Tarla Bitkileri 2 Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

Hayvansal yağlar dünya yağ üretim ve tüketiminin % kaçını karşılamaktadır?

Hayvansal yağlar dünya yağ üretim ve tüketiminin % 15-18’ini karşılamaktadır.

Bitkisel yağlar dünya yağ üretim ve tüketiminin % kaçını karşılamaktadır?

Bitkisel yağlar dünya yağ üretim ve tüketiminin % 82-85’ini karşılamaktadır?

Likid yağlar hangi işlemden sonra katılaşmaktadır?

Likid yağlar hidrojenle bombardıman edildikten sonra katılaşmaktadır.

Dünyadaki önemli yağ bitkileri nelerdir?

Dünyadaki önemli yağ bitkileri zeytin, palm=hurma, ayçiçeği, çiğit, soya, yerfıstığı, susam, kolza, aspir, haşhaş, keten, kenevir, pelemir, ızgın, ketencik, hintyağı ve tütündür.

Bugün en fazla tüketilen yağ türünü hangi bitki oluşturturmaktadır?

Bugün tüketilen yağların % 30’unu soya, % 32’sini palmiye, % 14’ünü kolza, % 8’ini ayçiçeği, % 4’ünü yerfıstığı, % 4’ünü çiğit, % 2’sini hurma çekirdeği, % 2’sini hindistan cevizi ve % 2’sini de zeytin oluşturmaktadır. Bu oranlara göre % 32 ile palmiye, en fazla tüketilen yağ bitkisini oluşturmaktadır.

Bir insanın günde alması gereken yağ kaç g’dır.

Bir insanın günde alması gereken yağ 75 g’dır.

 Ayçiçeği, en fazla hangi ülkelerde yetiştirilmektedir?

Ayçiçeği, başta Rusya Federasyonu ve Ukrayna olmak üzere Romanya, Macaristan ve Bulgaristan gibi Doğu Avrupa Ülkelerinde; İspanya, Fransa ve İtalya gibi Güney Avrupa (Akdeniz) ülkelerinde ve ayrıca Arjantin, ABD, Hindistan, Çin ve Türkiye gibi ülkelerde oldukça fazla yetiştirilmektedir.

Ayçiçeği,  bütün dünyada üretim alanı, miktarı ve verimi bakımından sıralamada, hangi yağ bitkilerinden sonra yer almaktadır?

Ayçiçeği, önemli yağ bitkileri arasında, bütün dünyada üretim alanı, miktarı ve verimi bakımından soya, kolza ve yerfıstığından sonra 4. sırada yer almaktadır.

Ayçiçeğinden ne şekilde yararlanılmaktadır?

Aynı zamanda bir yem ve süs bitkisi olan ayçiçeğinden şu şekilde yararlanılmaktadır:

• Yağı yemeklik yağların en kaliteli ve en iyilerindendir. Likit olarak kullanıldığı gibi, margarin yapımında da kullanılmaktadır.
• Yağı alındıktan sonra küspesi çok besleyici bir hayvan yemidir.
• Ayçiçeği çerez olarak da kullanılır.
• Sapları ve tablası kâğıt sanayinde selüloz kaynağı olarak faydalanıldığı gibi, yakacak olarak da kullanılmaktadır.
• Ayçiçeği külü inorganik madde, özellikle potas açısından zengin olduğu için gübre olarak da yararlanılır.
• Ayçiçeği sapları sundurma, gölgelik ve benzeri gibi inşaat yapımlarında da değerlendirilir.
• Sap ve tablaları öğütülüp un haline getirilerek kümes hayvanlarının yem rasyonlarına karıştırılmaktadır.
• Yeşil yem olarak hayvan beslenmesinde kullanılabileceği gibi, silajda yapılır.
• Yeşil gübre olarak değerlendirilir.
• Yaprak ve çiçek çayları ateş düşürücü ve göğüs yumuşatıcı olarak kullanılmaktadır.
• Elek ve selektör altında kalan daneler kuşyemi olarak kümes hayvanlarına verilmektedir.

Ayçiçeği küspesi % kaç protein içermektedir?

% 35 protein içermektedir.

Ayçiçeği hangi takım ve familyadandır?

Campanulates (Kampana çiçekliler) takımından olan ayçiçeği, Compositeae ( Bileşikgiller) familyasındandır.

Ayçiçeğinin Türkiye’de bilinen diğer isimleri nelerdir?

Türkiye’de ayçiçeği, günebakan, gündöndü, güngördü ve şemsiahmer gibi isimler ile bilinmektedir.

Ayçiçeğinin anavatanı nereleridir?

Anavatanı Amerika ve Meksika’dır.

Ayçiçeğinin Türkiye’ye gelişi nasıl olmuştur?

Türkiye’ye, Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Romanya ve Bulgaristan göçmenleri getirmiştir. Önce Trakya’da yetiştirilmiş, sonra Anadolu’ya geçmiştir.

Ayçiçeğinin kökeninin Amerika olduğunu ispatlayan bulgu nedir?

Helianthııs annuus türüne ait 108 varyeteden 50’si Kuzey Amerika’da, 15’nin Güney Amerika’da bulunmuş olması, ayçiçeğinin kökeninin Amerika olduğunu ispatlamaktadır.

Ayçiçeğinin zaman içerisindeki değerlendirilmesi ne şekilde olmuştur?

Ayçiçeği önce çerez, sonra ekmek ununa karıştırılarak ve daha sonra ilaç olarak değerlendirilmiştir. Ancak 1590’da yağ elde edilmeye başlanmıştır. İspanyollar Madrid’deki botanik parkında süs bitkisi olarak yetiştirmiştir. Sonraları Avrupa’ya yayılmış, yiyecek ve yağ elde edilmesinde kullanılmış ve bütün dünyaya yayılmıştır.

Ayçiçek meyvesinin kabuğu nasıl bir yapıya sahiptir?

Meyve kabuğu sert yapılı, rengi beyaz, siyah, grimsi-siyah veya alaca olabilir.

Ayçiçeğinin kök özellikleri nelerdir?

Ayçiçeği iyi gelişmemiş bir kazık- köke sahiptir. İyi gelişmiş kuvvetli yan kökleri de vardır. Bunlar üzerinde ince tali kökler oluşur. Kökler 150-250 cm gibi çok derinlere kadar uzayabilir.

Ayçiçeği sapının özellikleri nelerdir?

Sap düz, hafif köşeli, içi özle dolu olup, 50’ cm den 250’ cm ye kadar boylanır.  Sap üzerinde boylamasına şeritvari çizgiler bulunur. Sap kalınlığı 2-10 cm arasında değişir. Sapın üzeri tüylü, kabuk kısmı lignince zengindir. Sap rengi açık veya koyu yeşildir. 

Ayçiçeği yapraklarının özellikleri nelerdir?

Ayçiçeği yaprakları ters kalp şeklinde 3 köşeli ve 3 ana damarlı olup, uçları sivridir. Yapraklar boğumlardan çıkar almaşıklı ve renk yeşildir. Yaprak sapları uzun, elastiki ve 10-30 cm’dir. Tablaların arka kısmını brakte yaprakları sarmış, tüylü ve kiremitvari dizilmişlerdir.

Bir ayçiçeğinde ortalama kaç yaprak bulunur?

Bitkide ortalama 15-30 yaprak bulunur.

Ayçiçek tablalarının güneşi takip etme olayı nasıl açıklanmaktadır?

Tablaların sabahları doğuya, öğleden sonra batıya ve geceleri de normal durumda olmaları heliotropik bir mutasyondur, yani tablalar güneşi takip ederler.

Ayçiçeği türleri nelerdir?

Ayçiçeği türleri dekoratif, yabani ve kültürü yapılan çeşitler olarak üçe ayrılır. Kültürü yapılanlar da çerezlik ve yağlık olarak ikiye ayrılır.

Ayçiçeği çeşitleri vegetasyon bakımından kaça ayrılır? Bunlar nelerdir?

Ayçiçeği çeşitleri vegetasyon bakımından üçe ayrılır:

• Erkenci çeşitler 70-110 günlük,
• Ortacı çeşitler 110-150 günlük,
• Geççi çeşitler 150-165 günlüktür.

Ayçiçeği ne tür toprakları sever?

Derin ve kazık kök sistemine sahip olması nedeniyle, kuraklık, tuzluluk gibi problemleri olan topraklardaki üretim durumu diğer bitkilerden iyidir. İyi drenajlı, nötr veya pH: 6.5 - 7.5’a sahip ve su tutma kapasitesi yüksek toprakları sever. Taban suyu yüksek, asitli topraklardan hoşlanmakta olup tuza dayanır. Ayçiçeği organik maddece zengin, derin ve su tutma kapasitesi iyi topraklarda yüksek verim potansiyeline sahiptir.

Ayçiçeğinden iyi verim almak için uygun ekim nöbetleri hangileridir?

Ayçiçeğinin aynı tarlaya üst üste ekilmesi toprağın fakirleşmesine ve hastalıklarının artmasına neden olur. İyi verim için ekim nöbeti yapılmalıdır. Uygun ekim nöbetleri;

• Buğday +Ayçiçeği + Fiğ + Mısır
• Şeker Pancarı + Ayçiçeği + Buğday + Fiğ
• Çeltik + Ayçiçeği + Kavun-karpuz + Pamuk
• Pamuk + Buğday + Ayçiçeği + Baklagil’dir.

Ayçiçeği ekilecek tarlanın ekime hazır hale getirilmesi için hangi işlemler uygulanır?

Ayçiçeği ekilecek tarla 20-25 cm derinlikte sürülür. İlk sürümden sonra, tarla otlanırsa kazayağı ile toprak 10-15 cm işlenerek otlar temizlenir. Ayçiçeği düzgün bir çıkış için nemli bir tohum yatağı ister. İlkbaharda kazayağı, diskaro veya tırmık ile 10-15 cm derinlikte toprak tekrar işlenerek ekime hazır hale getirilir. Tarla ve tohum ekimden önce yabancı ot, hastalık ve zararlılara karşı ilâçlanır.

Pnömatik nedir?

Pnömatik: Hava akımlı, hava akımı ile çalışan makine

Ayçiçeğinin en önemli zararlısı hangi parazittir?

Ayçiçeğinin en önemli zararlısı orobanş (Orobanche cumana) parazitidir.

Ayçiçeğinin hasadı için tabla, gövde, yaprak ve danelerin durumu ne olmalıdır?

Hasat için tablanın, gövdenin ve yaprakların tamamen kahverengine dönüşmüş olması ve danedeki nem oranının % 9-10’a düşmesi gereklidir. Dane neminin % 10’un altında olması şarttır.

Ayçiçeği hasadından sonra uygun depolama için gereken şartlar nelerdir?

Uygun depolama için, nem % 10’un altında ve daneler temiz olmalıdır. Hasat sonrası % 11-12 nemle depolanan daneler sık sık havalandırılmalı, serin tutulmalı, kızışma önlenmelidir.

Susamın en fazla üretildiği ülkeler hangileridir?

Susam en fazla Sudan, Hindistan, Myanmar, Tanzanya, Nijerya, Çad ve Türkiye’de üretilmektedir.

Susamın kaç cins ve türü vardır?

Susamın 16 cins ve 60 türü vardır.