Ekoloji ve Çevre Bilgisi Dersi 5. Ünite Sorularla Öğrenelim

İklim Ve Ekolojik Tarım Bölgelerimiz

1. Soru

Atatürk tarafından Türkiye’nin iklim bölgelerinin tarımsal açıdan belirlenmesi konusu ilk kez hangi yıl başlatılmıştır?

Cevap

Türkiye’nin iklim bölgelerinin tarımsal açıdan belirlenmesi konusu ilk kez 1937 yılında
Atatürk tarafından iklim, su ve toprak verimliliği açısından tarım bölgelerinin belirlenmesi çalışmaları başlatılmıştır


2. Soru

Ülkemiz Dünya iklim sınıflandırmasına göre hangi iklimi baskın görülmektedir?

Cevap

Ülkemiz Dünya iklim sınıflandırmasına göre Akdeniz iklimi baskın görülmesine karşın birbirinden farklı iklim tiplerini görülmektedir.


3. Soru

Türkiye açısından Enlem Etkisi nedir?

Cevap

Matematik Konum (Enlem Etkisi)
Türkiye matematik konumu itibariyle 36°-42° Kuzey paralelleri arasında yer alır. Kuzey yönünden gelen soğuk hava kütleleri ile güney yönünden gelen sıcak hava kütlelerinin etkisi altındadır. Orta Kuşakta yer aldığı için dört mevsim yaşanır. Ilıman iklim kuşağının Ekvator’a yakın bölümünde yer alan Türkiye’nin matematik konumu ılıman iklim şartlarının etkilemesi ve mevsimlerin belirgin olarak görülmesine neden olmuştur. Türkiye Yengeç Dönencesi’nin kuzeyinde olduğu yıl içerisinde güneş ışınlarını hiçbir zaman dik açıyla gelmez. Ayrıca enlemin etkisiyle sıcaklık da güneyden kuzeye doğru azalır. Ilıman iklim kuşağında bulunması yaz mevsiminde güneyden gelen kuru sıcak hava kütlelerinin, kış mevsiminde ise kuzeyden gelen soğuk karakterli hava kütlelerinin etkisini göstermektedir. Ayrıca gezici hava kütlelerinin etkisiyle özellikle kış mevsiminde cephesel yağışlar oluşmaktadır.


4. Soru

Ülkemiz kara ve deniz dağılışı iklimi nasıl etkiler?

Cevap

Kara ve deniz dağılışı: Türkiye’deki sıcaklık, yağış miktarı ve yağış rejimi üzerinde özellikle denizlerin önemli etkisi bulunmaktadır. Denizler geç ısınıp geç soğuduğu için kıyı bölgelerimizin iklimi daha ılımandır. İç bölgelere gidildikçe karasallık etkisi artar. İç kesimlerde deniz etkisinin ve nem oranının azalmasına bağlı olarak günlük ve yıllık sıcaklık farkları da artar yazları daha çok sıcak kışları daha çok soğuktur. Aynı durum iç
kesimlerde yağış miktarının azalmasına neden olur


5. Soru

Ülkemiz yükselti farkı iklimi nasıl etkiler?

Cevap

Yükselti: Ortalama yükseltisi fazla olan Türkiye’de yükselti genel olarak batıdan doğuya doğru artarken Doğu Anadolu’da 2000m’nin üzerine çıkmaktadır. Bu nedenle kıyıdan iç kesimlere, doğuya gidildikçe sıcaklıklar düşmektedir. Örneğin İç Anadolu bölgesiyle aynı enlemler arasında olmasına rağmen Doğu Anadolu bölgesinde sıcaklık ortalamaları daha düşüktür. Yüksek kesimlerde ilk kar yağışları sonbahar ayında görülmekte ve kar örtüsü yaklaşık 6 ay yerde kalmaktadır. Kısa mesafelerde ise yükselti farkı sıcaklık farkı oluşturmaktadır. Örneğin Kars platosunda yazlar yağışlı ve serin geçerken Iğdır Ovası’nda kurak ve sıcaklık yüksek olur. Yükselti faktörü sıcaklık dağılışı, yağış miktarı ve yağış oluşum şekilleri üzerinde etkilidir


6. Soru

''Bakı'' durumu nedir?

Cevap

Bakı: Bir bölgedeki dağların Güneş ışınlarını alış yönü veya Güneş’e bakış kısmı


7. Soru

Ege Bölgesi’nde ise dağların denize dik uzanmasının etkileri nelerdir?

Cevap

Ege Bölgesi’nde ise dağlar denize dik uzandığı için 150-200 km içerilere kadar deniz etkisi vardır.


8. Soru

Ülkemizi basınç merkezlerinin etkisi ve rüzgârlar nasıl etkiler?

Cevap

Basınç merkezlerinin etkisi ve rüzgârlar: Türkiye çevresinde oluşan basınç merkezleri de rüzgâr ve yağış rejimini etkilemektedir. Yaz mevsiminde Atlas Okyanusu üzerinde oluşup genişleyen yüksek basınç ve Basra Körfezi üzerinde oluşan alçak basınç etkisi altına girmesiyle yüksek basınç etkisinde iken sıcaklıklar düşerken alçak basınç sıcaklık artışına neden olmaktadır. Kış mevsiminde ise kuzeyden esen soğuk hava, Akdeniz üzerinden gelen ılık ve nemli havanın etkisine girmektedir. Bu iki hava kütlesinin teması cepheler oluşmakta ve bunun etkisi kıyılarda çoğunlukla yağmur Trakya, iç ve yüksek kesimlerde kar yağışına neden olmaktadır. Enlem etkisiyle Türkiye’ye kuzeyden gelen rüzgârlar sıcaklığı düşürürken, güneyden gelenler sıcaklığı artırır. Türkiye batı rüzgârları kuşağında olmasına rağmen yer şekilleri sebebiyle daha çok yerel rüzgârların etkisindedir


9. Soru

İlk kez toprak kaynaklarına ilişkin veri tabanı oluşturmak ve tarımsal planlamalara hizmet
götürebilmek için 1966 yılında 1/25.000 ölçekli topografik haritalardan da yararlanarak
“Türkiye Geliştirilmiş Toprak Haritaları”nın iller ölçeğinde yapımına başlanılmıştır. Bu çalışma hangi yıl sonuçlandırılmıştır? 

Cevap

İlk kez toprak kaynaklarına ilişkin veri tabanı oluşturmak ve tarımsal planlamalara hizmet götürebilmek için 1966 yılında 1/25.000 ölçekli topografik haritalardan da yararlanarak “Türkiye Geliştirilmiş Toprak Haritaları”nın iller ölçeğinde yapımına başlanılmış ve 1971
yılında sonuçlandırılmıştır.


10. Soru

Birinci sınıf arazi ne demektir?

Cevap

Birinci sınıf arazi: Düz veya düze yakın, su ve rüzgâr erozyonu riski az, dolayısıyla su taşkını zararlarına maruz olmayan, toprağı derin, verimli ve kolayca işlenebilen, iyi drenajlı ve toprak işlemeli tarıma uygun arazi sınıfıdır. Meyili % 1 den az; derin, tınlı, iyi su tutma kapasitesinde ve orta derecede geçirgen topraklara sahip sulu tarım için ideal arazilerdir. Çapa bitkileri ve diğer entansif yetiştiriciliği yapılan ürünlere uygundurlar.


11. Soru

Sekizinci sınıf arazi ne demektir?

Cevap

Sekizinci sınıf arazi: Arazi; bataklık, çöl ve çok derin oyuntular ile dağlık ve taşlı alanlardır. Bu tür araziler doğal hayata ortamı olarak bilinir, dinlenme yeri veya akarsulara su toplama havzası olarak kullanılabilirler. İşlemeli tarıma, çayır, mera ve ormanlık alan
olarak kullanılmaya uygun değildir


12. Soru

Ülkemizde arazilerimiz meyillerine göre ise dört eğim sınıfına ayrılmıştır. Bunlar nelerdir?

Cevap

Arazilerimiz meyillerine göre ise dört eğim sınıfına ayrılmıştır: Düze yakın (%0-%2 eğim) araziler, hafif dalgalı ile dalgalı arası (%2-%12 eğim) araziler; İnişli çıkışlı – tepelik (%12-%30 eğim) araziler ve dik ve şiddetli eğimli ( >%30 eğim) araziler.


13. Soru

Mikro Klima ne demektir?

Cevap

Mikro Klima: Bölgesel farlılık gösteren, özel koşullu küçük iklim alanlarıdır


14. Soru

Bitki Gen Merkezi nedir?

Cevap

Bitki Gen Merkezi: Bitkilerin ilk olarak ortaya çıktıkları ve / veya evrimlerini ilk olarak tamamladıkları yerlere bitki gen merkezi denir.


15. Soru

Karadeniz İklimi, kısa mesafelerde değişkenlikler gösterir ve dört alt tipe sahiptir. Bunar nelerdir?

Cevap

Karadeniz İklimi, kısa mesafelerde değişkenlikler gösterir ve dört alt tipe sahiptir:
1. Karadeniz Sahil İklimi,
2. Karadeniz Sahil Ardı İklimi,
3. Karadeniz Geçit İklimi ve
4. Marmara İklimi


16. Soru

Frigana nedir?

Cevap

Frigana: Akdeniz iklim kuşağının kalkerli zeminde yetişen çalı formundaki bitkileridir.


17. Soru

Endemik ne demektir?

Cevap

Endemik: Bulunduğu bölgenin ekolojik şartları yüzünden yalnızca belirli bölgede yaşayan/yetişen, dünyanın başka yerinde yaşama/yetişme ihtimali olmayan, yöreye özgü hayvan/bitki türüdür.


18. Soru

Akdeniz bölgesi  bölge ağaç türleri açısından da önemlidir. Bu bölgenin tipik ağaç türleri nelerdir?

Cevap

Bölge ağaç türleri açısından da önemlidir. Kuraklığa dayanıklı, sıcaklık ve ışık isteği yüksek Kızılçam başta olmak üzere, Toros sediri (Cedrus libani), Toros göknarı (Abies cilicica), kayın (Fagus), ardıç (Juniperus) ve zeytin (Olea) bölgenin tipik ağaç türleridir.


19. Soru

Akdeniz İklimi üç alt tipe sahiptir. Bunlar nelerdir?

Cevap

Akdeniz İklimi üç alt tipe sahiptir:
1. Akdeniz Sahil İklimi,
2. Akdeniz Sahil Ardı İklimi ve
3. Akdeniz Geçit İklimi.


20. Soru

Orta Anadolu İklimi dört alt tipe sahiptir. Bunlar nelerdir?

Cevap

Orta Anadolu İklimi dört alt tipe sahiptir:
1. Orta Anadolu Çanağı İklimi,
2. Orta Anadolu Yaylası İklimi,
3. Orta Anadolu Batı Geçit İklimi ve
4. Orta Anadolu Kuzey Geçit İklimi.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi