Sporda Sponsorluk Dersi 1. Ünite Sorularla Öğrenelim

Spor sponsorluğu nasıl tanımlanmaktadır?

Spor sponsorluğu genel sponsorluk tanımına göre sadece spor alanı ele alınarak tanımlanır. Bir kuruluşun veya sponsorun önceden belirlemiş olduğu hedeflere ulaşabilmek amacıyla beklediği çeşitli faydalar karşılığında bireyin, bir otoritenin, bir takımın veya organizasyonun faaliyetlerini devam ettirebilmesi için para, ekipman vb. kaynakları sağlaması şeklinde bir tanım yapılabilir veya daha özetle bir kuruluşla sporcu, takım veya spor faaliyeti arasında karşılıklı faydalar elde etmek amacıyla taraflar arasında yapılan ticari bir anlaşma şeklinde tanımlanabilir.

Spor günümüzde nasıl bir hal almıştır?

Günümüzde spor sadece seyirlik bir olay olmaktan çıkmış günümüzde endüstrileşerek bir sanayi koluna dönüşmüştür. Dünya Kupaları, Olimpiyatlar, Avrupa Kupaları gibi önemli spor olaylarının canlı yayınları, yazılı ve görsel medyada önemli yer ve zaman kaplamaları, sporun endüstrileşme sürecine katkı sağlamıştır.

Sponsor ne demektir?

İngilizce bir sözcük olan sponsor; desteklemek, himaye etmek, kefil olmak anlamına gelmektedir.

Bir pazarlama kavramı olarak ele alındığında sponsor ne demektir?

Bir pazarlama kavramı olarak ele alındığında sponsor kavramını en iyi anlatan sözcük desteklemek, sponsorluğun en açık ifadesi ise destekleme faaliyetleri ya da destekleyiciliktir.

Sponsorluk nedir?

Sponsorluk işletmenin olağan faaliyetlerinin sponsorluk reklam ya da doğrudan bir parçası olmayan ancak işletmenin katılmakla ticari faydalar elde edeceği olaylara ya da faaliyetlere finansal ya da materyal destek sağlamasıdır. Ayrıca Sponsorluk; belirlenmiş amaçlara ulaşmak için destekleyen yani sponsor ve destek verdiği arasında yapılan ve karşılıklı faydalar sağlayan bir iş anlaşması olarak da tanımlanabilir.

Spor alanındaki sponsorluğun tüm sponsorluklar içinde en büyük paya sahip olmasının sebebi nedir?

Sponsorluk faaliyetleri içinde spor sponsorluğunun en yüksek paya sahip olduğu görülür. Sporun yüksek oranda yaygın oluşu, toplumun her kesiminden insanı etkileme özelliğine sahip oluşu bunun nedenlerinden bazılarıdır. Bunun yanı sıra, spor kitlesel ve (niş) pazarlar için uygun bir sanayi dalı hâline gelmiştir ve artık ulusal sınırları aşan ve kültürel bariyerleri kıran bir özelliğe sahiptir. Bütün bu ve benzer özelliklerinden dolayı medyanın da yüksek oranda ilgisini çekme özelliğine sahiptir. Tüm bu farklılığından dolayı, spor alanındaki sponsorluk tüm sponsorluklar içinde en büyük paya sahiptir.

Spor sponsorluğu nerelerde yapılabilir?

Spor sponsorluğu kapsamında atletlerden tenisçilere, kulüplerden takımlara, liglere, birlik ve federasyonlara, yarışmalara kadar pek çok birey ve spor organizasyonu desteklenebilir. Bir spor organizasyonu, kulüp, lig, spor olayı ya da sporcu ayrı bir şirket ya da kişi tarafından desteklendiğinde sponsorluk gerçekleşir.

Sponsorluğun taraflara sağladığı fayda nasıl olmaktadır?

Sponsorluk her iki tarafa da fayda sağlar. Desteklenen taraf nakit, mal, hizmet ya da uzman tavsiyesi elde ederken, destekleyen taraf yani sponsor belirli bir sporla/sporcuyla bağdaştırılmanın pazarlama avantajlarına ve tutundurma/reklam haklarına sahip olur. Sponsorlar belirli bir spor olayına yatırım yapmakla tüketicilerin markalarına daha fazla dikkat edeceğini, farkına varacağını ve sonucunda markalarının değerinin artacağını düşünür.

Tüketiciler reklamı nasıl algılamaktadır?

Tüketiciler reklamı genellikle ticari bir iletişim biçimi olarak görürler ve reklamı yapan işletmenin ya da reklamı yapılan ürünün kendi çıkarları için hareket edildiğini düşünürler. Hatta belirli ürünleri/markaları satın almamız için bizi yönlendirdiklerini, ikna etmeye çalıştıklarını ve baskı kurduklarını düşünebilirler.

İyi niyet, spor sponsorluğunun niçin etkilidir?

İyi niyet, spor sponsorluğunun niçin etkili olduğunu anlamamıza yardımcı olacak önemli bir ilkedir. Birinci olarak büyük kâr amaçlı spor olaylarından ve yarışmalardan ziyade yerel ve halka yönelik, sosyal bazı davaların sponsorluğu ile iyi niyet yaratılır İkincisi tüketici kişisel olarak desteklenen spor olayının içinde ise iyi niyet yüksek olacaktır. Aslında tüketici kişisel olarak sponsorluğu yapılan sporla ne kadar ilgili ise o derece yüksek iyi niyet oluşur. Sponsor sosyal sorumluluk içerikli bir sporla ilgilendiğinde ve tüketiciler buna katıldığında iyi niyet ortaya çıkar. Üçüncü olarak da sponsorun toplumun iyi niyetini kaybetme riski bulunmaktadır ki eğer sponsor anlaşmasına devam etmek istemez ise tüketiciler sponsorun sadece bir fırsattan yararlanmak için o sporla ilgilendiğini düşünebilirler.

Patronaj ne demektir?

Patronajın sözlük anlamı hamilik, himaye, koruma ve yardımdır. Karşılık beklemeden yalnızca iyi bir şey yapıldığı bilinerek gerçekleştirilen fedakârca bir etkinlik olan patronaj hayırseverliğe bağlı olarak gerçekleştirilir. Burada yalnızca insani amaçlar söz konusudur.

Sponsorluğu yardımseverlikten ayıran farklar nelerdir?

Sponsorluk kavramı belirli bir ticari amacı barındırır. Sponsorluk ise hem toplumsal fayda sağlayan hem de işletmelerin kendi çıkarlarına yönelik ticari fayda sağlama potansiyeli de taşıyan bir etkinliktir.

Sponsorluk faaliyetlerinin ilk görüntüleri ne zaman görünmüştür?

Sponsorluk faaliyetlerinin ilk görüntüleri eski Yunan ve Roma uygarlıklarına değin uzansa da çağdaş anlamda ticari güdülerle yapılan sponsorluk faaliyetleri yeni bir kavramdır. Roma oyunları, pek çok izleyicisi okuma ve yazma bilmemesine rağmen ticari amaçla kullanılmıştı. Sezar M.Ö. 65 yılında gladyatörlerin savaşlarında reklam ve kazanılan oyları kullanmıştır ve bu tür olayları organize etmeden önce etkisinin farkına varmıştır. Rönesans döneminde aristokratlar sanatsal yaratıları desteklemişler yani onlara sponsorluk yapmışlardır.

Ticari amaçlarla bir faaliyeti desteklemek sponsorluk ne zaman ortaya çıkmıştır?

Ticari amaçlarla bir faaliyeti desteklemek ise 19. yüzyılda ortaya çıkan daha yeni bir olgudur. 186l’de İngiltere’de bir yiyecek içecek şirketi olan Spiers ve Pond İngiliz kriket takımının ilk Avustralya turunun sponsorluğunu gerçekleştirmiştir. 1864’de Worcester’da bir spor kıyafetleri üreticisi Wisden Cricketers Almanak’ın basımını gerçekleştirmiştir ki bugün bile bu yıllık kriket tutkunları için neredeyse kutsal sayılmaktadır. 1887’de Fransız dergisi olan Velocipede araba yarışlarının sponsorluğunu yapmış ve aynı zamanda gene bir Fransız lastik üreticisi olan Michelin ürünlerini tutundurmak için motor yarışçılarına lastik tedarik etmeye başlamıştır.

20. yüzyılda ise sponsorluk faaliyetleri nasıl şekillenmiştir?

20. yüzyılda ise sponsorluk faaliyetleri büyük şirketler arasında gittikçe yaygın olmaya başlamıştır. Ancak ABD’de sponsorluk bir iletişim aracı olarak daha uzun süredir kullanılmasına rağmen bu alandaki yatırımlar Avrupa’da 1960lara, Japonya’da ise 1970’lere değin çok büyük artış göstermemiştir. Spor sponsorluğu alanındaki en önemli gelişmenin 1976 yılında yapılan Montreal Olimpiyat oyunları ile 1984 yılında gerçekleştirilen Los Angeles Olimpiyat Oyunları arasındaki dönemde gerçekleştiği ifade edilmektedir.

Spor sponsorluğundaki artışın nedenleri nelerdir?

• Reklamın sınırlandırıldığı veya yasaklandığı alanlarda ikame işlevi görmesi, • Reklam ve spor olayları maliyetlerinin artması, • Sponsorluğun başarısının kanıtlamış olması, • Artan boş zaman etkinlikleri nedeniyle ortaya çıkan yeni fırsatlar, • Sponsorluk yapılan olayların medyada büyük ilgi görmesi, • Geleneksel medyadaki etkinsizlik, • Sporun toplumsal yaşamın pek çok yönünü kapsaması ve gösteriş yönünden de yüzyıllardır popüler olması nedenlerden sayılabilir.

Desteklenenin ne-kim olduğu göz önüne alındığında kaç tür spor sponsorluğu bulunmaktadır?

Desteklenenin ne/kim olduğu göz önüne alındığında üç farklı spor sponsorluğu türü karşımıza çıkacaktır. Bunlar; bireysel sporcuların desteklenmesinin ön planda olduğu bireysel sporcu sponsorluğu; bireylerin değil de bireylerin içinde yer aldığı takımların desteklendiği spor takımları sponsorluğu ve sporla ilgili organizasyonların sponsorluğudur.

Bireysel Sporcu Sponsorluğu nedir?

Bireysel sporcu sponsorluğu bir işletmenin bir sporcuya malzeme tedarik etmesinden ücret ödemesine kadar uzanan bir yelpazede gerçekleşebilir. Yapmakta oldukları spor dallarında başarılı olan amatör veya profesyonel sporcuların, daha önceleri o spor dallarında başarılı olmuş olanların veya ileride başarılı olabilecek olan sporcuların ihtiyaçlarının karşılanması veya parasal olarak desteklenmesiyle sponsorluk yapılmaktadır. Ürün, kuruluş veya markanın belirlemiş olduğu hedeflere, desteklenen sporcular vasıtasıyla daha çabuk ulaşmak ve ürünlerin kullanımı veya reklamları vasıtasıyla daha çok kitleye ulaşmak amacıyla bireysel sporcular desteklenmektedir.

Bireysel sporcuların desteklenmesinde işletmelerin beklentileri nelerdir?

Destekleyen işletme sporcunun kendisinin ya da markasının isminin yer aldığı formayı giymesini talep edebilir. Desteklediği sporcuyu reklamlarında kullanabilir. Sporcuyu özel günlerde ya da şirket organizasyonlarında hedef kitle ile iletişim kurmak ve işletme lehine olumlu bir kamuoyu oluşturmak amacıyla kullanabilir. Yukarıdaki örneğimizdeki sporcu markanın reklamlarında yer almış, hedef kitlesine ürünü tanıtmış ve aynı zamanda hedef kitleyle çeşitli etkinliklerde buluşmuştur.

Bireysel sporcuların desteklenmesinin riskleri nelerdir?

Bireysel sporcuların desteklenmesi çeşitli riskler içerir. Desteklenen sporcunun uyarıcı (doping) kullandığının ortaya çıkması, al- kol/uyuşturucu kullanması, başarısız olması, toplum tarafından hoş karşılanmayacak bazı davranışlar sergilemesi sponsor olan firmanın imajını da etkileyecektir.

Bir sporcunun sponsor veya sponsorlar tarafından desteklenebilmesi için sporcuda bulunması gereken özellikler nelerdir?

Sporcunun tanınmış veya potansiyel yıldız olabilecek bir kişi olması, dürüst, sempatik ve medyatik olması, desteklenen sporcuların uyarıcı, alkol, uyuşturucu kullanma gibi kötü alışkanlıklarının olmaması da gerekmektedir.

Spor takımları sponsorluğu nedir?

Takım sponsorluğunda sponsor olan taraf takımı; para, ekipman, teknik asistanlık, yönetimsel uzmanlık, bir yerden bir yere ulaştırma ve/veya bunların bir birleşimi konusunda destekleyebilir. Spor takımlarının sponsorluğunda genel olarak takım hâlinde yarışan sporcular desteklenmekte ve en çok futbol ligindeki takımların desteklendiği görülmektedir. Yapılan desteğin izleyiciler tarafından görülebilmesi, sponsor kuruluşun farkına varabilmesi için, takım oyuncularının üzerlerine giydiği formaların dışında, saha kenarlarına reklam panolarının yerleştirilmesi, takım otobüsünün üzerinde sponsor firmanın adının yer alması gibi uygulamalar da yapılmaktadır.

İşletmelerin takım sponsorluğunu tercih etmelerinin nedenleri nelerdir?

Takım sponsorluğu bireysel sporcuların sponsorluğu ile karşılaştırıldığında daha az risk taşır. Takım hâlinde yapılan sporlar kitle iletişim araçlarında daha fazla yer alır, dolayısıyla daha fazla farkındalık yaratılır. Belirli markaların basın ve televizyonda yer alarak hedef kitleleri tarafından görülebilmesi ve hedef kitleyle daha rahat iletişim kurulabilmesi nedeniyle işletmeler takım sponsorluğunu seçer.

Desteklenen takımın başarısız olması ya da takımın toplumca benimsenmeyen davranışlar göstermesi durumlarında sponsorluk faaliyetleri nasıl şekillenmektedir?

Desteklenen takımın başarısız olması ya da takımın toplumca benimsenmeyen davranışlar göstermesi takım sponsorluğu açısından önemli konulardır. Başarısız bir takım, medyanın ilgisini çekmeyeceği gibi olumsuzluk, başarısızlık imajı işletmeyi ve ürün/markalarını da etkileyebilecektir. Spor takımlarının ya da kulüplerinin saygınlığı, geçmişi, ünü, yıldız oyuncuları, performansı spor sponsorluğunun etkin olmasında önemli rol oynar.

Spor organizasyonu sponsorluğu nasıl yapılmaktadır?

Spor organizasyonu sponsorluğunda bir işletme/marka kendi adıyla spor etkinlikleri düzenleyebilir ya da gerçekleştirilen bir spor organizasyonunu destekleyebilir. Türkiye Futbol Federasyonu ve Digitürk tarafından oluşturulan Türkiye Profesyonel Süper Ligi isim hakkı sponsorluk modeli, Turkcell Süper Lig adıyla Türkiye’de ilk olarak Turkcell tarafından uygulanmıştır. Özellikle futbol ve basketbol gibi medyanın ilgisinin çok yüksek olduğu spor organizasyonlarında işletme organizasyonu saha dışında izleyen çok büyük bir hedef kitleye ulaşabilmektedir. Medyada sürekli tekrarlanması durumunda etki daha da artmaktadır.

Spor organizasyonunu desteklemenin işletmeye sağladığı faydalar nelerdir?

• Spor organizasyonunun gerçekleştirileceği yere saha kenarı reklamlarını koyabilir. • İşletmenin organizasyona sağlamış olduğu çeşitli teçhizatlar ve taşıtlar üzerinde kendi reklamları yer alabilir. • Organizasyona katılan ve yarışan sporcular üzerlerinde ya da yarışmalarda kullanılabilecek araçların bakımını yapan görevlilerin üzerlerinde işletmenin reklamı yer alır. • Basılı malzemeler üzerinde ve diğer görülebilecek yerlerde işletmenin ya da ürün ve markalarının adı yer alır. • İşletme adını gerçekleştirilen spor faaliyeti ile birleştirme olanağına sahip olur.

Spor sponsorluğu kategorileri neye göre ayrılmaktadır?

Hem sponsorluk yapmak isteyen işletmenin ihtiyaçlarına hem de destek arayan spor organizasyonlarının ihtiyaçlarına karşılık verebilecek farklı sponsorluk kategorileri bulunmaktadır.

Ayrıcalıklı (özel) Sponsorluk nedir?

Ayrıcalıklı sponsorluk belirli bir spor organizasyonu için tek sponsor olma durumudur.

Ayrıcalıklı (özel) Sponsorluğun faydaları nelerdir?

Sponsorluğun faydaları üç ayaklıdır. Özel sponsorun ismi, desteklenen olayın ya da takımın adı ile birlikte anılır; hatta lige ve yarışlara sponsorun ismi bile verilebilir. İkinci olarak reklam amacıyla çeşitli platformların tek kullanıcısıdır. Diğer sponsorları düşünmek durumunda kalmadan reklam ve diğer iletişim amaçlarını gerçekleştirebilir. Ayrıcalıklı sponsor olmanın getirdiği prestij sponsorun ürünlerine değer katabilir.

Ayrıcalıklı sponsorluğun dezavantajı nedir?

Ayrıcalıklı sponsorluğun en önemli dezavantajı spor organizasyonu için tek finans kaynağı olmasıdır. Eğer beklenmeyen maliyetler ortaya çıkar ise organizasyonun gerçekleşmesi sponsorun finansal desteğini artırmasına bağlıdır. Eğer desteklenen spor olayıyla, takımla ya da sporcuyla ilgili olumsuz gelişmeler meydana gelirse özel sponsor önemli miktarda para kaybedebilir ve imajında ciddi sorunlar oluşabilir.

Ana Sponsorluk nedir?

Pek çok spor olayının gerçekleşebilmesi için spor olayının masraflarını paylaşacak birden fazla sponsora gereksinim duyulur. Pek çok sponsor olması her birinin eşit destek sağlaması anlamına gelmez. Bu sponsorlardan en çok katkıyı sağlayan ve ayrıcalıklı olan sponsorluk kuruluşuna ana sponsorluk unvanı verilir.

Yardımcı sponsorluk nedir?

Yardımcı sponsorluk ürün kategorilerine göre ayrılmış birkaç firmanın yer aldığı ikinci düzey bir sponsorluktur. Yardımcı sponsorluğun maliyeti nakit olarak karşılanabileceği gibi ürün ya da hizmet sağlama şeklinde de karşılanabilir.

Bir işletmenin yardımcı sponsorluğu bırakması veya sponsorluğa devam etmesi hangi durumlara bağlıdır?

Bir işletmenin yardımcı sponsorluğu bırakması genellikle pazarlama programında ciddi sorunlar yaratmaz. Bu nedenle yardımcı sponsorların uzun süre devam etmesini sağlamak bazen güçleşebilir. Yardımcı sponsorların sponsorluktan vazgeçmelerinin çeşitli nedenleri olabilir. Bir spor organizasyonunda çok fazla yardımcı sponsor bulunuyor ise her bir firma için sponsorluktan beklenen etki azalmaya başlar. Çok dikkat çeken spor organizasyonlarında ya da çok ünlü sporcularda küçük firmaların reklam iletişim bütçeleri çok zorlanabilir. Bazen yardımcı sponsor medyada yer alma konusunda zorlanabilir. Yardımcı sponsorluktan nasıl fayda sağlanıp etkisinin artırılacağı konusu önemli derecede bilgi ve uzmanlık ister. Pek çok firma da bu bilgiye ve uzmanlığa sahip değildir.

Yardımcı sponsorluk ile resmî malzeme tedarikçisi arasındaki fark nedir?

Yardımcı sponsorluk ile resmî malzeme tedarikçisi arasındaki en önemli fark resmî malzeme tedarikçisinin sağladığı ürünlerin spor organizasyonu için zaruri bir nitelik taşımamasıdır.

Spor sponsorluğunun spor organizasyonları açısından yararları nelerdir?

Günümüzde gerçekleştirilen spor organizasyonlarının büyüklüğü düşünüldüğünde bu denli büyük spor olaylarının finansal olarak ya da malzeme tedariki olarak desteklenmedikçe yapılamayacağı görülür. Olimpiyatlar, Avrupa kupası, Dünya kupası, tenis şampiyonaları, Formula 1 sponsorların katkıları ile düzenli aralıklarla gerçekleştirilmektedir. Günümüzde pek çok spor dalının gelişmesinin veya ayakta kalmasının sebebi sponsorluktan elde edilen gelirlerdir. Ulusal ve özellikle uluslararası nitelikteki yarışmalar, kupalar ve olimpiyatlar gibi maliyetleri oldukça yüksek olan spor organizasyonlarının sponsorluk olmaksızın düzenlenmesi çok zordur. Olimpiyat oyunlarının %100’ü, motor sporu yarışmalarının % 100’ü, golf turnuvalarının %90’ı, tenis ve binicilik turnuvalarının %50’si, futbol turnuvalarının *’sinin sponsor olmadan gerçekleştirilemeyeceği tahmin edilmektedir.

İşletmelerin çeşitli pazarlama ve iletişim amaçlarını gerçekleştirmede sponsorluk faaliyetinden sağladığı faydalar nelerdir?

• Şirket kimliği yaratılmasına yardımcı olması • Farkındalık arttırması • İmajın yükselmesi • Satışların artması

Toplum açısından spor sponsorluğunun faydaları nelerdir?

Sponsorluk finansal olanakları olmadığı için çeşitli organizasyonlara katılamayan ya da hak ettiği ölçüde başarılı olamayan sporcuların ortaya çıkmasına katkıda bulunur. Söz gelişi bedensel engelli oyuncuları ya da atletizm, güreş gibi alanlarda maddi olanakları olmayan bireysel sporcuları desteklemek topluma önemli katkı sağlar. Sponsorluk sayesinde olası görünmeyen pek çok etkinlik gerçekleştirilebilir. Sponsorluk sayesinde olası görünmeyen pek çok etkinlik gerçekleştirilebilir. Sponsorluğun söz konusu olmadığı durumlarda kimi etkinlik ya hiç gerçekleşmeyecek ya da düzeyi çok düşük kalacaktır. Formula 1 araba yarışları, tenis, binicilik ve olimpiyat oyunları gibi kimi sporların düzenlenme giderlerinin yüksek olması nedeniyle bu gibi birçok spor etkinliği sponsorluk sayesinde gerçekleştirilmekte ve milyonlarca kişiye ulaşarak halka açık bir duruma gelmektedir.

Spor sponsorluğunun üçüncü taraflara yararları nelerdir?

Sponsorluk dolaylı olarak istihdam yaratılmasını sağlamaktadır. Günümüzde sponsorluk sayesinde büyük spor organizasyonlarının gerçekleşmesi istihdamı artırıcı rol oynamaktadır. Sponsorlukla gerçekleştirilen büyük organizasyonlar yiyecek- içecek, hediyelik eşya, otopark, konaklama, ulaştırma, medya (kameraman, yorumcu, sunucu gibi ) alanında ek işler yaratabilmektedir. Büyük spor organizasyonları organizasyonun gerçekleştirildiği yer için turistik çekicilik ögesi hâline gelmekte ve ekonomiyi geliştirmektedir.

Spor sponsorluğunun etkilenen tüm taraflar bakımından olası sakıncaları nelerdir?

Spor sponsorluğunun birtakım dezavantajları vardır ve birtakım tehlikeler arz eder. Sponsorluğa büyük miktarlarda paralar harcamak, özellikle sponsorluk stratejisinin uygunluğu ve ekonomik açıklaması hakkında yeterince bilgilendirilmemişlerse çalışanlarla sorunlar yaratabilir. Bir sporcuya veya takıma sponsor olan bir şirket rakip tarafın taraftarlarını işletmeden ve markadan soğutabilir. Ayrıca televizyon programları ve gazetecilerin tersine, sporcular kendi hayatlarını sürdürür ve yöne-tirler ve bazen sponsor açısından istenmeyen şekilde medyanın dikkatini çeker ve medyada sponsora zarar verecek şekilde yer alırlar. Bu tür olaylar olmadan dahi, eğer takım ya da sporcu başarısız olursa, bu da sponsor işletmenin imajına olumsuz şekilde yansıyabilir. Sporun ve sporcuların sponsorluk için seçilmesinin temelindeki ana kriterlerin birinin de temiz bir imaj olması şaşırtıcı değildir. Son olarak, spor sponsorluğu kültür, dil ve coğrafik sınırları aşmak için kullanılabilse de boğa güreşi, deve güreşi ve cüce atma gibi bazı sporlar küresel marka sponsorluğuna uygun değildir çünkü bunlar birçok ülkede kültürel olarak kabul görmeyen etkinliklerdir. Bu durumda belli bir sınırlılık içinde kalmasına sebep olmaktadır.

Spor sponsorluğu kavramı ne anlama gelmektedir?

Bir kuruluşun veya sponsorun önceden belirlemiş olduğu hedeflere ulaşabilmek amacıyla beklediği çeşitli faydalar karşılığında bireyin, bir otoritenin, bir takımın veya organizasyonun faaliyetlerini devam ettirebilmesi için para,
ekipman vb. kaynakları sağlamasıdır.

Spor alanındaki sponsorlukların tüm sponsorluklar içinde en büyük paya sahip olmasının nedenleri nelerdir?

Sponsorluk faaliyetleri içinde spor sponsorluğunun en yüksek paya sahip olduğu görülür. Sporun yüksek oranda yaygın oluşu, toplumun her kesiminden insanı etkileme özelliğine sahip oluşu bunun nedenlerinden bazılarıdır. Bunun yanı sıra, spor kitlesel ve (niş) pazarlar için uygun bir sanayi dalı hâline gelmiştir ve artık ulusal sınırları aşan ve kültürel bariyerleri kıran bir özelliğe sahiptir. Bütün bu ve benzer özelliklerinden dolayı medyanın da yüksek oran da ilgisini çekme özelliğine sahiptir. 

Sponsorluk kavramının reklam kavramından farkı nedir?

Tüketiciler reklamı genellikle ticari bir iletişim biçimi olarak görürler ve reklamı yapan işletmenin ya da reklamı yapılan ürünün kendi çıkarları için hareket edildiğini düşünürler. Hatta belirli ürünleri/markaları satın almamız için bizi yönlendirdiklerini, ikna etmeye çalıştıklarını ve baskı kurduklarını düşünebilirler. Günümüzde tüketicilerin bir kısmının kafası reklam konusunda kuşkucu olabilir. Oysa tüketiciler sponsorluğun sadece sponsor olan kuruma değil bunun
çok daha ötesinde faydaları olduğuna inanırlar. Sponsor firmanın ticari dürtülerinin yani belirli amaçlara ulaşmak için sponsorluk faaliyetinde bulunduğunu bilmelerine rağmen bu iletişim biçimine genel bir iyiniyet çerçevesinde yaklaşırlar. 

Sponsorluk kavramı ile patronaj kavramı arasındaki fark nedir?

Karşılık beklemeden yalnızca iyi bir şey yapıldığı bilinerek gerçekleştirilen fedakarca bir etkinlik olan patronaj, hayırseverliğe bağlı olarak gerçekleştirilir. Burada yalnızca insani amaçlar söz konusudur. Sponsorluk kavramı ise belirli bir ticari amacı barındırır. Bu anlamda sponsorluğun hayırseverlik ile karşılaştırılmaması gereklidir. Kişiler, işletmeler ve diğer kurumlar herhangi bir ticari amaç gütmeden ya da herhangi bir karşılık beklemeden ihtiyaç duyan kişilere ya da organizasyonlara parasal destek ya da ekipman desteği sağlayabilir. Sponsorluk hem toplumsal fayda sağlayan hem de işletmelerin kendi çıkarlarına yönelik ticari fayda sağlama potansiyeli taşıyan bir etkinliktir. 

Ticari amaçlarla bir faaliyeti desteklemek anlamında ilk sponsorluk ne zaman ve nerede gerçekleşmiştir?

Ticari amaçlarla bir faaliyeti desteklemek, 19. yüzyılda ortaya çıkan daha yeni bir olgudur. 1861’de İngiltere’de bir yiyecek içecek şirketi olan Spiers ve Pond, İngiliz kriket takımının ilk Avustralya turunun sponsorluğunu gerçekleştirmiştir. 

Spor sponsorluğunun gelişiminde önemli sayılan dönemin başlangıcını ve bitişini hangi spor etkinlikleri oluşturmaktadır? 

Spor sponsorluğu alanındaki en önemli gelişmenin 1976 yılında yapılan Montreal Olimpiyat oyunları ile 1984 yılında gerçekleştirilen Los Angeles Olimpiyat Oyunları arasındaki dönemde gerçekleştiği ifade edilmektedir.

Spor sponsorluğundaki artışın nedenleri nelerdir?

Spor sponsorluğundaki artışın nedenleri şunlardır:

1. Sponsorluk reklamın sınırlandırıldığı veya yasaklandığı alanlarda ikame işlevi görmesi

2. Reklam maliyetlerinin artması

3. Sponsorluğun başarısının kanıtlanmış olması

4. Artan boş zaman etkinlikleri nedeniyle ortaya çıkan yeni fırsatlar

5. Sponsorluk yapılan olayların medyada büyük ilgi görmesi

6. Geleneksel medyadaki etkinsizlik

7.  Sporun, toplumsal yaşamın pek çok yönünü kapsaması

8.  Sporun, gösteriş yönünden yüzyıllardır popüler olması

9. Spor olaylarının maliyetinin artışı

Desteklenenin “ne/kim” olduğu göz önüne alınırsa kaç sponsorluk türü vardır?

Desteklenenin “ne/kim” olduğu göz önüne alınırsa üç sponsorluk türü olduğu görülür: bireysel sporcuların desteklenmesinin ön planda olduğu bireysel sporcu sponsorluğu; bireylerin değil de bireylerin içinde yer aldığı takımların desteklendiği spor takımları sponsorluğu ve sporla ilgili organizasyonların sponsorluğudur.

Bireysel sporcu sponsorluğu nasıl gerçekleştirilir?

Bireysel sporcu sponsorluğu bir işletmenin bir sporcuya malzeme tedarik etmesinden ücret ödemesine kadar uzanan bir yelpazede gerçekleşebilir. Yapmakta oldukları spor dallarında başarılı olan amatör veya profesyonel sporcuların, daha önceleri o spor dallarında başarılı olmuş olanların veya ileride başarılı olabilecek olan sporcuların ihtiyaçlarının karşılanması veya parasal olarak desteklenmesiyle sponsorluk yapılmaktadır.

Spor takımları sponsorluğunun bireysel sporcu sponsorluğuna göre daha çok tercih edilmesinin sebepleri nelerdir?

Takım sponsorluğu bireysel sporcuların sponsorluğu ile karşılaştırıldığında daha az risk taşır. Ancak desteklenecek takımın hedef kitlesi ile sponsor olan firmanın ürünlerinin/markalarının hedef kitlesi birbiri ile uyumlu olmalıdır. Takım hâlinde
yapılan sporlar kitle iletişim araçlarında daha fazla yer alır, dolayısıyla daha fazla farkındalık yaratılır. Özellikle futbol karşılaşmalarının her hafta yapılması ve bazı karşılaşmaların televizyondan naklen yayınlanması nedeniyle farkındalık oranları daha yüksek olabilmektedir. Belirli markaların basın ve televizyonda yer alarak hedef kitleleri tarafından görülebilmesi ve hedef kitleyle daha rahat iletişim kurulabilmesi nedeniyle işletmeler takım sponsorluğunu seçer. Özellikle de takımlar çeşitli ulusal ve uluslararası spor organizasyonlarına katıldıkça sponsorların adları daha geniş bir coğrafyada duyulmaktadır.

Türkiye Futbol Federasyonu ve Digitürk tarafından oluşturulan Türkiye Profesyonel Süper Ligi isim hakkı sponsorluk modeli, “ Turkcell Süper Lig” adıyla Türkiye’de ilk olarak Turkcell tarafından uygulanmıştır. Söz konusu sponsorluğun türü nedir?

Turkcell Süper Lig, spor organizasyonu sponsorluğu türüne giren bir sponsorluk örneğidir. 

Spor organizasyonunu desteklemek işletmeye ne gibi faydalar sağlar?

Spor organizasyonunu desteklemek işletmeye aşağıdaki faydaları sağlayabilir:
• Spor organizasyonunun gerçekleştirileceği yere saha kenarı reklamlarını koyabilir.
• İşletmenin organizasyona sağlamış olduğu çeşitli teçhizatlar ve taşıtlar üzerinde kendi reklamları yer alabilir.
• Organizasyona katılan ve yarışan sporcular üzerlerinde ya da yarışmalarda kullanılabilecek araçların bakımını yapan görevlilerin üzerlerinde işletmenin reklamı yer alır.
• Basılı malzemeler üzerinde ve diğer görülebilecek yerlerde işletmenin ya da ürün ve markalarının adı yer alır.
• İşletme adını gerçekleştirilen spor faaliyeti ile birleştirme olanağına sahip olur. 

Spor organizasyonlarının ihtiyaçlarına karşılık verebilecek sponsorluk kategorileri nelerdir?

Spor organizasyonlarının ihtiyaçlarına karşılık verebilecek sponsorluk kategorileri şunlardır:

1. Ayrıcalıklı (Özel) Sponsorluk

2. Ana Sponsorluk

3. Yardımcı Sponsorluk

4. Resmî Malzeme Tedarikçisi

Bir spor organizasyonu için tek sponsorun olduğu durumlarda hangi sponsorluk kategorisinden bahsedilmektedir?

Bir spor organizasyonu için tek sponsorun olduğu durumlarda Ayrıcalıklı (Özel) Sponsorluk kategorisinden bahsedilmektedir. 

Bir sponsorluk kategorisinin özel bir biçimi olan, daha genel ifade ile birbiriyle birleşik olan sponsorluk kategorileri hangileridir?

Birbiriyle bir leşik olan sponsorluk kategorileri yardımcı sponsorluğun özel bir biçimi olan resmî malzeme tedarikçiliğidir. Dolayısıyla doğru cevap Yardımcı Sponsorluk ve Resmi Malzeme Tedarikçisidir. 

Sponsorluk sadece sponsor olan işletmeye değil farklı gruplara da faydalar sağlar. Bu gruplar nelerdir?

Sponsorluğun, sponsor işletme dışında fayda sağladığı diğer gruplar; spor organizasyonu, toplum ve üçüncü taraflardır. 

Sponsorluğun işletmelere yarar sağlayacağı konular nelerdir?

Sponsorluğun işletmelere yarar sağlayacağı konular; şirket kimliğinin yaratılması, farkındalık artışı, imaj ve satışlardır. 

Vodafone, David Beckham'ın hem bireysel sporcu sponsoru hem de spor takımı sponsoru olmuştur. Bu örnekteki sponsorluğun Vodafone'un imajına olan katkısı bağlamında bir değerlendirme yapınız?

Vodafone, Beckham Manchester’da oynarken hem onun hem de takımın sponsoruydu. Beckham’ın sadece iyi bir futbolcu değil, bir moda ikonu, ilgili bir aile babası ve iyi bir adam imajları Vodafone’la birleştirmeye çalışılmıştır. Bu anlamda Vodafone Beckham sponsorluğuyla, Manchester United sponsorluğuyla elde edilenden daha fazla izleyiciye ulaşılacağını düşünmüş, bu şekilde değişik pazar bölümlerine ulaşmıştır. Beckham’nın sağlıklı yaşamını, enerjisini, yaşam tutkusunu,
futboldaki yaratıcılığını, yenilikçiliğini, heyecanını, bir aile erkeği olarak empati yeteneğini ve ilgiliğini kullanarak insanlara “biz de böyleyiz, sizin ne istediğinizi anlıyor ve önem veriyoruz” mesajını vererek sinerji yaratmıştır. 

Spor sponsorluğunun topluma faydaları nelerdir?

Sponsorluk finansal olanakları olmadığı için çeşitli organizasyonlara katılamayan ya da hak ettiği ölçüde başarılı olamayan sporcuların ortaya çıkmasına katkıda bulunur. Söz gelişi bedensel engelli oyuncuları ya da atletizm, güreş gibi alanlarda maddi olanakları olmayan bireysel sporcuları desteklemek topluma önemli katkı sağlar. Sponsorluk sayesinde olası görünmeyen pek çok etkinlik gerçekleştirilebilir. Sponsorluğun söz konusu olmadığı durumlarda kimi etkinlik ya hiç gerçekleşmeyecek ya da düzeyi çok düşük kalacaktır. Formula 1 araba yarışları, tenis, binicilik ve olimpiyat oyunları gibi kimi sporların düzenlenme giderlerinin yüksek olması nedeniyle bu gibi birçok spor etkinliği sponsorluk sayesinde gerçekleştirilmekte ve milyonlarca kişiye ulaşarak halka açık bir duruma gelmektedir. Örneğin olimpiyat oyunlarının % 100’ü, motor sporu yarışlarının % 100’ü, golf turnuvalarının % 90’ı, tenis ve binicilik turnuvalarının % 50’si ve futbol turnuvalarının % 20’sinin sponsorluk olmadan gerçekleştirilemeyeceği tahmin edilmektedir.

Spor sponsorluğunun üçüncü taraflara yararları nelerdir?

Sponsorluk dolaylı olarak istihdam yaratılmasını sağlamaktadır. Günümüzde sponsorluk sayesinde büyük spor organizasyonlarının gerçekleşmesi istihdamı artırıcı rol oynamaktadır. Sponsorlukla gerçekleştirilen büyük organizasyonlar yiyecek-içecek, hediyelik eşya, otopark, konaklama, ulaştırma, medya (kameraman, yorumcu, sunucu gibi ) alanında ek işler yaratabilmektedir. Büyük spor organizasyonları organizasyonun gerçekleştirildiği yer için turistik çekicilik ögesi hâline gelmekte ve ekonomiyi geliştirmektedir. Aşağıdaki yazı 2005’te gerçekleşen ilk Formula 1 İstanbul
Grand Prix’inin ekonomiye katkıları hakkında bilgi vermektedir.

Spor sponsorluğunun olası sakıncaları nelerdir?

Spor sponsorluğunun birtakım dezavantajları vardır ve birtakım tehlikeler arz eder. Sponsorluğa büyük miktarlarda paralar harcamak, özellikle sponsorluk stratejisinin uygunluğu ve ekonomik açıklaması hakkında yeterince bilgilendirilmemişlerse çalışanlarla sorunlar yaratabilir. Bir sporcuya veya takıma sponsor olan bir şirket rakip tarafın taraftarlarını işletmeden ve markadan soğutabilir. Ayrıca televizyon programları ve gazetecilerin tersine, sporcular kendi hayatlarını sürdürür ve yönetirler ve bazen sponsor açısından istenmeyen şekilde medyanın dikkatini çeker ve medyada sponsora zarar verecek şekilde yer alırlar. Bu tür olaylar olmadan dahi, eğer takım ya da sporcu başarısız olursa, bu da sponsor işletmenin imajına olumsuz şekilde yansıyabilir. Sporun ve sporcuların sponsorluk için seçilmesinin temelindeki ana kriterlerin birinin de temiz bir imaj olması şaşırtıcı değildir. Son olarak, spor sponsorluğu kültür, dil ve coğrafik sınırları aşmak için kullanılabilse de boğa güreşi, deve güreşi ve cüce atma gibi bazı sporlar küresel marka sponsorluğuna uygun değildir çünkü bunlar birçok ülkede kültürel olarak kabul görmez.