Tarımsal Yapılar ve Sulama Dersi 4. Ünite Sorularla Öğrenelim

İklim Değişikliği, Kuraklık Ve Çölleşme

1. Soru

Hava ile iklim arasındaki fark nedir?

Cevap

Hava belli bir bölge ve kısa süreli bir zamanda etkili olan atmosferik olaylardır; iklim ise uzun bir zaman periyodunda görülen hava koşullarının ortalama ve ekstrem (uç) değerleridir. Hava ile iklim arasındaki en önemli fark zaman sürecidir.


2. Soru

Güneş Spektrumu nedir?

Cevap

Güneşten yayılan farklı dalga boylarındaki tüm elektromanyetik radyasyonun tamamına “Güneş Spektrumu ”denir. Bu spektrumda, güneş ışınımı dalga boylarına göre sıralanır, bu ışınımlar; Gama Işınları, X- Işınları, Ultraviyole Işık, Görünür Işık, Kızıl Ötesi (Infrared) Işık ve Radyo Dalgaları’dır.


3. Soru

Sera gazları hangileridir?

Cevap

Sera etkisini yaratan etkin gazlar su buharı, karbondioksit ve metandır. Azotoksit, kloroflorokarbonlar da sera etkisine katkıda bulunurlar ancak bu gazların atmosferdeki doğal oranları diğerlerine göre çok düşüktür.


4. Soru

İklim değişikliğinin gözlemlenebilen sonuçları nelerdir?

Cevap

  • Küresel ölçekteki ortalama sıcaklık artışı (küresel ısınma)
  • Yağış şekli ve miktarındaki değişiklikler
  • Karla kaplı alanların azalması ve buzulların erimesi


5. Soru

Ozon atmosferin hangi tabakalarında, ne şekilde bulunur?

Cevap

Ozon atmosfer tabakaları arasında en yoğun olarak troposfer ve stratosferde bulunur.

İki farklı şekilde bulunur ve ozon tabakasını oluşturur:

Troposferik ozon: Atmosferik toplam ozonun yaklaşık %10’luk kısmını oluşturur. Egzoz gazları, enerji santralleri, endüstriyel atıklar, ticari aktiviteler gibi antropojen kaynaklı unsurlardan oluşur. Güneşten gelen uzun dalga boylu radyasyonun atmosferde kalmasını sağlayarak sera etkisini arttırır.

Stratosferik ozon: Atmosferdeki ozonun %90’lık kısmını oluşturur, güneşten gelen zararlı radyasyonu tutması bakımından hayati önem taşır.


6. Soru

Kimyasal toprak bozulumu nasıl gerçekleşir?

Cevap

Kimyasal toprak bozulumu; toprağın organik madde kaybetmesi, tuz dengesinin bozulması sonucunda tuzlulaşma, alkalileşme, toprak pH oranındaki değişmeler, yıkanma, özellikle alüminyum ve magnezyumun toprak çözeltisindeki miktarlarının toksik seviyelere ulaşması gibi olaylar sonucunda toprağın yapısında dengesizliğine yol açan bozulmadır.


7. Soru

Biyolojik toprak bozulumunun temel nedenleri nelerdir?

Cevap

Toprağın organik madde kaybetmesinin en önemli sebepleri; anızların yakılması, aşırı toprak işleme, yanlış ve fazla kimyasal madde kullanımı ile arazi kullanımdaki hatalardır.


8. Soru

Erozyondaki temel doğal etmenler nelerdir?

Cevap

  • Suyun aşındırması ve taşıması
  • Rüzgarın aşındırması, toprak materyalini sürüklemesi, havada toz halinde başka bölgelere taşıması
  • Heyelan, dalga, buzul, çığ gibi olaylarla aşınma, toprağın kitle halinde taşınması


9. Soru

Hızlandırılmış erozyon nasıl gerçekleşir?

Cevap

Hızlandırılmış erozyon; insan müdahaleleri ile aşınma ve taşınmaya uygun hale gelmiş olan toprağın, su rüzgar, yerçekimi, çığ, dalga gibi doğal etmenler ile bulunduğu bölgeden başka bir yere taşınması olayıdır. Toprağın taşınması ile verimli üst tabakası incelmekte ve giderek toprağın alt tabakaları da taşınmaktadır.


10. Soru

Kuraklık nedir?

Cevap

Kuraklık belli bir bölgede, yağışların belli bir süre boyunca, kaydedilen ortalama değerlerinin altında olmasıdır. Kuraklık, yarı kurak ve yarı nemli bölgelerde de meydana gelebilir.


11. Soru

Çoraklık il kraklık arasındaki fark nedir?

Cevap

Çoraklık ile kuraklık birbirlerinden zamansal bakımından farklılık gösterirler. Kuraklık geçici bir dönem, çoraklık ise uzun süreli ve kalıcı bir yapıdır.


12. Soru

Tuzlulaşma en az hangi bölgelerde görülür?

Cevap

Tuzlulaşma denilen bu olay genellikle yağış alan bölgelerde pek görülmez. Çünkü yağış alan bölgelerde toprağın yapısında bulunan çözünebilir tuzlar, yağışların etkisiyle birlikte aşağı doğru hareket eder.


13. Soru

Çölleşme nedir?

Cevap

Çölleşme, kurak, yarı kurak ve yarı nemli bölgelerde iklimsel değişiklikler ve insan faaliyetleri sonucu meydana gelen arazi yapısındaki bozulmaların uç noktalarıdır. Çölleşme, arazi yapısının bozulma sürecini ifade ederken, bu sürecin tamamlanıp biyoekolojik ve fiziksel olarak tamamen yapısı bozulmuş arazilere ise çöl adı verilir.


14. Soru

Çölleşme ile mücadele kapsamında alınması gereken önlemler nelerdir?

Cevap

Tuzlulaşma ve toprak kirliliğinin önlenmesi, erozyon kontrolü, Toprak suyunun ve mevcut su kaynaklarının korunması, otlatmaların düzenlenmesi ve kontrolü, doğal mera bitki türlerinin belirlenmesi ve korunması, Orman kaynaklarının korunması, mevcut fauna ve flora varlığının tespiti ve koruması, çölleşmeden etkilenecek nüfusun eğitimi.


15. Soru

Ekosistem nedir?

Cevap

Bir türün bireylerin oluşturduğu topluluğa populasyon, aynı alan içinde birden fazla populasyonun bir araya gelerek oluşturduğu topluluğa ise komünite adı verilir. Komünite ve cansız çevrenin birlikte değerlendirilmesi ile ortaya çıkan ekolojik birime ekosistem denir.


16. Soru

Ekosistemler kaç başlık altında incelenebilir?

Cevap

  • Deniz Ekosistemleri
  • Tatlısu Ekosistemleri
  • Karasal Ekosistemler
  • İnsan Eliyle oluşturulmuş Ekosistemler


17. Soru

Su sıcaklığın artmasının etkileri nelerdir?

Cevap

su sıcaklığındaki yükselmeler, sularda primer üreticiler olan fitoplanktonların sayısının artmasına, oksijenin sudaki çözünürlüğünün azalmasına ve fotosentez olaylarının kısıtlanmasına yol açar. Pek
çok balık türünün yumurta bırakması sıcaklığa bağlı olarak gelişir. 


18. Soru

Azot oranının artmasının nedenleri nelerdir?

Cevap

Bu artışın temel sebeplerinden biri gübrelerde kullanılan endüstriyel azot miktarıdır. Bir diğer sebep ise azotu bağlayan simbiyontları olan baklagillerin üretiminin fazla olması ve orman yangınlarıdır. Yangınlar, toprakta ve vejetasyonda depo halinde bulunan azotun atmosfere geçmesini sağlar.


19. Soru

Kyoto Protokolü hedefi nedir?

Cevap

181 ülkenin taraf olduğu Kyoto Protokolü, 16 Şubat 2005 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Protokol, hukuki açıdan sera gazı salınımlarının sınırlanmasını ve azaltılmasını sağlamak amacıyla gelişmiş ülkelerin sera gazı emisyonlarını 1990 yılına göre %5 azaltmalarını öngörmektedir.


20. Soru

Sera gazı etkisi yapan gazların azaltılması için neler yapılmalıdır?

Cevap

kullanılan yakıt kalitesinin yükseltilmesi ve düşük CO2 emisyonlu yakıt kullanımını arttırmak, fosil yakıtların yerine biyokütle kullanılması, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının arttırılması, bireysel ulaşım için kullanılan özel araçlar yerine toplu taşıma araç kullanımının yaygınlaştırılması, mevcut ormanlık alanların korunması, tahrip olanların yerine yenilerinin oluşturulması, biyolojik çeşitliliğin korunması, sera gazı alıcı ortamlarının (tatlısu ve deniz ekosistemleri) korunması, geri dönüşüm metotlarının kullanılması, çöp depolama alanlarından oluşan gazların değerlendirilmesi sera gazı etkisi yapan gazların azaltılmasına yardımcı olacaktır.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi