haçlı Seferleri büyük kitlesel hareketler açısından geniş organizasyonlu yolculukların ilk örneğini oluşturmuşlardır. Bu seferler, Avrupalıları ön Asya ülkelerinin esrarlı ve egzotik atmosferiyle karşı karşıya getirmiş, İslam medeniyetini yakından tanıma fırsatı vermiştir. 16. yüzyılda İngiliz seyahatleri önemli bir gelişme göstermiştir. İngiltere’den Avrupa kıtasına yapılan seyahatler, “Grand Tour” yani Büyük Tur’u başlatmıştır. Bu tur, soylu ve zengin aristokratların eğitimleri için Avrupa kıtasının önemli şehirlerine yaptıkları, üç yıl süren bir gezidir. 17. yüzyılda Fransız ve İngiliz kökenli elçi, seyyah ve yazarların hatıraları, turizmle ilgili literatürün temelini oluşturmuştur.


14. Soru

Turistik ürünün eşzamanlılık özelliğinin sonuçları nelerdir?

Cevap

Turistik ürünün eşanlılık özelliğinin doğurduğu en önemli sonuç, üretici ve tüketici arasındaki bağımlılıktır. Üretim ve tüketimin eşanlı olması, tüketimin büyük olasılıkla üreticiye ait bir yerde (otel, uçak vb.) gerçekleşmesini zorunlu kılar. Ayrıca eşanlılık özelliği nedeniyle turistik ürün depolanamaz, saklanamaz ve tüketimi başladığı andan itibaren durdurulamaz.


15. Soru

Turistik ürünün benzersizlik özelliğini açıklayınız.

Cevap

Farklı olan pek çok turistik ürün (yer, bina, tarihi eser vb.) turistleri ilgilendirir ve çeker. Mısır Piramitleri, Topkapı Sarayı, Eyfel Kulesi ve Hyde Park gibi özelliği bulunan yerler benzersiz turist çekim öğeleridir. Günümüzde standardizasyon her ne kadar önemli bir tüketim tercihi nedeni ise de farkı bulunan ve tek olan ürünlere yönelik talep devam etmektedir. Örneğin ürün standardı ve kalitesi ile belirli bir imajı olan Hilton otelinde konaklamak yerine, aynı bölgede bulunan tarihi bir otelde konaklamayı tercih edebilecek birçok turist vardır (İstanbul, Pera Palas gibi).


16. Soru

Teknolojik gelişmeler turizmi nasıl etkilemiştir?

Cevap

Teknoloji ile birlikte turizmde de yeni gelişmeler yaşanmıştır. 1950’li yıllara rastlayan ilk charter seferleri ile ‘paket tur’ kavramı ortaya çıkmış ve daha organize hâle gelmiştir. Yine bu aşamada hava yolu, konaklama, tur operatörü ve acenta gibi turizmle ilgili işletmeler arasındaki iletişim hızlanmış ve seyahat etmek eskiye oranla daha kolaylaşmış ve ucuzlamıştır.


17. Soru

Turizm hangi özellikleriyle diğer sanayi dallarından ayrılmaktadır?

Cevap

Turizm, endüstri olarak adlandırılmakla birlikte, bazı özellikleri itibarıyla diğer sanayi dallarından ayrılmaktadır. Bunlardan en önemli ikisi: • Hedef pazar ve • Tüketici davranışlarıdır.


18. Soru

Turistik ürünün görülmezlik özelliğini açıklayınız.

Cevap

Endüstriyel ürünlerin birçoğu görülebilir özellikler taşımaktadır. Bu ürünlerin belirli ağırlıkları ve hacimleri vardır. Turistik ürün ise görülmezlik özelliği taşır. Herhangi bir uçuş deneyimi, otelde yapılan bir konaklama, bir müzeyi ziyaret etme gibi eylemler turistik ürünün içerdiği faaliyetlerdir. Uçak koltuğu ve otel yatağı gibi görülebilir olan maddi ürünler turistin talep ettiği ürünler değildir. Bunlar, talep edilen turistik ürünün elde edilmesini ve tüketilmesini sağlayan ürün bileşenleridir ve sahiplikleri turistin bu ürünleri tüketmesi ile değişmez. Özet olarak, turistik ürün, satın alanlar tarafından tüketilmedikçe, görülmeyen ve görülmeden satın alınması gereken bir özellik taşır.


19. Soru

Uzaklığa göre turlar kaça ayrılır?

Cevap

Uzaklığa göre turlar şöyle sıralanabilir: • Yakın Turlar (Ulusal), • Uzak Turlar (Uluslararası).


20. Soru

Düzenli olarak tur düzenleyen ilk seyahat acentası hangisidir?

Cevap

19. yüzyılda turistik amaçlı organize turlar, önce İngiltere’de ortaya çıkmış daha sonra Batı Avrupa’da endüstri devrimiyle birlikte 18. yüzyılın ikinci yarısında gerçekleştirilmiştir. Böylece turizm hareketlerinde de değişiklikler yaşanmıştır. Thomas Cook’un belli bir grubu, konaklama ve taşıma hizmetlerini de sunarak, gezdirmesi bugünkü anlamda organize turların başlangıcı olarak kabul edilmektedir. Düzenli olarak tur düzenleyen ilk seyahat acentası Thomas Cook’tur. Thomas Cook’un buharlı trenle Leicester’dan Loughborough’a düzenlediği ilk organize tur tarihsel süreçte turizm açısından önemli bir gelişme olarak karşımıza çıkmaktadır.


21. Soru

Turistik ürünün bozulabilirlik özelliğini açıklayınız.

Cevap

Saklanamazlık, turistik ürünün önemli özelliklerinden biridir. Turistik ürün genellikle üretildiği anda tüketilmesi gereken bir yapıdadır. Herhangi bir uçağın bir seferde satılamayan koltuğunun ya da bir otelin satılamayan yatağının ilgili sefer ve gece göz önüne alındığında telafisi mümkün değildir. Ana ürün paket tur söz konusu olduğunda koltuklarının bir bölümü boş olan uçak seferi nedeni ile tur operatörleri gelir kaybına uğrarlar. Bu durum süpermarketlerde satılan ürünlerin son kullanma tarihlerinin geçmesi ile benzerdir. Süpermarketlerdeki ‘indirimli satış rafı’ örneğinde olduğu gibi tur operatörlerinin gerçekleştirdiği ‘son dakika’ satışları da zararı en aza indirebilmek amacıyla uygulanan bir yöntemdir.


22. Soru

Turistik ürünün denklik özelliğini açıklayınız.

Cevap

Özellikle ulaşımla ilgili bazı turistik ürünler birbirleriyle benzerlik gösterir. Aynı firmanın ürettiği uçaklara sahip olan ve benzer destinasyonlara sefer düzenleyen iki hava yolu işletmesi, birbirlerine rakip olmanın yanında denk ürünleri sunmaktadırlar. Standart olarak inşa edilen otel ve tatil köyleri için de benzer durum söz konusudur.


23. Soru

Turistik ürünün dönemsellik özelliğini açıklayınız.

Cevap

Birçok turistik ürün dönemsel nitelik gösterir. Turistik ürünlerin büyük bir bölümü belirli dönemlerde talep edilir. Yılın belirli bir bölümünde turistik ürüne talep olabileceği gibi haftanın, hatta günün belirli bölümlerinde de talep artabilmektedir. Örneğin, Cuma ve Pazartesi günlerine olan uçuş talepleri diğer günlere göre daha fazladır. Çünkü özellikle iş seyahatine çıkan insanlar hafta sonlarını evlerinde geçirmek isterler. Benzer olarak, günün erken saatlerindeki ve öğleden sonraki uçuşlara olan talep de diğer saatlere göre daha yoğundur. Bunun nedeni ise insanların evlerine gün ışığında varabilme istekleridir. Sömestir ve yıl sonu tatilleri ile bayram tatilleri de turistik ürünlere olan talebi artırır.


24. Soru

Turizmin endüstri olarak değerlendirilmesinde sorun yaratan önemli etkenler nelerdir?

Cevap

Turizmin endüstri olarak değerlendirilmesinde sorun yaratan iki önemli etken vardır: • Bunlardan birincisi, endüstri kavramının daha çok üretim ve ürün temelli alanlarla ilgili olması; dolayısıyla hizmet üretiminden çok mal üretimi ile özdeşleştirilmesidir. • Sorun yaratan ikinci etken ise endüstri kavramının genellikle otomotiv ve elektronik endüstrilerinde olduğu gibi tek merkezli ve homojen özellikler göstermesidir. Birinci etken ile ilgili olarak, turizm mal üretiminden çok hizmet üreten iş kollarını bünyesinde barındırmaktadır. İkinci etken ile ilgili olarak ise, aslında tek başlarına hepsi birer ayrı sektör hatta bir kısmı endüstri olarak değerlendirilebilecek (ulaştırma gibi) ekonomik etkinliklerin, söz konusu faaliyetler turizm ile ilgili olduğunda bir çatı altında değerlendirilmeleri ve heterojen özellik göstermeleridir. Kısaca, tek başlarına ele alındıklarında birbirlerine çıktı vermek gibi zorunlulukları bulunmayan, birbirleri ile doğrudan bağlantılı çalışmak durumunda olmayan farklı sektörler, turizm içinde özellikle ana ürünün ‘paket tur’ olması hâlinde hammadde ya da ürün bileşeni üreticisi veya toptancı ve perakendeci durumuna gelirler. Buradan çıkarılabilecek sonuç, turizmin endüstri olarak anılmasının organize paket turlar ile ilgili olmasıdır. Diğer bir sonuç ise, homojenlik söz konusu ise ana/nihai ürün olan paket turun, ona girdi sağlayan konaklama, ulaştırma ve yeme-içme gibi işletmelerin ürünlerinin de ‘hammadde ya da ürün bileşeni’ olarak kabul edilmesidir.


25. Soru

Turistik ürünün dönemsellik özelliğine karşı üreticilerin aldığı önlemler nelerdir?

Cevap

Turistik ürünün dönemsellik özelliğini azaltmak ve turizm talebini daha geniş zamana yayabilmek amacıyla alınan bazı önlemler vardır. İlk akla gelen yöntem düşük sezonlarda fiyat indirimine gidilmesidir. Bazı hava yolu işletmeleri hafta sonu seferlerinde ve gece uçuşlarında (red-eye uçuşlar) indirim yaparlar. Yine bazı kıyı otelleri de kışın fiyat indirimleri uygularlar. Bir başka önlem olarak, özellikle konaklama işletmeleri, düşük sezonlarda çalışan sayısını azaltırlar ve tesislerinin belirli bir bölümünü hizmete kapatırlar.


26. Soru

Ekonomik dengeler turizmi nasıl etkilemiştir?

Cevap

Turizm endüstrisindeki gelişmeleri etkileyen diğer bir etken ekonomik dengelerdir. Dünyanın tek süper gücü olan ABD, Avrupa Birliği’nin, Çin’in ve Japonya’nın rekabeti ile karşı karşıyadır. AB’de ise tek ülke olma yolunda önemli adımlar atılmış; üye ülke vatandaşları ülkeler arası yolculukları adeta şehirlerarası yolculuğa dönüştürmüşlerdir. Para birimi ile ilgili konularda ise önce AB üyesi ülkeler arasında kur politikaları düzenlenmiş daha sonra da tek ülke hedefinin temel konularından biri olan avro (Avrupa Ortak Para Birimi) süreci başlatılmıştır. Sonuç olarak, bu uygulamalarla daha çok sayıda Avrupalı seyahat etmeye başlamıştır.


27. Soru

Modern anlamda turizm ilk kez ne zaman görülmüştür? Açıklayınız.

Cevap

Modern anlamda turizm olayı ilk kez Antik Yunanistan’da belirgin bir şekilde görülmeye başlanmıştır. M.Ö.700 yıllarında olimpiyat oyunlarının başlamasıyla spor karşılaşmalarına aktif olarak katılmak veya izlemek amacıyla bugün de görülen spor turizmi olayı gerçekleşmiştir (M.Ö. 480-421). Böylece ilk kez Antik Yunanistan’da modern anlamda bir turizm olayı belirgin bir biçimde ortaya çıkmıştır. Roma’da ise zenginler, asiller ve yönetici sınıf Yunanistan’a, Mısır’a ve Anadolu’ya seyahat etmişlerdir. Seyahat davranışları incelenen Romalıların “zevk için seyahat eden ilk turistler” oldukları kanısı yaygındır. Romalıların suya ve banyolara düşkünlükleri, ilgili dönemde termal turizminin gelişmesine de katkı sağlamıştır.


28. Soru

Büyük çoğunluğu hizmet endüstrileri ile ilgili olan turistik ürünün özellikleri nelerdir?

Cevap

Hizmet endüstrileri ile ilgili olan turistik ürünün özellikleri şöyle sıralanabilir: • Heterojenlik, • Görülmezlik, • Bozulabilirlik, • Dönemsellik, • Denklik, • Benzersizlik, • Bütünsellik, • Eşzamanlılık.


29. Soru

Niteliğine göre paket turlar kaça ayrılır?

Cevap

Niteliğine göre paket turlar şöyle sıralanabilir: • Bağımsız (Independent) Turlar, • Gözetimli (Hosted) Turlar, • Eşlikli (Escorted) Turlar, • Rehberli (Guided) Turlar, • Özel Turlar.


30. Soru

Turistik ürünün denklik özelliğine karşı üreticilerin aldığı önlemler nelerdir?

Cevap

Turistik ürün/hizmet sunan işletmeler, son yıllarda ürün benzerliği sorununu, ürünlerin kalitesini yükselterek giderme yoluna gitmişlerdir. Böylece gerçekte rakiplerininkine benzer olan ürünlerini farklıymış gibi tanıtabilmişlerdir. Turizmde hizmet ve ürün sunanlar, ‘marka imajı’ oluşturma yoluyla da denklik sorununu gidermeye çalışırlar. Ayrıca tüketicilerin kendilerinden alış-veriş yapmayı sürdürmeleri amacıyla bazı işletmeler ‘özendirici programlar’ uygularlar. Özendirici programların uygulanışında son yıllarda yaygın olarak kullanılan ‘itme ve çekme’ stratejilerinden yararlanılır.


31. Soru

Turizm ana başlığı altında sınıflandırılabilecek temel iş kolları nelerdir?

Cevap

Turizm ana başlığı altında sınıflandırılabilecek temel iş kolları şöyle sıralanabilir: • Konaklama sektörü, • Havayolları, • Feribot ve kruvaziyer şirketleri, • Yeme-içme işletmeleri, • Seyahat acentaları ve tur operatörleri, • Turistik eşya satıcıları ve • Araba kiralama şirketleri.


32. Soru

Turistik ürünün heterojenlik özelliğini açıklayınız.

Cevap

Ürüne dayalı endüstriler ile hizmete dayalı turizm arasındaki önemli bir fark, diğer endüstrilerin homojen özellik göstermesidir. Otomobili olmayan bir kişi; lastik almaya, oto cilası bulundurmaya ya da oto tamircisine gitmeye gerek duymaz. Oysa turizm endüstrisinde nihai ürün olan paket tur satın almadan hava yolu seyahatine çıkılabilir, otelde konaklanabilir ve müze-ören yerleri gezilebilir. Diğer bazı endüstrilerde yan ürünler ve ürün bileşenleri, nihai ürün olmadan anlam taşımaz. Turizmde ise nihai ürün olan paket tur, sonradan geliştirilen bir üründür. Hediyelik eşya satışlarının standartlaşması, otel-havaalanı transferleri, gruplar hâlinde müze-ören yeri ziyaretleri ve charter uçak taşımacılığı paket turun geliştirilmesi ile ortaya çıkan etkinliklerdir. Ancak paket turun en önemli bileşenleri olan otel yatağı ve uçak koltuğu, paket tur ortaya çıkmadan önce de var olan ve kendi başlarına da tüketilen ürünlerdir.


33. Soru

“Kitle turizmi” kavramı nedir?

Cevap

Tatil ya da seyahatleri tüketiciler adına seyahat işletmelerinin organize edip bütünsel (birleşik) bir ürün hâlinde sundukları “kitle turizmi” kavramı ise endüstriyel turizmin belirleyicisidir.


34. Soru

Turizm nasıl  endüstri olmuştur?

Cevap

Turizm, tur operatörleri ve seyahat acentalarıyla ve bu işletmelerin kitlesel turizmi organize edip paket turları satmalarıyla endüstri olmuştur.


35. Soru

Turizm olayı ilk kez ne zaman görülmeye başlandı?

Cevap

Modern anlamda turizm olayı ilk kez Antik Yunanistan’da belirgin bir şekilde görülmeye başlanmıştır. M.Ö.700 yıllarında olimpiyat oyunlarının başlamasıyla spor karşılaşmalarına aktif olarak katılmak veya izlemek amacıyla bugün de görülen spor turizmi olayıgerçekleşmiştir (M.Ö. 480-421)


36. Soru

Geniş organizasyonlu yolculukların ilk örneğini hangi tarihi olay  oluşturmuştur?

Cevap

Onbirinci ve onaltıncı yüzyıllar arasında gerçekleştirilen Haçlı Seferleri büyük kitlesel hareketler açısından geniş organizasyonlu yolculukların ilk örneğini oluşturmuşlardır. Bu seferler, Avrupalıları ön Asya ülkelerinin esrarlı ve egzotik atmosferiyle karşı karşıya getirmiş, İslam medeniyetini yakından tanıma fırsatı vermiştir


37. Soru

Büyük Tur’u başlatan hareket nedir?

Cevap

16. yüzyılda İngiliz seyahatleriönemli bir gelişme göstermiştir. İngiltere’den Avrupa kıtasına yapılan seyahatler, “GrandTour” yani Büyük Tur’u başlatmıştır. Bu tur, soylu ve zengin aristokratların eğitimleri içinAvrupa kıtasının önemli şehirlerine yaptıkları, üç yıl süren bir gezidir. 17. yüzyılda Fransız
ve İngiliz kökenli elçi, seyyah ve yazarların hatıraları, turizmle ilgili literatürün temelini oluşturmuştur


38. Soru

Ondokuzuncu yüzyılda turistik amaçlı organize turlar ilk nerede ortaya çıkmıştır?

Cevap

Ondokuzuncu yüzyılda turistik amaçlı organize turlar, önce İngiltere’de ortaya çıkmış daha sonra Batı Avrupa’da endüstri devrimiyle birlikte onsekizinci yüzyılın ikinci yarısında gerçekleştirilmiştir. Böylece turizm hareketlerinde de değişiklikler yaşanmıştır


39. Soru

Organize turların başlangıcı olarak kabul edilen hareket nedir?

Cevap


Thomas Cook’un belli bir grubu, konaklama ve taşıma hizmetlerini de sunarak, gezdirmesi bugünkü anlamda organize turların başlangıcı olarak kabul edilmektedir. Düzenli olarak tur düzenleyen ilk seyahat acentası Thomas Cook’tur


40. Soru

İlk organize tur kim tarafından düzenlenmiştir?

Cevap

Thomas Cook’un buharlı trenle Leicester’dan Loughborough’a düzenlediği ilk organize tur tarihsel süreçte turizm açısından önemli bir gelişme olarak karşımıza çıkmaktadır.


41. Soru

20.yy da teknolojik değişimin turizme etkisi nasıl olmuştur?

Cevap

Dünyadaki değişim yirminci yüzyılda -özellikle İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra- herzamankinden hızlı olmuştur. 1940’lardan beri yaşanan değişim yirmibirinci yüzyıla girildiğinde hızını artırarak devam etmektedir. Diğer bütün etkenlerden farklı olarak günlük yaşamı bu denli hızlı değiştiren kuvvet, teknolojidir (Angelo ve Vladimir, 1994). Teknolojik gelişme dünyanın büyük bir bölümünü etkileyerek önce tarımsal toplumdan endüstri toplumuna, yirminci yüzyılın ikinci yarısından sonra da bilgi toplumuna geçişi hızlandırmıştır. Teknoloji insanlara daha hızlı ve ucuz seyahat olanakları, daha işlevsel eşyalar ve anında iletişim sağlamıştır


42. Soru

‘Paket tur’ kavramı nasıl ortaya çıkmıştır?

Cevap

1950’li yıllara rastlayan ilk charter seferleri ile ‘paket tur’ kavramı ortaya çıkmış ve daha organize hâle gelmiştir.


43. Soru

1950’lerle birlikte turizmde ne gibi ilerlemeler olmuştur?

Cevap

1950’li yıllara rastlayan ilk charter seferleri ile ‘paket tur’ kavramı ortaya çıkmış ve daha organize hâle gelmiştir. Yine bu aşamada hava yolu, konaklama, tur operatörü ve acenta gibi turizmle ilgili işletmeler arasındaki iletişim hızlanmış ve seyahat etmek eskiye oranla daha kolaylaşmış ve ucuzlamıştır.


44. Soru

1950’lerde başlayıp 1980'li yıllara kadar devam eden süreçte turizm nasıl şekillenmiştir?

Cevap

1980’li yıllara kadar devam eden bu süreç içinde, turizm çok ürünlü bir endüstri yerine birbirine bağımlı ve ayrılmaz parçalardan oluşan bir bütün olarak yapılanmıştır. Ulaşım ve tarım gibi daha homojen endüstrilere göre turizm daha heterojen ve farklı iş alanlarına yayılmış bir özellik göstermektedir. Ancak özellikle 1980’lerden itibaren kurumsallaşan ve bütünleşen turizm işletmeleri sayesinde turizm ürünleri hâlka kolaylıkla ulaştırılabilmiştir. Farklı işkollarından oluşması ve turizmin tanımlamasının net yapılamayışı nedeniyle
turizm kuruluşları ve birlikleri tarafından, turizm dünyanın en büyük endüstrilerinden biri olarak varsayılmaktadır.


45. Soru

Turizm endüstrisindeki gelişmeleri etkileyen unsurlar nelerdir?

Cevap

Politik değişimler, ekonomik dengeler etkilemiştir


46. Soru

Turizm, hangi özellikleri itibarıyla diğer sanayi dallarından ayrılmaktadır?

Cevap

En önemli ikisi, hedef pazar ve tüketici davranışlarıdır


47. Soru

Turizmin  bir endüstri hâlini alma sürecinde turizm ana başlığı altında sınıflandırılabilecek temel iş kolları nelerdir?

Cevap

Turizmin çok alanlı ve çok uluslu bir endüstri hâlini alma sürecinde turizm ana başlığı altında sınıflandırılabilecek temel iş kolları şunlardır:
• konaklama sektörü,
• havayolları,
• feribot ve kruvaziyer şirketleri,
• yeme-içme işletmeleri,
• seyahat acentaları ve tur operatörleri,
• turistik eşya satıcıları ve
• araba kiralama şirketleri


48. Soru

Turizmin endüstri olarak değerlendirilmesinde sorun yaratan etkenler nelerdir?

Cevap

Turizmin endüstri olarak değerlendirilmesinde sorun yaratan iki önemli etken vardır. Bunlardan birincisi, endüstri kavramının daha çok üretim ve ürün temelli alanlarla ilgili olması; dolayısıyla hizmet üretiminden çok mal üretimi ile özdeşleştirilmesidir. Sorun yaratan ikinci etken ise endüstri kavramının genellikle otomotiv ve elektronik endüstrilerinde olduğu gibi tek merkezli ve homojen özellikler göstermesidir.


49. Soru

Destinasyon pazarlaması ne üzerine kuruludur?

Cevap

Destinasyon pazarlaması tüketici talebi üzerine kurulu olmak
yerine ürünün tanıtımı üzerine kuruludur. Türkiye, Portekiz ve Tayland gibi turist çeken ülkelerde turizmin gelişmesi, önce ülkesel boyutta alınan kararlar sonucunda ve sonra da yoğun bir tanıtım kampanyası ile gerçekleşmiştir


50. Soru

Turizm ürünü nedir?

Cevap

Turizm ürünü, birkaç parçanın bir araya getirilmesi ve bu sırada birkaç üreticinin birlikte çalışması ile oluşan bütünleşmiş bir üründür. Bir paket turu oluşturan girdiler, en azından tur operatörü, konaklama işletmesi ve ulaşım işletmesinin birlikte çalışmasını gerektirir.


51. Soru

Turistik ürünün özellikleri nelerdir?

Cevap

Büyük çoğunluğu hizmet endüstrileri ile ilgili olan turistik ürünün özelliklerini bir
araya toplamak gerekirse; heterojenlik, görülmezlik, bozulabilirlik, dönemsellik, denklik, benzersizlik, bütünsellik ve eşzamanlılık olarak sıralamak mümkündür


52. Soru

Heterojenlik Özelliği nedir?

Cevap

Ürüne dayalı endüstriler ile hizmete dayalı turizm arasındaki
önemli bir fark, diğer endüstrilerin homojen özellik göstermesidir. Otomobili olmayan bir kişi; lastik almaya, oto cilası bulundurmaya ya da oto tamircisine gitmeye gerek duymaz. Oysa turizm endüstrisinde nihai ürün olan paket tur satın almadan hava yolu seyahatine çıkılabilir, otelde konaklanabilir ve müze-ören yerleri gezilebilir. Diğer bazı endüstrilerde yan ürünler ve ürün bileşenleri, nihai ürün olmadan anlam taşımaz. Turizmde ise nihai ürün olan paket tur, sonradan geliştirilen bir üründür.


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v