Eski Mezopotamya ve Mısır Tarihi Dersi 6. Ünite Sorularla Öğrenelim

Assur ve Babil uygarlıkları hakkındaki yazılı kaynaklar nelerdir?

Assur annalları, gösteriş yazıtları, mektuplar, limmu listeleri ve synkroniktik kral listeleri (Assur ve Babil kralları paralel biçimde verilir) dönemin tarihi konusundaki en temel kaynaklardır.

Annal ne demektir?

Annal; kral yıllığı demektir.

Annallarda nelerden bahsedilmektedir?

Annallar tek yanlıdır ve yalnızca başarılardan söz ederler. Assur’un zayıfladığı veya yenildiği dönemler annallarda bulunmamaktadır. Bu nedenle Assur yazıtlarında kaydedilmemiş veya atlanmış dönemlerle, gerileme ve çöküş süreçleri büyük oranda paralellik gösterir.

Yeni Assur döneminde Yeni Yıl Törenleri ne zaman yapılırdı?

Yeni Assur döneminde her yıl Mart ayının ikinci yarısında kutlanan Yeni Yıl törenleri, o yıl için seçilen yüksek bir memur tarafından yönetilir ve o yıl, töreni yöneten bu memurun adıyla anılırdı.

Ninive'de tarihi belgeleri büyük bir kütüphanede toplayan Assur kralı kimdir?

Aşurbanipal.

Assur ülkesinin merkezi neresidir?

Assur ülkesinin merkezi bölgesi Büyük Zap ve Küçük Zap ırmaklarının Dicle’ye karıştığı bölgedir.

Yeni Assur ve Yeni Babil krallıklarında devletin en tepesinde kim bulunurdu?

Yeni Assur ve Yeni Babil krallıklarında, Mezopotamya’nın geleneksel devlet yönetim anlayışı doğrultusunda en tepede kral bulunurdu. Kralın yönetici sülaleden gelmesi önemliydi.

Assur ve Babil krallarının yazıtlarında kullandıkları isimler nelerdir?

Assur ve Babil kralları yazıtlarında isimlerinin başında “Büyük Kral”, “Güçlü Kral”, “Yukarı Deniz’den (Akdeniz) Aşağı Deniz’e (Basra Körfezi) Kadar Olan Bölgenin Hâkimi”, “Dört Bir Yanın Kralı”, “Evrenin Kralı” ve “Sümer - Akkad Ülkelerinin Kralı” gibi unvanlar kullanırlardı.

Assur ve Babil krallarının görevleri nelerdir?

Kral en büyük rahip olması yanında ordunun komutanı, önemli davalara bakan yargıç ve kanun koyucu idi.

Hadım memurlar, hangi kral zamanında hangi görevlere kadar yükselebilmişlerdir?

III. Tiglat-pileser sonrasında yapılan reformlarla hadım memurlar, haremdeki görevlerinin yanı sıra, ordu komutanlıklarına, hatta eyalet yöneticiliğine kadar yükseltilmişlerdir. Bunlar turtanu (başkomutan), rab saki (büyük saki), nagir ekalli (saray habercisi), abarakku (güvenlik sorumlusu), bel pihati veya şaknu (eyalet yöneticisi) gibi unvanlar taşırlardı.

Assur devletine bağlı eyaletlerin Assur devleti ile temel anlaşmaları nedir?

Eyaletler, yapılan seferlerle krallığa bağlanmış, vergi ödemesi ve isyan etmemesi koşuluyla bir tür otonom yönetim olarak korunmuştur. Kargamış, Til Barsip gibi kentler Assur karşıtı ittifaklara girmedikleri sürece geleneksel yapısını korumuştur. Yeni Assur döneminde zaman zaman Assur karşıtı ittifaklara giren Babil’e uygulandığı gibi bu kentler isyan ettiklerinde yakılıp yıkılmış ve doğrudan krallığa bağlanmıştır.

“Ekal Maşarti” ne demektir?

Assur Krallığı’nın merkezinde, “ekal maşarti” adı verilen kışla sarayda eğitim yapan düzenli bir ordusu vardı.

Orduda bulunan iki sınıf nelerden oluşmaktadır?

Orduda iki sınıf bulunmaktaydı: Piyade ve süvari. Askerlerin çoğu piyade idi. Süvari sınıfı M.Ö. dokuzuncu yüzyıldan itibaren oluşmaya başlamıştır. Ayrıca esas vurucu gücü oluşturan savaş arabaları önemli oranda temsil edilmekteydi.

Assurluların orduda kullandıkları silahlar nelerdir?

Orduda kullanılan silahlar geleneksel ok, yay, kalkan, kılıç ve mızraktan oluşmaktaydı. Assurlular savaş arabaları yanında, kale kapılarını kırmak, surlarda gedik açmak için tekerlekli “koçbaşı” ve benzer ağır silahlar geliştirmişlerdi.

Assur kentlerinin oluştuğu iki bölüm nelerdir?

Assur kentleri iki bölümden oluşur: Sitadel ve aşağı şehir. Ayrıca başkentlerde bir kışla saray (ekal maraşti) daha vardır.

Sitadel, nerede bulunurdu ve içerisinde hangi yapılar bulunmaktaydı?

Sitadel, kentin yüksek bölümünde yer alırdı. Çevresi ayrı bir surla çevrilen sitadelde saray, tapınak ve kral ailesinden yöneticiler için yapılmış konaklar bulunurdu. Sarayın çevresinde botanik bahçesi bulunmaktaydı.

Assur devletine hangi bölgeler başkentlik yapmıştır?

Assur, Kalhu, Dur-Şarukin ve Ninive (Koyuncuk).

Yeni Babil dönemine ait günümüze ulaşan anıtsal kalıntılar hangi kralların döneminden kalmıştır?

Bu kalıntılar, Yeni Babil döneminin güçlü kralları Nabopolassar ve Nebukadnezzar dönemine aittir.

Babil kentinin en görkemli bölümü neresidir?

Adını aşk ve savaş tanrıçasından alan İştar Kapısıdır. Kapı ve çevresindeki surlar sırlı tuğlalardan aslan, ejder, boğa ve rozet bezemeleriyle süslüydü.

Assur sanatının bu en gözde eserleri günümüzde nerede sergilenmektedir?

Özellikle Londra/British Müzesi ve Paris/Louvre Müzesi adına Kuzey Irak’ta kazılar yapan Batılı uzmanlar bu saraylardaki eserlerin çoğunu ülkelerine götürmüşlerdir. Halen Assur sanatının bu en gözde eserleri söz konusu müzelerde sergilenmektedir.

'Ortostat' ne demektir?

Kabartma taşı anlamında kullanılmaktadır. Assur döneminde hemen hemen bütün kentlerin anıtsal giriş kapılarının çevresinde bu tür kabartmalarla süslü “ortostat” adı verilen taşlar bulunurdu.