Osmanlı Türkçesi Metinleri 2 Dersi 7. Ünite Sorularla Öğrenelim

Ta?lik yazısının kökeni nedir?

Ta?lik yazısı İran kökenlidir.

Ta?lik yazısı hangi yazı türlerinin kaynaştırılmasıyla oluşturulmuştur?

Ta?lik yazısı tevkî, rıka ve nesih yazılarının kaynaştırılmasıyla oluşturulmuştur.

Ta?lik yazısı hangi yüzyılda ortaya çıkmıştır?

Ta?lik yazısı 11. yüzyılda ortaya çıkmıştır.

Ta?lik yazısının İran’daki kullanım alanları nedir?

Ta‘lik yazısı İran’da yazışmalar, kitaplar ve divan kayıtlarında kullanılmıştır.

Ta?lik yazısı hangi yüzyılda son şeklini almıştır?

Ta?lik yazısı 13. yüzyılda son şeklini almıştır.

Ta?lik yazısının süratli yazılması hangi yazıyı doğurmuştur?

Ta?lik yazısının süratli yazılması şikeste ta?lik denen yazı türünü doğurmuştur.

Ta?lik Osmanlılarda hangi yüzyılda kullanılmaya başlanmıştır?

Ta?lik Osmanlılarda Fatih Sultan Mehmet devrinde kullanılmaya başlanmıştır.

Ta?lik yazısı daha çok hangi sınıf tarafından kullanılmıştır?

İlmiye sınıfı mensupları bu hattı tercih etmişlerdir. Şeyhülislam fetvaları, kadı arzları, hüccetler ve şeriyye sicillerinde bu yazı çeşidi kullanılmıştır.

Sicillerin genel tarihe katkıları nedir?

Sicillerin genel tarihe katkıları, önemli tarihî olayların, tarihî şahsiyetlerin, mahallî adların ve önemli tarihî müesseselerin bütün ayrıntılarıyla doğru olarak tespitinde birinci derecede önem arz etmeleridir.

Birinci metinde geçen “âhar” sözcüğünün anlamı nedir?

Birinci metinde geçen “âhar” sözcüğünün anlamı “diğer, başka”dır.

Birinci metinde geçen “duhancı” sözcüğünün anlamı nedir?

Birinci metinde geçen “duhancı” sözcüğünün anlamı “tütüncü esnafı, dumancı”dır.

Birinci metinde geçen “evânî” sözcüğünün anlamı nedir?

Birinci metinde geçen “evânî” sözcüğünün anlamı “kapkacaklar, kaplar”dır.

Birinci metinde geçen “firâş” sözcüğünün anlamı nedir?

Birinci metinde geçen “firâş” sözcüğünün anlamı “1. Döşek, yatak; yaygı, şilte. 2. Hasır, halı”dır.

Birinci metinde geçen “hâlim” sözcüğünün anlamı nedir?

 Birinci metinde geçen “hâlim” sözcüğünün anlamı “tabiatı yavaş olan, yumuşak huylu”dur.

Birinci metinde geçen “ıtlâk” sözcüğünün anlamı nedir?

Birinci metinde geçen “ıtlâk” sözcüğünün anlamı “salıverme, koyuverme”dir.

Birinci metinde geçen “iştirâ” sözcüğünün anlamı nedir?

Birinci metinde geçen “iştirâ” sözcüğünün anlamı “satın alma, alınma”dır.

Birinci metinde geçen “kalîl” sözcüğünün anlamı nedir?

Birinci metinde geçen “kalîl” sözcüğünün anlamı “az, çok olmayan”dır.

Birinci metinde geçen “matbah” sözcüğünün anlamı nedir?

Birinci metinde geçen “matbah” sözcüğünün anlamı “mutfak”tır.

Birinci metinde geçen “nisvân” sözcüğünün anlamı nedir?

Birinci metinde geçen “nisvân” sözcüğünün anlamı “kadınlar”dır.

Birinci metinde geçen “razzâk” sözcüğünün anlamı nedir?

Birinci metinde geçen “razzâk” sözcüğünün anlamı “bütün mahlukların rızkını veren Allah”tır.

Birinci metinde geçen “semâhat” sözcüğünün anlamı nedir?

Birinci metinde geçen “semâhat” sözcüğünün anlamı “cömertlik, el açıklığı; iyilikseverlik”tir.

Birinci metinde geçen “tereke” sözcüğünün anlamı nedir?

Birinci metinde geçen “tereke” sözcüğünün anlamı “ölen kimsenin bıraktığı şey”dir.

Birinci metinde geçen “zeyl” sözcüğünün anlamı nedir?

Birinci metinde geçen “zeyl” sözcüğünün anlamı “bir şeyin altı, devamı, eki”dir.

Birinci metinde geçen “hüccet” teriminin anlamı nedir?

Hüccet, şer‘î mahkemeler tarafından verilen ve kadı huzurunda iki tarafın anlaşmaya vardıklarına dair kadının tasdikini içeren belgedir.

Birinci metinde geçen “meclis-i şer‘-i şerîf-i enver” teriminin anlamı nedir?

Bu terim, kadının yargılama veya bir takrir dinlemek üzere yaptığı celse, mahkeme anlamına gelir.

Birinci metinde geçen “vekîl-i şer‘î” teriminin anlamı nedir?

Birinci metinde geçen vekîl-i şer‘î terimi, birinin, işini görmesi için kendi yerine bıraktığı veya mahkeme aracılığıyla yetki verdiği kimse anlamına gelir.

İkinci metinde geçen “akdâ” sözcüğünün anlamı nedir? 

 İkinci metinde geçen “akdâ” sözcüğünün anlamı “fıkıhta daha âlim ve daha muktedir”dir.

 İkinci metinde geçen “bender” sözcüğünün anlamı nedir? 

İkinci metinde geçen “bender” sözcüğünün anlamı “ticaret yeri, işlek ticaret iskelesi”dir. 

İkinci metinde geçen “deyn” sözcüğünün anlamı nedir?

İkinci metinde geçen “deyn” sözcüğünün anlamı “borç; verilmesi lazım gelen şey”dir.

İkinci metinde geçen “efdal” sözcüğünün anlamı nedir?

İkinci metinde geçen “efdal” sözcüğünün anlamı “daha faziletli; en âlâ, üstün”dür.

İkinci metinde geçen “ferağ” sözcüğünün anlamı nedir?

İkinci metinde geçen “ferağ” sözcüğünün anlamı “vazgeçme, bırakıp terk etme; hiçbir işle meşgul olmama”dır.

İkinci metinde geçen “garrâ” sözcüğünün anlamı nedir?

İkinci metinde geçen “garrâ” sözcüğünün anlamı “ak, parlak, güzel, gösterişli, nümayişli, şatafatlı”dır.

İkinci metinde geçen “hâmis” sözcüğünün anlamı nedir?

İkinci metinde geçen “hâmis” sözcüğünün anlamı “beşinci, beş”tir.

İkinci metinde geçen “icâre” sözcüğünün anlamı nedir?

İkinci metinde geçen “icâre” sözcüğünün anlamı “kira, îrât, gelir”dir.

İkinci metinde geçen “kâ‘in” sözcüğünün anlamı nedir?

İkinci metinde geçen “kâ‘in” sözcüğünün anlamı “olan, var olan, bulunan, mevcut”tur.

İkinci metinde geçen “makdûr” sözcüğünün anlamı nedir?

İkinci metinde geçen “makdûr” sözcüğünün anlamı “1. Güç, kudret, kuvvet. 2. Kader. 3. Elden gelen”dir.

İkinci metinde geçen “nerdübân” sözcüğünün anlamı nedir?

İkinci metinde geçen “nerdübân” sözcüğünün anlamı “merdiven”dir

İkinci metinde geçen “re’y” sözcüğünün anlamı nedir?

İkinci metinde geçen “re’y” sözcüğünün anlamı “görme, görüş”tür.

İkinci metinde geçen “seniyye” sözcüğünün anlamı nedir?

İkinci metinde geçen “seniyye” sözcüğünün anlamı “yüksek, yüce”dir.

İkinci metinde geçen “tahrîr” sözcüğünün anlamı nedir?

İkinci metinde geçen “tahrîr” sözcüğünün anlamı “yazma, yazılma”dır.

İkinci metinde geçen “uhde” sözcüğünün anlamı nedir?

İkinci metinde geçen “uhde” sözcüğünün anlamı “1. Söz verme, bir isi üzerine alma. 2. Vazife. 3. Sorumluluk”tur.

İkinci metinde geçen “vülât” sözcüğünün anlamı nedir?

İkinci metinde geçen “vülât” sözcüğünün anlamı “valiler”dir.

İkinci metinde geçen “yenbû‘” sözcüğünün anlamı nedir?

İkinci metinde geçen “yenbû‘” sözcüğünün anlamı “kaynak, pınar, çeşme”dir.

İkinci metinde geçen “ziyâdâr” sözcüğünün anlamı nedir?

 İkinci metinde geçen “ziyâdâr” sözcüğünün anlamı “ziyâlı, parlak, ışıklı, aydın”dır.

İkinci metinde geçen “meclis-i şer‘” teriminin anlamı nedir?

Meclis-i şer‘, kadının yargılama veya bir takrir dinlemek üzere yaptığı celse, mahkeme anlamına gelir.

İkinci metinde geçen “bey‘-i bât” teriminin anlamı nedir?

İkinci metinde geçen “bey‘-i bât” terimi, “satıcı ile alıcının vazgeçmeleri mümkün olamayan kesin satış” anlamına gelir.

İkinci metinde geçen “temessük” teriminin anlamı nedir?

İkinci metinde geçen “temessük” teriminin anlamı “1. Bir borcun ödenmesinin kabul edilmesi, bir şeyin teslim alındığının gösterilmesi gibi durumlarda karşı tarafa verilen bir çeşit senet. 2. Vakıf ve devlet arazilerinin tasarrufuna dair verilen belge”dir.

 'Ahar' anlamına gelen kelime hangisidir?

'Ahar' diğer, başka anlamlarına gelmektedir.

Hem 'iç, içeri, dahil', hem de 'gönül, kalp, yürek' anlamlarına gelen kelime  hangisidir?

Hem 'iç, içeri, dahil', hem de 'gönül, kalp, yürek' anlamlarına gelen kelime 'derun'dur.

Şerî hukuka göre satıcı ile alıcının vazgeçmeleri mümkün olmayan kesin satış anlamına gelen kelime hangisidir?

Şerî hukuka göre satıcı ile alıcının vazgeçmeleri mümkün olmayan kesin satış anlamına gelen kelime Bey‘-i bât-ı sahîh-i şer‘î'dir.

İslâm hukuk terminolojisinde genelde iki taraflı akidlerde taraflar arasında, özelde ise alım satımda satılan şeyle fiyatı arasında değer yönünden farklılık ve dengesizliği ifade eden kelime  hangisidir?

İslâm hukuk terminolojisinde genelde iki taraflı akidlerde taraflar arasında, özelde ise alım satımda satılan şeyle fiyatı arasında değer yönünden farklılık ve dengesizliği ifade eden kelime 'gabin'dir.

Ölen kişilerin mal varlıklarını paylaştıran kadılık memuru hangi isimle anılmaktadır?

Ölen kişilerin mal varlıklarını paylaştıran kadılık memuru Kassam adıyla anılmaktadır.

'Vekalet hücceti' hangi anlama gelmektedir?

'Vekalet hücceti', Birinin yerine iş görme yetkisini belirten ve tarafların kimlik bilgilerinin yer aldığı vesika demektir.

Bin ikiyüz doksan üç senesi............. ayının beşinci günü.

Yukarıdaki cümlede Boşluğa hangi kelime gelmelidir?

Bin iki yüz doksan üç senesi zilkadde ayının beşinci günü şeklinde olmalıdır.

'Güneş, şems, pek güzel şahıs, pek parlak çehre' anlamlarına gelen kelime hangisidir?

Afitab 'Güneş, şems, pek güzel şahıs, pek parlak çehre' anlamlarına gelmektedir.

Hem dileme, isteme hem de emir, ferman, buyruk anlamlarına gelen kelime hangisidir?

Hem dileme, isteme hem de emir, ferman, buyruk anlamlarına gelen kelime iradedir.

İyilik etme; bağış, bağışlama; lûtuf anlamlarına gelen kelime hangisidir?

İhsan, iyilik etme, bağış, bağışlama, lütuf anlamlarına gelmektedir.

Taraf, yan, yön alamına gelen kelime hangisidir?

Taraf, yan, yön anlamına gelen kelime kıbel'dir.

Osmanlı Türkçesinde "Külli" kelimesi hangi anlama gelmektedir?

Osmanlı Türkçesinde "Külli" kelimesi umumi, bütün ve çok anlamlarına gelmektedir.

 Tahdîd edilmiş, sınırlanmış, sınırlı, belirli anlamlarına gelen kelime hangisidir?

 Tahdîd edilmiş, sınırlanmış, sınırlı, belirli anlamlarına gelen kelime mahdud'tur.

 Keremler, cömertlikler, el açıklıkları; iyi ahlaklar anlamlarına gelen kelime hangisidir?

Mekârim: Keremler, cömertlikler, el açıklıkları; iyi ahlaklar anlamlarına gelmektedir. 

Mevfûr, hangi anlama gelmektedir?

Mevfûr, çoğaltılmış, çok, bol anlamlarına gelmektedir.

İlk anlamı "efendimiz" anlamına gelen, aynı zamanda 'hazret' manasında da kullanılan kelime hangisidir?

İlk anlamı "efendimiz" anlamına gelen, aynı zamanda 'hazret' manasında da kullanılan kelime mevlana'dır.

Yüksek, ulu, büyük anlamlarına gelen kelime hangisidir?

Yüksek, ulu, büyük anlamlarına gelen kelime münif'tir.

'mürselîn' kelimesi hangi anlama gelmektedir?

'mürselîn' kelimesi Peygamberler anlamına gelmektedir.

'Sani' kelimesi hangi anlama gelmektedir?

Sânî, kelimesi ikinci anlamına gelmektedir.

Temessük kelimesinin anlamı nedir?

Temessük, bir borcun ödenmesinin kabul edilmesi, bir şeyin teslim alındığının gösterilmesi gibi durumlarda karşı tarafa verilen bir çeşit senettir.