Dış Ticaretle İlgili Kurumlar ve Kuruluşlar Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Dış Ticarette Ulusal Ve Uluslararası Kurum Ve Kuruşların Önemi

1. Soru

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı ve Avrupa Birliği Bakanlığı bugünkü isim ve yapısına ne zaman kavuşmuştur?

Cevap

Söz konusu üç bakanlık da bugünkü isim ve yapısına 2011 yılında 640 ve 637 sayılı kanun hükmünde kararnamelerle kavuşmuştur.


2. Soru

Türkiye’de gümrük işleri geçmişte hangi bakanlıklar bünyesinde yürütülmüştür?

Cevap

Türkiye’de gümrük işleri geçmişte sırasıyla Gümrük ve Tekel Bakanlığı, Maliye ve Gümrük Bakanlığı, ilgili Devlet Bakanlığı bünyesinde yürütülmüştür.


3. Soru

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın teşkilat yapısı kaç başlık altında toplanır?

Cevap

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın teşkilat yapısı; merkez teşkilatı, taşra teşkilatı ve yurt dışı teşkilatı olarak 3 başlık altında toplanır.


4. Soru

Merkez teşkilatını oluşturan birimlerden hangileri gümrük işleri ile doğrudan ilgilidir?

Cevap

Merkez teşkilatını oluşturan birimlerden gümrük işleri ile doğrudan ilgili olanlar; gümrükler genel müdürlüğü, risk yönetimi ve kontrol genel müdürlüğü, tasfiye hizmetleri genel müdürlüğü ve AB ve dış ilişkiler genel müdürlüğüdür.


5. Soru

Taşra teşkilatını oluşturan gümrük ve ticaret bölge müdürlüklerinin sayısı kaçtır?

Cevap

Taşra teşkilatını oluşturan gümrük ve ticaret bölge müdürlüklerinin sayısı 16’dır. Ayrıca bunlara bağlı 147 adet gümrük müdürlüğü ülkenin dört bir yanında hizmet vermektedir.


6. Soru

Yurt dışı teşkilatı hangi gümrük müdürlüklerinden oluşmaktadır?

Cevap

Yurt dışı teşkilatı ABD, Almanya, Azerbaycan, Belçika, Mısır ve Rusya’da Türk büyükelçiliklerinde görev yapan gümrük müdürlüklerinden oluşmaktadır.


7. Soru

Gümrükler genel müdürlüğünün 640 sayılı kanun hükmümde kararnameye göre görevleri nelerdir?

Cevap

Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 640 sayılı kanun hükmünde kararnameye göre görevleri şunlardır:

  • Türk gümrük tarife cetvelini, eşyanın menşeini, gümrük kıymetini, gümrük rejim ve formalitelerini, taraf olunan anlaşmalara ve uluslararası uygulamalara uygun olarak düzenlemek ve uygulamasını sağlamak,
  • Gümrük vergileri ile gümrüklerde alınan diğer vergi, fon ve mali yükleri tahakkuk ettirmek ve tahsil etmek,
  • Dâhilde işleme, hariçte işleme, gümrük kontrolü altında işleme, geçici ithalat ve antrepo gümrük rejimleriyle ilgili Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası  anlaşmalar   ve   gümrük   mevzuatı çerçevesinde düzenleme yapmak, izin vermek ve uygulamanın yürütülmesini sağlamak,
  • Serbest dolaşıma giriş, ihracat, yeniden ihracat, imha, gümrüğe terk işlemlerinin uygulanmasını sağlamak, serbest bölgeler, lojistik dış ticaret bölgeleri, dış ticaret merkezlerindeki gümrük işlemlerini yürütmek,
  • Gümrüksüz satış mağazaları ile ilgili işlemleri yürütmek,
  • Sınır ve kıyı ticaret ve münasebetleri ile sınır ticaret merkezlerinden gerçekleştirilecek ticarete ilişkin gümrük işlemlerinin yapılmasını sağlamak,
  • Yolcu beraberi, posta ve hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelen ve giden eşya ile bunlarla ilgili elektronik ticarete konu eşyanın gümrük işlemlerinin yürütülmesini sağlamak,

8. Soru

Gümrükler muhafaza genel müdürlüğünün 640 sayılı kanun hükmümde kararnameye göre görevleri nelerdir?

Cevap

Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü’nün 640 sayılı kanun hükmünde kararnameye göre görevleri şunlardır:

  • Gümrüklü yer ve sahalarda kamu düzeninin bozulmasını önleyecek tedbirler almak, buralardaki malların takip ve muhafazasını sağlamak, gerektiğinde müdahalede bulunarak durumu adli mercilere intikal ettirmek,
  • Deniz ve hava limanlarıyla kara sınırlarındaki gümrük kapılarında ve diğer gümrüklü yer ve sahalarda giriş ve çıkış yapan kişi, eşya ve taşıtların muhafazası ile gümrüğe sevk edilmesini sağlamak ve gümrük işlemleri bitmeden buralardan çıkmalarını önlemek,
  • Gümrüklü yer ve sahalarda münhasıran, Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinde gerektiğinde ilgili kurumlarla işbirliği yapmak suretiyle kaçakçılığı önlemek, izlemek ve soruşturmak.

9. Soru

Risk yönetimi ve kontrol müdürlüğünün 640 sayılı kanun hükmümde kararnameye göre görevleri nelerdir?

Cevap

Risk Yönetimi ve Kontrol Müdürlüğü’nün 640 sayılı kanun hükmünde kararnameye göre görevleri şunlardır:

  • Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın faaliyet alanına giren konularda veri toplamak, araştırmalar yapmak, istatistiki bilgiler üretmek, değerlendirmek ve gümrük işlemlerine ilişkin istatistikleri açıklamak, bu konularda gerekli işbirliği ve koordinasyonu sağlamak,
  • Gümrük işlemleriyle ilgili verileri risk analizine tabi tutmak, analiz sonuçlarını değerlendirmek ve bunları ilgili birimlere aktarmak,
  • Risk analizi ölçütlerini belirlemek, risk yönetimi ile ilgili koordinasyonu sağlamak, risk analizi konusunda ulusal  ve  uluslararası  kurumlarla ve kuruluşlarla gerekli bilgi değişimi ve işbirliğini sağlamak,
  • Gümrüklerce tahsil edilen vergi, fon ve mali yükler yönünden gerçek ve tüzel kişilere ilişkin her türlü bilgi ve belgenin kontrol ve denetimini yapmak.

10. Soru

Tasfiye hizmetleri genel müdürlüğünün 640 sayılı kanun hükmümde kararnameye göre görevleri nelerdir?

Cevap

Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü’nün 640 sayılı kanun hükmünde kararnameye göre görevleri şunlardır:

  • Gümrük kanununa göre tasfiye edilecek hale gelen eşyanın tasfiyesini yapmak,
  • Tasfiyelik eşyanın satışa sunulmasından önce özelliklerine göre bakımı, tamiri ve ambalajlamasını yapmak veya yaptırmak,
  • Gümrük denetimine tabi her türlü eşya ile kaçak veya kaçak zannı ile yakalanan eşya ve araç için gümrüklü yer ve sahalarda veya diğer yerlerde geçici depolama yerleri, antrepolar açmak, işletmek veya işlettirmek,
  • Tasfiyelik eşya için depolar, mağazalar ve satış reyonları açılmasına, işletilmesine ilişkin standartları belirlemek, bu yerleri açmak, işletmek, işlettirmek ve denetlemek,
  • Laboratuvarlar kurmak, laboratuvarlarda yapılan tahlil ücretlerini tahsil etmek ve bu laboratuvarların faaliyetleri için ihtiyaç duyulan yazılım, donanım, bakım, onarım, eğitim ve sarf malzemesi giderlerini karşılamak.

11. Soru

Avrupa birliği ve dış ilişkiler genel müdürlüğünün görevleri nelerdir?

Cevap

AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü’nün görevleri şunlardır:

  • Gümrük ve ticaret bakanlığının yurt dışı ve uluslararası veya ikili münasebetlerini yürütmek,
  • Türkiye’nin gümrüklerle ilgili uluslararası anlaşma ve sözleşmelere katılmasına dair gümrük ve ticaret bakanlığının görüşünü hazırlamak,
  • Gümrük ve ticaret bakanlığının görev ve faaliyet alanına giren AB ile ilgili hususlarda koordinasyonu sağlamak, AB ile ilgili alanlarda hükümetin genel politikasını uygulamaya yönelik tedbirleri almak, uyum ve uygulama çalışmaları ile ilgili işleri yürütmek,
  • Gümrük ve ticaret bakanlığının görev alanına giren konularda ikili ve çok taraflı anlaşma, sözleşme ve protokolleri gerektiğinde ilgili bakanlık ve kuruluşlarla işbirliği halinde hazırlamak, müzakerelerini yürütmek ve ulusal mevzuata aktarılmasını sağlamak,
  • Gümrük ve ticaret bakanlığının yurt dışı teşkilatının koordinasyonunu ve etkin işleyişini sağlamak,
  • Gümrük ve ticaret bakanlığının dış kaynaklı ve uluslararası nitelikteki program ve projelerini hazırlamak, yürütmek ve gerekli koordinasyonu sağlamak.

12. Soru

Gümrük ve ticaret bölge müdürlüklerine bağlı gümrük müdürlükleri kaç grupta toplanır?

Cevap

Gümrük ve ticaret bölge müdürlüklerine bağlı gümrük müdürlükleri A ve B sınıfı olmak üzere iki grupta toplanır. A sınıfı gümrük müdürlüklerinin her türlü gümrük işlemini yapma yetkileri vardır. B sınıfı gümrük müdürlükleri ise yalnız Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nca belirlenen gümrük işlemleri ile yolcu ve yolcu beraberinde gelen eşya ile ilgili gümrük işlemlerini yapmaya yetkilidir.


13. Soru

Türkiye’de Ekonomi Bakanlığı’nın fonksiyonları geçmişte sırasıyla hangi birimlerce üstlenilmiştir?

Cevap

Türkiye’de Ekonomi Bakanlığı’nın fonksiyonları geçmişte sırasıyla; Dış Ticaret Reisliği (1934), Dış Ticaret Dairesi Reisliği (1939 dan itibaren), Dış Ekonomik İlişkiler Bakanlığı (1971), Ticaret Bakanlığına bağlı Dış Ticaret Genel Sekreterliği (1971), Başbakanlığa bağlı Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı (1983), ilgili Devlet Bakanlığı’na bağlı Dış Ticaret Müsteşarlığı (1994) tarafından üstlenilmiş ve 2011 yılında 637 sayılı kanun hükmünde kararname ile Ekonomi Bakanlığı kurulmuştur.


14. Soru

Ekonomi Bakanlığı’nın merkez teşkilatının bir kısmını da oluşturan ana hizmet birimleri nelerdir?

Cevap

Ekonomi Bakanlığı’nın merkez teşkilatının bir kısmını da oluşturan ana hizmet birimleri şunlardır:

  • İhracat Genel Müdürlüğü
  • İthalat Genel Müdürlüğü
  • Anlaşmalar Genel Müdürlüğü
  • Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü
  • Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü
  • Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
  • Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü

15. Soru

Ekonomi Bakanlığı’na merkez teşkilatı dışında destek hizmet veren hangi birimler bulunmaktadır?

Cevap

Ekonomi Bakanlığı’nın taşra teşkilatı kapsamında 8 adet bölge müdürlüğü, 5 serbest bölge müdürlüğü ve 5 bölge işletici/kurucu-işletici şirketi yer almaktadır.


16. Soru

Ekonomi Bakanlığı’nın bölge teşkilatı kapsamında serbest bölge müdürlükleri hangileridir?

Cevap

Ekonomi Bakanlığı’nın serbest bölge müdürlükleri: Adana-yumurtalık, Antalya, Avrupa (Tekirdağ), Bursa ve Denizli’dir.


17. Soru

Ekonomi Bakanlığı’nın taşra teşkilatı kapsamında bölge işletici/kurucu-işletici şirketleri hangileridir? 

Cevap

Ekonomi Bakanlığı’nın, Tayseb-Adana Yumurtalık, Avrupa, Buseb-Bursa, Denser-Denizli serbest bölgeleri    kurucu-işletici   şirketleri   ile Astaş-Antalya serbest bölge işletici şirketi taşrada faaliyetlerini sürdürmektedir.


18. Soru

Ekonomi Bakanlığı’nın yurt dışı teşkilatını hangi temsilcilikler oluşturmaktadır?

Cevap

Ekonomi Bakanlığı’nın 2012 yılı itibarıyla yurt dışında 132 merkezde ticaret ataşesi, ticaret müşaviri, ticaret müşaviri yardımcısı, ticaret baş müşaviri, Ekonomi Bakanlığı temsilcisi gibi unvanlarla Türk ve yabancı ülke yatırımcılarına ve iş adamlarına hizmet veren Ekonomi Bakanlığı temsilcileri görev yapmaktadır.


19. Soru

Ekonomi Bakanlığı’nın uluslararası kuruluşlarda görev yapan hangi daimi temsilcilikleri vardır?

Cevap

Bakanlığın uluslararası kuruluşlarda görev yapan daimi temsilcilikleri; Belçika’nın Brüksel kentinde AB nezdindeki daimi temsilcilik, İsviçre’nin Cenevre kentinde dünya ticaret örgütü daimi temsilciliği ve Fransa’da Paris’te OECD daimi temsilciliğidir.


20. Soru

Ekonomi Bakanlığı’nın faaliyetleri nelerdir?

Cevap

Ekonomi Bakanlığı’nın tüm birimlerinin görev alanları ile ilgili belli başlı faaliyetleri şunlardır:

  • İhracata dönük üretim stratejisi değerlendirme kurulunun 12 sayılı başbakanlık genelgesi ile kurulması,
  • Tedarikte güvenlik, maliyette etkinlik, ihracatta rekabet gücü sağlayacak “Girdi Tedarik Stratejisi” çalışmalarının başlatılması,
  • Dünya ithalatında öne çıkan pazarların düzenli olarak izlendiği, buralardaki gelişmelerin öngörüler de içerecek biçimde hızlı ve etkin şekilde ihracatçılara duyurulmasını ve ihracatçıların uygun ülke ve ürün gruplarına yönlendirilmesini sağlamak amacı ile “Ülke Masaları” nın oluşturulması,
  • Ülke masalarının aksiyon ayağını oluşturmak üzere bu ayağın üst düzey karar alma mercii olarak “Pazar Giriş Komitesi” nin kurulması,
  • Her bir ilin üretim ve ihracat potansiyelinin hangi ülkelere yönlendirilmesi gerektiğini belirleyen “İl il Dış Ticaret Potansiyeli” çalışmasının yapılması,
  • Ticaret müşavirlerinin sayısının arttırılması,
  • “Dış Ticarette Yeni Rotalar” adlı çalışmanın yapılarak Türkiye’nin ülke ve sektör özelinde küresel kriz sonrasında öncelik vermesi gereken ihracat pazarlarının belirlenmesi,
  • Dış ticaretin geliştirilmesine yönelik olarak Türkiye ile AB arasındaki Gümrük Birliği Anlaşması uyarınca sadece Avrupa Birliği’nin serbest ticaret anlaşmaları akdettiği ülkelerle yeni serbest ticaret anlaşmaları yapılması,
  • İhracatçılara ve yurt dışında iş yapan müteahhitlere dış talepler ve ihalelerle ilgili etkin ve sürekli bilgi akışı sağlanması,
  • Yatırım ortamını iyileştirme koordinasyon kurulu aracılığı ile yatırımcılara yönelik engellerin ortadan kaldırılması çalışmaları yapılması,
  • 3 ayda bir dış ticaret beklenti anketleri yaptırılarak dış ticarete yön veren firmaların beklenti ve öngörülerini alıp yol gösterici gösterge niteliğinde indeksler üretilmesi,
  • İhracat mevzuatı, ithalat mevzuatı, destek programları mevzuatı, uluslararası doğrudan yatırımlar mevzuatı, yatırım teşvik mevzuatı, serbest bölgeler mevzuatı, ürün güvenliği ve teknik düzenlemeler mevzuatı, yayın haline dönüştürülerek sektördeki firmaların bilgilendirilmesinin sağlanması,
  • “Ticarette Teknik Engeller Türkiye Bildirim Merkezi” kurularak ihracat yapılan ülkenin yarattığı teknik engel niteliğindeki uygulamaların sonucu yaşanan sıkıntıların bildiriminin sağlanması ve böylece konuyu izleyecek ve sorunun çözümüne katkı verebilecek bir resmi muhatabın oluşturulması,
  • E-Ticaretin koordinasyonunun sağlanması ve yurt dışına E-Ticaret rehberi oluşturulması.

21. Soru

Avrupa Birliği Bakanlığı’nın kuruluş, görev ve sorumluluklarını düzenleyen kanun hükmümde kararname ne zaman yürürlüğe girmiştir?

Cevap

Kanun hükmündeki kararname 08.06.2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir.


22. Soru

2011 yılında yürürlüğe giren kanun hükmümdeki kararnamede AB bakanlığının temel görevi nasıl tanımlanmıştır?

Cevap

Bu kararnamede AB Bakanlığı’nın temel görevi, Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliğine hazırlanmasına yönelik yapılacak çalışmaların yönlendirilmesi, izlenmesi ve koordinasyonu ile üyelik sonrası çalışmaların koordinasyonunu yürütmek şeklinde tanımlanmıştır.


23. Soru

Avrupa Birliği Bakanlığı’nın Avrupa Birliğine yönelik başlıca hizmet birimleri nelerdir?

Cevap

Bakanlığın Avrupa Birliğine yönelik hizmet birimleri şunlardır:

  • Siyasi İşler Başkanlığı
  • Katılım Politikası Başkanlığı
  • Sektörel Politikalar Başkanlığı
  • Sosyal, Bölgesel ve Yenilikçi Politikalar Başkanlığı
  • Ekonomik ve Mali Politikalar Başkanlığı
  • Tek Pazar ve Rekabet Başkanlığı
  • Tarım ve Balıkçılık Başkanlığı
  • Mali İşbirliği Başkanlığı
  • Sivil Toplum, İletişim ve Kültür Başkanlığı
  • Proje Uygulama Başkanlığı
  • Avrupa Birliği Hukuku Başkanlığı
  • Çeviri Eşgüdüm Başkanlığı
  • Eğitim ve Kurumsal Yapılanma Başkanlığı
  • Araştırma ve Dokümantasyon Başkanlığı

24. Soru

Katılım Politikası Başkanlığı’nın görevleri nelerdir? 

Cevap

Katılım Politikası Başkanlığı Avrupa Birliğine üyelik müzakere sürecine ilişkin gelişmeleri izleyip koordine etmekle yükümlüdür. Ulusal programın hazırlanıp uygulanması, izlenmesi, ilerleme raporunun hazırlık çalışmalarının koordinasyonu bu birimin görevleri arasındadır.


25. Soru

Sektörel Politikalar Başkanlığının görevleri nelerdir?

Cevap

Sektörel Politikalar Başkanlığı, taşımacılık, çevre enerji trans-Avrupa şebekesi konularında kamu kurum ve kuruluşlarınca AB müktesebatına uyum çalışmalarını koordine etmektedir.


26. Soru

Sosyal, Bölgesel ve Yenilikçi Politikalar Başkanlığı hangi işleri koordine etmektedir?

Cevap

Sosyal, Bölgesel ve Yenilikçi politikalar Başkanlığı işletme, sanayi, bilgi toplumu, medya, bilim, araştırma, eğitim, kültür, sosyal ve bölgesel politikalar ve araçlar konularında AB mevzuatına uyum çalışmalarını koordine etmekte, topluluk program ve ajanlarına katılım veya katılım sonlandırmasına yönelik işleri koordine etmektedir.


27. Soru

Ekonomik ve Mali Politikalar Başkanlığı hangi çalışmaları koordine etmektedir?

Cevap

Ekonomik ve Mali Politikalar Başkanlığı, ekonomik kriterler, ekonomik ve parasal birlik, Avrupa Birliği’ne sermayenin serbest dolaşımı, Avrupa Birliği’nde hizmetlerin serbest dolaşımı, mali hizmetler, vergilendirme, mali kontrol, bütçe konularında kamu kurum ve kuruluşlarında yürütülen AB müktesebatına uyum çalışmalarını koordine etmektedir.


28. Soru

Tek Pazar ve Rekabet Başkanlığı hangi çalışmaları koordine etmektedir?

Cevap

Tek Pazar ve Rekabet Başkanlığı, malların, işçilerin Avrupa Birliği’nde serbest dolaşımı, şirketler hukuku, rekabet politikası, tüketici ve sağlığın korunması, kamu alımları, fikri mülkiyet hukuku, gümrük birliği ve dış ilişkiler konularında kamu kurum ve kuruluşlarınca yürütülen AB müktesebatına uyum çalışmalarını koordine etmektedir.


29. Soru

Tarım ve Balıkçılık Başkanlığı hangi çalışmaları koordine etmektedir?

Cevap

Tarım ve Balıkçılık Başkanlığı, tarım ve kırsal kalkınma gıda güvenliği, hayvan bitki sağlığı politikaları ve balıkçılık konularında kamu kurum ve kuruluşlarınca yürütülen AB müktesebatına uyum çalışmalarını koordine etmektedir.


30. Soru

Mali İşbirliği Başkanlığı hangi işleri koordine etmektedir?

Cevap

Mali İşbirliği Başkanlığı, AB ile mali yardım anlaşmalarının hazırlanması ve müzakerelerin yürütülmesi, AB ve üye ülkelerce sağlanan katılım öncesi mali yardımların genel koordinasyonunun yürütülmesi bu yardımların kullanımına yönelik eğitim programları oluşturulup yürütülmesi gibi işleri koordine etmektedir.


31. Soru

Sivil Toplum, İletişim ve Kültür Başkanlığı hangi işleri koordine etmektedir?

Cevap

Sivil Toplum, İletişim ve Kültür Başkanlığı AB ve katılım süreci hakkında iç ve dış kamuoyuna bilgi sunma, AB iletişim stratejisi hazırlama ve uygulama, bu alandaki mali kaynakları yönetme gibi işleri koordine etmektedir.


32. Soru

Proje Uygulama Başkanlığının görevleri nelerdir?

Cevap

Proje Uygulama Başkanlığı, Avrupa Birliği Bakanlığı’nın doğrudan yürüttüğü projelerde ihale, sözleşme yapma ve ödemeler vb. işleri yapmanın yanı sıra valilik, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve kalkınma ajanslarınca geliştirilen projelere teknik destek vermeyi gerçekleştirmektedir.


33. Soru

Avrupa Birliği Hukuku Başkanlığının görevleri nelerdir?

Cevap

Avrupa Birliği Hukuku Başkanlığı, Avrupa Birliği hukukuna yapılan düzenlemelerin uygunluğu konusunda görüş bildirmektedir.


34. Soru

Çeviri Eşgüdüm Başkanlığının görevleri nelerdir?

Cevap

Çeviri Eşgüdüm Başkanlığı, AB ve Türk müktesebatının çeviri işlerini yürütmekte, AB terminolojisi veri tabanını oluşturmaktadır.


35. Soru

Eğitim ve Kurumsal Yapılanma Başkanlığı hangi faaliyetleri koordine etmektedir?

Cevap

Eğitim ve Kurumsal Yapılanma Başkanlığı, AB ile ilgili kamu görevlilerinin eğitim ve staj faaliyetlerini koordine etmektedir.


36. Soru

Araştırma ve Dokümantasyon Başkanlığının görevleri nelerdir?

Cevap

Araştırma ve Dokümantasyon Başkanlığı, AB-Türkiye ilişkileri konusunda kamuoyu araştırmaları yapmakta, yürütülen akademik çalışmaları izlemektedir.


37. Soru

Türkiye’de ihracat, ithalat ve dış ticaret ile ilgili anlaşmaların hazırlanması, müzakere edilmesi ve söz konusu anlaşmaların uygulanması hangi kurumun görevidir?

Cevap

Türkiye’de ihracat, ithalat ve dış ticaret ile ilgili anlaşmaların hazırlanması, müzakere edilmesi ve söz konusu anlaşmaların uygulanması Ticaret Bakanlığı'nın görevleri arasındadır.


38. Soru

Hükûmetlerin  döviz kazandırıcı mal ve hizmet ihracatlarını teşvik etmek için aldıkları tedbirlerin nedenleri nelerdir?

Cevap

Hükümetler bazı tedbirlerle döviz kazandırıcı mal ve hizmet ihracatlarını teşvik etmektedirler. Bu tedbirler ekonomik kalkınmayı sağlamak, yerli üretimi teşvik ve korumak, ithalat ve ihracatı düzenlemek, geliştirmek ve diğer ülkelerle dengeli ticari ilişkiler oluşturmak, toplum ihtiyaçlarını düzenli olarak karşılamak ve piyasada istikrarı sağlamak, dış ticaretin yol açabileceği salgın hastalıkları önlemek veya denetim altına almak, tehlikeli maddeleri denetlemek gibi amaçlarla alınmaktadır.


39. Soru

Dış ticaret kurallarının belirlenmesinde görev alan ulusal kurum ve kuruluşlar hangileridir?

Cevap

Dış ticaret kurallarının belirlenmesinde görev alan ulusal kurum ve kuruluşlar; Ticaret Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Türk Standartları Enstitüsü (TSE), Türk Patent ve Marka Kurumu (TPMK) ve Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) gibi bakanlık ve kurumlardır.


40. Soru

İhracatı yasak olan mallar nelerdir?

Cevap

İhracatı Yasak Mallar Listesi 11 maddeden oluşur. Kültür ve tabiat varlıkları, Hint keneviri, tütün tohumu ve fidesi, doğadan toplanan doğal çiçek soğanları ve zeytin (tescili yapılmış ve Millî Çeşit Listesi’nde yayımlanmış olan çeşitlerinin yurt içinde sertifikalandırılmış olanları hariç), incir, fındık, Antep fıstığı, asma (sultani çekirdeksiz) fidanları yasak ürünler arasındadır.


41. Soru

Tekstil ürünlerinin insan ve çevre sağlığına zararlı kimyasallar (azor boya) içerip içermediğine dair incelemeler ve piyasa denetim gözetim soruşturmaları yapan kurum hangisidir?

Cevap

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tekstil ürünlerinin insan ve çevre sağlığına zararlı kimyasallar (azor boya) içerip içermediğine dair incelemeler ve piyasa denetim gözetim soruşturmaları yapar.


42. Soru

İthalat işlemlerinde uyulması gereken kurallar nelerden oluşmaktadır?

Cevap

İthalat işlemlerinde uyulması gereken kurallar ithalat rejim kararı ve buna ilişkin tebliğler Türkiye’nin Ticari Haklarının Korunması, İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğler, Korunma Önlemleri, Gözetim Uygulamaları, Kota ve Tarife Kontenjanı İdaresi, Tekstil ve Konfeksiyon Ürünlerine İlişkin Uygulamalar ve İthal Şehadetnamesi Formu’ndan oluşur.


43. Soru

Tarım ürünlerinin dış ticaretinde ilgili mevzuatı hazırlamak kimin görevidir?

Cevap

Tarım ürünlerinin dış ticareti söz konusu ise Ticaret Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı ve sektör temsilcilerinin görüşlerini alarak tarım ürünlerinin ithalatına ilişkin mevzuatı hazırlar.


44. Soru

Tütün, Tütün Mamulleri, Alkol ve Alkollü İçkilerin İthalat Denetimi Tebliği’nde yer alan hususlarda uygulamaya yönelik önlem almaya ve düzenleme yapmaya kimler yetkilidir?

Cevap

Tütün, Tütün Mamulleri, Alkol ve Alkollü İçkilerin İthalat Denetimi Tebliği’nde yer alan hususlarda uygulamaya yönelik önlem almaya ve düzenleme yapmaya Ticaret Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü yetkilidir.


45. Soru

Risk analizi sonucunda fiili denetime yönlendirilmeyen ürünlere TAREKS referans numarası oluşturularak ithalat izni verilir.

Fiili denetime yönlendirilen riskli ürünlerin ithalat denetimleri kim tarafından yapılmaktadır?

Cevap

Fiili denetime yönlendirilen riskli ürünlerin ithalat denetimleri ilgili yönetmelik veya yönetmeliklere uygun olarak Türk Standartları Enstitüsü tarafından yapılır.


46. Soru

Ürünlerin risk analizlerinde kullanılacak kriterler nasıl belirlenmektedir?

Cevap

Risk analizlerinde kullanılacak kriterler, gerektiğinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TSE ve ilgili diğer tarafların da görüşü alınarak Ticaret Bakanlığınca belirlenir.


47. Soru

Uluslararası taşımacılıkla ilgili TIR Karnesi İşlemleri ve geçici ithalat ve ihracatı kolaylaştıran ATA Karnesi İşlemleri ile uluslararası lojistik ve dış ticarete katkı sağlayan kuruluş hangisidir?

Cevap

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) uluslararası taşımacılıkla ilgili TIR Karnesi İşlemleri ve geçici ithalat ve ihracatı kolaylaştıran ATA Karnesi İşlemleri ile uluslararası lojistik ve dış ticarete katkı sağlamaktadır.


48. Soru

Dış ticaret kurallarının belirlenmesinde görev alan uluslararası kuruluşlar nelerdir?

Cevap

Dış ticaret kurallarının belirlenmesinde görev alan uluslararası kuruluşlar;

  • Dünya Ticaret Örgütü (WTO)
  • Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Örgütü (OECD)
  • Uluslararası Ticaret Odası (INCOTERMS)'dir.

49. Soru

Dış ticarette az gelişmiş ülkelerin yaşadıkları güçlüklere yönelik neler yapılmaktadır?

Cevap

En az gelişmiş ülkeler ile çoğu gelişmekte olan ülkede dış ticaretin finansmanı önemli bir sorundur. İthalat için gerekli dövizin yurt içinde tedariki konusunda yaşanan sıkıntılar (döviz darboğazları), üretimi ve ekonomik büyümeyi olumsuz etkilemektedir. Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin kalkınabilmesi için gerekli altyapı, enerji, fabrika, liman, baraj, yol gibi yatırımlarda kullanılan ara ve yatırım mallarının ithali için uluslararası kuruluşlardan finansman desteği alınır.


50. Soru

Dış ticareti dolaylı olarak destekleyen kuruluşlar nelerdir?

Cevap

Birleşmiş Milletler (BM) sistemi içinde yer alan Ekonomik ve Sosyal Konsey (Economic and Social Council), BM Kalkınma Programı (United Nations Development Programme: UNDP), Dünya Gıda Programı (World Food Programme: WFP), Uluslararası Ticaret Merkezi (International Trade Centre: ITC), BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı (United Nations Conference on Trade and Development: UNCTAD), BM Sınai Kalkınma Örgütü (United Nations Industrial Development Organization: UNIDO), Gıda ve Tarım Örgütü (Food and Agricultural Organizaton: FAO) gibi kuruluşlar dolaylı olarak dış ticarete katkı sağlamaktadır.


51. Soru

Tercihli ticaret anlaşmasını açıklayınız.

Cevap

Tercihli Ticaret Anlaşması (Prefential Trade Agreement: PTA) ile iki veya daha fazla ülke arasında seçilmiş ürünlerin (malların ve/veya hizmetlerin) dış ticaretinde tarife ve tarife dışı engellerin azaltılarak taraflar arasında ticaretin nispeten serbestleştirilmesini amaçlayan anlaşmadır.


52. Soru

Ekonomik bütünleşme en zayıftan en derine doğru nasıl sınıflanmaktadır?

Cevap

Ekonomik bütünleşme en zayıftan en derine doğru; serbest ticaret bölgesi, gümrük birliği, ortak pazar, ekonomik birlik ve tam ekonomik bütünleşme olmak üzere beş aşamadan oluşur.


53. Soru

Üye ülkeler kendi aralarındaki dış ticareti kısıtlayan tarife ve kota gibi sınırlamaları (engelleri) ortadan kaldıran oluşum nedir?

Cevap

Serbest Ticaret Bölgesi (Free Trade Area: FTA) oluşturmaya yönelik anlaşma hükümleri gereği, üye ülkeler kendi aralarındaki dış ticareti kısıtlayan tarife ve kota gibi sınırlamaları (engelleri) ortadan kaldırmakta, böylece dış ticareti serbestleştirmektedirler.


54. Soru

Tarihteki ilk gümrük birliği hangi ülkede kurulmuştur?

Cevap

Tarihteki ilk gümrük birliği 19. yüzyılda kurulan Alman Gümrük Birliği'dir.


55. Soru

Dış ticarette ortak pazarın amacı nedir?

Cevap

Ortak Pazar (Common Market), gümrük birliğine göre ekonomik bütünleşmenin (birleşmenin) daha derinleştiği bir aşamadır. Ortak pazarda amaç, üye ülkeler arasında malların, sermayenin, hizmetlerin ve kişilerin (iş gücü ve girişimci) serbest dolaşımını sağlamaktır.


56. Soru

Dünyada ülkelerin dış ticaretlerini kolaylaştırmaya yönelik yöntemler nasıl sınıflandırılmaktadır?

Cevap

Dünyada ülkelerin dış ticaretlerini kolaylaştırmaya yönelik yöntemler;

  • Daimi Koordinasyon Komiteleri
  • Geçici Komiteler
  • Toplantılar
  • Yazışmalar şeklinde sınıflandırılmaktadır.

Güz Dönemi Ara Sınavı
7 Aralık 2024 Cumartesi
v