Yiyecek-İçecek Hizmetleri Dersi 8. Ünite Sorularla Öğrenelim

Yüksek Alkollü İçecekler (Spirits) Ve Servisleri

1. Soru

Bugünkü “London Dry Gin” türü nasıl ortaya çıkmıştır?

Cevap

Hollandalıların cin üretimi sırasında kullandıkları bakır imbikler yerine, İngilizlerin modern imbikler kullanması sonucu cin hafif bir tat ve kokuya sahip olan bir içkiye dönüşmüştür.İngiltere’de cinin damıtılması sırasında karışıma ardıç hammaddesinin yanında limon, portakal kabuğu, badem, anason, kakule, melekotu kökü, lavanta çiçeği ve eğir otu gibi aroma veren meyve ile bitkiler ilave edilmiş ve bugünkü “London Dry Gin” türü üretilerek tüm dünyaya “Gin” adıyla pazarlanması sağlanmıştır. London Dry Gin’in ortaya çıkışı ve tüm dünyada bu kimlikle tanınmasının ana gerekçesi kullanılan bu modern imbiklerdir.


2. Soru

Bilecik’teki Mey içki fabrikasında kaç çeşit cin üretilmektedir?

Cevap

“Maestro” ve “Saga” adında iki farklı çeşitte cin üretilmektedir. • Saga Cin; tarımsal kökenli etil alkolün, ardıç tohumu ve çeşitli bitkilerle bakır imbiklerde tekrar damıtılmasıyla üretilen aromalı ve yumuşak içimli bir cin çeşididir. Yemek öncesi aperitif olarak alınır. Tonik, meyve suları, kolalı içecekler ve vermutla tüketilebileceği gibi kokteylerin yapımında da kullanılmaktadır. • Maestro Cin ise saf etil alkolle ardıç tohumlarının (Juniperus Communis ve Juniperus Oxycedrus) ve aromalı bitkilerin ikinci kez damıtılmasıyla elde edilen kendine özgü tat ve kokusu olan berrak bir cin çeşididir. Yemek öncesi aperitif olarak alınır. Tonik, meyve suları, kolalı içecekler ve vermutla tüketilebileceği gibi kokteylerin yapımında da kullanılmaktadır.


3. Soru

Türk Votkası nasıl üretilir?

Cevap

Votka ülkemizde çoğunlukla şeker pancarı (melas) ispirtosundan üretilmektedir. Melas ispirtosu kaliteli votka üretimi için iyi bir hammadde değildir. Türk votkası iki kez arıtılmış (%96.5)’luk melas ispirtosundan elde edilmektedir. Alkol derecesi %40’a kadar söndürülen ispirtonun litresine 3 gram şeker, 0.04 gram asetik asit ve 0.2 gram Sodyum bikarbonat ilave edilmektedir. Elde edilen bu karışım eriyene kadar karıştırılarak kum ve kömür filtrelerinden geçirilir ve süzülür. Elde edilen votka renk vermeyen kaplarda bir süre dinlendirildikten sonra filtre edilerek şişelenir.


4. Soru

İngiliz cini nasıl bir içkidir?

Cevap

Bugün tüm dünyada bilinen İngiliz cini %38-45 alkol oranına sahip, daha hafif ve hoş kokulu damıtık bir içkidir.Her cin fabrikası kendine özgü bir üretim formülüne sahiptir. Cin birçok içkinin aksine (viski ve konyak gibi) yıllandırılmadan şişelenerek satışa sunulmaktadır.


5. Soru

Türkiye’de cin yapımına ne zaman başlanmıştır?

Cevap

Türkiye’de cin yapımına, İstanbul Mecidiyeköy likör fabrikasında 1945-46 yıllarında başlanmıştır. Bu cinin üretiminde, Uludağ’da yetişen siyah meyveli ardıç yemişi, şerbetçiotu ve melekotu tohumları kullanılmaktadır. Daha önceleri Tekel idaresi tarafından tek bir çeşit olarak 35 ve 70 cl’lik şişelerde %47 alkol oranıyla üretilerek satışa sunulan “Türk Cini’nin üretim yetkisi; Tekel idaresinin özelleşmesiyle 2004 yılında “Mey İçki Sanayii ve Ticaret A.Ş.’ye geçmiştir.


6. Soru

Yüksek alkollü içecekler nedir tanımlayınız.

Cevap

Türkçe’de yüksek alkollü içkiler olarak tanımlanan ve Batı dillerinde “Spirits” olarak ifade edilen bu içki grubu, halk arasında ”İspirtolu İçkiler” olarak anılmaktadır. Yüksek alkollü içkiler olarak tanımlanmalarının nedeni, alkol oranlarının %37,5 ile %50 arasında olmasından kaynaklanmaktadır.


7. Soru

Viski servisi nasıl yapılır?

Cevap

Viski servisi, viski çeşidine göre farklılık göstermektedir. Malt viski ile grain viskinin servisleri birbirinden farklıdır “Single Malt” viskilerin servisi, buz ve soda katılmadan ya da az su eklenerek yapılmalıdır. Çünkü viskinin meşe fıçısında geçirdiği uzun yıllar, onun ateşini almakta ve geriye ise sadece onun sıcaklığı kalmaktadır. Çok az su katıldığında viski kendine özgü kokusunu yavaş yavaş bırakmaya başlar. Ancak, malt viskiye ilave edilecek su, mutlaka iyi kalitede kaynak suyu olmalı ve en fazla viskinin yarısı kadar eklenmelidir. Böylece tadı temsil eden kokular en belirgin şekilde ortaya çıkacaktır. Malt viskileri tatmak için kullanılacak en iyi kadeh, şarap bardakları gibi geniş gövdeli ve ağzı dar olmalıdır. Malt viskisi aynı zamanda konyak bardağıyla da servis edilebilir. Çünkü yıllanmış malt viskiler yemekten sonra konyak gibi içilebilmektedir. Otel ve restoran barlarında viskiler genellikle “Tumbler” ya da “On the Rocks” bardağında su ve soda ile karıştırılarak içilmektedir.Viskinin “on the rocks” olarak servisi, bardağa 2-3 parça küp buz konulduktan sonra 4 cl viski ilave edilerek yapılmaktadır. Çok buzla viski içmek Amerikalılara özgü bir alışkanlıktır. Ayrıca, viskiler değişik meşrubat ve karışımlarla da servis edilmektedir.


8. Soru

Cin nasıl servis yapılır?

Cevap

Cin, genellikle karışımlar ve kokteyllerin hazırlanmasında temel hammadde olarak kullanılır. Tüm dünyada bilinen “Martini” kokteylinin ana içkisidir. Cin aşağıdaki içeceklerle karıştırılarak da servis edilebilir: • Cin-Tonik Water (cin ve kinin gazozu) • Cin-Lemonade (cin ve limonlu gazoz) • Cin-Bitter Lemon (cin ve bitter limon) • Cin-Greyfurt Suyu (taze sıkılmış) • Cin-Cola (cin ve kola) Yukarıda sıraladığımız bu karışımlar buz ve limon dilimiyle servis edilir.


9. Soru

Tekila nasıl servis yapılır?

Cevap

Tekila geleneksel olarak “Caballito” denilen uzun ve dar bardaklarda soğuk olarak içilmektedir.Meksikalılar bu içkiyi tuz ve limon ile birlikte tüketirler.Sol elin işaret ve başparmağı ile birleştiği yere önce limon sürülür ve sonra buraya tuz dökülerek sağ ele tekila bardağı alınır. Önce biraz tuz dile temas ettirilerek arkasından tekila içilir ve sonra tabakta getirilen (1/8) limon dilimi yenir. Tekila aynı zamanda Meksika’nın ulusal alkolsüz içeceği olan “Sangrita” ile birlikte içilmektedir. Sol ele bir bardak dolusu soğuk Sangrita alınırken sağ ele iyice soğutulmuş tekila bardağı alınır. Sangrita tekiladan önce veya sonra da içilebilmektedir.


10. Soru

Rom nasıl üretilir?

Cevap

Rom, şeker kamışı şırası ya da şeker kamışı melasının önce mayalanması ve daha sonra da damıtılması sonucunda elde edilen damıtık (Distile) bir içkidir. Türkçe’de “Rom” olarak adı geçen bu içki İngilizce ve Almanca dilinde “Rum”, Fransızca dilinde “Rhum” ve İspanyolcada “Ron” olarak bilinmektedir.


11. Soru

Rom servisi nasıl yapılır?

Cevap

Rom, daha çok meyve suları ve kolalı içeceklerle karıştırılarak tüketilmektedir. Kola ile karıştırılarak içilen içki “Cuba Libre” adıyla bilinir. Küba’lılar Amerika’nın desteği ile özgürlüklerine kavuşunca, romun içine cola karıştırarak, Cuba Libre (Özgür Küba) diyerek özgürlüğün zaferini kutlamışlar ve böylece “Cuba Libre” ismi tüm dünyada bilinir hale gelmiştir. Diğer taraftan rom, cin gibi karışım ve kokteyllerde sık kullanılan bir içkidir. Daha çok tropik meyve sularıyla iyi uyum sağlamakta ve barlarda yaygın olarak tüketilmektedir.


12. Soru

Rakı bu ismi nasıl almıştır?

Cevap

Farklı bölgelerde çeşitli meyvelerin kullanımı ile üretilen bu içkiye, Yakın doğu ve Orta Doğu ülkelerinde “Iraki”, “Araki” ve “Rakı” gibi değişik, ama aynı kökten geldiği açıkça belli olan birçok isim verilmiştir.Türk rakısı olarak Anadolu’da üretilen içkinin en az 300 yıllık bir geçmişe sahip olduğu sanılmaktadır. Arap ülkelerinde bilinen ve oradan çevre ülkelere yayılan damıtma teknolojisinden, ilk dönemlerde şarap üretiminden arta kalan üzüm posalarının (üzüm cibrelerinin) içerdiği şekerli maddelerin değerlendirilmesi amacıyla yararlanılmıştır. Elde edilen bu ürüne, anason tohumunun eklenmesiyle ortaya çıkan rakıya “Türk İçkisi” adı verilmiştir.


13. Soru

Ülkemizde rakı üretimine ne zaman başlanmıştır?

Cevap

Rakı üretimi, Osmanlı İmparatorluğunun ilk dönemlerine kadar uzanmakla birlikte, resmi üretimi, yabancı yatırımcı olan Bomonti-Nektar Şirketi tarafından 1912 yılında İzmir/Halkapınar rakı fabrikasında başlamıştır. İstanbul Paşabahçe’de 1922 yılında özel bir girişimci tarafından ispirto ve içki fabrikası kurulmuş, Hasan Hulki Bey tarafından tekel adına 1926 yılına kadar yönetilmiştir. Haziran 1926 tarihinde çıkarılan 790 sayılı kanun ile her türlü içki devlet tekeli altına alınmış ve hükümete alkol fabrikaları kurma ve yönetme yetkisi verilmiştir. Tekel idaresi ancak 1929 yılında kendi üretimini yapmaya başlamış ve o dönemde piyasada hem özel kesimin, hem de Tekel idaresinin rakısı satılmaya devam etmiştir. O dönemde rakılar 10, 15, 25, 50 ve 100 cl’lik şişelerde satılmıştır. O dönemdeki rakı çeşitleri şu isimlerle bilinmektedir: • Fevkalade (Olağan üstü) • Aliyyülala (En Üstün) • Ala (Elde Edilmesi istenen en üst derece) 1926-1929 yılları arasında Polonyalı bir firma tarafından İnhisarlar adına çalıştırılan fabrika, 1929 yılında İnhisarlar tarafından tamamen devralınmış ve 1932 yılında Tekel Genel Müdürlüğü’ne bağlanmıştır. Tekel Genel Müdürlüğü 1930-1934 yılları arasında Diyarbakır içki fabrikasını kurmuş, 1966 yılında Tekirdağ’da suma üretimine başlanmış ve rakı üretimi 1967 yılında gerçekleşmiştir. Rakının sadece tekel tarafından üretilmesinin kesin tarihi 1944 yılıdır.1943 yılında özel rakı üreten işletmelerin sayısı 30 ve ürettikleri rakı miktarı da 2.934.436 litredir. Yine bu dönemde Adana ve çevresindeki halkın tükettiği bir çeşit anasonsuz rakı üretimide söz konusu olmuştur. Sağlık önlemleri alınmadan fermantasyona uğratılmış yaş üzüm cibresinin damıtılması ve su ilavesiyle alkol seviyesinin düşürülmesi sonucu elde edilen bu içki, halk arasında “Boğma Rakı” olarak bilinmektedir.


14. Soru

İskoç viskisinin meşhur olma nedenleri nelerdir?

Cevap

Bugün İskoç viskisinin dünyaca tanınması ve meşhur olmasının üç temel nedeni vardır: • Birincisi: İskoçya’nın yemyeşil bitki örtüsü, serin ve ılıman iklimi ile bol oksijenli temiz havası, iyi bir viski yapımının ilk koşulunu yerine getirmektedir. Çünkü viskiler en az 3 yıl, en çok da 50-60 yıl bu güzel iklim sayesinde, fıçılarda temiz havayı soluyarak yıllanmakta ve olgunlaşmaktadır. • İkincisi: İskoçya’nın granit kayalıklarından süzülen yumuşak ve lezzetli kaynak sularıdır. Alkol oranı % 40-43 olan viskinin geri kalan kısmı sudan oluşmaktadır. Bu yumuşak ve lezzetli sular viskiye ayrı bir tat verdiğinden dolayı viski imalathanelerinin neredeyse tamamı su kaynaklarının yakınında kurulmuştur. • Üçüncüsü: İskoçya’ya özgü bir yer üstü kömürü olan “Peat” (pit) (Türkçe’si “Turba”), arpa maltının kavrulması sırasında ayrı bir lezzet kazandırmaktadır. İskoçya’nın birçok düzlük kesiminde, toprağın üstü ve bir metre derinliği turba kömür tabakasıyla kaplı bulunmaktadır. Turba kömürü, toprağın üstünde yetişen ve zamanla çürüyerek fosilleşen bitki tabakalarının üst üste gelmesiyle (5-10) bin yılda oluşmaktadır.Viskinin ana ham maddesi olan arpa maltları “Peat” denilen bu kömürün isiyle kavrularak kurutulur ve bu madde viskinin tadına geçer. Başka ülkelerde peat kömürü bulunmadığından İskoç viskilerinin füme tatlarının taklidi zordur.


15. Soru

Yüksek alkollü içkiler kendi aralarında kaça ayrılır?

Cevap

Beyaz ve kahverengi içkiler olarak ikiye ayrılırlar. • Beyaz yüksek alkollü içkiler (The White Spirits); cin, votka, rom ve tekiladan oluşmaktadır.Bunların renkleri beyaz olmakla birlikte çoğunlukla renksizdirler. Tat olarak ise diğer yüksek alkollü içkilere göre daha hafif içimlidirler. • Kahverengi yüksek alkollü içkiler (The Brown Spirits) ise; viski ve konyaktan oluşmaktadır. Kahverengi yüksek alkollü içkiler, üretimlerinin ardından genellikle içi yakılmış meşe fıçılarında dinlendirildikten ve bazen de karamel ilave edildikten sonra bu rengi almaktadırlar. Kahverengi yüksek alkollü içkiler, damıtma sonrası beyaz yüksek alkollü içkiler gibi renksizdirler.


16. Soru

Konyak ismini nereden almıştır?

Cevap

Ülkemizde konyak ya da kanyak olarak bilinen bu içki, uluslararası gastronomi dilinde “Brandy” (Brendi) olarak geçmektedir. Bu içki İngiliz dilinde “Brandy” ve Almanca dilinde de “Branntwein” olarak bilinir. Yüksek alkollü damıtık bir içki olan konyak adını, Fransa’nın “Charente” bölgesinin merkezinde yer alan “Cognac” kasabasından almıştır.Bu bölgede yetişen üzümlerden üretilen şarabın damıtılmasıyla elde edilmektedir.


17. Soru

Beyaz yüksek alkollü içkilerden cin nasıl bulunmuştur?

Cevap

Adını ardıç ağacının meyvesinden alan cin, ilk kez Hollandalılar tarafından bulunmuştur. Bu kelimenin kökeni, Flemenk dilinde “Genever” den gelmektedir ve Fransızcada “Genievre”, İngilizcede “Juniper Berries” isimleriyle anılır.Cin ilk olarak Hollanda’da 16. yüzyılın başında bir rastlantı sonucu üretilmiştir. “Franciscus Sylvius” isimli bir tıp profesörü mide, böbrek ve bağırsak rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılmak üzere bir ilaç üretmeye çalışırken tahıllardan elde edilen alkolü, ardıç ağacının meyvesi ile ikinci kez damıtma yoluna gitmiştir. Dr. Sylvius, alkol ile ardıç ağacının meyvesini damıtırken, ilerleyen yıllarda “Cin” olarak literatüre geçecek içkiyi elde etmiştir.


18. Soru

Votka üretimi nasıl olur?

Cevap

Votka, patates, arpa, çavdar, mısır ve buğday gibi tahılların şekerlendirilmesi ve fermantasyonu sonucu oluşan mayşenin iki kez arıtılması (rektefiye) işlemiyle üretilmektedir. Daha sonra aktif kömür ya da odun kömüründen süzülür, içilebilecek alkol derecesine kadar düşürülür ve şişelenerek satışa sunulur. Votkanın iki kez arıtılması ve kömür filtrelerinden süzülmesi sonucunda patates ya da tahıllardan kaynaklanan hiçbir aroma votkaya geçmez. Alkol oranı (%40-55) derecesinde olan votka, dünyada en çok Rusya, Polonya ve İskandinav ülkelerinde üretilmekte ve tüketilmektedir.


19. Soru

İngiltere’de cin içkisi kaç şekilde pazarlanmaktadır?

Cevap

İngiltere’de cin içkisi değişik markalarla üretilerek pazarlanmaktadır. Bunlardan başlıcaları şunlardır; • Dry Gin: Bu cine şeker katılmaz ve alkol derecesi yaklaşık olarak %40’tır. • London Dry Gin: Bu cin türü dry cin gibi şekersizdir ve alkol derecesi %40’tır. • Old Tom Gin ya da Plymouth Gin: Bu tür cine bir miktar şeker ilave edilir ve dry cinlere göre biraz tatlıdır. • Sloe Gin: Normal cinlere dağ eriği (çakal eriği) katılarak birkaç ay dinlendirilir. Alkol, dağ eriği meyvesinin aromasını içine alır ve aynı zamanda kestane rengine dönüşerek farklı bir lezzete sahip olur. • Lemon ve Orange Gin: Normal cin, limon ve portakal kabuklarında bekletilerek bu aromaları alması sağlanır.


20. Soru

Türk konyağı (Kanyak) nasıl üretilir?

Cevap

Türkiye’de konyak üretimine uygun üzümler arasında; beyaz üzüm çeşitlerinden Tekirdağ-Şarköy bölgesinin “Yapıncak ve Sémillon Blanc” ile Gaziantep, Kilis bölgesinin “Dökülen” üzümü ve siyah üzüm çeşitlerinden Çanakkale-Lâpseki bölgesinin “Karasakız” üzümü yer almaktadır. Kullanılan beyaz üzüm çeşitlerine %10 oranında “Karasakız” üzümü ilave edilerek elde edilen şıra fermantasyona bırakılır. Oluşan şarap, tortusu ile birlikte Fransız tipi imbiklerde iki kez damıtılır. Damıtılma sonunda üretilen genç brendiler meşe fıçılarında 3-4 yıl eskitilmeye bırakılır. Eskitilmesi tamamlanan brendiler harmanlandıktan sonra alkol dereceleri %41’e düşürülür. Söndürme esnasında sudan dolayı brendinin rengi, kokusu ve tadı değişir. Brendiye ideal rengini vermek için brendi içerisine badem kabuğu, meşe özütü ve karamel ilave edilir. Karışımların birbirleri ile kaynaşması için 6 ay daha bekletilir ve şişelendikten sonra etiketlenerek satışa sunulur.


21. Soru

Türkiye’de üretilen votka çeşitleri nelerdir?

Cevap

• Lokka Vodka; 50 cl ve 70 cl, %40 alkol oranı, • Binboğa Vodka; 5 cl, 35 cl ve 70 cl, %40 alkol oranı, “Binboğa Vodka” aynı zamanda %37,5 alkol oranı ile “Mojito”, “Strawberrypink”, “Satsuma”, “Ice” (nane aromalı) ve *’lik alkol oranı ile “Lemonade” çeşitlerini üretmektedir. • İstanblue Regular; 5 cl, 10 cl, 20 cl, 35 cl, 70 cl ve 100 cl, %40 alkol oranı, “İstanblue Vodka” ise %37,5 alkol oranı ile “Karpuz”, “Yeşil Elma”, “Şeftali”, “Portakal” çeşitleri ile üretilmektedir. • Bazooka Vodka; 35 cl, 70 cl ve 100 cl, %37,5 alkol oranına sahiptir. • Lokka votka, 5 kez destile edilmiş premium bir votka çeşididir. Lokka votkanın üretiminde kullanılan üzümler elle toplanmakta olup alkol derecesi ve tadı üretimin her aşamasında kontrol edilmektedir. Yerli ve yabancı uzmanlar tarafından birçok testen geçirildikten sonra şişelenerek piyasaya sunulmaktadır.


22. Soru

Votkanın servisi nasıl yapılır?

Cevap

İçerisinde su ve alkolden başka hiçbir madde bulunmayan, kokusuz ve renksiz içki olan votka, soğuk ve sade olarak içilmektedir. Votkaya buz katılmaz, votka şişesi ve bardağı soğuk muhafaza edilerek düşük ısıda servis edilir. Votka Rusya’da havyarın tamamlayıcısı konumundadır. İsveç’te ise füme edilmiş soğuk balıklardan oluşan soğuk ordövr ile birlikte tüketilmektedir. Almanya’da genel adı “Kornbrand” olan ve halk arasında da “Schnaps” olarak ifade edilen, buğday, çavdar, arpa, mısır, yulaf, darı ve patatesten üretilen ve votkaya benzeyen bu içki yemeklerden sonra birayla birlikte tüketilmektedir. Türkiye’de benzer olarak votka, İstanbul Beyoğlu “Çiçek Pasajında” biranın yanında sık olarak servis edilmektedir. Votka yiyecek içecek işletmelerinde genellikle karışımlarla ya da meyve sularıyla birlikte servis edilmektedir. Yaygın olarak bilinen karışımlar; votka-vişne suyu, votka-limon ve votka-portakal suyu şeklindedir.


23. Soru

Tekila nasıl üretilir?

Cevap

Tekila, Meksika’nın dünyaca ünlü ulusal içkisi olup, kültüre alınmış “Agave Tequilana Weber” türü kaktüsün baş kısımlarından elde edilen şıranın, önce mayalanması ve daha sonra damıtılmasıyla üretilen yüksek alkollü (%38-40) bir içkidir.


24. Soru

Rakı nasıl üretilir?

Cevap

Rakı, kuru ve yaş üzümlerden elde edilen ham ispirtonun (Suma) özel imbiklerde anason tohumu ile ikinci kez damıtılmasıyla üretilen yüksek alkollü (%45- 50) bir içkidir. 21 Ekim 1995 tarih ve 22440 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Türk Gıda Kodeksi” distile alkollü içecekler standardına göre rakı şu şekilde tanımlanmaktadır: “yalnızca suma ya da tarımsal kökenli etil alkolle karıştırılmış sumanın, 5000 litre ya da daha küçük hacimli geleneksel bakır imbiklerde, anason tohumu ile birlikte ikinci kez damıtılmasıyla üretilen damıtık alkollü bir içkidir”. Rakıda bulunan toplam alkolün en az %65’i suma olmalıdır. Ayrıca, anason tohumundan gelen eter yağının “Anetol Miktarı” litrede en az 800 miligram olması gerekmektedir.


25. Soru

Brendi servisi nasıl yapılır?

Cevap

Brendi, uluslararası gastronomiye göre yemeklerden sonra içilen digestif bir içkidir. Oda sıcaklığında (18°C) kendine özgü ayaklı bardaklarda servis edilir. Günümüzde, her barın kendine göre servis kuralları olsa da tek brendi 2-2.5 cl ve duble brendi ise 4-5 cl ölçüleriyle servis edilmektedir. Brendi aromasının daha iyi alınabilmesi için brendi bardağının iki elin ayası arasında ısıtılması yeterlidir. Bardağın önceden ısıtılarak sıcak bardakta brendi servisi yapmak doğru bir uygulama değildir. Çünkü kısa sürede ısınan brendi aromasının kısa sürede yok olma olasılığı yüksektir. Brendiler, aynı zamanda karışım ve kokteyllerin hazırlanmasında da kullanılmaktadır. Ancak, müşteri talep etmediği sürece birinci kalite brendiden karışım hazırlamak uygun değildir. Birinci kalite brendiler, yemeklerden sonra sade ya da kahve ile birlikte servis edilmelidir.


26. Soru

Ülkemizde rakı üretiminde kullanılan hammaddeler nelerdir?

Cevap

Ülkemizde rakı üretiminde kullanılan ham maddeler; kuru üzüm, anason ve şeker pancarı melasından elde edilen etil alkoldür. Her ne kadar rakının ham maddesi kuru üzüm olarak bilinse de rakı üreten fabrikalarda yaş üzüm de kullanılmaktadır.


27. Soru

Rakı servisi nasıl yapılır?

Cevap

Rakı, düz silindir şeklindeki kendine özgü ayaksız cam bardaklarda (Limonata Bardağı) soğuk olarak (8- 10°C’de) içilmektedir. Rakı sek olarak içilebildiği gibi içine yarı yarıya su ya da soda ilave edilerek de içilebilir. Rakıyı oda sıcaklığında bulundurmak ve servis sırasında buz ilave ederek soğutmaya çalışmak doğru bir davranış değildir.İdeal olanı rakının servisten önce 8-10° C ısıda depolanması ve yumuşak iyi kalitede su ile birlikte servis edilmesidir. Özellikle yaz aylarında rakı şişesi, beyaz, roze ve köpüklü şarabın servisinde olduğu gibi yarısına kadar buz ve su ile doldurulmuş şarap kovasıyla sunulabilir. Ayrıca rakının alkol derecesi yüksek olduğundan sulandırılarak içilmesi sağlık açısından son derece önemlidir. Rakıyı içmeden önce, altlık olarak ifade edilen bir miktar zeytinyağlı mezelerin tüketilmesinde yarar vardır. Altlıktan sonra, rakıyla birlikte zeytinyağlı fasulye pilaki, yaprak sarma, biber dolma, söğüş dil ve beyin salata, ezme, patlıcan salata, tarator, karides, beyaz peynir, kavun gibi soğuk mezelerin tüketimi tavsiye edilir. Soğuk mezelerin ardından ızgara köfte, şiş kebap, kuzu pirzola, bonfile ve karışık ızgara gibi et yemekleri ve ızgara balık, balık tava ya da balık buğulama gibi deniz ürünleriyle rakı içmeye devam edilebilir ve daha sonra mevsimine uygun meyve servisi yapılabilir.


28. Soru

Batı dillerinde "spirits"olarak adlandırılan yüksek alkollü içeceklerin alkol oranı ne kadardır?

Cevap

Türkçe’de yüksek alkollü içkiler olarak tanımlanan ve Batı dillerinde “Spirits” olarak ifade edilen bu içki grubu, halk arasinda ”İspirtolu İçkiler” olarak anılmaktadır. Yüksek alkollü içkiler olarak tanımlanmalarının nedeni, alkol oranlarının %37,5 ile %50 arasında olmasından kaynaklanmaktadır.


29. Soru

Şekerli suların mayalandırılması sonucu oluşan alkolün, damıtılarak (distile edilerek) yüksek konsantrasyona çıkarılmış haline ne ad verilir?

Cevap

Halk arasında “ispirto” olarak ifade edilen alkol, bilimsel çalışmalarda ve kimya dilinde “Etil Alkol” olarak tanımlanmakta ve şu şekilde açıklanmaktadır: “Şekerli suların mayalandırılması sonucu oluşan alkolün, damıtılarak (distile edilerek) yüksek konsantrasyona çıkarılmış haline denir”. Alkol renksiz, uçucu, yanıcı ve kendine özgü kokusu olan sıvı bir maddedir.


30. Soru

Alkol ilk olarak ne zaman ve kim tarafından elde edilmiştir?

Cevap

Alkolün ilk kez 8. yüzyılda bir Arap kimyacı olan “Jabir İbnHayyan” tarafından şarabın damıtılmasıyla elde edildiği rivayet edilmektedir.


31. Soru

Yüksek alkollü içiceklerden cin, ismini nereden almaktadır?

Cevap

Adını ardıç ağacının meyvesinden alan cin, ilk kez Hollandalılar tarafından bulunmuştur. Bu kelimenin kökeni, Flemenk dilinde “Genever” den gelmektedir ve Fransızcada “Genievre” , İngilizcede “Juniper Berries” isimleriyle anılır.


32. Soru

İngiltere’de cinin damıtılması sırasında karışıma ardıç hammaddesinin yanında limon, portakal kabuğu, badem, anason, kakule, melekotu kökü, lavanta çiçeği ve eğir otu gibi aroma veren meyve ile bitkiler ilave edilip üretilerek tüm dünyaya “Gin” adıyla pazarlanması sağlanan türün ismi nedir?

Cevap

London Dry Gin


33. Soru

Türkiye'de cin yapımına nerede ve ne zaman başlanmıştır?

Cevap

Türkiye’de cin yapımına, İstanbul Mecidiyeköy likör fabrikasında 1945-46 yıllarında başlanmıştır. Bu cinin üretiminde, Uludağ’da yetişen siyah meyveli ardıç yemişi, şerbetçiotu ve melekotu tohumlarıkullanılmaktadır. Bu droglar değirmende öğütülerek 48 saat %96,6’ lık alkol maserasyonuna bırakılır.


34. Soru

Cin hangi içeceklerle karıştırılarak servis edilebilir?

Cevap

Cin aşağıdaki içeceklerle karıştırılarak da servis edilebilir:

  • Cin-Tonik Water (cin ve kinin gazozu)

  • Cin-Lemonade (cin ve limonlu gazoz)

  • Cin-Bitter Lemon (cin ve bitter limon)

  • Cin-Greyfurt Suyu (taze sıkılmış)

  • Cin-Cola (cin ve kola)


35. Soru

Votka hangi tahılların şekerlendirilmesiyle ve nasıl üretilir?

Cevap

Votka, patates, arpa, çavdar, mısır ve buğday gibi tahılların şekerlendirilmesi ve fermantasyonu sonucu oluşan mayşenin iki kez arıtılması (rektefiye) işlemiyle üretilmektedir. Daha sonra aktif kömür ya da odun kömüründen süzülür, içilebilecek alkol derecesine kadar düşürülür ve şişelenerek satışa sunulur.


36. Soru

Votkanın alkol oranı yüzde kaçtır?

Cevap

Votkanın alkol oranı yaklaşık %40-55 civarındadır.


37. Soru

Votka en çok hangi ülkelerde üretilmekte ve tüketilmektedir?

Cevap

Votka, dünyada en çok Rusya, Polonya ve İskandinav ülkelerinde üretilmekte ve tüketilmektedir. Son yıllarda birçok meyve ve bitkilerle tatlandırılarak üretilen votkaların satış grafiği yükselmiştir.


38. Soru

Rusya ve İsveçte Votka ne şekilde servis edilmektedir?

Cevap

İçerisinde su ve alkolden başka hiçbir madde bulunmayan, kokusuz ve renksiz içki olan votka, soğuk ve sade olarak içilmektedir. Votkaya buz katılmaz, votka şişesi ve bardağı soğuk muhafaza edilerek düşükısıda servis edilir. Votka Rusya’da havyarın tamamlayıcısı konumundadır. İsveç’te ise füme edilmişsoğuk balıklardan oluşan soğuk ordövr ile birlikte tüketilmektedir.


39. Soru

Meksika’nın dünyaca ünlü ulusal içkisi olup, kültüre alınmış “Agave Tequilana Weber” türü kaktüsün baş kısımlarından elde edilen şıranın, önce mayalanması ve daha sonra damıtılmasıyla üretilen yüksek alkollü (%38-40) içkiye ne ad verilir?

Cevap

Tekila


40. Soru

Dünyada ve Türkiye'de en popüler tekil markaları nelerdir?

Cevap

Tekila, elliden fazla ülkeye ihraç edilen ve 500’den fazla markaya sahip bir içkidir. Bunlar arasında en önemli tekila üreticileri “Cuervo” ve “Sauza”dır. Tekila açısından Meksika’dan sonra gelen ülke Amerika’dır. Amerika’da yaklaşık olarak 140 çeşit tekila üretilmektedir. Türkiye’de en çok bilinen tekila markları; Jose´ Cuervo, Sierra, Mariachi ve Olmega’dır.


41. Soru

Tequila Sunrise içeceği nasıl hazırlanır?

Cevap

İçkiler (Grenadine hariç) 3-4 parça küp buzla birlikte “shaker’a” konur; iyice çalkalandıktan sonra Longdrinks bardağına süzmeden aktarılır. Üzerine yavaşça grenadine dökülür; portakal dilimi ile süslenir. Karıştırıcı ve kamışla birlikte servis edilir.


42. Soru

Rom nedir?

Cevap

Rom, şeker kamışı şırası ya da şeker kamışı melasının önce mayalanması ve daha sonra da damıtılmasısonucunda elde edilen damıtık (Distile) bir içkidir. Türkçe’de “Rom” olarak adı geçen bu içki İngilizce ve Almanca dilinde “Rum”, Fransızca dilinde “Rhum” ve İspanyolcada “Ron” olarak bilinmektedir.


43. Soru

Dünyaca tanınmış bir rom çeşidi olan “Bacardi” ilk kez ne zaman ve nerede üretilmiştir?

Cevap

Dünyaca tanınmış bir rom çeşidi olan “Bacardi” ilk kez 1862 yılında “Facundo Bacardi” tarafından Santiago’da üretilmiştir. Küba, 1902 yılında bağımsızlığına kavuştuktan sonra, Facundo Bacardi rom imalathanesini Bahama Adalarının “Nassau” şehrinde yeniden inşa etmiştir. Facundo önceleri yerli halk tarafından basit şekilde üretilen bu içkinin damıtma işlemini iyileştirmiş ve tıpkı kaliteli votkaların üretiminde olduğu gibi kömür filtrelerinden geçirerek daha zarif ve yumuşak bir rom elde etmiştir. Bacardi markası dünyada en çok tanınan ve tüketilen romların başında gelmektedir. Bacardi’nin “Anejo Rum” (yıllandırılmış rom) olarak bilinen ve meşe fıçılarında 5-8 yıl eskitilerek satışa sunulan çeşitleri de bulunmaktadır.


44. Soru

"Türk içkisi" olarak rakının tarihsel gelişimi nasıl açıklanabilir?

Cevap

Türk rakısı olarak Anadolu’da üretilen içkinin en az 300 yıllık bir geçmişe sahip olduğu sanılmaktadır. Arap ülkelerinde bilinen ve oradan çevre ülkelere yayılan damıtma teknolojisinden, ilk dönemlerde şarap üretiminden arta kalan üzüm posalarının (üzüm cibrelerinin) içerdiği şekerli maddelerin değerlendirilmesi amacıyla yararlanılmıştır. Elde edilen bu ürüne, anason tohumunun eklenmesiyle ortaya çıkan rakıya “Türk İçkisi” adı verilmiştir. Evliya Çelebi eserinde,17. yüzyılda her bitki ve meyveden “Arak” yapıldığından bahsetmektedir. İstanbul’da o dönemde yüz iş yerinde 300 kişinin çalıştığısöylenmektedir. Evliya Çelebi, şehirdeki meyhaneleri ve bunların ne tür şarap sattıklarını sıralarken, rakısatıcılarından ayrı bahsederek, muzlu rakı, hardaliye rakı ve anason rakı gibi çok çeşitli rakıların satıldığını belirtmiştir. Rakının tarihi Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk dönemlerine kadar uzanmakla birlikte, izinli olarak üretimi dinsel nedenlerden dolayı daha geç dönemlerde başlamıştır. Rakıya, Tanzimat’tan sonra vergi uygulanmış ve bu vergi “Düyun-u Umumiye” ye büyük gelir kaynağısağlamıştır. Haziran 1926 tarihinde çıkarılan 790 sayılı kanun ile her türlü içki devlet tekeli altına alınmışve hükümete alkol fabrikaları kurma ve yönetme yetkisi verilmiştir. Tekel idaresi ancak 1929 yılında kendi üretimini yapmaya başlamış ve o dönemde piyasada hem özel kesimin, hem de Tekel idaresinin rakısı satılmaya devam etmiştir. O dönemde rakılar 10, 15, 25, 50 ve 100 cl’lik şişelerde satılmıştır.


45. Soru

Tekirdağ rakısının özellikleri nelerdir?

Cevap

Mey İçki tarafından Tekirdağ İçki Fabrikasında üretilmektedir ve alkol derecesi %45’dir. 2000 yılından bu yana üretilen Tekirdağ rakısı 5, 20, 35, 50, 70 ve 100 cl'lik şişelerde satışa sunulmaktadır. Üretiminde %100 yaş üzüm suması kullanılmaktadır. Rakı uzmanları, baş ve son ürünü en doğru seviyede keserek lezzetli orta ürünü ikinci bir damıtma işleminin ardından 20 gün ile 3-4 ay arasında dinlenmek üzere meşe fıçılarına yerleştirmekte ve şişelenmeden önce son kez filtreden geçirmektedirler. Sek içilebileceği gibi 1/3 oranında su ya da maden suyu ilavesiyle soğuk (8-10 °C) olarak tüketilir.


46. Soru

İskoç viskisinin dünyaca ünlü oluşunun nedenleri nelerdir?

Cevap

Bugün İskoç viskisinin dünyaca tanınması ve meşhur olmasının üç temel nedeni vardır:

Birincisi: İskoçya’nın yemyeşil bitki örtüsü, serin ve ılıman iklimi ile bol oksijenli temiz havası, iyi bir viski yapımının ilk koşulunu yerine getirmektedir. Çünkü viskiler en az 3 yıl, en çok da 50-60 yıl bu güzel iklim sayesinde, fıçılarda temiz havayı soluyarak yıllanmakta ve olgunlaşmaktadır.

İkincisi: İskoçya’nın granit kayalıklarından süzülen yumuşak ve lezzetli kaynak sularıdır. Alkol oranı% 40-43 olan viskinin geri kalan kısmı sudan oluşmaktadır. Bu yumuşak ve lezzetli sular viskiye ayrı bir tat verdiğinden dolayı viski imalathanelerinin neredeyse tamamı su kaynaklarının yakınında kurulmuştur.

Üçüncüsü: İskoçya’ya özgü bir yer üstü kömürü olan “Peat” (pit) (Türkçe’si “Turba”), arpa maltının kavrulması sırasında ayrı bir lezzet kazandırmaktadır. İskoçya’nın birçok düzlük kesiminde, toprağın üstü ve bir metre derinliği turba kömür tabakasıyla kaplı bulunmaktadır. Turba kömürü, toprağın üstünde yetişen ve zamanla çürüyerek fosilleşen bitki tabakalarının üst üste gelmesiyle ( 5-10 ) bin yılda oluşmaktadır. Viskinin ana ham maddesi olan arpa maltları “Peat” denilen bu kömürün isiyle kavrularak kurutulur ve bu madde viskinin tadına geçer. Başka ülkelerde peat kömürü bulunmadığından İskoç viskilerinin füme tatlarının taklidi zordur.


47. Soru

Brendi içkisinin servis özellikleri nelerdir?

Cevap

Brendi, uluslararası gastronomiye göre yemeklerden sonra içilen digestif bir içkidir. Oda sıcaklığında (18°C) kendine özgü ayaklı bardaklarda servis edilir. Günümüzde, her barın kendine göre servis kurallarıolsa da tek brendi 2-2.5 cl ve duble brendi ise 4-5 cl ölçüleriyle servis edilmektedir. Brendi aromasının daha iyi alınabilmesi için brendi bardağının iki elin ayası arasında ısıtılması yeterlidir. Bardağın öncedenısıtılarak sıcak bardakta brendi servisi yapmak doğru bir uygulama değildir. Çünkü kısa sürede ısınan brendi aromasının kısa sürede yok olma olasılığı yüksektir.

Brendiler, aynı zamanda karışım ve kokteyllerin hazırlanmasında da kullanılmaktadır. Ancak, müşteri talep etmediği sürece birinci kalite brendiden karışım hazırlamak uygun değildir. Birinci kalite brendiler, yemeklerden sonra sade ya da kahve ile birlikte servis edilmelidir.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi