Eski Mezopotamya ve Mısır Tarihi Dersi 8. Ünite Sorularla Öğrenelim

Jean-François Champollion tarafından çözülen yazı çeşidi hangisidir?

Mısır hiyeroglifleri 1822 yılında Eski Mısır Uzmanı ve Dilbilimci Jean-François Champollion tarafından çözülmüş ve Eski Mısır tarihi ve uygarlığı ile ilgili pek çok güvenilir bilgiye ulaşılmıştır.

Günümüze kalmış en uzun papirüs rulosu hangisidir?

Günümüze kalmış en uzun papirüs rulosu Londra/British Müzesi’nde bulunan 40,5 m uzunluğundaki Harris Papirüsü’dür. 

Eski Mısır’da erkek çocuklar kaç yaşına geldiklerinde erişkinliğe girerlerdi?

Erkek çocuklar 14 yaşına geldiklerinde içinde sünnetin de yer aldığı bir törenle erişkinliğe adım atarlardı. 

Aşağıdaki tanrılardan hangisi Mısır’ın ilk devlet tanrısıdır?

Şahin başlı ya da şahin şeklinde ve iki taçlı Mısır’ın ilk devlet tanrısı, gökyüzü tanrısı Horus’tur. 

Kanopik vazoların üstünde kullanılan figürlerin isimleri nelerdir?

...Bu organlar “natron” adı verilen bir çeşit tuz içinde bekletilip kurutulduktan sonra “kanopik” adı verilen dört adet kavanoz içine konulurdu. Bu kavanozların kapakları, Osiris ve İsis’in oğlu olan Horus’un dört oğlunun başını temsil eden figürler şeklindeydi. Çakal başlı Duamutef mideyi, şahin başlı Kebehsenuf bağırsakları, maymun başlı Hapy akciğeri, insan başlı olan İmset karaciğeri korurdu.

Mısır tarihindeki ilk piramit hangisidir?

3. Sülale kralı Coser’in Sakkara’daki ünlü basamaklı piramidi MÖ 2630’larda yapılmıştır. Kral mezarlarının ilk anıtsal örneği ve Mısır tarihindeki ilk piramittir. 

Ölüler mahkemesindeki görevi kâtiplik olan tanrı hangisidir?

Bir Mısırlı öldüğünde tanrılar katında, kişinin ölümden sonraki yaşamına karar verilen bir duruşma yapıldığına inanılırdı. İnanışa göre, duruşmaya tanrı Osiris başkanlık ederdi. Duruşmada ayrıca ölünün yalvarmak zorunda olduğu 42 yargıç vardı. Tanrı Anubis duruşma sırasında ölüye yardımcı olur, kalbi teraziye koyma seremonisine eşlik ederdi. Anubis ile tanrı Toth, Osiris ve 42 yargıcın huzurunda tartma işlemini yapardı. Anubis ölünün kalbini terazinin bir kefesine koyardı. Terazinin diğer kefesine ise Mısırlıların haklı düzen kavramının temsilcisi Ma’at konulurdu. Ma’at çoğunlukla bir hiyeroglif bazen de bir devekuşu tüyü ile gösterilirdi. Kalp ile Ma’at dengede kalırsa, sınama başarılı demekti. Kişinin iyi bir hayat geçirdiği anlaşılır ve yeni hayatına geçişine izin verilirdi. Terazi dengede kalmazsa yani sınama başarılı olmazsa terazinin altında tasvir edilen “yiyici” ya da “ölülerin yiyicisi” adı verilen dişi bir karışık yaratık ölüyü yok ederdi. Bu sırada bütün olup biteni tanrıların kâtibi tanrı Thoth yazarak not alırdı. 

Eski Mısır’da ölülerin organlarını kurutmakta kullanılan ve Karbonat, bikarbonat, klorid ve sodyum sülfat karışımı olan tuz çeşidinin adı nedir?

Karbonat, bikarbonat, klorid ve sodyum sülfat karışımı olan tuz çeşidine natron denir. 

Doğruluk ve adalet tanrıçası kimdir?

Oturan ya da ayakta duran, kadın formunda, her zaman başında bir tüy ile betimlenen, bazen kollarında bir çift kanat görülen doğruluk ve adalet tanrıçası Ma’at’tır. 

Kapısında II. Ramses'in dört tane oturur durumda betimlendiği tapınak hangisidir?

…Bunların en güzel örneği II. Ramses’in Abu Simbel’de yaptırdığı kaya tapınağıdır. Bir geçitten ön avlu ve terasına varılır. Tapınağın ön cephesinde 20 m yüksekliğinde Ramses’in oturur durumda dört heykeli ve heykellerin bacaklarının altında II. Ramses’in akrabalarının daha küçük boyda heykelleri bulunmaktadır. 

Mumyalama işleminden sonra mezara neler konulurdu?

Mezara kişinin özel eşyaları, günlük kıyafetleri, çok çeşitli yiyecekler, “sabti”, “şavati” veya “ushebti” adı verilen heykelcikler ve papirüse yazılmış Ölüler Kitabı konulurdu. Böylece ölü öbür dünyadaki yaşamına uğurlanırdı.

Kral Coser’in tanrılaştırılmış veziri kimdir?

İmhotep, Kral Coser’in tanrıaştırılmış veziridir. Kâtiplerin efendisi, iyileştirici ve Ptah’ın oğlu sayılırdı.

Mastaba nedir?

Sedir anlamına gelen Arapça bir sözcüktür. Bir mastaba, dik ya da hafif eğimli kerpiç ya da taş duvarları olan, dikdörtgen planda bir oda görünümündedir. Tavan genellikle düzdür. Zemin altında, tavandan dik bir kuyu ile inilen mezar odası vardır.

Sed Festivali nedir?

Bir kralın ölümünden 30 yıl sonra ilk kez, daha sonra da 3 yıllık aralarla kutlanan, kralın yeniden doğuşunu kutlayan tören. Bu tören, kralın öteki dünyada uzun süre hüküm sürme isteğini yansıtırdı.

Eğik piramit olarak da bilinen yapı hangi firavun için yapılmıştır?

... 4. Sülale’nin ilk firavunu Snefru’nun (MÖ 2575-2551) Memfis’in 50 km kuzeyindeki Meidum’da ve Dahşur’da yaptırdığı piramitlerdir. Snefru Meidum’da kral Huni’nin başladığı piramidin yapımına devam eder, ancak daha sonra kendi piramit kompleksini yapmak için inşaatı yarım bırakır. Bu dönemde mimarlar henüz tam bir piramit yapmayı başaramıyorlardı. Snefru’nun Meidum’daki piramidinin üst kısmı eğimi artırılarak bitirilebildiğinden piramit eğik olmuş ve Eğik Piramit olarak adlandırılmıştır.

Mısır takvimi kaç gündür ve kaç mevsim vardır?

Mısırlıların MÖ 3000’lerde geliştirdikleri Mısır takvimi Dünya Uygarlık Tarihi açısından önemli olmuştur. Mısır takvimi Güneş takvimiydi ancak güneşin yıllık hareketinin incelenmesi sonucu ortaya çıkmamıştır. Sirius Yıldızı’nın ufukta görünmesi ile Nil Nehri’nin periyodik taşkınının aynı gün başlamasına dayanan bir takvimdir. Bu olayın 365 günde bir meydana geldiği saptanmıştır. Bu takvime göre bir yılda dörder aylık 3 mevsim (Taşkın, Ekim, Hasat) vardı.

Ölüler kitabı nedir?

Çoğunlukla papirüs üzerine yazılan ve mumya ile birlikte gömülen bir dizi büyü formülüdür. Toplam 200 kadar olan büyüden her kopya için seçilenler değişiktir. Yeni Krallıktan Yunan-Roma Dönemi’ne kadar görülürler.

Sabti, şavati veya ushebti nedir?

Orta Krallık Dönemi’nin sonlarından başlayarak bir ya da daha fazla sayıda mezarlara konulmaya başlanan mumyalanmış insan şeklinde gömü heykelcikleridir. Bunlar, ölü öbür dünyada angarya bir iş yapmaya çağırıldığında canlanıp onun yerine çalışacağına inanılan işçilerdi.

Nekropolis nedir?

Yunanca mezarlık (Ölüler Kenti) anlamına gelen sözcük. Genellikle uzun süre kullanılan, geniş ve önemli gömü alanlarını niteler.

Şaduf nedir?

Bir ucuna ipe bağlı kova, diğer ucuna ağırlık bağlanan bir sırığın yere dikilmiş bir başka direğin üst kısmına raptedilmesiyle oluşturulan, kuyu veya nehirden su çekmeye yarayan kaldıraç benzeri araçtır.