Turizm Coğrafyası Dersi 6. Ünite Özet

Giriş

Dünya turizm sektörü, turist sayıları ve turizm gelirleri bakımından hızlı bir büyüme eğilimi içindedir. 2002 yılında 500 milyar $ düzeyinde olan turizm gelirleri ve 700 milyon olan turist sayısı, 2010 yılında 900 milyar $’ı ve 900 milyon turisti aşmış durumdadır.

Günümüzde, dünya turizm endüstrisindeki en büyük pay Avrupa Bölgesi’ne aittir. Bunu, Asya-Pasifik ve Amerika bölgeleri izlemektedir. Dünya turist sayılarına bakıldığında; turistlerin % 57’sinin Avrupa Bölgesi’ne; % 19’unun Asya / Pasifik Bölgesi’ne; % 16’sının Amerika Bölgesi’ne; % 4’ünün de Afrika ve Ortadoğu Bölgesi’ne geldiği görülmektedir.

Geçmişten bugüne dünya turizm pazarlarının sayısı ve alansal dağılışında büyük değişiklikler olmuştur. Yapılan tahminlere göre; 2020 yılına gelindiğinde Avrupa’nın payının %46’ya ineceği, Amerika’nın payının % 18’lerde kalacağı, Asya-Pasifik’in payının da %26’lara ulaşacağı düşünülmektedir.

1950’li yıllarda uluslararası turizmde en fazla turist alan ülkeler sırasıyla; ABD, Kanada, İtalya, Fransa, İsviçre, İrlanda, Avusturya, İspanya, Almanya, İngiltere, Norveç, Arjantin, Meksika, Hollanda ve Danimarka olmuştur. 2004 yılına gelindiğinde ise ABD, İtalya, Fransa, Avusturya, İspanya, Almanya, İngiltere, Meksika varlığını devam ettirmiş, bunlara Çin, Hong Kong, Macaristan, Türkiye, Malezya, Polonya olmak üzere 6 tane daha yeni ülke eklenmiştir.

Günümüzde dünya turizm gelirlerindeki en büyük pay Amerika Birleşik Devletleri ile (2017 yılında 210,7 milyar $) Amerika turizm bölgesinde bulunmaktadır. ABD, yüksek turizm gelirleri ile uzun yıllardır dünya turizm gelirleri sıralamasında ilk sırayı kimseye bırakmayarak dünya turizm pazarındaki önemini korumaktadır.

Amerika’da Turizm

Amerika kıtası, kuzey kutbundan başlayıp güney yarımkürede Horn burnu ile güney kutbuna kadar uzanmaktadır. Kıta, coğrafi özellikler ve jeolojik yapı bakımından benzer özellikler gösteren bütün bir kara parçası olarak ele alınabildiği gibi nüfus, kültürel yapı gibi beşerî özellikler bakımından farklı, kuzey ve güney olarak ayrılan iki parça halinde de incelenebilmektedir. Güney Amerika’da nüfus, tropikal yağmur ormanları bölgesi ve iç kesimlerdeki ova ve bataklık sahalarında azalmakta, ılıman iklim kuşakları içerisinde kalan iç platolarda toplanmaktadır. Kuzey Amerika’da ise nüfus çoğunlukla doğu ve kuzeydoğuda özellikle de şehirsel yerleşmelerde yaşamaktadır. Tarih boyunca nüfus hareketleri iki kıtada farklı olmuş ve birbirinden çok farklı medeniyetler yaşamışlardır. Güneyde Astek, İnka, Maya gibi medeniyetleri meydana getiren topluluklar, kuzeyde kızıldereli kabileler ve laponlar varlık göstermişlerdir.

Bazı bilim adamlarına göre Kuzey Amerika, fiziki, beşerî ve ekonomik coğrafya özellikleri bakımından “AngloAmerika” ve “Latin Amerika” olarak iki bölüme ayrılmaktadır. Kuzey Amerika’ya dâhil olan ve Orta Amerika olarak da adlandırılan Latin Amerika, Meksika’dan başlayarak güneyde Orta Amerika’ya kadar uzanmaktadır.

Amerika kıtası; fiziksel, ekonomik ve toplumsal bakımdan gösterdiği coğrafi farklılıklar nedeniyle farklı turizm bölgelerinden oluşmaktadır. Amerika kıtasında yaşanan farklılıkların başında; kıtanın kuzeyi ve güneyi arasındaki kalkınmışlık farkı gelmektedir. Kuzey Amerika’da bulunan iki ülke; Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Kanada, ekonomik açıdan gelişmiş, dünyanın önde gelen ülkeleridir. Meksika dâhil, daha güneyde kalan ülkeler ve komşu Karayipler’de yer alanlar ise, dünyanın gelişme sürecinin değişik aşamalarında bulunan gelişmekte olan ülkelerdir.

Kuzey Amerika’da turizmin gelişiminde özellikle çeşitli yeryüzü şekilleri ve ekosistemler etkili olmuştur. Dünya turizm bölgeleri içinde en geniş ulusal parklara sahip bölge, Kuzey Amerika’dır. Doğal güzellikleri, gölleri, akarsuları, bitki örtüsü ve yaban hayatı, kıtanın turizminde çekici özelliklerin başında gelmektedir. Karayipler; adaları, iklimi, plajları, mercan resifleri, dalış ve su sporları ile çekici özelliklere sahiptir. Ancak ekonomik ve siyasi sorunlar ile fiziki yetersizlikler, bölgede turizmi sınırlayan nedenler olarak ortaya çıkmaktadır.

Amerika’da Turizm: Bölgesel Dağılış

Geniş bir yüzölçümüne sahip olan, başta ekonomik farklılıklar olmak üzere farklı özellikler gösteren Amerika kıtasında turizm bölgeleri; Kuzey Amerika, Karayipler, Orta Amerika ve Güney Amerika olarak incelenecektir.

Kuzey Amerika’da Turizm

Kuzey Amerika, “Yeni Dünya” kıtası olarak da nitelendirilmektedir. Yaklaşık 24.230.000 km2 yüzölçümüne sahip olan kıta, 10-85 derece kuzey enlemleriyle 15-180 derece batı boylamları arasında bulunmaktadır. Kuzeyde Grönland buzullarının yer aldığı Kuzey Kutup Dairesi’nden, güneyde Tropikal Antiller’in yer aldığı Yengeç Dönencesine kadar uzanmaktadır.

Dünya Turizm Örgütü’nün bölge ayrımında Kuzey Amerika’yı oluşturan üç ülke; ABD, Kanada ve Meksika’dır. ABD ve Kanada, dünyanın “ekonomik çekirdek” denilen ülkelerinin başında gelmektedirler. Kuzey Amerika’nın turizminde kültürel değerlere oranla doğal kaynakların yeri daha önemlidir. Kıtada turizmin gelişiminde özellikle çeşitli yeryüzü şekilleri ve ekosistemler etkili olmuştur. Dünya turizm bölgeleri içinde en geniş ulusal parklara sahip bölge, Kuzey Amerika’dır.

Kuzey Amerika fiziki haritası incelendiğinde kıtanın batısı yüksek dağ, ortası plato, güney ve doğusu ova görünümündedir. Yükseltisi az olmakla birlikte doğuda Apalaşlar engebeli bir yapı oluşturarak bu özelliği bozmaktadır. Kanada ve ABD’yi ayıran büyük göller (Superior, Michigan, Huron, Erie, Ontario) turizmden çok ticari amaçla kullanılmaktadır. ABD’yi kuzey güney yönünde geçerek Meksika Körfezi’ne dökülen Missisippi Nehri’nde turistik amaçla tekne turları yapılmaktadır. Kuzey Amerika’nın kuzey kesimindeki göller manzaralarıyla turistler için bir çekim alanı oluşturmaktadırlar. Koyları ve körfezleriyle Kanada’nın doğusu ve New England kıyıları turistler için gözde eğlendinlen alanları durumundadır.

Kuzey Amerika kıtasındaki büyük kent yakınlarında eğlendinlen merkezleri de çok ilgi görmektedir. Bunlara ABD’de yaygınlaşan eyalet parklar ve Kanada’daki kent parklar örnek gösterilebilir. ABD ve Kanada’daki büyük kentlerin kültürel yaşamlarında sanat galerileri, müzeler ve tiyatrolar önemli bir yere sahiptir. Kentlerin ekonomik gelirlerinde kongre turizminin payı gittikçe artmaktadır. Bilim, teknoloji ve sanat alanında gerçekleştirilen etkinlikler nedeniyle Kuzey Amerika, dünya insanlarını kendisine çekmekte ve burada kongre turizmi hızla gelişmektedir.

Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) Turizm

ABD, Kuzey Amerika’nın en fazla turistin ziyaret ettiği, dolayısıyla en çok turist çeken ülkesidir. 1978 yılında 20 milyon olan turist sayısı, 1993 yılında 43 milyonu aşmış, 2000 yılında 51 milyonu, 2014 yılında da 75 milyonu aşarak Fransa’dan sonra dünyada ikinci sırada yer almasına neden olmuştur. Amerikalılar kendi ülkeleri içindeki gezileri yanında, uluslararası turizme de en çok katılan turist grubunu oluşturmaktadır. Bunda ABD’nin coğrafi konumu, yüzölçümü, ekonomisi, kişi başına düşen milli gelirinin yüksek olması doğal, tarihi, kültürel yapısı ile turistler için çekici özellikleri, turizme yönelik yatırımları ve izlediği turizm politikası gibi çok sayıda faktör etkili olmaktadır.

ABD, 9.363.520 km2 yüzölçümü ile yaklaşık Avrupa Kıtası kadardır. Kuzeyde Kanada ile sınır komşusu olan Alaska ABD’nin yüzölçümü en büyük eyaletidir. ABD’de iç turizm oldukça gelişmiştir. ABD’de neredeyse her eyaletin ulusal parkları, eyalet parkları, koruma alanları ve rekreasyon alanları bulunmaktadır. Bunlar özellikle yerel nüfus tarafından yoğun olarak ziyaret edilmektedir. ABD’de, turistler için çok farklı çekicilikler bulunmaktadır. Bunlara örnek olarak; Teksas’ın körfez kıyıları, Houston Uzay Merkezi, eğlence parkları; Colorado’nun dünyaca ünlü kış sporları merkezleri gösterilebilir. New England, ABD’nin ilk yerleşim merkezlerinden olması nedeniyle dikkat çekici bir alan durumundadır. Tarihî şehir ve kasabaları, müzeleri ve ticari çekicilikleri ile Newport, Beyaz Saray’ın olduğu başkent Washington ve ABD’nin en çekici şehri kabul edilen New York , hem iç hem de dış turizmde önemli bir yere sahiptir.

Ülkenin coğrafi özellikleri, yüzölçümünün büyüklüğü nedeniyle genelde Kuzey Amerika kıtasının coğrafi özellikleri ile benzerdir. Ülkedeki dağlar; manzaralarıyla, çeşitli bitki ve hayvan topluluklarının yer aldığı doğal yaşam alanları ile turistler için bir çekim alanı durumundadırlar. Klimatizm, kayakçılık ve gezi yapmaya uygun ortamlar oluşturmaktadırlar. Büyük kayak merkezleri ile Cascade, Sierra Nevada gibi dağlık kütleler, doğal güzellikleri ve yürüyüş alanları ile St Lawrence ve Missisippi gibi büyük akarsular önemli bir turizm potansiyeli oluşturmaktadırlar.

Arizona’daki Büyük Kanyon dikkat çekici bir alan olarak ortaya çıkmaktadır Yosemite, Büyük Kanyon ve Zion parkları, en gözde ulusal parklar içinde yer almaktadır. Wyoming’in kuzeybatısındaki Yellowstone Ulusal Parkı da doğal güzellikleri ve gayzerleriyle turist çeken bir alandır.

ABD’de tatil yolculuklarında en çok tercih edilen eyaletler; Kaliforniya, Florida ve Teksas gibi güneş kuşağı eyaletleriyle bir dünya şehri olan New York’tur. Başkent Washington, ABD’nin en temiz ve en yeşil şehri olmasına ve aslında New York’tan daha çok turist (toplam turist sayısı yüksek) almasına karşın New York kadar eğlence ve kültür unsurlarına sahip olmadığı için daha az turizm gelirlerine sahiptir.

ABD’de turizmden en çok para kazanan eyalet Kaliforniya’dır. Turizm Kaliforniya ekonomisinde önemli bir yere sahiptir. Yaklaşık 2,6 milyon kişi bu eyalette turizm sektöründe çalışmaktadır. 38 milyon nüfusun %91’i şehirlerde yaşamaktadır ve buradaki turizm hareketleri de şehirlerde yaşayan nüfusun taleplerine yönelik biçimlenmiştir.

Kaliforniya kıyıları, manzaraları ve yaban yaşamı ile çekici olduğu kadar kamping ve yürüyüş gibi rekreasyon faaliyetleri için de tercih edilmektedir.

Pasifik kıyısında yer alan San Francisco’dan içeride Napa Vadisi , ABD’nin bir numaralı şarap bölgesidir. Buraya hem kara yolu hem de “şarap treni” ile şarap tatma turları düzenlenmektedir. Los Angeles’ten içeride kalan Mojave Çölü ’nde Palm Springs adıyla çöl sayfiye alanı kurulmuştur.

ABD’nin tropiklere açılan penceresi Florida’dır. Yılda ortalama 40 milyon turist ağırlayan Florida’da, turistlerin hemen hemen %80’i, ülke içinden gelmektedir. Kıyıları denize doğru hafif eğimle inen kumsallar ve lagünlerden oluşmaktadır. Fort Lauerdale çevresinde tekne trafiğine uygun çok sayıda kanal ve su yolu nedeniyle saha, yatçıların cenneti durumundadır. İklimi dışında, plajları, doğal özellikleri, Walt Disney World gibi eğlenme ve dinlenme amaçlı insan yapısı çekicilikleri ile çok sayıda ziyaretçiyi çekmektedir.

Kanada’da Turizm

Anglo-Amerika’nın kuzeyinde yer alan Kanada, dünyada Rusya Federasyonu’ndan sonra ikinci büyük alan kaplayan ülkedir. Doğusunda Atlas Okyanusu, batısında Pasifik Okyanusu, kuzeyinde Alaska ve Kuzey Buz Denizi, kuzeydoğusunda Grönland (Danimarka), güneyinde ise ABD bulunmaktadır.

Yaşamı zorlaştıran iklim koşullarına rağmen Kanada, ABD gibi yüksek yaşam standartlarına sahip bir ülkedir. Ülkede insanların geçimi dışında ayırabilecekleri gelirlerinin yüksek olması, onları seyahate ve rekreasyon faaliyetlerine daha çok para harcamaya yöneltmektedir. Nüfusun büyük bir bölümü 200 km genişliğindeki ABD sınırı civarında yaşamaktadır. Kanadalıların en çok tercih ettikleri turizm türü güneş-deniz-kum tatilleri olup, ABD dışında Meksika, Küba, İngiltere ve kuzeybatı Avrupa ülkelerine gelmektedirler.

Ülkedeki orman kuşağı, Mackenzie Irmağı ağzından, Hudson Körfezi’nin güney sahillerine ve Ungaua Yarımadası’na kadar uzanmaktadır. Bu kuşağın kuzeyinde verimsiz topraklar üzerinde, yalnızca tundralara rastlanmaktadır. Güneyde ise “Prairie”ler dışındaki bütün alanlar ormanlıktır.

Kanada’da nüfusun yoğun olduğu St.Lawrence Havzası’nda Güney Ontario ve Québec, önemli turizm ve rekreasyon alanları geliştirmişlerdir. Kanada’nın dünyada en çok turist çeken 10 ülke içinde yer almasında önemli olan ve gerek iç gerekse dış turizmde en çok tercih edilen yerler Ontario ve Quebec ’tir. Başkent Ottawa , Kanada turizm gelirlerinin %65’den fazlasını toplayan Niagara Şelalesi, yakınlarındaki iki ulusal park Georgian Bay Islands ve Point Pelee turistlerin en çok ziyaret ettikleri yerler arasında yer almaktadır.

Kanadalıların Ontario ve Quebec’ten sonra en çok tercih ettikleri yer, bu iki bölgenin batısında yer alan İngiliz Kolumbiyası’dır (British Columbia). Güzel manzaraları, iklimi ve kıyılarındaki fiyortları, adaları, kumsalları ve plajları ile turistler için oldukça çekici özelliklere sahiptir. Vancouver Adası turizmin odak noktalarından bir diğeridir. Edmonton’daki West Edmonton Mall dünyanın en büyük alışveriş merkezlerinden biri olup, özellikle ABD ve Japonya’ dan gelen turistlerin ilgisini çekmektedir.

Meksika’da Turizm

Meksika, ABD ile Orta Amerika ülkeleri arasında yer almakta, doğusunda Meksika Körfezi, güneydoğusunda Karayip Denizi, batısında Büyük Okyanus bulunmaktadır Yüzölçümü bakımından Latin Amerika’nın üçüncü büyük ülkesidir.

Meksika, Guatemala ve Belize ile komşu olduğu güneydoğuya doğru daralarak, bir üçgeni andırmaktadır. Yucatan Yarımadası ve kuzeybatıdan Pasifik Okyanusu’na sokulan Baja (Aşağı) Kaliforniya bu görüntüyü bozmaktadır. Topraklarının yarısından fazlası deniz seviyesinden 900 m yüksek olan Meksika, çok dağlık bir ülkedir. Aktif volkanların bulunduğu Güney Meksika, turistler için çekici özelliklere sahip bir bölge oluşturmaktadır. Geçmişteki volkanik faaliyetlerin varlığı, ülkenin hemen hemen bütün kısımlarında görülmektedir. En büyük volkanik unsur Meksika’yı batıdan doğuya doğru ortadan bölen Sierra Volcanica Transversal ’dir. Orta Meksika’da birçok büyük ve turistler için çekici göl yer almaktadır. Bu göllerden en büyüğü Guadalajora yakınındaki 1080 km2 ’lik Chapola Gölü’dür.

Tropikal bölgede yer alan Meksika’da, sıcak ve nemli bir iklim görülmektedir. Meksika’nın en sıcak bölgesini ise Kaliforniya Körfezi’nin başlangıcına yakın olan araziler oluşturmaktadır. Meksika’nın tropikal iklimi ve plajları turizm açısından büyük önem taşımaktadır.

Meksika, Mayalar, Aztekler ve Olmekler gibi eski uygarlıklara ev sahipliği yapmış, gelenek ve kültür açısından çok zengin bir ülkedir.

Meksika, dünyada en çok turist çeken 20 ülke arasında bulunmaktadır. Meksika’ya gelen turistlerin %90’dan fazlasını Amerikalılar, %5’ini Kanadalılar oluşturmaktadır. ABD sınırı boyunca, sınır geçişleri hariç Meksika’ya 24 saatten az kalmak üzere geçiş yapan 65-70 milyon ziyaretçi bulunmaktadır. Gemide tatil yapanlar ve günübirlikçiler ile birlikte Meksika’ya gelen yabancıların sayısı 90 milyona yaklaşmaktadır.

Meksika’da turistler için çekici özellikler içinde; çeşitli şehir ve kasabaların zaman içinde birbirleriyle birleşmeleri sonucu oluşmuş başkent Mexico City , “Tanrılar Şehri” diye adlandırılan Teotihuacan , tek katlı evleri, parke taşlı sokakları, kiliseleri ile San Cristobal , Yucatan Eyaletinin başkenti olan Merida , Campeche Eyaleti’nin başkenti olan kıyı şehri Campeche sayılabilir.

Karayipler’de Turizm

Karayipler, Karayip denizi, bu denizdeki adalar ve ada ülkelerden oluşmaktadır. Karayip Denizi’ne Antil Denizi de denmektedir. Burası Meksika Körfezi’nin güneydoğusunda yer alan ve Atlas Okyanusu’nun uzantısı olan bir denizdir. Büyük ve Küçük Karayip Adaları ve Orta ve Güney Amerika kıyılarıyla çevrilidir. Karayip Adaları, ABD’nin Florida eyaletinden Venezüella kıyılarına kadar yaklaşık 4000 km boyunca uzanmaktadırlar. Karayip kıyıları birçok koy ve körfeze sahiptir. Honduras, Venezuela ve Darien Körfezi bunlardan en önemlileridir. Denizi, Atlas Okyanusu’na bağlayan en geniş bölge Meksika ve Küba arasındaki Yucatan Boğazı’dır.

Karayipler’de turizmi etkileyen faktörlerin başında; fiziksel özellikler ve iklim gelmektedir. Karayip Denizi’nde yılda birkaç kez oluşan kasırgalar buradaki deniz turizminin daha da gelişmesi üzerinde bir tehdit oluşturmaktadır. Adalarda turistler için en çekici özellikleri; iklim ve kıyı ile bağlantılı kaynaklar oluşturmaktadır. Plaj turizmi, balık tutma, dalma ve su sporları, tekne ve gemi yolculuğu turistlerin en çok tercih ettikleri aktivitelerdir.

Karayiplerde üç çeşit ada bulunmaktadır: oldukça düz, karstik yapıda ya da mercan resiflerinden oluşan adalar, volkanik adalar ve volkanik olmayan adalar. İki yapay plajın oluşturulduğu Curaçao dışında bu adaların en önemli özellikleri güzel plajlara sahip olmalarıdır. Ancak adalarda az yağış alma nedeniyle su sıkıntıları yaşanmaktadır. Bahama adalarında gemiyle su getirilmektedir. Plajı olmayan 13 km2 yüzölçümündeki Saba Adası , güzel volkanik manzaraları ile birlikte “dalgıçların ve turistlerin cenneti” olarak bilinmektedir.

Bölge en çok Amerikalı turistler tarafından tercih edilmektedir. Amerikan pazarına bağımlı olan turizm, reklamlar yoluyla güçlendirilmeye çalışılmaktadır. Ada ülkelerinin ekonomisinde turizm önemli bir yere sahiptir.

Haiti ve Dominik Cumhuriyeti, çok yoksul ülkeler oldukları için ucuz olmasına karşın, ülke içindeki siyasi istikrarsızlıklar, yoksulluktan kaynaklanan güvenlik ve çeşitli sorunlar, turistlerin ziyaretlerini sınırlamaktadır.

Orta Amerika’da Turizm

Orta Amerika, Kuzey ve Güney Amerikaları birbirine bağlayan dar bir kara şeridinden oluşmaktadır. Kayalık dağlarından, And dağlarına uzanan kuşak üzerinde yer almakta, Kuzey ve Güney Amerika arasında köprü oluşturmaktadır. Gerek fiziksel gerekse kültürel anlamda Orta Amerika, tam bir geçiş özelliği göstermekte ve özellikle Kuzey Amerika kıtasından gelen turistler için oldukça cazip bir bölge oluşturmaktadır. Birçok turist, bölgeyi havasındaki ferahlık ve temizlik için ziyaret etmek istemektedir. Orta Amerika’da Belize, Guatemala, El Salvador, Honduras, Nikaragua, Kosta Rika ve Panama yer almaktadır.

Turistler Amerika kıtasında çoğunlukla Kuzey Amerika’yı tercih etmektedirler. Bunu Karayipler ve Güney Amerika izlemektedir. Orta Amerika’ya gelen turistlerin büyük bir kısmı Kuzey Amerika’dan, ABD ve Meksika’dan gelmektedir. Bunu Avrupa ve Güney Amerika’dan gelenler izlemektedir.

Orta Amerika’da, arazinin büyük kısmı dağlık ve arızalıdır. Yükseklik bazı bölgelerde 1000-2000 metreler arasındadır. Batıdaki kıyılar Pasifik’ten gelen rüzgârlara açık olduğu için doğuda Karayip denizi kıyıları turistler için daha cazip sahalardır.

Orta Amerika’da anti-Amerikan politikalar nedeniyle Belize ve Kosta Rika dışındaki tüm ülkelerin turizmleri bundan olumsuz etkilenmektedir. Kosta Rika ve Bermuda adaları en önemli turizm merkezleri arasında yer almaktadır. Turistler için çekici alanlardan biri de manzarasıyla Nikaragua Gölü ’dür.

Çok göç alan kıtada yerli ve göçmenlerin kültürü birbiriyle karışmış ve melez bir kültür ortaya çıkmıştır. Eski Maya İmparatorluğu MS 300-800 yılları arasında günümüzde Belize, Guatemala ve Honduras olarak bilinen ülkelerin topraklarında parlamış ve Meksika’da Yucatan Yarımadası’na da yayılmıştır.

Güney Amerika’da Turizm

Yeni Dünya kıtalarından olan Güney Amerika’nın yüzölçümü 17.746.114 km2 ’dir. Kıta yaklaşık olarak 10 derece kuzey 55 derece güney enlemleriyle 35-80 derece batı boylamları arasında yer almaktadır.

16 yüzyılda, İnka İmparatorluğu’nun yıkılmasıyla kuzeydeki ülkeler çeşitli Avrupa ülkelerinin egemenliğinde kalmışlardır. Brezilya, Portekiz’in; Guyana, İngiltere’nin; Surinam Hollanda’nın sömürgeleştirdiği ülkeler olmuşlardır. Güney bölgedeki ülkeler, 20. yüzyılın başına kadar İspanya’nın egemenliğinde yaşadıkları için bu ülkelerde çoğunlukla İspanyolca konuşulmaktadır. Sao Paulo (Brezilya) dünyanın en kalabalık kentlerinden birini oluşturmaktadır. Kırsal kesimlerden büyük kentlere olan göçler, son yıllarda ciddi ekonomik ve toplumsal sorunlara neden olmaktadır.

Güney Amerika Kıtası etkileyici doğal güzellikleriyle turistlerin dikkatini çekmektedir. Kıtayı kuzeyden güneye doğru Büyük Okyanus (Pasifik) kıyılarından, bir duvar gibi ayıran And Dağları, uzunluğu ve sahip olduğu farklı iklim kuşaklarıyla turistler için çeşitli çekim alanları oluşturmaktadır. Kıtanın iki büyük nehri olan Parana ve Amazon , And Dağları’nın doğu yamaçlarından doğmaktadır. Kuzeydeki Maracaibo Gölü de doğal güzellikleriyle görülmeye değer alanlardan birini oluşturmaktadır.

Dünyanın en zengin bitki ve hayvan çeşitliliği ile dünyada nadir görülen doğa harikaları, Amazon Havzası ve And Dağları’nın bulunduğu bölgededir. Yükseltisi 100 metreyi aşabilen ağaçlardan oluşan Amazon Ormanları’nda 2500 tür ağaç bulunmaktadır. Sayısı 2700’e ulaşan tatlı su balığı türünden 1500’ü de Amazon’dadır. Yaklaşık 2700 ile Afrika ve Asya’dakinden daha fazla kuş türü bulunan Güney Amerika’ya “kuşlar kıtası” da denilmektedir. Tüm bu zengin bitki ve hayvan varlığına sahip doğal yaşam alanlarının çeşitli nedenlerle insan tehdidi altında giderek yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalması bölgenin turizmi açısından da sorun oluşturmaktadır.

Büyük bir yüzölçümüne sahip olan Güney Amerika’da; göller, akarsular, savanlar, yağmur ormanları, çöller gibi farklı coğrafi özellikleri bir arada görmek mümkündür. Kıyılardaki yeryüzü şekilleri (falezler, rialar) turistler için dikkat çekici alanları oluşturmaktadır. Fiziksel özelliklerinin yanı sıra, kültürel yapıları dikkate alınarak Güney Amerika üç alana ayrılmaktadır: Bunlardan And Ülkeleri denilen grupta Venezüella, Kolombiya, Ekvador, Peru, Bolivya ve Şili yer almaktadır. Orta Kuşak Ülkeleri olarak bilinen grupta Arjantin, Uruguay ve Paraguay bulunmaktadır. Kıtanın en büyük ülkesi olan Brezilya, kültürel anlamda her iki gruptan da çeşitli özellikler taşıması nedeniyle, bu gruplara dâhil edilmemiş ve ayrı bir alan oluşturmuştur.

Güney Amerika’da turistlerin en çok ziyaret ettikleri ülke Brezilya ’dır. Turist geliş oranlarında bu ülkeyi Arjantin ve Uruguay izlemektedir. Orta kuşakta bulunan Arjantin, Uruguay ve Paraguay’ın kültürünü, And ülkelerindeki yerli etkisinden çok Avrupalı göçmenlerin biçimlendirdiği söylenebilir. Peru da dünya standartlarında çekiciliklere sahip olan, turizm potansiyeli yüksek ülkelerdendir. Peru ve Bolivya arasında bulunan Titicaca Gölü , otelleri ve sayfiye alanlarıyla turizme açılmış durumdadır. Arjantin’de bulunan göller yöresi de büyük bir sayfiye alanıdır.

Brezilya’da Turizm

Güney Amerika’nın doğusunda yer alan Brezilya, 8.511.965 km2 yüzölçümü ve 194.463.000 nüfusuyla Güney Amerika’nın en kalabalık ve en büyük ülkesidir. Dünyanın ise yüzölçümü bakımından beşinci, nüfus bakımından sekizinci büyük ülkesidir.

Genel olarak yüzey şekillerini; kuzeyde Amazon Nehri havzası ile batıda Parana ve Paraguay nehri sisteminin geniş düz ovaları, doğuda da Brezilya yüksek yaylaları ile kuzeyindeki Cuiana yaylaları oluşturmaktadır. Brezilya’nın yarısından fazlası 200 metre yüksekliğe kadar olan yerlerden oluşmaktadır.

Peru’da And Dağlarının doğusundan çıkan ve Brezilya ovaları içinde akan Büyük Amazon Nehri, dünyanın en geniş ve çok su taşıyan nehri olarak tanımlanmaktadır. Amazon, dünyanın en görkemli nehri, en zengin yaban yaşamı ve Amazon Ormanları ile turistler için çekici özelliklere sahiptir ve önemli bir turizm potansiyeli bulunmaktadır. Amazon havzasındaki yoğun bitki örtüsü ve yaban hayvanlarının tekne gezileriyle görülmesi, ülkedeki gözde turistik etkinlikler arasındadır.

Brezilya, ekonomik olarak Güney Amerika’nın lideri durumundadır. Resmî dilin Portekizce olduğu ülkede, nüfusun çoğunluğu Katolik ve Protestanlardan oluşmaktadır. Ülke, dünyada özellikle futboluyla ve ünlü Rio karnavalıyla tanınmaktadır.

Güneydoğu Brezilya’daki Sao Paula ve Rio de Jenerio kıyıları, masmavi denizi ve kumsalları ile deniz turizmi açısından çok uygun koşullar taşımaktadır. Bununla birlikte Rio, turistlerin, karnavallarının yanı sıra plajlarıyla da en çok tanıdıkları turizm merkezidir. Rio’nun en ünlü kumsalı Copacabana’dır. Rio Karnavalı, turistlerin bu şehre gelmeleri için başlı başına bir sebep oluşturmaktadır. Rio de Janerio ile özdeşleşen bir diğer özellik Corcovado Tepesi’nde yer alan Corcovado yani İsa Heykeli’dir. Bu noktadan seyredilebilen Rio manzarası turistler için âdeta nefes kesici özelliktedir.

Güneybatı Brezilya’da yer alan Bahia, özellikle rengârenk binaların olduğu Salvador şehriyle ünlüdür. Şehir merkezi, UNESCO Dünya Mirası listesinde yer almaktadır. Brezilya kültürünün doğduğu yer olarak görülen şehirde, tıpkı Rio’da olduğu gibi yılda bir kez karnaval düzenlenmektedir. Brezilya ve Arjantin sınırında yer alan Iguaçu Şelalesi , görülmeye değer doğal kaynaklardandır. Bu devasa şelaleyi her yıl binlerce turist ziyaret etmektedir. Iguaçu (İguassu) tek bir şelaleden değil, çeşitli boylarda 275 şelaleden oluşan büyük bir alanı oluşturmaktadır. Brezilya’nın güney ve doğusunda mevcut yüksek alanlarda yer alan başkent Brasilia, geniş mekânları, yaratıcı modern mimarisi olan bir şehirdir.

Brezilya, çekici özellikleri ile turizmde büyük bir potansiyele sahip olmasına karşın 1980’lerden itibaren ekonomik politikaların neden olduğu sorunlardan kurtulmaya çalışmaktadır.

Brezilya 1997 yılında turizmde atağa kalkmış, dünya kitle iletişim araçlarında yaptığı reklamlarla; denizini, kıyılarını, manzaralarını, yağmur ormanlarını, turistik şehirlerini vurgulayarak turistleri ülkesine çekmek için çalışmalar yapmaya başlamıştır. Ancak Brezilya’ya gelen turist sayıları ve ülkenin turizm gelirleri istenenin çok altındadır. Brezilyalıların dünyada en çok tercih ettikleri destinasyonlar içinde ise ABD, Arjantin ve Fransa yer almaktadır.