Osmanlı Tarihi (1876–1918) Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Osmanlı İdaresinde Dönüşüm: Birinci Meşrutiyet Yılları

1. Soru

Tanzimat ne zaman ilan edilmiştir?

Cevap

Tanzimat 1839 yılında ilan edilmiştir.


2. Soru

Tanzimat’ın ilanıyla yayınlanan ilk resmi gazetenin adı nedir?

Cevap

Tanzimat’ın ilanıyla yayınlanan ilk resmi gazete Takvim-i Vekâyidir.


3. Soru

Tanzimat ile birlikte gelişen eğitim, basın ve kamuoyu sürecinde yetişen aydın sınıfa verilen isim nedir?

Cevap

Aydın sınıfa verilen isim Yeni Osmanlılardır.


4. Soru

On dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı kamuoyunun oluşmasında en önemli etken nedir?

Cevap

En önemli etken basınındaki gelişmelerdir.


5. Soru

İbrahim Şinasi, Namık Kemal, Ziya Paşa, Ali Suavi gibi aydınlar hangi isimle tanınmaktaydılar?

Cevap

Yeni Osmanlılar ismiyle tanınmaktadırlar.


6. Soru

Balkanlardaki gelişmeler öncelikli olarak hangi devletleri ilgilendirmekteydi?

Cevap

Rusya ve Avusturya.


7. Soru

İlk Osmanlı anayasasının adı nedir?

Cevap

Kanun-i Esasi Osmanlı devletinin ilk anayasasıdır.


8. Soru

Kanun-i Esasi kaç yılında ilan edilmiştir?

Cevap

23 Aralık 1876 tarihinde ilan edilmiştir.


9. Soru

İlk Osmanlı Meclis-i Mebusan ne zaman açılarak faaliyete başlamıştır?

Cevap

19 Mart 1877 yılında açılarak faaliyete başlamıştır.


10. Soru

Osmanlı Devleti’nin Avrupalı müttefiklerinin baskısı ile ilan etmek zorunda kaldığı Fermanın adı nedir?

Cevap

Islahat Fermanıdır.


11. Soru

V. Murad tahtan alındıktan sonra yerine kim geçmiştir?

Cevap

II. Abdülhamid tahta geçmiştir.


12. Soru

II. Abdülhamid Osmanlı devletinin kaçıncı padişahıdır?

Cevap

II. Abdülhamid Osmanlı devletinin 34. Padişahıdır.


13. Soru

Hatt-i Hümayun nedir?

Cevap

Tahta geçmesi münasebeti ile sadrazamların hazırlayıp padişahların bir gelenek olarak yayımladıkları bir beyannamedir. Genel olarak, padişahın geleceğe dair niyet ve arzularını ihtiva eden bu beyanname, Avrupa ile ilişkiler, saray hayatının yeniden düzenlenerek israftan kaçınılması, meşruti yönetime geçilmesi gibi konuları içermektedir.


14. Soru

II. Abdülhamid’in tahta geçişinde yayınlanan Hatt-i Hümayunu kim kaleme almıştır?

Cevap

Midhat Paşa kaleme almıştır.


15. Soru

 II. Abdülhamid tahta çıktığında onu bekleyen dört önemli sorun nelerdir?

Cevap

Birincisi kendisinin tahta geçmesinin arzu eden is Yeni Osmanlıların talepleriydi. İkinci husus Balkanlar’daki gelişmelerdi. Üçüncüsü Balkanları bir bahane ile işgal etmek isteyen Rusya’nın ve Avusturya’nın politikalarıydı. Dördüncüsü Paris Anlaşmasından itibaren İngiltere ve Fransa’nın Osmanlı Devletinde bitip tükenmeyen ve dış müdahalelere sebep olabilecek reform talepleriydi.


16. Soru

II. Abdülhamid’in tahta geçmesini hazırlayan olaylar nelerdir?

Cevap

Sultan Abdülaziz’in saltanatının son yıllarında yaşanan idari, siyasi ve mali istikrarsızlık başlıca Yeni Osmanlılar olmak üzere pek çok siyasi mahfili harekete geçirdi. Kamuoyunda meydana gelen huzursuzluklar ve asker bürokrat işbirliği bir darbe yapıldı. Meşruti yönetime geçmek ümidi ile tahta gelen V. Murad’ın kısa zamanda ruh sağlığı bozulunca, hanedan geleneğine göre, hanedanın en büyük evladı olan II. Abdülhamid tahta geçti.


17. Soru

II. Abdülhamid şehzadeliği sırasında hangi Sultan ile Avrupa gezisine katıldı?

Cevap

Amcası Abdülaziz ile Avrupa gezisine katılmıştır.


18. Soru

Osmanlı Devleti İstanbul Konferansı’ndan sonra Balkanlar’da istikrarı sağlamak için neler yapmıştır?

Cevap

Hızla harekete geçerek Sırbistan Prensliği ile barış yaptı. Ardından Romanya ve Karadağ Prensliği ile barış girişimlerinde bulundu.


19. Soru

İstanbul Konferansı hangi temel amaçla yapılmıştır?

Cevap

Osmanlı-Sırbistan Karadağ savaşını durdurmak amacıyla yapılmıştır.


20. Soru

İstanbul Konferansında hangi devletler yer almıştır?

Cevap

Paris Konferansında imzası olan altı devlet.


21. Soru

İstinaf mahkemelerini tanımlayınız.

Cevap

Osmanlı Devletinde Nizamiye mahkemelerinin ilk basamağı olan Bidayet mahkemesinin kararlarını, bir üst mahkeme olarak inceleyen mahkemelere verilen addır.


22. Soru

Kılıç alayı nedir?

Cevap

Osmanlı Sultanlarının tahta geçtiklerinde yapılan törene verilen isimdir.


23. Soru

Hal Fetvasının tanımını yapınız.

Cevap

Padişahların tahtan indirilmesi için Şeyhülislamlık’tan alına fetvadır.


24. Soru

İlk Osmanlı Parlamentosu ne zaman açılmıştır?

Cevap

19 Mart 1877 tarihinde açılmıştır.


25. Soru

İlk meclis kaç kişiden oluşmaktaydı?

Cevap

İlk meclis 141 kişiden oluşmaktaydı ve bunların 115’i meclis-i mebusan, 26’sı meclisi ayan üyeleriydi.


26. Soru

Meclisin açılış töreni nerde yapılmıştır?

Cevap

Meclis’in açılış töreni Dolmabahçe Saray’ında “Divan-i Hümayûn Mahalli’’ de denilen büyük muayede (bayramlaşma) salonunda yapılmıştır.


27. Soru

Hicri takvime göre meclisin açılışı ne zamandır?

Cevap

Hicri takvime göre meclisin açılışı 1293 yılıdır.


28. Soru

Londra Protokolü kaç yılında imzalanmıştır?

Cevap

31 Mart 1877 tarihinde imzalanmıştır.


29. Soru

Londra Protokolünün amacı ve Osmanlı devleti açısından sonuçları nelerdir?

Cevap

İstanbul Konferansı’ndan istediği sonucu alamayan Rusya’nın Balkanlar’da düzenlemeler yapılmasını sağlamak veya Osmanlı Devleti’ne savaş açmak için Avrupa’da başlattığı girişimlerin önünü kesmek ve muhtemel bir savaşı önlemekti. Osmanlı Devleti bunu kabul etmesi halinde, Balkanlarda kimi yerlerdeki egemenlik haklarından vazgeçecek ve yeni problemler ile karşılaşacaktı, reddetmesi halinde de bir savaşa razı olacaktı.


30. Soru

Rusya hangi anlaşma ile muhtemel bir savaşta Avusturya’nın tarafsız kalmasını sağlamıştır?

Cevap

Peşte anlaşması ile Avusturya’nın tarafsız kalmasını sağlamıştır.


31. Soru

Londra Protokolünde Osmanlı Devletinden beklenenler nelerdir?

Cevap

İstanbul konferansına temsilci gönderen devletler, Osmanlı Devleti hâkimiyetinde yaşayan Hıristiyan halkın durumunu düzeltecek reformların yapılmasını beklemektedir. Bosna-Hersek ve Bulgaristan için Osmanlı hükümetinin taahhüt ettiği reformlar hayata geçirilmelidir. Avrupa devletleri, Osmanlı Devleti’nin Sırbistan ile 28 Şubat 1877’de imzaladığı anlaşmayı senet kabul etmektedir. Karadağ konusunda sürekli bir barışın yapılması için sınırların düzeltilmesi ve Boyana nehrinde gemilerin serbest geçişi için düzenlemelerin yapılması istenmektedir. Devletler, Sırbistan ile yapılan ve Karadağ ile yapılacak barışı kalıcı barışa atılmış bir adım olarak değerlendirmektedirler. Osmanlı hükümetinden savaş durumuna geçirdiği askerî birliklerini dağıtması ve sadece güvenlik için askeri birlikler bırakması talep edilmektedir.


32. Soru

Londra protokolü Osmanlı Devleti tarafından nasıl karşılanmıştır?

Cevap

Londra Protokolü Osmanlı Devleti tarafından reddedilmiştir.


33. Soru

Osmanlı Sırbistan-Karadağ savaşında hangi taraf mağlup olmuştur?

Cevap

Osmanlı ordusunun karşısında Sırbistan ordusu mağlup olmuştur.


34. Soru

Sırbistan ile barış protokolü ne zaman imzalanmıştır?

Cevap

28 Şubat 1877 tarihinde barış protokolü imzalanmıştır.


35. Soru

Sırbistan ile imzalanan barış protokolünün sonuçları nelerdir?

Cevap

Barış protokolüne göre, Sırbistan’ın savaştan önceki statüsü korunuyordu. Sırbistan prensliği eski kale ve istihkâmlara ilave olarak yenilerinin yapmamayı, bölgedeki çetelerin faaliyetlerine göz yummayı kabul etmiştir. Belgrad kalesinde eskiden olduğu gibi Osmanlı bayrağı ile Sırp bayrağı birlikte asılacaktı, Sırbistan’daki Ermeni, Katolik ve Yahudilerin ibadet hakları ile birlikte diğer hakları korunacaktı. Her iki tarafın savaş suçlularına genel bir af ilan edilecek ve esirlerde serbest bırakılacaktı.


36. Soru

Kanun-i Esasinin hazırlığı aşamasında pek çok taslak hazırlanmıştır. Kanun-i Cedid isimi taslak kime aittir?

Cevap

Kanun-i Cedid isimli taslak Midhat Paşa’ya aittir.


37. Soru

Bulgar Dehşeti ve Doğu Sorunu başlıklı Osmanlı aleyhtarı propaganda broşürü hangi devlet adamına aittir?

Cevap

İngiliz Gladstone isimli devlet adamına aittir.


38. Soru

Osmanlı Devleti’nin Kanun-i Esasi’yi ilan etmesiyle o tarihte Avrupa’da anayasası olmayan tek ülke kimdir?

Cevap

Kanun-i Esasinin ilan edilmesiyle o tarihte Avrupa’da anayasası olmayan tek ülke Rusya’dır.


39. Soru

23 Aralık 1876’da Kanun-i Esasi ilan edildiği sırada Osmanlı sadrazamı kimdir?

Cevap

23 Aralık 1876’da Kanun-i Esasi ilan edildiği sırada Osmanlı sadrazamı Midhat Paşadır.


40. Soru

II. Abdülhamid’in tahta geçmesinin ardından gelecekteki siyaset sinyallerini veren ilk davranışı nedir?

Cevap

Midhat Paşa’nın kaleme aldığı Hatt-i Hümayun üzerinde değişiklik yapmasıdır.


41. Soru

Midhat Paşa Kanun-i Esasinin hangi maddesine istinaden İtalya’ya sürgüne gönderilmiştir?

Cevap

Kanun-i Esasi’nin 113. Maddesine istinaden İtalya’ya sürgüne gönderilmiştir.


42. Soru

V. Murad’ın tahtan indirilmesine karar veren organ nedir?

Cevap

Karar veren organ Meclis-i Vükela’dır.


43. Soru

Kanun-i Esasi’nin hazırlık aşamasında kaç anayasa tasarısı gündeme getirildi ve bu anayasalar nelerdir?

Cevap

Kanun-i Esasi’nin hazırlık aşamasında üç anayasa tasarısı gündeme getirildi. Bunlardan bir tanesi Midhat Paşa’nın hazırladığı Kanun-i Cedid, bir diğeri Meclis-i Vükela tarafından teklif edilen anayasa taslağı, üçüncüsü de Mabeyn Başkatibi Sait Paşa’nın Fransız Anayasasından adapte ettiği anayasadır.


44. Soru

Sultan Abdülhamid kimdir?

Cevap

Sultan Abdülmecid’in oğludur. Annesinin adı Tirimüjgan’dır. 21 Eylül 1842 yılında doğmuştur. Şehzadeliğinde iyi bir eğitim almıştır. 31 Ağustos 1876’da padişah olmuş ve saltanatı 27 Nisan 1909 yılına kadar devam etmiştir.31 Mart hadiseleri ardından kurulan Meclis-i Millî tarafından tahttan indirildikten sonra Selanik’te Alatini köşkünde zorunlu ikamete tabi tutulmuştur. Balkan Savaşı’nın çıkması ile de Beylerbeyi Sarayı’na nakledilerek hayatının geri kalanını burada geçirmiştir. Şubat 1918 tarihinde Beylerbeyi sarayında vefat etmiştir. 


45. Soru

Babıâlî’nin şartları ağır bulununca yeni sunulan teklifin şartları nelerdir?

Cevap

Sırbistan Prensi Osmanlı Sultanı’na saygılarını arz edecekti, fakat bunun için İstanbul’a gelmesine gerek yoktu. Sırbistan taksitlere bölerek bir savaş tazminatı ödeyecek. Sırbistan Belgrat-Aleksinaç demiryolu hattını üç yıl içinde inşa edecek. Sırbistan verilen eski imtiyazlarda olduğu gibi sadece iç güvenliğe yetecek silahlı bir kuvvet bulunduracak.


46. Soru

İstanbul Konferansı ne zaman açıldı ve nerde yapılmıştır?

Cevap

23 Aralık 1876 tarihinde İstanbul konferansı açılmıştır. “Haliç Tersanesinde’’, Bahriye Nezareti’nin Divanhane salonunda yapılmıştır.


47. Soru

İstanbul Konferansı’nın diğer ismi nedir?

Cevap

Tersane Konferansı olarak da anılmaktadır.


48. Soru

İstanbul Konferansına Osmanlı Devleti adına kimler katılmıştır?

Cevap

Osmanlı hükümeti adına Hariciye Nazırı Safvet Paşa ve diğer Osmanlı delegeleri katılmıştır.


49. Soru

İstanbul Konferansında sunulan ilk teklifler nelerdir?

Cevap

Teklifler, Sırbistan, Karadağ, Bosna-Hersek ve Bulgaristan olmak üzere dört başlıktan oluşuyordu. Buna göre, Sırbistan ve Karadağ’ın sınırları genişliyordu. Bosna-Hersek için özerklik ayıca tayin edilecek valilerin devletlerin onayına sunulması, yerli halktan milis kuvvetlerin oluşturulması ve toplanan vergilerin yine mahallinde harcanması isteniyordu. Bulgaristan’ın doğu (merkezi Sofya) ve batı (merkezi Tirnova) olarak iki idarî bölgeye ayrılması ve Bosna-Hersek için benimsenen yapının buralarda da uygulanması talep ediliyordu.


50. Soru

Kanun-i Esasi’nin kaç maddeden oluşmaktadır ve hangi konferans sırasında ilan edilmiştir?

Cevap

Kanun-i Esasi İstanbul Konferansı sırasında ilan edilmiş ve 119 maddeden oluşmaktadır.


51. Soru

Kanun-i Esasinin yayınlanmasının başlıca nedenleri nelerdir?

Cevap

Devletin bütünlüğünü korumak, Azınlıkların devlete bağlılığını arttırmak, Balkan meselesini çözmek amacıyla toplanan Tersane Konferansı’nda azınlıklar konusunda Avrupalı devletlerin baskısını engellemek.


52. Soru

I. Meşrutiyet ve Kanun-i Esasinin Önemi nedir?

Cevap

Osmanlı Devleti’nde rejim değişmiştir. İlk defa parlamenter bir sisteme geçilmiştir. Osmanlıda halk ilk defa yönetime katılmıştır. Halk seçme, seçilme ve temsil hakkını kullanmıştır. Azınlıklar da meclise girmiştir. Kanun-i Esasi ile anayasal sisteme geçilmiştir. Padişah iradesinin millet iradesi üstünde olduğu kabul edilmiştir.


53. Soru

 Osmanlı devlet adamlarından hangisi I. Meşrutiyetin ilanında büyük etkiye sahiptir?

Cevap

Ahmet Mithat


54. Soru

İbrahim Şinasi, Namık Kemal, Ziya Paşa, Ali Süavi gibi aydınlar kim olarak tanınıyordu?

Cevap

İbrahim Şinasi, Namık Kemal, Ziya Paşa, Ali Süavi gibi aydınlar Yeni Osmanlılar olarak tanınıyordu.


55. Soru

Hersek İsyanı kaç yılında olmuştur?

Cevap

Hersek isyanı 1875-1876 yılları arasında olmuştur.


56. Soru

II. Abdülhamid ne zaman tahta çıkmıştır?

Cevap

II. Abdülhamid 31 Ağustos 1876 yılında tahta çıkmıştır.


57. Soru

Paris Anlaşması kaç yılında yapılmıştır?

Cevap

Paris Anlaşması 1856 yılında yapılmıştır.


58. Soru

İstanbul Konferansı hangi padişah zamanında olmuştur?

Cevap

II. Abdülhamid zamanında İstanbul Konferansı yapılmıştır.


59. Soru

II. Abdülhamid tahta çıktığında sadrazam kimdi?

Cevap

II. Abdülhamid tahta çıktığında Sadrazam Mehmed Rüşdü Paşadır.


60. Soru

Midhat Paşa Kanun-i Esasinin 113. Maddesine göre sürüldükten sonra yerine kim gelmiştir?

Cevap

Midhat Paşa Kanun-i Esasinin 113. Maddesine göre sürüldükten sonra yerine Edhem Paşa gelmiştir.


61. Soru

Rusya’nın Balkanlardaki askeri harekâtın sınırlama yapacak olan bir anlaşmanın ön protokolü ne zaman ve nerede yapıldı?

Cevap

Rusya’nın Balkanlardaki askeri harekâtın sınırlama yapacak olan bir anlaşmanın ön protokolü 15 Ocak 1877 tarihinde Peşte’de yapıldı.


62. Soru

I. Meşrutiyetin sonuçları nelerdir?

Cevap

Özgürlükçü bir hava doğmuştur. Mutlak Monarşiden Meşruti Monarşiye geçilmiştir. Azınlık toplumunun bağımsızlık istekleri hızlandı. Azınlıklar ilk defa temsil edilme hakkı elde etti. Osmanlıda sınırlıda olsa halk ilk defa seçme ve seçilme hakkını elde etmiştir.


63. Soru

Kanun-i Esasi ile Osmanlı devleti anayasaya kavuşmuş hem de tek kişilik yönetim yerine padişahın yanında meclisin de görev yaptığı bir yönetime geçmiştir. Bu dönemde iki tip meclis vardır. Bu meclislerin adları nelerdir?

Cevap

Meclis-i Ayan ve Meclis-i Mebusan’dır.


64. Soru

Meclis-i Ayan ve Meclis-i Mebusan’ın üyeleri nasıl seçilmekteydi?

Cevap

Meclis-i Ayan üyeleri padişah tarafından seçilir ve ölene kadar görevde kalırlar. Yani belli bir görev süreleri yoktur. Meclis-i Mebusan üyeleri ise halk tarafından seçilir.


65. Soru

I. Meşrutiyet ne zaman kapatıldı?

Cevap

II. Abdülhamid'in 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı'ndaki yenilgiyi bahane ederek Meclis-i Mebusan'ı kapatmasıyla 1878'de son bulmuştur.


66. Soru

Prens Milan kimdir?

Cevap

Milan Obrenovic 1854’te Moldavya’da doğdu. Sırbistan prensi Miloş Obrenoviç’in yeğenidir. 1868 yılında kuzeni Prens Mihalio ölünce yerine geçti. Sırbistan’daki Rus ve Avusturya taraftarları arasında iyi bir denge kurdu. Rusya’nın desteğini aldı ve savaş sırasında kral ilan edildi ise de tanınmadı. Ancak Berlin anlaşmasının doğurduğu şartlar sonucunda 1882 yılında kral ilan edildi. 1901 yılında Viyana’da iken öldü. 


67. Soru

Tanzimat ile birlikte gelişen eğitim, basın ve kamuoyu sürecinde yetişen aydın sınıfa ne ad verilmiştir?

Cevap

Tanzimat ile birlikte gelişen eğitim, basın ve kamuoyu sürecinde yetişen aydın sınıfa "Yeni Osmanlılar" ismi verilmiştir.


68. Soru

Padişahların tahtan indirilmesi için Şeyhülislamlık’tan alınan fetvanın ismi nedir?

Cevap

Padişahların tahtan indirilmesi için Şeyhülislamlık’tan alınan fetva Hal’ Fetvası'dır.


69. Soru

Tanzimat döneminde basın yolu ile anayasal sisteme geçmek için çaba sarf eden yazarlar hangileridir?

Cevap

Tanzimat döneminde, basın yolu ile anayasal sisteme geçmek için çaba sarf eden yazarlar; İbrahim Şinasi, Namık Kemal, Ziya Paşa, Ali Süavi'dir.


70. Soru

Rusya’nın uzun zamandan beri Balkanlar’da takip ettiği panislavist politikalar etkisini göstermişti. Slovenler, Hırvatlar, Bulgarlar, Sırp ve Karadağlılar Rusların etkisi ile ayrı ayrı talepler geliştirmişlerdi. Bu durum öncelikle Osmanlı Devleti'ni ikinci olarak ise hangi imparatorluğu, neden ilgilendirmekteydi?

Cevap

Rusya’nın uzun zamandan beri Balkanlar’da takip ettiği panislavist politikalar etkisini göstermişti. Slovenler, Hırvatlar, Bulgarlar, Sırp ve Karadağlılar Rusların etkisi ile ayrı ayrı talepler geliştirmişlerdi. Bu durum öncelikle Osmanlı Devleti'ni ikinci olarak ise Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nu ilgilendirmekteydi. Çünkü Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Rusya’nın nüfuzunun artmasından endişe duymaktaydı.


71. Soru

“Tersane Konferansı” olarak anılan konferans hangisidir?

Cevap

İstanbul Konferansı “Haliç Tersanesinde”, Bahriye Nezareti’nin Divanhane salonunda yapıldığından “Tersane Konferansı” olarak da anılmaktadır.


72. Soru

Osmanlı Devleti’nde Nizamiye mahkemelerinin ilk basamağı olan Bidayet mahkemesinin kararlarını, bir üst mahkeme olarak inceleyen mahkemelere ne ad verilmektedir?

Cevap

Osmanlı Devleti’nde Nizamiye mahkemelerinin ilk basamağı olan Bidayet mahkemesinin kararlarını, bir üst mahkeme olarak inceleyen mahkemeler "İstinaf Mahkemeleri"dir.


73. Soru

20 Şubat 1877 tarihinde Osmanlı-Sırbistan arasında imzalanan barış protokolünün sonuçları nelerdir?

Cevap

Bu protokole göre, Sırbistan’ın savaştan önceki statüsü korunuyordu. Ancak prenslik eski kale ve istihkâmlarına ilave olarak yenilerini yapmamayı, bölgedeki çetelerin faaliyetlerine göz yummamayı kabul etti. Belgrad kalesinde eskiden olduğu gibi Sırp bayrağı ile birlikte Osmanlı bayrağı asılacaktı; Sırbistan’daki Ermeni, Katolik ve Yahudilerin serbest ibadet hakkı ile birlikte diğer hakları da korunacaktı. Her iki tarafın savaş suçlularına genel bir af ilan edilecek ve esirler de serbest bırakılacaktı.


74. Soru

Osmanlı kaynaklarında "Memleketeyn" olarak ifade edilen topraklar hangileridir?

Cevap

Memleketeyn, kelime anlamı olarak iki memleket anlamına gelip, Osmanlı kaynaklarındaki karşılığı Eflak ve Boğdan topraklarıdır.


75. Soru

Kanun-i Esasi'nin hazırlanması sürecinde gündeme gelen anayasa tasarıları hangileridir?

Cevap

Kanun-i Esasi'nin hazırlanması sürecinde gündeme üç anayasa tasarısı getirildi. Biri Mithat Paşa’nın bizzat hazırladığı, diğeri ise Meclis-i Vükelâ’nın teklif ettiği, üçüncüsü de Mabeyn Başkatibi Said Paşa’nın Fransız Anayasasından adapte ettiği anayasa projesiydi.


76. Soru

Padişaha şüphe ettiği herhangi bir şahsı ülke dışına sürme hakkı tanıyan Kanun-i Esasi maddesinin ilk kurbanı olarak görülen devlet adamı hangisidir?

Cevap

Padişaha şüphe ettiği herhangi bir şahsı ülke dışına sürme hakkı tanıyan Kanun-i Esasi maddesinin ilk kurbanı olarak görülen devlet adamı Mithat Paşa'dır. 


77. Soru

Osmanlı Devletinin ilk anayasası hangisidir?

Cevap

Osmanlı Devletinin ilk anayasası Kanun-i Esasi'dir.


78. Soru

Avrupa başkentlerini dolaşarak, Balkan sorunlarının çözüm sorumluluğunun Rusya’ya verilmesi için devletleri iknaya çalışan Rus sefiri kimdir?

Cevap

Avrupa başkentlerini dolaşarak, Balkan sorunlarının çözüm sorumluluğunun Rusya’ya verilmesi için devletleri iknaya çalışan kişi Rus sefiri Ignatiyef'dir. 


79. Soru

Rusya önderliğinde; İngiltere, Fransa, Avusturya-Macaristan, Almanya ve İtalya’nın Osmanlı Hükûmeti’ne bildirilmek üzere imzaladıkları protokol hangisidir?

Cevap

Rusya önderliğinde; İngiltere, Fransa, Avusturya-Macaristan, Almanya ve İtalya’nın Osmanlı Hükûmeti’ne bildirilmek üzere imzaladıkları protokol Londra Protokolüdür.


80. Soru

Saltanat döneminde, devlet yükünü üç aydan (93 gün) fazla omuzlarında taşıyamayan ve akıl sağlığı bozulan padişah kimdir?

Cevap

Saltanat döneminde, devlet yükünü üç aydan (93 gün) fazla omuzlarında taşıyamayan ve akıl sağlığı bozulan padişah V. Murad'dır. 


81. Soru

Abdülhamid’in tahta geçiş döneminde Hatt-i Hümayun kim tarafından kaleme alınmıştır?

Cevap

Abdülhamid’in tahta geçiş döneminde Hatt-i Hümayun Mithad Paşa tarafından kaleme alınmıştır.


82. Soru

Sultan Abdülaziz'in iktidardan indirilme sebepleri nelerdir?

Cevap

Sultan Abdülaziz, saltanatının son yıllarında iktidarı büyük oranda hükümet ve bürokrasiye (Babıali’ye) terk etmişti. Bu durum farklı siyasi ekollerin doğmasına da zemin hazırladı. iktidarı ellerinde bulunduran gelenekçi guruba karşı, Yeni Osmanlılar’ın fikirlerinden beslenen yeni guruplar ortaya çıktı. Gerek devletin borçlarını ödeyemez duruma gelmesi ve gerekse Balkanlar’da yaşanan istikrarsızlığın Avrupa’da Osmanlı aleyhinde uyandırdığı olumsuz havanın içeriye de yansıması yeni arayışları zorunlu kıldı. Bu durumların sonucunda, gidişattan memnun olmayan gurupların ittifakı ile Sultan Abdülaziz, bir darbe ile iktidardan indirildi.


83. Soru

Sultan Abdülaziz'in yerine, Yeni Osmanlılar ile uyumlu çalışacağı düşünülen hangi padişah geçmiştir?

Cevap

Sultan Abdülaziz'in yerine, Yeni Osmanlılar ile uyumlu çalışacağı düşünülen V. Murad geçmiştir.


84. Soru

İlk Osmanlı Meclis-i Mebusan’ı hangi tarihte, hangi padişah döneminde açılmıştır?

Cevap

İlk Osmanlı Meclis-i Mebusan’ı 19 Mart 1877 yılında II. Abdülhamid döneminde açılmıştır.


85. Soru

1839 yılında ilan edilen Tanzimat fermanının devletin geleneksel yapısı üzerindeki etkileri neler olmuştur?

Cevap

1839 yılında ilan edilen Tanzimat fermanı ile devlet gelenekçi yönetim tarzından yavaş yavaş uzaklaşmaya başladı. Özellikle kurumsal anlamdaki yenilikler ile sınırlı da olsa merkez ve taşralarda halkın temsilcileri de yönetimde söz sahibi olmaya başladı. Aydınların etkisiyle Osmanlı ülkesindeki batılılaşma çabaları yoğunlaştı.


86. Soru

"Yenilikçi fikirleri ile Avrupa kamuoyunda, Tuna valiliği sırasında yaptığı ıslahatlarıyla da Balkanlarda tanınmaktaydı. Onun Sadarete getirilmesi Balkanlarda ıslahatın yapılacağı mesajını taşıyordu." Bahsedilen sadrazam kimdir?

Cevap

Mitaht Paşa; yenilikçi fikirleri ile Avrupa kamuoyunda, Tuna valiliği sırasında yaptığı ıslahatlarıyla da Balkanlarda tanınmaktaydı. Onun Sadarete getirilmesi Balkanlarda ıslahatın yapılacağı mesajını taşıyordu.


Bahar Dönemi Dönem Sonu Sınavı
25 Mayıs 2024 Cumartesi