Fitopatoloji Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Prokaryotların (Bakteri Ve Molliküt) Neden Olduğu Bitki Hastalıkları

1. Soru

Bakterilerin bir bitkiden diğerine taşınmasında en önemli faktör nedir?

Cevap

Su, bakterilerin bir bitkiden diğerine taşınmasında önemli bir faktördür.


2. Soru

Bitki dokusuna giren bakteriler nerelerde enfeksiyon yapmaktadırlar?

Cevap

Bitki dokusuna giren bakteriler kısa sürede bitki öz suyu ile ya da hücreler arası boşluklara (intercellular) yerleşerek salgıladıkları enzim ve toksinlerle hücre çeperini çözerler ve bitkinin değişik kısımlarına taşınarak buralarda enfeksiyon yaparlar.


3. Soru

Bakterilerin çoğalma özellikleri neye bağlıdır?

Cevap

Çoğalma hızı bakterinin bulunduğu ortamın besin içeriğine, sıcaklığa, ortamın pH’sına, osmotik basınç ve CO2 gibi çevre koşullarına bağlıdır. Ortam ve besin şartları uygun olduğunda bakteriler kısa süre içinde geometrik bir artış göstererek başlangıçtaki sayılarının kat kat üzerilerine ulaşırlar.


4. Soru

Bakteri hücresi bitkiye bulaştıklarında, hangi hormonları salgılayarak simptomlar oluştururlar?

Cevap

Bakteri hücresi bitkiye yerleştikten sonra toksin, enzim ve bazı uyarıcı hormonlar salgılayarak bitkide çeşitli şekillerde simptomlar oluştururlar.


5. Soru

Bitki patojeni prokaryotlar temel özelliklerine göre kaça ayrılır ve neler yer almaktadır?

Cevap

Üç şekildedir. ? Alem: Procaryotae Bacteria- Hücre membranı ve hücre duvarına sahiptirler. ? Bölüm: Gracilicutes- Gram negatif bakteriler Sınıf: Proteobacteria- Birçoğu tek hücreli olan bakteriler. ? Familya: Pseudomonaceae


6. Soru

Toprakla bulaşan bakteriler bitkinin hangi kısmında ilk olarak görülmektedir?

Cevap

Bu tür bulaşmalar daha çok bitki köklerinde hastalık yapabilen bakteriyel etmenlerde görülür.


7. Soru

Hücre duvarı ne anlama gelmektedir?

Cevap

Hücre duvarı, bakteri hücresine özel şekli veren ve bu şekli yaşamı süresince korumasını sağlayan yapıdır.


8. Soru

Hücre duvarının özelliği nedir?

Cevap

Besin maddelerinin hücre içine girişini, artık maddelerin ve enzimlerin ise hücreden çıkışını sağlar.


9. Soru

Diğer canlılarda bulaşmada bakteriler bitkilere nasıl taşınırlar?

Cevap

Çeşitli böcekler, akarlar ve nematodlar, bakteri ile bulaşık bitkilerle beslenirken, çeşitli organlarına bulaşan bakterileri sağlam bitkilere taşıyarak onları hastalandırabilmekte ve tarım alanlarına yayabilmektedir.


10. Soru

Meteorolojik faktörlerde bulaşma bitkilere nasıl kanalize olmaktadır?

Cevap

Rüzgâr, yağmur, dolu vb. meteorolojik etkenler bitkilerde mekaniksel etkilerle yaralanmalara neden olurlar. Bu yaralar da bakterilere giriş sağlarlar. Ayrıca bu faktörler bakteriyel hastalık etmenlerini uzak mesafelere de taşırlar.


11. Soru

Bakterinin tohuma bulaşması sonucu bitkileri nasıl etkilemektedir?

Cevap

Tohumluk olarak kullanıldığında hastalıklı bitkiler oluşmakta ve diğer sağlam bitkilere çeşitli yollarla hastalığı bulaştırabilmektedirler.


12. Soru

Pseudomonas ’ın büyüklüğü ve şekli nasıl bakterilerdir?

Cevap

Büyüklükleri 0.5-1.0x1.5-5.0 µm, çubuk flekilli, bir veya birkaç polar kamçılı, çoğunluğu beyaz renkli, bazısı sarı renkli koloni oluşturan Gram (-) bakterilerdir.


13. Soru

Pseudomonas’ın özellikleri nelerdir?

Cevap

Çoğunluğu aerobiktir, bazıları anaerobik solunum yaparlar. Bazı türleri H2 ve CO enerji kaynağı olarak kullanan kemolithotrofturlar. %G+C oran› %58-70’dir. Befl rRNA grubuna sahiptirler. Yaprak lekeleri, yanıklıklar, vasküler solgunluklar, yumuşak çürüklükler, kanser ve galler oluştururlar. Bazı türleri insan ve hayvanlarda da hastalık yapmaktadırlar.


14. Soru

Bakteriyel solgunluk hastalığı kaç çeşit hastalık yapmaktadır hangi bitkilerde görülmektedir?

Cevap

Üç familyada 270’den fazla türde hastalık yapmaktadır. En yaygın olarak tütün, domates, patates, biber, patlıcan, fıstık ve muzlarda görülmektedir.


15. Soru

Üretim metaryali ile yayılmada, bakteriler nasıl neye bulaşırlar?

Cevap

Bakteriyel etmenler bazı durumlarda yüzeysel olarak bazen de iletim demetleri yolu ile tohuma bulaşırlar.


16. Soru

Bakterilerin yayılma özellikleri kaç şekilde olmaktadır?

Cevap

Dört şekilde olmaktadır. ? Üretim metaryali ile yayılma. ? Toprakla buluşma. ? Diğer canlılarla buluşma. ? Meteorolojik faktörler.


17. Soru

Bakterilerin Kısa mesafeli yayılması nasıl olmaktadır?

Cevap

Kısa mesafeli yayılma ise tarımsal aletler, tarım işlçileri, sulama suyu, böcekler, toz, polen, aerosoller gibi hava yolu ile olmaktadır.


18. Soru

Bakteriler neye bağlı olarak yaşamlarını sürdürmektedirler?

Cevap

Bakteriler, bitkilere bağlı olarak yaşadıkları gibi saprofitik olarak da yaşamlarını sürdürürler. Bitkiye bağlı yaşam parazitik veya resident yaşam olarak görülür.


19. Soru

Parazitik yaşam nerelerde olmaktadır?

Cevap

Parazitik yaşam lezyonlarda, latent enfeksiyonlarda, tohumlar veya bitki materyallerinde olmaktadır.


20. Soru

Resident yaşam nerede olmaktadır?

Cevap

Resident yaşam ise Phyllosphere, Gemmisphere ve Rhizosphere’ lerde olur.


21. Soru

Xanthomonas’cinsine ait bakterilerin özellikleri şekli nasıldır?

Cevap

Bu cinse dahil bakteriler 0.4-0.7x0.7-1.8 µm büyüklüğünde, çubuk şeklinde, polar kamçılı, gram negatif bakterilerdir.


22. Soru

Bakterilerin ölümü hangi şartlarda son bulmaktadır?

Cevap

Besin ve şartlar uygun olmadığı zaman çoğalma, azalma ve sonunda ölüm görülür.


23. Soru

Bakteriler saprofitik yaşamlarını nerede devam ettirirler?

Cevap

Saprofitik yaşamlarını toprakta, bitki artıklarında, yüzey sularında ve tarımsal materyaller ile tarım aletlerinde devam ettirirler.


24. Soru

Bakterilerin yayılması kaç şekilde olmaktadır?

Cevap

İki şekilde olmaktadır. ? Uzun mesafeli yayılma. ? Kısa mesafeli yayılma


25. Soru

Bakterilerin uzun mesafeli yayılmasını neler sağlamaktadır?

Cevap

İnsanlar, tohum ve vejetatif çoğaltma organlar› uzun mesafeli yayılmayı sağlarlar.


26. Soru

Gram (-) hücre duvarı özelliği nasıldır?

Cevap

%5-10 oranında Peptidoglukan içerir. Teikoik asit yoktur. Bakterilerin büyük çoğunluğu Gram (-) iken az say›da bakteri (Arthrobacter, Bacillus, Clavibacter, Rhodococcus, Streptomyces) Gram (+)’dirler. Hücre zarı %50-75 protein ve *-35 oranında lipid içerir. Sitokrom, sitokrom oksidaz, dehidrogenaz, ATPaz, protein sentetaz gibi enerji veren çeşlitli enzimleri de kapsar ve solunum, aktif taflınım, kamçı rotasyonu, toksik maddelerin hücre içine alınmasını önleme, gerekli maddelerin hücre içine alınımı gibi olaylarda önemli rollere sahiptir.


27. Soru

Hastalıklı fideler nasıl yayılmaktadır?

Cevap

Hastalıklı fidelerin, bulaşık fideliklerden diğer bölgelere nakledilmesiyle hastalık etmenleri yeni alanlara taşınarak yayılmaktadır.


28. Soru

Toprakla bulaşmada, bakteriler nasıl, ve ne zamana kadar kalmaktadırlar?

Cevap

Bakteriyel bitki hastalık etmenlerinden bazıları toprakta saprofit olarak uzun yıllar canlı kalmaktadırlar.


29. Soru

Bakteride hareketi ne sağlamaktadır?

Cevap

Birçok bakteride hareketi Flagella adı verilen kamçı sağlamaktadır.


30. Soru

Bakteriler bitkilere nasıl bulaşırlar?

Cevap

Bakteriler stoma, lentisel, hidatod ve trikom (trichome), gibi doğal açıklıklardan veya çiçeklerden girifl yapabildikleri gibi bitkide herhangi bir mekaniksel zararlanma olmuşsa ya da böcekler, nematodlar ve insanların açmış olduğu yaralar varsa buralardan da kolaylıkla bitkilere giriş yaparlar.


31. Soru

Bitkilerde tespit edilen ilk bakteri hastalığı hangisidir?

Cevap

Erwinia amylovora hastalığıdır.


32. Soru

Xylella bakterisinin şekli ve büyüklüğü nasıldır?

Cevap

Çubuk şeklinde ve 0.25-0.35 x 0.9-3.5 µm büyüklüğünde bakterilerdir.


33. Soru

Prokaryotların özellikleri nelerdir?

Cevap

Birçoğu hava yokluğunda yaşayabilen ve gerekli enerjiyi fermentasyon veya anaerobik solunumla sağlayan, tek hücreli, ribozomları 70 S olup sitoplazmada bulunan, mitokondrium, kloroplast, golgi aygıtı ve endoplazmik retikuluma sahip olmayan ve hücre duvar› peptidoglukandan oluflan, DNA ve RNA’sı aynı bölümde sentezlenen mikroorganizmalardır. Bu özellikleri nedeniyle de ökaryotik mikroorganizmalarda ayrılırlar.


34. Soru

Bakteriyel bitki patolojisi Hangi bitki hastalıkları ile ilgili çalışmaktadır?

Cevap

Bakteriyel bitki patolojisi, Eubacter, Actinomycetes, Spiroplazma ve Fitoplazma gibi prokaryotlar›n neden olduğu bitki hastalıkları ile çalışır.


35. Soru

Patates Uyuzu Hastalığı hangi topraklarda görülmektedir?

Cevap

Patateslerde yaygın olarak görülen bir bakteriyel hastalıktır. Hastalık daha çok hafif alkali, kumlu veya nötr topraklarda görülür.


36. Soru

Prokaryotik hücreler üçe kaça ayrılırlar?

Cevap

Üçe ayrılırlar. ? Hücre duvarına sahip ve tek hücreli olan Eubacterler. ? Hücre duvarları olmayan Pleomorfikler. ? Çoklu hücrelerden oluflan Actinomycetes’lerdir.


37. Soru

Duvarı olmayan bakteriler nelerdir?

Cevap

İki duvardır. ? Gram negatif (-) bakteriler Gracilicutes. ? Gram pozitif (+) bakteriler Fermicutes.


38. Soru

Gram negatif (-) bakteriler Gracilicutes, Gram pozitif (+) bakteriler Fermicutes nerede yer alırlar?

Cevap

Mendosicutes içerisinde yer alırlar.


39. Soru

Bakteriler insanlara nasıl yaşayarak yardımcı olurlar?

Cevap

Bakterilerin birçok türü saprofit olarak yaşamını sürdürürken birçoğu da organik maddeleri dekompoze ederek insanlara yardımcı olurlar.


40. Soru

Bakteri türleri insanlarda ne gibi hastalıklara neden olmaktadır?

Cevap

İnsanlarda verem, zatürre ve tifo gibi hastalıklara neden olurlar.


41. Soru

Hayvanlarda bakterinin patojen olan türü ne gibi hastalıklara yol açmaktadır?

Cevap

Hayvanlarda patojen olan türleri de Brucella ve Anthrax gibi hastalıkları yaparlar.


42. Soru

Bakteriyel türleri hangi özellikleri paylaşan özelliktedirler?

Cevap

Bakteriyel türler belirli fenotipik ve genotipik özellikleri paylaflan bir grup bakteriyel strain’dirler.


43. Soru

Bakteriyel strain’in özelliği nedir?

Cevap

Bu strainlerin birisi, tip strain olarak görev alırken diğerleri bu özelliklere göre bunun etrafında toplanır.


44. Soru

Bakteriyel strainler hangi özelliğe göre kaça ayrılırlar?

Cevap

Beş’e ayrılırlar. ? Morfolojik, ? Fizyolojik, ? Biyokimyasal, ? Patolojik ? Kültürel özelliklerine göre ayrılırlar.


45. Soru

Strain veya strain grubu “Patovar “ nasıl adlandırılmaktadır?

Cevap

Bir strain veya strain grubu bir konukçu bitkiyi enfekte ederse bu strain veya strain grubu “Patovar “ olarak adlandırılır.


46. Soru

Bakteriler nasıl özellikte organizmalardır?

Cevap

Bakteriler tek hücreli mikroskobik organizmalardır.


47. Soru

Bakteriler Dış görünüş olarak hangi şekilde olabilirler?

Cevap

Dış görünüş olarak Coccus (küre), Bacillus (çubuk), Vibrio (virgül) ve Spirillium (sarmal) şeklinde olabilirler.


48. Soru

Bakterilerin en ve boy özellikleri nasıldır?

Cevap

Bakteriler 0.5-1 µm eninde, 1-5 µm boyundadır.


49. Soru

Bitki patojeni bakterilerin ortalama büyüklükleri nasıldır?

Cevap

Ortalama büyüklükleri 0.3-0.6 ?m x 1-3 ?m’dir.


50. Soru

Bakteri hücresinin dış kısmında ne yer almaktadır?

Cevap

Bir hücre zarı ve onun içinde sitoplazmayı çevreleyen sitoplazmik zar bulunur.


51. Soru

Bakteri hücresinin orta kısmında ne yer almaktadır?

Cevap

Ortada dağınık halde kimyasal yapısı DNA olan bir adet kromozom yer alır.


52. Soru

Bir bakteri hücresinde neler bulunmaktadır?

Cevap

Bir bakteri hücresinde protoplast, hücre zarı, kapsül denilen yapışkan, sümüksü bir madde ve kapsülden başka diğer kısımlar olarak adlandırılan kamçı ve sitoplazma granülleri bulunur.


53. Soru

Bakteriler hangi duvarlara sahiptirler?

Cevap

Bakteriler Gram (+) ve Gram (-) hücre duvarına sahiptirler.


54. Soru

Gram(+) hücre duvarının özelliği nasıldır?

Cevap

%50-90 Peptidoglukan’dan oluşur. Ayrıca Mukopeptid, Glikoaminopeptid ve Murein yer alır. %40- 50 oranında da Teikoik asit vardır.


55. Soru

. Flagella’nın bakterilerdeki özelliği nelerdir?

Cevap

Flagella bakterilere yüzme ve bir yerden diğer yere hareket etme yeteneği sağlar.


56. Soru

Bakteriler kamçı şekillerine göre kaç şekilde adlandırılırlar?

Cevap

Beş şekilde adlandırılırlar. ? Atrik (Kamçısız), ? Monotrik (Tek kamçılı), ? Lofotrik (Çok kamçılı), ? Amfitrik (Her iki ucu kamçılı), ? Peritrik (Her tarafı kamçılı) olarak adlandırılırlar.


57. Soru

Pili veya Fimbria’nın tanımı nedir?

Cevap

Gram negatif bakterinin ana yüzeyinde bir çok ipliksi bağlantılar yer alır. Bunlara Pili veya Fimbria adı verilir.


58. Soru

Pili veya Fimbria hangi özellikleri içerir nerede yer almaktadır?

Cevap

Sitoplazma, ribozom granülleri ve çeşitli enzimleri, koenzimleri, metabolik ürünleri ve inorganik maddeleri içerir. Protein sentezinde ve aktif metabolizmada da görev alırlar.


59. Soru

Bakteriyel kromozom hangi büyüklükte, nasıl bir DNA içermektedir?

Cevap

Bir bakteriyel kromozom, genom büyüklüğü 900- 9000 kilobaz (kb) büyüklüğüne sahip çift sarmal yapıda bir DNA içerir.


60. Soru

Kromozomal DNA olarak isimlendirilen Plasmid nerede yer almaktadır?

Cevap

Bakteri hücrelerinde ana kromozomdan ayrı olarak ekstra kromozomal DNA olarak isimlendirilen Plasmid adı verilen yapılar da yer alır.


61. Soru

Plazmidlerin özellikleri nelerdir?

Cevap

Plazmidler 4-200 kb büyüklüğünde dairesel DNA’lardır. Bunlar seks faktörleri, bakteriosin üretimi, uygun olmayan maddelerin kullanımı, ilaç dayanıklılığı, UV dayanıklılığı, faj dayanıklılığı ve patojenisıte, gibi özellikleri taşır.


62. Soru

Prokaryotlarda depo materyalleri olarak neler yer almaktadır?

Cevap

Poly-ß-hydroxybutyrate, bolutin (inorganik fosfat polimerleri),niflasta, glikojen ve kükürt bulunur.


63. Soru

Poly-ß-hydroxybutyrate nerede yer almaktadır?

Cevap

Bakterilerde sadece Poly-ß-hydroxybutyrate depo materyali olarak yer alır.


64. Soru

Bazı bitki patojeni bakterilerde nasıl özellikte yer almaktadır?

Cevap

Suda çözülebilen veya suda çözülemeyen mavi, yeşil, sarı, kırmızı gibi çeşitli renklerde pigmentler de yer alır.


65. Soru

Bir bakteri hücresi nelerden oluşmaktadır?

Cevap

Bir bakteri hücresi %70-85 oranında su ile %15- 30 oranında kuru maddeden oluşur. Kuru maddenin %50- 90’nı organik madde, *-30’u inorganik maddedir.


66. Soru

Bakteri hücresi, ilk olarak hangi özellikleri göstermektedir?

Cevap

Bakteri hücresinin ilk olarak boyu uzar, sitoplazmik zar içeri doğru katlanır ve hücreyi ikiye ayırır.


67. Soru

Bakteriler kaç dakikada bölünme yaşarlar?

Cevap

Bakteriler her 20-30 dakikada bir bölünürler.


68. Soru

Bakterilerin bitkilerde oluşturdukları enfeksiyonlar nelerden olmaktadır?

Cevap

Bakterilerin bitkilerde oluşturdukları enfeksiyonlar yaralardan ya da doğal açıklıklardan olmaktadır.


69. Soru

Acidovorax hastalığının şekli ve boyutu nasıldır?

Cevap

Çubuk şeklinde, 0.2-0.7x1.0-5.0 ?m boyutlarında, tek polar kamçılı, Gram (-) veoxidase (+) bakterilerdir.


70. Soru

Rhizobacter hastalığının şekli ve boyutu nasıldır?

Cevap

Çubuk şeklinde, 0.9-1.3x2.1-2.5 µm boyutlarında Gram negatif bakterilerdir.


71. Soru

Rhizomonas hastalığının şekli ve büyüklük özelliği nasıldır?

Cevap

Gram negatif, çubuk şekilli, 0.43-0.53x0.92-1.34 µm boyutlarında, polar kamçılı veya hareketsizdirler.


72. Soru

Xylophilus hastalığının şekli ve büyüklüğü nasıldır?

Cevap

Gram negatif, 0.4-0.8x0.6-3.3 µm büyüklükte, çubuk şekilli, hareketli bir polar kamçıya sahip bakteridir.


73. Soru

Rhizobium hastalığının şekli ve boyut özelliği nedir?

Cevap

Gram negatif, çubuk şekilli, 0.6-1.0 x 1.5-3.0 µm büyüklükte, 1-6 peritrik kamçılı, aerobik bakterilerdir.


74. Soru

Kök kanseri ve taç gali kaç cinste ve türde hastalık yapmaktadır?

Cevap

Bakteri yara paraziti olup dikotiledon bitkilerde 93 familyada 331 cinste ve 643 türde hastalık yapabilmektedir.


75. Soru

Erwinia bakterisinin şekli ve boyutu nedir?

Cevap

Büyüklükleri 0.5-1.0 x 1.0-3.0 µm, çubuk flekilli, Gram (-) bakterilerdir. Hareketli, peritrik kamçılı(Erwinia stewartii hariç) olup, fakültatif anaerob solunum yaparlar.


76. Soru

Bağlarda Pierce Hastalığının özellikleri nelerdir bitkiyi nasıl etkiler?

Cevap

Hastalığın simptomları ve şiddeti bitkinin yaşına, türüne ve çeşidine göre değişir. Çevresel koşullar da hastalığı etkiler. Bağ alanları 3 ay veya 4-5 yıl içinde ölebilir. Hastalık simptomları yapraklarda ilk önce klorotik lekeler şeklinde yaprağın kenarlarında görülür, zamanla bu kısımlar kurur.


77. Soru

Fitoplazmalar nası nerede bulunur ve nasıl bakterilerdir?

Cevap

Fitoplazmalar, floemde bulunan ve vektör böceklerle taşınan obligat parazit bakterilerdir.


78. Soru

Fitoplazma bakterisi kaç yılında keşfedilmiştir?

Cevap

İlk kez 1967 yılında keşfedilmiştir.


79. Soru

Bakterilerle mücadelede edilmesi gereken hususlar kaç şekildedir?

Cevap

Yedi şekilde mücadele edilebilir: ? Ekim veya dikimden önce iyi bir toprak sterilizasyonu yapılmalıdır. ? Bitkisel üretim materyali temiz, sağlıklı ve sertifikalı olmalıdır. ? Tohumluk alınırken bakteriyel hastalıkların görülmediği alanlardan alınmalıdır. ? Hastalıklı bitki artıkları ortamdan uzaklaştırılıp yok edilmelidir veya yakılmalıdır. ? Sulama ve gübreleme gibi tarımsal uygulama işlemlerinde aşırıya kaçılmamalıdır. ? Konukçu sayısı sınırlı olan bakteriler için ekim nöbeti ve ürün rotasyonu önerilebilir. ? Hastalığa dayanıklı bitki çeşitleri seçilmelidir.


80. Soru

Domateste bakteriyel solgunluk ve kanser hastalığının belirtileri nelerdir?

Cevap

Hastalığın en yaygın simptomu solgunluktur. Solgunluk en alt yapraklarda başlar ve yaprakların kıvrılıp kurumasına neden olur. Hastalık ilerledikçe gövde üzerinde ve yaprak salkımlarında kahverengimsi çizgiler veya çatlaklar görülür. Bazen simptomlar bitkinin tek taraf› boyunca görülür ve henüz meyve oluşturmamış genç bitkilerde tek taraflı solgunluk dikkat çeker. Daha yaşlı bitkilerde yaprak kenarlarında nekrozlar oluşur ve yapraklar kurur.


81. Soru

Turunçgillerde Palamutlaşma Hastalığı hangi çeşitlerde görülür ve belirgin özellikleri nelerdir?

Cevap

Turunçgil üretimi yapılan alanlarda görülen önemli bir hastalıktır. Özellikle portakal, greyfurt gibi turunçgiller konukçusudur. Hastalık yavaş geliştinden dolayı teşhisi zor olan bir hastalıktır. Bitkilerde verim kaybı yaparlar ve meyvelerin Pazar değerini düşürürler.


82. Soru

Prokaryotik hücreler kaça ayrılır?

Cevap

Prokaryotik hücreler üçe ayrılır:

1) Hücre duvarına sahip ve tek hücreli olan Eubacterler

2) Hücre duvarları olmayan Pleomorfikler

3) Çoklu hücrelerden oluflan Actinomycetes’lerdir


83. Soru

Bakteriler dış görünüşlerine göre hangi şekillerdelerdir?

Cevap

Bakteriler tek hücreli mikroskobik organizmalardır. Dış görünüş olarak Coccus (küre), Bacillus (çubuk), Vibrio (virgül) ve Spirillium (sarmal) şeklinde olabilirler.


84. Soru

Bakterilerde hareketi sağlayan yapının adı nedir?

Cevap

Birçok bakteride hareketi sağlayan Flagella adı verilen kamçı benzeri yapılar da mevcuttur. Flagella bakterilere yüzme ve bir yerden diğer yere hareket etme yeteneği sağlar.


85. Soru

Bakteri hücresinin içeriği nedir?

Cevap

Bir bakteri hücresi %70-85 oranında su ile %15-30 oranında kuru maddeden oluşur. Kuru maddenin %50-90’n› organik madde, %20-30’u inorganik maddedir.


86. Soru

Resident nedir?

Cevap

Resident: Belirli bir yaşam alanında sürekli kalmak.


87. Soru

Bakteriler nasıl yayılırlar?

Cevap

Üretim Materyali ile Yayılma

Toprakla Bulaşma

Diğer Canlılarla Bulaşma

Meteorolojik Faktörler


88. Soru

Trichome nedir?

Cevap

Trichome (Trikom): Bitkilerin yaprak ve gövdeleri üzerinde bulunan küçük tüycüklere verilen isimdir.


89. Soru

Pektolitik enzim nedir? Nasıl etki eder. 

Cevap

Pektolitik enzim: Pektinleri parçalayan (hidrolize) enzim. Bazı bakteriler pektolitik enzim salgılamak suretiyle bitkilerin gövde, yumru, soğan, meyve gibi etli ve sulu organlarında yumuşak çürüklükler oluştururlar.


90. Soru

Kemolithotrof nedir?

Cevap

Kemolithotrof: İnorganik kimyasalları enerji kaynağı olarak kullanan mikroorganizmalara denir.


91. Soru

Pseudomanas türleri kaça ayrılır?

Cevap

Floresan ışık veren veya floresan ışık vermeyenler olmak üzere ikiye ayrılırlar. Ultraviole ışığı altında sarımsı yeşil renkli diffuse olabilen floresan pigment oluşturabilirler.


92. Soru

Bacteriocinogenic nedir?

Cevap

Bacteriocinogenic: Bakteriosin üretebilme yeteneğine denir.


93. Soru

Kemoorganotrofik nedir?

Cevap

Kemoorganotrofik: Enerji ve karbon ihtiyaçlarını kimyasallardan sağlayan mikroorganizmalara denir.


94. Soru

Rhizobacter daucus hangi bitkide ne tip hastalık oluşturur?

Cevap

Çubuk şeklinde, 0.9-1.3x2.1-2.5 µm boyutlarında Gram negatif bakterilerdir. Hareketli polar veya lateral kamçılı ya da her ikisi birden veya hareketsiz kamçılar bulunur. Aerobiktirler. Beyaz veya sarımsı beyaz renkli koloniler oluştururlar. G+C%’si %66.9-70.6’dır. Havuçta bakteriyel gal oluştururlar.


95. Soru

Rhizobium tumefaciens özellikleri nelerdir?

Cevap

Bakteri yara paraziti olup dikotiledon bitkilerde 93 familyada 331 cinste ve 643 türde hastalık yapabilmektedir. Monokotiledonlarda daha az hastalık oluşturur. Elma, gül, asma gibi değişik birçok odunsu bitkide, toprağa yakın gövde veya kök kısmında değişik büyüklüklerde ur veya gal oluşumu hastalı¤ın tipik belirtisidir. Galler başlangıçta küçük ve yumuşaktır. Zamanla galler büyür ve renkleri kahverenginden siyaha dönüşür.


96. Soru

Yumuşak çekirdekli meyvelerde ateş Yanıklığı Hastalığı (Erwinia amylovora) ile mücadelede neler yapılmalıdır?

Cevap

Mücadelesinde, hastal›k belirtisi gösteren dal, sürgün vb. bitki materyalleri hemen hastalıklı kısmın 25 cm altından kesilip uzaklaştırılmalıdır. Bakıroksiklorür ve Maneb karışımlarıyla çiçeklenme döneminde yapılacak ilaçlamalar primer ve sekonder enfeksiyonları engelleyebilir.


97. Soru

Patates uyuzu hastalığı nedir ve nasıl oluşur?

Cevap

Patateslerde yaygın olarak görülen bir bakteriyel hastalıktır. Hastalık daha çok hafif alkali, kumlu veya nötr topraklarda görülür. Konukçuları patates dışında şekerpancarı, pancar, turp gibi bitkilerdir. Üründe kaliteyi düşürürler. Hastalığın en tipik belirtisi yumrular üzerindeki küçük, kahverengimsi tümsek şeklinde uyuzumsu lekelerdir. Lekeler başlangıçta küçük olup zamanla büyüyerek mantarımsı şekil alırlar ve birkaç mm derinliğe ilerleyerek yumruyu etkilerler. Etmen miselimsi iplikçikler veya sporlar halinde toprakta saprofit olarak yaşamını sürdürebilir.


98. Soru

Domateste bakteriyel solgunluk ve kanser hastalığının semptomları nelerdir?

Cevap

Hastalığın en yaygın semptomu solgunluktur. Solgunluk en alt yapraklarda başlar ve yaprakların kıvrılıp kurumasına neden olur. Hastalık ilerledikçe gövde üzerinde ve yaprak salkımlarında kahverengimsi çizgiler veya çatlaklar görülür. Bazen simptomlar bitkinin tek tarafı boyunca görülür ve henüz meyve oluşturmamış genç bitkilerde tek taraşı solgunluk dikkat çeker. Daha yaşlı bitkilerde yaprak kenarlarında nekrozlar oluşur ve yapraklar kurur. Meyve, gövde ve yapraklar üzerindeki lekeler 2-3 mm büyüklüğündedir. Lekeler başlangıçta beyaz olup daha sonra açık kahverengine döner. Meyveler üzerinde kuş gözü lekesi denilen 3 mm çapında etrafı beyaz haleli, sulu lekelere neden olur.


99. Soru

Turunçgillerde palamutlaflma hastalığının mücadelesi nasıl yapılır?

Cevap

Hasta bitkilerin uzaklaştırılması, indeksleme yolu ile hastalıksız aşı kalemi veya gözünün kullanılması mücadelede önemli bir yer tutar. Genç bitkilerin kökleri tetrasiklin çözeltisi ile muamele edildiğinde bitkilerin korunduğu ya da bulaşık alanlarda belirtilerin hafiflediği belirlenmiştir.


100. Soru

Bağlarda Pierce hastalığının semptomları nelerdir?

Cevap

Hastalığın semptomları ve şiddeti bitkinin yaşına, türüne ve çeşidine göre değişir. Çevresel koşullar da hastalığı etkiler. Bağ alanları 3 ay veya 4-5 yıl içinde ölebilir. Hastalık semptomları yapraklarda ilk önce klorotik lekeler şeklinde yaprağın kenarlarında görülür, zamanla bu kısımlar kurur (Fotoğraf 7.1). Kahverengi renk değişimi gözlenir. Daha sonra tüm yaprak kurur ve ölür. Yeni sürgünler yavaş gelişir, cüce kalır ve uç kısımları ölür. Yaprak renklerinde değişimler gözlenir. Hastalıktan etkilenmiş bitkiler cüce kalır ve kök sistemindeki bozukluktan dolayı kısa sürede ölürler. Bakteri bitkinin su ve besin maddesi alımını durdurur. İletim demetlerinin bakteriler tarafından tıkanması sonucu tracheobacteriosis oluşur. Su eksikliği gibi semptomlar sergiler. Hastalık semptomları Eylül veya daha sonraki aylarda görülürse ertesi yıl Mayıs ve Hazirana kadar semptomlar görülmeyebilir.


101. Soru

Pleomorfik nedir?

Cevap

Pleomorfik: Yaşam döngüsünde iki veya daha fazla farklı yapısal formda olmak.


102. Soru

Fitoplazma nedir? Ne zaman keşfedilmiştir?

Cevap

Mollicutes sınıfında yer alan ve hücre duvarı olmayan en küçük bakteriler fitoplazma adını alır. Fitoplazmalar, şoemde bulunan ve vektör böceklerle taşınan obligat parazit bakterilerdir. İlk kez 1967 yılında keşfedilmiş olup, mikoplazma benzeri organizmalar (MLO) olarak isimlendirilmişlerdir. 1994 yılında yapılan 10. Uluslararası Mikoplazmoloji kongresinde fitoplazma ismini almıştır.


103. Soru

Bitki bakteri hastalıkları ile mücadelede hangi hususlara dikkat edilmesi gerekir?

Cevap

Bitki bakteri hastalıkları ile mücadele oldukça zordur. Bakterilerle mücadelede dikkat edilmesi gereken hususları şu şekilde sıralayabiliriz:

  • Ekim veya dikimden önce iyi bir toprak sterilizasyonu yapılmalıdır.
  • Bitkisel üretim materyali temiz, sağlıklı ve sertifikalı olmalıdır.
  • Tohumluk alınırken bakteriyel hastalıkların görülmediği alanlardan alınmalıdır.
  • Hastalıklı bitki artıkları ortamdan uzaklaştırılıp yok edilmelidir veya yakılmalıdır.
  • Sulama ve gübreleme gibi tarımsal uygulama işlemlerinde aşırıya kaçılmamalıdır.
  • Konukçu sayısı sınırlı olan bakteriler için ekim nöbeti ve ürün rotasyonu önerilebilir.
  • Hastalığa dayanıklı bitki çeşitleri seçilmelidir. Kimyasal mücadelede bakır içerikli kimyasallar koruma amaçlı kullanılabilir. Bordo bulamacı ve hazır bakırlı preparatlardan birisi tercih edilebilir.

Güz Dönemi Ara Sınavı
7 Aralık 2024 Cumartesi
v