2. Meşrutiyet Dönemi Türk Edebiyatı Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Milli Edebiyat Hareketinden Şiir

1. Soru

Millî edebiyat şiirinin erken sesi olarak bilinen kişi kimdir?

Cevap

Mehmet Emin (Yurdakul, 1869-1944), millî edebiyat şiirinin erken sesidir.


2. Soru

Millî şiir ahenginin öncülüğünü yapan kişi kimdir?

Cevap

Mehmet Emin 1898’de yayımladığı Türkçe Şiirler adlı şiir mecmuasıyla 10 yıldan daha öncesinde millî şiir ahenginin öncülüğünü yapmıştır.


3. Soru

Mehmet Emin 'in   Türkçe Şiirler'i hangi açıdan önemlidir?

Cevap

(1890) dan sonra yayımladığı Türkçe Şiirler’le modern Türk
edebiyatında hece vezni ve sade Türkçeyle yazılmış şiirin öncülüğünü yapar.


4. Soru

Mehmet Emin  Türkçe Şiirler kitabıyla  şiire ne gibi bir katkıda bulunmuştur?

Cevap

Dokuz şiirin toplandığı bu küçük kitap, şiirde iddialı bir yaklaşımı benimseyen Servet-i Fünûn şairlerinin karşısına yıllardır kullanılmayan ve ‘parmak hesabı’ diyerek küçümsenen hece veznini getirir


5. Soru

Mehmet Emin şiire ne gibi yenilikler getirmiştir?

Cevap

Mehmet Emin yaptığı uygulamalarla heceyi modernleştirmeyi ister. Bir taraf­tan
halk şairlerinin sıkça kullandıkları kalıpları bırakarak o güne kadar kullanılmamış
şekillerini kullanırken (15’li, 16’lı, 18’li ve 19’lu) diğer yandan bu vezni Servet-i Fünûn’un Batıdan getirdiği yeni nazım şekilleriyle birleştirmeyi dener


6. Soru

Mehmet Emin şiirlerinde hangi konuları işlemiştir?

Cevap

Şiiri, 19. yüzyıl sonu 20. yüzyıl başı meselelerinin içinde şekillenmiş olan Mehmet Emin, sosyal hayatı anlatmaktadır. Şair kendi beniyle ilgili hiçbir şiir yazmamıştır. Daha sonra Gökalp’ın da yapacağı gibi halkının acılarını, sıkıntılarını, dertlerini
anlatmak üzere şiiri seçmiş, şiir yazmak onda bütün bunları aktaran bir araç halini almıştır.


7. Soru

Mehmet Emin’in eserleri hangileridir?

Cevap

Mehmet Emin [Yurdakul]’in eserleri şunlardır: Fazilet ve Asalet (1890), Türkçe
Şiirler (1898), Türk Sazı (1914), Ey Türk Uyan (1914), Tan Sesleri (1915), Ordunun Destanı (1916), Dicle Önünde (1916), Hasta Bakıcı Hanımlar (1917), Turan’a Doğru (1918), Zafer Yolunda (1918), İsyan ve Dua (1919), Aydın Kızları (1921),Ankara (1939).


8. Soru

Rıza Tevfik Çocuk Bahçesi dergisinde Mehmet Emin'in şiiri hakkında ne yazmıştır?

Cevap

Rıza Tevfik (Bölükbaşı, 1869-1949) bu etkiyle Çocuk Bahçesi dergisinde yayımladığı bir açık mektupla Mehmet Emin’in şiirini beğendiğini, kendisinin de
artık böyle şiirler yazacağını açıklar.


9. Soru

Rıza Tevfik'in  Çocuk Bahçesi dergisinde yayımladığı açık mektup hangi tartışmaya yol açmıştır?

Cevap

Rıza Tevfik (Bölükbaşı, 1869-1949) bu etkiyle Çocuk Bahçesi dergisinde yayımladığı bir açık mektupla Mehmet Emin’in şiirini beğendiğini, kendisinin de
artık böyle şiirler yazacağını açıklar. Bilindiği gibi bu mektup ‘1905 Edebî Hareketi’ diye bilinen tartışmaya yol açmıştır


10. Soru

Millî Edebiyat şiirinin belirleyici üç özelliği nedir?

Cevap

Millî Edebiyat şiirinin belirleyici üç özelliği vezin ve dil kullanımı ile içerikte
yerliliktir.


11. Soru

Milli Edebiyat anlayışı nedir?

Cevap

Milli Edebiyat anlayışı, halkla edebiyatın buluştuğu, edebiyatın halka ulaştığı, halkı anlatan ve eğiten bir edebiyat yönelişidir.


12. Soru

Milli Edebiyat anlayışı nasıl ortaya çıkmıştır?

Cevap

1908 Meşrutiyeti sonrasında açık bir söyleme ulaşan Türk milliyetçiliği fikridir


13. Soru

1911-1922 dönemine fikirleriyle yön veren şair kimdir?

Cevap

1911-1922 dönemine fikirleriyle yön veren Ziya Gökalp (1876-1924)’tır. Dönemin fikir babası bunun için edebiyata da öncü olur.


14. Soru

Şair Ziya Gökalp'in edebiyata bakış açısı nasıldır?

Cevap

Gökalp ise bir edebiyatçı/sanatçı olmaktan çok bir fikir adamı ve
sosyologdur. Denilebilir ki onun fikrî ya da edebî bütün kalem faaliyeti Türkleri
yükseltmek içindir. Edebiyatı düşüncelerini geniş kitlelere ulaştırmak için araç
olarak kullanmıştır. Onun şiiri tam anlamıyla bir düşünce şiiridir.


15. Soru

Ziya Gökalp'in Turan şiirinin özelliği nedir?

Cevap

Şiirin içeriğini milletin ve devletin meseleleri tayin eder. Şiirlerdeki milliyetçi yaklaşım, bu anlayışa uygun dil ve şekille de birleşir. Ziya Gökalp içerik, dil
ve şekilde teklif­leri olan bu şiirle, aynı zamanda millî edebiyatın şiirdeki ilk temsilcilerinden biri olur


16. Soru

“Gurup”, “Gecelere Doğru”, “Yağmurdan Sonra”, “Gözlerin”, “Nedamet” gibi şiirleri yazarak dönemin edebiyatına katkıda bulunan şair kimdir?

Cevap

Ali Canip, “Gurup”, “Gecelere Doğru”, “Yağmurdan Sonra”, “Gözlerin”, “Nedamet” gibi şiirler yazmıştır.


17. Soru

Ali Canip 'in 1913 yılında yayımlanan hangi şiiri  hece vezninin ilk başarılı kullanıldığı şiir olarak göstermektedir?

Cevap

1913 yılında yayımlanan “Kaval” adlı şiirini hece vezninin ilk başarılı kullanıldığı şiir olarak göstermektedirler. “‘Kaval’ şiiri hece vezninin yedili, on birli, on beşli kalıplarıyla yazılmış değişik vezinli bir manzumedir ve bu yönüyle de hece şiirinin gelişmesinde önemli bir merhaledir


18. Soru

Cumhuriyet edebiyatının Beş Hececiler adlı ilk şiir grubunun kadrosunu kimler oluşturur?

Cevap

Cumhuriyet
edebiyatının Beş Hececiler adlı ilk şiir grubunun kadrosunu oluşturacak Faruk Nafiz(Çamlıbel, 1898-1973), Orhan Seyfi (Orhon, 1890-1972), Yusuf Ziya (Ortaç, 18961967) Halit Fahri (Ozansoy, 1891-1971) ve Enis Behiç (Koryürek, 1893/1949) gibi isimler vardır.


19. Soru

Mehmet Âkif şiirlerini hangi kitapta toplamıştır?

Cevap

Mehmet Âkif, şiirlerini yedi kitaptan meydana gelmiş olan Safahat’ta toplamıştır. 1911 tarihli birinci kitap Safahat başlığını taşır. Sadece ismiyle değil aynı
zamanda içindeki şiirlerle de Safahat’ın bütününü işaret eder.


20. Soru

Yahya Kemal 'in şiire bakış açısı nedir?

Cevap

Yahya Kemal, şiirde ‘mükemmel’ olanın peşindedir. Onun şiiri, ilhamın sevkiyle ve bir çırpıda yazılabilen şiir değildir. Son şeklini ancak yılların içerisinde ve uzun bir çalışmanın ardından kazanabilir. Öte yandan Yahya Kemal’in şiirini zorlaştıran bir
başka unsur, bunların bir ‘kültür’ şiiri olmalarıdır.Ona göre şiir, bir ‘istif ’ ya da ‘külçeleştirme’ sanatıdır. Eski Şiirin Rüzgârıyle ve Kendi Gök Kubbemiz başlıklı kitaplarda yer alan şiirleri, bu istif/külçeleştirme sanatının her bakımdan en güzel örneklerini sunarlar. 


Güz Dönemi Dönem Sonu Sınavı
18 Ocak 2025 Cumartesi
v