Bahçe Tarımı 2 Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Yumuşak Çekirdekli Meyve Türleri Ve Nar Yetiştiriciliği

1. Soru

Bodur elma yetiştiriciliğinin avantajları nelerdir?

Cevap

• Budama, ilaçlama ve hasat gibi işlemler daha kolay ve daha az maliyetlidir. • Meyveler aynı irilik ve renkte olmaktadır. • Ekstra kaliteli meyve oranı daha yüksektir. • Ağaçlar erken verime yatmaktadır.


2. Soru

Dünyada en fazla armut üretimi yapan ülkeler hangileridir ve ne yıllık olarak kadar armut üretmektedirler?

Cevap

• Çin (14.300.000 ton) • ABD (849.000 ton) • İtalya (831.000 ton) • Arjantin (520.000 ton) • İspanya (404.000 ton)


3. Soru

Nar fidanı hangi mevsimde dikilir?

Cevap

Kışları soğuk geçen yerlerde Şubat-Mart aylarında, kışları ılık geçen yerlerde Kasım-Aralık aylarından itibaren yapılır. Tüplü fidanlar yıl boyu dikilebilir fakat fidan kayıplarının önüne geçmek için yaz sıcakları gelmeden yapılmalıdır.


4. Soru

Elmada sararma belirtisi (kloroz) hangi topraklarda görülür?

Cevap

Kireçli ve pH değeri yüksek topraklarda görülür.


5. Soru

Çöğür anaçlar üzerine aşılı elma fidanları için ne gibi dikim mesafeleri kullanılmalıdır?

Cevap

8x8 veya 10x10.


6. Soru

Nar nasıl bir kök yapısına sahiptir?

Cevap

Nar bitkisi saçak köklü olup çok sayıda ince kökü vardır. Saçak köklü olması ağır topraklara dayanıklılığını artırır. Yüzeysel gelişen kökler, derinlere giden köklerinde bulunması kurak bölgelerde sulanmadan yetişmesine de olanak sağlar.


7. Soru

Nar çiçeklerinin yapısı nasıldır?

Cevap

Nar çiçekleri erselik yapıdadır. Çiçekte 5-8 adet çanak yaprak, benzer sayıda taç yaprak, çok sayıda erkek organ ve bir dişi organ bulunur.


8. Soru

Nar bitkisinin iklim istekleri nasıldır?

Cevap

Nar sıcak ılıman ve subtropik iklim meyvesidir Narlar düşük sıcaklıklara ılıman iklim bölgelerinde - 10C’ye kadar dayanabilmektedir. Nar ışıklanma ve sıcaklık isteği yüksek bir bitkidir ve bu nedenle sıcak, güneşli ve nemli bölgelerde daha iyi yetişir.


9. Soru

Nar bahçesinde sık dikim uygulanıp 5-10 yaşlar arasında seyreltme yapılmasının sebebi nedir?

Cevap

İlk dikim yıllarında birim alandan daha yüksek ürün alınır.


10. Soru

Nar bahçesinin yeri seçilirken nelere dikkat etmek gerekir?

Cevap

Bölgenin iklim ve toprak özellikleri • Arazinin konumu (eğim, vb.) • Önceden tarım yapılıp yapılmadığı (yapıldıysa uygun şekilde sürülmesi gerekir).


11. Soru

Ayva yetiştiriciliğinde döllenmeyi olumsuz etkileyen faktörler nelerdir?

Cevap

• Çiçeklenme zamanında görülen yağışlar • Serin ve sisli havalar • Arı yetersizliği.


12. Soru

Ülkemizde ayva genellikle hangi şekilde yetiştirilmektedir?

Cevap

Ülkemizin pek çok yerinde ayva ağaçları çalı formunda ve çok gövdeli olarak sınır ağacı olarak tarlaların ve bahçelerin kenarında yetiştirilmekte, elde edilen meyveler ailenin ihtiyacını karşılamakta ve fazlası yöresel pazarlarda satılmaktadır.


13. Soru

Triploit olan armut çeşitleri nelerdir?

Cevap

Göksulu, İğnesi, Tavşan Başı, Cure, Williams Duchesse ve Alexander Lucas.


14. Soru

Ayvanın toprak istekleri nasıldır?

Cevap

Yarı kazık köklü bir meyve olduğu için çok değişik toprak koşullarında yetiştirilebilir. Kumlu-killi, süzek, besin maddelerince zengin ve kolay ısınan topraklarda en iyi sonucu verir. Fakat pH değeri yüksek topraklarda kloroz gösterir. Ağır ve su tutan topraklarda da meyve kalitesi bozulur.


15. Soru

Klon anaçlar hangi yöntemlerle köklendirilirler?

Cevap

Tepe daldırma veya sıra üzeri hendek daldırma yöntemleriyle köklendirilirler.


16. Soru

Paslılık nedir?

Cevap

Meyvenin yüzeyinin kahverengi mantarımsı bir ağ kabuk bağlamasına paslılık denir. Bazı çeşitlerde meyve yüzeyi tamamen paslı olup bu bir çeşit özelliğidir. Bazı çeşitlerde ise bu hastalık iklim koşulları veya kimyasal maddelerin olumsuz etkilerinden kaynaklanabilir.


17. Soru

Gölgeleme ağlarının ne gibi işlevleri vardır?

Cevap

Güneş yanığına bağlı olarak meyve kalitesinin düşmesini engeller ve dolu zararını önler.


18. Soru

Elmanın ekolojinin uygun olduğu hemen hemen her yerde yetiştirilmesinin temel sebebi nedir?

Cevap

Diğer meyvelerden farklı olarak 6-8 ay gibi uzun süreler depolanabilir olması.


19. Soru

Türkiye’de en fazla armut üretimi yapılan 4 il hangileridir?

Cevap

• Bursa (108.000 ton) • Antalya (42.000 ton) • Ankara (18.000 ton) • Konya (5.000 ton).


20. Soru

Elma ağacı tomurcukları kaça ayrılır ve isimleri nelerdir?

Cevap

İkiye ayrılır. Sürgün tomurcuğu ve çiçek tomurcuğu.


21. Soru

Yabancı ot mücadelesi için yapılan toprak sürümleri ne zaman ve nasıl olmalıdır?

Cevap

Bu amaçla yapılan toprak sürümleri yüzeysel olmalı ve ilkbahar ve yaz aylarında yapılmalıdır.


22. Soru

Ayva çiçeklerinin yapısı nasıldır?

Cevap

Ayva çiçekleri erselik yapıda olup 5 çanak, 5 taç yaprak ve 15-20 erkek organa sahiptir.


23. Soru

Güzlük elma türleri nelerdir?

Cevap

Gala grubu, Hüryemez ve Elstar.


24. Soru

Kışlık elma türleri nelerdir?

Cevap

Scarlet Spur, Golden Delicious, Starking Delicious, Starcrimson, Amasya, Topaz, Red Chief, Fuji, Breaburn, Pink Lady ve Grany Smith.


25. Soru

Bazı elma türlerinin kendine verimsiz olmasının sebebi nedir?

Cevap

Bazı türlerin çiçek organlarında herhangi bir eksiklik olmamasına rağmen çiçektozu-stigma uyuşmazlığı nedeniyle kendi çiçek tozu kendi dişisini dölleyemez .


26. Soru

Elma bahçelerinde kullanılacak tozlayıcı çeşitle seçilirken nelere dikkat edilmelidir?

Cevap

Kullanılacak tozlayıcı çeşitler: • Ana çeşitle aynı zamanda çiçek açmalı • Diploit olmalı • Çimlenme gücü yüksek, bol ve iyi çiçek tozu vermeli • Ana çeşitle uyuşmazlık sorunu bulunmamalı • Periyodisite göstermemeli • Gençlik kısırlığı süresi ana çeşitle aynı olmalı • Ticari değeri yüksek olmalı.


27. Soru

Sulama zamanı hangi araç ve yöntemlerle belirlenir?

Cevap

• Toprağın nemine bakılarak • Buharlaşma kapları ile • Toprağa yerleştirilen tansiyometreler vasıtasıyla.


28. Soru

Elma meyvesinin boyut, şekil, renk, tat ve aroma özellikleri nasıldır?

Cevap

Elma meyvesi çok değişik irilik, şekil, renk, tat ve aroma özellikleri gösterir. Standart bir tanım yapılamamaktadır.


29. Soru

Elmanın olgunlaşma zamanı Türkiye’de ne zamandır?

Cevap

Farklı türleri Haziran ortası ile Kasım ayına kadar olgunlaşabilmektedir.


30. Soru

Yazlık elma türleri nelerdir?

Cevap

Vista Bella, Jerseymac, Williams Pride, Summer Red, Anna ve Ak Elması.


31. Soru

Armut üretiminde tozlanma ve döllenmeyi olumsuz etkileyen faktörler nelerdir?

Cevap

Soğuk, sisli, yağışlı , aşırı rüzgarlı, aşırı sıcak ve düşük nemli havalar arının dolaşmasını ve dolayısıyla tozlanma ve döllenmeyi olumsuz etkileyebilir.


32. Soru

Sulama sıklığı toprak türüne göre ne farklılıklar gösterir?

Cevap

Hafif ve süzek kumlu topraklarda sulama sık arlıklarla yapıldığı halde, ağır ve su tutan killi topraklarda daha uzun aralıklarla yapılmalıdır.


33. Soru

Dünya üzerinde elmanın ana vatanı olarak kabul edilen yerler nerelerdir?

Cevap

Doğu Asya, Orta Asya, Batı Asya-Avrupa ve Kuzey Amerika.


34. Soru

Meyve hasadından sonra dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?

Cevap

Meyveye zarar verilmemesine özen gösterilmelidir. • Hasatta kullanılan kapların içi kısımlarının yumuşak malzemelerle kaplanması gerekir. • Hasattan hemen sonra ön soğutma yapılmalıdır. • En kısa sürede irilik ve renk sınıflandırılması yapılmalıdır. • Kısa sürede soğuk hava deposuna taşınmalıdır.


35. Soru

Dünya elma üretimi ne kadardır?

Cevap

71.700.000 ton.


36. Soru

Armut Türkiye’de en çok nerelerde yetiştirilir?

Cevap

Çok soğuk bölgeler ve Akdeniz kıyı şeridi dışında her bölgede yetiştirilebilmektedir.


37. Soru

Armut hangi tür topraklarda yetişir?

Cevap

Armut kazık köklü bir meyve türü olduğundan derin toprakları sever ve genelde kumlu tınlıdan killi tınlıya kadar her tür toprağa uyumludur. pH değeri yüksek kireçli topraklarda kloroz gösterir.


38. Soru

Türkiye’de elmanın doğal yayılım alanları nerelerdir?

Cevap

İç Karadeniz ve Toroslar.


39. Soru

Ayvanın anaç olarak üzerine aşılı armut çeşitlerini yarı bodur geliştirmesi ne gibi sonuçlar doğurur?

Cevap

Meyve kalitesin iyi olması ve verime erken yatması gibi olumlu sonuçların yanı sıra bazı armut çeşitleriyle aşı uyuşmazlığı göstermesi ve kireçli topraklarda kloroza yakalanması gibi olumsuz sonuçları da vardır.


40. Soru

Ülkemizde elma yetiştiriciliğine iklimsel açıdan en elverişli yerler nerelerdir?

Cevap

Göller yöresi, Marmara, Karadeniz, İç Ege, ve Akdeniz Bölgesi’nin yüksek yerleri.


41. Soru

Meyve ağaçları için standart bir hasat zamanı var mıdır?

Cevap

Meyve türlerinde hasat zamanı tür ve çeşitlerin olgunlaşma zamanına göre değişkenlik gösterir.


42. Soru

Hasat zamanının tespitinde kullanılacak kriterler nelerdir?

Cevap

• Tam çiçeklenmeden ağaç oluşumuna kadar geçen gün sayısı • Meyve kabuğunun zemin ve üst rengi • Meyve eti sertliği • Meyve kesitindeki şekerin nişastaya dönüşme düzeyi • Suda çözünür kuru madde miktarı


43. Soru

Hangi türlerde her yıl budama yapmak zorunludur?

Cevap

Elma, armut ve ayva gibi iri meyvalı türlerde her yıl budama yapmak gerekir.


44. Soru

Fidan dikiminde en sık yapılan hata nedir?

Cevap

Daha iyi tutacağı ve toprağa daha sağlam yerleşeceği düşüncesiyle fidanların derin dikilmesi.


45. Soru

Verim budaması ne şekilde yapılır?

Cevap

Verim budamasında ağaçların içi kısımlarının ışık almasını sağlayacak şekilde dallar seyreltilmeli, çiçek tomurcuklarının tacın her tarafında düzenli şekilde dağılması sağlanmalıdır. Meyve tutumundan sonra seyreltme yapılarak meyvelerin standart irilikte gelişmeleri sağlanmalıdır.


46. Soru

Elma ve diğer meyve türleri çeşit özelliğini kaybetmeden nasıl çoğaltılır?

Cevap

Dal, yaprak ve kök gibi vegetatif organlar kullanılarak çelik, daldırma, aşı ya da doku kültürü gibi vegetatif yöntemlerle klonal olarak çoğaltılır.


47. Soru

Türkiye’de nar üreticiliğinin en fazla yapıldığı iller hangileridir?

Cevap

Antalya (71.000 ton) • Muğla (21.500 ton) • Denizli (13.300 ton) • Mersin (10.500 ton) • Aydın (8.400 ton)


48. Soru

Budamanın faydaları nelerdir?

Cevap

• Ağaca şekil verme • Ağacın ömrünü uzatma • Ağacın verimini artırma • Ağacın meyve kalitesini artırma • İlaçlamanın etkinliğini artırma


49. Soru

Elma çiçeğinde kaç yaprak ve kaç erkek organ bulunur?

Cevap

5 çanak yaprak, 5 taç yaprak ve 15 ila 20 adet erkek organ bulunur.


50. Soru

Taş hücresi nedir?

Cevap

Hücre duvarları kalın, protoplastlarını kaybetmiş ölü sklerankima hücrelerdir. Armut ve ayvada görülürler.


51. Soru

Dünyada en fazla elma üreten 4 ülke hangileridir?

Cevap

Çin: 31.000.000 ton • ABD: 4.500.000 ton • Türkiye: 2.700.000 ton • Polonya: 2.600.000 ton.


52. Soru

Dünyada en fazla ayva üretimi yapan ülkeler hangileridir ve ne yıllık olarak kadar ayva üretmektedirler?

Cevap

• Çin (105.000 ton) • Türkiye (96.000 ton) • İran (34.000 ton) • Fas (33.000 ton)


53. Soru

Elma, armut ve ayva meyvelerinin en önemli hastalığı nedir?

Cevap

Karaleke hastalığıdır. Nemli bölgelerde sık görülür.


54. Soru

Hastalıklarla mücadele için neler yapılmalıdır?

Cevap

• Kültürel tedbirler alınmalı • Mevcut ise biyolojik mücadele yöntemlerine başvurmalı • tarım teşkilatlarınca önerilen ilaçlar uygun doz ve zamanda uygulanmalı • Hastalık ve zararlılar iyi tanınmalı • Mücadelede geç kalınmamalı


55. Soru

Ağaçlar büyüdükçe sulamada neye dikkat edilmelidir?

Cevap

Ağaçlar büyüdükçe taç gelişmesine paralel olarak kökler de yanlara doğru gelişeceğinden ağaçlara verilecek su da kök boğazından uzaklaşılarak taç izdüşümüne doğru verilmeli ve ağaçların kök boğazına su temas etmemelidir.


56. Soru

Azotlu gübreler ne şekilde verilir?

Cevap

Azotlu gübrelerin yaklaşık yarısı vejetasyon başlamadan önce, geriye kalanı ise Mayıs - Haziran ayı içinde verilir Tek seferde fazla gübre verilmesi gübrenin tamamından istifade edilememesi ve kalanının yağışlarla birlikte yeraltı suyuna karışmasına sebep olur.


57. Soru

Ayvanın çoğaltılmasında genel olarak anaç kullanılmamasının sebebi nedir?

Cevap

Ayva, elma ve armuttan farklı olarak çelik, tepe daldırması ve dip sürgünü yöntemlerle kolay çoğaltılır.


58. Soru

Ayva ne tür iklimsel koşullarda daha iyi yetiştirilebilmektedir?

Cevap

Ayva sıcak ılıman iklim meyvesidir; nisbi nemi düşük ve serin yerlerde meyve kalitesi düşer ve meyve eti odunumsu bir hal alır. Ayrıca kuvvetli rüzgar meyveleri döktüğünden yetiştiricilik için önerilmeyen bir iklimsel özelliktir.


59. Soru

Elma, hangi familyaya aittir?

Cevap

Elma Rosaceae familyasının Malus cinsine ait bir türdür.


60. Soru

Türkiye'de elmanın doğal yayılma alanları nerelerdir?

Cevap

Karadeniz bölgemizin iç kısımları ve Toros’lar ,elmanın doğal yayılma alanlarıdır.


61. Soru

Elma kültürü, Avrupa’ya nasıl yayılmıştır?

Cevap

Elma kültürü Yunanlıların, Romalıların ve Haçlıların Anadolu’ya gelmesi ile Anadolu üzerinden Yunanistan’a ve İtalya yolu ile Avrupa’ya yayılmıştır.


62. Soru

Türkiye'de elma üretimi en fazla nerede gerçekleştirilmektedir?

Cevap

Elma üretimi en fazla göller yöresinde Isparta ilinde (610.000 ton) gerçekleştirilmektedir.


63. Soru

Özellikle tam bodur anaçlar üzerine aşılı ağaçlar,neden mutlaka bir destek sistemiyle desteklenmeli ve ağaçların devrilmesinin önlenmesi gerekmektedir?

Cevap

Elma ağaçları saçak köklüdür ve kökler yüzeysel gelişir. Bodur elma anaçlarının kökleri kuvvetli gelişen çöğür anaçlarına göre daha ince ve daha gevrek yapıdadır. Bu nedenle özellikle tam bodur anaçlar üzerine aşılı ağaçların  mutlaka
bir destek sistemiyle desteklenmesi ve ağaçların devrilmesinin önlenmesi gerekmektedir.


64. Soru

Periyodisite nedir?

Cevap

Periyodisite, bir meyve çeşidinin bir yıl çok, bir yıl az veya hiç meyve vermemesine denir.


65. Soru

Elmanın toprak isteği nasıldır?

Cevap

Elma, saçak köklü bir meyve türü oldu¤undan a¤›r topraklara di¤er meyve türlerine göre daha dayan›kl›d›r. Genel olarak de¤iflik toprak tiplerine uyumu iyidir. Ancak kireçli ve pH’s› yüksek topraklarda demir elementinin al›namamas›ndan kaynaklanan sararma belirtisi (kloroz) gösterir.


66. Soru

Katlama,nedir?

Cevap

Katlama,meyve türlerinin tohumlarının soğuklama ihtiyacını gidermek amacıyla bir süre nemli ortam içinde ve 0°C ile 10°C’ler arasında tutulmasına denir.


67. Soru

Armut,Türkiye’de hangi bölgede yetişirilebilmektedir?

Cevap

Armut Türkiye’de çok soğuk bölgelerle Akdeniz kıyı şeridi dışında her bölgede
yetiştirilebilmektedir.


68. Soru

Armudun meyve dalları nasıl adlandırılır?

Cevap

Meyve dalları elmada olduğu gibi topuz, kese, çıtanak, kargı ve dalcık olarak adlandırılır.


69. Soru

Partenokarpi,nedir?

Cevap

Partenokarpi,döllenme olmaksızın tohumsuz meyve oluşumudur.


70. Soru

Tafl hücresinin özellikleri nelerdir?

Cevap

Tafl hücresi, hücre duvarları kalın, protoplastlarını kaybetmiş ölü sklerankima
hücreleridir. Meyve etinde özellikle çekirdek evi etrafında yoğunlaşır. Armut ve ayvada görülür.


71. Soru

Aşı Uyuşmazlığı nedir?

Cevap

Aşı Uyuşmazlığı, bir aşıda anaçla kalemin dokularının birbiriyle bağlantı kurarak
su ve besin alışverişi yapamaması veya iletim dokularının tam oluşmaması
sonucu çeşidin zayıf  gelişmesine veya kurumasına denir.


72. Soru

Ayva’nın anavatanı neresidir?

Cevap

Ayva’nın anavatanı Kuzey-Batı İran, Kuzey Kafkasya, Hazar denizi çevresi ve Anadolu’dur.


73. Soru

Ülkemizde en çok hangi ayva çeşiteri yetiştirilmektedir?

Cevap

Ülkemizde en çok Ekmek, Limon, fieker Gevrek, Eflme, Gördes ve Ege-22 ayva çeşitleri yetiştiirilmektedir.


74. Soru

Ayvanın toprak isteği nasıldır?

Cevap


Ayva yarı kazık köklü bir meyvedir. Bu nedenle çok değişik toprak koşullarında
yetiştirilebilir. Kumlu-killi, süzek, besin maddelerince zengin ve kolay ısınan topraklarda en iyi sonucu verir. Ancak, kireçli ve pH’sı yüksek (8’den fazla) topraklarda kloroz gösterir. Ağır ve su tutan topraklarda da meyve kalitesi bozulur.


75. Soru

Narın anavatanı neresidir?

Cevap

Narın anavatanı olarak Ortadoğu, Kafkasya ve Yakın Doğu gibi Asya kıtasının farklı bölgeleri gösterilmektedir.


76. Soru

Narın iklim isteği nasıldır?

Cevap

Nar sıcak ılıman ve subtropik iklim meyvesidir.


77. Soru

Nar bahçesi tesisi nasıl olmalıdır?

Cevap

Nar bahçesi, uzun ve sıcak bir yaz mevsimi görülen, güneşli bol olan ve kış aylarında sıcaklığın -10°C’den daha aşağıya düşmediği yerlerde tesis edilmelidir. Dikim aralığı narlarda 2-6 m arasında değişir.


78. Soru

Meyve bahçe yerinin seçimi yapılırken dikkate alınması gereken özellikler nelerdir?

Cevap


Meyve bahçesi tesis edilecek yeri seçerken, meyve ağaçlarının çok yıllık bitkiler
olduğu dikkate alınarak, öncelikle bölgenin iklim ve toprak özellikleri ile bahçe tesis edilecek arazinin konumunun (eğim, yöney vb.) yetiştirilecek meyve türü ve çeşidine uygun olup olmadığının araştırılması gerekmektedir.


79. Soru

Fidan seçiminde,dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?

Cevap

Fidan seçiminde, fidanların bol saçak köklü ve sağlıklı  olmasına ve gövdenin
üzerinde yeterli sayıda sağlıklı tomurcukların bulunmasına dikkat edilmelidir.


80. Soru

Elma, armut, ayva ve nara uygulanan kültürel işlemler hangileridir?

Cevap

Toprak işleme, gübreleme, sulama, hastalık ve zararlılarla mücadele ve hasat.


81. Soru

Elmalarda hangi budama şekli uygulanabilmektedir?

Cevap

Elmalarda, çöğür anaçlar üzerinde genellikle doruk dallı, değişik doruk dallı,
piramit, palmet ve goble terbiye sistemleri uygulanabilmektedir


Güz Dönemi Ara Sınavı
7 Aralık 2024 Cumartesi
v